-
1 мной
ман -
2 коэффициент подъёмной силы
зариби қувваи болобурд. физ.Краткий русско-таджикский терминологический словарь по точным, естественным и техническим наукам > коэффициент подъёмной силы
-
3 за
приставкаи префиксе, ки маънохои зеринро ифода мекунад:1. I) ибтидои амал: зааплодйровать ба чапакзанн сар кардан; заплакать ба гирья даромадан; забегать ба давутоз даромадан 2) итмоми амал: заасфальтировать асфальтфарш карда шудан 3) бо ҳиссачаи «ся» ё бе он - ба ҳадди охир расондани амал; аз ҳад зиёд кардани коре: заглядеться чашм дӯхта мондан, чашм канда натавонистан; заработаться бисьёр кор карда монда шудан; задарить тӯҳфаборон кардан; закормить хуб сер кардан 4) равона шудани амал ба он тарафи предмет ва ё берун аз ҳудуди чизе: зайтй за дерево ба паси дарахт гузаштан; завернуть за угол ба хамгашти кӯча тоб хӯрдан 5) зимнан иҷрошаванда будани амал: забежать сари роҳ даромадан; занести дароварда додан2. дар сифатсозӣ ва исмсозӣ маънои дар беруни чизе буданро ифода мекунад: загородный беруни шаҳр, берунишаҳрӣ; зарубежный хориҷӣ; заречье он тарафи дарё предлог1. с вин. (указывает направление движения за пределы чего-л.) аз, ба; уехать за город аз шаҳр берун рафтан; выбросить за окно аз тиреза берун партофтан; уйти за реку ба он тарафи дарё рафтан; выйти за дверь аз дар берун баромадан; вынести за скобки аз қавс баровардан // (под, внутрь, за) ба паси…, ба даруни…, ба; заткнуть рукавицы за пояс дастпӯшакро ба миёнбанд андармон кардан; положить за пазуху ба бағал андохган; поставить за шкаф ба паси ҷевон мондан; заложить руки за спину дастро ба пушт кардан2. с вин. (указывает на предмет, орудие, средство дейстдия чаще с гл. «сесть», «стоять» и т.п.)ба сари…; сесть за стол ба сари миз нишастан; сесть за руль ба сари руль нишастан; // (указывает на иачало действия, занятия) ба; взяться за работу ба кор сар кардан; приняться за учение ба таҳсил шурӯъ кардан,'). с вин. (указывает на промежуток времени в течение которого что-л. совершается) дар, дар зарфи…, дар бадали…, дар муддати…; за ночь выпало много снегу дар якшаб барфи зиёде боридааст; мальчик подрос за лето дар муддати тобистон бача калон шудааст; за последние три года дар се соли охир; эту работу можно сделать за два часа ин корро дар ду соат кардан мумкин аст; за один раз да як бор, якбора4. с вин. (указывает на время, отделяющее одно событые от другого) пеш, пеш аз; за час до отхода поезда як соат пеш аз рафтани поезд; за несколько дней до поездки якчанд рӯз пеш аз сафар5. с вии.(указывает на превышение предела, меры) аз; уже за полночь шаб аз нисф гузаштааст; ей далеко за сорок синнаш аз чил кайҳо гузаштааст6. с вин. (по причине, вследствие чего-л.) бинобар, ба сабаби…, барои…, ба хотири…; благодарить за услугу барои хизмат миннатдорӣ кардан; наказать за шалость барои шухӣ ҷазо додан; за что? барои чӣ?, ба чй сабаб?; за что его не любят? барои чӣ вайро нағз намебйнанд?; за что-то ба сабабе, бинобар1. (во имя, ради, в пользу чего-л.) ба, барои…, аз барои…, дар роҳи…, ба хотири; отдать жизнь за Родину барои Ватан ҷон супурдан; бороться за мир дар роҳи сулҳ мубориза бурдан; голосовать за предложение барои таклифе овоз додан; поднять тост за чьё-л. здоровье ба саломатии касе қадаҳ бардоштан // в знач. нареч. барои…, ба тарафдории…; он голосовал за вай ҳамчун тарафдор овоз додааст // в знач. сказ. разг. тарафдор; все за, один ты против ҳама тарафдору як худи ту зид // в знач. сущ. за разг. «тарафдор»; подсчитать все «за» ҳама «тарафдорҳо»-ро шумурдан8. с вин. (указывает на расстояние) дар, то, дар масофаи…; за десять километров от города дар масофаи даҳ километр аз шаҳр; за два шага от обрыва ду қадам дуртар аз ҷарӣ9. с вин. (в оомен на что-л.) ба бадали…, ба ивазӣ…; ба, бе; внести деньги за утерянную книгу пули китоби гумшударо нардохтан; уплатить за квартиру пули квартираро додан // (при обозначении цены) ба, ба нархи…; купить книгу за пять рублей китобро ба нархи панч сӯм харидан; за плату ба (бо) музд, пулакӣ10. с вин. (вместо кого-л.) ба ҷоп…, ба ивази…; он работает за мастера вай ба ҷои усто кор мекунад; расписаться за кого-л. ба ҷои касе имзо кардан; работать за двоих кори ду касро кардан11. с вин. (указывает на то,что предмет, на который направляется действие) аз; взять за руку аз даст доштан; держаться друг за друга дасти якдигарро гирифтан; ба якдигар такя кардан; дернуть за ручку двери дастаки дарро якбора кашидан; трава цепляется за платье алаф ба курта мечаспад12. с вин. (с глаголами «отвечать», «ручаться» и т. п.) барои…, ба; отвечать за порядок барои тартиб ҷавобгар будан; ручаться за точность рассказа ба дӯрустии ҳикоя зомин будан; заступаться за кого-л. тарафи касеро гирифтан 13. с вин. (при обозначении лица, предмета, которые вызывают какое-л. чувство) аз, аз барои…, аз ваҷҳи…, барои…, ба ҷои…; мне стыдно за него аз барои вай хиҷолат мекашам; краснеть за кого-л. ба ҷои касе сурх шудан 14. с вин. (с глаголами «выйти», «выдать», «сватать») ба; выйти замуж за кого-л. ба касе ба шавҳар баромадан 15. с вин. разг. (в качестве кого-чего-л.) ҳамчун; признать за правило ҳамчун қоида қабул кардан; считать за честь шарафманд будан; он слышен за остряка ӯ ба теззабонӣ ном баровардааст 16. с тв. (указывает на предмет, место, позади которого происходит действие) дар он тарафи…; дар пушти…, берун аз, дар паси…; жить за городом берун аз шаҳр зистан; стоять за дверью дар пушти дар истодан; за окном дар паси тиреза; за горами дар паси кӯҳҳо; за рекой дар он тарафи дарё;(внут-ри чего-л., за чем-л.) аз таги…, аз зери…, ба даруни…, ба паси…; держать за пазухой дар зери бағал доштан; солнце скрылось за тучами офтоб дар паси абрқо пинҳон шуд 17. с тв. (указывает иа предмет, орудие, средство действия, чаще с гл. «сидеть», «стоять» и т. п.) ба назди…, ба сари…, дар сари…, дар паҳлӯи…, дар пеши…; сидеть за столом ба сари миз нишастан; сидеть за рулём дар сари руль нишастан; сидеть за книгой китоб хондан; за работой время прошло незаметно дар сари кор вақт номаълум гузашт 18. с тв. (при обозначении движения, следования за кем-чем-л.) аз паси…, аз паи…, аз кафои…, аз ақиби…, аз дунболи…; идти [вслед] за кемзал. аз дунболи касе рафтан; следуйте за мной! аз пасм ман биёед!; гнаться за зайцем харгӯшро дунболагирӣ кардан 19. ств. (во время какого-л. занятия) дар аснои…, дар вакти…, ҳангоми…; читать за обедом дар аснои хӯрок китоб хондан20. с тв. (после, вслед за кем-чем-л.) баъди…, пас аз; за дождливой весной наступило жаркое лето баъди баҳори сербориш тобистони гарм омад // (вслед, чередуясь) аз паси…, паи ҳам; читать книгу за книгой паи ҳам китоб хондан; шаг за шагом қадам ба қадам; один за другим яке аз паси дигаре; день за днём рӯз ба рӯз21. с тв. (по причине, из-за) аз сабаби…, бинобар; за шумом никто её не расслышал аз сабаби ғало-ғула гапашро ҳеҷ кас нашунид; за истечением срока бинобар тамом шудани мӯҳлат; за неимением свободного времени бинобар набудани вақти холй; за ненадобностью бинобар даркор набудан; за отсутствием улик аз сабаби набудани далел22. с тв. (с какой-л. целью) барои…, ба мақсади…, ба; пойти за водой барои об рафтан; послать за врачом ба духтур кас фиристодан; занимать очередь за билетами барои билет навбат гирифтан23. с тв. (указывает на лицо, предмет, который является объектом ухода, надзора, наблюдения) ба; смотреть за детьми ба бачаҳо нигоҳубин кардан; ухаживать за больными ба беморон нигоҳубии кардан; следить за чистотой ба гозагӣ назорат кардан24. с тв. (указывает на лицо, предмет, от которого зависит наступление какого-л. действия) ба сабаби…, сабаби…; задержка за утверждением проекта сабаб ин аст, ки лоиҳа ҳанӯз тасдиқ нашудааст; очередь за мной навбати ман; за вами долг ба гардани шумо қарз ҳаст25. с тв. (указывает на лицо, иредмет, которому присущи те или иные свой-ства): замечать за кем-л. недостатки камбудиҳои касеро пай бурдан26. с тв. (в значении предлога «с») бо; приказ за подписью директора фармон бо имзои директор; дело за номером два делаи (кори) рақами ду27. с тв. (с гл. «свататься») ба; свататься за дочь соседа ба духтари ҳамсоя хостгор шудан // (чаще со сл. «замужем»): быть замужем за кем-л. зани касе будан -
4 предо
предлог пешоянде, ки ба чои тёредъ пеш аз ҷонишини «мной» ва «всёми» кор фармуда мешавад: предо мной дар назди ман, дар муқобили ман; см. перед -
5 я
Iс нескл. я (ҳарфы сиюдуюми алифбои русӣ) <> от «а» до «я» аз аввал то охирII(меня, мне, меня, мною и мной, обо мне) мест. личн. 1 л. ед.1. ман; я скоро приду ман зуд меоям; послушайте меня гапи маро гӯш кунед; дайте мне книгу китобро ба ман диҳед; идёмте со мной ҳамроҳ равем; мне жарко ман гарм шудам; мне это известно ин ба ман маълум аст; у меня нет тетради ман дафтар надорам; это меня не касается ин ба ман дахл надорад2. в знач, сущ. Я с нескл. ман; моё Я Мани ман [я] не я буду, если… номам фалонӣ не …агар…; я тебя (его, вас, их)! ман туро (шуморо, онҳоро) боб мекунам, ман ба ту нишон медиҳам -
6 заехать
сов.1. болои роҳ (роҳгузар шуда, дар сари роҳ) даромадан; к знакомым дар сари роҳ ба пеши оншоҳо даромадан; заехать по пути роҳгузар шуда даромадан // за кем-чем барои касе (коре) омадан; он заедет за мной рано утром ӯ барои гирифта бурдани ман пагоҳии барвақт меояд // во что даромадан; ворид шудан; во двор ба ҳавлӣ даромадан2. даромада рафтан; заехать в глубь леса даруни ҷангал даромада рафтан3. (подъехать со стороны) аз як тараф (сӯ) даромадан; заехать со стороны сада аз тарафи боғ даромадан4. за что тоб хӯрда ба тарафе гаштан, дар пушти чизе ғоиб шудан; заехать за угол дар хамгашти кӯча ғоиб шудан5. во что, по чему и без доп. прост. за-кому-л. по физиономии ба башараи касс фаровардан <> далеко (не туда) заехать прост. беҷо (бемаврид) гап задан -
7 кто
(кого, кому, кого, кем, о ком) мест.1. вопр. кӣ; кто это? ин кӣ?; кто там? кӣ?, кистед?; кто вам это сказал? инро ба шумо кӣ гуфт?; кого вы прислали? киро фиристодед?; кому это нужно? ин ба кӣ даркор?; кого ты там видел? ту дар он ҷо киро дидӣ?; у кого моя книга? китоби ман дар дасти кӣ?; от кого ты это слышал? ту инро аз кӣ шунидӣ?2. относ. чаще с частицей «вот» ана ин, ана вай, ана он кас; вот кто знает об этом! инро ана он кас медонад!; вот кому следует помочь ана ба вай мадад расондан лозим аст3. разд. яке…, дигаре; кто читал, кто чертил яке мехоид, дигаре нақша мекашид4. неопр. разг. (кто-нибудъ) касе, ягон кас; не пойдёт ли кто со мной? оё ягон кас бо ман намеравад?5. относ. (тот, который) ҳар кас ки…, касе ки…; кто не плавает, тот не поедет с нами на лодке ҳар кас, ки шино карда натавонад, вай бо мо ба қаик савор шуда намеравад <> кому [только] не лень ҳар касе, ки хоҳад; кто где ҳар кас дар ҳар ҷо; улеглись кто где: кто на лавках, кто прямо на полу ҳар кас дар ҳар ҷо хобид: яке дар рӯи нимкат, дигаре дар рӯи пол; кто как ҳар кас ҳар хел; кто куда ҳар кас ба ҳар куҷо; кто попало касе ки рост ояд, касе ки бошад; кто что ҳар касу ҳар чӣ; кто-кто, а охотник знает эту тропинку ин пайраҳаро ҳар кас надонад ҳам, шикорчӣ медонад; кто кого кӣ киро; ещё неизвестно, кто кого одолеет ҳанӯз маълум нест, кӣ киро мағлуб мекунад; кто бы ни [ҳар] касе ки бошад; кӣ ки бошад; кто бы ни говорил, все сходились в одном мнении касе, ки гап занад, ҳама ба як хулоса меомаданд; кто да кто? киҳо?; кто да кто здесь побывал? киҳо ин ҷо буданд?; кто его (её, тебя, вас, их) знает кӣ медонад?; кто ни на есть ҳар кас, кӣ ки бошад; кто ни на есть пусть сделает кӣ ки бошад, ин корро кунад; мало ли кто! ҳар кас, ҳар кӣ…; хоть кого ҳамаро, ҳар касро; такая дорога утомит хоть кого ин гуна роҳ ҳар касро ҳам хаста мекунад; кто в лес, кто по дрова погов. кто яке аз боғ, дигаре аз роғ; \кто во что горазд ҳар касу ҳар чӣ -
8 надо
в знач. сказ. безл. кому-чему с неопр., кого-что, чего бояд, лозим аст, даркор аст; ему надо лечиться вай бояд худро табобат кунонад; надо послать письмо бояд мактуб фиристод; что вам надо ? ба шумо чӣ лозим аст? <> [ведь] надо же! ина бинед-а!; так и надокому ҳаққаш ҳамин аст; так ему и надо ! сазояш ҳамин аст!; что надо худи худаш, айни муддао; надо думать, надо полагать 1) в знач. вводн. савол. эҳтимол дорад, шояд, бояд; 2) (да, конечно) албатта; надо сознаться в знач. вводн. сл. гуфтан лозим, бояд гуфт, бояд иқрор шуд, ки… приставка префиксе, ки ба ҷои «над» дар мавридҳои зерин истифода мешавад: 1) пеш аз ду ё зиёдтар ҳамсадо - надорвать нимдаррон кардан 2) пеш аз ҳамсадое, ки пас аз он «ь» ҳаст предлог ба цои «над» дар таркиби «надо мной» ва пеш аз калимаҳое меояд, ки бо ду ё зиёдтар ҳамсадо сар шуда, аввалини онҳо «р» ё «л» бошад, мас: надо ртом аз болои даҳон (лаб); надо лбом дар болои пешона; см. над -
9 остановка
ж 1 (по знач. гл. остановить 1) нигоҳ доштан(и), боздоштан(и); остановка поезда тормозом тормоз дода нигоҳ доштани поезд2. сукут, таваққуф, ист; говорить без остановки беист гап задан3. (временное пребывание) таваққуфи муваққатӣ 4 истгоҳ; масофаи байни ду истгоҳ; трамвайная остановка истгоҳи трамвай <> остановка за кемостановкчем маътал (мунтазир) кардан; за мной остановки не будет ман маътал намекунам -
10 подо
предлог ба чои «под» кор фармуда мешавад: 1) дар таркибхои подо мной», «подо что»; инчунин (дар баробари «под») дар таркибҳои «подо всем», «подо всей», «подо всеми» 2) пеш аз калимаҳои бо ду ё зиёда ҳамсадо саршаванда, ки якуми онҳо «р» ё «л» мебошад приставка префиксест, ки ба чои «под» дар мавридҳои зерин кор фармуда мешавад: 1) пеш аз «й» - подойти наздик омадан 2) пеш аз ду ё зиёда ҳамсадо - подобрать чида гирифтан; подоткнуть қат кардан 3) пеш аз ҳамсадое, ки баъд аз он «ь» меояд подобю, подолю; см. под -
11 предупредительный
(предупредите|лен, -льна, -льно)1. тк. полн. ф. пешгирикунанда, эҳтиётӣ, муҳофиз; предупредительные мероприятия чораҳои пешгирикунанда2. дидадаро, хушхизмат, боилтифот, хушмуомила, хушодоб; он был очень предупредителен со мной вай ба ман хеле илтифот кард -
12 располагать
Iнесов.1. чем доро будан, доштан; располагать значительными средствами дорои маблағи калон будан; я не располагаю свободным временем ман вақти холӣ надорам2. кем дар ихтиёри худ доштан, соҳибихтиёрӣ кардан; можете мной располагать ман ба ихтиёри шумо3. к чему мусоидат кардан (будан); обстановка располагает к работе шароит барои кор кардан мусоид аст4. уст. чаще с неопр. ният (фикр) доштан; о.н располагает уехать ӯ нияти рафтан надоштIIнесов. см. расположить -
13 следовать
несов.1. за кем-чем рафтан; он неотступно следовал за мной вай ҳамчунон аз паи ман мерафт2. за чем рӯй додан; события следовали одно за другим ҳодисаҳо паи хам зуд рӯй медоданд3. рафтан, гаштан, ҳаракат кардан; поезд следует без остановок поезд бе таваққуф меравад4. чему перен. ба инобат гирифтан, пайравӣ кардан; он во всём следует отцу вай ҳамаи гапҳои падарашро ба инобат мегирад; она следует моде вай мудпарастӣ мекунад5. баромадан; из этого следует, что… аз ин бармеояд ки…6. безл. кому-чему и с неопр. лозим (зарур) аст, бояд; вам следует обратиться к врачу шумо бояд ба духтур муроҷиат кунед; об этом следует знать всем ҳама инро бояд донанд7. кому--чему, с кого-чего и без доп. бояд; вам следует получить сто рублей шумо бояд сад сӯм гиред; мне с вас следует получить три рубля шумо бояд ба ман се сӯм диҳед как \следоватьует бояду шояд -
14 согласный
I, -ая, -ое (соглас|ен, -на, -но)1. тк. кратк. ф. розӣ, ризо; мы на это согласны мо ба ҳамин розӣ; он со мной не согласен вай бо фикри ман розӣ нест2. уст. мувофиқ, мутобиқ, баробар; поведение, согласное с правилами общежития рафторе, ки ба қоидаҳои муошарат мувофиқ аст3. аҳ-лона; согласная работа кори аҳлона4. дӯстона, тифоқ; согласная семейная жизнь зиндагии тифоқи оила5. ҳамоҳанг, ҷӯр, соз; согласное пение хониши ҳамоханг II, -ая, -ое лингв. ҳамсадо; согласные звуки овозҳои ҳамсадо // в знач. сущ. согласный м> согласная ж овози ҳамсадо; глухие согласные овозҳои ҳамсадои беҷаранг; звонкие согласные ҳамсадоҳои ҷарангдор; дрожащие согласные ҳамсадоҳои ларзанда (мас. «р»); твердые \согласныйые ҳамсадоҳои сахт -
15 ура
1. межд. и в знач. сущ. с ура; за мной! Ура! аз кафои ман! Ба пеш ура!; раздалось дружное «ура» аҳлона садои «ура» бархост2. межд. офарин, аҳсант, бале; ура добровольцам-целинникам! офарин ба фидоиёни замин-ҳои нокорам! <> на ура 1) воен. «ура»-гӯён 2) таваккалкунон, ҳар чи бодо бод -
16 числиться
несов.1. доштан, мавҷуд будан; в городке числится десять тысяч жителей ин шаҳрча даҳ ҳазор аҳолӣ дорад2. за кем карздор будан, дар зимма будан; за ним числится долг в сто рублей сад сӯм қарз дар гардани ӯст; книга числится за мной ин китоб ба номи ман навишта шудааст3. кем-чем ба ҳисоб рафтан, ҳисоб ёфтан, шумурда шудан, ҳисоб карда шудан; числи ться больным касал ҳисоб ёфтан; числи ться в списке дар [қайди] рӯйхат будан
См. также в других словарях:
мной — МНОЙ, мною. твор. от я. Толковый словарь Ушакова. Д.Н. Ушаков. 1935 1940 … Толковый словарь Ушакова
Мной хоть лавки мой да и дресвы подсыпай! — См. ГОРЕ УТЕШЕНИЕ … В.И. Даль. Пословицы русского народа
Мной хоть лавки мой, да еще и дресвы подсыпай! — См. КАРА ПРИЗНАНИЕ ПОКОРНОСТЬ … В.И. Даль. Пословицы русского народа
Мной хоть полы мой, да не называй мочалкой! — См. МИР ССОРА СПОР … В.И. Даль. Пословицы русского народа
мной — предл, кол во синонимов: 1 • мною (1) Словарь синонимов ASIS. В.Н. Тришин. 2013 … Словарь синонимов
мной — (форма местоим. я) … Русский орфографический словарь
мной — МНОЙ, МНОЮ см. Я … Энциклопедический словарь
МНОЙ — См. Я … Большой словарь русских поговорок
мной — см. я … Словарь многих выражений
Список персонажей «Тёмной Башни» — Эта страница требует существенной переработки. Возможно, её необходимо викифицировать, дополнить или переписать. Пояснение причин и обсуждение на странице Википедия:К улучшению/22 октября 2012. Дата постановки к улучшению 22 октября 2012.… … Википедия
Дыши со мной — «Дыши со мной» Сингл Amatory c альбома «VII» Выпущен 21 ноября, 2008 … Википедия