-
1 вопиющий
прил.күҙгә бәрелеп торған, аптырарлыҡ, иҫ китерлек -
2 броский
разг.күҙгә бәрелеп (ташланып, сағылып) торған, баҙыҡ, бик асыҡ -
3 виться
1. несов.уралып үҫеү, үрелеп үҫеү2. несов. о волосахбөҙрәләнеү3. несов.извиватьсябормаланыурека причудливо вьётся по долине — йылға үҙән буйлап, матур булып, бормаланып аға
4. несов.извиваясь, подниматьсяөйөрөлөп күтәрелеү5. несов.летать, кружась, порхаяөйөрөлөп осоу6. несов.развеватьсяелберҙәү, елпелдәү -
4 дотянуться
1. сов. до чегоһуҙылыу, үрелеү, һуҙылып (үрелеп) етеү, буй (ҡул) етеү2. сов. до чегоразг.медленно дойти, достичьсаҡ-саҡ (көс-хәлгә) барып (килеп, ҡайтып) етеү -
5 кричать
1. несов.ҡысҡырыу, аҡырыу, һөрән һалыу2. несов.громко говоритьҡысҡырыу, ҡысҡырып һөйләүне кричи, говори тихо — ҡысҡырма, әкрен һөйлә
3. несов.кого; разг.ҡысҡырып саҡырыу4. несов.на кого; разг.екереү, екеренеү, аҡырыныу5. несов. о ком-чём; разг.много говоритьһөйләү6. несов. перен.ҡысҡырып тороу, күҙгә ташланыу, күҙгә бәрелеп тороу -
6 неброский
прил.күҙгә бәрелеп тормаған, баҙыҡ булмаған, үтә асыҡ булмаған, тоноҡ -
7 отпихнуться
-
8 подчёркнутый
-
9 расшибиться
1. сов.бәрелеп (һуғылып) ауыртыу (имгәнеү)2. сов. разг.ватылыу, емерелеү, ҡыйралыу -
10 амортизатор
м; тех.амортизатортөрлө машиналар һәм аппараттарҙа бәрелеп-һуғылыуҙы кәметеү өсөн ҡулайлама -
11 амфибия
1. ж зоол.амфибияер-һыу хайуандары класы2. ж бот.амфибияер-һыу үҫемлектәре3. жамфибияерҙән дә, һыуҙан да күтәрелеп китә һәм ергә төшә лә алған самолёт, ерҙә һәм һыуҙа йөрөй алған танк һәм машина -
12 бить
1. несов.когоһуғыу, туҡмау; (ногами) тибеү, типкесләү2. несов.дробить на мелкие части, размельчатьваҡлау, ватыу, онтау3. несов.разбивать, раскладыватьонтау, ватыу4. несов.стремительно вытекатьбәреп тороу (сығыу), урғылып (саптырып) тороу (сығыу), атылыу5. несов.во чтоударами производить звукиҡағыу, һуғыу6. несов. в некоторых ремёслах: изготовлять, делать что-л. особым образомтуҡыу, һуғыу, тетеүбить масло: — 1) май туҡыу (яҙыу, бешеү, төшөрөү)
2) май һығыу; бить шерсть — йөн тетеү
7. несов.без доп.издавать звуки, отбивать ударыһуғыу8. несов.трясти, вызывать дрожьбиҙгәк тотоубить баклуши разг. — эт һуғарыу, ел ҡыуыу, йөн тибеү
бить в глаза — күҙгә бәрелеп тороу, күҙгә ташланыу
бить в набат — оран һалыу, яу һалыу
бить ключом — ҡайнап тороу (эш, тормош, көс-ҡеүәт һ.б. тураһында)
бить по карману — кеҫәгә һуғыу, зыян килтереү
бить мимо цели — маҡсаттан ситкә китеү, маҡсатҡа ирешмәү
бить челом — баш эйеү, үтенеү, үтенеп һорау, ялбарыу
9. несов.кого-что, чемһуғыу, бәреү, сапсыу10. несов.во что, обо что, по чемубәреү, ҡағыу, һуғыу11. несов.во что; перен. с особой силой действовать на ощущения, чувства и т.д. – о свете, запахе, звуке и т.д.бәреп (ярып) инеү, бәреп тороу12. несов.кого-чтотуҡмау, еңеү, тар-мар итеү, ҡыйратыу13. несов.кого; перен.атып (һуғып) алыу, һунар итеү14. несов.обычно по кому-чему (стрелять)атыу, ут асыу15. несов.кого-чтоатыу, атып төшөрөү16. несов.по кому-чему; перен.бичеватьфаш итеү, ҡаты тәнҡитләү, туҡмау, ҡамсылау -
13 броскость
ж; разг.күҙгә бәрелеп (ташланып, сағылып) тороу, баҙыҡ (бик асыҡ) булыу, баҙыҡлыҡ -
14 брызнуть
1. сов.сәсрәп (һибелеп) китеү, сәсрәтеп (тамыҙып) ебәреү2. сов.вдруг политьсяатылып (бәрелеп) сығыу3. сов.яуа (һибәләй, ҡоя) башлау4. сов. перен.внезапно появиться, показаться – о лучах солнца и т.д.балҡыу, балҡып китеү -
15 взбодриться
сов.; разг.дәртләнеп китеү, күңел күтәрелеп китеү -
16 взыграть
1. сов.уйынсаҡланыу, уйнаҡлау, кәйефләнеү2. сов.ҡотороу, хәрәкәткә килеү, тулҡынланыувзыграла душа; взыграло сердце — күңел күтәрелеп китте
-
17 возвыситься
1. сов. уст.күтәрелеү, юғары күтәрелеү2. сов.(дәрәжәһе) күтәрелеү, (абруйы) үҫеү, үҫеп, күтәрелеп китеү3. сов. о голосекөсәйеү -
18 восходящий
1. прич. от восходить2. прил.күтәрелә (ҡалҡа) барған, күтәрелеп (сығып) килгән, күтәрелеүсе, үҫә барыусы, күтәрелә барыусывосходящее светило; восходящая звезда — даны күтәрелә барған кеше
восходящая интонация лингв. — һөйләм аҙағына табан күтәрелә барыусы интонация
восходящее ударение лингв. — күтәрелә барыусы баҫым
-
19 вспениться
-
20 дух
1. маң, аҡыл, рух2. мморальное состояние, самочувствиедарман, рух, күңел, рухи көснабраться духу — дарман (көс) алып, тәүәккәлләнеп
3. м миф., рел.рух, әруах, зат, йән4. м разг.дыханиетын, һулышдух захватывает — тын туҡталыу, тын ҡыҫыу
дух замирает — тын туҡтала, тын бөтә
затаить дух — тын да алмай тороу, һағайыу
5. м прост.запахеҫ, аңҡыш6. м в знач. нареч. прост. духомочень быстро; без остановки, сразуһә тигәнсе, бик тиҙ, күҙ асып йомғансы бер юлы, туҡтамайвыпить одним духом — бер юлы, тын да алмай эсеп ебәреү
быть не в духе — кәйеф булмау, күңелһеҙ булыу
во весь дух; что есть духу (бежать, мчаться) — йән-фарман (сабыу)
дух вон у кого; прост. — йән биреү, үлеү
духу не хватает — йөрәк етмәй, тәүәккәллек етмәй
испустить дух — йән сығыу, үлеү
воспрянуть духом — ҡанатланып китеү, күңел күтәрелеп китеү
пасть духом — кәйеф төшөү, төшөнкөлөккә бирелеү
чтобы духу не было чьего; чтобы духом не пахло чьим — эҙе лә булмаһын, күҙгә күренмәһен, юҡ булһын
- 1
- 2
См. также в других словарях:
җибәрелеп — рәв. Иркенләп, рәхәтләнеп, үзеңне бик иркен тотып берәү дә юк дип җибәрелеп утырам тагы … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
орылып-бәрелеп — Орынып, бәрелеп, кагылып … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
атылып-бәрелеп — рәв. Бик ашыгып, кабаланып … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
төрелеп — Йомылып, томырылып … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
калку — I. ф. 1. Күтәрелү, тору, аякка басу 2. Сыеклык эченнән өскә күтәрелеп чыгу 3. Үсү, зураеп китү 4. Күтәрелү, чыгу (ай, кояш тур.). II. КАЛКУ – с. 1. Күтәрелеп торган 2. Чыгынкы, кабарынкы 3. Озын, зур, биек 4. күч. Ачык, сәнгатьле, ассызыклап… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
старт — 1. Узышларда: башлангыч момент, башланыш. Очкыч аппаратның күтәрелеп китү моменты. Шулар өчен бирелә торган сигнал, команда 2. Узышларда: башлап, кузгалып китү урыны, сызыгы. Очкыч күтәрелеп китә торган урын … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тырбаю — 1. Тураеп төрле якка чыгып, күтәрелеп тору, үрә тору (чәч, йон һ. б. ш. тур.) Берәр нәрсә өстеннән ботак сыман булып чыгып, күтәрелеп тору (каты әйберләр тур.) 2. күч. Кеше алдында үзен эре күрсәтергә тырышу, кәпрәю, тәкәбберләнү, һавалану 3. күч … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тырпаю — 1. Тураеп төрле якка чыгып, күтәрелеп тору, үрә тору (чәч, йон һ. б. ш. тур.) Берәр нәрсә өстеннән ботак сыман булып чыгып, күтәрелеп тору (каты әйберләр тур.) 2. күч. Кеше алдында үзен эре күрсәтергә тырышу, кәпрәю, тәкәбберләнү, һавалану 3. күч … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
чупылдау — Берәр нәрсә суга бәрелеп яисә берәр нәрсәгә су бәрелеп һ. б. ш. үзенә бертөрле тавыш барлыкка китерү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
абыну — 1. Атлап барганда, йөгергәндә аяк белән нәр. б. бәрелеп яки эләгеп, тигезлекне югалту, сөрлегү 2. күч. Эштә, тормышта ялгышу … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
акаю — диал. 1. Авыртудан, эчке газаптан, курку, аптырау һ. б. хисләр билгесе буларак, күзләрнең зур ачылып, хәрәкәтсез бер хәлдә калуы 2. Усал һәм ачулы итеп карау. Ачудан яки ярсудан тону (күзләр тур.) 3. күч. Күзгә артык бәрелеп, чекерәеп тору (нәр.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге