лев

Хъазахъхъæй иу, фыдхуыз æмæ хурæй сыгъд сау цæсгомимæ, фыдрасыгæй, йæ сæр, йæ фат нал æмбæрста, афтæмæй уæлгоммæ хуыссыд хæдзары къулы цур, чысыл раздæр аууон кæм уыд, ныр та фæрсæрдыгæй комкоммæ хуры судзаг тынтæ кæдæм кастысты, уым. – Один из казаков с худым и черно-загорелым лицом, видимо мертвецки пьяный, лежал навзничь у одной из стен избы, часа два тому назад бывшей в тени, но на которую теперь прямо падали жгучие косые лучи. (Лев Тостой, Хъазахъхъ)

Ныртæккæ рацыд бригадæй. Цæуы сындæггай. Кæсы бынмæ йæ аууонмæ. – Он (Габил) только что вышел из бригады. Идет не торопясь. Глядит вниз, на свою тень. (Мамсыраты Д., Аууон)

Æхсæвы тары тыххæй æвзæрста Сафиат цавæрдæр лæджы аууон – В ночной мгле Сафиат едва различала силуэт какого-то мужчины (Гæдиаты С., Сафиат)

Чысыл фалдæр хибарæй мæсыджы аууон бады зæронд Баймæт. – Чуть поодаль, в уединении, в тени башни сидит старый Баймат. (Беджызаты Ч., Мæсгуытæ дзурынц)

Сæйраг къулыл ауыгъд уыд паддзах Александр I стыр хуыз. – Большой портрет императора Александра I висел на главной стене. (Лев Толстой, Хаджи-Мурат)

– Хæрзбон у, мæ мад, – загъта лæппу мадæн, йæ фæдыл дуар ссонгæйæ. – Назаркæимæ мын уыцы боцкъа æнæ рарвитгæ ма фæу; лæппутæн зæрдæ бавæрдтон; ауылты æрбауайдзæн. – Прощай, матушка, – сказал он. Мать до ворот провожала его. – Ты бочонок с Назаркой пришли, – ребятам обещался; он зайдет, – сказал он матери, припирая за собой ворота. (Лев Толстой, Хъазахъхъ)

Шамиль Хаджы-Мураты ницæй тыххæй бауырнын кæндзæн, цæвиттон, фæстæмæ йæм аздæхт, уæдæй кæнæ уыцы бон, кæнæ искæдбон ма амара, ууыл. – (Шамиль) никогда не убедит Хаджи-Мурата в том, что не лишит его жизни или сейчас, или спустя несколько времени после его возвращения. (Лев Толстой, Хаджи-Мурат)

Йæ худ йæ уæлæ акодта æмæ уаты бæрæгастæу слæууыд. – Он надел шапку и стал посередине комнаты. (Лев Толстой, Хъазахъхъ)

«Хъæды æртæ карчы амардтон», – загъта зæронд лæг æмæ фæрсаджырдæм йæ фæтæн чъылдым фæзылдта. Фæсте æртæ хъæддаг карчы, сæ къубæлттæ роны сагъдæй, дзедзыкка кодтой, туджы æртæхтæ калгæйæ цухъхъайыл. – «В лесу три курочки замордовал», – отвечал старик, поворачивая к окну свою широкую спину, на которой заткнутые головками за поясом, пятная кровью черкеску, висели три фазанки. (Лев Толстой, Хъазахъхъ. Тæлмацгæнæг – Зæнджиаты Бæбу)

Цырд йæ дзауматæ раласта, йæхиуыл дзуар бафтыдта, йæ мидбынаты хæрдмæ йæхи фехста æмæ доны йæ цæлхъ фæцыд – Он живо разделся, перекрестился и, подпрыгнув, со всплеском вскочил в воду (Лев Толстой, Хъазахъхъ)

Махмæ дæр зонынц дзуар æфтауын. – У нас тоже умеют прививать оспу. («Ирон газет», 1906, 23 июль)

йæ дзыпп нæ амоны – денег у него нет (т.е. в кармане пусто)

Бæрзонд исдуг асагъæс, аджис-къус кодта, фæлæ дзургæ ницы скодта æмæ хардзы гæххæтт йæ дзыппы атъыста. – Высокий задумался на мгновенье, но ничего не сказал и положил счет в карман. (Лев Толстой, Хъазахъхъ)

Сæ дыууæ дæр сæ къухты фæйнæ дынджыр дурыны æрбацæйхастой – абоны æхсыр. – обе несут два большие горшка молока – подой нынешнего дня. (Лев Толстой, Хъазахъхъ)

Оленин хæдзары дæлбазыры асинтыл суади æмæ тыргъы дуар басхуыста. – Оленин вбежал на крыльцо хаты и толкнул дверь в сени. (Лев Толстой, Хъазахъхъ)