-
21 обкусать
-
22 перенести
1. сов.кого-чтокүсереү, (күсереп) сығарыу, алып сығыу2. сов.кого-что(урынынан) күсереү, ташыу3. сов.кого-что; перен.алып китеү, йүнәлдереү4. сов. что; в разн. знач.күсереү5. сов. чтоиспытатьбаштан үткәреү (кисереү), үткәреү6. сов. чтовыдержатьсыҙап (түҙеп) тороу, сыҙау, үткәреү, күтәреү -
23 перетереть
1. сов. чтоышҡып (ҡырып) өҙөү2. сов. чтоҡырып (ыуып) бөтөрөү3. сов. чторазг.һөртөп сығыу (бөтөрөү) -
24 по
1. предлогс дат. п.при обозначении предмета, места, на поверхности которого происходит или на которое направлено действие-дан/-дән, -ға/-гә, буйлапидти по улице — урамдан барыу, урам буйлап барыу
2. предлогс дат. п. с сущ. во мн. ч.при указании на ряд однородных предметов, лиц, отрезков времени и т.п., с которыми связано одно и то же действие-ға/-гә3. предлогс дат. п.со словами скучать, тосковать, тоска; соответствует предлогу о-ды/-де һағыныу (юҡһыныу)4. предлогс дат. п.при указании количества кого-чего-л.-ар/-әр5. предлогс дат. п.при указании на одно лицо, предмет, которые в результате действия приходятся на кого-что-л. каждое-лап/-ләп6. предлогс вин. п.при указании предела, границы действиятиклем, ҡәҙәр, -дан/-дән, ала7. предлогс вин. п.при указании количества кого-чего-л., которое приходится кому-чему-л. каждому-арлап/-әрләп, -шарлап8. предлогс предл. п.при обозначении действия, события, после которого что-л. совершается-дан/-дән һуң, -ғас/-гәс9. предлогс дат. п.при обозначении места, предмета, в границах которого происходит действие-ла/-лә, буйлап10. предлогс дат. п.при обозначении предмета, по направлению к которому совершается действиеыңғайына, -дан/-дән11. предлогс дат. п.при указании на то, в соответствии с чем, согласно чему совершается действие-ға/-гә, буйынса, нигеҙендә, менән12. предлогс дат. п.при указании на основание для действия, состояния-ҡа/-кә карап13. предлогс дат. п.при обозначении предмета, посредством которого совершается действиеменән, арҡыры, аша, -дан/-дән14. предлогс дат. п.при обозначении причины действияарҡаһында, сәбәпле15. предлогс дат. п.при обозначении цели, области, сферы совершения действиябуйынса16. предлогс дат. п.при указании на предмет, свойство, состояние, при помощи которых характеризуется кто-что-л.буйынса, яғынан -
25 подточить
1. сов. чтоүткерләй төшөү (биреү), әҙерәк (бер аҙ) үткерләп алыу2. сов. чтоо насекомых, грызунах(аҫтан) ашау (ҡырҡыу, кимереү)3. сов. чтоо воде, ветре и т.п.аҫтан ашау (өңөү)4. сов.кого-что; перен.ослабитьҡаҡшатыу -
26 поздний
1. прил.һуң, һуңға ҡалған, һуңғы, ҡара2. прил.запоздалыйһуңлаған, һуңлап килгән3. прил.һуң өлгөргән, һуң өлгөрөшлө -
27 потаскать
1. сов. что; разг.кого-что, чеготаскать некоторое времяташыу, ташып алыу2. сов. что; разг.перетаскать всё, многоеташып бөтөрөү (ҡуйыу) -
28 почему-то
нареч.әллә нишләп, нишләптер, ниңәлер, әллә ниңә -
29 почистить
1. сов.кого-чтотаҙартыу, таҙартып алыу2. сов. что, чего; разг.освободить от шелухи, кожуры и т.п.әрсеү, таҙартыу -
30 прививание
-
31 сберечь
1. сов.кого-чтоһаҡлау, һаҡлап алып ҡалыу2. сов. чтосохранить неизрасходованнымһаҡлыҡҡа йыйыу, йыйыу, һаҡлап тотоу -
32 сбить
1. сов.кого-чтоһуғып (бәреп) сығарыу, ҡағып (һуғып, бәреп) төшөрөү2. сов. чтоәтмәләү, ҡороштороу, арлы-бирле ҡороу3. сов. чтобешеү, яҙыу, туҡыу4. сов.кого-чтобәреп йығыу, ҡолата һуғыу, һуғып ҡолатыу5. сов.кого-чтоатып (бәреп) төшөрөү6. сов.кого-чтос боем оттеснитьбәреп (ҡыуып) сығарыу7. сов. чтопритупитьүтмәҫләү, үтмәҫләндереү, тупаҫландырыу (тупарлау), йөҙөн ҡайтарыу8. сов. разг.үксә-табанды салшайтыу (ҡыйшайтыу), салшайта баҫыу9. сов. разг.һыҙыртыу, өйкәүтәнгә ҡарата10. сов.кого-что; прям., перен.боҙоу, бутау, юлдан яҙҙырыу11. сов. чтотөшөрөү, кәметеү -
33 скрестить
1. сов. чтоасамай һалыу (ҡуйыу), ҡаушырыу2. сов. с кем-чемситтән һеркәләндереү (аталандырыу), ҡушыу, ҡауыштырыу -
34 смочь
сов. с неопр.булдыра (килә һ.б.) алыу, ҡулдан (көстән, хәлдән) килеү -
35 спаться
несов. кому безл.; разг.йоҡо килеү (алыу), йоҡлау -
36 спелость
жөлгөргәнлек, бешкәнлек, етешкәнлек, өлгөрөү -
37 так
1. нареч.таким образомшулай, ана шулай2. союзвследствие этого, потомушуға күрә, индесегодня холодно, так надо одеться потеплее — бөгөн һыуыҡ, шуға күрә йылыраҡ кейенергә кәрәк
3. союзоднаколәкин, әммәведь я говорил, так ты не послушал — мин әйттем бит, ләкин һин ҡолаҡ һалманың
как же так — бына һиңә тағы, бына һиңә кәрәк булһа
(и) так и сяк; (и) так и этак — төрлөсә, тегеләй ҙә былай ҙа, улай ҙа былай ҙа
то так, то сяк; то так, то этак — әле улай, әле былай
так-сяк — ярай инде шулай, уртаса, бер хәл (сама)
не так ли? — шулай түгелме ни?, улай түгелме ни?
раз так — шулай (улай) икән (булғас), улай булһа
4. нареч.до такой степени, настолькошул тиклем5. нареч.без последствийшулай ғына, шул көйөнсә генә6. нареч.без особого намерениятик, былай ғына, һүҙ ыңғайында7. нареч.подобно этомушулай, улай, шулай ул8. частица огранич.для указания на приблизительное количество, время и т.п.самаһы, самаһында9. частицанапример, к примерумәҫәлән, әйтәйекднём жарко: так, температура доходит до сорока градусов — көндөҙ эҫе: мәҫәлән, эҫелек ҡырҡ градусҡа тиклем етә
10. частицаследовательно, значиттимәк, шулай итептак ты мне не веришь? — тимәк, һин миңә ышанмайһың?
11. нареч.тогда, в таком случаеинде, ул саҡта (ваҡытта), шулай (улай) булғасработу доделала, так можно отдыхать — эшемде эшләп бөттөм, инде ял итеп була
-
38 утерпеть
сов.түҙеп (сыҙап) ҡалыу (тора алыу), түҙә (сыҙай) алыуне утерпел, чтобы не возразить — ҡаршы әйтмәйенсә түҙә алманы
-
39 хотя
Iсоюз уступ. см. хоть 1он хотя и согласился, но остался недоволен — ризалашыуын ризалашһа ла, ҡәнәғәт ҡалманы
IIсоюз противит.однако, но-һа ла/-һә ләона училась хорошо, хотя и часто болела — ул йыш ауырыһа ла, яҡшы уҡый ине
-
40 четверть
1. жсирек, дүрттән бер (өлөш)2. жчасть часаун биш минут3. жчасть учебного годасирек4. жмера объёма жидкости и сыпучих веществ, длины, площадисирек
- 1
- 2
См. также в других словарях:
шафран — Алманың бер төре … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
алатау — зат. бот. Алхоры сорты. А л а т а у ағашының биіктігі орташа, бөрікбасы кең жайылып өседі. Жемісінің үлкендігі орташа – 35 грамм, түсі қара сұр, бояуы ала құла тамыздың ортасында піседі (ҚСЭ, 1, 310). А л а т а у д ы таулы және тау бөктеріндегі… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
алмажегі — көбелегі. зоол. Алманың өзін, жапырақтарын жейтін кішкентай көбелек. Біздің алманың құрты деп жүргеніміз а л м а ж е г і к ө б е л е г і н і ң жұлдызқұрты (Р. Сәтімбеков.., Қызықты биология, 100). А л м а ж е г і к ө б е л е г і күндіз ұшпай,… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
жетісу — зат. бот. сөйл. Жетісуда өсіріліп шығарылған алма сорты. Алманың көптеген сорттары бар. Олар: Алмалы, Ж е т і с у, Алатау таңы, Салтанат т.б. Бұларды Қазақстанның селекционерлері өсіріп шығарды (ҚСЭ, 1, 278). Жетісу апорт. Апорттың Жетісуда… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
Шакиров, Ильгам Гильмутдинович — Илһам Гыйльметдин улы Шакиров Дата рождения: 15 февраля 1935(1935 02 15) (77 лет) Место рождения: дер … Википедия
ботау — 1. Ботакларыннан арындыру 2. Ботарлау, саксыз рәв. өзгәләү, сындыру алманы ботап чыкканнар … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ни — I. 1. Нәрсә. Гомумән берәр әйберне, нәрсәне дә булса белдерә ни башына ни кунган 2. Риторик сорауларда һәм өндәүләрдә нәр. б. бөтенләй булмавына ишарә итә ни гаебе бар? 3. Нәр. б. кимсетүле мөнәсәбәт белдерә алманың ни туклыгы 4. Риторик… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
дәстер — (Шымк., Түркіс.) алманың түрі. Д ә с т е р ерте піседі. Д ә с т е р д і ң түсі ақ болады (Шымк., Түркіс.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
пайуандау — (Шымк.: Сарыағ., Сайр.) ұлау, жалғау (алманы, т.б.). Ағаштың бір түрлі сортына екінші түрлі ағаштың бұтағын қиып алып, қиюластырып өсіру. Совхоз коллективінің будандастыру, ұштастыру, п а й у а нд а у тәсілдерін жетілдіре түсуі нәтижесінде… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
ақ — зат. в ет. Бұзаулы сиырда, қозылы қойда болатын жұқпалы, әрі зілді дерт. Мұндай жағдайда малдың сүті тартылып қалады. Егер бір қой а қ болып ауырса, ол қоралы қойға түгел жұғады (Ж. Бабалықұлы, Мал ауруы., 8). Ақ айыл болды. Көп мініліп, арқасы… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
ақшырын — зат. бот. Жемісі ірі, әрі тіл үйіретін дәмді алма сорты. Аязға төзімді келеді. – Анау жайнап тұрған «Пепин шафран» деп аталатын алма. Бұл алманың бір қасиеті – суыққа өте төзімді, сонсоң жемісі ірі болады. Мынау өздеріңізге таяу өскен «А қ ш ы р… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі