-
101 мина замедленного действия
= бомба замедленного действия билгеле вакыт узгач шартлый торган мина (бомба) -
102 молодость
жяшьлек, яшь чак, яшь вакыт -
103 момент
-
104 на
I предлог1) с вин. п. (при обознач. действия, направленного на поверхность или внешнюю сторону предмета)...га, өстенә2) с вин. п. (при обознач. лиц, организаций, на к-рые возлагается ответственность, работа и т. п.)...га, өстенә3) с вин. п. (при обознач. места, на к-рое направлено действие)...гапойти на завод — заводка бару; заводка эшкә керү
4) с вин. п. (по направлению, в сторону)...га,...га табаидти на голос — тавыш ишетелгән якка таба бару; тавышка таба бару
окна на восток — тәрәзәләр көнчыгышка таба [карый]
дверь на улицу — ишек урамга таба [карый]
5) с вин. п. (при обознач. соприкоснсвения, столкновения)...ганаткнуться на кого-л. в темноте — караңгыда кемгә дә булса барып бәрелү
6) с вин. п. (при указ. срока, времени)...та,...нена зиму — кышка, кыш айларына
на этот раз — бу юлы, бу очракта
со дня на день — бүген-иртәгә, тиз арада, тиз вакыт эчендә
7) с вин. п. (с какой целью, для чего-л.)...га8) с вин. п. (при обозначении цели, назначения)...лык9) разг.; с вин. п. (при обознач. специальности, профессии)...лыккаучиться на слесаря — слесарьлыкка уку;
10) с вин. п. (для, ради)...га, өчен11) с вин. п. (с сущ. "лад", "манера", "образец")...ча, буенча12) с вин. п. (при обознач. предмета, являющегося орудием действия)...га13) с вин. п. (при обознач. количества, меры)...га14) с вин. п. (при умножении, делении)...га15) с предл. п. (на вопрос "где")...да, өстендә16) с предл. п. (при обознач. лиц, предметов, одетых, облачённых во что-л.)...өстендә,...өстенә17) с предл. п. (при обознач. области, сферы деятельности)...да18) с предл. п. (при указ. на положение, состояние)...да булусостоять на чьём-л. иждивении — берәүнең тәрбиясендә тору
19) с предл. п. (при обозначении времени, срока)...да20) с предл. п. (в нек-рых устойчивых сочет.)...гандана ходу — барганда, барган шәпкә
21) с предл. п. (при обознач. предмета, являющегося нижней или внутренней частью чего-л.)...лы,...эчле22) с предл. п. (при обознач. средств передвижения)...да,...белән23) с предл. п. (при посредстве, с помощью чего-л.)...да24) с предл. п. (при обознач. вещества, к-рое входит в состав чего-л.)...га эшләнгән,...да эшләнгән,...лы,... кушып (катнаштырып) эшләнгән•- сорвать зло II частицамәна, возьми — мә, ал
- на-поди -
105 настояться
I сов.( долго простоять) озак вакыт басып тору; басып торып аруII сов.чыгу, чыгып җитү; төнәү, төнәп җитү -
106 небольшой
-
107 невозвратимый
-ая; -ое= невозвратный[кире] кайтмас, кайтаруы мөмкин булмаган, кире кайтмый торган, [кире] кайтаргысызневозвратимое время — [кире] кайтмас вакыт
-
108 недолгий
-
109 недолго
нареч.1) аз [гына], аз вакыт, озак (күп)...мау2) в знач. сказ.; разг. озак түгел -
110 недостаток
м1) җитмәү, җитешмәү, җитәрлек булмау, аз булу, азлык; тарлык, тар булу; кытлык3) ( изъян) кимчелек, җитешсезлек; чатаклык; кимчелекле як, җитешсез як• -
111 незаметно
нареч.1) сиздермичә [генә], сиздермәстән, белдермичә [генә], шыпырт кына; акырын гына2) сизелмичә, сизмәстән, тоймастан3) в знач. сказ.; безл. сизелми, беленми, күренмипо его виду незаметно, что он устал — аның кыяфәтеннән аруы сизелми
-
112 некогда
I н`екогданареч.; в знач. сказ.II н`екогданареч.( давно) кайчандыр, әллә кайчан, бик күптән -
113 некоторый
-ая; -оемест.1) беркадәр, берникадәр2) (не все, отдельные) кайбер3) в знач. сущ. (некоторые мн.) кайберәүләр•- некоторым образом -
114 нерабочий
-ая; -ее1) эшче булмаган; эшчеләрдән түгел3) эшләми торган, эштән буш; ял...ынерабочее время — эштән буш вакыт,
нерабочее настроение — эшлисе килмәү, эшләргә теләк булмау
-
115 ничегонеделание
с; разг.бушка вакыт үткәрү, эшсезлек, эшсез яту, тик яту, түшәмгә төкереп яту, буш йөрү -
116 новый
-
117 обстоятельство
с1) хәл, шарт, торыш, вакыйгаобстоятельства, смягчающие вину — гаепне җиңеләйтә торган шартлар
2) шарт, шартлар; хәлләр3) грам. хәл -
118 отнять
сов.1) ( кого-что) (взять силой) көчләп (тартып) алу; талап алу2) ( что) (поглотить) алу3) (что) (убрать, отделить) алып кую, аерып алып кую4) ( что) (ампутировать) кисү, кисеп алу5) кого (лишить материнского молока) аеру•- отнять надежду -
119 период
м1) чор, вакыт, заман, дәвер2) мат.; физ. период3) грам. период, тезем -
120 пик
1) м пик (тауның очлаеп килгән түбәсе, сөңге)2) м; в знач. неизм. прил. пик (берәр эштә, хәрәкәттә кыска вакытлы кискен күтәрелеш, иң кызу вакыт)
См. также в других словарях:
вакыт-вакыт — рәв. Ара тирә, әледән әле; кайчакларда, кайвакыт … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
вакыт — 1. Философиядә: материя яшәешенең объектив формасы 2. Нәр. б. секундлар, минутлар, сәгатьләр, еллар, гасырлар һ. б. ш. белән исәпләнә торган яшәеш арасы, дәвамлылыгы. Яшәеш дәвамлылыгын үлчәү берәмлеге җирле в. белән... 3. Нин. б. эшкә, шөгыльгә… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
урын-вакыт килеше — лингв. – да – дә, – та – тә төрләндергеч кушымчасы белән белдерелә һәм кемдә? нәрсәдә? сорауларына җавап бирә торган алтынчы килеш … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
гейзер — Вакыт вакыт фонтан форм. су һәм пар атып чыгара торган кайнар чишмә … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
зыяндаш — Вакыт вакыт аң югалту һәм көзән җыеру рәв. өянәкләре була торган нерв авыруы. ЗЫЯНДАШ ТОТУ – Зыяндаш өянәге башлану … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
муссон — Вакыт вакыт юнәлешен үзгәртеп, җәен диңгездән, кышын коры җирдән исә торган җил … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
талма — Вакыт вакыт тота торган йөрәк авыруы … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тора-бара — Вакыт үтү белән, беркадәр вакыт үткәч. Әкренләп, җайлап … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
өзек — I. с. 1. Өзелгән; өзеп алынган 2. Өзек өзек (2) 3. Өзек өзек (1) 4. күч. Кискен, өзеп өзеп әйтелгән өзек, исәпле сүзләр белән әмер бирде. ӨЗЕК ВАКЫТ – 1) Юл өзелгән вакыт, ни арба, ни чана вакыт 2) Иске беткән, яңа өлгермәгән вакыт; ашарга бетә… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
сәгать — 1. Тәүлек эчендәге вакытны үлчәү коралы 2. Тәүлекнең егерме дүрттән беренә, алтмыш минутка тигез вакыт үлчәү берәмлеге 3. Тәүлек башыннан яки көн уртасыннан исәпләп кителә торган, алтмыш минутлык вакыт үлчәве 4. Дәрес, лекция өчен билгеләнгән… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
чор — 1. Нәрсә белән дә булса (мәс. иҗтимагый политик шартлар белән) чикләнгән вакыт аралыгы, бер процесс, вакыйга барган вакыт җәйге ял чорында 2. Нин. б. күренекле вакыйгаларны үз эченә алган, үзенә нин. б. үзенчәлекләр хас булган зур вакыт аралыгы… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге