-
81 быть
1. несов.существовать, иметьсябулыу, бар булыу2. несов.находиться, присутствоватьбулыу3. несов.происходить, случатьсябулыу4. несов.приходить, приезжатькилеү, килеп етеү, булыу5. несов. в знач. вспомогательного гл.в знач. связки между подлежащим и сказуемымбулыу, ине6. несов. в знач. вспомогательного гл.для образования сложных форм страдательного залогабулған, ине7. несов. в знач. вспомогательного гл.для образования глагола будущего времени изъявительного наклонения-ыр/-ер, -асаҡ/-әсәкни булһа, шул булыр; была не была — булһа – булыр, булмаһа – юҡ
бөткән баш бөткән; быть заодно с кем — бер һүҙҙә булыу
как быть? — ни эшләргә?, нисек итергә инде?
әйҙә, шулай булһын; ярар, шулай булһын (килешеүҙе белдергәндә) -
82 вкатить
1. сов. что, во чтотәгәрләтеп индереү, тәгәрләтеп (тәгәрәтеп) индереп ҡуйыу2. сов. чтонаверхтәгәрләтеп (тәгәрәтеп) мендереү, тәгәрләтеп мендереп ҡуйыу3. сов.обычно кому; прост.сәпәү, сәпәп ебәреү, һалып ебәреү, берҙе тондороу4. сов.без доп.; прост. см. вкатиться -
83 огонь
м; в разн. знач.утне человек, а огонь — торғаны менән ут кеше инде
в огне: — 1) янып барыу
2) һуғыш, ут (алыш) эсендә; быть целый день в огне — көнө буйы ут эсендә булыу
в огонь и воду (готов, пойду и т.д.) — бөтәһенә лә әҙер (булыу)
бер бәләнән ҡотолоп, икенсеһенә эләгеү; между двух огней — ике ут араһында
огнём и мечом — ҡырып-үлтереп, ут һәм ҡылыс менән
пройти огонь и воду (и медные трубы) — ут-һыу кисеү, донъяның әсеһен-сөсөһөн татыу
-
84 потому
1. нареч.шунлыҡтан, шуға күрә, шуның өсөн2. нареч.в составе союза `потому что`сөнкимы сильны, потому что едины — беҙ көслөбөҙ, сөнки берҙәмбеҙ
-
85 представить
1. сов. чтоподать на рассмотрениебиреү, тапшырыупредставить отчёт — отчёт тапшырыу, иҫәп-хисап биреү
2. сов.кого-что, к чемук награде, повышениюкүрһәтеү, тәҡдим итеү3. сов.когопознакомить с кем-л.таныштырыу4. сов.кого-чтовообразитькүҙ алдына килтереү5. сов. чтопредъявить, показатьбиреү, күрһәтеү, килтереү6. сов.кого-чтоизобразитьҡыланыу, ҡыланып күрһәтеү, һүрәтләү7. сов. чтопричинить, вызватькилтереүпредставьте себе — йә ҡарағыҙ инде, уйлап ҡарағыҙ
-
86 уйти
1. сов. прям., перен.китеү, сығып китеү2. сов. разг.уволитьсясығыу, ташлау, китеү3. сов. прям., перен.спастисьҡасыу, ҡасып ҡотолоу4. сов. перен.үтеү, уҙыу, үтеп китеү5. сов.на чтокитеү, тотолоу, тотолоп бөтөү6. сов.во чтобатыу, инеп китеү7. сов. перен.сумыу, күмелеү, батыу8. сов. разг.вытечьташыу, ташып китеү (сығыу, түгелеү)9. сов.со словами `вперёд`, `далеко`(алға) китеү, (алға) сығыууйти в себя — кешенән ситләшеү, үҙеңә бикләнеү
уйти из жизни — донъянан китеү, донъя ҡуйыу
уйти на дно — һыу төбөнә китеү, батыу
уйти на покой — ялға сығыу, эштән китеү
не уйдёт — ҡасмаҫ, китмәҫ
уйти ни с чем — ҡоро китеү (ҡалыу), буш (бер ниһеҙ) китеү
-
87 штормить
несов.; мор.дауыллап (штормлап) тороу
См. также в других словарях:
инде — кис. 1. Төрле сүз төркемнәре янында килеп, эшнең төгәлләнүен күрсәтә уздым и. 2. Боерык фигыльдән соң аңа үтенү, түземсезләнү төсмере кертә бир и. 3. Берәр эшне эшләргә вакыт җитүен, эшнең башланып китүен белдерә; хәзер и. кайтырга ярый 4. рәв.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
яме — Берәр эшләнәсе эш турында сөйләшкәндә әңгәмәдәшнең ризалыгын сорау һәм үзенең шуны үтәргә вәгъдәсен белдерү өчен кулл. 4. Әңгәмәдәшнең соравына, үтенеченә җавабы буларак, гадәттә диалогта яме соравына җавап итеп бирелә: ярый, ярар яме? Я. II. Я – … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
Индейские языки — (америндские языки) языки коренного населения Америки (за исключением эскимосско алеутских языков). С наибольшей исторической полнотой представлены в Центральной и Южной Америке. Общее число говорящих 27,5 млн. чел. Исторически восходят к языкам … Лингвистический энциклопедический словарь
менә — а. 1. Күз алдында, якында гына булган кемгә яки нәрсәгә, берәр хәл күренешкә күрсәтү, игътибарны юнәлдерү өчен кулл. Шул ук мәгънәдә күрсәтү хәрәкәтенә ияртеп әйтелә 2. Эш хәрәкәтнең эзлеклелеген, күренешләрнең бер бер артлы алмашынуын күз… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ирешү — I. 1. Берәр урынга яки чиккә килеп җитү. Билгеләнгән урынга барып җитү, тапшырылу (хат һ. б. ш. тур.) 2. Хәбәр, сүз гайбәт кем. б. билгеле булу, ишетелү 3. күч. Үзе теләгәнне зур тырышлык белән булдыру, куелган максатка җитү. Берәр өлкәдә билгеле … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
бит — I. и. 1. Кеше башының алгы өлеше; йөз 2. Йөзнең яңак өлеше 3. Нәр. б. өсте, өске йөзе аяк бите 4. Тау, калкулыкның һ. б. ш. авыш, сөзәк яны, өслеге. БИТ АЛМАСЫ (БИТ ОЧЫ) – Яңакның күпереп, калкып торган өлеше. БИТ САБЫНЫ – Исле сабын. БИТ СӨЛГЕСЕ … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тәгаен — рәв. 1. Берәр нәрсәне төгәл, анык, ачык (белү, әйтү, ишетү һ. б. ш. тур.) 2. Һичшиксез, һич шикләнүсез (үтәләчәк, эшләнәчәк яки булган эш хәрәкәт тур.) 3. с. Инде ачыкланган, билгеле монда әле кем булуың да тәгаен түгел сир. Үтәләсе вакыты, срогы … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
теге — а. 1. Кемнең, нәрсәнең дә булса сүз барган урыннан бераз читтәрәк торганлыгын аңлата; киресе: бу. Аргы, икенче, ераграктагы (ике яклы, ике очлы нәрсәләр тур.) 2. Монысы түгел, башка, икенче бер 3. Әйтеп үтелгән, искә алынган, әлеге, мәзкүр. Инде… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
Инд — санскр. सिन्ध, Sindhu IAST … Википедия
Инд (река) — Инд санскр. सिन्ध, Sindhu? Спутниковый снимок бассейна Инда Протекает по территории … Википедия
бүтән — 1. Башка, икенче бер. хәб. Нык аерылып торган, бөтенләй икенче төрле син хәзер бүтән инде 2. рәв. Моннан ары бүтән килмик. Моннан соң, башка вакытта җыр бүтән кабатланмады 3. бәйл. Икенче берәүдән яки берәр нәрсәдән тыш, башка бүтән кешесе юк … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге