-
21 дөя
сущ.верблю́д, верблю́дица || верблю́жий (караван, шерсть)бер өркәчле дөя — одного́рбый верблю́д; дромаде́р
ике (айры) өркәчле дөя — двуго́рбый верблю́д
йөк дөясе — вью́чный верблю́д
- дөя борычыдөя йоны — верблю́жья шерсть
- дөя иренле
- дөя ите
- дөя кошы
- дөя күзле
- дөя тиресе
- дөя үләне
- дөя чәнечкесе••дөя дә бүләк, төймә дә бүләк — посл. ≈ не до́рог пода́рок, до́рого внима́ние (букв. и верблю́д - пода́рок, и пу́говица - пода́рок)
дөядәй буең булганчы, төймәдәй акылың булсын — погов. чем име́ть рост верблю́да, лу́чше име́ть ум хотя́ бы с пу́говиц
-
22 җәннәт
сущ.; прям.; перен.; см. тж. оҗмахрай || ра́йскийҗәннәт бакчасы — ра́йский сад
••җәннәт почмагы — ра́йский уголо́к; ра́йское месте́чко
җәннәт суы — во́дка
җәннәт хуры — гу́рия, ра́йская де́ва
җәннәттән куылу — быть и́згнанным из ра́я
-
23 каулан
сущ.; диал.о́чень высо́кая трава́кауланга (аулаган) кошың төшмәсен, наданга эшең төшмәсен — (посл.) пусть подстре́ленная тобо́й пти́ца не упадёт в высо́кую траву́ и пусть не придётся тебе́ с глупцо́м де́ло име́ть
-
24 кош
сущ.1) пти́ца, пти́чка, пта́шка, пта́ха прост. || пти́чийана кош — пти́ца-са́мка
ата кош — пти́ца-саме́ц
кыргый (киек) кошлар — ди́кие пти́цы
йорт кошлары собир. — дома́шние пти́цы
күчмә кошлар — перелётные пти́цы
сайрар (җырчы) кошлар — пе́вчие пти́цы
кош ите — пти́чье мя́со
һәр кош үз оясын мактый — (погов.) всяк кули́к своё боло́то хва́лит (букв. ка́ждая пти́ца хва́лит своё гнездо́)
кош оясы — пти́чье гнездо́
2) как первый компонент русских сложных слов: птице-кош асрау (үрчетү) — птицево́дство || птицево́дческий
кош аулаучы — птицело́в, пти́чник
кош үрчетү фермасы — птицево́дческая фе́рма
3) образует составные названия некоторых видов птиц:тутый кош — попуга́й
тавис кош — павли́н
тәвә (дөя, төя) кош — стра́ус
4) перен. самолёт и́ли аэропла́н, вообще́ лета́тельный аппара́ткорыч канатлы кошлар — стальнокры́лые пти́цы (самолёты)
5) перен.; разг.; ирон. пти́ца ( о человеке), осо́баниндирәк кош икән бу? — чем интере́сна э́та пти́ца (э́та осо́ба)?
кулыбызга зур кош төште — в на́ши ру́ки попа́лась ва́жная пти́ца
•- кош бавы
- кош баласы
- кош базары
- кош икмәге
- кош йоны
- кош караучы
- кош кетәге
- кош сөтчесе
- кош теле••кош йокысы — чу́ткий сон
кош кебек (коштай) очу — лете́ть на кры́льях, лете́ть как (сло́вно) пти́ца; мча́ться со всех ног
кош очмаслык салкын — лю́тый моро́з
кош өлеше — уст.; этногр. пти́чья до́ля (колосья, специально оставленные в поле для птиц)
кош тоткандай булу (куану, шатлану) — обра́доваться, быть на седьмо́м не́бе (букв. как бу́дто пойма́л си́нюю пти́цу, пти́цу сча́стья)
кошлар очып җитмәс (җитмәслек) — куда́ пти́ца не долета́ет (залета́ет); о́чень далеко́
-
25 күңел
I сущ.1) душа́, се́рдце || душе́вный, серде́чныйкүңелне тынычландыру — успоко́ить ду́шу (сер́дце)
күңел кичерешләре — душе́вные (серде́чные) пережива́ния
күңел җылысы — душе́вная теплота́
күңел кыйналу — душе́вно страда́ть
күңел пошыну — душа́ не на ме́сте
күңел рәхәтләнү — блаже́нствовать душо́й
күңел теләү — захоте́ть
кеше күңеле - кара төн — (посл.) чужа́я душа́ - потёмки
2)а) вну́тренний, духо́вный миркүңел байлыгы — бога́тство духо́вного ми́ра
күңеле шундый — духо́вный мир его́ тако́в
б) хара́ктер, сво́йство хара́ктеракүңеле каты - теле татлы — (погов.) хара́ктер его твёрд, (но) речь сла́дка
3) расположе́ние духа́; настрое́ние, дух; самочу́вствиекүңелем бозылды — у меня́ испо́ртилось настрое́ние (от чего-л.)
4)а) симпа́тия, любо́вь; расположе́ние, устремле́ние к кому, чему-л.минем сиңа күңелем бар — у меня́ есть симпа́тия к тебе́
ана күңеле балада, бала күңеле далада — (посл.) любо́вь ма́тери - к дитя́ти, а у того́ - к степи́
б) диал. жела́ниекүңелем шул — моё жела́ние таково́
5) ду́мы, мысль, мы́сли; созна́ниекүңеле бу эштән ерак — ду́мы его́ далеки́ от э́того де́ла
6) па́мятькүңелдә йөртү (саклау) — храни́ть в па́мяти
7) интуи́ция, душа́күңеле белән сизенү — чу́вствовать, чу́ять душо́й; интуити́вно дога́дываться
күңелем алдамый — интуи́ция (меня́) не обма́нывает (меня́ не подво́дит)
8) в знач. нареч. күңелдә в уме́бишне язабыз, бер күңел(дә) — пять запи́шем, оди́н в уме́
•- күңел аздыру
- күңел аздыручы
- күңел азу
- күңел белән
- күңелем белән
- күңелең белән
- күңеле белән
- күңел белән уйлап
- күңел белән уйлау
- күңел беркетү
- күңел биздергеч
- күңел кайтаргыч
- күңел биздерү
- күңел кайтару
- күңел боегу
- күңел борчылу
- күңел тынычсызлану
- күңел бушату
- күңел газабы
- күңел газаплары
- күңел йомшару
- күңел йомшау
- күңел кайту
- күңеле кайту
- күңел киңлеге
- күңел күтәрелү
- күңел күтәрү
- күңел күтәрмәү
- күңел күтәрә алмау
- күңел нечкәртү
- күңел нечкәрү
- күңел өчен
- күңелен күрү
- күңелен табу••күңел белән дә, тәне белән дә — душо́й и те́лом
күңел(е) буш — (мне, тебе́, ему́) ску́чно, в (мое́й, твое́й, его́) душе́ пустота́
күңел даруы — бальза́м для души́; лека́рство от душе́вных мук
күңел җиңеләю — полегча́ть на душе́
күңел(не), күңелен җиңеләйтү — облегчи́ть (отвести́) ду́шу; изли́ть ду́шу
күңел иләсләнү — искуша́ться душо́й
күңел йогышу (йогу) — см. күңел яту
күңел курку — опаса́ться всей душо́й, си́льно боя́ться, тру́сить
күңел капчыгын чишү — изли́ть ду́шу (букв. развяза́ть мешо́к души́)
күңел (күңеле) киңәю — расще́дриться душо́й
күңел (күңеле) китек (сынык) — оби́женный (жизнью, обстоятельствами); впа́вший в уны́ние; нужда́ющийся в подде́ржке
күңел котырыгы (азынуы) — распу́щенность, жа́дность (до наслаждений, славы и т. п.)
күңел кошы — поэт. возлю́бленная (букв. пти́чка души́)
күңел кылы (кыллары) — поэт. стру́ны души́
күңел кылына тию — затро́нуть чу́вствительные стру́ны (души́)
күңел кымырҗу — беспоко́иться, име́ть жела́ние
күңел кытыклану — зуде́ть || зуд в душе́; лёгкое возбужде́ние в душе́
күңел кәгъбәсе (күңелгә кәгъбә) итү (кылу) — де́лать, сде́лать возлю́бленной (возлю́бленным); сде́лать да́мой се́рдца
күңел күге — поэт. духо́вный мир (букв. небеса́ души́)
күңел сүрелү — разочарова́ться; охладе́ть душо́й
күңел сыну — па́дать/пасть ду́хом; надломи́ться (вследствие неудач, разочарований и т. п.)
күңел (күңеле) тар — чёрствый, злой (душо́й); зави́стливый; скупо́й
күңел тарлыгы — чёрствость, злость в душе́; зави́стливость; ску́пость
күңел тарлыгыннан — от за́висти
күңел тартуы — влече́ние се́рдца
күңел тартылу — вле́чься, тяну́ться (о душе, сердце)
күңел (күңеле) төзек — с до́брыми чу́вствовами; добронра́вный, благонра́вный
күңел төзеклеге — до́брый настро́й души́, добронра́вие, благонра́вие
күңел (күңелеңне) төшерү — поддава́ться, подда́ться уны́нию
күңел тулу — расчу́вствоваться, доходи́ть до слёз; пла́кать от полноты́ чувств
күңел түгелү — см. күңел ташу
күңел үсү (үсеп китү) — окрыля́ться/окрыли́ться душо́й (после хорошего обращения, одобрения, успеха и т. п.)
күңел (күңеле) хуш — в до́бром расположе́нии ду́ха
күңел хушлану — удовлетворя́ться, умиротворя́ться ( малым)
күңел хушлыгы — удовлетворе́ние, умиротворе́ние, дово́льство ( малым)
күңел эрү — отта́ять душо́й
күңелгә авыр булу (килү, тоелу) — быть в тя́гость душе́; душа́ не лежи́т; дави́ть на ду́шу
күңелгә авырлык — тя́жесть на душе́
күңелеңә авыр алма, ләкин... — не воспринима́й тяжело́, но... (при нелицеприятном высказывании кому-л.)
күңелгә (кереп) утыру — ( навсегда) запомина́ться; запечатле́ться в душе́
күңелгә китерү — вспомина́ть, вспо́мнить (усилием воли, специально)
күңелгә таш булу (булып төшү) — лечь ка́мнем на́ душу (на́ сердце)
күңелгә төен (төер) — оса́док на душе́
күңелгә ут салу (ягу) — см. ут салу
күңелгә якын алу — принима́ть/приня́ть бли́зко к се́рдцу
күңелгә яту — нра́виться, понра́виться
күңелгә ятышлы (ятымлы) — уго́дный душе́
күңелдән алып ташлау — забы́ть насовсе́м, предава́ть забве́нию
күңелдән китмәү — остава́ться в па́мяти; ника́к не забыва́ться
күңелем синдә генә — то́лько к тебе́ лежи́т моё се́рдце
яшь чагында кемне сөйсәң, күңелең шуңарда була — ( песня) кого́ лю́бишь в мо́лодости, к тому́ и лежи́т се́рдце
күңелләр күтәренке — дух ( наш) бодр; настрое́ние припо́днятое
күңелең булсын! — будь по-тво́ему!
күңелне йомшарту — смягча́ть/смягчи́ть ду́шу (кого-л.), ублажа́ть (кого-л.)
- күңел җитүкүңелемне (өметемне) өзмим әле — я ещё наде́юсь на твою́ любо́вь
- күңел капчыгы
- күңел чиләге
- күңел чүлмәге
- күңел каралу
- күңел киң
- күңеле киң
- күңел китеклеге
- күңел кубу
- күңел кузгалу
- күңел кәгъбәсе
- күңел көзгесе
- күңел күзе
- күңел өшеткеч
- күңел салу
- күңел тарту
- күңел төбе
- күңел төшү
- күңел туңу
- күңел түре
- күңел түреннән
- күңел утыру
- күңел яту
- күңелгә яту
- күңелгә беркетү
- күңелгә керү
- күңелгә килү
- күңелгә салу
- күңелгә тию
- күңелдә төен булу
- күңелдә төер булу
- күңелдә төер булып калу
- күңелдә төер булып тору
- күңел ташу
- күңелгә утыру
- күңелдән чыгару
- күңелен алу
- күңелен аудару
- күңелен аулау
- күңелен сындыру
- күңелен китү
- күңел ачу
- күңелен ачу
- күңеле булу
- күңел булу
- күңелне биләү
- күңелен биләү
- күңелне бәйләү
- күңелне киң тоту
- күңелеңне киң тот!
- күңелне тырнау II сущ.; диал.грудь; торс, бюсткүңелдән ары күренми ул — то, что ни́же бю́ста, не должно́ быть ви́димым (т. е. неприлично рассматривать)
-
26 оҗмах
сущ.; прям.; перен.рай || ра́йскийоҗмах тормышы — ра́йская жизнь
••оҗмах байлыгы — оби́лие бога́тства
оҗмахтагы кебек — как в раю́; благода́ть
-
27 рух
I сущ.1) дух, душа́ (психический, духовный мир человека)сәламәт тәндә сәламәт рух — (погов.) в здоро́вом те́ле здоро́вый дух
тәнем түгел, җаным, бөтен рухым сызлана — не те́ло боли́т, а вся душа́ но́ет (изныва́ет)
тәнемне бөгәрләр, ә рухны бөгә алмаслар — мо́гут согну́ть (слома́ть) моё те́ло, а ду́шу - нет
2) дух, мора́льная си́ла, настрое́ниесугышчан рух — боево́й (мора́льный) дух
күтәренке рух — припо́днятое (бо́дрое) настрое́ние, воодушевле́ние, боево́е настрое́ние
күтәренке рух белән — с подъёмом, с воодушевле́нием; воодушевлённо, вдохнове́нно, бо́дро; жи́во
җиңү рухы белән сугарылган — пропи́танный ду́хом побе́ды
мөселманлык рухы — дух мусульма́нской ве́ры
3) рел. душа́, дух уме́ршихүлгәннәр рухына дога кылу — моли́ться за ду́ши уме́рших; моли́ться за упоко́й души́
ата-ана рухын рәнҗетмә — не беспоко́й (не оскорбля́й, не обижа́й) ду́ши поко́йных роди́телей; не трево́жь ду́ши пре́дков
изге вә явыз рухлар — святы́е и злы́е ду́хи
4) перен. дух, суть (чего-л.)замана рухы — дух вре́мени
закон рухына каршы килү — противоре́чить ду́ху зако́на
музейда рыцарьлар рухы аңкый — в музе́е чу́вствуется ры́царский дух
революцон рухта язылган әсәрләр — произведе́ния, напи́санные в революцио́нном ду́хе
•- рух бирү- рух кертү
- рух өрү
- рух күтәрелү
- рух күтәренкелеге
- рух күтәрү
- рух төшенкелеге
- рух төшерү
- рух төшү
- рух сыну
- рух тынычлыгы IIрух кошы — миф. огро́мная пти́ца, охо́тящаяся на слоно́в
-
28 сар
-
29 су
I сущ.1)а) вода́ || во́дный, водяно́йсалкын су — холо́дная вода́
кайнар су — горя́чая вода́
кайнамаган су — сыра́я вода́
агым су — прото́чная вода́
чишмә суы — ключева́я вода́
диңгез суы — морска́я вода́
газлы су — газиро́ванная вода́
минераль су — минера́льная вода́
кар суы — та́лая вода́
су процедуралары — во́дные процеду́ры
су тамчылары — водяны́е ка́пли
су тузаны — водяна́я пыль
б) первый компонент составных слов, соответствующий русскому водо-су үлчәгеч — водоме́р
су бүлгеч — водоотво́д
2) перен.; разг. вода́; пусто́е многосло́виекитапның яртысы су — полови́на кни́ги состои́т из воды́
3) вода́, водоём || во́дный; водяно́йтирән су — глубо́кая вода́
су кимәле — у́ровень воды́
су этеме — напо́р воды́
су өсте — во́дная пове́рхность
су юлы белән — во́дным путём
су тегермәне — водяна́я ме́льница
4) обычно мн.суларво́дытерриториаль сулар — территориа́льные во́ды
5) разг. река́, ре́чка (употр. с именем собственным)Ык суы — река́ Ик
Казан су — река́ Каза́нка
киң су — широ́кая река́
су ярларыннан чыкты — река́ вы́шла из берего́в
6) разг. сокашказаны суы — желу́дочный сок
җимеш суы — фрукто́вый сок
7) разг. раство́р, рассо́л, сы́вороткасабын суы — мы́льный раство́р
селте суы — щелочно́й раство́р
эремчек суы — творо́жная сы́воротка
кәбестә суы — капу́стный рассо́л
тозлаган кыяр суы — огуре́чный рассо́л
•- су агымы
- су алгыч
- су алмашы
- су алу
- су алу җайланмасы
- су анасы
- су асты дөньясы
- су аткыч
- су атчыгы
- су әйләнеше
- су балтырганы
- су баркылдагы
- су басу
- су башнясы
- су башы
- су белән җылыту
- су белән суыту
- су билгеләре
- су бите
- су борчасы
- су борычы
- су бөтнеге
- су бүлгеч
- су гөле
- су еланы
- су җәелү
- су җибәргеч
- су җыйгыч
- су җылыткыч
- су җылыту
- су иясе
- су йөрү каналлары
- су кайту
- су каналы
- су кандаласы
- су колонкасы
- су комае
- су коңгызы
- су кошы
- су көпшәле
- су куу
- су кынасы
- су кычытканы
- су кыягы
- су күзе
- су күләме
- су күрәне
- су күсесе
- су күтәрелү
- су күтәрелеше
- су күтәрткеч
- су күтәртү
- су лаләсе
- су өләшкеч
- су пәрие
- су полосы
- су салмалы
- су сыеры
- су сыерчыгы
- су сыешлык
- су тавыгы
- су талпаны
- су ташлагыч
- су ташучы
- су ташуы
- су торбасы
- су төшергеч
- су төшү
- су тычканы
- су упкыны
- су үгезе
- су үрмәкүче
- су үткәргеч
- су үткәрмәүчән
- су үткәрмәүчәнлек
- су үткәрү
- су үткәрүчән
- су үткәрүчәнлек
- су үтү
- су чаңгысы
- су чаңгычысы
- су чаяны
- су чәчәге
- су чигенеше
- су чистарткыч
- су чистарткыч корылмалар
- су чистарту
- су чыпчыгы
- су шөпшәсе
- су эте
- су юлы
- су юлын күрсәтү
- су юнәлткеч колаша
- су язы
- суга алып бару
- суга баткан кеше
- суга бату
- суга төшү
- суга чыдам
- суга чыдамлы
- суга чыдамлылык
- суда эрүчән
- суда эрүчәнлек
- судан файдалану
- судан файдаланучы••су баштан болгана — (погов.) ры́ба гниёт с головы́
су белән дә аера алмассың — водо́й не разольёшь; не разле́й вода́
су белән юып алгандай булды — как ве́тром сду́ло; как бу́дто коро́ва языко́м слизну́ла
су болгату — мути́ть во́ду
су кебек ага — течёт, что вода́ ( о больших расходах)
су кебек агылу — течь реко́й; течь широ́ким пото́ком
су кебек (су урынына) эчү — знать назубо́к; отвеча́ть без запи́нок
су кушу — прибавля́ть/приба́вить от себя́; залива́ть
су сибеп үстергәндәй — как грибы́ по́сле дождя́
су төбенә китү — идти́ ко дну; утону́ть
су төбенә җибәрү — пусти́ть (отпра́вить) на дно; утопи́ть
су язып, май төшмәс — (погов.) во́ду толо́чь -ма́сла не бу́дет (вода́ и бу́дет)
суга батканда саламга ябышу — хвата́ться за соло́минку
суга сәнәк белән язган (язылган) — на воде́ ви́лами напи́сано
суга төшеп югалган кебек — как в во́ду ка́нул
суга төшкән тавык кебек — как мо́края ку́рица; как в во́ду опу́щенный; (ходи́ть) мо́крой ку́рицей
суга төшкәндәй булды — как в во́ду ка́нул
суга төшсә, судан да коры чыга торган — из воды́ сухи́м вы́лезет
судагы балык кебек — как ры́ба в воде́
судан коры чыгу — вы́йти сухи́м из воды́
II сущ.сусыз юа, җилсез киптерә — языко́м сте́лет; язы́к хорошо́ подве́шен
-
30 типкен
I сущ.1) диал. отпо́р, обра́тный уда́ртипкен бирү — дать отпо́р
гидравлик типкен — гидравли́ческий уда́р
2) прибо́й; прили́вдиңгез типкене — морско́й прибо́й
типкен вакыты — вре́мя прили́ва
3) па́водок, полово́дье ( весной)II прил.; фольк.ло́вкий, бо́йкий, добы́чливый (об охотничьих, ловчих птицах)аты чапкыр, кошы типкен — конь его́ ре́звый, ло́вчая пти́ца добы́члива
-
31 төн
I сущ.1) ночь; но́чка || ночно́йтөнгә каршы — к но́чи
төн уздыру — провести́ ночь
төн уртасында — посреди́ но́чи
төн тынлыгы — ночна́я тишина́
2) разг. се́вертөнгә караган — се́верный, выходя́щий к се́веру ( об окнах)
II нареч.; см. төнентөн ягыннан — с се́верной стороны́
төн йөрү — ходи́ть но́чью (по ноча́м)
- төн ашау- төн эчү
- төн балыгы
- төн гөле
- төн йоклау
- төн йокысы
- төн карасы
- төн карчыгасы
- төн ката
- төн кату
- төн күбәләге
- төн лачыны
- төн миләүшәсе
- төн патшасы
- төн төнәү
- төне белән
- төннәр белән
- төннең төне
- төннең төне буенча••төн пәрие (убыры, ябалагы) — челове́к, акти́вно де́йствующий но́чью
төн саклау — не спать но́чью; проводи́ть/провести́ ночь без сна
төн тишегеннән — с са́мой но́чи
- төн кошы -
32 шөпшә
сущ.; зоол.оса́ || оси́ныйурман шөпшәсе — лесна́я оса́
су шөпшәсе — водяна́я оса́, гла́дыш обыкнове́нный
зур шөпшә — ше́ршень
алтын шөпшә — оса́ золота́я
- шөпшә күбәләкшөпшә балы — оси́ный мёд
- шөпшә чебен -
33 куышо
куышоIГ.: кошы1. прич. от куаш I2. в знач. сущ. ткач, ткачиха; тот, кто ткётМастар куышо ӱдырамаш ткачиха-мастерица;
ковёр куышо ковровщик, ковровщица.
Кызыт гын, мутат уке, ыштыраш куышат, вынер куышат уке. Й. Осмин. Сейчас, конечно, нет и тех, кто ткёт домашнее сукно, и тех, кто ткёт холст.
Чыпта куышо! Сайын пыште ушышкет: порын илаш шонет гын, кӱлеш школыш кошташет. Н. Мухин. Ткач рогожи! Хорошенько вбей себе в голову: если хочешь жить по-доброму, тебе надо в школу ходить.
II1. прич. от куаш II2. в знач. сущ. гребец; тот, кто гребётВесла дене куышо гребец на вёслах.
Вынер куышо эре ик верыште шинча, вӱд куышо эре кая. Калыкмут. Тот, кто ткёт холст, сидит всегда на одном месте, тот, кто гребёт воду, идёт всегда вперёд.
- 1
- 2
См. также в других словарях:
баба — 1. Бабай (1 3) 2. Хөрмәтле карт ир кеше: үткән буыннарның аеруча билгеле, хөрмәтле вәкиле. Нәселнең, халыкның борынгы чыгыш нигезен тәшкил иткән кабилә, ыру, кеше һ. б. 3. Биологик ыругның (семьялыкның, классның) борынгы бер вәкиле бу… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
давыл — 1. Гадәттә явым алдыннан яки явым вакытында була торган җимергеч көчле җил. күч. Зур куәт һәм дәһшәт белән үтә торган эш хәл, процесс, күренеш 2. күч. Иҗтимагый хәрәкәттәге, җәмгыять тормышындагы дәһшәтле вакыйгалар, бәрелешләр тур.. Гауга, зур… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
урман — 1. Шактый зур урын алып, тоташ күп булып үсеп утырган агачлар төркеме, шулай ук күп булып агачлар үскән мәйдан 2. Төзелештә һ. б. ш. эшләрдә материал итеп куллану өчен киселгән агачлар урман ташырга да вакыт булмады 3. күч. Биек булып калкып… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
альбатрос — Очы кәкрәеп килгән озын томшыклы һәм тар озын канатлы зур диңгез кошы … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
балашар — Чәчәкләрдән бал суырып, ялап тукланучы кечкенә көньяк кошы; рус. Медоед … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
балимәр — Чәчәкләрдән бал суырып, ялап тукланучы кечкенә көньяк кошы; рус. Медоед … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
бәпкә — I. 1. Каз, үрдәк кебек су кошы баласы. 2. с. Бер яше тулып җитмәгән, яшь (каз, үрдәк һ. б. тур.) бәпкә каз. БӘПКӘ ҮЛӘНЕ – Урамда, каралты тирәләрендә үсә тор. вак яфраклы үлән. II. БӘПКӘ – Бәбәк (II). III. БӘПКӘ – Астагылары утыртылган, өстәгесе… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
бибек — Кечкенә саз кошы; тәкәрлек … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
боҗыр — Көртлекләр семь. чуар каурыйлы урман кошы … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
бытбылдык — 1. Кыр тавыгының бер төре: очлаеп килгән озын канатлы, бик кыска койрыклы басу кошы; рус. Перепел 2 … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
гагара — Коры җирдә бик авырлык белән хәрәкәт итә торган, зур гәүдәле төньяк су кошы … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге