-
21 компенсационная товарная биржа
өтемдік тауар биржасы, өтемақылық тауар биржасы (жай өткізу арналары арқылы өткізе алмайтын өнімдердің, жылжымайтын мүліктің, көрсетілетін қызметтің барлық түрлерінің артылғанын өзара айырбастау арқылы мәміле жасалатын тауар биржасы)Русско-казахский экономический словарь > компенсационная товарная биржа
-
22 Активные операции коммерческого банка
Активные операции – операции по размещению собственных и привлеченных средств банка для получения прибыли. От качественного осуществления активных операций зависят ликвидность, доходность, а следовательно, финансовая надежность и устойчивость банка в целом.
Актив операциялар – банкінің меншікті және тартылынды қаражатын пайда алу үшін орналастыру жөніндегі операциялар. Банкінің жалпы өтемпаздығы, табыстылығы, демек, қаржылық сенімділігі мен тұрақтылығы актив операциялардың сапалы жүзеге асырылуына байланысты.
Активные операции банка в зависимости от их экономического содержания делятся на:
Банкінің актив операциялары экономикалық мазмұнына қарай мына түрлерге бөлінеді:
- кредитные (ссудные);
- кредиттік (несиелік) операциялар;
- инвестиционные;
- инвестициялық операциялар;
- гарантийные;
- кепілдікті операциялар;
- комиссионные;
- комиссиялық операциялар;
- операции с ценными бумагами.
- бағалы қағаздармен жасалатын операциялар.
По каким признакам классифицируются кредиты, предоставляемые банком?
Кредиты могут быть классифицированы по различным признакам:
Несие түрлі белгілеріне қарай мыналарға жіктелуі мүмкін:
- по типам заемщиков – ссуды предприятиям, органам власти, населению, банкам;
- қарызгерлердің тұрпаттары бойынша – кәсіпорындарға, билік органдарына, халыққа, банкілерге берілетін несие;
- по срокам пользования – краткосрочные, среднесрочные, долгосрочные;
- пайдалану мерзіміне қарай – қысқа мерзімді, орта мерзімді, ұзақ мерзімді несие;
- по сфере функционирования заемщика – ссуды предприятиям сферы производства и ссуды предприятиям сферы обращения;
- қарызгердің жұмыс істеу аясына қарай – өндіріс аясының кәсіпорындарына берілетін несие және айналыс аясының кәсіпорындарына берілетін несие;
- по отраслям принадлежности заемщика – ссуды в промышленность, транспорт, строительство, сельское хозяйство, торговлю;
- қарызгердің тиесілі салаларына қарай – өнеркәсіпке, көлікке, құрылысқа, ауыл шаруашылығына, саудаға берілетін несие;
- по характеру обеспечения – залоговые, гарантированные, застрахованные, необеспеченные (бланковые);
- қамтамасыз етілу сипатына қарай – кепілді, кепілдікті, сақтандырылған, қамтамасыз етілмеген (бланкілік) несие;
- по методам погашения – погашаемые единовременно и частями.
- өтелу әдістеріне қарай – бір мезгілде және бөліктеп өтелетін несие.
При выдаче кредита банк требует от потенциального заемщика пакет документов, характеризующих материальную обеспеченность кредита и юридическую правомочность заемщика.
Несие беру кезінде банк әлуетті қарызгерден несиенің материалдық тұрғыдан қамтамасыз етілуін және қарызгердің заңи құқықтылығын сипаттайтын құжаттар пакетін талап етеді.
Если подробнее перечислить пакет документов, который требуется при выдаче кредита, то это:
Егер несие беру кезінде талап етілетін құжаттар пакетін егжей-тегжейлі атап көрсетер болсақ, онда олар:
- учредительные документы;
- құрылтай құжаттары;
- бизнес-план (технико-экономическое обоснование), на основе которого определяются возможность возврата ссуды и срок окупаемости затрат;
- несиенің қайтарылу мүмкіндігі мен шығындардың өтелу мерзімі айқындалатын бизнес-жоспар (техникалық-экономикалық негіздеме);
- контракт или его копия, фиксирующие цель получения кредита;
- несиені алу мақсаты тиянақталған келісімшарт немесе оның көшірмесі;
- бухгалтерский баланс и некоторые приложения к нему;
- бухгалтерлік теңгерім және оның кейбір қосымшалары;
- кредитные договоры с другими банками;
- басқа банкілермен жасасылған несие шарттары;
- договор залога или поручительства;
- кепіл немесе кепілгерлік шарты;
- срочное обязательство-поручение на возврат ссуды согласно срокам, установленным в кредитном договоре;
- несие шартында белгіленген мерзімге сәйкес несиені қайтару жөніндегі мерзімді міндеттеме-тапсырма;
- заявление на получение ссуды с указанием суммы, срока и цели кредита.
- несиені алу жөніндегі шарт, онда несиенің сомасы, мерзімі мен мақсаты көрсетіледі.
Инвестиционные операции — это операции по инвестированию банком своих средств в ценные бумаги и паи небанковских структур в целях совместной хозяйственно-финансовой и коммерческой деятельности, а также размещения в виде срочных вкладов в других кредитных организациях.
Инвестициялық операциялар — банкінің бірлескен шаруашылық-қаржылық және коммерциялық қызметі, сондай-ақ басқа несие ұйымдарына мерзімді салымдар түрінде орналастыру мақсатында өз қаражатын бағалы қағаздарға және үлеспұлдарға ивестициялау жөніндегі операциялары.
Это операции по выдаче банком гарантии (поручительства) уплаты долга клиента третьему лицу при наступлении определенных условий.
Бұл белгіленген шарттар басталған кезде банкінің өз клиентінің борышын үшінші тұлғаға төлеуі кепілдігін (кепілгерлігін) беруі жөніндегі операциялар.
Это операции, которые банк выполняет по поручению своих клиентов и взимает с них плату в виде комиссионных. К числу основных комиссионных операций относятся расчетно-кассовые операции, которые связаны с:
Бұл банк өз клиенттерінің тапсырмасы бойынша орындайтын және олардан комиссиялық алым түрінде ақы алатын операциялар. Негізгі комиссиялық операциялардың қатарына:
- ведением счетов в тенге и иностранной валюте;
- теңгемен және шетел валютасымен есептелетін шоттарды жүргізумен;
осуществлением расчетов и платежей клиента;
клиенттің есеп айырысуымен және төлемдер төлеуімен;
получением и зачислением перечисленных клиенту средств на счет в безналичной форме;
клиентке аударылған қаражатты алумен және оны қолма-қол ақшасыз нысанда шотқа есептеумен;
выдачей наличных денег со счета, внесением их на счет, хранением и перевозкой.
қолма-қол ақшаны шоттан алып берумен, оны шотқа салумен, сақтаумен және тасымалдаумен байланысты жасалатын есеп айырысу-кассалық операциялар жатады.
Банкілер бағалы қағаздармен операция жасау кезінде қандай атқарымдарды орындайды?
Банк выполняет посреднические функции при купле-продаже ценных бумаг за счет и по поручению клиента на основании договора комиссии или поручения.
Банк комиссия шарты немесе тапсырма негізінде клиенттің есебінен және тапсыруымен бағалы қағаздарды сатып алу-сату кезінде делдалдық міндеттерді орындайды.
Бағалы қағаздармен операцияларды жүзеге асыру кезінде банкіге қандай құқықтар берілген?
Банк имеет право выступать в качестве:
Банкілер:
- инвестиционных институтов, которые могут осуществлять деятельность на рынке ценных бумаг в качестве посредника;
- бағалы қағаздар нарығында делдал қызметін жүзеге асыра алатын инвестициялық институттар;
- инвестиционного консультанта;
- инвестициялық кеңесші;
- инвестиционной компании;
- инвестициялық компания;
- инвестиционного фонда.
- инвестициялық қор ретінде әрекет етуге құқылы.
К операциям с ценными бумагами относятся:
Бағалы қағаздармен жасалатын операцияларға мыналар жатады:
- операции с ценными бумагами, котирующимися на фондовых биржах;
- қор биржаларында құнды саналатын бағалы қағаздармен жасалатын операциялар;
- операции с векселями;
- векселдермен жасалатын операциялар;
- учетные и переучетные операции;
- есептеу және қайта есептеу операциялары;
операции по протесту векселей;
вексельдерге наразылық білдіру операциялары;
- операции по инкассированию, домицилированию, акцепту, индоссированию векселей;
- вексельдерді инкассолау, домицильдеу, акцептеу, индоссолау жөніндегі операциялар;
- операции по выдаче вексельных поручений;
- вексельдік тапсырмалар беру жөніндегі операциялар;
- операции по хранению векселей;
- вексельдерді сақтау жөніндегі операциялар;
- операции по продаже векселей на аукционе.
- вексельдерді аукционда сату жөніндегі операциялар.
Трастылық (сенімгерлік) операцияларға қызмет көрсетудің қандай түрлері кіреді?
В трастовые операции могут входить следующие виды услуг:
Трастылық операцияларға қызмет көрсетудің мынадай түрлері кіреді:
- управление финансовыми делами и собственностью фирм и частных лиц за определенную плату;
- белгілі бір ақы үшін фирмалар мен жеке тұлғалардың қаржы істері мен меншігін басқару;
- управление через трастовые отделы портфелями ценных бумаг своих клиентов;
- трастылық бөлімдер арқылы өз клиенттерінің бағалы қағаздар қоржынын басқару;
- предоставление агентских услуг корпорациям, выпускающим акции и облигации;
- акциялар мен облигациялар шығарушы корпорацияларға агент қызметтерін көрсету;
- выступление в качестве попечителей по завещанию;
- өсиет бойынша қамқоршылар болу;
- передача в доверительное управление отдельных ценных бумаг и их портфелей;
- жекелеген бағалы қағаздарды және олардың қоржындарын сенімгерлікпен басқаруға беру;
- платежные функции, связанные с обслуживанием ценных бумаг;
- бағалы қағаздарға қызмет көрсетумен байланысты төлемдік атқарымдар;
- управление активами пенсионных и инвестиционных фондов и др.
- зейнетақылық және инвестициялық қорлардың активтерін басқару, т.б.
Операции с иностранной валютой включают:
Шетел валютасымен жасалатын операциялар:
- операции купли-продажи иностранной валюты;
- шетел валютасын сатып алу-сату операцияларын;
- оплату и выставление денежных аккредитивов;
- ақша аккредитивтерін төлеуді және ұсынуды;
- покупку и оплату дорожных чеков иностранных банков;
- шетел банкілерінің жол чектерін сатып алуды және төлеуді;
- выпуск и обслуживание пластиковых карт;
- пластикалық карталар шығаруды және оларға қызмет көрсетуді;
- осуществление международных расчетов.
- халықаралық есеп айырысуды қамтиды.
Какую роль играют банки, выступая в качестве финансового консультанта?
Банки, где работают опытные специалисты, могут дать квалифицированный совет, особенно когда вопрос стоит об оптимальном использовании кредита, сбережений, инвестировании средств.
Тәжірибелі мамандар жұмыс істейтін банкілер, әсіресе несиені, жинақ ақшаны оңтайлы пайдалану, қаражатты инвестициялау туралы мәселе туындаған кезде білікті кеңес бере алады.
Банк за определенную плату предоставляет клиентам информацию как коммерческого, так и некоммерческого характера.
Банк клиенттерге белгілі бір ақы үшін коммерциялық сипатта да, бейкоммерциялық сипатта да ақпарат беретін қызметтер көрсетеді.
Межбанковский кредит – это вид кредитов, предоставляемых одним коммерческим банком другому.
Банк аралық несие – бір коммерциялық банк екінші банкіге беретін несие түрі.
Купля-продажа такого кредита осуществляется на межбанковском рынке.
Мұндай несие банк аралық нарықта сатып алынады және сатылады.
Межбанковский рынок – это часть рынка ссудных капиталов, где временно свободные денежные ресурсы кредитных учреждений привлекаются и размещаются банками преимущественно в форме межбанковских депозитов на определенные сроки.
Банк аралық нарық – несие капиталдары нарығының бір бөлігі, мұнда банкілер несие мекемелерінің уақытша бос ақшалай ресурстарын тартып, негізінен банк аралық депозиттер нысанында белгілі бір уақытқа орналастырады.
Средства межбанковского рынка используются банками-заемщиками для покрытия своих активных операций, а также для покрытия ликвидности балансов банков.
Банк аралық нарықтың қаражатын қарызгер-банкілер өзінің активтік операцияларын жабу үшін, сондай-ақ банкілердің теңгерімдерінің өтімділігін жабу үшін пайдаланады.
Купля-продажа межбанковских кредитов возможна в форме сделок на свободном рынке, а также в форме сделок на "закрытом" рынке, где кредиты предоставляются друг другу тесно сотрудничающими банками на условиях, вытекающих из взаимных интересов.
Банк аралық несиені сатып алу-сату еркін нарықтағы мәмілелер нысанында, сондай-ақ тығыз ынтымақтастықтағы банкілер бір-біріне өзара мүдделерден туындайтын шарттар негізінде несие беретін "жабық" нарықтағы мәмілелер нысанында берілуі мүмкін.
Русско-казахский экономический словарь > Активные операции коммерческого банка
-
23 Уставный капитал Национального банка
Уставный капитал Национального банка формируется из источников, которые передаются в распоряжение Национального банка:
Ұлттық банкінің жарғылық капиталы Ұлттық банкінің билеуіне берілген мына көздерден:
- основных фондов;
- негізгі қорлардан;
- отчислений от полученных Национальным банком чистых доходов;
- Ұлттық банк алған таза табыстан жасалған аударымнан;
- средств, выделяемых из республиканского бюджета.
- республикалық бюджеттен бөлінетін қаражаттан құралады.
Русско-казахский экономический словарь > Уставный капитал Национального банка
-
24 Общие вопросы
Давайте перейдем к обсуждению порядка платежей.
Қанекей, төлем тәртібін талқылауға көшейік.
Да, конечно. Нам следует обсудить общие объемы платежей, графики по ним и другие вопросы.
Иә, әрине. Біз төлемдердің жалпы көлемін, олар бойынша кестелер мен басқа да мәселелерді талқылауымыз керек.
Нельзя забывать о льготах, валюте, месте и формах оплаты.
Төлем төлеу жеңілдіктерін, валюталарын, жері мен нысандарын ұмытуға болмайды.
При платежах первостепенное значение имеют их объемы.
Төлем төлеу кезінде оның көлемінің маңызы зор.
Полная стоимость контракта включает в себя...
Келісімшарттың толық құнында...
- себестоимость продукции.
- өнімнің өзіндік құны қамтылады.
Да, я согласен с вами.
Иә, мен сізбен келісемін.
Перейдем к нашему контракту.
Біздің келісімшартқа көшейік.
Вы поставили нам... на сумму 50 000 тенге.
Сіз бізге 50 000 теңге мөлшерінде... жеткіздіңіздер.
- жабдық
Все... составляют около 15000 тенге.
Барлық... 15000 теңге болады.
Исчисление... мы произвели соответственно представленным документам.
Біз... ұсынылған құжаттарға сәйкес есептедік.
- издержек
- прибыли
- пайданы
- убытков
- цен
- бағаны
За ваш счет мы относим также расходы за...
Сондай-ақ біз... үшін жұмсалған шығындарды да сіздің есепке жатқызамыз.
- приглашение докладчиков.
Все цены указаны в прейскурантах и отражены в других согласованных документах.
Бағаламада барлық баға көрсетілді және келісілген басқа құжаттарда ескерілді.
Мы выставляем вам счета на сумму 150 000 тенге.
Біз сізге 150 000 теңге мөлшерінде шот ұсынамыз.
Вот, например, за этот товар вам выписан счет на сумму 50 000 тенге.
Міне, мысалы, мына тауар үшін сізге 50 000 теңге мөлшерінде шот жазылды.
А вот другие счета.
Міне басқа шоттар.
Мы представили их к оплате за...
Біз оларды... үшін төлеуге ұсындық.
- доставку
- жеткізу
- товары
- тауарлар
- упаковку
- буып-түю
- хранение.
- сақтау
Но мы никогда не применяем подобных расчетов. Мы считаем, что размеры месячных платежей должны определяться только объемом выполненных работ.
Бірақ біз мұндай есептесуді ешқашан да қолданбаймыз. Біз айлық төлемдердің мөлшері тек орындалған жұмыстардың көлемімен айқындалуға тиіс деп есептейміз.
Ничего не поделаешь. За вычетом накладных расходов общая стоимость контракта составляет 150 000 тенге. А контракт подписан вами, и мы должны его соблюдать.
Еш нәрсе істей алмайсыз. Үстеме шығындарды шегеріп тастағанда, келісімшарттың жалпы сомасы 150 000 теңге болады. Ал келісімшартқа сіз қол қойғансыз, біз оларды сақтауға тиіспіз.
Будет ли производиться расчет...?
Есеп айырысу... жүргізіле ме?
Мы хотели бы...
Біз... келеді.
- уплатить наличными.
Если вы располагаете наличными, а общая сумма платежа невелика, то вы можете уплатить в кассу фирмы.
Егер қолыңызда нақты ақшаңыз болса, ал төлемнің жалпы мөлшері көп емес қой, онда фирманың кассасына төлеуіңізге болады.
В противном случае расчет производится через банк безналичным способом.
Әйтпесе есеп айырысу банк арқылы қолма-қол ақшасыз тәсілмен жүргізіледі.
Мы предлагаем вам...
Біз сізге... ұсынамыз.
- открыть счет в банке.
Нас вполне устраивает оплата...
Бізді... қанағаттандырады.
- с кредитного счета.
Мы практикуем оплату в...
Біз... төлеуді қолданып жүрміз.
- местной валюте.
Производите ли вы расчеты со своими торговыми партнерами в... ?
Сіздер өздеріңіздің сауда серіктестеріңізбен есеп айырысуды... жүргізесіздер ме?
- долларах
- марках
- маркамен
- тенге
- теңгемен
- рублях
- рубльмен
- франках
- франкпен
- экю
- экюмен
- евро
- еуромен
- иена
- иенамен
Особого рассмотрения требуют вопросы валютных колебаний.
Валюталық ауытқулар мәселелері ерекше қарауды талап етеді.
Для предотвращения валютных потерь у нас есть различные оговорки.
Валюталық шығасының алдын алу үшін бізде түрлі ескертпелер бар.
Познакомьтесь с этими документами.
Мына құжаттармен танысыңыз.
У нас в этом отношении нет никаких ограничений.
Бізде бұл жөнінен ешқандай шектеу жоқ.
Золотое покрытие составляет...
Алтынмен өтелуі... болады.
-
25 вменяемый
-
26 горестный
прил.ҡайғылы, хәсрәтле, зарлы -
27 мрак
м; прям., перен.ҡараңғылыҡ -
28 новость
1. жяңылыҡ2. жяңы хәбәр(ҙәр), яңылыҡтар -
29 новый
-
30 скорбный
-
31 скромность
1. жбаҫалҡылыҡ, инсафлыҡ, тыйнаҡлыҡ2. жябайлыҡ -
32 суматошный
1. разг.о человекеығы-зығылы, ҡаңғырыҡ2. разг.шау-шыулы, ығы-зығылы -
33 хвоя
-
34 блеск
1)2)3)4)минер. свинцовый блеск — қорғасын жалтырағы
-
35 дикарство
1)2) -
36 икать
ықылық ату, ық ету -
37 порок
1) жарамсыз қылық, көргенсіздік, кемістік, ақау, кінәрат2) устар. бұзақылық, бейбастақтық3) кемтарлық, жарымжандық, мүгедектік -
38 приоритет
1) бастапқылық, алғашқылық2) артықшылық, басым, басымдылық -
39 расчирикаться
торғай шырылы, шиқылы, жиі-жиі шықылықтау -
40 самодурство
делқұлылық, есерсоқтық, делқұлылық қылық, есерсоқтық қылық
См. также в других словарях:
Ылы — тур. Ilı Gölü Координаты: Координаты … Википедия
Ылы (озеро) — Ылы (Горячее озеро) тур. Ilı Gölü Вид на озеро Ылы с востока Координаты: Координаты … Википедия
җылы — I. и. 1. Кояш нурларыннан, әйбер янудан, химик реакция вакытында һ. б. аерылып чыккан энергия, үз тирәсендәге һавага таралган җылылык. Һава торышының чагыштырмача җылы вакыты җылылар башлану 2. Җылылык (1) 3. Җылылык (2) , җылы булу дәрәҗәсе 4.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ұңғылы артиллерия — (Ствольная артиллерия) снаряд бастапқы жылдамдығын ұңғыдағы оқ дәрі газының әсерінен алатын артиллериялық қарулар. Ұ.а ның негізгі түрлері: зеңбірек, тапал зеңбіректер, минаатарлар, кері теппейтін зеңбіректер. Ұ.а. ойық ұңғылы және тегіс ұңғылы… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
ылықты — (Қост., Торғ.) иттің ұйығатын кезі. Иттердің ы л ы қ т ы кезінде қасқыр да ылығады (Қост., Торғ.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
ұңғылық жылдамдық — (Дульная скорость) оқтың, снарядтың, минаның ұңғыдан шығар кездегі жылдамдығы … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
ылық — ет. Ит, қасқыр т.б. үйірге түсуі, ұрықтануы … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
қылы — 1 (Гур., Маңғ.) әйнек, терезенің шынысы. «Аш бетің терезенің қ ы л ы с ы н д а й» деп өлең айтушы едік (Гур., Маңғ.) 2 1. (Қост., Жанг.) шелек. Қ ы л ы н ы алып кел, су әкелсін (Қост., Жанг.). 2. (Рес., Қалм.) шелектің тұтқасы. Бұрын шелектің қ ы … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
ылығу — 1 1. (Түрікм.: Бекд., Красн., Небид., Жеб., Ашх., Гяу., Анн., Тедж.) сену, нану. Ол маған дайы (қ.) болғансын айта береді оның сөзіне ы л ы қ п а (Түрікм., Красн.). Құрманов жолдас... әркімнің айтқанына ы лы қ п а й... ардақты міндетін...… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
қылы — зат. жерг. Терезенің әйнегі, шынысы (Ж.Досқараев, Жерг. ерекш., 143) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
ұңғылы — … Бөрібай әдеттегіше бір ұ ң ғ ы л ы құс мылтығын асынып, аң аулауға шыққан (Жалын, 1972, №5, 79) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі