-
1 үстеме шығындарды бөлу
Казахско-русский экономический словарь > үстеме шығындарды бөлу
-
2 Жалпы мәселелер
Қанекей, төлем тәртібін талқылауға көшейік.
Давайте перейдем к обсуждению порядка платежей.
Иә, әрине. Біз төлемдердің жалпы көлемін, олар бойынша кестелер мен басқа да мәселелерді талқылауымыз керек.
Да, конечно. Нам следует обсудить общие объемы платежей, графики по ним и другие вопросы.
Төлем төлеу жеңілдіктерін, валюталарын, жері мен нысандарын ұмытуға болмайды.
Нельзя забывать о льготах, валюте, месте и формах оплаты.
Төлем төлеу кезінде оның көлемінің маңызы зор.
При платежах первостепенное значение имеют их объемы.
Келісімшарттың толық құнында...
Полная стоимость контракта включает в себя...
- өнімнің өзіндік құны қамтылады.
- себестоимость продукции.
Иә, мен сізбен келісемін.
Да, я согласен с вами.
Біздің келісімшартқа көшейік.
Перейдем к нашему контракту.
Сіз бізге 50 000 теңге мөлшерінде... жеткіздіңіздер.
Вы поставили нам... на сумму 50 000 тенге.
- жабдық
Барлық... 15000 теңге болады.
Все... составляют около 15000 тенге.
Біз... ұсынылған құжаттарға сәйкес есептедік.
Исчисление... мы произвели соответственно представленным документам.
- издержек
- пайданы
- прибыли
- убытков
- бағаны
- цен
Сондай-ақ біз... үшін жұмсалған шығындарды да сіздің есепке жатқызамыз.
За ваш счет мы относим также расходы за...
- приглашение докладчиков.
Бағаламада барлық баға көрсетілді және келісілген басқа құжаттарда ескерілді.
Все цены указаны в прейскурантах и отражены в других согласованных документах.
Біз сізге 150 000 теңге мөлшерінде шот ұсынамыз.
Мы выставляем вам счета на сумму 150 000 тенге.
Міне, мысалы, мына тауар үшін сізге 50 000 теңге мөлшерінде шот жазылды.
Вот, например, за этот товар вам выписан счет на сумму 50 000 тенге.
Міне басқа шоттар.
А вот другие счета.
Біз оларды... үшін төлеуге ұсындық.
Мы представили их к оплате за...
- жеткізу
- доставку
- тауарлар
- товары
- буып-түю
- упаковку
- сақтау
- хранение.
Бірақ біз мұндай есептесуді ешқашан да қолданбаймыз. Біз айлық төлемдердің мөлшері тек орындалған жұмыстардың көлемімен айқындалуға тиіс деп есептейміз.
Но мы никогда не применяем подобных расчетов. Мы считаем, что размеры месячных платежей должны определяться только объемом выполненных работ.
Еш нәрсе істей алмайсыз. Үстеме шығындарды шегеріп тастағанда, келісімшарттың жалпы сомасы 150 000 теңге болады. Ал келісімшартқа сіз қол қойғансыз, біз оларды сақтауға тиіспіз.
Ничего не поделаешь. За вычетом накладных расходов общая стоимость контракта составляет 150 000 тенге. А контракт подписан вами, и мы должны его соблюдать.
Есеп айырысу... жүргізіле ме?
Будет ли производиться расчет...?
Біз... келеді.
Мы хотели бы...
- уплатить наличными.
Егер қолыңызда нақты ақшаңыз болса, ал төлемнің жалпы мөлшері көп емес қой, онда фирманың кассасына төлеуіңізге болады.
Если вы располагаете наличными, а общая сумма платежа невелика, то вы можете уплатить в кассу фирмы.
Әйтпесе есеп айырысу банк арқылы қолма-қол ақшасыз тәсілмен жүргізіледі.
В противном случае расчет производится через банк безналичным способом.
Біз сізге... ұсынамыз.
Мы предлагаем вам...
- открыть счет в банке.
Бізді... қанағаттандырады.
Нас вполне устраивает оплата...
- с кредитного счета.
Біз... төлеуді қолданып жүрміз.
Мы практикуем оплату в...
- местной валюте.
Сіздер өздеріңіздің сауда серіктестеріңізбен есеп айырысуды... жүргізесіздер ме?
Производите ли вы расчеты со своими торговыми партнерами в... ?
- долларах
- маркамен
- марках
- теңгемен
- тенге
- рубльмен
- рублях
- франкпен
- франках
- экюмен
- экю
- еуромен
- евро
- иенамен
- иена
Валюталық ауытқулар мәселелері ерекше қарауды талап етеді.
Особого рассмотрения требуют вопросы валютных колебаний.
Валюталық шығасының алдын алу үшін бізде түрлі ескертпелер бар.
Для предотвращения валютных потерь у нас есть различные оговорки.
Мына құжаттармен танысыңыз.
Познакомьтесь с этими документами.
Бізде бұл жөнінен ешқандай шектеу жоқ.
У нас в этом отношении нет никаких ограничений.
Алтынмен өтелуі... болады.
Золотое покрытие составляет...
-
3 Мамандарды оқыту
Мен мамандарды оқытуды... ұйымдастыруды ұсынамын.
Я предлагаю организовать обучение специалистов...
- на предприятиях.
Біз... өткіземіз.
Мы проводим...
- дәрістер
- лекции
- кеңестер
- семинары
- практические занятия.
Біз мамандарымызды сіздің елде оқыту мүмкіндігін талқылау үшін келдік.
Мы прибыли, чтобы обсудить возможность обучения наших специалистов в вашей стране.
Сіздер... үшін кадрлар даярлау жөніндегі келісімшарт жобасымен таныстыңыздар ма?
Вы ознакомились с проектом контракта на подготовку кадров для... ?
- зауыт
- завода
- объект
- объекта
- фабрика
- фабрики
- фирма
- фирмы
Біз... бір жылға жіберуді жоспарлап отырмыз.
Мы планируем послать... на год.
- геологов
Біз мамандар үшін... курстар ұйымдастыруды сұраймыз.
Мы просим организовать... курсы для специалистов.
Бізге... ұйымдастыру керек.
Нам нужно организовать...
- соответствующее обучение обслуживающего персонала.
... көрсету керек.
Надо указать...
- количество учебных групп.
Жөнделген машиналарды іске қосу кезінде нұсқаулық өткізуді және бізге техникалық кеңестер беруді сұраймыз.
Просим провести инструктаж и дать нам техническую консультацию при вводе в действие отремонтированных машин.
Біз сіздердің оқытудың қандай түрлерін қолданатындарыңызды білгіміз келеді?
Мы хотели бы знать, какие виды обучения вы применяете?
Оқытылатын машықтанушылардың саны мен оқыту мерзімін нақтылаңыздар.
Уточните количество обучаемых стажеров и сроки обучения.
Сіз... іссапармен жіберудің қажеттігі туралы не ойлайсыз?
Что вы думаете о необходимости командирования...?
- мастеров
Біз... саласындағы аса білікті оқытушыларды 3 жылға дейін іссапармен жібере аламыз.
Мы можем командировать высококвалифицированных преподавателей в области... сроком до 3 лет.
Түрлі мамандықтар бойынша білікті мамандарды даярлау... ұйымдастырылмақ.
Подготовка квалифицированных специалистов по различным специальностям будет организована в...
- училищах
- учебных центрах.
Сіз жоғары және орта техникалық білімі бар машықтанушыларды іріктеп алуға тиіссіз.
Вы должны подобрать стажеров с высшим и средним техническим образованием.
Сіздердің машықтанушыларыңыз біздің зауытта еңбек тәртібі мен қауіпсіздік техникасы ережелерін сақтауға тиіс.
Ваши стажеры должны соблюдать правила трудового распорядка и техники безопасности на нашем заводе.
Тәртіп үнемі бұзылған немесе ұдайы үлгермеген жағдайда машықтанушы өз еліне қайтарылады.
В случае систематического нарушения дисциплины или постоянной неуспеваемости стажер будет откомандирован в свою страну.
Бұл ретте барлық шығындарды тапсырыскер көтереді.
Все расходы в этом случае понесет заказчик.
Сіздің машықтанушылар...
Ваши стажеры...
- үш рет тамақтанады.
- получат трехразовое питание.
Иә, сіздер бізге бұл шығындарды өтейсіздер.
Да, вы возместите нам эти расходы.
Әрбір оқытылатын адам үшін айына...
За каждого обучаемого... в месяц.
Біз сіздің сомаңызбен келіспейміз (келісеміз).
Мы (не) согласны с вашей суммой.
Машықтанушы оқуға бір өзі, отбасын ертпей келуге тиіс.
На обучение стажер должен прибыть один, без семьи.
-
4 Міндеттерді серіктестер арасында бөлісу
Біз сіздерден машиналар мен жабдықты көп мөлшерде сатып аламыз, олар біліктілікпен құрастыруды және техникалық қызмет көрсетілуін талап етеді.
Мы закупаем у вас большое количество машин и оборудования, которое требует квалифицированного монтажа и технического обслуживания.
Бұл үшін біз бірнеше тұрақты және көшпелі шеберханаларды, сондай-ақ техникалық қызмет көрсету базасын жабдықтаймыз.
Для этого мы оборудуем несколько постоянных и передвижных мастерских, а также базу технического обслуживания.
Өз тарапымыздан біз сіздерден, сатушы ретінде, мынадай міндеттемелерді мойынға алуларыңызды сұраймыз, олар:
Со своей стороны мы просим вас, как продавца, взять на себя следующие обязательства:
- пайдалануға дайындап, іске қосу
- пайдалануға қосу кезінде және одан кейінгі уақытта техникалық ақыл-кеңестер беру
- технические консультации во время ввода в эксплуатацию и в последующее время
- пайда болған ақауларды жою және ақаулы бөлшектерді ауыстыру.
- устранение возникших дефектов и замену дефектных деталей.
Сіздің айтқандарыңыздың көбісін біз әбден қолайлы деп санаймыз. Бірақ мұның бәрі әлі талқылап, нақтылай түсуді талап етеді.
Многое из сказанного вами мы считаем вполне приемлемым. Но все это требует еще обсуждения и уточнения.
Ал қазір барлық жұмыстарды жүргізу үшін жұмсалатын шығындардың бөлінуін талқылайық.
А сейчас обсудим распределение расходов для проведения всех работ.
Біз осындай бөлудің жобасын дайындадық. Біз, міне, нені ұсынамыз.
Мы подготовили проект такого распределения. Вот, что мы предлагаем.
Сатып алушы...
Покупатель несет...
- шеберханалар мен техникалық қызмет көрсету базаларына арналған үй-жайларды жалдау немесе салу шығындарын
- расходы по аренде или строительству помещений для мастерских и баз технического обслуживания
- шеберханалар мен техникалық қызмет көрсету базаларын қажетті құралсаймандармен және жабдықпен жарақтандыру, қосалқы бөлшектермен қамсыздандыру және жабдықтау шығындарын
- расходы по оснащению мастерских и баз технического обслуживания необходимым инвентарем и оборудованием, по содержанию и снабжению запасными частями
- шеберханалардың қызмет көрсетуші қызметкерлеріне ақы төлеу және қосалқы бөлшектерді сақтау шығындарын
- расходы по оплате обслуживающего персонала мастерских и за хранение запчастей
- егер сатып алушы елінде оқытылса, техникалық қызмет көрсету ұйымдарының мамандарын оқыту шығындары көтереді.
- расходы по обучению специалистов организаций технического обслуживания, если обучение проводится в его стране.
Сатушы...
Продавец несет расходы, связанные...
- техникалық қызмет көрсетуді ұйымдастыру жөнінде ақыл-кеңес беру үшін сатушы мамандарының сатып алушы еліне іссапармен жіберілуіне
- с командированием специалистов продавца в страну покупателя для консультаций по организации технического обслуживания
- техникалық құжаттаманы сатып алушыға табыстауға байланысты шығындарды көтереді.
- с передачей технической документации покупателю.
Казахско-русский экономический словарь > Міндеттерді серіктестер арасында бөлісу
-
5 директ-костинг
директ-костинг (тікелей шығындарды есептеу жүйесі: өндіріс шығындарын есептеу әдісі) -
6 жиектеуші ауытқыма
кривая окаймляющая (кәсіпорынның, фирманың түрлі уақыт кезеңдеріне сай келетін шығындардың көптеген қысқа мерзімді ауытқымасын көрсететін кесте) -
7 жол қорлары
дорожные фонды (жалпы пайдаланудағы автомобиль жолдарын ұстау, жөндеу, қайта құру, салумен байланысты шығындарды қаржыландыру үшін құрылған бюджеттен тыс мемлекеттік қорлар) -
8 инфляциялық алшақтық
инфляционный разрыв (1. экономикадағы жиынтық шығындар мен жұмыспен толық қамтылуды қолдауға қажетті жалпы шығындардың арасындағы айырма, 2. үкімет шығысының алынған кірістен асып түсуі)Казахско-русский экономический словарь > инфляциялық алшақтық
-
9 кәсіпорынның арнаулы қорлары
специальные фонды предприятия (мақсатты шығындарды қаржыландыру көздері, яғни кәсіпорын межеленген шараларды қаржыландыру үшін сақтық қорға жинаған қаражат)Казахско-русский экономический словарь > кәсіпорынның арнаулы қорлары
-
10 күрделі жұмсалым
инвестиции (1. өнеркәсіпке, ауыл шаруашылығына, көлікке және халық шаруашылығының басқа салаларына капиталдың ұзақ мерзімді жұмсалымы нысанында жүзеге асырылатын шығындардың жиынтығы, 2. пайда алу және игі әлеуметтік нәтижеге қол жеткізу мақсатында кәсіпкерлік қызмет нысандары мен қызметтің басқа түрлеріне салынатын ақшалай қаражат, банкінің мақсатты салымдары, жарнапұлдар, акциялар, бағалы қағаздар, технологиялар, машиналар, жабдықтар, лицензиялар, несие, кез келген мүлік немесе мүліктік құқықтар) -
11 қаржыландыру
финансирование (экономиканы дамытуға жұмсалатын шығындарды қажетті қаржы ресурстарымен қамтамасыз ету, шаруашылық жүргізуші субъектінің меншікті қаражаты, мемлекеттік, жергілікті бюджеттердің қаржысы, басқа да көздер есебінен жүзеге асырылады) -
12 қатаң қазыналық саясат
жесткая фискальная политика (үкіметтің салықтарды жоғарылатуға және мемлекеттік шығындарды қысқартуға бағытталған экономикалық стратегиясы)Казахско-русский экономический словарь > қатаң қазыналық саясат
-
13 қосымша бюджет
дополнительный бюджет (негізгі бюджет бекітілгеннен кейін ағымдағы жылы пайда болған қосымша шығындарды ескере отырып жасалған бюджет) -
14 өткізудің таза бағасы
чистая цена реализации (барлық ілеспе шығындарды шегеріп тастағанда активтердің белгілі бір түрін сатудан түсетін сома)Казахско-русский экономический словарь > өткізудің таза бағасы
-
15 сақтаулы қорлар
резервы (1. нарықтағы түрлі ескерілмеген факторлардың, дүлей апаттардың, өндірістегі іркілістердің салдарынан болатын шығындардың орнын толтыру үшін құрылатын материалдық және ақшалай босалқы қорлар, 2. қолда бар өндірістік ресурстарды жақсы пайдалану мүмкіндіктері) -
16 стандарт кост
стандарт-кост (еңбек, материалдар шығынының, үстеме шығындардың стандарттарын әзірлеуге, стандарттық калькуляция жасауға арналған шығындар есебінің жүйесі) -
17 сызықтан жоғары
выше линии (1. компанияның пайдасы мен залалы шотында көлбеу сызықтан жоғары жазылатын жазбалар, 2. бұқаралық ақпарат құралдарында жарнамаға жұмсалатын шығындарды таңбалау, 2. ұлттық шоттарда мемлекеттік бюджеттің теңгерімдік баптары бойынша кірісімен байланысты трансакцияларды таңбалау) -
18 тауар жеткізілімі
- Мерзімі- Буып-түюҚазір біз тауарлардың жеткізіліміне байланысты мәселелерді талқылауға тиіспіз.
Сейчас мы должны обсудить вопросы, связанные с поставками товаров.
Сіздерде бізге Х үлгісіндегі машиналарды жеткізіп беруге мүмкіндік бар ма?
Бізде керек машиналарды (тауарларды) жеткізіп беруге мүмкіндік бар (жоқ).
У нас есть возможность (нет возможности) поставить вам нужные машины (товары).
Әуелі біз машиналардың (тауарлардың) маркалары (сұрыптары) туралы мәселелерді келісіп алуға тиіспіз.
Вначале мы должны согласовать вопросы о марках (сортах) машин (товаров).
Жеткізу мүмкіндігі туралы біз сіздерге ең таяу уақытта хабарлаймыз.
О возможности поставок мы вам сообщим в самое ближайшее время.
Біз жеткізілім шарттарын талқылауымыз керек.
Нам следует обсудить условия поставок.
Мен бұған тауарларды жеткізу тәсілдері, сондай-ақ жүкті жеткізу кезіндегі міндеттерді:
Я полагаю, что сюда относятся способы доставки товаров, а также распределение обязанностей во время доставки груза:
- тауардың кездейсоқ жоғалғаны және бүлінгені үшін тәуекелді бөлісу жатады деп ойлаймын.
- риска за случайную утрату и повреждение товара.
Мен тауарды тасымалдау үшін... пайдалануды ұсынамын.
Я предлагаю использовать для перевозки товара...
- почтовые отправления.
Сатушы жүкті жеткізу кезінде көлік шығынын:
Продавец несет транспортные расходы при доставке груза:
- теміржолмен өз елінің мемлекеттік шекарасына дейін;
- по железной дороге до государственной границы своей страны;
- сатып алушының жүк автомашиналарымен тауарды ауыстырып тиейтін жерге дейін;
- на грузовых автомашинах покупателя до места перегрузки товара;
- су көлігімен;
- водным транспортом;
- ФОБ жеткізілімі кезінде тауарды су көлігімен кеме бортына тиеу сәтіне дейін;
- при поставках ФОБ, до момента погрузки товара на борт судна водным транспортом;
- СИФ немесе КАФ жеткізілімі кезінде кеменің жүк түсірілетін портқа келген сәтіне дейін;
- при поставках СИФ или КАФ, до момента прибытия судна в порт выгрузки;
- әуе көлігімен тасымалдауда тауарды сатушы еліндегі әуе қатынасы ұйымына одан әрі тасымалдау үшін табыстаған сәтке дейін;
- воздушным транспортом до момента передачи товара организации воздушного сообщения в стране продавца для дальнейшего следования;
- поштамен жөнелтуде тиісті мекенге дейін көтереді.
- по почте до пункта назначения.
Жеткізілім күні деп...
Датой поставки...
- автомобиль көлігінде сатып алушының көлік құралдары тауарды қабылдап алғанын қуаттайтын құжаттағы күн есептеледі
- в автомобильном транспорте считается дата документа, подтверждающего принятие товара транспортными средствами покупателя
- в воздушном транспорте считается дата грузовой накладной воздушного сообщения
- теміржол көлігінде теміржол жүкқұжатындағы мөртабанда көрсетілген күн есептеледі
- в железнодорожном транспорте считается дата штемпеля на железнодорожной накладной
- пошта жөнелтімі кезінде пошта түбіршегіндегі күн есептеледі.
- при почтовых отправлениях считается дата почтовой квитанции.
Меншік құқығы, сондай-ақ тауардың кездейсоқ жоғалу немесе бүліну қауіпі сатушыдан сатып алушыға қашан ауысады?
Когда переходит от продавца к покупателю право собственности, а также риск случайной утраты или повреждения товара?
Бұл өзгерістер тауар сатушыдан сатып алушыға табысталған сәтте болады.
Эти изменения происходят в момент передачи товара от продавца покупателю.
Тауар сатушыдан сатып алушыға... табысталады.
Передача товара от продавца покупателю происходит...
- су тасымалы кезінде тауар кеме борты арқылы жүк тиелетін портта қайта тиелген сәтте
- при водных перевозках в момент перегрузки товара через борт судна в порту отгрузки
- теміржол, автомобиль және әуе тасымалдары кезінде тауарды сатушы елінің көлік құралдарынан сатып алушы елінің көлік құралдарына қайта тиеу кезінде
- при железнодорожных, автомобильных и воздушных перевозках при перегрузке товара с транспортных средств страны продавца на транспортные средства страны покупателя
- пошта жөнелтімі кезінде тауар сатушы елінің пошта идарасына өткізілген сәттен
- при почтовых отправлениях с момента сдачи товара почтовому ведомству страны продавца.
Мен сізбен келісемін, бірақ біз сатып алушыны міндеттеменің ішінара немесе толық орындалмағаны үшін, демек тауардың сақталғандығы үшін жауапкершіліктен босату талап етілетін оқиғаларды да талқылауымыз керек.
Я согласен с вами, но нам следует обсудить и такие случаи, когда требуется освобождать покупателя от ответственности за частичное или полное неисполнение обязательств, следовательно, за сохранность товара.
Сіздің ойыңызша, бұған қандай оқиғалар жатқызылуы мүмкін?
Как вы думаете, какие случаи могут быть отнесены сюда?
Менің ойымша, бұл оқиғалар еңсерілмейтін күш жағдайларының салдары болуға тиіс.
Я думаю, что эти случаи должны быть следствием обстоятельств непреодолимой силы.
Біз "еңсерілмейтін күш" ұғымы деп нені түсінеміз?
Что мы будем понимать под понятием "непреодолимая сила"?
Қанекей, келісіп алайық, "еңсерілмейтін күш" ұғымы деп біз төтенше сипаттағы оқиғаларды, мысалы, зілзаланы, ауа райының күтпеген жерден күрт өзгеруін және міндеттемелердің орындалуы мүмкін болмайтын құбылыстарды түсінеміз.
Давайте договоримся, что под понятием "непреодолимая сила" мы будем понимать обстоятельства чрезвычайного характера, например, землетрясение, неожиданные резкие изменения погоды и явления, которые делают невозможным исполнение обязательств.
Меніңше, осы жағдайларды екі тарап та қолдайтын шарттарды талқылап алу қажет сияқты.
Мне кажется, необходимым обсудить условия, при которых эти обстоятельства признаются обеими сторонами.
Менің пікірімше, мұнда екі шарт сақталуға тиіс:
По моему мнению, здесь должны быть соблюдены два условия:
Біріншіден, осы жағдайларға тап болған тарап екінші тарапқа осы жағдайлардың басталғаны мен аяқталғаны туралы жазбаша хабарлауға тиіс.
Во-первых, та сторона, для которой возникли эти обстоятельства, должна письменно оповестить другую сторону о начале и конце этих обстоятельств.
Екіншіден, бұл жағдайларды ел өкіметінің сауда палатасы немесе басқа құзыретті орталық органы куәландыруға тиіс.
Во-вторых, эти обстоятельства должны быть удостоверены торговой палатой или другим компетентным центральным органом власти страны.
* * * -
19 тусовка
тусовка (1. төбелес, 2. ұрыс-керіс, 3. азғындардың серіктіктесуі) -
20 тікелей үстеме шығыс
Казахско-русский экономический словарь > тікелей үстеме шығыс
- 1
- 2
См. также в других словарях:
радиокедергілер — (Радиопомехи) белгілердің қабылдауын және олардан радиоэлектронды құралдармен пайдалы ақпараттарды бөлінуін жоққа шығаратын және қиындататын радиоэлектронды кедергілер, электрмагнитті сәулелер. Р. шығу тегі (табиғатта пайда болуы), құрылу тәсілі … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
антенна — тікелей радиотолқындарды тарататын және қабылдайтын құрылым. А ларды беретін (бергіштен түскен тұрақсыз ток қуатын электрмагниттік толқындар қуатына айналдырып,оны нақты бір бағыттарға өзінен таратады) және қабылдайтын (қоршаған кеңістіктен… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
бұрышты қайтарғыш — (Угловой отражатель) жоғарғы қайтарғыш қабілеті бар жинақы жасанды радиолокациялық нысана ретінде қолданылатын электромагниттік толқындарды қайтарғыш. Б.қ. үш өзара көлбеу металл жазықтықтан тұрады және өзіне түскен электромагниттік толқындарды… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
қашықтықты өлшеуіш радио — (Радиодальномер) радиотолқындардың көмегімен қашықтықты өлшеуге арналған арнайы радиотехникалық қондырғы. Қ.ө.р. әсер ету принципі екі нүктенің арасындағы радиосигналдардың уақытын өлшеуге арналған. Радиотолқындардың қашықтықты аса дәлдікпен… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
радар — радиотолқындарды (микротолқын) беру, сәулеленген толқындарды ұстап қалу арқылы объектілерді қорғау үшін қолданылатын жүйе немесе технология. Сәулеленген толқындар арқылы арақашықтық және бағыттар туралы, сондай ақ кейде нысананың жылдамдығы,… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
тауда ұрыс қимылдарын жүргізу кезінде байланысты қамтамасыз ету — (Обеспечение связи при ведении боевых действий в горах) қазіргі кезде әскерлер күрделі бедермен, бірқатар жолы қиын аудандармен, жол саны шектелуімен, ұрыс техникасының барлық түрлерінің осы жолдар бойымен жылжу қиыншы лығымен, тау сусымалары… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
таудағы барлау — таулы жерлердегі барлау қарсылас және алдағы қимыл әрекеттер жүргізілетін аудандағы жергілікті жер туралы мәліметтерді жинау мақсатында кез келген жағдайларда ұйымдастырылып жүргізіледі. Барлауға қойылатын негізгі талаптар: барлау объектілері мен … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
азаматтық қорғаныс — (Гражданская оборона) бүркеме, паналар көмегімен немесе негізгі халықты эвакуациялау, қоныс аудару арқылы тұрғындарды қарсылас шабуылдарынан қорғау … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
айдауыл — (Конвой) 1) көлікті, жүкті, тұтқындарды, қамалғандарды күзетуге және алып жүруге арналған әскери жасақ (команда, бөлімше). 2) ұрыс кемелері мен ұшақтарының тікелей қорғауымен теңізде бірлесе жүруді жүзеге асыратын көліктер мен көмекші кемелер… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
алдағы әрекеттер ауданын барлау — (Разведка района предстоящих действий) жергілікті тұрғындардың саяси ахуалы, ауданның экономикалық, санитариялық, эпидемиологиялық және ветеринариялық жайы туралы мәліметтерді жинау мен зерттеу … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
әдейі жасалған енжар кедергілер — (Намеренные пассивные помехи) толқынның таралу жолына әдейі қойылған арнайы объектілерден түсетін радиотолқындардың бейнесінен түзілетін радиокедергілер. Ә.ж.е.к. металданған таспадан, металданған әйнек талшықтары және басқа материалдардан… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
