-
21 Изменить
- mutare; commutare; immutare; transformare; variare; modificare; vertere (vestes; sententiam; jussa); convertere; versare; alterare; deflectere; inflectere; novare; adulterium committere;• переноси без жалоб то, чего изменить нельзя - feras, quod mutari non potest;
• когда изменило военное счастье - verso Marte;
-
22 Как
- quo modo; ut, uti; qui; qua; quemadmodum; qualiter; quanto;quam; sicut;• в то время как - dum;
• до того как - priusquam;
• как бы (как будто) - quasi; ceu;
• как бы ни - quomodocumque; utcunque; ut ut;
• как можно - quam; ut (ut planissime exponam);
• как правило - pro more; pro norma;
• как следует - rite;
• как... так... - cum... tum; tam... quam; ut... ita (sic);
• как только - simul atque; quum extemplo; ut, ut primum (ut Romam venit, praetor factus est); statim ut (ac, atque, quum, quam); как только он это сказал - haec ut dixit;
• между тем как - dum;
• не такой как - dissimilis; diversus;
• не что иное как - nihil aliud nisi;
• перед тем как - antequam; priusquam;
• подобно тому как - simili modo ac; similiter ac;
• после того как - postquam;
• с тех пор как - ex quo;
• как поживаешь? - Ut vales?
• продолжай как начал - perge ut instituisti;
• как сказано выше - ut ante dictum est;
• когда эти обвинения были возведены на него, как он переносил их! - Quae postea sunt in eum ingesta, ut sustinuit!
• как бы ни обстояло дело - ut ut res haec sese habet;
• как человек (так как я человек) я могу ошибаться - possum falli ut homo;
• многие фиденаты, так как они были римскими колонистами, знали латинский язык - magna pars Fidenatium, ut qui coloni additi Romani essent, Latine sciebant;
• с тех пор как ты уехал в Брундизий, я не получил от тебя ни одного письма - ut Brundisio profectus es, nullae mihi abs te sunt redditae litterae;
• как это забавно! - Quam facete!
• как тебя назвать? - Quem te appellem?
• как это могло случиться? - Qui fieri poterat?
• как золото в огне, так верное доброжелательство в каком-либо несчатье познать можно - quasi aurum igne, sic benevolentia fidelis periculo aliquo perspici potest;
-
23 Лодочник
- nauta; portitor; lintrarius;• когда философ Платон переезжал на судне через реку, лодочник ничего с него за это не требовал - Plato cum flumen navi transisset, nec ab illo quidquam portitor exegisset;
-
24 Мнение
- opinio; setentia; placitum; arbitrium; consilium; mens; animus; suffragium; judicium; persuasio;• определённое мнение - sententia destinata; sensus;
• ложное мнение - opinio falsa;
• предвзятое мнение - opinio praesumpta;
• по моему мнению - mea sententia; meo sensu; me censente;
• по твоему мнению - suffragio tuo;
• вот вам моё мнение об этом - habetis de ea re quid sentiam;
• разделить мнение - idem sentire; consentire;
• согласиться с чьим-либо мнением - assensu suo comprobare sententiam alicujus;
• расходиться во мнении - dissentire; in sententia discedere;
• присоединиться к чьему-л. мнению - in sententiam alicujus pedibus vadere;
• быть хорошего (высокого) мнения - bene existimare;
• говорить в защиту какого-л. мнения - disputare in aliquam sententiam;
• общественное мнение - fama (militum; contra famam omnium);
• когда кто-л. высказывал своё мнение - quum dixisset aliquis, quid sibi videretur;
• внушать то одни мнения, то другие - variare invicem sententias;
• отвергать чье-либо мнение - respuere sententiam alterius;
• наши мнения различны - sententiae nostrae discrepant; opinionum inter nos dissimilitudo / dissentio est;
-
25 Монополия
- monopolium;• монополией называется, когда один человек скупает весь товар определенного вида, устанавливая цены по своему собственному усмотрению - monopolium dicitur, cum unus solus aliquod genus mercaturae universum emit, pretium ad suum libitum statuens;
-
26 Музыка
- musica; musice,es,f; ars musica; symphonia; symphoniae concentus;• вокальная музыка - symphonia / concentus vocalis;
• инструментальная музыка - symphonia instrumentalis;
• по правилам музыки - e regulis artis musicae;
• когда (пока) играла музыка - quum symphonia caneret;
• под звуки музыки - ad symphoniam;
• при звуках оглушительной музыки - symphonia strepente;
• музыка чужда римским нравам...ну, а что касается пляски (танцев), то она просто считается пороком - musica Romanis moribus abest..., saltare vero etiam in vitiis ponitur; музыкальный - musicalis;
• музыкальная драма - melodramatium;
• музыкальные ноты - chartae musicae / symphonicae;
• музыкальная азбука - elementa musices; musicum alphabetum;
-
27 Награда
- praemium; signum laudis; adoria; pretium; merces cedis f, fructus us;• высшая награда - primae (primas ferre, tenere);
• добытая доблестью (заслуженная) награда - virtutis spolia;
• награда за труды - operae pretium;
• искать награды за труды - laboris praemium quaerere / petere;
• убавить из награды - detrahere de mercede;
• привлекать наградой - invitare praemiis;
• получить награду (вознаграждение) - praemio affici; mercedem accipere, recipere;
• величайшие труды делаются легки, когда они славу имеют наградою - summi labores magna compensati gloria mitigantur;
• награду за труды обещать, назначить - mercedem laborum constituere / proponere / promittere;
• награда превышающая услугу - plenior officio merces;
-
28 Надежда
- spes (alicujus rei, de aliqua re); fiducia (rei alicujus); praesumptio; exspectatio;• в надежде на что? - qua spe?
• в надежде на что-л. - ad spem alicujus rei;
• возлагать надежды - spem bonam (re)ponere;
• возлагать надежду на кого-л. - habere spem de aliquo; spes in aliquo est;
• полный надежды - spei certus;
• не иметь надежды - desperare; nullam spem habere;
• нет никакой надежды - spei nihil est; nulla spes est;
• нет никакой надежды, что это случится - id fore spes nulla est / ostenditur / relinquitur / nullus spei relictus est locus;
• потерять надежду - spem abjicere (deponere); a spe repelli; decidere a spe;
• потерять надежду на победу - desperare victoriam;
• лишиться надежды - desperare; diffidere; nulla spe pasci; animo cadere; spen omnem deponere / abjicere spem omnium rerum;
• лишить кого-либо надежды - spem alicui adimere / eripere / auferre; de spe dejicere aliquem;
• не питать никакой надежды на мир - desperare pacem;
• когда всякая надежда была потеряна - spe undique abscisa;
• угасшая надежда - spes sublapsa;
• потерявший всякую надежду - spe depulsus;
• лишить надежды - tollere spem;
• возыметь некоторую надежду - in nonnulam spem venire, ingredi, adduci;
• слабая надежда - specula;
• у меня есть надежда - spes me tenet; aliquid in spe est;
• у меня остается еще некоторая надежда - spes me quaedam sustentat;
• есть некоторый луч надежды - spes affulget;
• твоя надежда не тщетна (не напрасна) - ad spem respondet eventus; spes tua non fuit irrita;
• внушать надежду - aliquem in spem vocare;
• моя надежда на успех моей просьбы возросла - majorem spem impetrandi nactus sum;
• мыс Доброй Надежды - - Caput Bonae Spei;
• внушать (подать) надежду - ostendere spem; afferre, facere, dare spem; spondere (ingenium Philippi magnum spondebat virum); in spem inducere aliquem; spem injicere alicui;
• есть надежда на что-л. - ostenditur spes alicujus rei;
• окрылённые надеждой - in spem adducti;
• лелеять надежду - affectare spem;
• питать добрые надежды - bene sperare;
• я имею великую надежду - magna me spes tenet; magna un spe sum; spem bonam habeo;
• подающий бoльшие надежды - in quo certior spes est; (юноша) - adulescens summae spei;
• тешить (обманывать) себя пустой надеждой - blandiri sibi inepta spe;
• льститься пустой надеждой - spes inanes agitare;
• обмануться в надежде - spe dejici, labi;
• надежда достичь чего-л. - spes affectandae alicujus rei;
• в надежде достигнуть власти - spe dominationis, in spe potentiae;
• погибли надежды земледельца - coloni vota jacent;
• вся надежда на него - omnis spes vertitur in eo;
• вся моя надежда на Бога, его милосердие и благость - in unius Dei bonitate atque clementia omnia statuo / colloco / pono; omnes in solo Deo sitas atque locatas rationes et spes habeo; in Deo spes mea omnis residet;
• только эта надежда мне и остается - haec una mihi spes superest; hac una spe nitor;
• надежда его обманула - spes eum frustratur;
• надежда моя осталась тщетной - spes mea in irritum redacta est; ad irritum spes mea cecidit;
• он тешит его тщетной надеждой - ilu надежда - illum inani spe ducit / pascit / lactat;
• ты оправдал наши надежды - exspectationem de te factam explevisti; conceptae de te opinioni egregie respondisti;
• только надежда утешает человека в несчатьи - sola spes hominem in miseriis consolari solet;
-
29 Написать
(con)scribere; inscribere; perscribere; adnotare;• написать кому-либо о чем-либо - aliquid / de aliqua re ad quempiam scribere; alicui quidpiam litteris significare; aliquem de re quapiam per litteras facere certiorem;
• я напишу тебе побольше, когда у меня будет время - cum otii plusculum nactus fuero, litteras ad te mittam uberiores / longiores / pluribus ad te scribam;
• написать современную историю - sui temporis historiam scribere; aevi sui annales conscribere; res gestas monumentis litterarum consignare;
• написать стихи золотыми буквами - perarare auro carmina;
• написать письмо - epistolam texere;
-
30 Наступать
- inire; subire (ex inferiore loco); venire; advenire; supervenire (grata superveniet quae non sperabitur hora); appropinquare; adesse; (на что-либо) - calcare (viperam; pede alicujus calcari); incedere; sequi; consequi; insistere;• когда наступит старость - quum ad senectam ventum est;
• пока не наступит выздоровление - donec sanitas venit;
• наступающие - succedentes;
-
31 Ночь
- nox;• бессонная ночь - vigilata nox; vigilia;
• не знать ночью ни сна, ни душевного покоя - oculisve aut pectore noctem non accipere;
• ночи проходят без сна - noctes vigilantur;
• проводить бессонные ночи в чём-л. - vigilias in aliqua re consumere;
• ночью - noctu; de nocte;
• когда ночь окутывала землю - nox quum terras teneret;
• с наступлением ночи - prima nocte;
-
32 Обстоятельство
- res; titulus; tempus; status (rerum; vitae); conditio; circumstantia; causa; positio; accidens, -entis n; facinus, -oris n;• обстоятельства таковы - res hoc statu est;
• так уж сложились обстоятельства - sic enim res ferebat;
• обстоятельство, которое кажется извиняющим - titulus, qui videtur excusare;
• обстоятельства - circumstantia (rerum);
• в зависимости от обстоятельств - pro re; pro tempore; pro re nata;
• смотря по обстоятельствам - pro tempore et pro re;
• когда требуют обстоятельства - ubi occasio admonet; si res poscat/cogat/exigat;
• применяться к обстоятельствам - uti temporibus;
• ни при каких обстоятельствах - nullo modo;
• при всех обстоятельствах - utique;
• при любых обстоятельствах - per aequa per iniqua;
• как бы ни сложились обстоятельства - quicumque venti erunt;
• при таких обстоятельствах - in tali rerum statu;
• при нынешних, по крайней мере, обстоятельствах - ut nunc quidem est;
• благоприятные обстоятельства - expedientia;
• при хороших обстоятельствах - salvis rebus;
• побуждаемый этими обстоятельствами - his rebus adductus;
• в тяжёлых обстоятельствах (in) rebus egenis;
• чрезвычайное и непреодолимое обстоятельство - vis major (excusat);
• исследовать как факты, так и их обстоятельства - ut res, ita tempora rerum quaerere;
• изменение обстоятельств - inclinatio temporis;
• решения зависят от обстоятельств - consilia temporum sunt;
• в силу обстоятельств - temporis causa;
• часто в тяжёлых обстоятельствах - multis et magnis tempestatibus;
• зависящий от обстоятельств - temporarius (amicitia; brevis et t.);
• стечение обстоятельств - temeritas;
-
33 Плоть
- caro; corpus, -oris n; viscus, viscera;• о, как преступно, когда одна плоть поглощает другую! - Heu, quantum scelus est in viscera viscera condi!
-
34 Плохо
- male; nequiter (aliquid facere; cenare; bellum gerere); misere; prave; perverse;• плохо, когда хозяина учит управляющий - male agitur cum domino, quem villicus docet;
-
35 Помнить
- meminisse; memorari; memoria aliquid tenere; tenere memoriam alicujus rei; tenere (dicta; duodecim aerumnas Herculis);• я неточно помнил дорогу - viam non diligenter tenebam;
• помните, что боги не забывают ни добрых дел, ни беззаконий - sperate deos memores fandi atque nefandi;
• я буду это всегда помнить - alicujus rei memoria in me vigebit; res aliqua apud me nunquam intermoritura est;
• помни свои обещание - promissa tua memoria teneto;
• кто не помнит благодеяний, тот их недостоин - immemor beneficiorum iis indignus est;
• помнить чьи-либо заслугиуслуги - alicujus meritameritorum in nos recordari;
• я помню, вы когда-то говорили - memini te hoc aliquando dixisse;
• помнится мне, что я читал - memini me legisse;
-
36 Прибытие
- adventus (alicujus); appulsus (navis);• когда состоится прибытие в порт - quum ventum fuerit in portum;
-
37 Приходить
- venire (domum ad aliquem; Romam); advenire; obvenire; pervenire; adire (ad urbem); accedere; se afferre, afferri (ad aliquem locum); se agere; agi; esse;• не в добрый час пришел я сюда - haud auspicato huc me attuli;
• когда приходит старость - quum ad senectam ventum est;
• приходить вовремя, кстати - bene venire;
• ко мне рано утром пришёл Дионисий - ad me bene mane Dionysius fuit;
• приходить в голову - subire (in mentem); succurrere;
• приходить в оцепенение - torpescere;
• приходить в ветхость - obsolescere; collabi;
• приходить в изумление - obstupescere;
• приходить в себя - exoriri;
• приходить в упадок - senescere; dilabi;
• приходить к чему-л. - obvenire;
• приходить на помощь - auxiliari; subvenire; succurrere; supervenire;
• приходить назад - redire; remeare; reverti;
• приходить неожиданно - supervenire;
• приходить с визитом - salutare; visitare;
-
38 Равный
- aequus; aequalis; aequans; aequabilis; par; compar; parilis (noctes pariles diebus);• быть равным - aequare;
• при прочих равных условиях - ceteris paribus;
• равным образом - item; itidem; pariter; perinde; aeque; eadem; mutuo; necnon;
• с равным правом - aequo jure;
• делать равным - exaequare (omnium dignitatem);
• сделать свободу равной для всех - exaequare libertatem;
• быть равным кому-л. - se exaequare cum aliquo, exaequare aliquem, exaequari cum aliquo;
• делать равным - aequare (aliquid alicui rei, cum aliqua re);
• при равной для всех опасности - aequato omnium periculo;
• когда бой вёлся равными силами - dimicatione aequata, aequato Marte;
-
39 Разумеется
- certe; nimirum; sane; scilicet; videlicet; vero; quippe; scilicet;• закон повелевает приближаться к богам чистым, разумеется, духовно - caste jubet lex adire ad deos, animo videlicet;
• когда об этом договорились, тогда, разумеется... - haec ubi convenerunt, tunc...
-
40 Свободный
- liber; liberalis; vacivus (tempus vacivum laboris); vacuus (aliqua re, ab aliqua re, alicujus rei; tempus); solutus; remotus; laxus; patens;• свободный человек - liberum corpus;
• быть свободным - vacare (domus vacat; locus vacat); sui juris esse;
• свободный от повинностей - immunis;
• служанка, сегодня ещё принадлежащая мне, теперь свободна - ancilla, quae mea fuit hodie, sua nunc est;
• неоценимое благо - быть свободным - inaestimabile bonum est suum fieri;
• когда у него выдаётся свободная минута - quicquid illi vacat;
• напишу что-нибудь, если буду свободен - scribam aliquid, si vacabo;
См. также в других словарях:
когда б — когда б … Орфографический словарь-справочник
когда бы — когда бы … Орфографический словарь-справочник
когда-то — когда то … Орфографический словарь-справочник
когда б — когда бы … Орфографический словарь русского языка
когда б не — когда бы не … Орфографический словарь русского языка
когда б ни — когда бы ни … Орфографический словарь русского языка
когда — когда/ (бы) ещё … Слитно. Раздельно. Через дефис.
когда — когда … Морфемно-орфографический словарь
когда-то — когда/ то … Морфемно-орфографический словарь
когда-то — когда/ то … Правописание трудных наречий
когда — I. местоим. нареч. 1. В какое время? Пойдём в кино. Когда? Когда же собрание? // (в риторич. вопросе и восклиц. с частицей же). Употр. для выражения уверенности в противоположном ответе, выражения полной невозможности чего л.; разве. Когда же… … Энциклопедический словарь