-
1 тиңдәшсез
прил.бесподо́бный, бесприме́рный, беспрецеде́нтный, небыва́лыйтиңдәшсез очрак — беспрецеде́нтный слу́чай
тиңдәшсез батырлык — бесприме́рный герои́зм
тиңдәшсез оста — бесподо́бный ма́стер
тиңдәшсез дәрәҗәдә — в невероя́тной сте́пени
-
2 киңәшсез
1. прил.несогласо́ванный, необду́манный2. нареч.киңәшсез эш — несогласо́ванное де́йствие; необду́манный посту́пок
несогласо́ванно, необду́маннокиңәшсез эш итү — де́йствовать несогласо́ванно
-
3 түшсез
прил.без груде́й; плоскогру́дый ( человек) -
4 тиңдәшсез
прбесподобный, не имеющий себе равных -
5 тиңдәшсез
прил. беспримерный -
6 тиң
I предик.; прил.1) ра́вный, равновели́кий || ра́вен, равновели́к ( чему)диңгезләргә тиң Идел — Во́лга, ра́вная ( по величине) моря́м
2) ра́вный, одина́ковый, досто́йный сравне́ния || ра́вен, одина́ков, досто́ин сравне́ния (о кем, чем, в чём)матурлыкта һичкемгә тиң түгел — в красоте́ ни с кем не сравни́мая
эшкә һичнәрсә тиң түгел — ничто́ не сравни́мо (досто́йно сравне́ния) с рабо́той
кешедән кеше ким түгел, бәхет кенә тиң түгел — ( песня) оди́н челове́к не ху́же друго́го, то́лько вот сча́стье не ра́вно
3) ра́вный ( кому); сто́ящий, досто́йный ( кого); ра́вен ( кому); сто́ит, досто́ин (кого) (о людях, оцениваемых с точки зрения сравнения их высоких качеств)китән күлмәк киң кирәк, сөйгән ярың тиң кирәк — ( песня) льняно́е пла́тье должно́ быть просто́рным, а люби́мый (до́лжен быть) сто́ящим
4) достига́ющий, доходя́щий до..., вро́вень ( с чем)чәче җиргә тиң — во́лосы (её) дохо́дят до земли́ (вро́вень с землёй)
5) как первый компонент сложных слов равно-тиң кыймәтле — равноце́нный
II нареч.тиң күләмле мат. — равновели́кий
1) вро́вень, ро́вно; одина́ково, одина́ковым о́бразомике кулы тиң корышкан — о́бе руки́ одина́ково засо́хли
йөгерүчеләр тиң килделәр — бегуны́ прибежа́ли вро́вень
2) на ра́вныхтиң көрәшү — боро́ться на ра́вных
III сущ.тиң ярышу — соревнова́ться на ра́вных
1) ро́вня; досто́йный себе́ ( человек)көрәшсәң - тиңең белән көрәш — (посл.) бо́решься - бори́сь с досто́йным себе́
тиңен тапса, тиген бир — (посл.) найдёт ра́вного себе́ - отда́й да́ром (т. е. без калыма)
ул сиңа тиң түгел — он тебе́ не ро́вня
2) све́рстник, све́рстницасм. тж. кордашүз тиңнәрем гаеп итмәсләр — мои све́рстники не осу́дят меня́
3) этногр.а) сва́дебная подру́га (одна из двенадцати девушек-подруг, обязавшихся участвовать на свадьбе друг друга)тиңнәр арасында тиң идем, атама моңайган мин идем — ( песня) я была́ одно́й из двена́дцати де́вушек, я пе́ла проща́льную пе́сню отцу́ ( на своей свадьбе)
б) дру́жка жениха́ ( на свадьбе)•- тиң булу- тиң бүлү
- кемгә тиң килү
- тиң күрү
- тиңгә тиң••IV послелог; диал.; см. тикле; чаклы; тиңентентиңе юк (булмаган, күрелмәгән, табылмаган) — см. тиңдәшсез
-
7 тиңдәше булмаган
см. тиңдәшсез -
8 тиңсез
I прил.1) несравне́нный, несравни́мый; см. тж. тиңдәшсезтиңсез уңыш — бесподо́бный успе́х
2) нера́вныйсм. тж. тигезсезII нареч.; диал.без дру́га (друзе́й)синсез үтә - тиңсез үтә гомерем — моя́ жи́знь прохо́дит без тебя́ - без дру́га ми́лого
-
9 үкенеч
сущ.1) раска́яние, сожале́ниекиңәшсез эш үкенеч китерер — (посл.) сде́ланное без сове́та прино́сит раска́яние
үлем үкенечсез булмый — (погов.) смерть не быва́ет без сожале́ния
2) доса́да, жа́лостьнинди үкенеч! — кака́я доса́да!
3) в знач. нареч. үкенечкә зря••- үкенечкә калуүкенечен (үкенечкә) калдырмау — ( ни о чём) не сожале́ть; что возмо́жно, всё ну́жно сде́лать
-
10 tiñdäşsez
См. также в других словарях:
тиңдәшсез — Берәр нәрсәнең (кешенең) төп сыйфаты буенча тиңе табылмаслык дәрәҗәдәге … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
буш — с. 1. Өстендә яки эчендә бер нәрсә дә булмаган, салынмаган, куелмаган 2. Бер нәрсә белән дә яки беркем тарафыннан да биләнмәгән, алынмаган (урын, штат һ. б. ш. тур.). Кеше яшәми, йөрми торган буш урам. күч. Азат, имин, арынган (уйлардан,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
илаһи — с. 1. Аллага хас, аллага кагылышлы, алланыкы и. көч. Алла тарафыннан барлыкка китерелгән; рухи 2. и. Алла, тәңре, ходай и. түзем бирсен 3. күч. Табигатьтән өстен; серле, тылсымлы 4. күч. Сокландыргыч, искиткеч, тиңдәшсез и. бер бакча итәрләр 5.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
кишмиш — сөйл. Төшсез вак җимешле виноград сорты; шуның җимешеннән киптереп әзерләнгән йөзем … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
коринка — Төшсез вак кара йөзем … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
океан — МОХИТ ДИҢГЕЗЕ иск. – 1. Бөтен Җир шарын чолгап алган сулык. Җир шарын чолгап алган һәм коры җирне аерым материкларга бүлгәләгән дүрт зур сулыкның берсе Атлантик океан 2. күч. Тиңдәшсез бик зур яки күп нәрсә турында … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
сукыр — с. 1. Күрү тойгысыннан мәхрүм, күрә алмый торган 2. күч. Әйләнә тирәдәге эшләрне күрмәүче, хәлне белмәүче, бик игътибарсыз. Надан 3. күч. Кеше ихтыярында булмаган очраклыкка нигезләнгән, стихияле (табигать көчләре һ. б.). Анык нигезе, әзме күпме… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тиңсез — (ТИҢСЕЗЛЕК) – 1. Тиңдәшсез 2. сир. Үзара тиң булмаган (мәс. ир белән хатын тур.) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
үзалдына — рәв. 1. Нин. б. сәбәпләргә, тирә юнь тәэсиренә бәйләнешсез рәвештә, үзеннән үзе үзалдына очып торган җан бар синдә 2. Үз үзенә генә, үзе генә, әңгәмәдәшсез генә үзалдына уйланып барганда 3. Мөстәкыйль рәвештә үзалдына көн күрә алырлык кеше … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ялгыз — рәв. 1. Үзе генә, берүзе, башкалардан аерым. Икәүдән икәү, чит кешеләрдән башка ялгыз гына калдык. с. Башкалардан аерым урнашкан, бер генә булган ялгыз өй 2. Гаиләсез, ирсез яки хатынсыз, өйләнмәгән (буйдак) яки кияүгә бармаган. с. Берүзе булган … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
