-
61 ыгы-зыгы
сущ. собир.1) сумато́ха, сумя́тица, содо́м; су́толока, возня́, беготня́; шум-гам, гвалт; катава́сия прост.юл ыгы-зыгысы — доро́жная суета́
ыгы-зыгы арасында — в сумато́хе
урамда ыгы-зыгы, шау-шу — на у́лице беготня́, шум-гам
2) хло́поты, суета́, возня́көндәлек ыгы-зыгы — повседне́вные хло́поты
тормыш ыгы-зыгысы — суета́ жи́зни
туй алды ыгы-зыгыcы — предсва́дебные хло́поты
3) смяте́ние, па́ника, переполо́х, неразбери́ха, замеша́тельствопассажирлар арасында ыгы-зыгы башланды — среди́ пассажи́ров начала́сь па́ника
дошман штабында ыгы-зыгы — в шта́бе проти́вников замеша́тельство
4) перен. волне́ние, броже́ние, беспоря́док, светопреставле́ние, кутерьма́студентлар арасындагы ыгы-зыгы — волне́ния среди́ студе́нтов
бу ыгы-зыгылар кайчан басылыр икән? — когда́ же прекрати́тся вся э́та кутерьма́?
5) перен. ажиота́ж, лихора́дкабәйрәм ыгы-зыгысы — пра́здничный ажиота́ж
••ыгы-зыгы башланды — загоре́лся сыр-бор; пошла́ писа́ть губе́рния
ыгы-зыгы килә башлау — засуети́ться
ыгы-зыгы килеп йөрү — верте́ться под нога́ми
- ыгы-зыгы куптаруыгы-зыгы китереп чыгару — поро́ть горя́чку
- ыгы-зыгы күтәрү -
62 ледовый
-ая; -ое1) боз...ы, боз өстеннән (бозлыктан) үтә торган, бозлар арасыннан уза торган2) бозлар арасында... -
63 люди
мн.1) (мн. от человек) кешеләр, халыкмолодые люди — яшьләр, егетләр
старые люди — картлар, карт кешеләр
на людях (среди людей, в обществе) — кешеләр арасында
2) уст. (прислуга, работники в барском доме) асраулар, ялчылар, хезмәтчеләр•- выбиться в люди -
64 между
предлог; с тв. п.; с род. п.арасына, арасында, арасындагы, арасыннан- между нами
- между нами говоря
- между прочим
- между тем -
65 окружать
-
66 походя
нареч.; разг.1) (поспешно, торопливо) аягүрә, аягүрә басып, басып торган килеш2) ( мимоходом) үтешли, узышлый, узып барышлый, үтеп барышлый, эш арасында гына, ашык-пошык -
67 айырма
дизажио (1. валютаның белгіленген бағамынан немесе акцияның көрсетулі құнынан шегеру, 2. бағалы қағаздың атаулы құны мен оның құлдыраған нарықтық бағасы арасындағы айырма, 3. тауар бағасы мен мерзімді мәміле бойынша бағасының арасындағы теріс айырма) -
68 байланыстырма шот
корреспондентский счет (1. банкіге орталық банк мекемелерінде, сондай-ақ басқа банкілерде ашылатын, түрлі банкілерде шоттары бар клиенттер арасында, сондай-ақ банкілер арасында есеп айырысу операцияларын жүзеге асыру үшін қолданылатын шот, 2. бір несие мекемесі екіншісінің тапсыруымен және соның есебінен, жасасылған корреспонденттік шарт негізінде жүргізген есеп айырысу көрсетілетін шот) -
69 валюталық заңдар
валютное законодательство (мемлекет ішінде валюталық құндылықтармен мәміле жасасу, бір мемлекеттің заңи және жеке тұлғаларының арасындағы, екінші бір мемлекеттің заңи және жеке тұлғалары арасындағы мәміле жасасу тәртібін, сондай-ақ ұлттық және шетелдік валюта мен өзге де валюталық құндылықтарды шетелден әкелу және шетелге әкету, аудару және қайта аудару тәртібін реттейтін құқықтық нормалардың жиынтығы) -
70 деңгейлес коммуникация
горизонтальная коммуникация (компанияның бір деңгейдегі өкілдері арасында, мыс., бөлім бастықтары арасында ақпарат алысу)Казахско-русский экономический словарь > деңгейлес коммуникация
-
71 дискаунт
дискаунт (1. облигацияның нарықтық құны мен атаулы құнының арасындағы айырма, 2. атаулы құнынан төмен бағамен шығарылатын, бірақ атаулы құны бойынша сатып алынатын бағалы қағаздарды сату, 3. екі валюта арасындағы қатынас, 4. компания туралы ақпаратты оның акцияларының ағымдағы бағасын бағалауға қолдану, 5. банк кепілхаттары не билеттері бойынша пайыз күнібұрын айқындалатын әдіс) -
72 жабық жазылыс
закрытая подписка (1. шығарылатын бағалы қағаздарды тек құрылтайшылар арасында немесе солардың шешімімен тартылатын инвесторлардың арасында орналастыру, 2. бағалы қағаздарды жекеше орналастыру) -
73 жалдаптық
спекуляция (1. сатып алу бағасы мен сату бағасы арасындағы айырмадан пайда алу мақсатымен тауарларды, құндылықтарды, т.б. сатып алу-сату, 2. сатып алу бағасы мен сату бағасы арасындағы айырмадан алып-сатарлық пайда алу мақсатымен биржа құндылықтарын сатып алу-сату, 3. бақай есепке құрылған, жеке бастың пайдасын күйттейтін жалдаптық әрекет) -
74 жалпы айырма
спрэд (1. мерзімдік келісімшарт құнындағы айырмаға негізделген алып-сатарлық ойындағы биржа мәмілесі, 2. акция ұсынымының бағасы мен сұранымының бағасы арасындағы айырма, 3. қор биржасындағы сатып алу мен сату бағасы арасындағы айырма, 4. қоржындағы күрделі жұмсалымды әртараптандыру, 5. пайда табу үмітімен тауар фьючерстерін бір мезгілде сатып алу және сату) -
75 интержайғасым
интерпозиция (бағалы қағаздар жөніндегі мәміледе екінші делдалдың екі принципал арасында не клиент пен нарықтық іскер арасында орналасуы) -
76 келіссөз
переговоры (бірнеше компанияның арасында немесе бір кәсіпорынның басшылығы мен қызметкерлері арасында келісу жолымен шешімдерді бірлесіп қабылдау әдісі) -
77 несие беру келісімі
соглашение кредитное (несиегер мен қарызгер арасындағы олардың нақты несие операциялары бойынша міндеттілік құқықтарын айқындайтын шарт, онда несие көлемі, несие беру шарттары, несие келісіміне қатысушылар арасындағы бүкіл құқықтық қатынастар жүйесі қамтылады)Казахско-русский экономический словарь > несие беру келісімі
-
78 несиелендіру қағидаты
Банк несиелендірудің мынадай негізгі қағидатын басшылыққа алады:
Банк руководствуется следующими основными принципами кредитования:
- мерзімділік;
- срочность;
- қайтарымдылық;
- возвратность;
- ақылы.
- платность.
Мерзімділік қағидаты несиенің нақты айқындалған мерзімге берілуінен көрініс табады. Бұл мерзім несие шартында ескертіледі.
Принцип срочности выражается в том, что кредит выдается на четко определенный срок. Этот срок оговаривается в кредитном договоре.
Оның мәнісі мынада: несие шарты аяқталғаннан кейін қарыз ақша несиегерге толық сомада (негізгі қарыз) және пайызымен қайтарылуға тиіс.
Он заключается в том, что по окончании срока кредитного договора заемные деньги должны быть возвращены кредитору в полной сумме (основной долг) и с процентами.
Несие белгіленген мерзімде қайтарылмаған жағдайда банк қандай шаралар қолданады?
Какие меры принимаются банком в случае невозврата кредита в установленный срок?
Мұндай жағдайда қарызгерге өсімпұл (яғни айыппұл ықпалшаралары) есептеледі, оның мөлшері несие шартында белгіленеді. Қаржы несиесінің қайтарылу кепілдігі үшін осы қайтаруды қамтамасыз етудің түрлі тәсілдері пайдаланылады.
В этом случае, заемщику начисляются пени (т.е. штрафные санкции), размер которых устанавливается в кредитном договоре. Для гарантии возврата финансового кредита используют разные способы обеспечения этого возврата.
Банкілер несиені қамтамасыз етудің мынадай негізгі тәсілдерін пайдаланады:
Банки используют следующие основные способы обеспечения кредита:
- кепілгерлік;
- поручительство;
- кепілдік;
- гарантия;
- кепіл;
- залог;
- несиенің өтелмегені үшін қарызгердің жауапкершілігін сақтандыру.
- страхование ответственности заемщика за непогашение кредита.
Кепілгерлік – біржақты міндеттемелері бар шарт, ол арқылы кепілгер несиегердің алдында қажет болған жағдайда қарызгердің берешегін төлеуге міндеттенеді. Кепілгерлік шарты несие шартына толықтыру болып табылады және оны нотариус растайды. Оны қарыз алушы азамат болғанда қолданады. Кез келген шаруашылық жүргізуші субъект (банк, қауымдастық, кәсіпорын, т.б.) кепілгер бола алады.
Поручительство – это договор с односторонними обязательствами, посредством которого поручитель берет обязательство перед кредитором оплатить при необходимости задолженность заемщика. Договор поручительства служит дополнением к кредитному договору и заверяется нотариусом. Он применяется, когда заемщиком является гражданин. Поручителем может выступать любой хозяйствующий субъект (банк, ассоциация, предприятие и т. п.).
Кепілдік — кепілгердің кепілдік берілген сома үшін кепілдік жағдайы басталған кезде төлеуге міндеттенуі. Ол кепілдік хатымен ресімделеді және тек заңды тұлғалар арасында ғана қолданылады.
Гарантия — это обязательство гаранта выплатить за гарантируемого определенную сумму при наступлении гарантийного случая. Она оформляется гарантийным письмом и применяется только между юридическими лицами.
Кепіл операцияларының негізінде мынадай негізгі ережелер жатыр:
В основе залоговых операции лежат следующие основные положения:
- мүлікке кепілзаттық құқығы сол кепілзатпен бірге осы мүлікті кез келген жаңа сатып алушыға көшеді;
- залоговое право на имущество переходит вместе с ним к любому новому приобретателю данного имущества;
- борышқордың тек белгілі бір мүлкі ғана, яғни ҚР заңнамасына сәйкес мүліктен айыруға жататын мүлік қана кепілзат ұстаушы-несиегер талабының орындалуына кепілдік болып табылады;
- гарантией выполнения требования кредитора-залогодержателя является только определенное имущество должника, т.е. только то имущество, которое в соответствии с законодательством РК может быть отчуждено;
- несиегер (кепілзат ұстаушы) борышты қайтармаған жағдайда кепілге салынған мүлікті алуға, соның ішінде оны сату арқылы, яғни оны кепілзат берушіден айыру арқылы өндіріп алуға құқылы.
- кредитор (залогодержатель) в случае невозврата заемщиком (залогодателем) долга имеет право обращать взыскание на заложенное имущество, в том числе путем его продажи, т.е. отчуждения его от залогодателя.
Кепілдің екі нысаны бар:
Существует две формы залога:
- мүлік кепіл берушіде қалдырылатын кепіл;
- залог с оставлением имущества у залогодателя;
- кепілге салынған мүлік кепіл ұстаушыға берілетін кепіл (кепілсалым).
- залог с передачей заложенного имущества залогодержателю (заклад).
Несиенің өтелмегені үшін қарызгердің жауапкершілігін сақтандыру шарты қалай жасалады?
Каким образом заключается договор страхования ответственности заемщика за непогашение кредита?
Осы сақтандыру барысында банкіден несие алған қарызгер сақтандыру компаниясымен сақтандыру шартын жасасады? Ол несие шартына тіркеледі. Іс жүзінде үшжақты сақтандыру шарты қолданылады, ол сақтандыру компаниясы, банк және қарызгер арасында жасалады. Сақтандыру мерзімі несие берілген мерзімге сай келеді. Сақтандыру шарты, әдетте, қарызгер белгіленген мерзімде қайтармаған несие сомасының белгілі бір пайызын және ол бойынша пайызды банкіге сақтандырушы тарапынан өтелуін көздейді.
В ходе данного страхования заемщик кредита в банке заключает со страховой компанией страховой договор. Он прилагается к кредитному договору. На практике применяется тройной договор страхования, который заключается между страховой компанией, банком и заемщиком. Срок страхования соответствует сроку, на который был выдан кредит. Договор страхования предусматривает, как правило, возмещение банку со стороны страховщика определенного процента суммы невозвращенного заемщиком кредита в установленный срок и процентов по нему.
Банк несиенің қарызгердің несиені өтеуге қабілеттілігін бағалауда қандай өлшемдерді басшылыққа алады?
Какими критериями руководствуется банк в оценке кредитоспособности заемщика?
Қарызгердің несиені өтеуге қабілеттілігін бағалау және несиені тек несиені өтеуге қабілетті және төлем төлеуге қабілетті қарызгерге ғана беру несиенің қайтарылуын қамтамасыз етудің маңызды шарты болып табылады. Қарызгердің несиені өтеуге қабілеттілігі оның бұрынырақ алған несиесі бойынша есептесу кезіндегі ұқыптылығымен, оның ағымдағы қаржы жағдайымен, өзгеру перспективаларымен, қажет болған жағдайда түрлі көздерден ақша қаражатын жұмылдыру қабілетімен сипатталады.
Оценка кредитоспособности заемщика и предоставления кредита только кредитоспособному и платежеспособному заемщику является важным условием обеспечения возврата кредита. Кредитоспособность заемщика характеризуется его аккуратностью при расчетах по ранее полученным кредитам, его текущим финансовым состоянием и перспективами изменения, способностью при необходимости мобилизовать денежные средства из различных источников.
Несие беру шарттарына талдау жасау қандай мәселелерді зерделеуді көздейді?
Несилендіру шарттарын талдау мына мәселелерді зерделеуді көздейді:
Анализ условий кредитования предполагает изучение следующих вопросов:
- қарызгердің “салиқалылығы”, ол бұрынырақ алынған несиелер бойынша уақтылы есеп айырысуымен, берген есептерінің сапалылығымен, басшылықтың жауаптылығымен және біліктілігімен сипатталады;
- “солидность“ заемщика, которая характеризуется своевременностью расчетов по ранее полученным кредитам, качественностью представленных отчетов, ответственностью и компетентностью руководства;
- қарызгердің бәсекеге жарамды өнім өндіруге “қабілеттілігі”;
- “способность” заемщика производить конкурентоспособную продукцию;
- “кірісі”, мұнда банк кірісінің деңгейі несиелендіру кезіндегі тәуекел дәрежесімен байланыстырылуға тиіс;
- “доходы”, при этом уровень доходов банка должен быть увязан со степенью риска при кредитовании;
- несие ресурстарының пайдаланылу “мақсаты”;
- “цель” использования кредитных ресурсов;
- несие “сомасы”, бұл мәселе қарызгердің теңгерім өтемпаздығы шарасын жүргізуін, меншікті және қарыз қаражатының арақатынасын басшылыққа ала отырып зерделенеді;
- “сумма” кредита, изучение этого вопроса производится исходя из проведения заемщиком мероприятия ликвидности баланса, соотношения между собственными и заемными средствами;
- “өтеу”, бұл мәселе материалдық құндылықтардың, берілген кепілдіктердің өткізілуі және кепіл құқығын пайдалану есебінен несиенің қайтарылуына талдау жасау жолымен зерделенеді;
- “погашение”, этот вопрос изучается путем анализа возвращенности кредита за счет реализации материальных ценностей, предоставленных гарантий и использования залогового права;
- несиенің “қамтамасыз етілуі”, яғни банкінің берілген несиені қамтамасыз ету кепілі ретінде қарызгердің бағалы қағаздарымен қоса активтерін алу құқығын анықтау тұрғысынан жарғы мен ережені зерделеу.
- “обеспечение” кредита, т.е. изучение устава и положения с точки зрения определения права банка брать в залог под выданную ссуду активы заемщика, включая ценные бумаги.
Шаруашылық жүргізуші субъектінің өтемпаздығы оны өз берешегін тез өтеуге қабілеттілігімен, яғни шаруашылық жүргізуші субъект теңгерімінің өтемпаздығымен анықталады.
Ликвидность хозяйствующего субъекта определятся его способностью быстро погашать свою задолженность, т.е. ликвидностью баланса хозяйствующего субъекта.
Өтемпаздық берешек пен өтімді қаражат, яғни борышты өтеу үшін пайдалануға болатын қаражат (қолма-қол ақша, депозиттер, бағалы қағаздар, айналым қаражатының нышандары, т.б.) шамасының қатынасымен анықталады.
Ликвидность определяется соотношением величины задолженности и ликвидных средств, т.е. средств, которые могут быть использованы для погашения долгов (наличные деньги, депозиты, ценные бумаги, реализуемые элементы оборотных средств и др.).
Теңгерімнің өтемпаздығын талдаудың мәні өтімділік дәрежесіне қарай топтастырылған актив бойынша қаражатты өтелу мерзіміне қарай топтастырылған пассив бойынша міндеттемелермен салыстыруда.
Анализ ликвидности баланса заключается в сравнении средств по активу, сгруппированных по степени их ликвидности, с обязательствами по пассиву, сгруппированными по срокам их погашения.
* * *Казахско-русский экономический словарь > несиелендіру қағидаты
-
79 спрэдом
спрэдом (қор биржасында бағалы қағазды сатып алушы бағасы мен сатушы бағасының арасындағы айырма, сұраным бағасы мен ұсыным бағасының арасындағы айырма) -
80 тауар фетишизмі
товарный фетишизм (тауарға ерекше сиқырлы сипат беру, оған басты айқындаушы реттеуіш ретінде, экономикалық қатынастардың ғана емес, сонымен бірге адамдардың арасындағы басқа да қатынастардың факторы ретінде қарау, адами қатынастарды тауарлар арасындағы қатынастармен ауыстыру)
См. также в других словарях:
ақ пен қызылдың арасында — (Гур., Маңғ.) қас пен көздің арасында, лезде. А қ п е н қ ы з ы л д ы ң а р а с ы н д а солаң етіп кіріп келген әлгі қаба сақал суық хабарын Бараққа да жеткізіпті (Ә. Кекіл., Үркер, 526) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
екі кештің арасында — Алагеуімде, күн батар батпаста … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
жорық ретінің тереңдігі — (Глубина походного порядка) жорықтың алдыңғы жағындағы қорғаушылардан бастап соңғы жағындағы техникалық тұйықтаушыларды қосқанға дейінгі аралық. Ол жол оқпанының санына, бөлімдер дің (бөлімшелердің) түгелденуіне, бөлінген күшейту құралдарына,… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
Дін — – әмбебаптық құбылыс; дамыған, кемелденген кезеңінде діни сана, діни қызмет, діни қатынастар және діни ұйымдар оның (д.) құрылымының негізгі элементтері болады. Шариғаттың (вероучение) типіне байланысты акцент (көңіл, назар аудару) әмбебаптың сол … Философиялық терминдердің сөздігі
бейтараптық — (Нейтралитет) мемлекеттердің әскери блоктар мен олардың арасындағы соғыстарға қатыспау саясаты. Бейтарап мемлекеттер соғысушы мемлекеттерді қарумен, әскери материалдармен және т.б. қамтамасыз етуден және көмек көрсетуден бас тартуы тиіс. Б.… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
радиолокациялық станцияның анықтап-шешу қабілеті — (Разрещающая способность радиолокационный станции) кеңістікте бір біріне жақын орналасқан нысаналарды тауып, радиолокациялық станция экранында оған жеке жеке бақылау жасау мүмкіндігі. Р.с.а ш.қ. қашықтығына, жылдамдығы мен бұрышына қарай бөлінеді … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
шекараны межелеу сызығы — (Демаркационная линия) 1) соғысушы екі жақ бітімге келген кезде айырып тұратын сызық (атысты үзілді кесілді тоқтату сызығы); 2) жеңіске жеткен мемлекеттің аумақтық аймағын айқын көрсетуші сызық; 3) таласушы көрші мемлекеттер арасында тұрақты… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
Номинализм — (лат. nomina–аттар, nominalis–атауларға, аттарға қатысты) – ортағасырлық батыстық философиядағы схоластика бағытының ішіндегі ағымның бірі. Ол реализмге қарсы шықты және айтарлықтай оған реакция (жауап) ретінде пайда болды. Бұл екеуінің… … Философиялық терминдердің сөздігі
Послелог — разряд служебных слов (См. Служебные слова), соответствующих по значению Предлогу, но занимающих постпозитивное положение (после того слова, к которому относятся). П. распространены в угро финских, тюркских, монгольских, кавказских,… … Большая советская энциклопедия
аеру — 1. Бөтенне яки тоташ нәрсәне ике яки берничә кисәккә, өлешкә бүлү, ике яки берничә итү 2. Ике яки берничә нәрсә арасында чик булдыру; әйберләрне бүлеп кую. Төркем булып бергә торган әйберләр яки кешеләр арасыннан юл яру, як якка тайпылдырып, ачык … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ара — I. 1. Ике нәрсә арасындагы бушлык, ачыклык. Ике нәрсәне аерган урталык 2. Бер объекттан икенчегә кадәрге юлны (ераклыкны) , ике ноктаның бәйләнешен аңлатканда кулл. 3. с. Ике категория, төр һ. б. ш. уртасындагы, арадаш ара күренешләр 4. бәйл.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
