-
1 мәгърифәтчелек
сущ.; ист.; книжн.; в разн. знач.просвети́тельство || просвети́тельскиймәгърифәтчелек йогынтысы — влия́ние просвети́тельства
мәгърифәтчелек хәрәкәте — просвети́тельское движе́ние
мәгърифәтчелек идеяләре — просвети́тельские иде́и
-
2 тәгъриф
сущ.1) книжн.а) описа́ние; представле́ние; дета́льное объясне́ниеб) вкла́дыш к това́ру2) уст. характери́стика; определе́ние"милләткә" тәгъриф бирү — дава́ть определе́ние поня́тию "на́ция"
3) тари́ф; ста́вка•- тәгъриф кылу -
3 гыйлем-мәгърифәт
сущ.; собир.образова́ние, просвеще́ниегыйлем-мәгърифәткә ия кеше — челове́к, име́ющий образова́ние; образо́ванный, просвещённый челове́к
тән азыгы - икмәктер, җан азыгы - гыйлем-мәгърифәттер — (погов.) хлеб насу́щный - пи́ща теле́сная, а образова́ние, просвеще́ние - пи́ща духо́вная
-
4 мәгърифәт
сущ.; книжн.образова́ние, просвеще́ние, зна́ние, позна́ние, культу́ратән азыгы - икмәк, җан азыгы - гыйлем һәм мәгърифәттер — (погов.) хлеб насу́щный - пи́ща теле́сная, нау́ка и зна́ния - пи́ща духо́вная
-
5 мәгърифәтче
сущ.; ист.; книжн.просвети́тельтатар мәгърифәтчеләре — тата́рские просвети́тели
рус мәгърифәтчеләре — ру́сские просвети́тели
-
6 тәгъриф итү
= тәгъриф кылу1) представля́ть/предста́витьул иптәшен тәгъриф итте — он предста́вил това́рища
2) определя́ть/определи́ть3) выража́ть/вы́разить -
7 мәгърифәтле
-
8 мәгърифәтсез
-
9 тәгъриф кылу
-
10 мәгърифәт дөньясы
образова́ние, просвеще́ние; просвети́тельство; образо́ванная и культу́рная среда́ -
11 тезелмә тәгъриф
составно́е ( математическое) выраже́ние -
12 мәгърифәт
образование, просвещение; знание, познание -
13 мәгърифәтче
просветитель -
14 мәгърифәтчелек
просветительство // просветительский -
15 мәгърифәт
сущ. книж.просвещение, образование, знание, познание -
16 мәгърифәтче
сущ. просветитель -
17 мәгърифәтчелек
1. сущ. просветительство 2. прил. просветительский -
18 агартучы
1) бели́льщик, бели́льщица; тот, кто бе́ли́т (произво́дит побе́лку)2) книжн. просвети́тель, просвети́тельницасм. тж. мәгърифәтче -
19 баб
сущ.; книжн.1) разде́л, глава́ ( сочинения книги трактата)кыйссаның бишенче бабы — пя́тая глава́ по́вести (сказа́ния)
сүзлекнең "б" бабы — разде́л словаря́ на бу́кву "б"
2) преимущ. в косв. п.а) те́ма ( обсуждения или разговора)әңгәмә мәхәббәт бабына күчте — бесе́да перешла́ на те́му о любви́
б) о́бласть ( деятельности); отноше́ние; частьбу бабта мин берни белмим — в э́той о́бласти (в э́том) я ничего́ не зна́ю
мәгърифәт бабында эшчәнлек күрсәтү — развива́ть де́ятельность в о́бласти просвеще́ния
уен бабында ул беренче — по ча́сти игры́ - он пе́рвый
3) преимущ. в местно-вр. и исх. п. бабта, бабында, бабыннан о, об, обо; про; относи́тельнобу бабта күп сөйләмиләр — об э́том мно́го не говоря́т
сәясәт бабыннан бер-ике сүз — не́сколько слов про поли́тику (относи́тельно поли́тики)
-
20 дәвамчы
сущ.продолжа́тель, прее́мникмәгърифәтчелек идеяләренең күренекле дәвамчылары — ви́дные прее́мники просвети́тельских иде́й
- 1
- 2
См. также в других словарях:
мәгърифәтчелек — 1. Мәгърифәт өлкәсендә эшчәнлек 2. тар. XVII XVIII гас. Көнбатыш Европа прогрессив буржуазиясенең идея хәрәкәте. XIX XX гас. алдынгы татар җәмәгатьчелегенең иҗтимагый культура хәрәкәте … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тәгъриф — иск. кит. Берәр нәрсәне сөйләп бирү, сүз белән аңлату. Аңлатма. ТӘГЪРИФ ИТҮ (КЫЛУ) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
мәгърифәт — кит. Белем, аң белем һәм культура … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
мәгърифәтле — Белемле, укыган … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
мәгърифәтче — Аң белем таратучы; галим, гыйлем иясе … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
мәгариф — 1. Гыйлем, белем, аң белем, мәгърифәт 2. Уку укыту, аң белем бирү. Культура … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
сату — I. 1. Билгеле бер хакка бөтенләйгә бирү 2. күч. Серне һ. б. хыянәтчел рәв. әйтү, белдерү 3. күч. Берәүгә карата хыянәт эшләү 4. күч. Исемне, намусны һ. б. сыйфатларны хурлый торган эш эшләү намусын саткан хыянәтче 5. күч. Берәр төрле мораль… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тарикать — иск. 1. Аскетизм методикасы; бөтен рухыңны гыйбадәткә, суфилыкка баглау ысуллары 2. Суфилыкның икенче баскычы (1 – шәригать, 3 – мәгърифәт, 4 – хакыйкать) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
чәчү — 1. ЧӘЧҮ ЧӘЧҮ – Әзерләнгән туфракка орлыклар салу, сибү. Басуда башкарыла торган эшнең бер төре буларак, чәчү эше язгы чәчү 2. Төрле җиргә төшерү, ташлау, сибү. чәчрәтү төкерек чәчү. күч. Төрле җирдә барлыкка китерү, тарату 3. Җирне чәчелгән ашлык … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге