-
21 атрибут
-а α.1. ιδιότητα• χαρακτηριστικό• φύση•движение есть атрибут материи η κίνηση είναι ιδιότητα της ύλης.
2. (γραμμ.) προσδιορισμός (ενός μέλους της πρότασης). -
22 закономерный
επ., βρ: -рен, -рна, -рноνομοτελειακός•мир есть -ое движение материи ο κόσμος είναι νομοτελειακή κίνηση της ύλης.
-
23 идти
иду, идшь; παρλθ. χρ. шёл, шла, шло; μτχ. παρλθ. χρ. шедший, επιρ. μτχ. идя κ. идучиρ.δ.1. πηγαίνω, πορεύομαι, μεταβαίνω, βαδίζω πεζός•идти на цыпочках βαδίζω στα δάχτυλα•
идти медленно βαδίζω αργά.
|| έρχομαι•я иду из библиотеки έρχομαι από τη βιβλιοθήκη.
|| τρέχω•иду с большой скоростью τρέχω με μεγάλη ταχύτητα.
|| κινούμαι, κατευθύνομαι•в магазин πηγαίνω στο μαγαζί.
2. μτφ. μπαίνω (σε υπηρεσία, οργάνωση κ.τ.τ.)• иду в партию μπαίνω στο κόμμα (γίνομαι μέλος του κόμματος)•иду добровольцем πηγαίνω εθελοντής.
3. επιτίθεμαι•на нас идёт неприятельское войско εναντίον μας έρχεται εχθρικό στράτευμα.
|| εναντιώνομαι, πηγαίνω αντίθετα•он против всех идёт αυτός εναντιώνεται σ όλους.
4. εξελίσσομαι, αναπτύσσομαι•всё идёт к лучшему όλα πάνε στο καλύτερο.
|| (για φυτά) αναπτύσσομαι, βγάζω, κάνω•картофель идёт в ботву η πατάτα κάνει φύλλωμα•
древо идёт в ствол το δέντρο κάνει κορμό•
растение шло в корень το φυτό ρίζωσε.
5. ακολουθώ, έπομαι, πηγαίνω κοντά.6. βγαίνω, εξέρχομαι, ρέω, τρέχω•дым идёт из печи καπνός βγαίνει από το φούρνο•
из раны шёл гной από την πληγή έβγαινε πύο•
у него кровь идёт из носу του πάει αίμα από τη μύτη.
7. χρησιμοποιούμαι πηγαίνω κάνω•тряпь идёт на бумагу τα ράκη πάνε για χαρτί.
8. πλησιάζω•весна идёт η άνοιξη έρχεται•
сон идёт ο ύπνος έρχεται.
9. δέχομαι είμαι διατεθημένος, κλίνω προς•идти на уговоры δέχομαι τις συστάσεις•
идти на уступки κάνω υποχωρήσεις.
|| αβιέμαι, έλκομαι, αρέσκομαι.10. καταναλώνομαι, πουλιέμαι•костянная пуговица не идёт, предпочитают металлическую τα κοκκάλινακουμπιά δεν πουλιούνται, προτιμούνται τα μεταλλικά.
11. χορηγούμαι, δίνομαι•ему идёт 125 рублей в месяц зарплаты του χορηγείται 125 ρούβλια μισθός το μήνα.
|| χρειάζομαι, απαιτούμαι•на костюм идёт три метра материи για το κουστούμι χρειάζονται τρία μέτρα ύφασμα.
|| διαδίδομαι•слух (ή молва) идёт φημολογείται•
сплетни идут κουτσομπολεύεται.
|| εκτείνομαι, απλώνομαι, ξαπλώνομαι.12. λειτουργώ, εργάζομαι, δουλεύω•часы идут верно το ρολόι πάει καλά (σωστά)•
мотбр идёт хорошо το μοτέρ δουλεύει καλά.
13. (για βροχή, χιόνι, χαλάζι)•дождь идёт βρέχει•
снег идёт χιονίζει.
14. περνώ, διαβαίνω, παρέρχομαι•годы шли τα χρόνια περνούσαν•
вторая неделя идёт с тех пор, как он умер πάει δεύτερη εβδομάδα που αυτός πέθανε•
как-то время идёт! πως περνάει ο καιρός!•
идёт 1982 год κυλάει το 1982 έτος•
идёт ей четвёртый год αυτή διανύει το τέταρτο έτος.
15. διεξάγομαι, γίνομαι, λαμβάνω χώραν•идут экзамены γίνονται εξετάσεις•
идут приготовления к отъезду γίνονται ετοιμασίες για αναχώρηση•
бой идёт γίνεται μάχη•
идут переговоры διεξάγονται συνομιλίες.
|| (για θέαμα) παίζομαι•идёт новая пьеса παίζεται καινούριο θεατρικό έργο.
16. χρησιμοποιούμαι, προορίζομαι•идёт на растопку κάνει για προσάναμμα.
|| ξοδεύομαι, δαπανώμαι•на книги идёт много денег στα βιβλία πάνε πολλά χρήματα.
17. ταιριάζω, αρμόζω•ей очень идёт красный цвет αυτήν πολύ την πηγαίνει το κόκκινο χρώμα.
18. ποδένομαι, χωρώ στο πόδι•сапог не идёт на ногу η μπότα δεν μπαίνει στο πόδι.
|| μπήγομαι•гвоздь не идёт в стену το καρφί δε μπαίνει στον τοίχο•
нитка не идёт в иголку η κλωστή δε περνά στο βελόνι.
19. (για γυναίκα) παντρεύομαι•иди за мени παντρέψου εμένα•
она идёт замуж αυτή παντρεύεται.
20. (στο παιγνίδι) βγαίνω•идти конём, козырем, с туза βγαίνω με άλογο, με ατού, με άσο.
|| (χαρτοπ.) είμαι τυχερός, μου έρχεται καλό χαρτί•карта ему не шла το χαρτί δεν τον πήγαινε.
21. εισάγομαι•чай идёт с Индии το τσάι έρχεται από την Ινδία.
22. προοδεύω (στην υπηρεσία ή στα μαθήματα)•ваш сын хорошо идёт по математике το παιδί σας καλά πάει στα μαθηματικά.
23. τραβάω, πηγαίνω, βαδίζω•дело идёт к женитьбе η υπόθεση τραβάει για παντρειά•
переговоры идут к концу οι συνομιλίες πηγαίνουν προς το τέλος.
24. εκτείνομαι, ξαπλώνομαι•вправо шла горная цепь δεξιά εκτείνονταν οροσειρά•
дорога идёт лесом ο δρόμος περνάει μέσα από το δάσος.
|| διαδίδομαι (για ήχο, φωνή κ.τ.τ.).25. (με την πρόθεση «В» σε αιτ. πτ. αποδίδεται με ρήμα που έχει τη σημασία του ουσ.) υτιόκειμαι πηγαίνω•идти в продажу πουλιέμαι•
идти в обработку επεξεργάζομαι•
идти в сравнение συγκρίνομαι•
идти в починку διορθώνομαι•
идти в счёт λογίζομαι, λογαριάζομαι || αρχίζω να κάνω κάτι•
идти в пляс αρχίζω να χορεύω.
26. (με την πρόθεση «на» και αιτ. πτ. αποδίδεται με ρήμα που έχει τη σημ. του ουσιαστικού)•температура идёт на понижение η θερμοκρασία πέφτει•
дело идёт на лад η υπόθεση διευθετίζεται•
идти на смену кому-н. αντικαθιστώ κάποιον.
27. επιβεβαιωτική λέξη•идёт σύμφωνος, εν τάξει, καλά, ναι•
едем? – идёт πάμε; – ναι•
ну что же, идёт, что ли? λοιπόν σύμφωνος, τι λες;
28. έχω σαν περιεχόμενο•у них шла речь о вчерашнем спектакле αυτοί μιλούσαν για τη χτεσινή θεατρική παράσταση•
дело идёт о жизни или смерти πρόκειται περί ζωής ή θανάτου•
о чём идёт речь? περί τίνος γίνεται λόγος,
εκφρ.идти к делу – έχω σχέση, αφορώ•из головы (ή из ума) не идти – δε μου βγαίνει από το μυαλό, δεν ξεχνώ ούτε στιγμή (ещё) куда ни шло α) έστω, ας είναι, β) προφανώς, μαθές (дело) идёт к чему ή на что η υπόθεση κλίνει (γέρνει) προς•как дела (идут)? – πως πάνε οι δουλιές; -
24 лицевой
επ.προσωπικός, του προσώπου•лицевой нерв το νεύρο του προσώπου•
-ые мышцы μυώνες προσώπου.
|| μπροστινός, εμπρόσθιος, εξωτερικός, της πρόσοψης•-ая сторона материи η όρθα του υφάσματος, καλή μεριά•
-ая сторона дома η πρόσοψη του σπιτιού•
-ая сторона рукописи η μπροστινή σελίδα χειρογράφου.
|| μτφ. φαινομενικός, εξωτερικός.εκφρ.лицевой счёт – προσωπικός λογαριασμός. -
25 остаток
-тка α.1. υπόλειμμα• υπόλοιπο, απομεινάδι κομμάτι•остаток материи κομμάτι υφάσματος•
-и обеда αποφάγια•
-и питья αποπίματα, αποπότια, αποπιοτίδια•
остаток дня το υπόλοιπο της μέρας•
-и разбитой армии υπολείμματα του συντριμμένου στρατού•
-и долга υπόλοιπο χρέους.
2. υποστάθμη, ίζημα, κατακάθι.3. (μαθ.) το υπόλοιπο.εκφρ.без -тка – ολοκληρωμένος, τέλειος•человек без -тка – άνθρωπος ολοκληρωμένος (καλός σε όλχ του). -
26 полоса
-ы, αιτ. полосу, πλθ. полосы, -лос, -амθ.1. λωρίδα• ταινία• κορδέλα• ιμάντας•полоса материи λωρίδα υφάσματος•
полоса железа η λάμα•
-ы спектра οι ταινίες του φάσματος.
2. γραμμές φαρδιές•красные и жлтые -ы на платке κόκκινες και. κίτρινες φαρδιές γραμμές στο μαντήλι.
3. ζώνη•лесная полоса δασική ζώνη•
пограничная полоса η παραμεθόρια ζώνη•
полоса обороны αμυντική ζώνη (γραμμή)•
полоса огня ζώνη πυρός.
|| χρονικό διάστημα, διάρκεια, περίοδος.4. σεполоса λιδα τυπογραφική. -
27 пространство
-а ουδ.1. χώρος, διάστημα•пространство и время пространство основные формы существования материи ο χώρος και ο χρόνος είναι οι δυο βασικές μορφές της ύπαρξης της ύλης•
воздушное пространство εναέριος χώρος•
безвоздушное пространство το κενόν αέρα•
мировое пространство το Διάστημα.
2. μέρος εδάφους• έκταση•свободное пространство между дверью и окном ελεύθερος χώρος μεταξύ πόρτας και παραθύρου.
3. παλ. διάστημα•пространство времени το χρονικό διάστημα.
εκφρ.боязнь -а – αγοραφοβία•жизненное пространство – ζωτικός χώρος. -
28 сознание
-я ουδ.1. συνείδηση• συναίσθηση•быть без -я είμαι αναίσθητος•
сознание долга συναίσθηση του καθήκοντος•
классовое сознание ταξική συνείδηση•
рост политического -я άνοδος της πολιτικής συνείδησης.
2. (φιλοσ. κ. ψυχολ.) συνείδηση, το συνειδός•сознание есть функция мозга η συνείδηση είναι λειτουργία του μυαλού•
первичность материи и вторичность -я το πρωταρχικό είναι η ύλη και δευτερεύον η συνείδηση•
бытие определяет сознание η ζωή (οι κοινωνικές συνθήκες) καθορίζουν τη συνείδηση•
общественное сознание κοινωνική συνείδηση•
пережитки капитализма в -и людей καπιταλιστικά υπολείμματα στη συνείδηση των ανθρώπων.
3. παλ. παραδοχή, αναγνώριση. || το λογικό.4. οι αισθήσεις•потерять сознание χάνω τις αισθήσεις•
к больному возвратилось сознание ο ασθενής ανέκτησε τις αισθήσεις.
εκφρ.до потери. -я – μέχρι απώλειας των αισθήσεων•жить в -и – διατηρούμαι στη μνήμη, δεν ξεχνιέμαι. -
29 существование
-я ουδ.1. ύπαρξη, υπόσταση•существование формы -я материи μορφές ύπαρξης της ύλης.
2. ζωή• διαβίωση•средства существование я τα μέσα διαβίωσης ή ύπαρξης•
борьба -я αγώνας ύπαρξης.
3. παλ. βλ. существо 2. -
30 сшить
сошью, сошьёшь, προστκ. сшей, παθ. μτχ. παρλθ. χρ. сшитый, βρ: сшит, -а, -оρ.σ.μ.1. συρράπτω•сшить куски материи συρράπτω κομμάτια υφάσματος.
|| ράπτω, ράβω•сшить пальто ράβω πανωφόρι•
сшить сапоги ράβω μπότες.
2. συνενώνω• συνδέω•сшить листы железа клпкой συνδέω συδερένια φύλλα με πριτσίνια.
|| συναρμολογώ, συνταιριάζω, φτιάχνω. -
31 удалить
-лю, -лишь, παθ. μτχ. παρλθ. χρ. удаленный, βρ: -лен, -лена, -леноρ.σ.μ.1. απομακρύνω, ξεμακραίνω• αποτραβώ• αποσύρω•-мишень на двадцать метров απομακρύνω το στόχο είκοσι μέτρα•
удалить предмет от глаз απομακρύνω το αντικείμενο από τα μάτια.
|| μτφ. παλ. • απομονώνω•его -ли от других τον απομάκρυναν από τους άλλους.
|| μτφ. κρατώ σε απόσταση•он -ил от себя свою жену αυτός κράτησε σε απόσταση τη γυναίκα του.
2. διώχνω, βγάζω έξω, πετώ•удалить ненужные вещи из комнаты βγάζω έξω από το δωμάτιο τα άχρηστα πράγματα.
|| εξάγω• απαλείφω•удалить зуб βγάζω το δόντι•
удалить пятно с материи βγάζω το λεκέ από το ύφασμα•
удалить ржавчину с металла βγάζω τη σκουριά από το μέταλλο.
|| μτφ. διώχνω, αποβάλλω•он -ил от себя такие мысли αυτός απέβαλε τέτοιες σκέψεις.
3. μτφ. διώχνω, στέλλω μακριά. || μτφ. απαλλάσσω•его -ли с работы τον απομάκρυναν από τη δουλειά•
его -ли от занимаемого поста τον απομάκρυναν από πόστο που κατείχε.
1. απομακρύνομαι, αλαργεύω•лодка -лась от берега η βάρκα απομακρύνθηκε από την ακτή.
|| μτφ. ξεφεύγω•удалить от темы ξεφεύγω από το θέμα.
|| μτφ. αποφεύγω, ξεκόβω, αποσπώμαι•удалить от друзей ξεκόβω από τους φίλους.
2. φεύγω•в старости отец -лся в свою деревню στα γεράματα ο πατέρας έφυγε μόνιμα για το χωριό του.
|| απολύομαι• αποχωρώ•удалить от должности απομακρύνομαι (απαλλάσσομαι) από τα καθήκοντα.
- 1
- 2
См. также в других словарях:
Материи и духа проблема — один из классических метафизических вопросов относительно связи между тем, что считается физическим, материальным, и что – психическим, идеальныи или сознанием. Существует несколько принципиально разных подходов к решению данной проблемы. 1.… … Энциклопедический словарь по психологии и педагогике
МАТЕРИИ И ДУХА, ПРОБЛЕМА — Один из классических метафизических вопросов относительно связи между тем, что является психическим, и тем, что является физическим. Эта проблема происходит из древнего дуализма Платона, и с тех пор предлагалось много ее решений ; ниже приводятся … Толковый словарь по психологии
материи важные — (иноск.) важные вопросы Ср. Я сам, как схватятся о камерах, присяжных, О Байроне, ну, о матерьях важных, Частенько слушаю, не разжимая губ; Мне не под силу, брат; я чувствую, что глуп. Грибоедов. Горе от ума. 4, 4. Репетилов. Ср. Le silence est… … Большой толково-фразеологический словарь Михельсона
Материи важные — Матеріи важныя (иноск.) важные вопросы. Ср. Я самъ, какъ схватятся о камерахъ, присяжныхъ, О Байронѣ, ну, о матерьяхъ важныхъ, Частенько слушаю, не разжимая губъ; Мнѣ не подъ силу, братъ; я чувствую, что глупъ. Грибоѣдовъ. Горе отъ ума. 4, 4.… … Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)
Бесконечная вложенность материи — Это статья о неакадемическом направлении исследований. Пожалуйста, отредактируйте статью так, чтобы это было ясно как из её первых предложений, так и из последующего текста. Подробности в статье и на странице обсуждения … Википедия
Фундаментальные основы бытия. Материи, пространство и время — кратко В процессе осмысления мира философия формирует фундаментальные понятия категории, фиксирующие наиболее общие существенные свойства и отношения действительности. Категорией, с которой начинается это осмысление, является бытие наиболее… … Малый тезаурус мировой философии
ФОРМЫ ДВИЖЕНИЯ МАТЕРИИ — см. встатьях Материя, Движение. Философский энциклопедический словарь. М.: Советская энциклопедия. Гл. редакция: Л. Ф. Ильичёв, П. Н. Федосеев, С. М. Ковалёв, В. Г. Панов. 1983. ФОРМЫ ДВИЖЕНИЯ МАТЕРИИ … Философская энциклопедия
ЗАКОН СОХРАНЕНИЯ ЭНЕРГИИ И МАТЕРИИ — ЗАКОН СОХРАНЕНИЯ ЭНЕРГИИ И МАТЕРИИ, два тесно связанных между собой н очень близких по содержанию закона, лежащих в основании всего точного естествознания. Эти законы имеют чисто количественный характер и являются законами экспериментальными.… … Большая медицинская энциклопедия
УРОВНИ ОРГАНИЗАЦИИ ЖИВОЙ МАТЕРИИ — представление об иерархической структурности живой материи. Выделяют следующие уровни организации живой материи: молекулярно генетический, клеточный, органо тканевый, организменный, популяционно видовой, биоценотический, биосферный. Представление … Экологический словарь
Непроницаемость материи — Н. материи, а именно её атомов, по атомической гипотезе, есть свойство, проистекающее из самого понятия о веществе и о предельном наименьшем и потому неделимом количестве материи, составляющем атом. Н. тел, как совокупности атомов и частиц,… … Энциклопедический словарь Ф.А. Брокгауза и И.А. Ефрона
УРОВНИ ОРГАНИЗАЦИИ ЖИВОЙ МАТЕРИИ — сложившееся к 60 м гг. 20 в. представление о структурности живого. Жизнь на Земле представлена индивидуумами определённого строения, принадлежащими к определённым систематич. группам, а также сообществами разной сложности. Индивидуумы обладают… … Биологический энциклопедический словарь
