-
1 пробегать
I проб`егатьсов.1) ( берникадәр вакытны) йөгереп йөреп (чабып) үткәрү2) разг. ( отсутствовать) югалып тору, булмау, кайдадыр чабу3) ( что), разг. йөгереп йөреп (йөри-йөри)...сыз калу, чабып йөреп...сыз калуII пробег`атьнесов.; см. пробежать -
2 прогулять
сов.1) ( берникадәр вакыт) йөрү, ( берникадәр вакытны) йөреп үткәрү2) разг. (что и без доп.) йөреп (йөри-йөри)...сыз калу,...мый калу3) (что и без доп.) (совершить прогул) прогул ясау, эшкә чыкмау, эшкә чыкмый калу -
3 врезаться
I вр`езатьсясов.1) барып керү, ярып керү, барып төртелү2) кереп тору, кереп китү3) перен. бәреп керү, бәреп килеп керү4) перен. калу, сеңү; урнашуII врез`атьсянесов.1) см. врезаться I2) страд. от врезать II -
4 пронести
сов.1) ( кого-что) күтәреп бару (илтү), күтәреп алып бару2) (что) (неся, пройти мимо) күтәреп узу (үтү), күтәреп узып (үтеп) китү3) (что) (неся, протащить, доставить) күтәреп чыгару (кертү), алып чыгу (керү, менү)5) перен. (что) (сохранить чувство, мысль и т. п.) күңелдә саклау6) ( кого-что) (промчать) бик тиз уздыру, чаптырып уздыру (алып китү), очыртып уздыру (алып китү)8) перен.; безл. ( что) котылу, котылып калу -
5 избегать
I изб`егатьсов.( что) йөреп (йөгереп) чыгу, күп җирләрдә булуII избег`атьнесов.(кого-чего и с неопр.)1) (сторониться, уклоняться) качу, күренмәскә тырышу2) (спасаться, отделываться) качу, сакланып калу, котылып калу -
6 уловить
сов.( что)1) тотып алу; ишетеп алу; күреп алу2) аңлап алу, тотып алу3) перен.; разг. җаен туры китерү, файдаланып калу, форсаттан файдалану -
7 плениться
-
8 пропустить
сов.1) ( что) үткәрү2) ( кого-что) үткәрү, үткәреп җибәрү, юл бирү3) (кого-что) (позволить войти, въехать) кертү, җибәрү; үткәрү4) (что) (разрешить к напечатанию, к постановке) үткәрү5) ( что), спорт. ( дать забить) үткәрү6) (что) (пройти, проехать мимо) узу, үтү, узып (үтеп) китү; калдыру7) ( что) (прозевать) күрми калдыру; ( упустить) ычкындыру, кулдан ычкындыру, файдаланмый калу8) ( что) (сделать пробел) ара калдыру, урын калдыру; ( выбросить при чтении) төшереп калдыру9) ( что) (не явиться) калдыру, килмәү, килми калу•- никого не пропустить -
9 углядеть
сов.; прост.1) ( кого-что) (увидеть) күрү, [карый торгач] күреп алу2) ( за кем-чем) күзәтеп (карап торып) саклап калу, күз-колак булу, күреп бетерү -
10 зевать
несов.1) иснәү2) разг. авыз ачып (күтәреп) карап тору3) разг. (быть невнимательным, пропускать) авыз ачып калу, күрми калу -
11 предупредить
сов.1) ( кого-что) (заранее известить) искәртү, кисәтү, искәртеп (кисәтеп) кую, алдан ук әйтеп кую2) ( что) (предотвратить) (алдан чарасын күреп) булдырмау, булдырмый калу, кисәтү; юл куймау3) ( кого-что) (опередить) алдан хәстәрен күрү, алдан эшләү, уздырып эшләү -
12 про-
1) фигыльләргә ялганганда, аның мәгънәләре татар теленә нигездә түбәндәге чаралар ярдәмендә биреләа) "үтү", "үткәрү" дигән фигыльләр ярдәмендәпросеять — иләктән [иләп] үткәрү
б) "бетү" яки "бетерү" дигән дәрәҗә фигыльләре беләнв) "узып китү", "үтеп китү" кебек тезмә фигыльләр ярдәмендәг) "чыгу" яки "чыгару" дигән дәрәҗә фигыльләре ярдәмендәд) "керү" яки "кертү" дигән фигыль беләне) "[үтәли] тишү", "тишеп чыгару" кебек фигыльләр ярдәмендәж) "җиткерү", "чыгару" дигән дәрәҗә фигыльләре яисә "бик яхшы", "бик нык" кебек рәвешләр беләнз) "...мый калдыру" кебек фигыль формалары ярдәмендәи) "зыян күрү", "зарар күрү" дигән фигыльләр беләнк) (-ся кисәкчәсе белән килгәндә) "туйганчы" кебек хәл фигыль формасы яисә "тую" дигән фигыль ярдәмендәл) (-ся кисәкчәсе белән килгәндә) ялгыш "ташлау", "салу", "кую" кебек сүзләр белән2) исемнәргә ялганганда, түбәндәге чаралар ярдәмендә тәрҗемә ителәа) "аз гына", "бераз" кебек рәвешләр беләнб) "яклы" дигән сүз белән
См. также в других словарях:
суырылу — 1. (Суыру) 2. күч. Ябыгу: кечерәеп, нечкәреп калу … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
күтәрәм — I. Печән җыйганда бер күтәреп алырлык итеп әзерләнгән өем; күбә. II. КҮТӘРӘМ – КҮТӘРӘМГӘ КАЛУ – Кеше күтәреп торгызырга я йөртергә калган хәлсез кеше яки арык терлек тур … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
уздыру — ф. 1. Үткәреп җибәрү, узарга, үтәргә мөмкинлек бирү 2. Узып китәргә, алга чыгарга мөмкинлек бирү; башкаларны алга җибәреп, үзең артка калу 3. күч. Башкалардан өстен чыгу, җиңү, беренчелекне алу сайрауда сандугачтан уздыра рәв. к. Уздырыштан 4.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ябу — I. 1. (Ишекне, тәрәзә капкачын, капканы һ. б. ш.) этәреп, ачыклыкны каплау. Капкачын төшереп, өстен каплап, япманы этәреп һ. б. ш. юл белән нәр. б. эчке ягын күренмәслек итеп томалау. Нәр. б. өстенә япма, түбә ясау 2. Кемнең яки нәрсәнең өстенә… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
аралау — 1. Җыелып торган кешеләрне яки тыгыз булып утырган нәрсәләрне як якка этәреп юл ачу, ара (1) булдыру 2. Сугышып яки бәхәсләшеп торучыларны аеру. Сугышучылар арасыннан берсен аерып алу, коткару. Нин. б. хәлдән йолып алып калу. Яклау, кимсетергә… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
сызу — (СЫЗЫЛУ) – ф. I. 1. Сызыкны: үткәрү, булдыру, ясау. Сызык рәв. эз ясау 2. Сызым һ. б. ш. нәрсәне ясау 3. Ашык пошык һәм әз генә язу 4. Язган, рәсемгә төшерелгән һ. б. ш. нәрсәнең өстеннән сызыклар үткәреп яки бүтәнчә каралтып бозу, яраксызга… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
уралу — 1. (Урау) 2. Нәрсәгә дә булса чорналу, сарылу. күч. Сарылу, сыену 3. Бик озын нәрсәнең үз тәртибен югалтуы, чуалуы тур.. Чорналып, буталып хәрәкәткә комачаулау озын итәк аякка урала 4. Каплану, күмелү, иңләп, чолгап алыну өйләр караңгылык белән… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
яну — 1. Кислород яки башка окисьлаштыргыч матдә белән кызу темпта кушылу, окисьлашу реакциясе 2. Ут тәэсирендә юкка чыгу, һәлак булу. Мич, учак һ. б. ш. ны ягу тур. 3. Яктылык тарату, чәчү лампа яну. Яктыртып тору (кояш, йолдызлар тур.) 4. Авыру яки… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге