-
1 шумомёр
м садосанҷ, мағалсанҷ -
2 бултыхать
несов. разг.1. кого-что (с шумом бросать в жидкость) шалпас занонда (шӯлпи кунонда) андохтан2. (с шумом падать, бросаться в воду) шалпас зада (шӯлпи карда) афтодан3. что (взбалтывать) ҷунбондаомехтан, лаппондан, аралаш кардан -
3 бултыхаться
несов. разг.1. (с шумом падать, бросаться в воду) шалпас зада (шӯлпи карда) афтодан2. (с шумом плескаться) шалпас задан, обро шалпас занондан3. (плескаться о стенки сосуда) ҷунбонда омехта шудан, лаппидан, аралаш карда шудан -
4 за
приставкаи префиксе, ки маънохои зеринро ифода мекунад:1. I) ибтидои амал: зааплодйровать ба чапакзанн сар кардан; заплакать ба гирья даромадан; забегать ба давутоз даромадан 2) итмоми амал: заасфальтировать асфальтфарш карда шудан 3) бо ҳиссачаи «ся» ё бе он - ба ҳадди охир расондани амал; аз ҳад зиёд кардани коре: заглядеться чашм дӯхта мондан, чашм канда натавонистан; заработаться бисьёр кор карда монда шудан; задарить тӯҳфаборон кардан; закормить хуб сер кардан 4) равона шудани амал ба он тарафи предмет ва ё берун аз ҳудуди чизе: зайтй за дерево ба паси дарахт гузаштан; завернуть за угол ба хамгашти кӯча тоб хӯрдан 5) зимнан иҷрошаванда будани амал: забежать сари роҳ даромадан; занести дароварда додан2. дар сифатсозӣ ва исмсозӣ маънои дар беруни чизе буданро ифода мекунад: загородный беруни шаҳр, берунишаҳрӣ; зарубежный хориҷӣ; заречье он тарафи дарё предлог1. с вин. (указывает направление движения за пределы чего-л.) аз, ба; уехать за город аз шаҳр берун рафтан; выбросить за окно аз тиреза берун партофтан; уйти за реку ба он тарафи дарё рафтан; выйти за дверь аз дар берун баромадан; вынести за скобки аз қавс баровардан // (под, внутрь, за) ба паси…, ба даруни…, ба; заткнуть рукавицы за пояс дастпӯшакро ба миёнбанд андармон кардан; положить за пазуху ба бағал андохган; поставить за шкаф ба паси ҷевон мондан; заложить руки за спину дастро ба пушт кардан2. с вин. (указывает на предмет, орудие, средство дейстдия чаще с гл. «сесть», «стоять» и т.п.)ба сари…; сесть за стол ба сари миз нишастан; сесть за руль ба сари руль нишастан; // (указывает на иачало действия, занятия) ба; взяться за работу ба кор сар кардан; приняться за учение ба таҳсил шурӯъ кардан,'). с вин. (указывает на промежуток времени в течение которого что-л. совершается) дар, дар зарфи…, дар бадали…, дар муддати…; за ночь выпало много снегу дар якшаб барфи зиёде боридааст; мальчик подрос за лето дар муддати тобистон бача калон шудааст; за последние три года дар се соли охир; эту работу можно сделать за два часа ин корро дар ду соат кардан мумкин аст; за один раз да як бор, якбора4. с вин. (указывает на время, отделяющее одно событые от другого) пеш, пеш аз; за час до отхода поезда як соат пеш аз рафтани поезд; за несколько дней до поездки якчанд рӯз пеш аз сафар5. с вии.(указывает на превышение предела, меры) аз; уже за полночь шаб аз нисф гузаштааст; ей далеко за сорок синнаш аз чил кайҳо гузаштааст6. с вин. (по причине, вследствие чего-л.) бинобар, ба сабаби…, барои…, ба хотири…; благодарить за услугу барои хизмат миннатдорӣ кардан; наказать за шалость барои шухӣ ҷазо додан; за что? барои чӣ?, ба чй сабаб?; за что его не любят? барои чӣ вайро нағз намебйнанд?; за что-то ба сабабе, бинобар1. (во имя, ради, в пользу чего-л.) ба, барои…, аз барои…, дар роҳи…, ба хотири; отдать жизнь за Родину барои Ватан ҷон супурдан; бороться за мир дар роҳи сулҳ мубориза бурдан; голосовать за предложение барои таклифе овоз додан; поднять тост за чьё-л. здоровье ба саломатии касе қадаҳ бардоштан // в знач. нареч. барои…, ба тарафдории…; он голосовал за вай ҳамчун тарафдор овоз додааст // в знач. сказ. разг. тарафдор; все за, один ты против ҳама тарафдору як худи ту зид // в знач. сущ. за разг. «тарафдор»; подсчитать все «за» ҳама «тарафдорҳо»-ро шумурдан8. с вин. (указывает на расстояние) дар, то, дар масофаи…; за десять километров от города дар масофаи даҳ километр аз шаҳр; за два шага от обрыва ду қадам дуртар аз ҷарӣ9. с вин. (в оомен на что-л.) ба бадали…, ба ивазӣ…; ба, бе; внести деньги за утерянную книгу пули китоби гумшударо нардохтан; уплатить за квартиру пули квартираро додан // (при обозначении цены) ба, ба нархи…; купить книгу за пять рублей китобро ба нархи панч сӯм харидан; за плату ба (бо) музд, пулакӣ10. с вин. (вместо кого-л.) ба ҷоп…, ба ивази…; он работает за мастера вай ба ҷои усто кор мекунад; расписаться за кого-л. ба ҷои касе имзо кардан; работать за двоих кори ду касро кардан11. с вин. (указывает на то,что предмет, на который направляется действие) аз; взять за руку аз даст доштан; держаться друг за друга дасти якдигарро гирифтан; ба якдигар такя кардан; дернуть за ручку двери дастаки дарро якбора кашидан; трава цепляется за платье алаф ба курта мечаспад12. с вин. (с глаголами «отвечать», «ручаться» и т. п.) барои…, ба; отвечать за порядок барои тартиб ҷавобгар будан; ручаться за точность рассказа ба дӯрустии ҳикоя зомин будан; заступаться за кого-л. тарафи касеро гирифтан 13. с вин. (при обозначении лица, предмета, которые вызывают какое-л. чувство) аз, аз барои…, аз ваҷҳи…, барои…, ба ҷои…; мне стыдно за него аз барои вай хиҷолат мекашам; краснеть за кого-л. ба ҷои касе сурх шудан 14. с вин. (с глаголами «выйти», «выдать», «сватать») ба; выйти замуж за кого-л. ба касе ба шавҳар баромадан 15. с вин. разг. (в качестве кого-чего-л.) ҳамчун; признать за правило ҳамчун қоида қабул кардан; считать за честь шарафманд будан; он слышен за остряка ӯ ба теззабонӣ ном баровардааст 16. с тв. (указывает на предмет, место, позади которого происходит действие) дар он тарафи…; дар пушти…, берун аз, дар паси…; жить за городом берун аз шаҳр зистан; стоять за дверью дар пушти дар истодан; за окном дар паси тиреза; за горами дар паси кӯҳҳо; за рекой дар он тарафи дарё;(внут-ри чего-л., за чем-л.) аз таги…, аз зери…, ба даруни…, ба паси…; держать за пазухой дар зери бағал доштан; солнце скрылось за тучами офтоб дар паси абрқо пинҳон шуд 17. с тв. (указывает иа предмет, орудие, средство действия, чаще с гл. «сидеть», «стоять» и т. п.) ба назди…, ба сари…, дар сари…, дар паҳлӯи…, дар пеши…; сидеть за столом ба сари миз нишастан; сидеть за рулём дар сари руль нишастан; сидеть за книгой китоб хондан; за работой время прошло незаметно дар сари кор вақт номаълум гузашт 18. с тв. (при обозначении движения, следования за кем-чем-л.) аз паси…, аз паи…, аз кафои…, аз ақиби…, аз дунболи…; идти [вслед] за кемзал. аз дунболи касе рафтан; следуйте за мной! аз пасм ман биёед!; гнаться за зайцем харгӯшро дунболагирӣ кардан 19. ств. (во время какого-л. занятия) дар аснои…, дар вакти…, ҳангоми…; читать за обедом дар аснои хӯрок китоб хондан20. с тв. (после, вслед за кем-чем-л.) баъди…, пас аз; за дождливой весной наступило жаркое лето баъди баҳори сербориш тобистони гарм омад // (вслед, чередуясь) аз паси…, паи ҳам; читать книгу за книгой паи ҳам китоб хондан; шаг за шагом қадам ба қадам; один за другим яке аз паси дигаре; день за днём рӯз ба рӯз21. с тв. (по причине, из-за) аз сабаби…, бинобар; за шумом никто её не расслышал аз сабаби ғало-ғула гапашро ҳеҷ кас нашунид; за истечением срока бинобар тамом шудани мӯҳлат; за неимением свободного времени бинобар набудани вақти холй; за ненадобностью бинобар даркор набудан; за отсутствием улик аз сабаби набудани далел22. с тв. (с какой-л. целью) барои…, ба мақсади…, ба; пойти за водой барои об рафтан; послать за врачом ба духтур кас фиристодан; занимать очередь за билетами барои билет навбат гирифтан23. с тв. (указывает на лицо, предмет, который является объектом ухода, надзора, наблюдения) ба; смотреть за детьми ба бачаҳо нигоҳубин кардан; ухаживать за больными ба беморон нигоҳубии кардан; следить за чистотой ба гозагӣ назорат кардан24. с тв. (указывает на лицо, предмет, от которого зависит наступление какого-л. действия) ба сабаби…, сабаби…; задержка за утверждением проекта сабаб ин аст, ки лоиҳа ҳанӯз тасдиқ нашудааст; очередь за мной навбати ман; за вами долг ба гардани шумо қарз ҳаст25. с тв. (указывает на лицо, иредмет, которому присущи те или иные свой-ства): замечать за кем-л. недостатки камбудиҳои касеро пай бурдан26. с тв. (в значении предлога «с») бо; приказ за подписью директора фармон бо имзои директор; дело за номером два делаи (кори) рақами ду27. с тв. (с гл. «свататься») ба; свататься за дочь соседа ба духтари ҳамсоя хостгор шудан // (чаще со сл. «замужем»): быть замужем за кем-л. зани касе будан -
5 брякнуть
сов. однокр. разг.1. ҷарангос (шараққос, ғурсос, гумбуррос) задан; колёса брякнули по мостовой чархҳои ароба дар роҳи саигфарш гумб) заданд2. чем ҷарангос (шарақдонондан; брякну ть посудой зарфҳоро ҷарангос занондан3. кого-что (с шумом бро сить) ҷарангос (гумбуррос) занонда партофтан (афтопдан)4. что // ь перен. пӯкидан, нохост гуфта мо он брякнул лишнее вай пӯкида гапи зи гуфта монд -
6 заплескаться
сов. разг.1. ба шалаппасзанӣ даромадан; волны с шумом заплескались мавҷҳо ба шалаппасзанӣ даромаданд2. ба ҷунбиш даромадан, ба ҳилпиррос даромадан, лаппидан гирифтан; знамя заплеска лось на ветру байрак аз шамол ҳилпиррос задан гирифт -
7 носиться
несов.1. см. нестись2. (бегать) тез гаштан, рафтан, давидан, даводав кардан; дети носятся по двору бачаҳо дар рӯи ҳавлӣ даводав карда гаштаанд // (летать) парвоз кардан, парида гаштан; галки с шумом носятся в небе зоғчаҳо дар осмон қийғосзанон дар парвозанд // разг. (бегать, хлопотать) овора (андармон) шудан // (о слухах и т. п.) паҳн шудан3. (об одежде, обуви и т. п.) дошт додан; мой костюм хорошо носится костюми ман хуб дошт медиҳад4. с кем-чем разг. андармон шудан, азизу эрка кардан; он до сих пор носится со своей затеей вай то ҳол овораи нияти худ аст5. страд. пӯшида шудан носится как [дурак, дурень] с писаной торбой с кем--чем прост. бо дупула гап овора мешавад; в воздухе носится ҳис карда мешавад -
8 плюхнуть
сов. прост.1. см. плюхнуться;2. что (с шумом поставить) шарти гузоштан, тақарри карда мондан -
9 прогреметь
сов.1. ғурридан, ғурриш кардан, гулдуррос задан, гулдур-гулдур (тақар-туқур) кардан; прогремел гром раъду барқ гулдуррос зад; гром прогреме л всю ночь тамоми шаб раъду барқ гулдуррос мезад2. чем гулдуррос занондан, ҷарангос занондан, ҷаранг-ҷаранг кунондан; прогреметь ключами калидҳоро ҷаранг-ҷаранг кунондан // (проехать с шумом) тараққотурук карда (гулдуррос зада) гузаштан (савора)3. перен. шӯҳрат ёфтан, машҳур шудан, шӯҳратбаланд (шӯҳратманд) шудан, оламгир гардидан; имя этого учёного прогремело на весь мир номи ин олим оламгир шуд
См. также в других словарях:
шумомір — іменник чоловічого роду … Орфографічний словник української мови
шумомір — а, ч. Прилад для вимірювання рівня гучності звуку … Український тлумачний словник
шумомірний — а, е. Признач. для вимірювання рівня гучності звуку … Український тлумачний словник
с шумом — см. шум; в зн. нареч. Производя шумный звук, стук, треск и т.п. С шумом упасть. С шумом захлопнуть дверь. Проехать с шумом … Словарь многих выражений
ГОСТ Р 41.51-2004: Единообразные предписания, касающиеся сертификации транспортных средств, имеющих не менее четырех колес, в связи с производимым ими шумом — Терминология ГОСТ Р 41.51 2004: Единообразные предписания, касающиеся сертификации транспортных средств, имеющих не менее четырех колес, в связи с производимым ими шумом оригинал документа: 2.6 максимальная масса: Технически допустимая… … Словарь-справочник терминов нормативно-технической документации
ГОСТ 31301-2005: Шум. Планирование мероприятий по управлению шумом установок и производств, работающих под открытым небом — Терминология ГОСТ 31301 2005: Шум. Планирование мероприятий по управлению шумом установок и производств, работающих под открытым небом оригинал документа: 3.2.7 звуковая иммиссия (noise immission): Шум от всех источников на данном месте.… … Словарь-справочник терминов нормативно-технической документации
Богат мельник шумом. — Богат мельник шумом. См. ДОСТАТОК УБОЖЕСТВО Богат мельник шумом (стуком). Много шуму, да мало толку. См. СУЩНОСТЬ НАРУЖНОСТЬ … В.И. Даль. Пословицы русского народа
с шумом — шумно, шумливо Словарь русских синонимов. с шумом нареч, кол во синонимов: 2 • шумливо (13) • шумно … Словарь синонимов
ГОСТ Р 41.9-99: Единообразные предписания, касающиеся официального утверждения транспортных средств категорий L2, L4 и L5 в связи с производимым ими шумом — Терминология ГОСТ Р 41.9 99: Единообразные предписания, касающиеся официального утверждения транспортных средств категорий L2, L4 и L5 в связи с производимым ими шумом оригинал документа: 2.1 официальное утверждение транспортного средства:… … Словарь-справочник терминов нормативно-технической документации
Криком изба не рубится, шумом дело не спорится. — Криком изба не рубится, шумом дело не спорится. См. ТИШИНА ШУМ КРИКИ … В.И. Даль. Пословицы русского народа
с шумом в голове — См … Словарь синонимов