-
1 природа
природа ж η φύση ◇ от \природаы, по \природае από τη φύση* * *жη φύση••от приро́ды, по приро́де — από τη φύση
-
2 природа
-ы θ.1. η φύση•любить -у αγαπώ τη φύση•
на лене -ы στους κόλπους της φύσης•
мртвая природа νεκρή φύση•
изучать -у μελετώ τη φύση•
законы -ы νόμοι της φύσης.
2. υπόσταση, ουσία.• человеческая природа η ανθρώπινη φύση•природа общественных отношений η φύση των κοινωνικών σχέσεων.
|| χαρακτήρας, ιδιοσυγκρασία, το φυσικό•привычка природа вторая природа η έξη είναι δεύτερη φύση.
3. (απλ.) ράτσα• σόι• καταγωγή•он хорошей -ы αυτός είναι καλής καταγωγής, σοΐλής.
εκφρ.от -ы – από τή φύση, εκ γενετής, γενητάτος•в -е вещей – στη φύση των ίδιων των πραγμάτων•по -е – από φύση, από χαρακτήρα. -
3 природа
1. (окружающий мир, Земля органический и неорганический мир совокупность естественных условий на Земле) η φύση 2. (местность вне городских поселений) η εξοχή 3. (сущность, основное свойство, качество, натура, характер) о χαρακτήρας, το φυσικό, η φύση, η υπόσταση, η ιδιοσυγκρασία.Русско-греческий словарь научных и технических терминов > природа
-
4 природа
природ||аж1. ἡ φύση [-ις]:явления \природаы τά φαινόμενα τής φύσης· на ло́не \природаы στήν ὕπαιθρο·2. (сущи'ость, характер) ἡ φύση, τό φυσικό:по \природае, от \природаы ἀπ· τή φύση, ἐκ φύσεως· это в \природае вещей εἶναι στή φύση τών ἰδιων τῶν πραγμάτων. -
5 природа
[πριρόντα] ουσ. θ. φύση -
6 природа
[πριρόντα] ουσ θ φύση -
7 натура
-ы θ.1. παλ. βλ. природа (1 σημ.).2. παλ. βασική ιδιότητα, ουσία.3. χαράκτηρας, ήθος ιδιοσυγκρασία, φύση. || ανθρώπινος οργανισμός, ανθρώπινη φύση•крепкая γερός οργανισμός.
4. πραγματικότητα, φύση•в -е таких зверей не бывает στην πραγματικότητα τέτοια θηρία όεν υπάρχουν.
5. (Τέχνη)• η ζωντανή φύση•рисовать с -ы ζωγραφίζω άμεσα από τη φύση.
|| βλ. натуршик, -ца. || (κινημτγ.) φυσικό περιβάλλον.6. είδος, προϊόν (αντί χρημάτων).εκφρ.в -е вещей – βλ. στη λ. природа• вторая натура δεύτερη φύση•привычка – вторая натура – η έξη (συνήθεια) είναι δεύτερη φύση•быть ή стоять на -е – ποζάρω (στο ζωγράφο). -
8 наградить
наград||и́тьсов см. награждать· природа \наградитьи́ла его талантом ἡ φύσις τόν ἐπροίκισε μέ ταλέντο. -
9 наделить
наделитьсов, наделять несов ἀπονέμω, παρέχω, δίνω, παραχωρώ / διανέμω (при разделе)/ προικίζω, χαρίζω (одарить):природа наделила его́ способностями ἡ φύση τόν ἐπροίκισε μέ Ικανότητες. -
10 неживой
нежив||ойприл1. (мертвый) νεκρός, πεθαμένος·2. (неодушевленный) ἄψυχος:\неживойая природа ἡ ἄψυχη φύση·3. (вялый) νωθρός / ἀπαθής (апатичный). -
11 обидеть
оби́де||тьсов см. обижать· природа не \обидетьла его здоровьем ἡ φύση δέν τόν ἀδίκησε σέ ὑγεία. -
12 одарить
одаритьсов, одарять несов1. (подарками) δωρίζω, γεμίζω δῶρα / μοιράζω δῶρα (многих):\одарить детей игру́шками δωρίζω παιχνιδάκια στά παιδιά·2. (качествами и т. ἡ.) προικίζω:природа одарила его́ редкими способностями ἡ φύση τόν ἐπροίκισε μέ σπάνια προτερήματα -
13 скудный
скудн||ыйпрш. πενιχρός, φτωχός:\скудныйые средства τα πενιχρά μέσα· \скудныйая природа ἡ φτωχή φύση· \скудныйая по́чва τό ἄγονο (или τό φτωχό) Εδαφος -
14 живой
επ., βρ: жив, -а, -о.1. ζωντανός•он еще жив αυτός είναι ακόμα ζωντανός•
-ая рыба ζωντανό ψάρι•
пока, жив буду όσο θα είμαι ζωντανός•
-ое существо ζωντανό πλάσμα•
живой труп ζωντανό πτώμα•
взять -ым πιάνω ζωντανό•
похоронили -го τον έθαψαν ζωντανό.
|| (με σημ. ουσ.) άνθρωπος ζωντανός•остаться в -ых μένω ζωντανός, επιζώ.
2. ζωικός, οργανικός•-ая природа ζωική φύση•
-ая материя ζωική ύλη.
|| ζωηρός•живой взгляд ζωηρή ματιά, ζωηρό βλέμμα•
живой интерес ζωηρό ενδιαφέρο•
смех ζωηρό γέλιο•
-ые глаза ζωηρά μάτια•
-ые краски ζωηρά χρώματα•
-ое воспоминание ζωηρή ανάμνηση.
|| ζωτικός, δραστήριος, ενεργητικός.3. πραγματικός, ζωντανός•живой пример ζωντανό παράδειγμα•
4. εκφραστικός• σαφής•-ое повествование εκφραστική διήγηση.
5. αξέχαστος, άσβεστος.εκφρ.живой вес – ζωντανό βάρος•- ая вода – το αθάνατο νερό•- ая изгородь – φράχτης με πράσινους θάμνους•- ые картины – ταμπλώ βιβάνживойая очередь προσωπική σειρά•живой портрет – ζωντανή προσωπογραφία•- ая рана – ανοιχτή πληγή•- ая связь – άμεση σύνδεση•- ая сила – ζωντανή δύναμη (ανθρώπων, ζώων), μη μηχανική•живой товар – δουλεμπόριο• σωματεμπόριο•живой ум – έξυπνος, εφευρετικός, ευφυής•- це цветы – φυσικά λουλούδια, όχι τεχνητά•-го места нет ή не остается – δεν μένει άθικτο (αβλαβές) μέρος•-ой рукой ή -ым духом ή -ым манером – πολύ γρήγορα• με ζωντάνια•на -ую руку – στα γρήγορα•ни -ой души – ούτε ψυχή, ούτε γατί•-ое место, – παλ. πιασμένη θέση•брать (взять) за - – όθ•задеть ή затронуть – κ.τ.τ. за -ое συγκινώ, προκαλώ ζωηρή εντύπωση, κεντώ, θίγω•на -ую нитку – (ραπτ.) α) τρύπωμα. β) μτφ. τσαπατσουλιά, προχειρότητα•по -ому резать – σκληρός ακόμα και ατούς δικούς•жив-здоров ή жив и здоров – σώος και αβλαβής•ни жив ни мертв – μισοπεθαμένος (από φόβο)•живой язык – ζωντανή γλώσσα (η ομιλούμενη). -
15 мёртвый
επ., βρ: мёртв, мертва, мёртво κ. мертво, мёртвы κ. мертвы1. νεκρός, πεθαμένος•-ое тело νεκρό σώμα (πτώμα)•
приказано взять его -го или живого διατάχτηκε να τον πιάσουν νεκρό ή ζωντανό.
2. μτφ. -ое молчание νεκρική σιγή•мёртвый вид νεκρική όψη•
-ые улицы νεκροί (έρημοι) δρόμοι•
на улице было -о στο δρόμο ήταν νέκρα (καμιά κίνηση)•
мёртвый сезон νεκρή σεζόν, εποχή αναδουλιάς•
-ые знания νεκρές γνώσεις•
-ые краски εξίτηλα χρώματα.
3. ουσ. ο νεκρός, ο πεθαμένος.εκφρ.- ая вода – α) ανεπάρκεια νερού (για κίνηση υδρόμυλου), β) διαλκ. λιμνάζον νερό. γ) νερό θαυματουργό (μυθ.)• -ая голова α) νεκροκεφαλή, β) νυχτοπεταλούδα (πού έχει στη ράχη της σχήματα ομοιάζοντα με νεκροκεφαλές)•- ая зыбь – η φούσκο θαλασσιά•мёртвый капитал – α) νεκρό κεφάλαιο, β) νεκρός πλούτος γνώσεων•- ая петля – α) βρόχος (θηλιά) αγχόνης.4. (αερπ.) το λούπιγκ•- ая точка – (φυσ.) νεκρό σημείο•- ая хватка – α) νεκρικό δάγκωμα σκύλου (κατά το οποίο για πολύ δεν ανοίγουν οι σιαγόνες του), β) επιμονή για επίτευξη•- ая природа – νεκρή φύση•- ое пространство – (στρατ.) το απυρόβλητο, νεκρή γωνία•мёртвый час – ώρα ανάπαυσης(στα θεραπευτήρια)•мёртвый штиль – απόλυτη νηνεμία•мёртвый язык – νεκρή γλώσσα (που δε μιλιέται πια)•мёртвый якорь – η άγκυρα του ναυδέτου (σημαδούρας)•ни жив ни мёртв – μισοπεθαμένος, μισοζώντανος•пить -ую (чашу) – γίνομαι στουπί στο μεθύσι•спать (заснуть, уснуть) -ым сном – πέφτω ψόφιος στον ύπνο, κοιμούμαι βαθιά. -
16 наградить
-разку, -радишь, παθ. μτχ. παρλθ. χρ. награжденный, βρ: -ден, -дена, -деноρ.σ.μ.1. ανταμείβω, επιβραβεύω (για έργο ή πράξη) δίνω, απονέμω βραβείο, βραβεύω•орденом παρασημοφορώ.
|| εκφράζω ευγνωμοσύνη•наградить улыбкой χαμογελώ από ευγνωμοσύνη•
взглядом ρίχνω ματιά ευγνωμοσύνης.
2. προικίζω, δίνω σαν προίκα. || μτφ. χαρίζω• εμπλουτίζω•природа его -ла талантом η φύση τον προίκισε με ταλέντο.
3. (με κακή σημασία)• ανταποδίνω, πληρώνω•наградить оплеухой δίνω για ανταμοιβή ένα χαστούκι•
наградить пинком δίνω για αμοιβή μια κλωτσιά.
-
17 обидеть
-ижу, -йдишь παθ. μτχ. παρλθ. χρ. обиженный, βρ: -жен, -а, -оρ.σ.μ.1. θίγω, προσβάλλω.2. δυσαρεστώ, κακοφανίζω.3. στερώ, αδικώ•природа не -ла талантом η φύση δεν τον αδίκησε σε ταλέντο.
προσβάλλομαι, θίγομαι. -
18 одарить
ρ.σ.μ., παθ. μτχ. παρλθ. χρ. одаренный, βρ: -рен, -рена, -рено.1. δωρίζω, χαρίζω•одарить всех друзей δίνω δώρα σ όλους τους φίλους.
2. μτφ. προικίζω•природа -ла его редкими способностями η φύση τον προίκισε με σπάνια χαρίσματα ή ικανότητες.
-
19 отказать
отказать 1-кажу, скажешьρ.σ.1. αρνούμαι• απορρίπτω•отказать в помощи αρνούμαι τη βοήθεια.
|| (για γάμο) δε δέχομαι, δε συγκατατίθεμαι•она отказала ему αυτή του αρνήθηκε να τον παντρευτεί.
2. στερώ•природа -ла ему в зр-нии η φύση του στέρησε την όραση•
отказать себе в самом необходимом στερούμαι και του πιο απαραίτητου.
|| δεν παραδέχομαι δεν αναγνωρίζω•ему нельзя отказать в таланте δεν μπορώ νααρνηθώ το ταλέντο του.
3. παλ. απολύω, διώχνω αποπέμπω•отказать от места, от работы,от службы απολύω από τη θέση, τη δουλειά, την υπηρεσία.
4. (για μηχανισμούς κ.τ.τ.) σταματώ, δε δουλεύω, δε λειτουργώ. || (για μέλη του σώματος, όργανα κ.τ.τ.) δεν υπακούω ή δεν υποτάσσομαι με εγκαταλείπειπουν•ноги -лись τα πόδια δε μου το λένε•
глаза –ли η όραση με εγκατέλειψε•
голос -ал πάει η φωνή που είχα κάποτε (με εγκατέλειψε).
εκφρ.не -жите в любезности – έχετε την καλωσύνη, κάνετε μου τη χάρη.1. αρνούμαι•отказать выполнить просьбу αρνούμαι να εκπληρώσω την παράκληση.
2. παραιτούμαι από κάτι --от наследства παραιτούμαι από την κληρονομιά. || (για σχέσεις, δεσμούς κ.τ.τ.)• διακόπτω απαρνούμαι•все мой родственники -лись от меня όλοι οι συγγενείς μου με απαρνήθηκαν, δε θεωρώ δικό μου•
отказать от своей подписи αρνούμαι την υπογραφή μου•
отказать от своих слов αρνούμαι τα λόγια μου.
|| εγκταλείπω παρατώ παραιτούμαι• απαρνούμαι•доктора –лись от этого больного οι γιατροί τον αποφάσισαν αυτόν τον άρρωστο•
отказать от своего намерения παραιτούμαι του σκοπού μου•
отказать от должности παραιτούμαι από τη θέση•
отказать от престола παραιτούμαι από το θρόνο.
3. σταματώ, παύω (να υπηρετώ, να εργάζομαι, να υποτάσσομαι κ.τ.τ.).εκφρ.не -жусь(не -лся бы) – δεν αρνούμαι, δε θα αρνιόμουν ευχαρίστως•не -жусь выпить стакан чаю – ευχαρίστως θα πιώ ένα ποτήρι τσάι.отказать 2-ажу, -ажешь, παθ. μτχ. παρλθ. χρ. отказанный, βρ: -зан, -а, -о ρ.σ.μ. παλ. (για κληρονομιά) αφήνω, εγκαταλείπω κληροδοτώ. -
20 первобытный
επ.1. πρωτόγονος, αρχέγονος, πρωτογενής•-ое общество πρωτόγονη κοινωνία•
первобытный коммунизм πρωτόγονος κομμουνισμός•
первобытный человек πρωτόγονος άνθρωπος.
|| μτφ. απαρχαιωμένος, πανάρχαιος, παμπάλαιος•-ая техника απαρχαιωμένη τεχνική.
|| μτφ. άγριος, καθυστερημένος, απολίτιστος•-ые нравы πρωτόγονα ήθη.
2. άθικτος, παρθένος•-ая природа ддунглей η παρθένα φύση της ζούγκλας..
3. αρχικός, πρωταρχικός.
- 1
- 2
См. также в других словарях:
ПРИРОДА — 1) в широком смысле всё сущее, весь мир в многообразии его форм; понятие П. в этом значении стоит в одном ряду с понятиями материи, универсума, Вселенной. 2) В более узком смысле объект науки, а точнее совокупный объект естествознания… … Философская энциклопедия
ПРИРОДА — ПРИРОДА (греч. φύσις, лат. natura), одно из центральных понятий античной философской мысли, обладающее широким спектром значений. Греч, существительное φύσις происходит от глагола φύω («выращивать», «рождать», «производить на свет», med.… … Античная философия
ПРИРОДА — это неустанное спряжение глаголов «есть» и «быть поедаемым». Уильям Индж В природе ничто не пропадает, кроме самой природы. Андрей Крыжановский Окружающая среда: то, во что превращается природа, если ее не охранять. Мы не можем ждать милостей от… … Сводная энциклопедия афоризмов
ПРИРОДА — ПРИРОДА, природы, мн. нет, жен. 1. Совокупность естественных условий на земле (поверхность, растительность, климат), органический и неорганический мир, все существующее на земле, не созданное деятельностью человека. Материалистическое… … Толковый словарь Ушакова
ПРИРОДА — жен. естество, все вещественное, вселенная, все мирозданье, все зримое, подлежащее пяти чувствам; но более наш мир, земля, со всем созданным на ней; противополагается Создателю. Вся. природа красуется весною. Природа проснулась с зарею. Я люблю… … Толковый словарь Даля
природа — игра природы... Словарь русских синонимов и сходных по смыслу выражений. под. ред. Н. Абрамова, М.: Русские словари, 1999. природа натура, естество; сущность, характер; душа, свойство, троян, мир, основные черты Словарь русских синонимов … Словарь синонимов
природа — ПРИРОДА (греч. (риочс;, лат. natura) одно из центральных понятий философской и научной мысли, обладающее широким спектром значений. В наиболее общем смысле П. определяют как «совокупность всего сущего» и одновременно как реальность,… … Энциклопедия эпистемологии и философии науки
Природа — Природа ♦ Nature Physis древних греков и natura Лукреция и Спинозы – сама реальность с ее независимостью и спонтанностью, с ее способностью к самовоспроизводству и саморазвитию. Тем самым противостоит искусству или технике (как нечто… … Философский словарь Спонвиля
Природа — Природа. Н. Л. Бродский правильно отметил, что стихотворения Пушкина нередко насыщены не только терминологией, но и идеологией передовых мыслителей Запада (Литературная учеба, 1937, № 1 и 2). Например, термин природа уводил читателя пушкинской… … История слов
ПРИРОДА — 1) в широком смысле все сущее, весь мир в многообразии его форм; употребляется в одном ряду с понятиями: материя, универсум, Вселенная.2) Объект естествознания.3) Совокупность естественных условий существования человеческого общества; вторая… … Большой Энциклопедический словарь
ПРИРОДА — 1) в широком смысле все сущее, весь мир в многообразии его форм (материя, универсум, Вселенная); 2) в более узком смысле совокупный объект естествознания. Природа в целом выступает как общее понятие об объекте, задающее принципиальную схему… … Экологический словарь
