-
1 кафедра
ж1. минбар; говорить с кафедры аз минбар гап задан2. кафедра (хайати муаллимони як сохаи алоҳидаи илм дар мактабҳои олӣ); кафедра истории кафедраи таърих; кафедра химии кафедраи химия; заседание кафедр ы маҷлиси кафедра3. церк. кафедра (мансаби епископ) кафедральный, -ая, -ое: кафедр собор калисои ҷомеъ (дар он епископи маҳаллӣ ибодатро ба цо меоварад) -
2 трибуна
ж1. минбар; правительственная трибуна минбари ҳукуматӣ; с высокой трибуны аз минбари баланд; с трибуны съёзда аз минбари съезд; произносить речь с трибуны аз минбар нутқ гуфтан2. перен. арса; литературная трибуна арсаи адабиёт3. нишастгоҳ; трибуны стадиона нишастгоҳи стадион -
3 амвон
минбар -
4 кафедра
минбар -
5 притвор
пешгаҳ, пешток, минбар -
6 ростра
ростра,минбар -
7 трибуна
минбар -
8 амвон
м церк. минбар -
9 лобный
…и пешона; лобная кость устухони пешона <> лобное место ист. 1) минбар 2) ҷои қатл, ҷои ҷазо -
10 место
Iс1. ҷой, макон; место жительства ҷои истиқомат; место происшествия ҷои рӯй додани ҳодиса; место рождения ҷои таваллуд; рабочее место ҷои кор; занять место ҷой гирифтан; зал на пятьсот мест зал барои панҷсад кас; положить книгу на место китобро ба ҷояш гузоштан; не место красит человека, а человек место посл. шарафи макон аз инсон аст2. маҳал, ҷой, мавзеъ; живописные места ҷойҳои хушманзара3. мн. места маҳалҳо, музофот; делегаты с мест вакилони маҳалҳо4. ҷой; запачкать пальто на видном месте ҷои намоёни пальторо олуда кардан5. ҷой, қисм; лучшие места романа ҷойҳои беҳтарини роман; в опере есть неудачные места опера қисмҳои суст дорад6. ҷой, мавқеъ; мест в жизни мавқеъ дар зиндагӣ; занять третье место по району дар район ҷои сеюмро гирифтан (ишғол кардан)7. мансаб, кор, хизмат; доходное место кори даромаднок8. ҷой; вакантное место ҷои холӣ9. чиз, бӯлак; сдать в багаж три места се чизро ба бағоҷ супурдан <> белые места 1) маҳалҳои таҳқиқнашуда (камтаҳқиқшуда) 2) масъалаҳои ҳалталаб (ҳанӯз ҳалнашуда); больное место ҷои нозук; глухие места ҷойҳои дурдаст (хилват); детское место анат. ҳамроҳ, ҳамроҳак; лобное -о ист. 1) минбар 2) қатлгоҳ, ҷазогоҳ; общее место мулоҳизаи бемазмун, гапи забон задшуда; отхожее место прост. ҳоҷатхона, халоҷо; присутственное место уст. идора, идораи (муассисаи) давлатӣ, девонхона; пустое место сурати (сояи) девор, одами ночиз; слабое (уязвимое) место, узкое место ҷои нозук, ҷои суст; место заключения ҳабсхона; места общего пользования ҷойҳои истифодаи умум; места не столь отдаленные уст. бадарға (одатан Сибирь); бег на месте спорт. дар як ҷо истода ҳаракати тохтро кардан; к месту, у места бамавқеъ, бамаврид; не кместу, неуместа бемавқеъ, бемаврид; на месте кого-л., на чьем-л. месте дар ҷои касе, дар ҳоли касе; на [своем] месте дар мавқеи (ҷои) худ; не на [своем] месте дар ҷои худ не; на месте преступления (застать, поймать и т. п.) дар болои ҷиноят (доштан, дастгир кардан ва ғ.)\ на месте уложить (убить) ҷо ба ҷо куштан; не место 1) кому ҷои… нест 2) чему или с неопр. лозим нест, набояд; ни с места 1) (команда) аз ҷоят (ҷоятон) наҷунб(ед)! 2) (в том же состоянии) ба ҳоли худ монда(аст), дар ҳоли пештара (бетағьир) монда(аст); с места якбора, бе таъхир, бе ҳаял; с места в карьер якбора, бетайерӣ; брать (взять) с места якбора тез ҳаракат кардан; знать свое место ҳадди худро донистан; иметь место вуҷуд дощтан, воқеъ шудан; нет (не должно быть) места набояд бошад; не находйть [себе] места бетоқат (беқарор) шудан, дар изтироб (дар ҳаяҷон) будан; поставить кого-л. на [свое] место, указать кому-л. [свое] место касеро ба ҷояш шинонда мондан; поставить себя на чье-л. место ба ҷои касе монда дидан; уступить место чему ивазшудан, ҷои худро додан; глаза на мокром месте гирёнчак; душа не на месте дил беқарор аст; живого \местоа нет (не осталось) ҷои солимаш нест (намондааст); мокрое \местоо останется, мокрого \местоа не останется от кого прост. тамоман нобуд мешавад, бо хок яксон мешавадIIқисми аввали калимахои мураккаб ба маънои «ҷой, макон, фазо»: местонахождение ҷой, бошишгоҳ, макон -
11 престол
м1. тахт, сарир, авранг; возвести на престол ба тахт шинондан; взойти (вступить) на престол ҷулус кардан; ба тахт нишастан; свергнуть с престола аз тахт фуровардан (афтондан)2. церк. меҳроб, минбар3. уст. прост., см. престольный (престольный праздник) -
12 престольный
1. …и тахт, …и сарир, …и авранг2. церк. …и меҳроб, …и минбар престольный город уст. пойтахт; престольный праздник церк. ҷашни пири калисо (ҷашн ба хотири таъсис ёфтани калисо ё авлиёю анбиё, ки калисо ба номи онҳост) -
13 притвор
м1. церк. пешгаҳ, пешток, минбар (пешгахи паси пешайвони калисо)2. обл. (створка) табақаи дар (тиреза), паллаи дар3. разг. (стык) бандгоҳи дар (тиреза) (ҷое, ки табакаҳои дар, тиреза ва ғ. ба хам пайваст мешаванд) -
14 пройти
сов.1. что и без доп. гузаштан, рафтан, роҳ гаштан, роҳ тай (убур) кардан (паймудан), рад шудан; пройтипо дороге аз роҳ гузаштан; пройти десять километров даҳ километрро тай кардан // рафтан, рафта омадан, равона (роҳӣ) шудан; пройти к речке ба лаби дарё рафтан; пройти к трибуне ба минбар гузаштан // что рақсидан, рақс кардан; пройти несколько туров вальса якчанд бор вальс рақсидан // (на каком-л. транспорте) гузаштан, тай кардан (савора); пройти по Каспию на судне баҳри Каспийро киштисавор гузаштан2. что и без доп. гузаштан, [надида] гузашта рафтан; заговорившись, пройти свой дом саргарми гуфтугӯ шуда аз пеши хонаи худ [надида] гузашта рафтан // что гузаштан, убур кардан, гузашта рафтан; пройти деревню аз деҳа гузашта рафтан3. (о шуме и т. п.) паҳн шудан, фаро гирифтан, танинандоз шудан // (о слухах и т. п.) паҳн шудан, овоза шудан, гап-гап (мишмиш) шудан; о нём прошла худая слава дар ҳаққи вай овозаи бад паҳн шудааст4. перед кем-чем перен. гузаштан, ба хаёл (ба ёд) омадан, аз фикр (аз пеши назар) гузаштан; события последних дней прошли перед его глазами воқеаҳои рӯзҳои охир аз пеши назараш гузаштанд5. перен. дамидан, зоҳир (ошкор, намоён) шудан, ҷилва намудан; по её лицу прошла улыбка дар рӯяш табассум дамид6. (об осадках) боридан, омадан, андак боридан; прошёл дождь борон борид, борон бориду монд7. даромадан, гузаштан, дохил (ворид) шудан; этот шкаф не пройдёт в дверь ин ҷевон аз дар намедарояд // ҷаббида (таровида, заҳида) гузаштан; чернила прошли сквозь бумагу сиёҳӣ аз коғаз захида гузаштааст // что горн, кандан, кофтан, канда (кофта) гузарондан; пройти горную породу маъдан (кон) кандан // что кон карда гузаштан; пройти грядку чӯяк кашидан8. что чем молидан, ловидан; пройти потолок мелом бар рӯи шифт бӯр молидан9. кашида шудан, гузаштан; через село прошла железная дорога аз деҳа роҳи оҳан гузашт10. разг. қабул (интихоб, пазируфта) шудан; пройти по конкурсу аз конкурс гузаштан11. что, через что гузаштан, тахаммул кардан, тоб овардан, тоқат кардан; пройти через тяжёлые испытания ба санчиши ҳаёт тоб овардан, аз санҷиши ҳаёт гузаштан // гузаштан, паймудан, тай кардан, аз сар гузарондан; пройти различные стадии развития даврахои гуногуни тараққиётро аз сар гузарондан // гузаштан, тафтиш шудан, аз назорат гузаштан; пройти проверку аз тафтиш гузаштан, тафтиш шудан; пройти комиссию аз комиссия гузаштан12. (о времени, событиях и т. п.) гузаштан, паси сар шудан, аз сар гузаштан; прошли многие годы солҳои бисёре гузашт // гузаштан, анҷом додан, ба охир (ба анҷом) расидан; уборка прошла хорошо дарав нагз гузашт13. что (курс обучая, лечения и т. п.) гузаштан, ба ҷо овардан, адо (буд, иҷро, тамом) кардан, гузарондан; пройти военную службу хизмати ҳарбиро тамом кардан; пройти практику тачриба омӯхтан14. что разг. омўхтан, ёд гирифтан, хондан, омӯхта тамом кардан, таҳсил кардан; пройти историю СССР таърихи СССР-ро омӯхтан15. тамом шудан, мондан, гузаштан, бас (нест, қатъ) шудан; дождь прошёл борон монд // дуруст (сиҳат) шудан, сиҳат ёфтан; голова прошла дарди сарам монд <> пройти [сквозь] огонь и воду [и медные трубы] ба ҳафт гулах алав мондан, гармою сармо чашида (дида) пухта шудан; пройти между рук беҳуда сарф шудан, бар бод рафтан (оид ба пул); пройти через руки кого, чьи аз дасти касе гузаштан; лёд прошёл яхи дарё гузашт; даром не пройдёт что кому беҷазо намемонад -
15 пронести
сов.1. кого-что бурдан, бардошта бурдан (овардан), гирифта бурдан (овардан); пронести чемодан до вагона чамадонро то дари вагон бардошта бурдан2. кого-что (мимо кого-чего-л.) бардошта гузаштан (гузарондан), аз пеши касе (чизе) гирифта гузаштан; пронести знамёна мимо трибуны байрақҳоро бардошта аз назди минбар гузаштан // кого-что (через что-л.) аз миёни (аз байни) чизе гузарондан; пронести шкаф через дверь ҷевонро аз дар гузарондан // что разг. (доставить тайком) рустӣ (пинҳонӣ) бурда равондан // что перен. дар дил (дар хотир, дар ёд) нигоҳ доштан (хиссеро, фикреро ва ғ.) пронести любовь к кому-л. через всю жизнь ишқи касеро то охири умр дар дил парваридан3. кого-что тез (давон-давон) гузаронда бурдан, тез (тозон) давонда гузарондан, босуръат бурдан (савора); машина пронесла нас через центр города мошин моро аз маркази шаҳр босуръат гузаронда бурд4. чаще безл. что рондан, ҳай (рад) кардан; тучу пронесло шамол абрро ронд, абр гузашта рафт // перен. (миновать - о беде, опасности и т. п.) гузаштан, бартараф (рафъ) шудан5. что уст. (разнести - слух, сплетню) паҳн кардан, миш-миш кардан, ғайбат кардан6. безл. кого прост, дарун равондан, дарунрав кардан, исҳол кардан (кунондан); от ягод ребёнка пронесло мева бачаро дарунрав кард -
16 ростра
ж1. ист: ростра, минбар (дар Рими Қадим, минбари форум, ки бо нуги пеши киштиҳои ба даст даровардаи душман оро дода мешуд)2. архит. ростра (зебу зинати сутунҳои бино, ки монанди нӯги пеши киштиҳои қадиманд) -
17 с
I(со, съ) приставка1. префиксест, ки барои сохтани феъл хизмат карда, маъниҳои зеринро мефаҳмонад: 1) ҳаракат аз тарафхои гуногун ба як нуқта - связать бастан; сковать кӯфта пайванд кардан; соединить пайваст кардан 2) ҳаракат аз боло ба поён - слезть фуромадан; сойти поён фуромадан 3) цудо карда гирифтани чизе- срезать буридан, бурида ҷудо кардан; срубить буридан; соскоблить тарошидан 4) иҷро кардан, риоя кардани чизе - справиться с чём-л. аз ӯҳдаи коре баромадан 5) то ҳадди охирин расондани амал - скормить хӯронда. тамом кардан; стереться суда шудан, фит шудан 6) барои ифодаи намуди мутлаки баъзе феълҳо - съязвить нештар задан; сделать кардан2. барои зарфсозӣ: сбоку аз паҳлу: слева аз чап, аз тарафи дасти чап; спросонок хобу хоболуII(со) предлог1. с род. (указывает место, от которого происходит действие) аз; снять книги с полки китобҳоро аз раф гирифтан; вскочить с постели аз ҷогаҳ ҷаста хестан; с дерева упало яблоко аз дарахт себ афтод; они возвращались с охоты онҳо аз шикор бармегаштанд2. с род. (указывает место или источник возникновения действия) аз; болезнь началась с насморка касалӣ аз зуком сар шуд; напасть на врага с тыла ба душман аз ақибаш (аз ақибгоҳ) ҳамла кардан; так с чего мы начнём? пас мо аз чӣ сар ме-кунем?; получить письмо с родины аз ватан хат гирифтан; дыни со своёй бахчи харбузаҳои полизи шуд3. с род. (указывает время начала действия) аз; с самого вечера аз [худи] бегоҳирӯзӣ; с раннего детства аз хурдсолӣ; с первого января аз якуми январь4. с род. (указывает местоположение, местонахождение предмета или лица) дар, аз, аз болои…; с правой стороны дороги вилась тропинка дар тарафи рости роҳ пайраҳае печутоб хӯрда мерафт; с этого места хорошо видно аз ин ҷо хуб дида мешавад; говорить речь с трибуны аз минбар нутк кардан; наблюдать с горы аз болои кӯҳ мушоҳида кардан5. с род. (указывает предмет или лицо, от которого требуется или отнимается что-л.) аз; собрать с сотрудников профсоюзные взносы аз ходимон ҳаққи аъзогии иттифоқи касабаро ҷамъ кардан6. с род. (указывает на предмет, являющийся образцом, оригиналом, единицей измерения чего-л.) аз; берите с него пример аз вай ибрат гиред; это переведено с таджикского языка ин аз забони тоҷикӣ тарҷума карда шудааст; урожай с гектара ҳосил аз хар гектар, ҳосили ҳар як гектар7. в сочет. со словами «довольно», «до-статочно», «хватит» и т. п. ба, аз; с вас хватит ба шумо бас аст8. с род. (на основании чего-л., следуячему-л.) бо; с одобрёния руководства бо савобдиди роҳбарият; с вашего согласия бо розигии шумо; с разрешения старших бо рухсати калонсолон9. с род. (указывает причину действия) аз; с радости аз хурсандӣ; с горя аз ғусса, аз дард; с досады аз ҳасрат; мы устали с дороги мо аз кӯфти роҳ хаста шудем10. с род. (указывает предмет, орудие, которым производится действие) бо; кормить с ложечки бо кошукча хӯрондан11. с род. в составе некоторых устойчивых сочетаний: взять с бою ҷанг карда ба даст даровардан; покупать с рук аз даст харидан; читать с листа бе тайёрӣ хондан // в составе некоторых наречий: с размаху қулоч кашида, кашидаву кушода; с разбегу давида омада; с налёта ҳамла оварда; с ходу рафтуравон12. с вин. (приблизительно, почти, около) тахминан, тақрибан; он с месяц пробудет в отъёзде вай тахминан як моҳ дар сафар хоҳад буд; [он] ростом с тебя қадаш (қади) ту барин13. с тв. (указывает на совместность, наличие чего-л., обладание чем-л.) бо, ва (=у), ҳамроҳи…, бо ҳамроҳии…; идите с нами бо мо равед; мы с братом ману бародарам; отец с матерью падар ва модар, падару модар; выйти на прогулку с детьми бо кудакон ба гардиш баромадан; хлеб с маслом нону равған, нону маска; бутылка с молоком шишаи шир; девочка с косичками духтарчаи кокулдор14. с тв. (при посредстве кого-чего-л.) бо, қати; уехать с вечерним поездом бо поезди шабона рафтан15. с тв. (указывает на явление, состояние, которым сопровождается какое-л. действие) бо; с удовольствием бо камоли хурсандӣ; с улыбкой бо табассум; с целью… бо мақсади…; они с радостью согласились онҳо бо хурсандӣ рози шуданд16. с тв. (указывает место, предмет, на который направлено действие) бо, ба; подружиться с товарищами бо рафиқон дӯст шудан, бо рафиқон дӯстй пайдо кардан; не спешите с отъёздом ба рафтан шитоб накунед; справиться с работой аз ӯҳдаи кор баромадан; поспешить с выводами саросема хулоса баровардан, хулосаҳои хом баровардан17. с тв. (указывает на предмет, с помощью которого осуществляется действие) бо, ба, ба воситаи…; рассматривать с лупой бо заррабин дидан; мыть с мылом бо собун шустан18. с тв. (указывает цель действия) бо; явиться с докладом бо маърӯза омадан; арз кардан; обратиться с просьбой бо ҳоҳише муроҷиат кардан19. с тв. (указывает на наступление чего-л.) бо; с приходом весны бо омадани баҳор; с годами сол ба сол; со временем бо мурури замон20. с тв. (с глаголами «случиться», «произойти», «обстоять» указывает на лицо, испытывающее что-л.): с ними все обстоит хорошо ҳама корҳои онҳо баҷо, аҳволашон нағз; у него плохо с глазами чашмони вай дардманд шудаанд; что с тобой стало? ба ту чӣ шуд?
См. также в других словарях:
Минбар — небольшое возвышение в мечети на которое поднимается имам для проведения хутбы (проповеди). После подъема имама на минбар все разговоры в мечети прекращаются и все внимание верующих концентрируется на проповеди имама. Первый минбар был установлен … Ислам. Энциклопедический словарь.
Минбар — (араб.), кафедра с лесенкой, предназначенная для чтения Корана и проповедей; ставится внутри мечети около молитвенной ниши михраба. Минбар в мечети Алааддина в Анкаре. Дерево. 1197 1198. (Источник: «Популярная художественная… … Художественная энциклопедия
минбар — поминальной мечети султана Баркука в Каире (13991410). Резьба по камню. минбар, кафедра для чтения корана и проповеди. Обычно устанавливается в мечети рядом с . Имеет вид каменного или деревянного возвышения с балдахином (не всегда) и… … Энциклопедический справочник «Африка»
МИНБАР — (арабское), кафедра с лесенкой, предназначенная для чтения Корана и проповедей; ставится внутри мечети около молитвенной ниши михраба … Современная энциклопедия
минбар — сущ., кол во синонимов: 1 • кафедра (5) Словарь синонимов ASIS. В.Н. Тришин. 2013 … Словарь синонимов
Минбар — (арабское), кафедра с лесенкой, предназначенная для чтения Корана и проповедей; ставится внутри мечети около молитвенной ниши михраба. … Иллюстрированный энциклопедический словарь
Минбар — У этого термина существуют и другие значения, см. Минбар (значения). Минбар мечети в Стамбуле Минбар (араб … Википедия
минбар — [منبر] а. ҷойгоҳи баланд барои суханронӣ ё ваъзгӯӣ: минбари анҷуман, минбари ваъз, минбари ҷашн, аз минбари баланд нутқ кардан, ба минбар баромадан … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
Минбар (планета) — Минбар Планета Минбар, вид с орбиты. Также виден тяжелый крейсер типа «Шар Лин» Информация и данные Вселенная «Вавилон 5» Тип планеты О² N² атмосфера … Википедия
Минбар (значения) — Минбар: Минбар кафедра в мечети, с которой имам хатыб произносит проповедь. Золотой минбар международный кинофестиваль мусульманского кино. Существует с 2005 года. Минбар вымышленная планета из фантастического телесериала «Вавилон 5» … Википедия
Минбар (ислам) — Минбар (араб. منبر) кафедра или трибуна в мечети, с которой имам читает свои проповеди. Расположена справа от михраба. Первый минбар был построен из дерева. Имеет форму лестницы. Ссылки Минбар … Википедия