Перевод: со всех языков на таджикский

с таджикского на все языки

кого-что+от+кого-чего

  • 1 что

    I
    мест.
    1. вопр. чӣ?; что это такое? ин чист?; что случилось? чӣ шуд?; чӣ гап? чӣ воқеа рӯй дод?; что с вами? ба шумо чӣ шуд?; что нового? чӣ хабари нав?
    2. вопр. взнач. сказ. чӣ гавр?; что больной? аҳволи бемор чӣ тавр?; ну что, как поживаете? хӯш, аҳволатон чӣ тавр аст?
    3. вопр. в знач. нареч. чаро, барои чӣ; что ты так кричишь? чаро ин кадар фарьёд мезанӣ?: что ты задумался? чаро ба хаёл рафтӣ? / разг. с частицей «так» чаро?; я не приду,- Что так? ман намеоям.- Чаро?
    4. вопр. (что ты сказал?) чӣ гуфти?, чи?
    5. вопр. разг. (сколько?, какую сумму?) чанд нул?, чӣ қадар?; что стоит книга? китоб чанд пул меистад?
    6. неопр. разг. (что-то, что-нибудь) ягон чиз, чизе; если что случится, сразу извести агар воқеае рӯй диҳад, дарҳол хабар деҳ; в случае чего мабодо…
    7. с отриц. чизе ки на …; о чём они только не говорили! оҳо, онҳо чизҳои бисьёр гуфтанд!, онҳо чизе ки нагуфтанд!; чего не сделаешь для тебя! чиро бароят намекунӣ!
    8. в устойчивых сочетаниях 1) (при оботачении сомнения): что пользы? чӣ фоида?; что толку? чӣ манфиат?; что хорошего? чӣ нағзӣ дорад? 2) (всё, любое) кадомаш ки бошад; что угодно? чӣ лозим? чӣ даркор?; что попало чизе ки бошад; что придётся чизе қи рост ояд; чем [ни] попадя прост. ҳар чизе ки ба даст омад (афтид)
    9. относ. ки; я незнаю, что ей нравится ман намедонам, ки чӣ чиз ба вай маъқул аст; что с возу упало, то пропало посл. что обе ки аз кӯза рехт, рехт <> а что? чаро?, барои чӣ?; не ходи сегодня гулять.- а что? - Погода плохая имрӯз ба сайру гашт набаро.-- Чаро? - Чунки ҳаво бад аст; во что бы то ни стало ҳар чӣ ки шавад, ба кадом роҳе ки бошад; вот что медонӣ чӣ, агар дони; вот что я тебё скажу медонӣ, ман ба ту чӣ мегуям; вот (вон) [оно] что ҳамин тавр; ана гап дар қучо будааст; ҳамту гӯед; в случае чего агар вокеае рӯй диҳад; до чего [же] 1) (очень, чрезвычайно) бисьёр, хеле; до чего хорошо на реке! сайри дарё хеле хуш аст! 2) (до какого состояния) ба чӣ ҳолат (аҳвол); до чего ты меня довел! ту маро ба чӣ аҳвол расондӣ!; к чему? 1) (зачем?) чӣ лозим? 2) (что бы это значило?) барои чӣ?, чӣ маънӣ дорад? его вызвали в центр.- К чему бы это? ӯро бо марказ даъват кардаанд.- Чӣ маънӣ дошта бошад?; как ни в чём не бывало ҳеч чиз нашудагӣ барин; мало ли что ҳеҷ гап не; на что [уж] (как ни, хотя и очень) ҳарчанд ки, агар чанде; не к чему ҳоҷат не, ҳоҷат надорад; ни за что 1) (ни в каком случае) ҳеҷ гоҳ, ба ҳеҷ ваҷх, ҳеҷ вақт 2) (зря, напрасно) беҳуда, бефоида, бекора; ни за что [ни про что] беҳудаву бесабаб, бе хеч чиз; ни к чему лозим не, даркор не; пока что ҳоло, дар айни ҳол; почти что кариб, тақрибан, тахминан. наздики …; с чего? дар кадом асос?, ба чӣ асос?; только что [не] қариб ки, наздикӣ …; хоть бы что кому ҳеч парво накардан; чуть что 1) агар ягон ҳодиса рӯй диҳад 2) прост. қариб ки..,; что бы ни чӣ хеле ки …; [ну] что ж хайр, майлаш; что за беда чӣ аҳамият дорад, хеч гап не; что ли магар, ми; пойти погулять, что ли? рафта сайр карда биёяммӣ?; что такое? чӣ?; что [же (ж) это] такое? ин чӣ гап худаш?; что ты? (вы?) наход?, рост?; что это за? ин чӣ?, чӣ?; что касается меня агар гап дар бораи ман равад …; что называется в знач. вводн. сл. чунон ки мегӯянд; на чём свет стоит ругать даншоми қабеҳ додан; ни во что не ставить, ни за что считать кого-л. касеро ҳеҷ шумурдан (донистан); ни с чем уйти, (остаться) дасти холӣ рафтан (мондан); чёрт знает что (сколько и т. п.) худо медонад
    II
    союз
    1. нзъясн. ки; жалко, что ты опоздал афсӯс, кн дер мондӣ; мешок такой тяжёлый, что не поднять чувол чунон вазнин, ки бардоштан мумкин нест
    2. сравн. фольк. и прост. мисли…, монанди…, чун; она поёт, что соловей вай чун булбул месарояд
    3. разг. (хоть …, хоть) хоҳ …, хоҳ; что ты придёшь, что я, - всё равно хоҳ ту биёй, хоҳ ман - фарқ надорад; что в лоб, что по лбу погов. « Хӯҷаалӣ - Алихӯча, ду понздаҳ - якей
    4. вхо­дит в состав сложных союзов, напр.: потому что бинобар он ки; благодаря тому что дар натиҷаи он ки; в связи с тем что ба муносибати он ки, ба сабаби он ки; несмотря на то, \что катъи назар аз он ки, сарфи назар аз он ки …, бо вуҷуди он ки

    Русско-таджикский словарь > что

  • 2 за

    приставкаи префиксе, ки маънохои зеринро ифода мекунад:
    1. I) ибтидои амал: зааплодйровать ба чапакзанн сар кардан; заплакать ба гирья даромадан; забегать ба давутоз даромадан 2) итмоми амал: заасфальтировать асфальтфарш карда шудан 3) бо ҳиссачаи «ся» ё бе он - ба ҳадди охир расондани амал; аз ҳад зиёд кардани коре: заглядеться чашм дӯхта мондан, чашм канда натавонистан; заработаться бисьёр кор карда монда шудан; задарить тӯҳфаборон кардан; закормить хуб сер кардан 4) равона шудани амал ба он тарафи предмет ва ё берун аз ҳудуди чизе: зайтй за дерево ба паси дарахт гузаштан; завернуть за угол ба хамгашти кӯча тоб хӯрдан 5) зимнан иҷрошаванда будани амал: забежать сари роҳ даромадан; занести дароварда додан
    2. дар сифатсозӣ ва исмсозӣ маънои дар беруни чизе буданро ифода мекунад: загородный беруни шаҳр, берунишаҳрӣ; зарубежный хориҷӣ; заречье он тарафи дарё предлог
    1. с вин. (указывает направление движения за пределы чего-л.) аз, ба; уехать за город аз шаҳр берун рафтан; выбросить за окно аз тиреза берун партофтан; уйти за реку ба он тарафи дарё рафтан; выйти за дверь аз дар берун баромадан; вынести за скобки аз қавс баровардан // (под, внутрь, за) ба паси…, ба даруни…, ба; заткнуть рукавицы за пояс дастпӯшакро ба миёнбанд андармон кардан; положить за пазуху ба бағал андохган; поставить за шкаф ба паси ҷевон мондан; заложить руки за спину дастро ба пушт кардан
    2. с вин. (указывает на предмет, орудие, средство дейстдия чаще с гл. «сесть», «стоять» и т.п.)ба сари…; сесть за стол ба сари миз нишастан; сесть за руль ба сари руль нишастан; // (указывает на иачало действия, занятия) ба; взяться за работу ба кор сар кардан; приняться за учение ба таҳсил шурӯъ кардан,'). с вин. (указывает на промежуток времени в течение которого что-л. совершается) дар, дар зарфи…, дар бадали…, дар муддати…; за ночь выпало много снегу дар якшаб барфи зиёде боридааст; мальчик подрос за лето дар муддати тобистон бача калон шудааст; за последние три года дар се соли охир; эту работу можно сделать за два часа ин корро дар ду соат кардан мумкин аст; за один раз да як бор, якбора
    4. с вин. (указывает на время, отделяющее одно событые от другого) пеш, пеш аз; за час до отхода поезда як соат пеш аз рафтани поезд; за несколько дней до поездки якчанд рӯз пеш аз сафар
    5. с вии.(указывает на превышение предела, меры) аз; уже за полночь шаб аз нисф гузаштааст; ей далеко за сорок синнаш аз чил кайҳо гузаштааст
    6. с вин. (по причине, вследствие чего-л.) бинобар, ба сабаби…, барои…, ба хотири…; благодарить за услугу барои хизмат миннатдорӣ кардан; наказать за шалость барои шухӣ ҷазо додан; за что? барои чӣ?, ба чй сабаб?; за что его не любят? барои чӣ вайро нағз намебйнанд?; за что-то ба сабабе, бинобар
    1. (во имя, ради, в пользу чего-л.) ба, барои…, аз барои…, дар роҳи…, ба хотири; отдать жизнь за Родину барои Ватан ҷон супурдан; бороться за мир дар роҳи сулҳ мубориза бурдан; голосовать за предложение барои таклифе овоз додан; поднять тост за чьё-л. здоровье ба саломатии касе қадаҳ бардоштан // в знач. нареч. барои…, ба тарафдории…; он голосовал за вай ҳамчун тарафдор овоз додааст // в знач. сказ. разг. тарафдор; все за, один ты против ҳама тарафдору як худи ту зид // в знач. сущ. за разг. «тарафдор»; подсчитать все «за» ҳама «тарафдорҳо»-ро шумурдан
    8. с вин. (указывает на расстояние) дар, то, дар масофаи…; за десять километров от города дар масофаи даҳ километр аз шаҳр; за два шага от обрыва ду қадам дуртар аз ҷарӣ
    9. с вин. (в оомен на что-л.) ба бадали…, ба ивазӣ…; ба, бе; внести деньги за утерянную книгу пули китоби гумшударо нардохтан; уплатить за квартиру пули квартираро додан // (при обозначении цены) ба, ба нархи…; купить книгу за пять рублей китобро ба нархи панч сӯм харидан; за плату ба (бо) музд, пулакӣ
    10. с вин. (вместо кого-л.) ба ҷоп…, ба ивази…; он работает за мастера вай ба ҷои усто кор мекунад; расписаться за кого-л. ба ҷои касе имзо кардан; работать за двоих кори ду касро кардан
    11. с вин. (указывает на то,что предмет, на который направляется действие) аз; взять за руку аз даст доштан; держаться друг за друга дасти якдигарро гирифтан; ба якдигар такя кардан; дернуть за ручку двери дастаки дарро якбора кашидан; трава цепляется за платье алаф ба курта мечаспад
    12. с вин. (с глаголами «отвечать», «ручаться» и т. п.) барои…, ба; отвечать за порядок барои тартиб ҷавобгар будан; ручаться за точность рассказа ба дӯрустии ҳикоя зомин будан; заступаться за кого-л. тарафи касеро гирифтан 1
    3. с вин. (при обозначении лица, предмета, которые вызывают какое-л. чувство) аз, аз барои…, аз ваҷҳи…, барои…, ба ҷои…; мне стыдно за него аз барои вай хиҷолат мекашам; краснеть за кого-л. ба ҷои касе сурх шудан 1
    4. с вин. (с глаголами «выйти», «выдать», «сватать») ба; выйти замуж за кого-л. ба касе ба шавҳар баромадан 1
    5. с вин. разг. (в качестве кого-чего-л.) ҳамчун; признать за правило ҳамчун қоида қабул кардан; считать за честь шарафманд будан; он слышен за остряка ӯ ба теззабонӣ ном баровардааст 1
    6. с тв. (указывает на предмет, место, позади которого происходит действие) дар он тарафи…; дар пушти…, берун аз, дар паси…; жить за городом берун аз шаҳр зистан; стоять за дверью дар пушти дар истодан; за окном дар паси тиреза; за горами дар паси кӯҳҳо; за рекой дар он тарафи дарё;(внут-ри чего-л., за чем-л.) аз таги…, аз зери…, ба даруни…, ба паси…; держать за пазухой дар зери бағал доштан; солнце скрылось за тучами офтоб дар паси абрқо пинҳон шуд 1
    7. с тв. (указывает иа предмет, орудие, средство действия, чаще с гл. «сидеть», «стоять» и т. п.) ба назди…, ба сари…, дар сари…, дар паҳлӯи…, дар пеши…; сидеть за столом ба сари миз нишастан; сидеть за рулём дар сари руль нишастан; сидеть за книгой китоб хондан; за работой время прошло незаметно дар сари кор вақт номаълум гузашт 1
    8. с тв. (при обозначении движения, следования за кем-чем-л.) аз паси…, аз паи…, аз кафои…, аз ақиби…, аз дунболи…; идти [вслед] за кемзал. аз дунболи касе рафтан; следуйте за мной! аз пасм ман биёед!; гнаться за зайцем харгӯшро дунболагирӣ кардан 1
    9. ств. (во время какого-л. занятия) дар аснои…, дар вакти…, ҳангоми…; читать за обедом дар аснои хӯрок китоб хондан
    20. с тв. (после, вслед за кем-чем-л.) баъди…, пас аз; за дождливой весной наступило жаркое лето баъди баҳори сербориш тобистони гарм омад // (вслед, чередуясь) аз паси…, паи ҳам; читать книгу за книгой паи ҳам китоб хондан; шаг за шагом қадам ба қадам; один за другим яке аз паси дигаре; день за днём рӯз ба рӯз
    21. с тв. (по причине, из-за) аз сабаби…, бинобар; за шумом никто её не расслышал аз сабаби ғало-ғула гапашро ҳеҷ кас нашунид; за истечением срока бинобар тамом шудани мӯҳлат; за неимением свободного времени бинобар набудани вақти холй; за ненадобностью бинобар даркор набудан; за отсутствием улик аз сабаби набудани далел
    22. с тв. (с какой-л. целью) барои…, ба мақсади…, ба; пойти за водой барои об рафтан; послать за врачом ба духтур кас фиристодан; занимать очередь за билетами барои билет навбат гирифтан
    23. с тв. (указывает на лицо, предмет, который является объектом ухода, надзора, наблюдения) ба; смотреть за детьми ба бачаҳо нигоҳубин кардан; ухаживать за больными ба беморон нигоҳубии кардан; следить за чистотой ба гозагӣ назорат кардан
    24. с тв. (указывает на лицо, предмет, от которого зависит наступление какого-л. действия) ба сабаби…, сабаби…; задержка за утверждением проекта сабаб ин аст, ки лоиҳа ҳанӯз тасдиқ нашудааст; очередь за мной навбати ман; за вами долг ба гардани шумо қарз ҳаст
    25. с тв. (указывает на лицо, иредмет, которому присущи те или иные свой-ства): замечать за кем-л. недостатки камбудиҳои касеро пай бурдан
    26. с тв. (в значении предлога «с») бо; приказ за подписью директора фармон бо имзои директор; дело за номером два делаи (кори) рақами ду
    27. с тв. (с гл. «свататься») ба; свататься за дочь соседа ба духтари ҳамсоя хостгор шудан // (чаще со сл. «замужем»): быть замужем за кем-л. зани касе будан

    Русско-таджикский словарь > за

  • 3 принять

    сов.
    1. кого-что гирифтан, қабул кардан, пазируфтан; принять пода­рок, тӯҳфа гирифтан (қабул кардан)
    2. что қабул кардан, ба зиммаи (ба ӯҳдаи) худ гирифтан, ба гардан гирифтан, ба ихтиёри худ гирифтан, мутасаддӣ шудан; принять пост директора вазифаи мудириро қабул кардан (ба зиммаи худ гирифтан); принять командование фармондиҳиро ба ӯҳдаи худ гирифтан
    3. кого қабул кардан, даровардан, гирифтан, ҳамроҳ кардан; принять на ра­боту ба кор қабул кардан (гирифтан); принять в игру ба бозӣ қабул кардан (ҳамроҳ кардан)
    4. кого-что қабул (истиқбол) кардан, пазируфтан, пешвоз гирифтан; принять гостей меҳмононро пазируф тан; принять больного беморро қабул кардан
    5. что рафтор (муносибат) кардан; она спокойно приняла это известие вай ин хабарро бе малоли хотир шунид
    6. Что қабул кардан, пазируфтан, писандидан, маъқул донистан, розӣ шудан; принять чьё-л. предложение пешниҳоди касеро пази­руфтан; принять чёй-л. совет маслиҳати касеро писандидан
    7. что кардан, баровардан; принять резозлюцию қарор қабул кардан (баровардан)
    8. что (по радио у телеграфу и т. п) қабул кардан, гирифтан, шунидан гирифтан; принять телефонограмму телефонограммаро [навишта] гирифтан
    9. что в сочет. с сущ. принять решение қарор қабул кардан, ба як карор принять присягу савганд ёд кардан принять смерть ба марг рафтан
    10. что: принять душ дар таги душ (обпош) оббозӣ кардан принять ванну дар ванна оббозӣ кардан
    11. что қабул кардан, пазируфтан дохил (ворид) шудан; шудан; принять граж­данство тобеияти мамлакатеро пазируфтан; принять христианскую веру дини насрониро қабул кардан ба мазҳаби насрони даромадан
    12. что пайдо кардан гирифтан, шудан; болезнь приняль серьёзный оборот беморӣ сахт шуд беморӣ хавфнок шуд
    13. что. чего хӯрдан, нӯшидан, истеъмол кардан фурӯ бурдан, қулт кардан; принять лекарство дору хӯрдан
    14. что фарз (ҳисоб) кардан, пиндоштан, гумон бурдан тахмин задан, киёс кардан // кого-чего за кого-что шумурдан, пиндоштан ҳисоб кардан; принять за шутку ҳазл ҳисоб кардан
    15. ба тарафе (ба ҷонибе) гаштан, моил шудан, тоб хӯрдан; принятьв право ба дасти (ба тарафи) рост гаштан
    16. что прост, бурдан, ғундошта будан гирифтан, гирифта бурдан, бардоштан принятьпосуду со стола зарфи рӯи мизро ғундошта бурдан
    17. кого доягӣ кардан, зоёндан; принять ребёнка у кого-л дояи кӯдаке шудан <> принять бой (сражение) ҷанг кардан, ба ҷанг (ба мухориба) даромадан; принять вид кого худро… нишон додан, қиёфаи …ро гирифтан; принять мерь чора дидан (андешидан), чораҷӯй кардан; принять чью-л. сторону тарафи касеро гирифтан, тарафдори касе шудан; принять долю саҳмдори (ҳиссадори) чизе кардан; принять в кулаки кого прост, катъиян муқобил баромадан; принять во внимание ба эътибор гирифтан; принять в расчёт кого-что-л ба ҳисоб (ба назар) ги­рифтан; принять в штыки кого-что душманона пешвоз гирифтан; принять к свёдение ба маълумот гирифтан; принять [близко] к сердцу что ба дил [сахт] гирифтан; принять что-л. на веру ба чизе бе исботу далел (соддадилона) бовар кардан; \принять на свой счёт ба дил гирифтан, девори намкаш барин ба худ гирифтан; \принять на себя что-л. чизеро (кореро ба зиммаи (ба ӯҳдаи, ба гардани) худ гирифтан

    Русско-таджикский словарь > принять

  • 4 рука

    ж
    1. даст; кисть рукй панҷаи даст; пальцы на рукё ангуштҳои даст; левая рука дасти чап; по левую руку тарафи дасти чап; по правую руку тарафи дасти рост; брать в руки (на руки) ба даст гирифтан; брать за руку кого-л. касеро аз даст гирифтан; брать из рук у кого-л. аз дасти касе гирифтан; выронить из рук аз даст додан; держать за руку аз даст доштан; заложить руки за спину даст ба пушт кардан; перчатки по руке дастпӯшакҳо лоиқи даст; отдать в собственные руки ба дасти худаш супурдан; подать руку даст додан; пожать руку кому-л. дасти касеро фушурдан; прижать руку к сердцу даст ба сина гузоштан
    2. с определением даст; одам; твёрдая рука дасти тавоно; опытные руки дастони моҳир; умелые руки одами боҳунар
    3. хат; это его рука ин хати ӯст; чёткая рука хати хоно
    4. мн. руки коргар, коркун, қувваи коргарӣ; не хватало рабочих рук коргар намерасид
    5. разг. пуштибон, ҳомӣ, пушту паноҳ; своя рука одами худӣ, ошно; сильная рука пуштибони боэътимод; иметь руку ҳомӣ доштан, пушту паноҳ доштан
    6. уст.: отдать кому-л. руку [и сердце] касеро шавҳар ихтиёр кардан; просить чьей-л. рукй касеро ба занӣ хостан; предложить руку и сердце кому уст. таклифи издивоҷ кардан
    7. разг. дараҷа, рутбаи касбӣ; токарь первой рукй харроти забардаст (моҳир), харроти дараҷаи якӯм; большой рукй негодяй нобакори гузаро
    8. с предлогом «под» и определением дар ҳолати … дар вазъияти; под пьяную руку дар ҳолати мастӣ <> золотые руки 1) устои гулдаст 2) у кого-л. дасташ гул аст 3) ҳунарварӣ; лёгкая рука дасти сабук; правая рука дасти рост; средней рукй миёна, миёнахел; тяжёлая рука дастони бехосият; щедрою рукою, щедрой рукой бо дасти кушод, сахиёна; в руках кого-л., чьих-л., у кого-л. дар ихтиёри касе; на руках кого-л., чьйх-л., у кого-л. 1) дар парастории касе 2) дар ихтиёри касе; не с рукй кому ноқулай, носоз, нобоб; от рукй (писать, рисовать) бо даст (дастӣ, бо қалам) навиштан (расм кашидан); по рукам! розӣ!, хуб, майлаш!; под рукой наздикак, дар зери даст; под руку аз қултуқ (аз бағал) гирифта; взять под руку кого-л. бағали касе гирифтан; под руку говорить кому бемаврид гап зада халал расондан; под руку подвернуться (попасться) кому нохост ба даст афтодан; руками и ногами, с руками и ногами, с руками - ногами 1) бо ҷону дил 2) тамоман, комилан; рука об руку даст ба даст; руки вверх! даст боло кун!; руки коротки у кого зӯр намерасад; рукой не достать (не достанешь) дастнорас будан, даст кӯтоҳӣ мекунад; руки не доходят даст намерасад, фурсат нест; рука не дрогнет у кого-л. мижааш хам намехӯрад; руки опустились (отнялись) у кого ҳавсала пир шуд; рукой подать бисёр наздик; руки прочь! от кого, чего дафъ шав(ед)!, даст каш(ед)!, даст бардор!, дастатро гир!; руки чешутся у меня 1) дастҳоям касеро зан мегӯянд 2) дастҳоям кор талаб мекунанд; в наших (ваших. его и т. д.) руках дар ихтиёри мо (шумо, вай ва ғ.)\ из рук в руки, с рук на руки даст ба даст, бевосита; из рук вон (плохо) бисьёр бад, аз ҳад зисд ганда; бади бад, гандаи ганда; из вторых рук [узнать, получить] аз даҳони касе [фаҳмидан, шунидан]; из первых рук [узнать, получить] аниқ, яқин [фаҳмидан, гирифтан]; как без рук без кого-чего ноӯҳдабаро; как рукой сняло ту дидӣ ман надидам шуд, тамоман нест шуд; на живую руку шитобкорона, саросемавор, муваққатан; на скорую руку ҳаромуҳариш, даст ба даст нарасида; на руку нечист (нечистый) дасташ калб; положа руку на сердце кушоду равшан, рӯйрост; скор на руку 1) зуд ҷазодиҳанда 2) тезкор, абҷир, тездаст; с легкой рукй чьей-л. бо ташаббуси касе; с пустыми руками бо дасти холи, дастхолӣ; с рук долой аз сар соқит; с руками оторвать чанг зада гирифтаы; брать голыми руками осон ба даст даровардан; взять себя в руки худдори кардан, худро ба даст гирифтан; выпустить из рук аз даст додан (баровардан); дать волю рукам 1) даст задан, даст расондан, даст дароз кардан 2) кӯфтан, задан, занозани кардан; дать по рукам кому-л. прост. дасти касеро кӯтоҳ кардан; держать в руках 1) что дар даст доштаи 2) кого дар таҳти назорати худ гирифтан; держать бразды правления в своих руках инони ҳокимиятро дар дасти худ доштан; держать власть в своих руках ҳокимиятро дар дасти худ нигоҳ доштан; держать вожжи в руках зимом дар даст доштан; держать себя в руках худдорӣ кардан; забрать в [свой]- руки ба даст гирифтан, мутеъ кардан; запустить руку во что, куда аз они худ кардан, соҳибӣ кардан; играть в четыре рукй дукаса роял навохтан; играть на руку кому-л. ба осиёи касе об рехтан; иметь (держать) в [своих] руках что доштан, соҳиб будан; ломать руки. даст бар сар задан, афсӯс хӯрдан; марать (пачкать) руки 1) об кого-л. бо нокасе сару кор доштан 2) обо что-л.. ба чизе даст олондан, ба кори баде даст задан; махнуть рукой на кого-что-л. даст афшондан, аз баҳри касе, чизе гузаштан; набить руку в чём, на чём моҳир шудан, малака ҳосил кардан, ёд гирифтан; нагреть руки на чем бо фиребу қаллобӣ бой шудан, таматтӯъ бурдан; наложить руку (лапу) на что зердаст (мутеъ! кардан; наложить на себя руки худро куштан; не знать, куда руки деть аз шарм саросема шудан, аз ҳиҷолат худро гум кардан; носить на руках когс 1) болои даст бардошта гаштан 2) эрка кардан, ба ноз парваридан; обагрить руки кровью (в крови) одам куштан, хун рехтан; опустить руки аз сарп худ соқит кардан; отбиться от рук бенӯхта (бесар, вайрон) шудан; отмахиваться руками и ногами, отмахиваться обёими руками қатъиян даст кашидан; плыть в руки осон (муфт) ба даст даромадан; подать (протянуть) руку [помощи] кому дасти ёрӣ дароз кардан; поднять руку на кого-л. 1) бар зидди касе даст бардоштан 2) дасти тааддӣ (таҷовуз) дароз кардан: покупать с рук аз даст харидан; попасть (попасться) в руки кого-л.. чьи-л., кому-л., к кому-л. 1) зердасти касе шуда мондан 2) ба дасти касе афтидан; попасть под горячую руку кому-л. ба ғазаби касе гирифтор шудан; прибрать к рукам 1) кого ба тасарруфи худ даровардан, зердаст кардан 2) что ба дасти худ гирифтан; приложить руку (руки) к кому, к чему даст задан, дар коре иштирок кардан; приложить руку к чему, под чем уст. даст мондан, имзо гузоштан; продать в одни руки ба як кас фурӯхтан: пройти между рук беҳуда сарф шуда мондан, бар бод рафтан (оид ба пул): развязать руки кому-л. ихтиёр ба дастг. касе додан; сбыть (спустить) с рук кого-что 1) фурӯхта халос шула;; 2) халос шудан; связать по рукам и ногам кого-л. дасту пои касеро бастан: связать руки кому-л. ҳуқуқи касеро маҳдуд кардан; сидеть сложа руки бекор нишастан, даст ба киса зада гаштан; сложить руки даст кашидан, дигар ба коре даст назадан; сойти с рук 1) кому бе ҷазо мондан, бе оқибат мондан 2) навъе гузаштан, бе ҷаиҷол гузаштан; стоять (держать) руки по швам хода барин рост истодан; умыть руки аз сари худ соқит кардан; ухватиться обеими руками за что-л. ба чизе дудаста часпида гирифтан; всё валится из рук у кого 1) кор пеш намеравад 2) ҳавсала нест; даю руку на отсечёние ба ҷонам қасам; дело горит в руках I/ кого кор ба дасти кордон аст; дело рук чьйх-л. ин кори вай: и карты (книги) в руки кому-л. панч панҷааш барин медонад; мастер на всё руки ба ҳар кор усто, ҳаркора даҳ ангушташ ҳунар; охулки на руку не положит прост. девона ба кори худ ҳушёр; сон в руку хоб рост баромад; рука руку моет погов. « даст дастро мешӯяд; чужими \рукаами жар загребать погов. бо дасти ғайр оҳаки таста хамир кардан

    Русско-таджикский словарь > рука

  • 5 глаз

    м
    1. чашм, дида; правый глаз чашми рост; чёрные глаза чашмони сиёҳ; близорукие глаза чашмони наздикбин, чашмони хира; заплаканные глаза дидаи ашкбор; глазас поволокой чашми хумор, нигоҳи махмурона; зажмурить глаза чашмро нимпӯш кардан; заглаз крыть глаза чашмро пӯшидан
    2. назар, нигоҳ, чашм; встретиться глазами чашм ба чашм афтидан (во хӯрдан); поднять глаза назар (нигоҳ) кардан; провожать глазами кого-что-л. аз пушти касе, чизе нигоҳ карда истодан
    3. чашм; бабушка стала слаба глаз -ами чашми модаркалон хира аст // тк. ед. чашм; верный глаз чашми дақиқ; меткий глаз чашми тез; опытный глаз чашми зирак; посмотреть на что-л. глазом знатока ба чизе бо чашми кор-дони нигоҳ кардан
    4. перен. разг. назорат; нужен глаз да глаз чашм набояд канд; у семй нянек дитя без глазу посл. «кайвонӣ нӯҳ шуд, завола гум шуд <> бесстыжие глаза проспг. бран. обращ. бешарм!, беҳаё!; доступный глазу аён, намоён; дурной глаз чашми бад; невооруженным(простым) глазом бо чашми оддӣ, бе айнак, бе дурбин; своими глазами бо чашми худ; хозяйский глаз пухтакорӣ; ғамхорӣ, назорат; в глаза рӯйрост, беибо; сказать в глаза кому-л. ба рӯи касе гуфтан; в глазах кого-л., чьих-л. дар (ба) назари касе, ба фикри (ба гумони) касе; вырасти в чьйх-л.- ах дар пеши назари касе эътибор (обрӯ) пайдо кардан; за глаза 1) дар ғайб, ғоибона, аз пушт 2) (не видя) нодида (дар хариду фурӯш, ҳангоми ичрра гирифтан) 3) (вполне) комилан, баҳузур; за глаза довольно басу зиёдатист, баҳузур мерасад; на глаз тахминӣ, аз рӯи дид; определить (прикинуть) на глаз аз рӯи дид тахмин (муайян) кардан; на глазах у кого-л. дар пеши чашми касе, дар пеши назари касе, дар ҳузури касе; всё это происходит у него на глазах ҳамаи ин кор дар пеши назари вай рӯй медиҳад; с глаз долой) дур шав аз чашмам (аз назарам); убирайся с глаз долой! рав!, аз пеши чашмам дафъ шав!, ба назарам на-намо! 2) ба чашм нанамояд; с глаз долой - из сердца вон посл. аз дида дур - аз дил дур; с глазу на глаз танҳо ба танҳо, якка ба якқа; для отвода глаз барои чашмбандӣ; как бельмо на -у дилбазан, халаи биқин барин; куда глаза глядят ҳар ҷо, ки бошад; ҳар ҷо, ки рост ояд; лопни [мой] глаза прост. кӯр шавам ки…; насколько хватает глаз то чашм дидана; ни в одном глазу (глазе) маст-паст не; сна ни в одном глазу прост. хеҷ хоб намебарад; ради прекрасных глаз ба хотири чашмони зебо; с закрытыми глазами фикр накарда, мулоҳиза накарда, чашмро пӯшида; с открытыми глазами касдан, дидаю дониста; с пьяных глаз прост. мастомаст; хоть глаз (глаза) выколи (коли тип-торик, торикистон; глаз отдыхает на чём чашми кас меосояд; глаза разбежались у кого ҳайрон шуда монд; глаза разгорелись у кого оби дахон рафт; глаза слипаются (закрываются) хоб зер мекунад; глаза бы [мой] не глядёли (не видали, не смотрели) намедидаму намесӯхтам;глаза на лоб лезут у кого прост. чашмон мош барин калон кушода мешаванд; глаза на мокром месте гирёнчак; и [даже] -ом не ведёт пинакашро вайрон намекунад; глаз не казать куда, к кому камнамо шудан, рафтуоро қатъ кардан; глазом не моргнув 1) мижа назада, бе фикру андеша 2) бе тарсу харос; не успел глазом моргнуть ба як мижа задан, дар як дам; глаз не сводить с кого-чего-л. аз касе, чизе чашм накандан; глаз не сомкнуть чашм напӯшидан, мижа тах накардан; в глаза не видеть кого ҳеч надидан, асло надидан; у меня в -глазах потемнёло пеши чашмонам сиёҳй зад; в - ах рябит дар пеши чашм биҷиррос мезанад; не знаю, с какими -глазами покажӯсь куда бо кадом рӯй ба чашми мардум намоён мешавам; берёчь пӯще глаза (ока) ҳамчун гавхараки чашм ҳифз кардан (нигоҳ доштан); бить в глаза диққатро ба худ кашидан (ҷалб кардан); бросаться в глаза ба чашм афтодан, диқкатро ба худ ҷалб кардан; впиться глаз ами в кого, во что теғ кашида нигоҳ кардан; выкатить глаза прост. чашм ало кардан, чашм аз косахона баровардан; высмотреть [все] глаза прост. чашм чор шудан; вытаращить (выпялить) глаза прост. чашмро аз косахона баровардан, чашмро калон кушодан; глядеть (смотреть) во все глаза, глядеть (смотреть) в оба глаза бо диққат нигох кардан; делать большие -глаза дар тааҷҷуб мондан, ҳайрон шудан; делать круглые глаза худро ба нодонӣ задан; закрыть глаза кому-л. манаҳи касеро бастан; ба ҳалқи касе об чаккондан; закрыть глаза на что-л. чашм аз чизе пӯшидан, аҳамият ба чизе надодан; играть глазами ғамза кардан, чашм паррондан; искать глазами кого-что-л. чашм давонда касеро, чизеро кофтан; лезть в (на) глаза кому-л. прост. 1) зӯр зада диқкати касеро ба худ ҷалб карданӣ шудан 2) худнамоӣ кардан; мозолить глаза кому прост. хори чашм шудан; безор кардан; не верить [своим] глаз -ам ба чашмони худ бовар накардан; не спускать глаз с кого-чего-л. 1) (смотреть) чашм накандан аз касе, чизе 2) (приглаз стально следить) дар зери чашм доштан; открыть глаза кому-л. на что чашми касеро кушодан; отвести глаза кому-л. чашми касеро ба хато андохтан; пожирать глазами кого-что бо чашм хӯрдан; показываться (казаться) на глаза чьи, кому ба назар (ба чашм) намудан; попасть на глаза ба чашм афтидан; продрать глаза прост. чашм кущодан, бедор шудан; проплакать (выплакать) все глаза аз гиря чашмро варам кунондан; протереть глаза прост. бедор шудан; аз хоб хестан; пустить пыль в глаза кому-л. ба чашми касе хок пошидан; пялить (пучить) глаза на кого-что прост. чашмро песондан, чашм сих кардан, чашм дӯхтан; скрыться из глаз аз назар ғоиб шудан; смотреть в глаза кому 1) чашм дӯхтан 2) тамаллуқ кардан; смотреть в глаза чему нотарс рӯ ба рӯ шудан, беҳарос нигоҳ кардан; смотреть в глаза правде аз ҳақикат бим надоштан; смотреть в - а смерти аз марг наҳаросидан; смотреть прямо (смело) в глаза чему нотарсона нигох кардан; смотреть большими глазами тааҷчубомез чашм дӯхтан; смотреть другими глазами на кого--что бо дигар чашм дидан, аз дигар ҷиҳат баҳо додан; аз а в \глаза не знает алифро калтак мегӯяд; искры из глаз посыпались аз чашмон оташ парид; не в бровь, а в \глаз погов. « кофия рост омад; правда \глаза колет посл. сухани ҳак талх мешавад; у страха \глаза велики погов. тарсончак чор чащм дорад

    Русско-таджикский словарь > глаз

  • 6 делать

    несов.
    1. что кардан, сохтан, тайёр кардан; творог делают из простокваши чаккаро аз ҷурғот тайёр мекунанд; делать мебель мебел сохтан
    2. кардан, эҷод кардан, баровардан; делать фильм филм баровардан
    3. что кардан, кор кардан; ничего не делать бекор гаштан, ҳеҷ кор накардан; доьольно говорить, надо [дело] делать гап [задан] бас, кор кардан лозим; чего только мы не дёлали! кори накардагиамон намонд!; что мне было делать? ман чӣ коре карда метавонистам?
    4. в сочет. с сущ. что: делать зарядку машқ (варэиш) кардан; делать опыты таҷриба кардан; делать уроки дарс тайёр кардан; делать дополнения к новому изданию ба чопи нав иловаҳо даровардан; делать выбор интихоб кардан; делать вывод хулоса баровардан; делать глупости беақлӣ кардан; делать долги қарз гирифтан; делать наблюдения мушоҳида кардан; делать обход (о враче, стороже) дидан, дида баромадан; делать ошибку хато кардан; делать подарок тӯҳфа кардан; делать попытку саъй кардан; делать предупреждение огоҳонидан; делать различие фарқ кардан; делать сообщение хабар (ахборот) додан; делать усилия зӯр задан, кӯшиш кардан; делать шаг вперёд як қадам ба пеш мондан; делать жест рукой бо даст ишора кардан
    5. что (в сочет. со словами, указывающими на количество) гаштан, роҳ рафтан, чарх задан; поезд делает восемьдесят километров в час поезд дар як соат ҳаштод километр мегардад; колесо делает сто оборотов в минуту ғилдирак дар як дақиқа сад бор чарх мезанад; катер делает два рейса в сутки катер дар як шабонарӯз ду рейс мекунад
    6. что и без доп. рафтор (муомила) кардан; делать всё посвоему ҳама корро ба таври худ кардан; не знаю, что делать намедонам, чӣ кор кунам
    7. что кардан, расондан; делать добро некӣ кардан;делать одолжение илтифот кардан; делать кому-л. неприятности касеро хафа кардан (озор додан)
    8. кого-что из кого-чего кардан, сохтан, гардондан; делать из кого-л. посмешище касеро хандазор кардан; делать событие из каждого пустяка барои ҳар кори ночизе ҳаёҳу бардоштан // кого-что кем-чем кардан, таъин кардан; делать кого-л. своим помощником касеро ёрдамчии худ кардан; делать счастливым хушбахт кардан, бахтиёр кардан // кого-что кардан, сохтан, нишон додан; борода делала его старше своих лет ришаш ӯро аз будаш калонсолтар нишон медод <> делать авансы кому умедвор кардан, майли муошиқат кардан (аз тарафи зан); делать акцент на чем-л. чизеро таъкид кардан; делать вид вонамуд кардан; делать большие глаза дар тааҷҷуб мондан, ҳайрон шудан; делать весёлую (хорошую) мину при плохой игре бардурӯғ худро хурсанд нишон додан; делать глазки кому назарбозӣ кардан, чашмакӣ задан; делать дело (делать что-л. важное, полезное) кори муҳимме кардан; делать карьеру ба мартабаи калон (баланд) расидан; делать крюк давр зада роҳро дур кардан; делать кислую мйну рӯй турш кардан; делать нечего, нечего делать в знач. вводн. сл. илоҷ (илоҷи дигар) нест; делать нечего, придётся пойтй туда илоҷи дигар нест, бояд он ҷо рафт; делать погоду таъсири ҳалкунанда доштан; роли муҳим бозидан; делать предложение хостгорӣ кардан; делать стойку охот. сайдро дида наҷунбида истодан; собака делает стойку саг сайдро дида наҷунбида меистад; делать сцену кому-л. бо касе ҷанҷол бардоштан; делать честь кому-л. обрӯи касеро бардоштан, лоиқи ҳурмат кардан; этот поступок делает вам честь ин рафторатон обрӯи шуморо мебардорад; делать из мухи слона аз пашша фил сохтан, аз коҳ кӯҳ сохтан; \делать под козырёк саломи ҳарбӣ додан; \делать под себя прост. бистарро олуда кардан; что \делать1, что будешь \делать ! чӣ бояд кард!, илоҷи дигар нест!; что прикажешь (прикажете) \делать ? чй бояд кард?, илоҷ чист?; от нечего \делать аз бекорӣ

    Русско-таджикский словарь > делать

  • 7 оторвать

    сов.
    1. что кандан, канда (дарронда) гирифтан, буридан, ҷудо кардан; оторвать пуговицу тугмаро кандан; ему оторвало снарядом руку безл. тири тӯп дасташро канда партофт
    2. что от кого-чего баркандан, гирифтан, дур кардан (андохтан), канор гузоштан; оторвать руки отлица дастҳоро аз рӯй гирифтан // перен. баркандан, бардоштан, дур кардан; оторвать глаза от книги чашм аз китоб бардоштан
    3. кого-что от кого-че го ҷудо кардан; оторвать от семьй аз оила ҷудо кардан
    4. кого-что от чего халал расондан, монондан, дур кардан, диққатро ба тарафи дигар кашидан;оторватьот дела аз кор монондан
    5. что прост. моҳирона гирифтан, бо чолокӣ ба даст даровардан <> оторвать от себя прост. аз на-сибаи худ ба дигар кас додан; с руками оторвать ҷанг зада гирифтан; не мочь(ие в силах, нельзя) оторвать глаз от кого-чего-л. чашм канда натавонистан; от неё глаз нельзя \оторвать аз вай чашм канда наметавонӣ

    Русско-таджикский словарь > оторвать

  • 8 стать

    I
    сов.
    1. хестан, рост хестан, аз ҷо хестан рост шудан; истодан; стать на цепочки ба нӯги по истодан; волосы стали дыбом мӯйҳо сих шуда монданд
    2. истодан, ҷой гирифтан; стать лагерем дар кароргоҳ ҷой гирифтан
    3. истодан, аз ҳаракат мондан; часы стали соат хобид; мотор стал мотор истод; лошади стали аспҳо аз ҳаракат монданд
    4. ҷойгир шудан, ғунҷидан; диван здесь не станет диван ин ҷо намеғунҷад
    5. таваккуф кардан; стать на якорь лангар андохтан
    6. сар кардан, ба коре шурӯъ кардан; стать на караул посбон шуда истодан <> -стать горой за кого-что пуштибон шудан; стать грудью за кого-что сина сипар кардан; стать поперёк горла кому дилбазан шудан, ба ҷон расондан; стать поперёк пути кому-л. пеши роҳи касеро гирифтан; стать в копеечку бисьёр қимат афтидан; стать во главе чего-л. дар сари чизе истодан; стать в тупик ноилоҷ монондан; стать на дыбы қатъиян мукобил шудан, пошна задан; стать на задние лапки перед кем хушомадгӯиро сар кардан, лаганбардор шудан; стать на колени таслим шудан, гардан фуровардан; стать на ноги 1) сиҳат шудан 2) мустакил шудан 3) аҳволи моддии худро беҳтар кярдан; стать на одну доску с кем-л. ба касе баробар шудан; стать на пути см. стать поперёк пути; стать на путь чего ихтиёр кардан; стать на стражу (на страже) чего-л. пуштибони чизе шудан, чизеро дифоъ кардан; дело стало кор хоб карда монд; за чем дело стало? чаро кор пеш намеравад?; ни \статьть ни сесть сӯзан партоӣ - рост меистад
    II
    ж
    1. кадду қомат, андом, сохти бадан
    2. зот; лошадь арабской стати аспи зоти тозӣ
    3. перен. уст. хо-сият
    4. в знач. сказ. со словами «что за, какая» уст.: чӣ ҳоҷат <> под стать 1) шабеҳ, монанд 2) мезебад, шинам, зебо; с какой стати? чаро? барои чӣ?
    сов.
    1. ҳамчун феъли ёридиҳанда кор фармуда мешавад: сар (шурӯъ) кардан; он сразу стал работать вай якбора ба кор сар кард; он стал заниматься на курсах вай ба хондан дар курс шурӯъ кард
    2. в сочет. с неопр.\ я стану тебе помогать ман ба ту ёрй медиҳам; я не стану тебя слушать ман гапи туро гӯш намекунам
    3. кем-чем безл. в сочет. с тв. или с прил. в тв. или им. означает «сделаться», «превратиться» шудан, гардидан; стать счастливым хушбахт шудан; он стал очень нервным вай бисьёр асабӣ шуд; в доме стало холодно хона хунук шуд; стать взрослым калон шудан; стать врачом духтур шудан
    4. шудан, воқеъ шудан, рӯй додан; что с ним стало? ба вай чӣ шуд?
    5. кого-чего безл. с отриц. намондан, тамом шудан; сил не стало қувва намонд
    6. разг. расидан, кифоя будан; станет ли на это времени? ба ин (кор) вақт мерасида бошад?
    7. прост. истодан, арзидан, афтидан; во сколько вам стало пальто? ин пальто ба шумо чанд пул афтид? <> во что бы то ни стало бо кадом роҳе ки бошад, ҳар навъ карда, ҳар чӣ бошадҳам; незаниматьстать чего прост. фаровон, мӯл, сероб; стало быть вводн. сл. (следовательно, значит) пас, набошад, яъне; стало быть, его нет дома пас ӯ дар хона нест; с него станет вай метавонад, аз дасти вай ҳар кор меояд

    Русско-таджикский словарь > стать

  • 9 снять

    сов.
    1. кого-что гирифтан, бардоштан, фуровардан; снять чайник с огня чойникро аз болои оташ гирифтан; снять ковёр со стены гилемро аз девор гирифтан; снять ребёнка с дивана кӯдакро аз диван фуровардан; снять рюкзак борхалтаро кашида фуровардан
    2. что кашидан, кашида гирифтан; снять пальто палторо кашидан
    3. что с.-х. бардоштан, ғундоштан, чидан; снять богатый урожай ҳосили фаровон бардоштан
    4. что кашида баровардан (гирифтан); снять лодку с мели заврақро аз ҷои пасти об кашида баровардаи
    5. что буридан, бурида гирифтан; снять волосы мӯй гирифтан; снять шкуру с медведя хирсро пӯст кандан; снять пуговицы тугмаҳоро бурида гирифтан
    6. кого-что ҷеғ зада гирифтан, пас гирифтан; снять караул қаровулро чеғ зада гирифтан
    7. кого-что воен. куштан, асир кардан; партизаны сняли часового партизанҳо посбони душманро куштанд
    8. кого перен. бекор кардан, баровардан; снять с работы аз кор баровардан; снять с учёта аз ҳисоб баровардан
    9. что перен. бекор кардан, лағв кардан, монондан; снять вопрос с обсуждения масъаларо ба муҳокима нагузоштан; он снял своё предложение вай таклифи худро пас гирифт; снять обвинение айбро бардоштан
    10. что озод кардан, халос кардан, гирифтан; снять ответственность с кого-л. касеро аз масъулият озод кардан
    11. что гирифтан, бардоштан; снять копию с диплома нусхаи дипломро бардоштан; снять мерку андоза гирифтан
    12. кого-что фото, кино сурат (акс) гирифтан; снять фильм фильм гирифтан
    13. что ба иҷора гирифтан; снять комнату хонаро ба иҷора гирифтан
    14. что юр. пурсидан, пурсида гирифтан, кардан; снять показания со свидетелей шоҳидонро пурсидан; снять допрос истинтоқ кардан <> снять голову с кого, кому 1) (убить) сар буридан 2) (наказать) калла кандан 3) уст. (подвести кого-л.) ноумед кардан; снять покров (покровы) с кого-чего-л. миси касеро, чизеро баровардан; снять последнюю рубашку с кого луб-луч кардан, лучу урён кардан; снять стружку с кого-л. касеро ба тахта ка-шидан; снять шляпу перед кем-л. дар пеши касе сари таъзим фуруд овардан; как рукой сняло что прост. ту дидӣ - ман надидам шуд, тамоман нест шуд

    Русско-таджикский словарь > снять

  • 10 счёт

    м
    1. (по знач. гл. считать
    II
    1, 2) ҳисоб, шумур, шумор; вести счёт деньгам пулро шумурда харч кардан; обучить счёту ҳисобро ёд додан; правила счёта қоидаҳои ҳисоб 2, фин. счёт, ҳисоб; лицевой счёт счёти (ҳисоби) шахсӣ; текущий счёт ҳисоби ҷорӣ; закрыть счёт 1) счётро бастан 2) аз рӯи счёт пул надодан (дар бораи банк)\ открыть счёт1. (о вкладчике) дар банк пул мондан;
    2. (о банке) пардохт кардан (оид ба банк) 3) спорт. ҳисобро кушодан 4) (добиться первого трофея) аввалин шуда ғанимат гирифтан
    3. счёт (ҳуҷҷати пулгирӣ ва пулдиҳӣ барои ягон чиз ё ягон кор) счёт за работу счёти кор; выписать счёт счёт навиштан; оплатить счёт пули счётро додан, аз рӯи счёт пул додан; представить счёт счёт додан
    4. спорт. ҳисоб, натиҷа; сквитать счёт ҳисоби бозиро баробар кардан; игра окончилась со счёт ом 2:0 бозӣ бо ҳисоби 2: 0 тамом шуд; счёт в нашу пользу натиҷаи бозӣ ба фоидаи мо
    5. муз. вазн; вальс написан на три счёта валс бо вазни сегона навишта шудааст
    6. чаще мн. счёты (по знач. гл. считаться 1) ҳисоб, ҳисобӣ, ҳисобу китоб; у нас с ним свой счёты мо ба вай ҳисобу китоб дорем <> круглый счёт ҳисоби яклухт; личные счёты тамаъ, ғараз; шестой по счёту шашӯм; без счёта бе ҳисоб, бехад, ҷудо бисёр; в два счёта дар як мижа задан, бе душворӣ; в конечном счёте оқибат, дар охири охирон, ниҳоят; для ровного счёта. барои осонии ҳисоб, барои ҳисоби аниқ; за (на) счёт кого-чего-л. 1) ба ҳисоби касе, чизе 2) истифода бурда, кор фармуда; на счёт кого-чего-л., чей-л. ба ҳисоби (ба пули) касе, чизе; на счету ба назар (ҳисоб) гирифта мешавад; на хорошем счету дар катори нағзҳо; ровным счётом 1) (точно) расо, мутлақо, тамоман 2) (всего навсего, только) ҳамагӣ, фақат, танҳо; ровным счётом ничего ҳеҷ чӣ; не идти в счёт ба назар (ба ҳисоб) гирифта нашудан; отнести за счёт кого-чего-л. 1) ба ҳисоби касе, чизе гузарондан; 2) ба касе, чизе нисбат додан; отнести на счёт кого-чего-л. ба касе, чизе нисбатдодан; принять на свой счёт ба дил гирифтан, ба худ кашидан, девори намкаш барин ба худ гирифтан; покончить счёты ҳисобро баробар кардан, ҷудо шудан; свести счёты с кем-л. ба касе ҳисобӣ кардан, аз касе интиқом гирифтан; сбросить со счетов (со счёта) кого-что сарфи назар кардан, аз эътибор соқит кардан; \счёту нет беҳисоб, ҷудо бисёр; терять \счёт ҳисобро гум кардан; что за \счёты! ҳисобу китоб чӣ даркор!

    Русско-таджикский словарь > счёт

  • 11 нагнать

    сов.
    1. кого-что расидан, баробар шудан; нагнать поезд бо поезд баробар шудан
    2. что разг. пур кардан, қусури чизеро баровардан; нагнать упущенное время қусури вақтро баровардан
    3. что разг. сарфа (сарфаҷӯӣ) кардан; шофёр нагнал двадцать минут шофёр бист дақиқа сарфа кард
    4. что, кого-чего ронда овардан, ҳай карда овардан; на базар нагнали много скота ба бозор моли бисёреро ҳай карда оварданд
    5. что, чего разг. баланд (зиёд) кунондан; нагнать температуру ҳа-роратро баланд кунондаи; нагнать пару буғро зиёд кунондан; нагнать цену нархро зиёд (баланд) кардан
    6. что, чего перен. ба ҳолате андохтан (овардан); нагнать скуку дилгир кунондан; нагнать страху ба воҳима андохтан; нагнать сон хоб оварондан
    7. что, чего кашидан, кашида тайёр кардан; нагнать смолы қатрон кашидан; \нагнать спирту спирт. кашидан

    Русско-таджикский словарь > нагнать

  • 12 набить

    сов.
    1. что пур кардан, анбоштан, пуропур рехтан, ҷо кардна; набить погреб льдом таҳхонаро бо (аз) ях пур кардан; набить папиросы найчаи папиросро аз тамоку пур кардан; набить трубку ба чубуқ тамоку ҷо кардан; набить рот (живот) прост. даҳон (шикам) пур кардан
    2. что на что зада шинондан (даровардан); набить обруч на бочку ба бочка чамбарак задан (зада шинондан)
    3. что текст. нақшдор кардан, гул баровардан; набить ситец ба чит нақш бастан
    4. что разг. занондан, задан; набить мозоли обила занондан; набить шишку на лбу пешониро зада варам кунондан
    5. что, чего разг. (вколотить) задан; набить гвоздей в стену ба девор мех задан
    6. что, чего разг. (разбить) шикастан
    7. что, кого-чего шикор (сайд) кардан (задан); набить уток мурғобӣ шикор кардан
    8. кому-чему прост. (победить в игре) ғолиб (зӯр) баромадан
    9. кого-что прост. задан, сахт задан; набить морду кому-л. груб. прост. ба фуки касе задан набить битком пур (лаболаб) кардан; набить карман (мошну) кисаро пур кардан; бой шудан; набить оскомину 1) дандонро кунд кардан, дандонро занондан (аз бисёр хӯрдани чизхои турш) 2) ба дил задан, безор (сер) шудан; набить руку вчём, на чём моҳир шудан, малака ҳосил кардан, ёд гирифтан; набить цену на что нархро бардоштан (баланд кардан); \набить себе цену нархи худро баланд кардан, бозори худро тез кардан

    Русско-таджикский словарь > набить

  • 13 наставить

    I
    сов.
    1. что кого-чего мондан, гузоштан; наставить на стол всякой еды ба рӯи миз ҳар гуна таом гузоштан
    2. чего разг. задан; т синяков зада кабуд кардан
    3. что [илова карда] дарозтар кардан; наставить рукава остинҳоро дарозтар кардан
    4. что рост кардан, ба нишон рост кардан; наставить дуло револьвера мили таппончаро рост кардан <> наставить нос кому-л. касеро фиреб додан, ду даст дар бинӣ монондан; наставить рога кому-л. 1) ба шавҳар бевафоӣ кардан 2) хушдори зани касе будан
    II
    сов. кого-что на что, чему уст. панд додан, насиҳат кардан; наставить на путь истинный (на путь истины) кого роҳи ҳақиқатро нишон додан, ба роҳи рост ҳидоят кардан; \наставить на ум (на разум) кого насиҳат додан

    Русско-таджикский словарь > наставить

  • 14 отбить

    сов.
    1. что шикастан, кандан, ҷудо кардан; отбить ручку у чайника дастаки чойникро шикастан
    2. что зада гардондан, зада дур кардан; отбить мяч тӯбро зада гардондан // кого-что дафъ (рад) кардан, зада ақиб рондан; отбить врага душманро зада ақиб рондан; отбить нападение ҳуҷумро дафъ кардан; отбить удар меча зарбаи шамшерро рад кардан
    3. кого-что зада гирифтан, бо задухӯрд халос кардан; отбить орудия у противника тӯпҳоро аз дасти душман зада гирифтан
    4. кого-что разг. аз роҳ бароварда гирифтан; отбить мужа у кого-л. шавҳари касеро аз роҳ бароварда гирифтан
    5. что разг. равондан; гардондан, пир (кӯр) кардан; отбить запах бӯи чизеро равондан; отбить охоту рағбати касеро гардондан; отбить аппетит иштиҳои касеро кӯр кардан // от кого-чего прост. дилхунук (дилсард, дур) кардан; отбить от дому аз хона дилхунук кардан
    6. что нишон до-дан, навохта нишон додан; отбить такт зарби оҳангеро нишон додан
    7. что зада абгор кардан; отбить ноги пойҳоро зада абгор кардан
    8. что дами чизеро тез кардан; отбить косу дами пойдосро тез кардан
    9. что ишора кардан, кашидан; отбить шнуром черту раҷҷа задан
    10. занг зада шудан; часы отбили полночь нисфи шаб соат занг зад <> \отбить хлеб у кого-л. нони касеро нимта кардан

    Русско-таджикский словарь > отбить

  • 15 пронести

    сов.
    1. кого-что бурдан, бардошта бурдан (овардан), гирифта бурдан (овардан); пронести чемодан до вагона чамадонро то дари вагон бар­дошта бурдан
    2. кого-что (мимо кого-чего-л.) бардошта гузаштан (гузарондан), аз пеши касе (чизе) гирифта гу­заштан; пронести знамёна мимо трибуны байрақҳоро бардошта аз назди минбар гузаштан // кого-что (через что-л.) аз миёни (аз байни) чизе гузарондан; пронести шкаф через дверь ҷевонро аз дар гузарондан // что разг. (доставить тайком) рустӣ (пинҳонӣ) бурда ра­вондан // что перен. дар дил (дар хотир, дар ёд) нигоҳ доштан (хиссеро, фикреро ва ғ.) пронести любовь к кому-л. через всю жизнь ишқи касеро то охири умр дар дил парваридан
    3. кого-что тез (давон-давон) гузаронда бурдан, тез (тозон) давонда гузарондан, босуръат бурдан (савора); машина пронесла нас через центр города мошин моро аз маркази шаҳр бо­суръат гузаронда бурд
    4. чаще безл. что рондан, ҳай (рад) кардан; тучу пронесло шамол абрро ронд, абр гузашта рафт // перен. (миновать - о беде, опасности и т. п.) гузаштан, бартараф (рафъ) шудан
    5. что уст. (раз­нести - слух, сплетню) паҳн кардан, миш-миш кардан, ғайбат кардан
    6. безл. кого прост, дарун равондан, дарунрав кардан, исҳол кардан (ку­нондан); от ягод ребёнка пронесло мева бачаро дарунрав кард

    Русско-таджикский словарь > пронести

  • 16 до

    межи қитъаи заминро то рош рондан до пахивание с (по знач. гл. допахать) рондан(и), ронда тамом кардан(и)
    II
    предлог с род.
    1. (указывает расстояние, время) то, то ба; до города осталось пять километров то шаҳр панҷ километр монд; достать до дна то ба таг расидан; до отхода поезда осталось полчаса то рафтани поезд ним соат монд; ждать до вечера то бегоҳ мунтазир шудан; до полной победы то ғалабаи комил; до особого распоряжения то фармони махсус
    2. (указывает на степень действия): износить до дыр то дариданаш пӯшидан; истратить до копейки то тини охир ин харҷ кардан; я удивлён до крайности ман бениҳоят ҳайронам; промокнуть до нитки шипшилтик шудан; промёрзнуть до костей сахт.хунук хӯрдан; покраснеть до корней волос аз хиҷолат суп-сурх шудан; устать до смерти бисёр шалпар шудан; обидеться до слёз сахт хафа шудан; вылить всё до капли то қатраи охирин рехтан
    3. (прежде) пеш аз, то; до революции пеш аз революция; до наступления холодов то хунук шудани ҳаво
    4. (приблизительно) қариб, тақрибан, то, то ба; зал вмещает до тысячи человек дар зал қариб ҳазор кас мегунҷад; мороз доходит до сорока градусов сармо то ба чил дараҷа мерасад
    5. (не больше) то; дети до десятй лет бачагони то синни даҳ; весом до пятй килограммов вазнаш то панҷ килограмм
    6. (указывает на лицо, предмет, которого что-л. касается) ба; мне нет до этого дела ман ба ин коре надорам; мне не до шуток (не до смеху) ҳозир ба ман шӯхӣ намефорад; что до кого-чего…, …бошад; что до меня, то я согласен гап дар бораи ман бошад, ман розӣ ҳастам <> до свидания хайр, то дидан(а); до чего … 1) (как) чунон…, бисёр…; до чего жарко чунон гарм ки…; до чего жаль сад афсӯс ки… 2) (какой) чӣ, аҷаб; до чего интересная книга аҷаб (чӣ) китоби шавқовар; до сих пор, до сих пор 1) (о месте) то ин ҷо; читайте до сих пор то ин ҷо хонед 2) (о времени) то ҳол; его нет до сих пор вай то ҳол нест; до того, как … то…; ждйте до того, как он придёт то омадани вай нигоҳ карда истед; они будут готовы до того, как он придёт то омадани вай онҳо тайёр мешаванд; до тех пор пока … то вақте ки…; до того, что… 1) (так долго, что) он қадар…; он кричал до того, что охрип вай он қадар дод зад, ки овозаш гирифт 2) (до такой степени, что) то ба дараҷае…, он чунон…, он қадар…; он до того устал, что не может двинуться вай он чунон монда шуд, ки маҷоли ҷунбидан надорад; от доскй до доскй (прочитать, выучить) аз аввал то охир, аз андаш ба бандаш (хондан, ёд кардан)
    II
    с нескл. муз. до (овози якуми гаммаи мусикӣ ва нотаи он)\ нижвее до дои поён (паст); взять вёрхнее до дои болоро хондан

    Русско-таджикский словарь > до

  • 17 просить

    несов.
    1. кого-что, кого-чего, оком и с неопр. хоҳиш (дархост) кардан, хостан, пурсидан, илтимос (таманно) кардан, талабидан, талаб кардан; просить о помощи ёрӣ талабидан; просить разреше­ния иҷозат пурсидан, иҷозат хостан; просить пить об пурсидан, об хостан // с неопр. таклиф (даъват) кардан, хоҳиш кардан; прошу садиться хоҳиш мекунам, [ки] нишинед, марҳамат кар­да бинишинед; прошу не беспокоиться хоҳиш мекунам, [ки] ташвиш накашед
    2. кого-что за кого-что, о ком-чём барои касе ҳаракат кардан; шафоат кардан аз касе; просить за товарища барои рафиқи худ илтимос (хоҳиш) кардан
    3. кого-что и без доп. даъват (таклиф) кардан, ҷеғ задан; просить к столу ба сари миз (дастархон) таклиф кардан
    4. что разг. (назначать цену) хостан, нарх муқаррар (таъин) кардан, нарх мондан, баҳо гузоштан
    5. разг. (собирать ми­лостыню) гадоӣ кардан, садақа ҷамъ кардан <> прошу [вас] мархамат кунед, бифармоед, хоҳиш мекунам; прошу покорно оҷизона илтимос ме­кунам; просить руки кого, чьей ба зани хостан; просить честью бо нағзӣ пурсидан, бо забони хуш илтимос кардан; милости просим (прошу) марҳамат кунед, лутф фармоед; есть про­сит (просят) шутл. «ошу нонте», мегӯяд, кораш шудааст; сапоги про­сят каши шутл. мӯза хандидааст

    Русско-таджикский словарь > просить

  • 18 списать

    сов.
    1. что, с чего навишта гирифтан, кӯчондан, кӯчонда навиштан, нусха бардоштан (гирифтан); списать с доски аз тахта навишта гирифтан
    2. кого-что, с кого-чего нусха бардоштан, тасвир кардан; свою «Студентку» художник списал с сестры дар расми «Студентдухтар»и худ рассом хоҳари худро тасвир кардааст
    3. что бухг. аз ҳисоб баровардан, сарф шудагӣ ҳисоб кардан; списать задолженность қарзро аз ҳисоб баровардан
    4. мор. хориҷ кардан, баровардан <> списать в расход уст. прост. кого паррондан, куштан

    Русско-таджикский словарь > списать

  • 19 вид

    I
    м
    1. намуд, афту андом, қиёфа; здоровый вид афту андоми солим; придать вид кому-чему-л. касеро, чизеро ба намуде даровардан
    2. манзара; из окна был вид на озеро аз тиреза манзараи кӯл намоён буд; какой красивый вид ! чй манзараи зебо!
    3. мн. Виды фарз, тахмин; ният, мақсад, ғараз; виды на урожай андозаи ҳосил (аз рӯи тахмин) <> вид на жительство уст. паспорт, ҳуҷҷати зист; в видах чего уст. бо мақсади …; в видах экономии бо мақсади сарфакорӣ; в виде 1) (в форме чего-л.) монанди…, …барин; нарост в виде опухоли ғуррии монанди омос 2) (в качестве чего-л.) ба тариқи…, ба сифати…; в виде упрёка ба тариқи таъна; в каком-л. виде дар ҳолате; в нетрезвом виде дар ҳолати мастӣ, дар сархушӣ; для вида руякӣ, барои намуд; на вид, по виду, с виду аз рӯи намуд, зоҳиран, аз афт(аш); на вид ему было лет двадцать вай зоҳиран бистсола буд, ни под каким видом дар ҳеҷ сурат, ҳаргиз, асло, ба ҳеҷ ваҷҳ; под видом 1) чего бо баҳонаи …; под видом рыбной ловли бо баҳонаи моҳигирӣ 2) кого-чего ба қиёфаи…; при виде… дида, ҳангоми дидан; быть на виду намоён будан, дар мадди назар будан; видать виды 1) гармию сардиро дидан (чашидан), ҷаҳондида (таҷрибакор, пурдида) будан 2) (об одежде) обшуста (нимдошт) будан; делать вид вонамуд кардан; иметь виды на кого-что-л. касеро, чизеро таги чашм кардан; иметь в виду 1) (подразумевать) дар назар доштан 2) (принимать во внимание) дар хотир (дар назар) доштан, ба эътибор гирифтан; я буду иметь вас в виду ман шуморо дар назар хоҳам дошт 3) (иметь намерение) ният доштан, хостан; имейте в виду ба назар гиред, дар хотир дошта бошед; не подать (не показать) виду (вида) вонамуд кардан, сир надодан; принять вид кого худро … нишон додан; он принял беспечный вид (вид беспечного человека) ӯ худро бепарво нишон дод; потерять из виду (из вида) аз назар гум кардан; скрыться из виду (из вида) аз чашм ғайб задан, аз назар ғоиб шудан; ставить на вид кому огоҳ кардан, огоҳонидан; упустить (выпустить) из виду (из вида) фаромӯш кардан, ба назар нагирифтан
    II
    м
    1. навъ, хел; виды спорта навъҳои варзиш
    2. биол. ҷинс, зот
    3. грам. намуд; совершенный вид глагола намуди мутлақи феъл; несовершённый вид глагола намуди ғайримутлақифеъл; многократный вид глагола намуди бисьёркаратаи феъл; однократный \вид глагола намуди яккаратаи феъл

    Русско-таджикский словарь > вид

  • 20 отнестй

    сов.
    1. кого-что бурдан, бурда расондан (додан, мондан); отнестй книгу в библиотёку китобро ба китобхона бурдан; отнестй ребёнка в ясли бачаро ба ясли бурда мондан
    2. кого-что бардошта бурдан, дур кардан, ба дигар ҷо бурдан; отнестй забор дальше деворро акибтар бурдан; отнестй от дороги аз сари роҳ дур кардан // (течением, ветром) бурдан, рондан; течением отнесло лодку безл. ҷараёни об заврақро гирифта бурд
    II
    (отстранить от себя) кашидан, ёзондан, гардондан
    3. кого-что к кому-чему нисбат (тааллук) додан, мансуб кардан, марбут (мансуб) донистан; отнестй рукопись к десятому веку дастнависро марбут ба асри даҳум донистан // что к чему донистан, ҳавола кардан, вобаста кардан; ошибки следует отнестй к его небрежности хатоҳои содиршударо аз бепарвоии ӯ бояд донист
    4. что разг. (отложить) монондан, мавкуф гузоштан, гузарондан
    5. что прост. буридан, ҷудо (катъ) кардан; отнестй голову сар аз тан буридан <> отнестй за счёт кого-чего-либо 1) ба ҳисоби касе, чизе гузарондан 2) ба касе, чизе нисбатдодан; \отнестй на чей-л. счёт ба касе, чизе нисбат додан

    Русско-таджикский словарь > отнестй

См. также в других словарях:

  • Что-то хочется чего-то, а кого - не знаю, а кого знаю, того нё хочется — о неясных желаниях с намёком на интамные отношенця …   Живая речь. Словарь разговорных выражений

  • ЧТО — (1) ЧТО (1) [што] чего, чему, что, чем, о чём, местоим. 1. вопросительное. Какой предмет (вещь), какое явление? Что это такое? Чего вы ждете? Что с вами? Чем ты недоволен? Что из того (следует)? «Что нового покажет мне Москва?» Грибоедов. «Что… …   Толковый словарь Ушакова

  • ЧТО — (1) ЧТО (1) [што] чего, чему, что, чем, о чём, местоим. 1. вопросительное. Какой предмет (вещь), какое явление? Что это такое? Чего вы ждете? Что с вами? Чем ты недоволен? Что из того (следует)? «Что нового покажет мне Москва?» Грибоедов. «Что… …   Толковый словарь Ушакова

  • Что — (1) ЧТО (1) [што] чего, чему, что, чем, о чём, местоим. 1. вопросительное. Какой предмет (вещь), какое явление? Что это такое? Чего вы ждете? Что с вами? Чем ты недоволен? Что из того (следует)? «Что нового покажет мне Москва?» Грибоедов. «Что… …   Толковый словарь Ушакова

  • что — [шт ], чего, чему, чем, о чём, мест. 1. вопрос. и союзн. Указывает на предмет, явление, о к рых идёт речь. Ч. случилось? Скажи, ч. случилось. Ч. ни делай, на него не угодишь. Ч. вы говорите? (употр. также как выражение удивления по поводу чего н …   Толковый словарь Ожегова

  • что — 1. ЧТО [шт], чего, чему, чем, о чём и неизм.; местоим. сущ. и союзн. сл. 1. Указывает на предмет, явление, ситуацию, о которых идёт речь. Что случилось? Скажи, что случилось. Чего тебе: чаю или кофе? Что вы говорите? (также: как выражение… …   Энциклопедический словарь

  • Что касается до — КАСАТЬСЯ, аюсь, аешься; несов., кого чего и (устар.) до кого чего. Толковый словарь Ожегова. С.И. Ожегов, Н.Ю. Шведова. 1949 1992 …   Толковый словарь Ожегова

  • что касается — кого чего (до кого чего), то.. Если говорить о ком , чём л., то …   Словарь многих выражений

  • что до — что/ до (кого чего) …   Слитно. Раздельно. Через дефис.

  • что мне — (тебе, ему и т.п.) (за дело) до кого чего Совсем не интересует, не касается …   Словарь многих выражений

  • что — 1) чего, чему, что, чем, о чём, мест. 1. вопросительное. Обозначает вопрос о предмете, явлении, признаке и т. п. Что ищет он в стране далекой? Что кинул он в краю родном? Лермонтов, Парус. Чего тебе: чаю или кофе? Эй, Афанасья, кофе доктору, да… …   Малый академический словарь

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»