-
1 без оглядки
артына карамыйча, алдын-артын карамый -
2 гнать в шею
-
3 за
1) с вин. п. (около, вокруг) янына, янында2) с вин. п. ( при указании на начало действия)...лый башлау,...га тотыну3) с вин. п. (при указании предмета, лица, позади или по другую сторону к-рого что-то помещено, спрятано)...газаткнуть (что-л.) за пояс — нәрсәне дә булса билбауга кыстыру
4) с вин. п. (при указании цены, платы)...га5) с вин. п. (позднее; больше; сверх)...данему за сорок — аңарга кырыктан артык, ул кырыктан узган
6) с вин. п. ( при указании на расстояние)...да7) с вин. п. (раньше на какое-л. время)...нан... элек8) с вин. п. (в течение какого-л. времени)...га,...да, өчен9) с вин. п. (при указании на лицо или предмет, к к-ому прикасаются)...дан,...га10) с вин. п. (ради, в пользу чего-л.) өчен11) с вин. п. (вместо, в качестве кого-л.) өчен, урынына12) с вин. п. (при указании лица или предмета, выступающего в качестве кого-чего-л.)... итеп алу,... дип белүпринять (кого-л.) за своего знакомого — кемне дә булса танышың дип белү
13) с вин. п. (при указании лица, к к-ому возникает какое-л. чувство) өчен14) с вин. п. и с тв. п. (по причине, вследствие) өчен;...лыктан15) с вин. п. и с тв. п. (через, по ту сторону, позади, около) артына, аръягына, артында, аръягында, читенә, кырыена; янында;...га16) с тв. п. (позади, вслед, следом) артыннан, эзеннән17) с тв. п. (во время чего-л.)...да; вакытында, чакта, арада18) с тв. п. (при указании лица или предмета, на к-ые направлено действие)...ны19) с тв. п. (с целью, для чего-л.)...га;...ны20) с тв. п. (при указании лица, от к-ого зависит наступление какого-л. действия, за к-ым числится что-л.)...га,...ның21) с тв. п....ган;...лы22) с тв. п. (при указании на смену действия, состояния, лица, предмета, явления)...дан соң•- кто за?- выйти замуж
- за исключением
- ни за что! -
4 оглядка
ж1) см. оглянутьсябез оглядки — алдына-артына карамый; артына борылып карамыйча
2) ( осторожность в действиях) саклык; абайлылык -
5 зайти
сов.1) керү, кереп чыгу2) ( за кем-чем) алырга керү, алып чыгарга керү3) керү, барып керү4) әйләнеп керү; читләтеп керү5) бату, баю6) башлану, башланып китүразговор зашёл о... — сүз... турында башланып китте
• -
6 заложить
сов.1) ( что) (артына) кую2) ( что) (әллә кая) кую, ( каядыр) кую3) ( что) тутыру, тутырып бетерү4) ( что) томалау, каплау, томалап (каплап) кую5) ( что) салу, сала башлау6) перен. ( что) урнаштыру, тудыру7) ( что) сакларга салу8) ( кого-что) (запрячь) җигү9) ( кого-что) закладка салу10) безл.; разг. ( что) тыгылу, томалану11) ( что) билге салып кую, кәгазь (тасма) кыстыру -
7 подцепиться
сов.артына ябышу, [астан] ябышып асылыну, артына асылыну -
8 взашей
нареч.; прост.; = взашеиҗилкәсенә биреп, артына тибеп -
9 завалиться
сов.1) төшү, төшеп китү2) прост. яту3) җимерелеп төшү, ишелеп төшү4) перен.; прост. ( потерпеть неудачу) эш барып чыкмау, уңышсызлыкка очрау -
10 завернуть
-
11 загнуть
сов.1) ( что) бөгү; бөкләү, бөкләп кую; кайтару2) разг. борылу, борылып керү3) (что и без доп.), прост. әйтеп салу, әйтеп ташлауну, ты и загнул! — әйттең дә соң инде!
-
12 затащить
-
13 заушный
-
14 как на пожар бежать
= как на пожар лететь артына ут капкандай чабу, ут чыккандай йөгерү -
15 кулички
-
16 надписать
-
17 околица
-
18 откинуться
-
19 прикрыть
сов.1) ( кого-что) [өстен] ябу, каплау2) перен. ( кого-что) (скрыть) каплау, каплап калу, [каплап] калдыру, яшерү, яшереп калдыруприкрыть (чей-л.) обман — берәүнең ялганын яшерү
3) воен. ( кого-что) (заслонить собой) ышыклау, каплау; артына яшерү; каплау4) ( что) (неплотно закрыть) яба (каплый) төшү; кыса төшү, кысып кую5) ( что), прост. ябу, туктату -
20 прикрыться
сов.1) ( накрыться) ябыну2) перен.; разг. ( замаскироваться) качып (яшеренеп) калу; ышыклану, ышыкланып калу3) (заслониться от чего-л.) ышыклану, каплану; артына яшеренү (качу)4) ( неплотно закрыться) ябылу, кысылу, ябыла (кысыла) төшү
- 1
- 2
См. также в других словарях:
посу — (ПОСЫНУ) – 1. Кешеләргә, хайван кошларга күренмәс өчен берәр җиргә, берәр нәрсә артына, эченә яшеренү, качу. Берәр нәрсә эченә яки артына яшеренү (табигать күренешләре, җансыз нәрсәләр тур.) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
арт — Тирәлектә: күз караган якка капма каршы як; киресе: Ал. с. Арттагы, арткы, артта торган 2. Кеше гәүдәсендә һәм киемдә: арка ягы 3. Хайван гәүдәсендә: баш ягына капма каршы як, артсан 4. Нәр. б. ал ягының каршысындагы өлеше, арткы өлеше. Урындык,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
бату — ф. 1. Сыеклык төбенә китү. Көпшәк яки үзле масса эченә өлешчә яки бөтенләй кереп урнашу. Сыек яки үзле масса эченә кереп үлү. Басканда уелып керү, көпшәк булу, тотмау (юл яки аяк баскан җир тур.) 2. Уелып керү, чокырланып тору 3. Нык чылану яки… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
баю — I. Бату, офык артына китү (күк җисемнәре тур.). II. БАЮ – 1. Байлык җыю, бай була бару 2. Мәгънәви кыйммәте булган нәрсәләр белән тулылану яшәешем матурайды, баеды … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җиле — 1. Киләптәге җепне чуалтмас өчен куела торган бау, ул җепләрнең чатлашып килгән урынына бәйләнә. Туку станында көре артына урнаштырылган, шул ук хезмәтне үти торган таяк 2. Гомумән төрле максатларда кулл. тор. элмәкле, муенсалы бау, киндерә.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
колонна — 1. Фронтоннарны, бинаның эчке өлешләрен терәп тотып торган архитектура корылмасының юан һәм озын багана сыман бер кисәге 2. Берсе артына икенчесе басып тезелгән хәрби хезмәткәрләр, хәрби отрядлар рәте, сафы. Шундый тәртиптә урнашкан яки хәрәкәт… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
рампа — 1. Сәхнәне яктырту өчен сәхнә алдына тезелгән лампаларны каплап торган барьер. Шундый барьер артына урнаштырылган һәм сәхнәнең алгы ягын түбәннән яктыртып торган аппаратура 2. Зур бинаның (мәс. завод бинасының) транспорт кереп чыгып йөри, йөкләр… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
рәшәткә — 1. Тар такталардан тезеп яки металл чыбыкларны аркылы торкылы беркетеп эшләнгән корылма. Такта яки металл чыбыклар белән берәр нәрсәне, урынны әйләндереп алган койма, киртә 2. Каты ягулык янганда көле аска төшсен өчен куелган челтәр. РӘШӘТКӘ… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
төрү — ф. 1. Берәр нәрсәне кат кат бөкләү, бөтерү 2. Тәмәкене тартыр өчен кәгазь кисәгенә салып, тыгыз итеп бөтереп, нечкә, кыска челем ясау 3. Берәр нәрсәне кәгазьгә, чүпрәккә һ. б. ш. урау. Шундый эш өчен ярарлык төрү кәгазе 4. Берәр кешене материал,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тың-тук — Каты әйбер белән икенче каты әйбергә сукканда бер зыңгылдап, бер тукылдап чыккан тавышны белдерә. II. ТЫҢ – ТЫҢГА ЙӨРҮ (ЧЫГУ) – этн. Берәр эшне фаллау (гадәттә читтәге кешенең язмышын белү) өчен кичен кемнең дә булса тәрәзә артына барып,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
чайнворд — Буш шакмакларга берсе артына берсе тоташкан сүзләр язудан торган башваткыч (кроссвордка охшаш) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге