-
21 нерв
сущ.; анат.нерв || не́рвныйкүрү нервы — зри́тельный нерв
ишетү нервы — слухово́й нерв
нервлары какшаган — не́рвы расстро́ены
нерв системасы — не́рвная систе́ма
- нерв күзәнәгенерв күзәнәкләре — не́рвные кле́тки
- нерв төене
- нервларның ялкынсынуы••нерв бозу — трепа́ть (мота́ть) не́рвы (кому-л.)
нерв кайнау (уйнау) — не́рвничать, раздража́ться
нерв кузгалу — не́рвничать, волнова́ться
нервыга (нервысына) тию — нерви́ровать (кого-л.), де́йствовать на не́рвы (кому-л.)
нервыда уйнау — игра́ть на не́рвах, нерви́ровать
нервыларны бастыру — успоко́иться
-
22 пәри
1. сущ.; миф.1) книжн. пе́ри, фе́я (обычно невидимые существа, преимущественно женского пола, отличающиеся красотой и лёгкостью)кяфер пәриләр — пе́ри-инове́рцы
мөселман пәриләр — пе́ри-мусульма́не
2) пе́ри-существа́ (пользующиеся всем тем, что оставил или не использует человек)мунча пәрие — ба́нный пе́ри
чүплек пәрие — пе́ри сва́лки (из сва́лки)
пәри башка, җен башка — (погов.) не всё одно́ и то́ же (букв. пе́ри не то́ же са́мое, что джин)
3) груб.; прост. чёрт, нечи́стый, лука́вый2. прил.чёртов, черто́вский- пәри арбасыпәри баш — чёртова голова́ ( о растрёпанной голове)
- пәри борчагы
- пәри какысы
- пәри кычытканы
- пәри үләне••пәри алмаштырган — о некраси́вых, гря́зных ли́бо невоспи́танных де́тях (букв. чёрт замени́л его́ на своё дитя́)
пәри иләшкән (илләшкән; ияләшкән) — обольщённый чёртом ( о человеке); обжи́тый чёртом (о местности, доме и т. п.)
пәри итеп күрү — не люби́ть, невзлюби́ть ( кого) (букв. смотре́ть как на чёрта)
пәри кызы — ве́дьма, черти́ха, чёртова дочь (о неприятной или невоспитанной девочке, девушке)
пәри табагачы — груб. о нескла́дном худо́м и дли́нном челове́ке
пәри уты — см. тычкан уты
пәри үпкән — прыщева́тый, с угри́стым лицо́м (букв. цело́ванный пе́ри)
пәрие кагылган — (сего́дня) не в своём уме́
- пәри туепәрие котырган — в состоя́нии си́льного увлече́ния ( чем); быть в уда́ре
- пәрие котыру
- пәрие кузгалу
- пәрие уйнау
- пәрие килү
- пәрие кушмау
- пәрие сөймәү -
23 пәрие котыру
= пәрие кузгалу; пәрие уйнау; пәрие килү1) возбужда́ться привы́чным увлече́нием; си́льно увлека́ться (каким-л. де́лом)2) внеза́пно рассерди́ться, разбушева́ться, разгне́ваться ( без особой причины) -
24 үзлегеннән
нареч.1) самостоя́тельноүзлегеннән дәрес карау — самостоя́тельно де́лать уро́ки
2) произво́льно, самопроизво́льноүзлегеннән шартлау — взрыва́ться самопроизво́льно
үзлегеннән бәхәс кузгалу — произво́льное возникнове́ние спо́ра
•- үзлегеннән белем алу
- үзлегеннән өйрәткеч
- үзлегеннән туу
- үзлегеннән туу яралу
- үзлегеннән укыган
- үзлегеннән укыган өйрәнгән -
25 шау-шу
сущ.; собир.1) шум, гам, шум-гам, гвалт, го́мон, галдёж, бу́ча прост.тормыш шау-шуы — жите́йский шум
базардагы шау-шу — шум на база́ре
2) сумато́ха, сумя́тица, суета́, беспоря́док, возня́, катава́сия прост.бәйрәм шау-шуында — в пра́здничной сумя́тице
бүгенге көн шау-шу эчендә үтте — сего́дняшний день прошёл в сумато́хе
3) спор, диску́ссия ( шумная), препира́тельство; перебра́нка, сканда́л, дебо́ш, буза́ прост.шау-шу китәр, буталырлар — пойду́т спо́ры, возни́кнет замеша́тельство
4) разг. шуми́ха; бум, ажиота́жгазеталар шау-шуы — газе́тная шуми́ха; газе́тный бум
••шау-шу арасында — под шумо́к
шау-шу килү — см. шаулашу
- шау-шу күтәрүшау-шу китү — см. шау-шу кубу
- шау-шу куптару
- 1
- 2
См. также в других словарях:
кузгалу — (КУЗГАТУ) – 1. Тик тору хәленнән чыгу, селкенү, хәрәкәт итә башлау; кыймылдау 2. Утырган яки яткан урыннан тору яки торып китү. Кая да булса юнәлү, юлга чыгу 3. күч. Ачу, нәфрәт, мәхәббәт һ. б. ш. хис яки уй, фикер туу тур. Авыртуның кинәт көчәеп … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
кымшану — (КЫМШАТУ) – 1. Торган (баскан, утырган) урыннан кузгалу, аз гына хәрәкәткә килү 2. Нәр. б. эшләргә тотыну, кузгалу. Нәр. б. эшләргә уйлау; эшләргә булу 3. Какшап, селкенеп тору, урыныннан кузгалу (бушаудан һ. б.) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
кымшау — (КЫМШАТУ) – 1. Торган (баскан, утырган) урыннан кузгалу, аз гына хәрәкәткә килү 2. Нәр. б. эшләргә тотыну, кузгалу. Нәр. б. эшләргә уйлау; эшләргә булу 3. Какшап, селкенеп тору, урыныннан кузгалу (бушаудан һ. б.) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
кубу — 1. Ябышкан, береккән урыныннан аерылу, аерылып төшү. Кубалаклану һәм вакланып коелу 2. сөйл. Кузгалу, тору, күтәрелү (утырган яки яткан урыннан). Кинәт кузгалу, туктап, басып торган урыннан китү 3. Башлану, чыгу, күтәрелү (көчле җил, буран, давыл … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
билчәю — диал. 1. Бирчәю 2. Буын урыныннан чыгу, кузгалу; таю … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
биртелү — 1. Буында сөякләр нормаль хәрәкәтләнмәслек булып урыныннан кузгалу; таю, каймыгу 2. Гомумән имгәнү, бетеренү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
боз — и. 1. Түбән температурада каты хәлгә килгән, каткан су, туңган су 2. Шугалак, шуу өчен су сиптереп әзерләнгән мәйданчык; каток. с. Бозлы, тоташ боздан торган 3. Боз бөртекләре булып ява торган явым төшем 4. күч. Салкынлык (мөнәсәбәтләр тур.) ,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
буылу — 1. (Буу) 2. Бума чире кузгалу, шуның өянәге килү 3 … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
иртәләү — 1. Иртән иртүк берәр кая кузгалу 2. Берәр эшне вакытыннан элек эшләү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
калкыну — (КАЛКЫТУ) – 1. Кузгалу, яткан яки утырган урыннан аз гына күтәрелү 2. күч. Үсү, зураю … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
кизүлек — Дежурлык, дежур тору хезмәте. КИЗҮ КӨТҮ – Кизүлек эшен башкару. II. КИЗҮ – 1. Эпидемия 2. Чираттагы авырту, өянәк кизү кузгалу … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге