Перевод: с русского на таджикский

с таджикского на русский

о+времени

  • 61 нерабочий

    1. нозук, ба кор одат накардагӣ; у него нерабочие руки дастони ӯ ба кор одат накардагӣ
    2. (о животных) корӣ набуда, ғайрикорӣ; нерабочий скот ҳайвоноти ғайрикорӣ; нерабочая лошадь аспи ғайрикорӣ
    3. (о времени) аз кор холӣ, фароғат, ғайрикорӣ; нерабочее время вақти аз кор холӣ; нерабочий день рӯзи фароғат
    4. бекор; нерабочее настроение беҳавсалагӣ, бекорӣ

    Русско-таджикский словарь > нерабочий

  • 62 нет

    1. в знач. сказ. безл. нест; у меня нет времени вақтам нест, вақт надорам; никого нет дома дар хона касе нест; нет худа без добра посл. то бад нагӯӣ, нек пеш наояд
    2. частица отриц. не, на; ты пойдешь в сад? - Нет ту ба боғ меравӣ? - Не
    3. частица усил. охир, …; нет, ты посмотри! охир, ту як нигоҳ кун!; нет, это же талантливый художник! охир ин рассоми боистеъдод аст!
    4. частица вопр. наход, …, ростӣ, …; нет, это правда? наход ин рост бошад?
    5. чаще в сочет. с частицами «да», «так», «же» разг. =у, = ю, -да, -дия; совсем было закончил работу, так нет же, он мне помешал корро қариб тамом карда будам, вай омаду халал расонд
    6. в знач. сущ. нет м нест; на нет и суда нет погов. нестро илоҷе нест нет и нет, нет да нет, нет как нет нест ки нест; нет-нет, [да] и … гоҳ-гоҳе…; нет-нет, да и напишет письмо гоҳ-гоҳе мактуб мефиристад; нет [того], чтобы… ба ҷои он ки…; а [то] нет? прост. ҳамин хел не магар?; конца нет бепоён, беинтиҳо; ни да ни нет на ҳаю на не; чего [только] нет ҳама чиз ҳаст; и в помине нет кого-чего, и помину нет о ком-чём ҳеч нест, дарак не (нест); на нет (спилить, срубить и т. п.) несту нобуд кардан, тамоман буридан (тарошидан, партофтан ва ғ.); свести на нет несту нобуд кардан, барҳам додан; сойти (свестись) на нет нест шудан, ҳеҷ шудан, бар бод рафтан; в \нетях быть (сказываться) уст. гуреза шуда гаштан

    Русско-таджикский словарь > нет

  • 63 нецелесообразный

    (нецелесообраз|ен, -на, -но) номатлуб, номаъқул, бефоида; нецелесообразная трата времени бефоида сарф кардани вақт

    Русско-таджикский словарь > нецелесообразный

  • 64 ноль

    (нуль) м\. сифр, нол, нул
    2. (при исчислении температуры и т. п.) нол; ноль градусов нол дараҷа;
    3. перен. разг. (о человеке) ҳеҷ, дупула одам ноль-ноль 1) (точно - о времени) расо; явиться в двенадцать ноль-ноль расо дар соати бист омадан 2) спорт. дуранг; абсолютный нуль физ. нули мутлақ ноль внимания прост. ниҳояти бепарвоӣ; ноль без палочки прост. ҳеҷ ки, ҳеҷ чи; свести к нулю ба ҳеҷ баровардан

    Русско-таджикский словарь > ноль

  • 65 обрез

    м
    1. тироз, лаб, шероза, зех (дар китоб, картон ва ғ); книга с золотым обрезом китоби зеҳтилло
    2. (ору-жие) милтики милбурида <> в обрез нӯг ба нӯг; материи хватило в обрез матоъ нӯг ба нӯг расид; у меня времени в обрез вақтам бисёр кам аст

    Русско-таджикский словарь > обрез

  • 66 обстоятельство

    с
    1. ҷиҳат, сурат; обстоятельства дела сурати кор
    2. мн. обстоятельства ҳолат, вазъият, шароит, маврид; тяжёлые обстоятельства ҳолати вазнин; под давлением обстоятельств аз [рӯи] ночорӣ; при других обстоятельствах дар мавриди дигар; смотря по обстоятельствам бино ба шароит; ни при каких обстоятельствах ҳеҷ вақт, дар ҳеҷ сурат, асло, ҳаргиз
    3. грам. ҳол; обстоятельство времени ҳоли замон; \обстоятельствоо места ҳоли макон; \обстоятельствоо образа действия ҳоли тарзи амал

    Русско-таджикский словарь > обстоятельство

  • 67 побежать

    сов.
    1. давидан, давидан, гирифтан // (обратиться в бегство) гурехтан, фирор кардан, рӯ ба гурез ниҳодан, роҳи гурезро гирифтан
    2. (о неодушевлённых предметах) равон шудан, паҳн шудан; по воде побежали круги мавҷ дар рӯи об паҳн шуданд
    3. рехтан, равон (ҷорӣ) шудан; с гор побежали ручи аз кӯҳҳо ҷӯйҳо ҷорӣ шу-данд
    4. (о времени) бо суръат равон шудан, гузаштан гирифтан; дни побежали за днями рӯзҳо паи ҳам гузаштан гирифтанд

    Русско-таджикский словарь > побежать

  • 68 от

    кого-чего ҷудо (дур)шудан, рӯ гардондан; от от прежних друзей риштаи алоқаи худрй аз дӯстони пештара кандан; от от дел аз кор дур шудан чего и без доп. клндашудан, канда (ҷудо) шуда афтодш; штукатурка отошла лои андова канда шуда афтод
    5. рафтан, маҳв (шуста) шудан; пятно на скатерти отошло доғи дастархон рафт
    6. (о растениях, почве и т. п.) об шудан; ҷон гирифтан; земля ещё не отошла замин ҳанӯз об нашудааст II(о частях тела) хуб (кушода) шудан; ноги занемели и никак не могут от пойҳо хоб рафтаанд ва ҳеҷ кушода намешаванд // (прийти в сознание) ба ҳуш (ба ифока) омадан // (успокоиться) аз кахр гаштан, аз ҷаҳл фуромадан; хомӯш шудан
    7. ба тасарруфи касе даромадан (гузаштан); от в чье-л. владение ба тасарруфи касе гузаштан
    8. уст. тамом шудан, гузаштан, ба охир (ба итмом) расидан, хатм ёфтан; лето отошло тобистон гузашт; грибная пора отошла мавсими занбӯруғчинӣ гузашт; персики отошлй шафтолуҳо тамом шудаанд
    9. уст. (умереть) фавтидан, мурдан, вафот кардан <> от в вечность аз дунё чашм пӯшидан, фавтидан бедарак (беному нишон) шудан; гумном шудан; от в область предания (воспоминаний) аз даҳон мондан, кӯхна шудан; от в прошлое кӯҳна шудан, аз байн (аз миён) рафтан; от ко сну хоб кардан, ба хоб рафтан; от на задний план ба мадди охир гузаштан; сердце (от сердца) отойдёт у кого аз дил меравад, дил тасалло (таскин) меёбад; сердце (от сердца) отошло у кого дил тасалло (таскин) ёфт (ото) предлог с род.
    1. (при указании на исходную точку чего-л.) аз, …и; отойти от дома аз хона дур рафтан; в десяти километрах от города аз шаҳр даҳ километр дӯр; немой от рождения гунги модарзод; десяти лет от роду дар синни даҳсолагӣ
    II
    с предлогами «до», «ю» аз… то…; от города до станции аз шаҳр то станция; от начала до конца аз аввал то охир; от двенадцати до трёх часов аз соати дувоздаҳ то се; от зари до зари аз субҳ то шом; дети от восьми до десяти лет бачагони аз ҳаштсола то даҳсола; мороз от десяти до пятнадцати градусов сармо аз даҳ то понздаҳ дараҷа; перейти от слов к делу аз гап ба амал гузаштан
    2. (при указании на источник чего-л.) аз, …и; я узнал об этом от брата ман инро аз бародарам шунидам (фаҳмидам); письмо от сына мактуби писар
    3. (вследствие, по причине) аз; трава пожелтела от солнца алаф аз офтоб зард шудааст; дрожать от страха аз тарс ларзидан; смеяться от радости хурсанд шуда хандидан
    4. (при указании на лицо, предмет, явление и т. п., которые устраняются) аз; избавиться от опасности аз хатар халос шудан; защищать город от врага шаҳрро аз душман ҳимоя кардан
    5. (против) аз, …и; средство от кашля доруи сулфа
    6. (при противопоставлении, сопоставлении) аз, назар ба, нисбат ба; второе издание книги сильно отличается от первого нашри дуюми китоб аз нашри якуми он фарқи калон дорад
    7. (при указании целого, от которого берется часть) аз; отрезать ломоть от хлеба аз нон порае шикаста гирифтан; оторвать пуговицу от пальто тугмаро аз пальто кандан
    8. (при указании на принад лежность) …и; ключ от двери калиди дар; представитель от писателей намояндаи нависандагон
    9. (при указании даты) …и, аз таърихи…; приказ от шестнадцатого августа фармони шонздаҳуми август
    10. (при указании на временную последовательность) аз, то, ба; год от году сол аз сол, сол то сол, сол ба сол; день ото дня рӯз ба рӯз, рӯз то рӯз; время от времени гоҳ-гоҳ, баъзан от всего сердца бо ҷону дил, аз таҳти дил; от души бо ҷону дил; от лица кого-л. аз номи касе; от мала до велика аз хурд то калон, сағиру кабир; от нечего делать аз бекорӣ; от природы он застенчив ӯ табиатан шармгин аст; написанный от руки дасти навишташуда; писать от руки дасти навиштан участия в чем-л. аз иштирок дар коре маҳрум кардан; отть на задний план ба мадди охир гузоштан

    Русско-таджикский словарь > от

  • 69 отнять

    сов.
    1. кого-что прям., перен. бо зӯрӣ (зӯран) гирифтаи, кашида гирифтан, рабудан, баркандан, ғасб кардан; отнять добычу ғаниматро кашида гирифтан; отнять жизнь ҷони касеро гирифтан; отнять силы бекувват кардан; отнять- возможность имконият надодан
    2. что [ба тарафе] кашидан, гирифта мондан; отнять руку даст кашидан
    3. что буридан, бурида гирифтан, бурида ҷудо кардан; ему отняли ногу пояшро буриданд
    4. что гирифтан; работа отняла месяц кор як моҳи дарозро гирифт; лечение отняло много времени муолиҷа вакти бисёрро гирифт
    5. что разг. тарх кардан, баровардан; от десяти отнять пять аз даҳ панҷро тарҳ кардан <> отнять от груди кого аз сина ҷудо кардан (баровардан); нельзя отнять чего у кого бояд иқрор кард; у него нельзя отнять таланта истеъдоди ӯро бояд эътироф кард

    Русско-таджикский словарь > отнять

  • 70 отпечаток

    м
    1. асар, осор, пай, нақш,У нишона; отпечатки пальцев нақши ангуштон
    2. перен. аломат, хусусият, осор, нақш; особый отпечаток аломати махсус; отпечаток времени нақши замон; наложить свой отпечаток на кого-что асар гузоштан; таъсир расондан

    Русско-таджикский словарь > отпечаток

  • 71 отрезок

    м
    1. пора, порча, тикка, қисмат, ҳисса; отрезки ткани порчаҳои газвор
    2. қисм, қисмат, қитъа; отрезок пути қисми (қитъаи) роҳ; за короткий отрезок времени дар як муддати кӯтоҳ

    Русско-таджикский словарь > отрезок

  • 72 период

    м
    1. давр, давра, замон, мар-ҳила, вақт, муддат; послевоенный периоддавраи баъди ҷанг, замони пас аз ҷанг; в течение короткого периода времени дар як муддати кӯтоҳ
    2. (цикл) муддат, вакт; период колебания физ. даври лаппиш
    3. геол. давр, давра; каменноугольный период палеозойской эры давраи ангиштсанги аҳди палеозой
    4. мат. даври касрӣ (гурӯҳи ракамҳои такроршаванда дар касри ашъории беинтиҳо)
    5. грам. ибора, фиқра; простой период ибораи (фиқраи) содда (бо як чумлаи асосӣ); сложный период ибораи (фикраи) мураккаб (бо басёр ҷумлаҳои асосӣ) вегетационный период даври расиш; инкубационный \период давраи инкубатсионӣ

    Русско-таджикский словарь > период

  • 73 печать

    мӯҳр, тамға; сургучная печатъ мӯҳри сурғучин // (оттиск) мӯҳр, нақши муҳр; поставить печать на документ ба рӯи ҳуҷҷат мӯҳр задан (мондан, пахш кардан), ҳуҷҷатро мӯҳр кардаи
    2. перен. книжн. асар, таъсир, нишон, аломат, нақш; печать времени таъсири вақт; таъсири муҳит; осор:и зиндагӣ; печать волнения на лице аломати ҳаяҷон дар чеҳра; наложитЬ печать на кого-что асар гузоштан, таъсир ра-сондан
    3. (проесс) чоп, табъ; выйти из печати, появиться в печати чоп шудан, нашр гардидан, аз чоп барбмадан, ба табъ расидан, интишор ёфтан
    4. матбуот, матбаа; работники печати коркунони матбуот; свобода печати озодии матбуот; обсуждение в печати муҳокима дар саҳифаҳои матбуот
    5. чоп; чёткая печать чопи хоно; цветная печать полигр. чопи рангин; высокая печать полигр. чопи барҷаста; глубокая печать полигр. чопи амиқ; плоская печать полигр. чопи тахт
    6. матбуот; периодическая печать матбуоти даври; выступить в печати дар матбуот баромад кардан, дар саҳифаҳои матбуот асари худро чоп кардан печать молчания (безмолвия) мӯҳри хомӯшӣ, манъи сухан; книга за семю \печатьями муаммо

    Русско-таджикский словарь > печать

  • 74 по

    предлог
    1. с дат. (на поверхности, вдоль поверхности, о поверхность) аз, ба, ба рӯи…; қадқадди…, бо; идти по дороге аз роҳ гузаштан (рафтан); спускаться по лестнице аз зина фуромадан; пройти по мосту аз пул гузаштан; гладить по головё сарро сила кардан; дождь стучит по крыше борон бомро мекӯбад, борон бомкӯбӣ карда истодааст; бить по мячу тӯпро задан
    2. с дат. (в пределах, в области чего-л.) дар; бродить по лесу дар беша гаштан; работать по профсоюзной линии дар соҳаи иттифоқҳои касаба кор кардан; соревнование по лыжам мусобиқаи лыжаронҳо//с сущ. во мн. ба; рассадить всех по местам ҳамаро ҷо ба ҷо шинондан; развесить картины по стенам суратҳоро ба деворҳо овехтан
    3. с дат. (в направлении чего-л.) б.а сӯи бо, аз паи…; плыть по течению ба сӯи поёноб шино кардан, бо ҷараёни об шинокунон рафтан; идти по ветру бо вазиши бод роҳ рафтан, бо боди мурод роҳ рафтан; идти по следу зверя аз паи дарранда рафтан.
    4. с дат. (согласно, следуя чемул.) аз рӯи…, мувофиқи …, аз бо, ба; начинать работу по гудку корро бо бонги гудок сар кардан; работать по плану аз рӯи нақша кор кардан; по моему мнению ба фикри ман, ба назари ман; уволиться по собственному желанию бо хоҳиши худ аз кор рафтан; по доброй воле хушӣ ба хущй; бо иродаи нек; бо хоҳиши худ; по выбору аз рӯи хоҳиш, аз рӯи интихоб, аз рӯи дилхост; судить по внешности аз сураташ дар бораи сираташ ҳукм баровардан, дар бораи касе. аз рӯи намуди зоҳириаш мулоҳиза доштан; жениться по любви муҳаббат баста (нағз дида) зан гврифтан; по вкусу аз рӯи завқ (табъ), табън дил; это ему не по вкусу ин ба вай намефорад // разг. в сочет. с личн. мест. аз, мувофиқи…, ба; по мне аз ман бошад; по тебе аз ту бошад; всё не по ней ҳеҷ чиз ба ӯ маъқул намешавад (нест), ҳеҷ чиз ба табъи ӯ намешинад // в сочет.: не по кармаиу компо -л. қудрати харидан надорад, ба кисааш (ба пулаш) мувофиқ нест; емe не по карману эта покупка ӯ ба харидани ин чиз пул надорад, қудраташ ба харидани ин чиз намерасад; по плечу, по силам мувофиқи қудрат; эта работа ему не по плечу (не по силам) ба ин кор зӯраш намерасад, ин кор аз иқтидори ӯ берун аст
    5. с дат. (на основании какихл. при знаков) аз ҷиҳати…, бо, аз рӯи…, мувофиқи…; старший по возрасту аз ҷиҳати синну сол калонтар; лӯчший по качеству аз ҷиҳати сифат беҳтаринаш; учитель по профессии касбаш муаллимӣ // (при указании родства, близости) аз тарафи…; родственники по матери хешу табор аз тарафи модар; товарищ по работе ҳамкор, ҳамкасаба // (при указании на имя, фамилию и т. п.) бо, … номаш, лақабаш; …ном; слесарь по имени Николай Николай ном челонгар
    6. с дат. (посредством) бо, ба воситаи,.., аз; послать по почте бо почта фиристодан; сообщить по телеграфу ба воситаи телеграф хабар додан; передать по радио аз (бо) радио хабар додан
    7. с дат. (вследствие) ба (аз) сабаби…, дар натиҷан…, бинобар он, бо, аз рӯи; сделать что-л. по ошибке саҳван коре кардан, аз ғайри ихтиёр роҳ додан; отсутствовать по болезни аз сабаби беморӣ ғоиб будан; по рассеянности аз сабабй (дар натиҷаи) фаромӯшхотирӣ; по обязанности аз рӯи ӯҳдадорӣ, аз рӯи вазифадорӣ
    8. с дат. (при указании цели действия) бо, барои; вызвать по делу бо коре ҷеғ задан; геологическая партия по разведке поленых ископаемых партияи геологии ҷӯяндагони канданиҳои фоиданок; кружок по изучению русского языка маҳфили забони русӣ
    9. с дат. с сущ. во мн. ч. (при обозначении времени) гҳо, дар; ҳар; гулять по утрам пагоҳиҳо гардиш кардан; заниматься по ночам шабҳо кор кардан; шабкорӣ кардан; ездить за город по воскресеням дар рӯзҳои якшанбе беруни шаҳр рафтан
    10. с дат. (в разделительном значении): дать детям по яблоку ба бачагон яктоӣ себ додан; по рублю за штуку донааш яксӯмӣ
    11. с дат. (в знач. предлош «о»): скучать по детям фарзандҳоро ёд шудан; тоска по дому хонаро пазмон шудан, ба хона дилкашолӣ доштан
    12. с вин. (до, вплоть до) то; войти в воду по пояс то камар (то миён) ба об даромадан; прочитать с первой по пятую главу аз боби якум то боби панҷум хонда баромадан; по сей день то имрӯз, то ҳол
    13. свин. (с сущ. «сторона», «рука» с опр.) дар тарафи…, аз тарафи..,; сидеть по другую сторону стола дар он тарафи миз нишастан; по левую руку находится парк, по правую -стадион дар тарафи чап - боғ, дар тарафи ростстадион ҳаст
    14. с вин. прост. и обл. (в знач. пред-лога «за») барои…, ба; пойти по воду барои об рафтан; ходить по грибы [ба] занбӯруғчинӣ рафтан
    15. с дат. и вин. в сочет. с числ.: по одному яктоӣ; якнафарӣ; по три сетой, се-се; сенафарӣ
    16. с предл. (после чего-л.) баъд аз, пас аз, баъди…; по окончании работы баъди кор, баъд аз тамом шудани кор; по прибытии на место баъд аз расидан ба ҷое по 5 приставка
    1. префикси феълсоз, ки маънохои зеринро ифода мекунад: пайдо кардаии ягон сифат, хислат ва кайфият - побелеть сафед шудан расондйни амал то ба натща - погибнуть нобуд шудан, барҳам хӯрдан 1) ащом додани амал дар як дафъа - поблагодарть ташаккур гуфтан 4) ан-чом додани амал дар зарфи ягон вақт, махсусан вакти кӯтоҳ - побегать андак тохтан; посидеть андак нишастан 5) ибтидои амал - побежать давидан, давидан гирифтан; повеять ба вазндан сар кардан 6) давомати номуайяни такроршавии амал ва ё ҳодиса- побаливать гоҳ-гоҳ дард кардан, андак дард кардан; поглядывать гоҳ--гоҳ нигоҳ кардан 7) ащом дода шудани амал дар дарачаи сусттаре по позолотить зарандуд кардан 8) паҳн шудани амал ба ҳамаи объектҳо ва ё бисёре аз онҳо, инчунин аз тарафи амал ё вазъият фаро гирифта шудани субъектҳои бисёр ва ё ҳамаи онҳо по попрятать пинҳон кардан; помёрзнуть ҳама (бисёр) аз хунукӣ нобуд шудан 9) анҷом додани амал ба таври оҳиста, тадричан ва ё дар якчанд дафъа по попривыкнуть андак одат кардан 10) шакли намуди мутлақи баъзе феълҳоро месозад по подарить бахшидан; познакомить шинос кардан, шиносондан
    2. дар калимасозии сифат истеъмол меёбад: 1) баъд аз он ки бо асоси калима нишон дода шудааст, вокеъ гардида - посмертный пас аз марг, баъди мурдан 2) мутобиқ ва муносиби он чи ки бо асоси калима нишон дода мешавад - подоходный …и даромад, аз рӯи даромад; посильный ба қадри ҳол, ало қадри ҳол, мувофиқи қувват 3) мансуб ба ҳар яке аз предметҳои бо асоси калима нишон додашуда; иҷрошаванда, ченшаванда, тақсимшаванда мутобиқи он чи ки бо асоси калима нишон дода шудааст - поголовный …и саршумор, сар то сар, саросар; помесячный якмоҳа, ҳармоҳа, моҳ ба моҳ
    3. дар мавриди сохта шудани даричаи қиёсии сифат ва зарф тобиши мулоимӣ, сустшавии кайфиятеро медиҳад, ки бо сифат ё зарф ифода шудааст - помоложе ҷавонтар, хурдтар; поновёе навтар, тозатар
    4. дар сохта шудани сифатҳо бо маънои «ба назди чизе ё қадпо -қадичизе воқеъшуда»инчунин дар сохтани исмҳо ба маънои «мутобиқ ба кор» меояд - пограничный сарҳаддӣ, …и ҳудуд; побережье соҳилй баҳр, соҳили дарё
    5. бо ҳамроҳии сифатщо зарфҳои тарзи амалро месозад - поновому ба таври нав, аз нав, дубора; попрежнему мисли пештар, аввала (пештара) барин; порусски русӣ, ба русӣ
    6. бо ҳамроҳии чонишинҳои соҳибӣ зарфҳои бо маънои «мутобиқи ақидаи (орзуи) касеро месозад - по-моему ба фикри ман, ба назарам, ба хаёлам; по-твоему ба фикри ту, ба назарат, ба хаёлат

    Русско-таджикский словарь > по

  • 75 поверка

    ж
    1. (по знач. гл. поверить 2) тафтиш кардан(и), санҷиш; - а времени санҷиши вақт
    2. (перекличка) як-як ном гирифтан(и), ном ба ном ҷеғ задан(и), номбар кардан(и), ҳозир-ғоиб кардан(и); утренняя поверка ҳозир-ғоиби пагоҳирӯзӣ <> на поверку дар ҳақиқат, дар асл, дар амал; воқеан; на поверку всё получается иначе дар ҳақиқат ҳама чиз дигар хел будааст

    Русско-таджикский словарь > поверка

  • 76 поглотить

    еов.
    1. что ҷаббидан, ба худ кашидан, макидан, дарун кашидан; поглотить влагу намӣ ҷаббидан; поглотить солнечные лучи нури офтобро нагузарондан
    2. что перен. аз худ кардан, ёд гирифтан, омӯхтан
    3. кого-что дарун кашидан, пинҳон (ҷогоҳ) кардан; море поглотило лодку баҳр заврақро ба комаш кашид, заврақ дар баҳр ғарқ шуд (фурӯ рафт)// (сделать невидимым) фаро гирифтан
    4. кого-что перен. ҷалб намудан, фаро гирифтан; работа поглотила его целиком кор ӯро тамоман фаро гирифт
    5. что перен. гирифтан; банд кардан; эта работа поглотила много времени ин кор вақти бисёреро гирифт

    Русско-таджикский словарь > поглотить

  • 77 подойти

    сов.
    1. к кому-чему наздик омадан (шудан), омадан, расидан, омада расидан; подойти к двери ба пеши дар омадан // (о поезде, пароходе, машине и т. п.) расида омадан, наздик шудан; подошёл поезд поезд расида омад; шлюпка подошла к берегу қаиқ ба соҳил наздик шуд // (о времени, событии, явлении) расидан, фаро расидан, омадан, шудан; подошёл вечер шом шуд; подошла старость айёми пирӣ расид
    2. к чему (о дороге, реке и т. п.) ҳамҳудуд (ҳамсоя) шудан, омадан, расидан, ҷой гирифтан; лес подощёл к самому берегу реки ҷангал то ҳуди соҳили дарё расидааст
    3. к чему наздик шудан, машғул шудан; подойти к вопросу ба масъала наздик шудан
    4. к кому-чему муносибат кардан (доштан); критически подойти к чему аз назари танқид муносибат кардан
    5. зебидан, мувофиқ (мутобиқ) омадан, муносиб будан; это пальто мне подойдёт ин палто ба ман мувофиқ аст
    6. разг. (о тесте) расидан <> подойти к концу ба итмом (ба охир) расидан, тамом шудан

    Русско-таджикский словарь > подойти

  • 78 полагать

    несов.
    1. что уст. дареғ надоштан, тамоман бахшидан
    2. что уст. гузоштан, ниҳодан; полагать предел ҳад гузоштан, ҳудуд ниҳодан
    3. с союзом «что» и с прил. в тв. с неопр. фарз (тасаввур, фикр) кардан, пиндоштан, гумон (тахмин, ҳисоб) кардан; я полагал, что все придут вовремя ман гумон доштам, ки ҳама дар сари вакт меоянд; к какому времени вы полагаете вернуться? ба фикратон кай гаш-та меоед? // кого офиц. ҳисоб (тахмин) кардан, гумон бурдан; полагать больным касал ҳисоб кардан <> должно полагать в знач. вводн. сл. эҳтимол дорад ки…, шояд; надо полагать 1) в знач. вводн, сл. эҳтимол дорад ки…, шояд, бояд 2) (да, конечно) албатта

    Русско-таджикский словарь > полагать

  • 79 ползти

    несов.
    1. (о пресмыкающихся, насекомых) хазидан, хазида рафтан; (о людях) гавак кашида рафтан, ба зону рафтан
    2. суст (оҳиста-оҳиста) роҳ гаштан, қадамро шумурда роҳ рафтан (гаштан), якта-якта қадам мондан; повозки ползли в гору аробаҳо оҳиста-оҳиста ба баландй мебаромаданд
    3. пеши (болои) чизеро гирифтан, пӯшондан, фаро гирифтан, шино кардан; над рекой ползёт туман дар болои дарё туман шино мекунад
    4. паҳн шудан; ползла молва, ползли слухи овоза паҳн мешуд
    5. (о растениях) дароз (паҳн) шудан; по изгороди ползли ветви винограда дар рӯи панҷара шохаҳои ток дароз шудаанд
    6. перен. равон (ҷорӣ) шудан, шоридан; по лицу ползли струйки пота аз рухсор қатраҳои арак мешорид
    7. фурӯ рафтан, шуста шудан; берег реки ползёт лаби дарё фурӯ меравад
    8. (о тесте) расяда гузаштан, зада баромадан, дамида, дамида баромадан; тестоползёт из миски хамир аз тағора зада мебарояд
    9. (о тканях) тит шудан
    10. (о времени) тӯл кашидан, оҳиста гузаштан (дар бораи вақт); ползли часы ожидания соатҳои интизорӣ оҳиста мегузаштанд
    11. ба ягон тараф рафтан, паҳн шудан, печ хӯрдан, морпеч рафтан; дорога ползла, извиваясь, в гору рох морпеч ба сӯи кӯҳ мерафт

    Русско-таджикский словарь > ползти

  • 80 потеря

    ж
    1. талаф (бой) додан(и),; гум кардан(и), аз даст додан(и); потеря близких талаф додани хешовандон; потеря времени аз даст додани вақт; потеря крови равондани хун; потеря зрения кӯр (нобино) шудан(и); потеря голоса аз овоз маҳрум шудан(и)
    2. (вещь) чизи гумшуда; найти потерю чизи гумшударо ёфтан // чаще мн. потери талаф, зарар; убрать урожай без потерь ҳосилро бе талаф ғундоштан; нести большие потери талзфоти бузург додан <> до потери сознания аз ҳад фузун (зиёд); напиться до потери сознания мурданивор [цӯшида] маст шудан; устать до потери сознания аз ҳад фузун хаста шудан

    Русско-таджикский словарь > потеря

См. также в других словарях:

  • ВРЕМЕНИ ИЗМЕРЕНИЕ — Отсчёт времени связан с периодич. процессами. Система исчисления времени, применяемая в повседневной жизни, основана на солн. сутках, а соответствующая ед. времени секунда солнечного времени определяется как 1/86400 ср. солн. суток (в году… …   Физическая энциклопедия

  • ВРЕМЕНИ ЛОГИКА — или Временная логика, раздел современной модальной логики, изучающий логические связи временных утверждений, т.е. утверждений, в которых временной параметр включается в логическую форму. В.л. начала складываться в 1950 е гг. прежде всего… …   Философская энциклопедия

  • времени в обрез — нареч, кол во синонимов: 6 • недосуг (7) • некогда (51) • нет времени (8) • …   Словарь синонимов

  • ВРЕМЕНИ СОЗНАНИЕ — особый, зависящий от общих и индивидуальных психических и общеличностных свойств данного человека вид сознания, связанный с переживанием времени. Философский энциклопедический словарь. 2010 …   Философская энциклопедия

  • ВРЕМЕНИ БЮДЖЕТ — см. БЮДЖЕТ ВРЕМЕНИ. Antinazi. Энциклопедия социологии, 2009 …   Энциклопедия социологии

  • времени восприятие — см. восприятие времени Психологический словарь. И.М. Кондаков. 2000 …   Большая психологическая энциклопедия

  • времени восприятия нарушения — см. нарушения восприятия времени Психологический словарь. И.М. Кондаков. 2000 …   Большая психологическая энциклопедия

  • ВРЕМЕНИ РАБОЧЕГО РЕГУЛИРОВАНИЕ — РЕГУЛИРОВАНИЕ РАБОЧЕГО ВРЕМЕНИ …   Юридическая энциклопедия

  • ВРЕМЕНИ РАБОЧЕГО УЧЕТ — УЧЕТ РАБОЧЕГО ВРЕМЕНИ …   Юридическая энциклопедия

  • времени — ВРЕМЕНИ, временем и т.д. см. время. Толковый словарь Ушакова. Д.Н. Ушаков. 1935 1940 …   Толковый словарь Ушакова

  • Времени не воротишь. — Времени (молодости, прошлого) не воротишь. См. ЖИЗНЬ СМЕРТЬ …   В.И. Даль. Пословицы русского народа

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»