-
1 эшләй башлау …ы
пусковой -
2 эшләй башлау осоро
пусковой период -
3 эшләү
неперех.1) в разн. знач. рабо́тать, труди́ться (кем, где, на кого, над чем, как)укытучы булып эшләү — рабо́тать учи́телем
колхозда эшләү — труди́ться в колхо́зе
өйдә эшләү — рабо́тать до́ма
кулъязмалар өстендә эшләү — рабо́тать над ру́кописями
ялланып эшләү — рабо́тать по на́йму
эшләп үсү — расти́ в труде́
кешегә эшләү — рабо́тать на чужи́х
ил файдасына эшләү — труди́ться на бла́го страны́
кем эшләми, шул ашамый — погов. кто не рабо́тает, тот не ест
тирләп эшләсәң тәмләп ашарсың — посл. рабо́тай до по́ту, так и пое́шь в охо́ту
кеше эшләп үлми, чирләп үлә — посл. (букв. челове́к умира́ет от боле́зни, а не от труда́)
2) рабо́тать, де́йствовать, функциони́роватьмузей вакытлыча эшләми — музе́й вре́менно не рабо́тает
түгәрәк өченче ел эшли — кружо́к функциони́рует тре́тий год
3) с послелогом беләна) рабо́тать, занима́ться ( с кем-чем)балалар белән эшләү — рабо́тать с детьми́
кадрлар белән эшләү — занима́ться (с) ка́драми
сүзлек белән эшләү — рабо́тать со словарём
компьютер белән эшләү — рабо́тать (занима́ться) с компью́тером
электр белән эшләү — приводи́ться в де́йствие электри́чеством
торф белән эшләү — рабо́тать на то́рфе
4) дви́гаться, де́йствоватькуллар-аяклар эшләми — ру́ки-но́ги не дви́гаются
куллар белән эшләү — де́йствовать рука́ми
5) сообража́ть, рабо́тать ( о голове)башың эшләмәсә, аягың ял итмәс — посл. дурна́я голова́ нога́м поко́я не даёт (букв. е́сли голова́ не сообража́ет, нога́м поко́я не бу́дет)
6) неперех.; перех. де́лать/сде́лать, поступа́ть/поступи́тьнәрсә эшлисең инде аның белән? — что с ним сде́лаешь?
ничек телисең, шулай эшлә — как хо́чешь, так и поступа́й (де́лай)
дөрес эшләү — поступи́ть (сде́лать) пра́вильно
7) перех. де́лать/сде́лать, изгота́вливать, изготовля́ть/изгото́вить, выраба́тывать/вы́работать || изгота́вливание, изготовле́ние, выраба́тывание, вы́работкатаблицалар эшләү — де́лать (изготовля́ть) табли́цы
агач әйберләре эшләү — де́лать (изгота́вливать) деревя́нные изде́лия
уенчыклар эшләү — де́лать (мастери́ть) игру́шки
ярымфабрикатлар эшләү — изготовля́ть полуфабрика́ты, изгота́вливание полуфабрика́тов
8) зараба́тывать/зарабо́тать || зараба́тываниеөч йөз хезмәт көне эшләү — вы́работать три́ста трудодне́й
ни эшлисең, шуны ашыйсың — (погов.) что зарабо́таешь (вы́работаешь), то и пое́шь
эшләгәнеңне ал — получа́й, что зарабо́тал
9) де́лать/сде́лать, твори́ть, соверша́ть/соверши́тьизге эш эшләү — соверши́ть благо́е де́ло
гаҗәеп эшләр эшләү — твори́ть чудеса́
җинаять эшләү — соверши́ть преступле́ние
элек уйла, аннан эшлә — погов. снача́ла поду́май, а пото́м сде́лай
•- эшләп ару
- эшләп бетерү
- эшләп бирү
- эшләп табу
- эшләп тору
- эшләп чыгару
- эшләп чыгару кораллары
- эшләп чыгаручы
- эшләп чыгу
- эшләргә тотыну
- эшли башлау••эшләмәгән эше юк — ма́стер на все ру́ки
эшләп ташла́у — проверну́ть (какое-л.) де́ло
-
4 пусковой
1. прил.сафҡа индерә торған, эшләй башлау...ы2. прил.эшләтеп ебәреү...ы, эшләтеп (хәрәкәткә килтереп) ебәрә торған -
5 задействовать
Iсов.эш (хәрәкәт) итә башлауIIсов. чтоэшкә ебәреү, эшләтә башлау -
6 включить
-
7 включить
1. сов.кого-чтоиндереү, теркәү, өҫтәү2. сов. чтоҡабыҙыу, тоҡандырыу, эшләтә башлау3. сов. чтоподключитьтоташтырыу -
8 встать
сов.1) тору, басу, торып басувстать на ноги прям.; перен. — аякка басу
2) аякка басу, сәламәтләнү, йөри башлау3) күтәрелү4) ( о светилах) чыгу, күтәрелү5) перен. (перед кем-чем) (возникнуть, появиться) килеп чыгу, алга килеп басу6) (приступить к какой-л. работе, деятельности) басу, башлау7) (покрыться льдом, о реке) туңу8) туктау, йөрми башлау, эшләми башлау•- встать на квартиру
- встать на путь
- встать на сторону
- встать на учёт
- встать поперёк дороги -
9 заняться
I1. сов. чемшөғөлләнә (эшләй) башлау, тотоноу2. сов. с кем-чем; разг.булышлыҡ (ярҙам) итеү, шөғөлләнеү3. сов.кем-чемиғтибар итеү, ҡыҙыҡһыныуII1. сов.тоҡаныу, ҡабыныу, янып китеү2. сов.таң ата башлау (һыҙылыу) -
10 заработать
I1. сов. что и без доп.эшләп табыу2. сов. что и без доп. прост.алыу, эләктереүIIсов.начать работатьэшләй башлау -
11 пустить
сов.1) ( кого-что) җибәрү2) ( кого-что) җибәрү, кертү3) ( что) җибәрү, эшләтә башлау, сафка кертү4) ( что) җибәрү, йөртә башлау5) ( что), разг. тарату6) (что, чем) җибәрү, тондыру, ыргыту•- пустить на дно
- пустить по миру
- пустить пыль в глаза
- пустить слезу -
12 подтянуться
1. сов.күтәрелеү, кәүҙәне күтәреү2. сов.йыйылыу, тупланыу3. сов. перен., разг.яҡшыраҡ эшләй башлау, тырыша башлау4. сов. разг.о животе, губах и т.п.ыҡсымланыу, турайыу, тартылыу -
13 отказать
I сов.1) ( кому в чём) кире кагу, үтенечне үтәмәү2) ( кому от чего), уст. ( уволить) чыгару (эштән, урыннан, хезмәттән һ.б.ш.)3) перен. ( кому в чём) инкарь итү, мәхрүм итү4) ( перестать действовать) эшләүдән туктау, эшләми башлау•- не откажите
- отказать от дома II сов.; уст.( кого-что) (отдать по завещанию) васыять итү, мирас итеп калдыру -
14 запустить
I1. сов. что, чем; разг.ырғытыу, бәреү, ебәреү2. сов. чтоосороу, ебәреү3. сов. что; разг.эшләтеп ебәреү, эшләтә башлау, тоҡандырыу4. сов. что; разг.тығыу, тығып ебәреү5. сов. что; разг.батырыу, ҡаҙау6. сов.кого-что; прост.ебәреүII1. сов. чтоташландыҡ хәлгә килтереү, рәтен ебәреү2. сов. чтоо болезниаҙҙырыу3. сов. чтос.-х.һауыуҙы ташлатыу, һыуалдырыу -
15 отняться
сов....сыз калу; эшләми башлау, йөрми башлау -
16 включиться
1. сов.ҡушылыу, ҡатнашыу2. сов.тоташыу, ҡабыныу, эшләй башлау -
17 поддать
1. сов. что, чемюғарыға ырғытыу, сөйөп ебәреү2. сов.чего; разг.өҫтәү, арттырыу, шәбәйтеү, өҫтәй (арттыра, шәбәйтә) төшөү3. сов. что; разг.в игребиреү, ашатыуподдать газу — газ өҫтәй төшөү (двигателдең әйләнеш һанын һәм ҡеүәтен күбәйтеп, тиҙлекте шәбәйтеү)
поддать жару (пару) — дәрт менән эшләп китеү, ҡыҙыуыраҡ эшләй башлау
-
18 запустить
-
19 отказаться
сов.1) (от чего и с неопр.) баш тарту, ваз кичү; фикереннән түнү2) с неопр.; разг. ( перестать действовать) ватылу, эшләми башлау; бозылу -
20 сложить руки
См. также в других словарях:
тукталу — 1. Йөрешне, хәрәкәтне вакытлыча өзү; хәрәкәтсез калу 2. Эшләүдән туктау, эшләми башлау. Үз эшен, шөгылен вакытлыча өзү, бүлү 3. Чыкмый башлау, ябылу (вакытлы матбугат тур.) 4. Берәр эш эшләүдән тыелу, үз үзен тотып калу 5. Өзелү, тыну, тәмамлану … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
кабындыру — 1. Яндыру, яндырып җибәрү 2. Эшләтә башлау, хәрәкәткә китерү моторны к. 3. күч. Хис, тойгы, энергия һ. б. уяту, тудыру … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
стандартлашу — (СТАНДАРТЛАШТЫРУ) – 1. Стандартка туры килү, стандарт буенча эшләнә башлау 2. күч. Бер формада катып калу, искереп иҗадилыгын югалту, шаблонга әйләнү (фикер, сөйләм һ. б. ш. тур.) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җайлану — 1. Тәртипкә керү, рәтләнү, җайга салыну, көйләнү, үз җае белән бара башлау. Билгеле бер тәртип, эзлеклелек белән бару сүз җайланып китми иде 2. Уңай, җайлы торыш алу. Эшләү өчен җайлы, уңай хәлгә килү, ипләнү (мәс. эш коралы) ; җайга төшү, остару … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
туктау — (ТУКТАТУ) – 1. Йөрешне, хәрәкәтне өзү, бүлү, бетерү, хәрәкәтсез калу 2. Теге яки бу эшне эшләүдән тукталу, тыелу, чикләнү. үз эшен, шөгылен вакытлыча өзү, бүлү. Өзелү, бетү, дәвам итмәү 3. Чыкмый башлау, яшәеше бетү (вакытлы матбугат тур.) 4.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
хәрәкәт — и. 1. Әйбернең яки аның кисәкләренең торышы үзгәрү; тынычлык яки тик торышка капма каршы хәл. Нин. б. механизмның, машинаның һ. б. ш. эшләп торышы, йөреше 2. филос. Материянең яшәү рәвеше, аның аерылгысыз гомуми үзлеге, матди дөньяның туктаусыз… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
салыну — (САЛЫНДЫРУ) – 1. Сузылып тартылып, бөгелеп сыгылып, түбәнгә таба төшеп тору. Иелеп, бөгелеп төшү (ботак, баш һ. б. тур.). Авыша, янтая башлау (кибән, каралты һ. б. тур.) 2. Үзең эшләмичә, тырышмыйча, кешегә яки техникага һ. б. ышанып тору, шул… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тынлану — 1. Сөйләшүдән, җырлаудан, кычкырудан, атудан һ. б. ш. тавыш чыгарудан туктау, тын калу. Берәр төрле тавыш ишетелми, яңгырамый башлау; туктау 2. Берәр нәрсә эшләргә уйлаудан, фикер йөртүдән яки берәр эш эшләүдән туктау тик ул тынмый, һаман уйлый.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тыну — 1. Сөйләшүдән, җырлаудан, кычкырудан, атудан һ. б. ш. тавыш чыгарудан туктау, тын калу. Берәр төрле тавыш ишетелми, яңгырамый башлау; туктау 2. Берәр нәрсә эшләргә уйлаудан, фикер йөртүдән яки берәр эш эшләүдән туктау тик ул тынмый, һаман уйлый.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
алыну — 1. (Алу (13,17,25,26) ) 2. Нәр. б. эшләргә, башкарырга риза булу, риза булып башлау бу эшкә алындым … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
аяклану — 1. Аякка басу, йөреп китү. Йокыдан уянып йөри башлау, йокыдан тору 2. күч. Савыгу, тернәкләнү, хәлләнү 3. күч. Кемгә яки нәрсәгә карата кирелек эшләү, баш күтәрү, каршы чыгыш ясау традициягә каршы аякланды 4. күч. Югалган яки урланган нәрсә тур.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге