Перевод: со всех языков на таджикский

с таджикского на все языки

не+амал

  • 1 прикладной

    амалӣ, таҷрибавӣ, дастӣ; прикладные науки фанҳои амалӣ, прикладное искусство санъати амалӣ

    Русско-таджикский словарь > прикладной

  • 2 действие

    амал. матем.

    Краткий русско-таджикский терминологический словарь по точным, естественным и техническим наукам > действие

  • 3 Овен

    Ҳамал (бурҷ). астр.

    Краткий русско-таджикский терминологический словарь по точным, естественным и техническим наукам > Овен

  • 4 agi

    амал кардан

    Esperanto-Tajik dictionary > agi

  • 5 по

    предлог
    1. с дат. (на поверхности, вдоль поверхности, о поверхность) аз, ба, ба рӯи…; қадқадди…, бо; идти по дороге аз роҳ гузаштан (рафтан); спускаться по лестнице аз зина фуромадан; пройти по мосту аз пул гузаштан; гладить по головё сарро сила кардан; дождь стучит по крыше борон бомро мекӯбад, борон бомкӯбӣ карда истодааст; бить по мячу тӯпро задан
    2. с дат. (в пределах, в области чего-л.) дар; бродить по лесу дар беша гаштан; работать по профсоюзной линии дар соҳаи иттифоқҳои касаба кор кардан; соревнование по лыжам мусобиқаи лыжаронҳо//с сущ. во мн. ба; рассадить всех по местам ҳамаро ҷо ба ҷо шинондан; развесить картины по стенам суратҳоро ба деворҳо овехтан
    3. с дат. (в направлении чего-л.) б.а сӯи бо, аз паи…; плыть по течению ба сӯи поёноб шино кардан, бо ҷараёни об шинокунон рафтан; идти по ветру бо вазиши бод роҳ рафтан, бо боди мурод роҳ рафтан; идти по следу зверя аз паи дарранда рафтан.
    4. с дат. (согласно, следуя чемул.) аз рӯи…, мувофиқи …, аз бо, ба; начинать работу по гудку корро бо бонги гудок сар кардан; работать по плану аз рӯи нақша кор кардан; по моему мнению ба фикри ман, ба назари ман; уволиться по собственному желанию бо хоҳиши худ аз кор рафтан; по доброй воле хушӣ ба хущй; бо иродаи нек; бо хоҳиши худ; по выбору аз рӯи хоҳиш, аз рӯи интихоб, аз рӯи дилхост; судить по внешности аз сураташ дар бораи сираташ ҳукм баровардан, дар бораи касе. аз рӯи намуди зоҳириаш мулоҳиза доштан; жениться по любви муҳаббат баста (нағз дида) зан гврифтан; по вкусу аз рӯи завқ (табъ), табън дил; это ему не по вкусу ин ба вай намефорад // разг. в сочет. с личн. мест. аз, мувофиқи…, ба; по мне аз ман бошад; по тебе аз ту бошад; всё не по ней ҳеҷ чиз ба ӯ маъқул намешавад (нест), ҳеҷ чиз ба табъи ӯ намешинад // в сочет.: не по кармаиу компо -л. қудрати харидан надорад, ба кисааш (ба пулаш) мувофиқ нест; емe не по карману эта покупка ӯ ба харидани ин чиз пул надорад, қудраташ ба харидани ин чиз намерасад; по плечу, по силам мувофиқи қудрат; эта работа ему не по плечу (не по силам) ба ин кор зӯраш намерасад, ин кор аз иқтидори ӯ берун аст
    5. с дат. (на основании какихл. при знаков) аз ҷиҳати…, бо, аз рӯи…, мувофиқи…; старший по возрасту аз ҷиҳати синну сол калонтар; лӯчший по качеству аз ҷиҳати сифат беҳтаринаш; учитель по профессии касбаш муаллимӣ // (при указании родства, близости) аз тарафи…; родственники по матери хешу табор аз тарафи модар; товарищ по работе ҳамкор, ҳамкасаба // (при указании на имя, фамилию и т. п.) бо, … номаш, лақабаш; …ном; слесарь по имени Николай Николай ном челонгар
    6. с дат. (посредством) бо, ба воситаи,.., аз; послать по почте бо почта фиристодан; сообщить по телеграфу ба воситаи телеграф хабар додан; передать по радио аз (бо) радио хабар додан
    7. с дат. (вследствие) ба (аз) сабаби…, дар натиҷан…, бинобар он, бо, аз рӯи; сделать что-л. по ошибке саҳван коре кардан, аз ғайри ихтиёр роҳ додан; отсутствовать по болезни аз сабаби беморӣ ғоиб будан; по рассеянности аз сабабй (дар натиҷаи) фаромӯшхотирӣ; по обязанности аз рӯи ӯҳдадорӣ, аз рӯи вазифадорӣ
    8. с дат. (при указании цели действия) бо, барои; вызвать по делу бо коре ҷеғ задан; геологическая партия по разведке поленых ископаемых партияи геологии ҷӯяндагони канданиҳои фоиданок; кружок по изучению русского языка маҳфили забони русӣ
    9. с дат. с сущ. во мн. ч. (при обозначении времени) гҳо, дар; ҳар; гулять по утрам пагоҳиҳо гардиш кардан; заниматься по ночам шабҳо кор кардан; шабкорӣ кардан; ездить за город по воскресеням дар рӯзҳои якшанбе беруни шаҳр рафтан
    10. с дат. (в разделительном значении): дать детям по яблоку ба бачагон яктоӣ себ додан; по рублю за штуку донааш яксӯмӣ
    11. с дат. (в знач. предлош «о»): скучать по детям фарзандҳоро ёд шудан; тоска по дому хонаро пазмон шудан, ба хона дилкашолӣ доштан
    12. с вин. (до, вплоть до) то; войти в воду по пояс то камар (то миён) ба об даромадан; прочитать с первой по пятую главу аз боби якум то боби панҷум хонда баромадан; по сей день то имрӯз, то ҳол
    13. свин. (с сущ. «сторона», «рука» с опр.) дар тарафи…, аз тарафи..,; сидеть по другую сторону стола дар он тарафи миз нишастан; по левую руку находится парк, по правую -стадион дар тарафи чап - боғ, дар тарафи ростстадион ҳаст
    14. с вин. прост. и обл. (в знач. пред-лога «за») барои…, ба; пойти по воду барои об рафтан; ходить по грибы [ба] занбӯруғчинӣ рафтан
    15. с дат. и вин. в сочет. с числ.: по одному яктоӣ; якнафарӣ; по три сетой, се-се; сенафарӣ
    16. с предл. (после чего-л.) баъд аз, пас аз, баъди…; по окончании работы баъди кор, баъд аз тамом шудани кор; по прибытии на место баъд аз расидан ба ҷое по 5 приставка
    1. префикси феълсоз, ки маънохои зеринро ифода мекунад: пайдо кардаии ягон сифат, хислат ва кайфият - побелеть сафед шудан расондйни амал то ба натща - погибнуть нобуд шудан, барҳам хӯрдан 1) ащом додани амал дар як дафъа - поблагодарть ташаккур гуфтан 4) ан-чом додани амал дар зарфи ягон вақт, махсусан вакти кӯтоҳ - побегать андак тохтан; посидеть андак нишастан 5) ибтидои амал - побежать давидан, давидан гирифтан; повеять ба вазндан сар кардан 6) давомати номуайяни такроршавии амал ва ё ҳодиса- побаливать гоҳ-гоҳ дард кардан, андак дард кардан; поглядывать гоҳ--гоҳ нигоҳ кардан 7) ащом дода шудани амал дар дарачаи сусттаре по позолотить зарандуд кардан 8) паҳн шудани амал ба ҳамаи объектҳо ва ё бисёре аз онҳо, инчунин аз тарафи амал ё вазъият фаро гирифта шудани субъектҳои бисёр ва ё ҳамаи онҳо по попрятать пинҳон кардан; помёрзнуть ҳама (бисёр) аз хунукӣ нобуд шудан 9) анҷом додани амал ба таври оҳиста, тадричан ва ё дар якчанд дафъа по попривыкнуть андак одат кардан 10) шакли намуди мутлақи баъзе феълҳоро месозад по подарить бахшидан; познакомить шинос кардан, шиносондан
    2. дар калимасозии сифат истеъмол меёбад: 1) баъд аз он ки бо асоси калима нишон дода шудааст, вокеъ гардида - посмертный пас аз марг, баъди мурдан 2) мутобиқ ва муносиби он чи ки бо асоси калима нишон дода мешавад - подоходный …и даромад, аз рӯи даромад; посильный ба қадри ҳол, ало қадри ҳол, мувофиқи қувват 3) мансуб ба ҳар яке аз предметҳои бо асоси калима нишон додашуда; иҷрошаванда, ченшаванда, тақсимшаванда мутобиқи он чи ки бо асоси калима нишон дода шудааст - поголовный …и саршумор, сар то сар, саросар; помесячный якмоҳа, ҳармоҳа, моҳ ба моҳ
    3. дар мавриди сохта шудани даричаи қиёсии сифат ва зарф тобиши мулоимӣ, сустшавии кайфиятеро медиҳад, ки бо сифат ё зарф ифода шудааст - помоложе ҷавонтар, хурдтар; поновёе навтар, тозатар
    4. дар сохта шудани сифатҳо бо маънои «ба назди чизе ё қадпо -қадичизе воқеъшуда»инчунин дар сохтани исмҳо ба маънои «мутобиқ ба кор» меояд - пограничный сарҳаддӣ, …и ҳудуд; побережье соҳилй баҳр, соҳили дарё
    5. бо ҳамроҳии сифатщо зарфҳои тарзи амалро месозад - поновому ба таври нав, аз нав, дубора; попрежнему мисли пештар, аввала (пештара) барин; порусски русӣ, ба русӣ
    6. бо ҳамроҳии чонишинҳои соҳибӣ зарфҳои бо маънои «мутобиқи ақидаи (орзуи) касеро месозад - по-моему ба фикри ман, ба назарам, ба хаёлам; по-твоему ба фикри ту, ба назарат, ба хаёлат

    Русско-таджикский словарь > по

  • 6 практический

    1. таҷрибавӣ, амалӣ, …и амалия; практическая деятельноеть фаъолияти амалӣ; практическое значение аҳамияти амалӣ; практические занятия машғулиятҳои амалӣ (таҷрибавӣ); практическая механика механикаи амалӣ
    2. амалан, амалӣ, ҳақиқӣ; практическое выполнение решений съезда амалан иҷро кардани қарорҳои съезд; практическое руководство. роҳбарии амалӣ;
    3. см. практичный 1

    Русско-таджикский словарь > практический

  • 7 под=

    (подо=, подъ=) приставка
    1. префикси феълсозе, ки маънохои зеринро ифода мекунад: 1) ҷорӣ шудани амал аз поён ба боло - подбросить ба боло ҳаво додан; подпрыгнуть ҷаҳидан, ҷастан 2) ичро шудани амал аз таг, дар таг, дар поин - подложить ба таги чизе гузоштан; подгореть аз таг сӯхтан 3) пахн шудани амал ба таг, поён, ба қисми поёнии чизе-подкопать аз зер кофтан; подшить аз таг дӯхтан 4) наздикшавӣ ба касе, чизе - подбежать тохта наздик шудан, давида омадан; подъехать савора наздик шудан 5) илова, изофашавӣ - подлить барилова рехтан, боз рехтан; подсыпать барилова рехтан, андохтан, пошидан о) иҷро шудани амал дар дарацаи сусттаре - подлечиться худро каму беш муолиҷа кунондан, худро каме табобат кунондан; подсохнуть андак хушк шудан, нимхушк шудан 7) ба таври махфӣ, пинхонӣ анҷом дода шудани амал - подглядеть пинҳонӣ нигоҳ кардан; подкрасться ноаён (махфӣ) наздик шудан 8) аз, паи, ақиби чизе анчом дода шудаии амал хамчун такрор ё хамрохшавй ба амали каси дигар - подвывать ҳамроҳ шуда уллос кашидан; подпевать ҷӯр шудан, ҳамовоз шудан
    2. префикси исмсозе, ки маънохои зеринро ифода мекунад: 1) дар зери чизе воқеъшуда - подземелье хонаи зеризаминӣ; подкожный зерипӯстӣ 2) дар наздикии зич ба чизе воқеъшуда - подтропики минтақаи назди тропик 3) қисм, шӯъба ё хиссаи чизеро ташкилдиханда - подкласс гурӯҳча, қисмча; як қисми гурӯҳ; подразделение қисм, қисмат, ҷузъ, узв 4) дар тахти идораи касе буда, ба соҳа ва доираи чизе мансуб буда - подопытный таҷрибавӣ; поднадзорный таҳтиназоратӣ 5) унвон ва рутбаи поёнтар нисбат ба каси дигар дошта, муовини касе дар ягон кор ва вазифа буда - подмастерье халифа; шогирди усто о) аз рӯи сифат ва хусусияти худ ба касе ё чизе наздик ва монанд буда - подгруздь подгруздь, занбӯруғи груздьмонанд

    Русско-таджикский словарь > под=

  • 8 за

    приставкаи префиксе, ки маънохои зеринро ифода мекунад:
    1. I) ибтидои амал: зааплодйровать ба чапакзанн сар кардан; заплакать ба гирья даромадан; забегать ба давутоз даромадан 2) итмоми амал: заасфальтировать асфальтфарш карда шудан 3) бо ҳиссачаи «ся» ё бе он - ба ҳадди охир расондани амал; аз ҳад зиёд кардани коре: заглядеться чашм дӯхта мондан, чашм канда натавонистан; заработаться бисьёр кор карда монда шудан; задарить тӯҳфаборон кардан; закормить хуб сер кардан 4) равона шудани амал ба он тарафи предмет ва ё берун аз ҳудуди чизе: зайтй за дерево ба паси дарахт гузаштан; завернуть за угол ба хамгашти кӯча тоб хӯрдан 5) зимнан иҷрошаванда будани амал: забежать сари роҳ даромадан; занести дароварда додан
    2. дар сифатсозӣ ва исмсозӣ маънои дар беруни чизе буданро ифода мекунад: загородный беруни шаҳр, берунишаҳрӣ; зарубежный хориҷӣ; заречье он тарафи дарё предлог
    1. с вин. (указывает направление движения за пределы чего-л.) аз, ба; уехать за город аз шаҳр берун рафтан; выбросить за окно аз тиреза берун партофтан; уйти за реку ба он тарафи дарё рафтан; выйти за дверь аз дар берун баромадан; вынести за скобки аз қавс баровардан // (под, внутрь, за) ба паси…, ба даруни…, ба; заткнуть рукавицы за пояс дастпӯшакро ба миёнбанд андармон кардан; положить за пазуху ба бағал андохган; поставить за шкаф ба паси ҷевон мондан; заложить руки за спину дастро ба пушт кардан
    2. с вин. (указывает на предмет, орудие, средство дейстдия чаще с гл. «сесть», «стоять» и т.п.)ба сари…; сесть за стол ба сари миз нишастан; сесть за руль ба сари руль нишастан; // (указывает на иачало действия, занятия) ба; взяться за работу ба кор сар кардан; приняться за учение ба таҳсил шурӯъ кардан,'). с вин. (указывает на промежуток времени в течение которого что-л. совершается) дар, дар зарфи…, дар бадали…, дар муддати…; за ночь выпало много снегу дар якшаб барфи зиёде боридааст; мальчик подрос за лето дар муддати тобистон бача калон шудааст; за последние три года дар се соли охир; эту работу можно сделать за два часа ин корро дар ду соат кардан мумкин аст; за один раз да як бор, якбора
    4. с вин. (указывает на время, отделяющее одно событые от другого) пеш, пеш аз; за час до отхода поезда як соат пеш аз рафтани поезд; за несколько дней до поездки якчанд рӯз пеш аз сафар
    5. с вии.(указывает на превышение предела, меры) аз; уже за полночь шаб аз нисф гузаштааст; ей далеко за сорок синнаш аз чил кайҳо гузаштааст
    6. с вин. (по причине, вследствие чего-л.) бинобар, ба сабаби…, барои…, ба хотири…; благодарить за услугу барои хизмат миннатдорӣ кардан; наказать за шалость барои шухӣ ҷазо додан; за что? барои чӣ?, ба чй сабаб?; за что его не любят? барои чӣ вайро нағз намебйнанд?; за что-то ба сабабе, бинобар
    1. (во имя, ради, в пользу чего-л.) ба, барои…, аз барои…, дар роҳи…, ба хотири; отдать жизнь за Родину барои Ватан ҷон супурдан; бороться за мир дар роҳи сулҳ мубориза бурдан; голосовать за предложение барои таклифе овоз додан; поднять тост за чьё-л. здоровье ба саломатии касе қадаҳ бардоштан // в знач. нареч. барои…, ба тарафдории…; он голосовал за вай ҳамчун тарафдор овоз додааст // в знач. сказ. разг. тарафдор; все за, один ты против ҳама тарафдору як худи ту зид // в знач. сущ. за разг. «тарафдор»; подсчитать все «за» ҳама «тарафдорҳо»-ро шумурдан
    8. с вин. (указывает на расстояние) дар, то, дар масофаи…; за десять километров от города дар масофаи даҳ километр аз шаҳр; за два шага от обрыва ду қадам дуртар аз ҷарӣ
    9. с вин. (в оомен на что-л.) ба бадали…, ба ивазӣ…; ба, бе; внести деньги за утерянную книгу пули китоби гумшударо нардохтан; уплатить за квартиру пули квартираро додан // (при обозначении цены) ба, ба нархи…; купить книгу за пять рублей китобро ба нархи панч сӯм харидан; за плату ба (бо) музд, пулакӣ
    10. с вин. (вместо кого-л.) ба ҷоп…, ба ивази…; он работает за мастера вай ба ҷои усто кор мекунад; расписаться за кого-л. ба ҷои касе имзо кардан; работать за двоих кори ду касро кардан
    11. с вин. (указывает на то,что предмет, на который направляется действие) аз; взять за руку аз даст доштан; держаться друг за друга дасти якдигарро гирифтан; ба якдигар такя кардан; дернуть за ручку двери дастаки дарро якбора кашидан; трава цепляется за платье алаф ба курта мечаспад
    12. с вин. (с глаголами «отвечать», «ручаться» и т. п.) барои…, ба; отвечать за порядок барои тартиб ҷавобгар будан; ручаться за точность рассказа ба дӯрустии ҳикоя зомин будан; заступаться за кого-л. тарафи касеро гирифтан 1
    3. с вин. (при обозначении лица, предмета, которые вызывают какое-л. чувство) аз, аз барои…, аз ваҷҳи…, барои…, ба ҷои…; мне стыдно за него аз барои вай хиҷолат мекашам; краснеть за кого-л. ба ҷои касе сурх шудан 1
    4. с вин. (с глаголами «выйти», «выдать», «сватать») ба; выйти замуж за кого-л. ба касе ба шавҳар баромадан 1
    5. с вин. разг. (в качестве кого-чего-л.) ҳамчун; признать за правило ҳамчун қоида қабул кардан; считать за честь шарафманд будан; он слышен за остряка ӯ ба теззабонӣ ном баровардааст 1
    6. с тв. (указывает на предмет, место, позади которого происходит действие) дар он тарафи…; дар пушти…, берун аз, дар паси…; жить за городом берун аз шаҳр зистан; стоять за дверью дар пушти дар истодан; за окном дар паси тиреза; за горами дар паси кӯҳҳо; за рекой дар он тарафи дарё;(внут-ри чего-л., за чем-л.) аз таги…, аз зери…, ба даруни…, ба паси…; держать за пазухой дар зери бағал доштан; солнце скрылось за тучами офтоб дар паси абрқо пинҳон шуд 1
    7. с тв. (указывает иа предмет, орудие, средство действия, чаще с гл. «сидеть», «стоять» и т. п.) ба назди…, ба сари…, дар сари…, дар паҳлӯи…, дар пеши…; сидеть за столом ба сари миз нишастан; сидеть за рулём дар сари руль нишастан; сидеть за книгой китоб хондан; за работой время прошло незаметно дар сари кор вақт номаълум гузашт 1
    8. с тв. (при обозначении движения, следования за кем-чем-л.) аз паси…, аз паи…, аз кафои…, аз ақиби…, аз дунболи…; идти [вслед] за кемзал. аз дунболи касе рафтан; следуйте за мной! аз пасм ман биёед!; гнаться за зайцем харгӯшро дунболагирӣ кардан 1
    9. ств. (во время какого-л. занятия) дар аснои…, дар вакти…, ҳангоми…; читать за обедом дар аснои хӯрок китоб хондан
    20. с тв. (после, вслед за кем-чем-л.) баъди…, пас аз; за дождливой весной наступило жаркое лето баъди баҳори сербориш тобистони гарм омад // (вслед, чередуясь) аз паси…, паи ҳам; читать книгу за книгой паи ҳам китоб хондан; шаг за шагом қадам ба қадам; один за другим яке аз паси дигаре; день за днём рӯз ба рӯз
    21. с тв. (по причине, из-за) аз сабаби…, бинобар; за шумом никто её не расслышал аз сабаби ғало-ғула гапашро ҳеҷ кас нашунид; за истечением срока бинобар тамом шудани мӯҳлат; за неимением свободного времени бинобар набудани вақти холй; за ненадобностью бинобар даркор набудан; за отсутствием улик аз сабаби набудани далел
    22. с тв. (с какой-л. целью) барои…, ба мақсади…, ба; пойти за водой барои об рафтан; послать за врачом ба духтур кас фиристодан; занимать очередь за билетами барои билет навбат гирифтан
    23. с тв. (указывает на лицо, предмет, который является объектом ухода, надзора, наблюдения) ба; смотреть за детьми ба бачаҳо нигоҳубин кардан; ухаживать за больными ба беморон нигоҳубии кардан; следить за чистотой ба гозагӣ назорат кардан
    24. с тв. (указывает на лицо, предмет, от которого зависит наступление какого-л. действия) ба сабаби…, сабаби…; задержка за утверждением проекта сабаб ин аст, ки лоиҳа ҳанӯз тасдиқ нашудааст; очередь за мной навбати ман; за вами долг ба гардани шумо қарз ҳаст
    25. с тв. (указывает на лицо, иредмет, которому присущи те или иные свой-ства): замечать за кем-л. недостатки камбудиҳои касеро пай бурдан
    26. с тв. (в значении предлога «с») бо; приказ за подписью директора фармон бо имзои директор; дело за номером два делаи (кори) рақами ду
    27. с тв. (с гл. «свататься») ба; свататься за дочь соседа ба духтари ҳамсоя хостгор шудан // (чаще со сл. «замужем»): быть замужем за кем-л. зани касе будан

    Русско-таджикский словарь > за

  • 9 действовать

    несов.
    1. кор (рафтор, амал) кардан; действовать сообразно закону мувофиқи қонун амал кардан; действовать неосмотрйтельно бе мулоҳиза кор (раф-тор) кардан; отряд действовал в тылу [у] врага отряд дар ақибгоҳи душман амал мекард
    2. кор кардан; телефон не действует телефон кор намекунад; машина хорошо действует мошин хуб кор мекунад
    3. чем разг. ҳаракат (кор, амал) кардан; действовать одной рукой якдаста кор кардан
    4. на кого-что и без доп. таъсир (асар) кардан; слова на него не действуют ба вай гап асар намекунад
    5. эътибор (қувват) доштан, дар амал (ҷорӣ) будан; закон действует со дня его опубликования қонун аз рӯзи эълон шуданаш эътибор пайдо мекунад <> действовать на нервы кому ба асаб расидан, асабонӣ кардан

    Русско-таджикский словарь > действовать

  • 10 взаимодействие

    с ҳамкорӣ, якҷоя амал кардан(и), таъсири (амали) мутақобил; во взаимодействии якҷоя амал карда, ҳамкорӣ карда с ҳамкорӣ, якҷоя амал кардан(и), таъсири (амали) мутақобил; во взаимодействии якҷоя амал карда, ҳамкорӣ карда

    Русско-таджикский словарь > взаимодействие

  • 11 на

    I
    предлог
    1. с вин. (указывает на-правление действия) ба, ба рӯи…, ба болои…; бар; идти на улицу ба кӯча рафтан; сесть на своё место ба ҷои худ нишастан; положить на стол ба рӯи миз гузоштан; не попадайся мне на глаза! ба назарам нанамо!; обижаться на кого-л. аз касе хафа шудан; ответ на вопрос ҷавоби савол; подписка на газеты ба газетаҳо обунашавӣ
    2. с вин. (при обозначении срока) ба, дар, ба муддати…, барои; работа на завтра кор барои фардо; увидеться на другой день дар рӯзи дигар вохӯрдан; запасти дров на зиму барои зимиетон ҳезум тайёр- кардан; работы ещё на целую неделю кор боз ба як ҳафтаи тамом мерасад
    3. с вин. (при обозна-чении колцчественной разницы, ше-пени превосходства или недостатка): опоздать на пять минӯт панҷ дақиқа дер мондан; старше на два года ду сол калон; на мёсяц раньше як моҳ пеш; на двадцать рублей больше бист сӯм зиёдтар
    4. с вин. (при обозначении множителя или делителя) ба; раз-делйть на три ба се тақсим кардан; помножить пять на четыре панҷро ба чор зарб задан; разделйть на две части ба ду ҳисса тақсим кардан; разрё-зать на кускй пора-пора кардан
    5. с вин. (при обозначении меры, коли-чества, определяющих границы чего-л.) ба; купить на дёсять рублёй ба даҳ сӯм харидан; хватит на всех ба ҳама мерасад. свин. (при обозначении цели, назначения) ба; взять на воспитание ба тарбия гирифтан; испытывать что-л. на прочность маҳкамии чизеро сан-ҷидан; комната на двух человек хонаи дукаса; обед на пять человек хӯрок барои панҷ кас
    7. с вин. (при обозна-чении условий, обстоятельств) бо; на голодный желудок бо дили наҳор, бо дили гурусна; на свёжую голову баъди истироҳат // (при словах, выра-жающих эмоциональную оценку события) барои, ба; на горе ба бадбахтӣ, бадбахтона; на мою радость хушбахтона
    8. с вин. (при обозначении образа действия) ба; верить кому-л. на слово ба қавли касе бовар кардан; говорить на память ёдакӣ гап задан, аз ёд гуфтан
    9. с вин. (при обозначении ка-кого-л. признака) бо, ба; хромать на одну ногу ба як пой лангидан; нечист на руку дасташ қалб, каҷдаст
    10. с предл. (при обозначении места) дар, ба, ба болои…,бар болои…, даррӯи…, дар пеши…; жить на юге дар ҷануб зиндагӣ кардан; сидёть на заседании дар маҷлис нишастан; оставить на столе ба болои стол монда рафтан; на ногах ботинки дар пояш ботинка // (соответствует предлогу «в») дар; на воённой слӯжбе дар хизмати ҳарбӣ; первый на селе работник беҳтарин коркуни деҳа; тоска на сердце дил хафа // (при обозначении предметов, лиц, в присутствии которых что-л. совершается) дар пеши…; на людях дар пеши мардум; на моих глазах дар пеши назари ман; на миру и смерть красна посл. марги бо ёрон (бо дӯстон) тӯй аст
    11. с предл. (на вопрос «когда») дар, дар вақти…; на каникулах дар вакти таътил; на той неделе дар ҳафтаи оянда; на этих днях дар ҳамин рӯзҳо; на нашей памяти дар хотири (дар ёди) мо
    12. с предл. (при обозначении средства передвижения) бо; лететь на самолёте бо самолёт паридан; плыть на пароходе бо киштй рафтан; кататься на лодке бо қаик сайр кардан
    13. с предл; (при обозначении образа действия): на всем скаку чорхезза-нон; на бегу давдавон, давон-давон; на лету 1) дар айни парвоз, парвозку-нон 2) перен. якбора, дарҳол, тез; он схватывает мой мысли на лету ӯ ба фикри ман дарҳол пай мебарад
    14. с предл. (при посредстве) дар, бо; жарить на масле дар равған бирён кардан
    15. с предл. (при обозначении устройства, свойства, состояния) гдор; вагон на рессорах вагони рессордор; матрац на пружинах матраси пружинадор 1
    6. с предл. в сочет. с гл.: играть на рояле рояль навохтан; говорить на русском языке бо забони русй гап задан; перевести книгу на таджикский язык китобро ба [забони] тоҷикӣ тарҷима кардан; свободно читать на английском языке ба забони англисӣ бемалол хондан 1
    7. с предл. (при обозначении пребываныя в ка-ком-л. состоянии) дар; стоять на часах дар посбонӣ истодан, каровулӣ кардан <> на что [уж] (как ни, хотя и очень) ҳар чанд ки, агар чанде
    II
    частица в знач. сказ. разг. ма, мана; на, возьми ма, гир; на тебе книгу мана ба ту китоб <> вот те (тебё) [и] на! ана!, оббо!, ана халос!; на тебе! ана инро бин!; ана халос!, оббо!
    частица: какой ни на есть чй хеле ки бошад, ҳар навъе ки бо-шад; кто ни на есть касе ки (кӣ ки) бошад, ҳар кӣ бошад, хар кас; что ни на есть бисёр, ҷудо, ниҳоят да-раҷа, гузаро
    IV
    приставка
    1. префиксест, ки барои сохтани феъл ва исмҳои феълӣ кор фармуда шуда, маъноҳои зеринро ифода мекунад: 1) равона шудани амал ба сатҳи предмет - набежать давида баромадан, давида рӯи чизеро пӯшондан; налететь парида омада хамла овардан; наскочить бархӯрдан, дучор шудан; дарафтодан; наехать бархӯрдан 2) болои предмет гузоштан - намотать печондан; нашить аз рӯй дӯхтан, дӯхта часпондан 3) ба ҷо овардани амал дар сатҳи чизе - намёрзнуть қирав бастан; ях бастан (кардан) 4) пурӣ, аз ҳад зиёд будани амал - наговорить бисёр гап задан, лаққидан; напечь пухтан, пухта тайёр кардан; навозить бисёр кашонда овардан; насолить намак (шӯр) кардан, дар намак хобондан; натопить гарм кардан, тафсондан 5) дар феълҳои бо «-ся» тамом мешудагӣ - сершавӣ, пурра қаноат кардани шахси амалкунанда - наболтаться хуб гап зада гирифтан; наработаться бисёр (хуб) кор кардан 6) дар феълҳои дорои суффиксҳои «ива», «ыва», «сва» - сустшавӣ, андак рӯй додани амал - напевать замзама кардан; насвистывать паст-паст ҳуштак кашидан 7) барои сохтани намуди мутлақи феъл хизмат мекунад - написать навишта тамом кардан, навишта шудан; нарисовать кашидан, сурат кашидан
    2. барои сохтани сифату исмҳои дорои маънои зерин кор фармуда мешавад: болои чизе мавҷудбуда - нарукавный рӯиостинӣ; нагрудник пешгир
    3. барои сохтани зарфҳо кор фармуда шуда, дараҷаи олӣ, ҳадди ниҳоӣ ва аломати чизеро ифода мекунад - накрепко бисёр сахт; насгрого бисёр ҷиддӣ

    Русско-таджикский словарь > на

  • 12 действие

    парда
    таъсир
    эътибор, расмият
    амал
    амал, амалиёт
    воқеа, ҳодиса
    кор, ҳаракат, амал

    Русско-таджикский словарь > действие

  • 13 действовать

    ҳаракат кардан, кор кардан, амал кардан
    амал кардан, рафтор кардан, кор кардан
    эътибор доштан, дар амал будан, қувват доштан
    таъсир кардан, асар кардан

    Русско-таджикский словарь > действовать

  • 14 дело

    с
    1. кор; дело кипит кор дар авҷ аст; приняться за дело ба кор шурӯъ кардан; сидеть без дела бе кор нишастан; важное дело кори муҳим; общественное дело кори ҷамъиятӣ Ц чаще мн. дела машғулият, корҳо; государственные дела корҳои давлатӣ; хозяйственные дела корҳои хоҷагӣ; текущие дела корҳои ҷорӣ; у него дел по горло кораш аз мӯи сараш бисёр, ӯ бисёр серкор аст; заниматься делами бо корҳо машғул будан; обсуждать дела корҳоро муҳокима кардан; по делам службы бо корҳои идора; министерство иностранных дел вазорати корҳои ҳориҷӣ
    2. кирдор, кор, рафтор; сделать доброе дело кори савоб кардан
    3. разг. (полезное занятие) кор; он занят - ом вай ба коре банд аст; делу время, потёхе час ҳар кор вақту соат дорад // (нечто нужное) чизи муҳим (фоиданок), гапи пухта; он дело говорит вай гапи пухта зада истодааст, гапи вай ҷон дорад; не дело ты затеял кори беҷо кардӣ
    4. кор, ихтисос, касб; горное дело маъданканӣ, кӯҳкорӣ; издательское - о кори нашриёт; военное дело касби (кори) ҳарбӣ
    5. мақсад, вазифа, кор; правое - о кори ҳаққонӣ; дело укрепления мира во всем мире вазифаи (кори) мустаҳкам кардани сулҳ дар тамоми ҷаҳон
    6. кор; эҳтиёҷ; я к вам по делу ман ба пеши шумо бо коре омадам
    7. кор, вазифа; какое мне до этого дело? ба ин чӣ кор дорам?; это не моё дело ин кори ман не; не суйся не в своё дело ба ҳар ош қатиқ нашав; ба кори дигарон мудохила накун; это не твоего ума дело ақли ту ба ин кор намерасад; ему до всего дело вай ба ҳар ош қатиқ; это дело милйции ин кор ба милиция тааллуқ дорад, ин вазифаи милиция аст
    8. ҳодиса, воқеа, кор; это дело случилось давно ин ҳодиса кайҳо рӯй дода буд; дела давно мидел нувших дней корҳои кайҳо шуда гузаштагӣ; кори кӯҳна
    9. чаще мн. дела аҳвол, вазъият, корҳо, авзои кор, сурати ҳол; как ваши дела? аҳволатон (корҳоятон) чӣ тавр?; дела его плохи аҳволаш (корҳояш) бад аст; дела как сажа бела погов. дел кор хӯрҷин; кор чатоқ
    10. юр. кор; уголовное дело кори ҷиноятӣ; пересмотр дела аз нав дида баромадани кор; возбудить дело против кого-л. ба касе даъвогар шудан; расследовать дело корро тафтиш (тергав) кардан; прекратить дело корро хобондан
    11. канц. дела; дела хранятся в папках делаҳо дар папкаҳо нигоҳ дошта мешаванд; подшить к делу ба дела дӯхтан; дело номер пять делаи рақами панҷ
    12. с прил. в знач. сказ. кор, масъала; это дело нешуточное ин кори ҳазл не // с прил. в знач. вводн. сл. масъала; ясное дело, он прав масъала равшан (маълум), ҳак ба ҷониби вай аст; естественное дело, он не знал этого табиист, ки вай аз ин гап (кор) хабар надошт
    13. уст. савдо, кору бор, дӯкон; открыть своё дело дӯкон кушодан
    14. уст. ҳарбу зарб, корзор, набард, ҷанг; жаркое было дело! ҳарбу зарби сахт буд! <> дело житейское зиндаги-дия!; дело вкуса ҳар кию ҳар чӣ; дело привычки гап дар сари одат; дело прошлое кори гузашта, гапи гузашта; дело случая кори тасодуф; гиблое дело кори намешудагӣ; главное дело в знач. вводн. сл. муҳиммаш ин ки; алалхусус; грешным делом в знач. вводн. сл. айб бошад ҳам, мутаасифона; известное дело маълум ки…, албатта; лёгкое ли дело кори ҳазл не; это другое (иное) дело ин гапи дигар аст; первым делом дар навбати аввал, даставвал; понятное дело шак нест, аён аст; такое дело прост. гап ҳамин ки…; дело в шляпе прост. кор панҷ; дело за кем-чем кор вобаста ба…; дело за вами гап ба шумо, кор ба шумо вобаста аст; дело на мазӣ прост. кор пухтагӣ; и дело с концом, и делу конец вассалом, тамом, бо ҳамин тамом; в самом деле в знач. вводн. сл. ҳакиқатан, воқеан; ба ростӣ; в самом деле, куда он исчез? воқеан, вай куҷо шуд?; за дело! (призыв к началу работы) ба кор шурӯъ кунем!, остинро барзанем!; [бт-же] к делу! ба сари кор (матлаб) оем!, ба сари мақсад биёед!; между делом (дел) дар байни кор, кор карда истода; на деле дар ҳақиқат, дар амал; он на деле мог убедиться в этом вай дар амал ба ин кор (гап) бовар ҳосил карда метавонист; на самом деле дар амал, дар ҳақиқат; не у дел бе кор, аз кор берун, аз хизмат берун; оказаться не у дел аз сари хизмат рафтан; то и дело бисёр, доимо, ҳамеша, ҳар замон, дам ба дам; то ли дел о! аммо!, кори дигар!; то ли дело сон на, воздухе! аммо дар ҳавои кушод хоб кардан кори дигар; -делать кори муҳимме кардан; дело дошло (доходит) до… кого--чего кор ба… оид шуд (мешавад); дело идёт (двигается) к чему-л. кор ба ҷое мерасад (наздик шуда истодааст); дело идет к развязке кор анҷом ёфта истодааст; - идёт на лад кор соз шуда истодааст; дело идёт о ком-чем-л., дело касается кого-чего-л. гап дар бораи касе, чизе меравад; быть в деле ба кор бурда шудан, кор фармуда шудан; идтй (пойтй) в дело кор омадан, ба кор бурда шудан; иметь дело с кем-чем-л. бо касе, чизе сару кор доштан; пустить (употребить) в дело кор фармудан, ба кор бурдан; вйданное ли это дело? магар мумкин аст?, оё ип тавр шуда метавонад?; вот в чём дело! ана гап дар чист!, ана гап дар куҷо будааст!; всё делов этом ҳама гап дар ҳамин; в чем -дело? чӣ гап?; дело в том, что… гап ҳамин ки…, гап дар ин ки…; дело мастера боится посл. гунҷишкро кӣ кушад? -Қассоб; ба кордон кор осон; есть такое дело прост. хуб шудаст, хуб аст; за чем дело стало? чаро кор пеш намеравад?; моё (твоё и т. д.) дело маленькое ин кори ман (ту ва ғ.) не; моё (твоё и т. п.) дело сторона ин кори ман (ту ва ғ.) нест; ин ба ман (ба ту ва ғ.) дахл надорад; пока суд да дело то кор буд шавад; по сути дела моҳиятан, дар ҳақиқат; статочное ли это дело? уст. разг. оё (ҳеҷ) мумкин аст?, наход ки кор ҳамин хел шавад?; такие-то \делоа! корҳо ҳамин тавр! аиа корҳо чӣ хел!; это - о деситое ин аҳамият надорад, ин муҳим не; это \делоо его рук ин корро вай кардааст, ин кори вай аст

    Русско-таджикский словарь > дело

  • 15 бы

    межд. разг. э, эҳе, оҳо; бы кол я вижу! эҳе! шумо-ку!; бы кто это? оҳо! ин кист?; ба! а я и не знал! ^ ман надониста будаам! (б) частица ҳиссачае, ки бо феълҳои замони гузашта ва бо масдар омада маъноҳои зеринро мефаҳмонад: 1) эҳтимолӣ будани амал - он бы мог это сделать ӯ ин корро карда метавонист 2) шартӣ будани амал - вернись он, мне бы не уйти агар ӯ баргашта меомад, ман рафта наметавонистам 3) изҳори майлу хоҳиш - посмотреть бы новый фильм кошки мо филми навро тамошо мекардем 4) матлуб будани амал - вам бы следовало обратиться к врачу шумо мебоист пеши духтур мерафтед 5) таклиф, илтимоси боназокат - вы бы зашли к нему хуб мешуд, агар шумо ба назди ӯ медаромадед <> как будто бы гӯё, гӯё ки…, мисли ин ки…; если бы кошки, агар; как бы чӣ хел карда; хотя бы 1) (даже, если) ҳатто, агар ки… 2) (даже, например) чунончи, масалан; что бы ни… чӣ хеле ки…, хар чӣ ки…

    Русско-таджикский словарь > бы

  • 16 воплотить

    сов. что ифода кардан, таҷассум кунондан, муҷассам кардан, ба вуҷуд овардан, ба амал татбиқ кардан, ба амал гузарондан; воплотить замысел в новом произведении мақсадро дар асари нав ифода кардан; воплотить в жизнь ба амал овардан, ба ҳаёт татбиқ кардан; воплотить в себе таҷассуми чизе будан

    Русско-таджикский словарь > воплотить

  • 17 деиствие

    с
    1. амал, амалиёт; план деиствий нақшаи амалиёт; единство деиствий ягонагии амалиёт// мн. действия воен. амалиёт; военные деиствия амалиёти ҳарбӣ
    2. кор, ҳаракат, амал; привестй машину в деиствие мошинро ба ҳаракат овардан (ба кор андохтан)
    3. эътибор, расмият; продлить деиствие договора мӯҳлати эътибори шартномаро дарозтар кардан; соглашение вошло в деиствие с первого января созишнома аз якуми январь ба расмият даромад
    4. таъсир; деиствие лекарства таъсири дору; благотворное деиствие таъсири мусоид; под деиствием солнечных лучей таҳти таъсири шуоъҳои офтоб; игра актёра произвела сильное деиствие на зрителей бозии актёр ба тамошобинон таъсири зӯр бахшид
    5. чаще мн. действия рафтор, кирдорҳо; самовольные деиствия кирдорҳои худсарона; одобрить чьй-л. деиствия рафтори касеро маъқул донистан
    6. воқеа, ҳодиса; деиствие происходит в Ленинграде ҳодиса дар Ленинград рӯй медиҳад
    7. театр. парда; пьёса в четырёх деиствиях пиесаи чорпардагӣ
    8. мат. амал; четыре \деиствиея арифметики чор амали ҳисоб, ҳисоби чорамал

    Русско-таджикский словарь > деиствие

  • 18 живой

    (жив, -а, -о)
    1. зинда, барҳаёт; живая рыба моҳии зинда; его родители живы падару модари вай барҳаётанд
    2. зинда; живая матёрия материяи зинда; живая природа табиати зинда
    3. ҳақиқӣ, воқеӣ, арҷаста, амалӣ; живая действйтельность ҳақиқати воқей; жив ой пример героизма тимсоли барҷастаи каҳрамонӣ
    4. шух, чолок, чаққон, серҳаракат, зиндадил, пурҷӯшу хурӯш; живой ребёнок бачаи серҳаракат; живые глаза чашмоии шӯх
    5. гарм, гарму ҷӯшон; фаъолона; живая торговля бозори гарм; живая беседа сӯҳбати гарму ҷӯшон; живой интерес шавқу ҳаваси зиёд; живое участие иштироки фаъолона; живое любопытство мароқи зиёд
    6. фасеҳ, таъсирбахш; живой слог услуби фасеҳ; живой рассказ ҳикояи таъсирбахш
    7. ҳаётӣ, амалӣ, муҳим; живое дело кори амалӣ; живое начинание ташаббуси му-ҳим
    8. сахт, пуртаъсир; живая обида раиҷиши сахт; живбе воспоминание хотираи зинда
    9. тк. кр. ф. зинда; жив одной надеждой фақат бо умеду орзу зинда аст
    10. тк. кр. ф. чаще в сочет. со сл. «в душе», «в памяти», «в сердце» фаромӯшнашуда, дар хотир буда; они до сих пор живы в моей памяти онҳо то ба ҳол дар хотири ман мондаанд <> живой вес вазни зинда; живая вода фольк. оби ҳаёт, оби ҳайвон; живая изгородь чапарак, буттадевор; живой инвентарь мол, чорпо; живой портрет як себу ду тақсим; живое предание ривояти фаромӯшношуданӣ; живая рана реши равон; живая стена девори зинда (қатори зичи одамон); живые цветы гулҳои тару тоза; живые языки забонҳои зинда; живого места нет (не осталось) ҷои солимаш (ободаш) нест (намондаасг); жив ого слова не услышишь як даҳан гапи дуруст намешунави 2) ягон каси чақ-чақ мекардагӣ нест; на живую нитку нӯгидастӣ, нимкора, чала-чулпа; на жив ую руку шитобкорона, саросемавор, чалачулпа; ни жив ни мёртв на зиндаю на мурда; ни одной живой души ҷонзоде (ҳеҷ кас) нест; в живых берун аз гӯр, аз хок берун; жив-здоров сиҳату саломат; жив курилка! ҳанӯз намурдааст (на-мурдай)!; задеть (забрать) за живое кого-л. ба қитиқи касе расидан; по \живойому резать хомдаррон кардан, алоқаро зӯран катъ кардан

    Русско-таджикский словарь > живой

  • 19 из

    (изо) предлог с род.
    1. (указывает на предмет, место, откуда направлено действие) аз; мы приехали из Москвы мо аз Москва омадем; из достоверных источников аз рӯи манбаъҳои боэътимод; пить из пиалы аз (бо) пиёла нӯшидан
    2. (указывает на целос, из которого выделяется часть) аз; одно из двух аз ду яке; лучший из всех аз ҳама беҳтарин; младший из братьев бародари аз ҳама хурдӣ; один из ста аз сад яке
    3. (указывает на материал, из которого делается предмет) аз; сдёлать из дерева аз чӯб сохтан; ложки из серебра чумчаҳои нуқра
    4. (указывает на изменение, превращение) аз; из посёлка вырос город қасаба щаҳр шуд, касаба ба шаҳр табдил ёфт
    5. (указывает на причину, цель, основание) аз рӯи…, барои…, баҳри…; из благодарности аз рӯи миннатдорӣ; из любви к искусству аз рӯи ҳавас (иштиёқ) ба санъат; из уважения к вам ба хотири шумо, аз рӯи эҳтироме, ки нисбат ба шумо дорам
    6. в сочет. с предлогом «в» то, аз, ба; из года в год сол ба (аз, то) сол; изо дня в день рӯз то рӯз, рӯз ба рӯз (изо-, изъс-, ис-) приставка
    1. сарчаспаки феъл, ки маъноҳои зеринро мефаҳмонад: 1) самти ҳаракат аздарун ба берун - извёргнуть ҳаво додан; излучать паҳн кардан, нур пошидан (афкандан), шуоъ додан; изгнать рондан, ҳай (пеш) кардан 2) паҳншавии амал ба тамоми предмет - избегать давр зада баромадан; изранить сахт (ба куллӣ) захмдор кардан; изрёзать бурида пора-пора кардан 3) ба охир ё то ба ҳадде расонидани амал -изжарить бирён кардан, зирбондан; измучить сахт азоб додан; изругать сахт мазаммат (ҷанг, ҳакоратборон) кардан 4) сарф шудани предмете, ки объекти амал мебошад - измылить совида-совида (зада-зада) то охир сарф кардан (оид ба собун); израсхбдовать харҷ (сарф, хароҷот) кардан 5) бо иловаи ҳиссачаи ? дорои сифат ё хусусияте шудан - изолгаться дуруғгӯи гузаро шудан, дуруғгӯй шуда рафтан
    2. аз сифат ҳосил шудани зарф - изжелта- зардчатоб, зардча

    Русско-таджикский словарь > из

  • 20 осуществить

    сов. что иҷро кардан, ба ҷо (ба амал) овардан, ҷомаи амал пӯшондан; осуществить план планро иҷро кардан; осуществить социально-экономические преобразования дигаргуниҳои иҷтимоию иқтисодиро ба амал баровардан

    Русско-таджикский словарь > осуществить

См. также в других словарях:

  • қамал — қорғау. зат. этногр. Ойыншылар үлкен шеңбердің бойына қатарға тұрып, қолындағы доппен шеңбердің ортасында қорғаушысы бар «қамалға» тигізуге тиіс. Кімде кім допты «қамалға» тигізсе, сол қорғаушысы болады. «Қ а м а л қ о р ғ а у» ойыны ашық алаңда… …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • Амал — ( утомительная работа , тягостный труд , невзгоды ), сын Гелема из колена Асира (1Пар 7:35) …   Библейская энциклопедия Брокгауза

  • амал — [عمل] а 1. кор, меҳнат, фаъолияти меҳнатӣ 2. вазифа, мансаб, мартаба 3. таъсир, асар; амали дору таъсири дору, фоидаи дору 4. сабзиш; нашъунамо; нағз амал кардан тез сабзидан, дар нашъунамо шудан 5. амалия, таҷриба; илму амал назарияю амалия; дар …   Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ

  • амалӣ — [عملي] 1. мансуб ба амал; ҳақиқӣ, воқеӣ, мушаххас: чораҳои амалӣ 2. таҷрибавӣ, корӣ, вобастаи амал, татбиқӣ; муқоб. назариявӣ: корҳои амалӣ, фанҳои амалӣ, фаъолияти амалӣ …   Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ

  • амал — (амалыр, амалхэр) 1. умение, возможность ШIыкIэ Предприятием нахьышIоу Iоф зэришIэным иамал пстэури зэрехьэ 2. помощь дэIэпыIэн Амал фэхъугъ Узыфае щыIэмэ, сэ сыамал П. М. ◊ Амал закI мастер на все руки ◊ Амал иIэп нет возможности …   Адыгабзэм изэхэф гущыIалъ

  • қамал, қорған — (Крепость) қоршауда қалған жағдайда ұзақ соғысуға қажетті барлық жабдықпен жабдықталған және қаруланған тұрақты гарнизоны бар, әскери жағынан маңызды мәні бар бекініс пункті (бекіністі қала). Қ. құрлықтық және теңіздік (теңіз жағалауындағы) болып …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

  • ғамал — ар. зат. кітаб. Амал, іс, жұмыс, еңбек, қимыл, тәсіл …   Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі

  • амал — 1 1. (Қ орда: Сыр., Жал.) ауа райының салқындауы. Күндегіден бүгін күн а м а л екен, балам Қ орда., Сыр.). [Қырғызша амал жылдың алғашқы айы (22 наурыз – 21 сәуір аралығы, араб тілінен ауысқан сөз) (К. Юд., КРС, 55)]. 2. (Рес., Омбы) күннің… …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • амалқасы — (Алм., Кег.) шара, амал. Тананы жотаға жеткізуге а м а л қ а с ы н істеп жүрмін (Алм., Кег.) …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • ҷамалға — [جملغه] гуфт. воситаҳои таъмини рӯзгор, харҷу ташвиши оила; ҷамалға кашидан хонаводаро таъмин кардан, дар ташвиши воситаҳои рӯзгузаронӣ шудан …   Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ

  • Амал — (труд несущий) (1Пар.7:35 ) сын Гелема, из колена Ассирова …   Библия. Ветхий и Новый заветы. Синодальный перевод. Библейская энциклопедия арх. Никифора.

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»