-
1 подняться
совер.1. (встать) сыстын, уæлæмæ сыстынпроснись, подымись! – райхъал у, уæлæмæ сыст!
2. (наверх) ссæуын, схизын, уæлæмæ ссæуынподняться на гору – хохмæ ссæуын
занавес поднялся – æмбæрзæн уæлæмæ ссыди
барометр поднялся – барометр уæлæмæ ссыд
3. сыстынв задних рядах поднялся ропот – фæстаг рæнхъыты хъаугъа сыстад
на море поднялся туман – денджызы мигъ сыстад
-
2 хотеть
несовер. (в осет. безл.)1. фæндыня хочу – мæн фæнды (букв. мне хочется); мæ зæрды ис
он хотел встать, но не мог – сыстын æй фæндыд (сыстын йæ зæрды уыд), фæлæ йæ бон нæ баци
хочу хлеба – кæрдзын мæ хъæуы
хочу спать – хуыссæг мæ ахсы, фынæй мæм цæуы
-
3 воскреснуть
совер. в разн. знач. райгас уын, мæрдтæй сыстын -
4 восставать
несовер. растын, сыстынсм. восстать -
5 восстать
совер. растын, сыстыннарод восстал против царя – адæм паддзахы ныхмæ растадысты
-
6 встать
-
7 выселить
совер. цæрæнуатæй сыстын кæнын, цæрæнуатæй арвитын -
8 выселиться
-
9 поднять
совер.1. сисын, уæлæмæ сисынподнять платок с земли – кæлмæрзæн зæххæй сисын
2. сдарын, схæцынподнять брови – æрфгуытыл схæцын
я поднял голову – мæ сæр сдардтон
подыми руку – дæ къух сдар
поднять цену – аргъ сбæрзонд кæнын
-
10 поднять людей
-
11 привстать
совер. сыстын; хиуыл схæцын -
12 приподняться
совер. сыстын, хиуыл уæлæмæ схæцын -
13 составить
совер. скæнын, сыстын, саразынсоставить хор – зарджыты къорд скæнын
расходы составят сто рублей – хæрдзтæ сæдæ сомы сыстдзысты
составить определенное мнение – бæрæг цæстæнгас скæнын
См. также в других словарях:
сыстын — ↑ стын Хуымæтæг, аразгæ, æдзæугæ мивдисæг. Æххæст хуыз. Æбæлвырд формæ бирæон нымæцы: сыстынтæ Æбæлвырд формæ æн ыл: сыстæн Æбæлвырд формæ æн ыл бирæон нымæцы: сыстæнтæ йедтæ Ифтындзæг: Æргомон здæхæн. Нырыккон афон. æз сыстын … … Словарь словообразований и парадигм осетинского языка
сыстын — з.б.п., сыстадтæн, сыстадаин, сыстдзынæн … Орфографический словарь осетинского языка
СÆРЫХЪУЫН УЫРДЫГ СЫСТЫН — Фæтæрсын кæнæ истæуыл дис кæнын. Волосы встали дыбом … Фразеологический словарь иронского диалекта
ХЪУЫН СЫСТЫН — Тæрсын, маст кæнын … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦÆСТЫТЫ РАЗ СЫСТЫН — тж. ЦÆСТЫТЫ РАЗ ÆРЛÆУУЫН Искæй кæнæ исты æрымысын, зæрдыл ногæй æрлæууын. Йæ фыды фæлгонц, æндæргау, сыстадис йæ цæстыты раз, кæд æй никуы федта, уæддæр. (Хъодалаты Г. Хуыцауы «минæвар».) … Фразеологический словарь иронского диалекта
стын — ↓ æрбастын, растын, сыстын, фестын Хуымæтæг, æнæаразгæ, æдзæугæ мивдисæг. Æнæххæст хуыз. Æбæлвырд формæ бирæон нымæцы: стынтæ Æбæлвырд формæ æн ыл: стæн Æбæлвырд формæ æн ыл бирæон нымæцы: с … Словарь словообразований и парадигм осетинского языка
сыст — 1) з.б.п., сыстытæ, в знач. вошь 2) з.б.п., (сыстын æй); сыстытæ … Орфографический словарь осетинского языка
БУРÆМÆДЗ — Нарты кадджыты æмæ аргъæутты æвæджиау сасым. Кадæг «Нарты балцы» Нарты гуыппырсартæ: Уырызмæг, Хæмыц, Сослан æмæ иннæтæ иугай зынгагур авд уæйыджы хæдзармæ куы бафтынц, уæд сæ уыдон фæхс бандонып æрбадын кæнынц æмæ сын сæ быны бурæмæдз ауадзынц.… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ГУЫМАГ ЛÆГ — Гуымаг лæгыл Сослан фембæлы, Гуымы комы иу саджы фæстæ куы бафты, уæд. Саг уыйбæрц рæсугъд уыди, æмæ йæ Сосланы цæст фехсын нæ уарзта. Йæхи иу куы базмæлын кодта саг, уæд иу йæ хъуын алы æвзагæй суасыди. Гъе ныр æй фехсон, куыд загъта, афтæ фаты… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
РЫНЫ БАРДУАГ — тж. НЫРЫ БАРДУАГ Хæцгæ низты бардуаг. Раджы заманты ирон адæмыл хæцгæ низты азарæй стыр бæллæхтæ цыд. Уымæн æвдисæн сты нæ хæхбæсты бирæ зæппадзты гуыппартæ. Дæргъæвсы зæппадзты ма уырыссагау «Городок мертвых» дæр рахуыдтой. Адæм алыхуызон… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ÆХСАР — Нарты кадджыты хъæбатыр, Нарты хистæр Уæрхæджы фаззон фырт, Æхсæртæджы халдих фаззон, йæ хистæр, райгуырд фыццаг кæркуасæны, ном ыл сæвæрдта уæларвон Куырдалæгон. Æхсар æмæ Æхсæртæг иу æхсæв иумæ хъахъхъæдтой Нарты фæткъуы. Æхсæвæр куы бахордтой … Словарь по этнографии и мифологии осетин
