-
61 эләктереп (тотоп, тешләп, тырнап) алыу
цапатьБашкирско-русский автословарь > эләктереп (тотоп, тешләп, тырнап) алыу
-
62 эттәр тешләшә
собаки грызутся -
63 dişlemek
тешләү -
64 ısırmak
тешләү -
65 стиснув зубы
тешләрне кысып булса да (мәс. түзү) -
66 teşlärgä
тешләргәпов.н.teşläгл.1) кусать/откусить что2) кусать/укусить когозакусать; искусатьперекусить что (например, проволоку). -
67 кусать
несов.1) ( кого-что) тешләү2) ( что) (сжимать зубами) чәйнәү, тешләү3) ( кого-что) (о насекомых) тешләү, талау4) разг. (кого-что) (жалить, напр. о крапиве, морозе) чагу, өтү5) ( что) (тешләп алу) -
68 покусать
1. сов. кого-чтотешләү, тешләп-тешләп алыу2. сов. кого-чтотешләү; сағыу, сағып сығыу (бөтөү) -
69 зуб
м1) (мн. зубы) теш2) (мн. зубья) теш•- вооружённый до зубов
- говорить сквозь зубы
- цедить сквозь зубы
- заговаривать зубы
- зуб на зуб не попадает
- зубами держаться
- зубами ухватиться
- иметь зуб
- класть зубы на полку
- не по зубам
- обломать себе зубы
- показать зубы
- стиснув зубы -
70 кусаться
несов.1) ( иметь привычку кусать) тешләү, тешләшү2) разг. ( кусать друг друга) тешләшү3) (напр. о крапиве, морозе) чагу, өтү -
71 покусать
-
72 прикусить
-
73 разгрызть
-
74 раскусить
сов.( кого-что)1) тешләп алу, тешләп аеру, тешләп аерып чыгару2) перен.; разг. ( распознать) төшенеп алу, сизеп (белеп, аңлап) алу -
75 кусать
1. несов.кого-чтотешләү2. несов. чтокиҫеү, өҙөү3. несов.кого-что; разг.сағыу, семтеү -
76 кусаться
1. несов.тешләү2. несов.кусать друг другатешләшеү3. несов. разг.сағыу, сәнсеү, семетеү4. несов. перен., разг.үтә ҡиммәт булыу, тешләү -
77 укусить
1. сов. кого-чтосағыу; тешләү2. сов. кого-чтооткуситьтешләп алыу, умыра тешләү3. сов. кого-чтокого; разг.подтрунитьтөрттөрөү, семетеү -
78 тел
I сущ.1)а) анат. язы́к (человека и животных) || языково́й; -язы́чныйтел очы — ко́нчик языка́
арткы тел авазлары — заднеязы́чные зву́ки
тел дигән арыслан теш дигән текмә артында торсын — (посл.) скрипи́ зуба́ми, но терпи́ - не проговори́сь (букв. лев, называ́емый языко́м, до́лжен находи́ться за частоко́лом, называ́емым зуба́ми)
сыерның сөте җиленендә түгел, телендә — (посл.) молоко́ коро́вы не в вы́мени, а на языке́ (т. е. больше кормов - больше молока)
б) язы́к, язычо́к, вы́ступ в фо́рме языка́ялкын телләре — языки́ пла́мени
шәл теле — вы́ступ волни́стого кра́я ша́ли
2)а) в разн. знач. язы́к, речь || языково́й, речево́йгарәп теле — ара́бский язы́к
рус теле — ру́сский язы́к
чит тел — иностра́нный язы́к
тел культурасы — культу́ра языка́
язма тел — пи́сьменный язы́к
дуслык теле — язы́к дру́жбы
тел чаралары — языковы́е сре́дства
теле татлы, күңеле таплы — (погов.) речь его сладка́, а душа́ гадка́
б) перен. о системах выражения, изображения язы́ксызым - техника теле — чертёж - э́то язы́к те́хники
музыка теле белән әйтү — вы́сказать языко́м му́зыки
3) язы́к, язычо́к, язычки́ (щеколды, колокола, колокольчика, ботинка и т. п.)4) ма́ятник ( настенных часов)5) стре́лка весо́вүлчәү теле бер генә — (посл.) стре́лка весо́в то́лько одна́ ( правда всегда однозначна)
6) кла́виша, пла́нка (гармони, баяна)тальян гармунның телләре көмеш микән, җиз микән? — ( песня) сере́бряные ли, лату́нные ли кла́виши у талья́нки?
7) пи́щик (внутри гармони, баяна и т.п)8) язычо́к, зазу́брина ( крючка)9) боро́дка ( ключа)10) перен. доно́с, я́беда, спле́тня, кля́узакеше өстеннән тел әйтү — кля́узничать (букв. вы́сказать кля́узу) о друго́м челове́ке
11) перен. язы́к (человек из лагеря противника, используемый для получения информации)разведчиклар тел алып кайттылар — разве́дчики привели́ языка́
12) в ф. исх. п. телдән, теленнән у́стно || у́стныйтелдән әйтү — вы́сказать у́стно
телдән җавап — у́стный отве́т
13) в ф. направит. п. телгә языко́м, на слова́хтелгә батыр, эшкә факыр — (посл.) языко́м трепа́ть ма́стер, а на де́ле слаб
•- тел агы- тел аклавы
- тел аклыгы
- тел гыйлеме
- тел белеме
- тел тартыгы
- тел шартлау
- тел чыртлау••тел аерылу — говори́ть на ра́зных языка́х (не понимать друг друга по причине разности целей, понимания вещей и т. п.)
тел белән әйткесез — невырази́мый слова́ми
тел белән тегермән кору (тарттыру) — говори́ть (обеща́ть) мно́го, но ничего́ не де́лать; моло́ть языко́м; трепа́ться
тел белән телү (тетү) — бичева́ть сло́вом; жечь глаго́лом
тел беркетү — договори́ться, заключи́ть сою́з (в тайне или в стороне от кого-л.); см. тж. сүз беркетү
тел бирәне — груб. болту́н, говору́н ( который не может остановиться)
теле (телләре) бәйле (баглы) — не мо́жет, не име́ет пра́ва говори́ть
тел кашу — чеса́ть язы́к (языко́м); говори́ть не к ме́сту
тел күтәрмәү — возде́рживаться/воздержа́ться от ли́шних слов ( по тактическим соображениям)
тел күтәрелү — см. тел бару
тел озайту — распуска́ть/распусти́ть язы́к ( осуждая начальство); пуска́ть, распространя́ть слу́хи, неуго́дные вышестоя́щим
тел саклау — ума́лчивать/умолча́ть, промолча́ть из уваже́ния ( к старшим)
тел сөяксез — язы́к-то без косте́й
тел тибрәнү — захоте́ть сказа́ть; чуть не сказа́ть
тел тибрәтү (тибрәндерү) — (спокойно, ласково) (что-то) промо́лвить
тел тидерерлек түгел — не́ к чему придра́ться; ни сучка́, ни задо́ринки; кома́р но́са не подто́чит
тел тию — приходи́ться/прийти́сь, задева́ть/заде́ть (обвиня́ть)
тел тиярлек түгел — см. тж. тел тигесез
тел тотлыгу — см. тотлыгу
тел туздыру — болта́ть зря; трепа́ть языко́м
тел уйнату — игра́ть слова́ми, заи́грывать на слова́х
тел чарлау — остри́ть, зубоска́лить; точи́ть ля́сы
тел чишелү — разговори́ться; станови́ться/стать разгово́рчивым; расколо́ться
тел чишү — открыва́ть/откры́ть секре́ты; разглаша́ть та́йну; доверя́ть ду́шу (мы́сли)
тел чылату — немно́го попи́ть ( необязательно хмельное)
тел шомарту (таптау, юкарту) — моло́ть чушь; точи́ть ля́сы
тел язу — выдава́ть/вы́дать секре́т ( под нажимом или невольно)
телгә алынган (алынмыш) — упомя́нутый
телгә беткән — бо́йкий || бо́ек на язы́к
телгә йозак салу — запреща́ть/запрети́ть говори́ть
телгә килешү — см. телгә килү 3)
телгә оста (чая, үткен, шәп) — бо́йкий || бо́ек на язы́к, речи́стый
телдән-телгә — из уст в уста́ (о распространении легенд, слухов, новостей и т. п.)
телдән төшмәү — быть у всех на уста́х
телдән төшү — переста́ть упомина́ться, вспомина́ться; забыва́ться ( о человеке)
телдән ычкыну — срыва́ться/сорва́ться с языка́
теле татлы (баллы) — сладкоречи́вый || сладкоречи́в
теле тезенә җитә — ма́стер на злы́е слова́, ре́чи
теле чарланган (шомарган) — навостри́лся говори́ть; язы́к непло́хо подве́шен
теле юка — речи́ст и сладкоречи́в
телен кыскарту — в разн. знач. укороти́ть язы́к, заста́вить замолча́ть
телен чыгарып — изо все́х си́л, вы́сунув язы́к
теленә (телеңә) салыну (салышу) — заводи́ть/завести́ спор, перебра́нку, см. тж. телләшү
теленә шайтан төкергән — его́ не переспо́ришь (букв. чёрт плю́нул ему́ на язы́к)
теленнән табу — пострада́ть из-за своего́ языка́
телне (телеңне, телегезне, телен, телемне) тешләү — вдруг замолча́ть, сообрази́в, что собира́лся сказа́ть ( или уже сказал) ли́шнее
телеңне йотарсың — язы́к ( вместе с пищей) прогло́тишь ( такой вкусный); па́льцы обли́жешь
телеңне сындырырсың — язы́к слома́ешь ( о выговаривании сложного слова)
- тел ачутелеңне тайдырма — не говори́ так краси́во
- тел әйләндерү
- тел әйләнмәү
- тел бару
- тел батырып сүз әйтү
- тел күтәреп сүз әйтү
- тел белән әйтү
- теле белән әйтү
- тел бәйләндергеч
- тел бәйләнү
- тел кагу
- тел кайтару
- тел кату
- тел көрмәкләнү
- тел көрмәлү
- тел күтәрү
- тел кычыту
- тел очы
- тел очына килү
- тел өстендә
- тел сату
- тел сүтү
- тел тегермәне
- тел тигесез
- тел тидергесез
- тел тидерү
- тел төбе
- тел яздыру
- тел яшерү
- телгә алу
- телгә алыну
- телгә керү
- телгә килү
- теле авызга сыймау
- телең авызыңа сыймау
- телең авызга сыешмау
- теле авызга сыешмау
- теле ачылу
- теле кору
- теле озын
- теле телгә йокмый
- теле чыгу
- телен аркылы тешләп
- телне аркылы тешләп
- телен ачу
- телен белү
- телен йоту
- теленең тупсасы юк
- телне тыю
- тел бистәсе
- тел кузгату
- телдән калу
- телен табу
- телне кыска тоту II сущ.; этногр.язы́ческая моли́тва, за́говорелан теле — за́говор от змей; слова́, кото́рыми загова́ривают змей
тел уку — произнести́ за́говор
чәчәк теле — за́говор от о́спы
-
79 терсәк
сущ.1)а) ло́коть, ло́кти || локтево́йтерсәкләре чыгып торган — с выступа́ющими локтя́ми
терсәк буыны — локтево́й суста́в
терсәк сөяге — локтева́я кость
терсәккә кадәр — до локте́й
б) ло́коть, ло́кти оде́жды (место рукава, рукавов)2) за́дний вы́ступ за́дних ног живо́тных; см. тж. терескәк3) коле́но, коле́нце ( выступ в различных устройствах и механизмах)4) диал.; см. терсәклек•••терсәккә терсәк (орынып) — бок о бок, вме́сте; са́мым дру́жественным о́бразом
терсәкне тешләү (тешләрдәй булу) — куса́ть ло́кти ( горько раскаиваться)
терсәгеңне тешли алмассың (терсәк якын да тешләп булмый) — бли́зок ло́коть, да не уку́сишь
-
80 закусить
I сов.( что)тешләүII сов.закусить удила — ( о лошади) авызлыкны тешләү; перен. ( выйти из повиновения) тезгеннән (бәйдән) ычкыну, тузынып китү
1) (чем) и без доп. (поесть немного, наскоро) капкалап алу, ашап алу, бераз ашап алу, тамак ялгау2) ( что чем) артыннан кабу, артыннан кабып җибәрү
См. также в других словарях:
тешләү — 1. Авызга кабып, теш белән кисеп аеру, сындыру яки өзү. Вак кабымнар белән ашау 2. Кабып авызда тоту; тешләр белән кысып тоту 3. Тешләр белән эләктереп кысып, тешләрне батырып яралау, авырттыру (хайваннар, җәнлекләр тур.) күч. Чәнчү, эләктерү… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тешләм — 1. Авыздагы ике рәт тешләр теземе (аның төзелеше ягыннан караганда) тешләмнең дөреслеге 2. диал. Кабым … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тешләшү — 1. (Тешләү) 2. Тешләүчән булу … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тешләк — с. 1. Тешли, тешләшә торган. күч. Астыртын усал 2. Сөйләшми торган, үз эченә бикләнгән, йомыкый … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
борынлык — Тешләмәсен яисә анасын иммәсен өчен хайванның борынына кидерелә торган җайланма … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
борынтык — Тешләмәсен яисә анасын иммәсен өчен хайванның борынына кидерелә торган җайланма … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
казналык — Тешләр урнашкан бит сөяге … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
азау — ТЕШЛӘР – 1. Аслы өсле, чәйни торган яссы өслекле тешләр; Урт тешләр 2. диал. Акыл тешләре … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
чәйнәү — ф. 1. Ашамлыкны яки берәр нәрсәне, авызда төкерек белән аралаштырып, тешләр белән ваклау, изү 2. Тешләр белән эләктереп алып кысу кыскалау. Авызда йотмыйча тотып, тешләр белән кысу, әвәләү сагыз чәйнәү 3. Нәр. б. тешләр белән бик каты кысып… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тешәү — I. Тешле кисү, уру коралларының тешләрен үткенләү. Тешләр (2) , чыгынтылы детальләр ясау тегермән ташын тешәү. II. ТЕШӘҮ – Билгеле бер яшьтәге хайваннарның һәм кешенең кайбер тешләре алмашыну туксанда теш төшәр, йөздә яңадан тешәр … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
кимерү — 1. Нин. б. каты әйберне тешләр белән ваклап ашау, кырып ашау. Тешләр белән кысып чәрдәкләү, ваклау, өзү 2. күч. Газаплау, борчу (уй, хис һ. б.) 3. Кем яки нәрсә исәбенә яшәү; урлашу … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге