-
101 второй
1. числ.икенсе2. прил.второстепенныйикенсе, икенсе дәрәжәләге3. прил.заменяющий первогоикенсе4. в знач. сущ. с второеблюдоикенсе, икенсе блюдодо вторых петухов — бик оҙаҡ, төндөң икенсе яртыһына тиклем, икенсе әтәс ҡысҡырғансы
из вторых рук — кеше аша (ишетеү, белеү)
-
102 выйти
1. сов.сығыу, сығып китеү2. сов.случитьсякилеп сығыу, булыувыйти в люди — кеше булыу, аяҡҡа баҫыу
выйти в тираж — ҡулланылыштан сығыу, иҫкереү
выйти из берегов — ярҙан сығыу, ташыу
выйти из возраста — йәше сығыу, ҡартайыу
выйти из головы (памяти, ума) — баштан (хәтерҙән, аҡылдан) сығыу
выйти из положения — ҡыйын хәлдән сығыу, ҡотолоу, яйын табыу
выйти из строя — сафтан сығыу (боҙолоу, ауырыу)
выйти наружу — асылыу, асыҡланыу, беленеү
не вышел чем — килеп сыҡмау, тейешле кимәлдә булмау
годы вышли кому; прост.: — 1) йәше етеү, балиғ булыу
2) йәш үтеү3. сов. перен.ҡатнашыуҙан туҡтау, сығып китеү, (ташлап) сығыу4. сов.сығыу, барып (килеп) сығыу5. сов.произойти из какой-л. средыбулып (килеп) сығыу6. сов.үҫеп сығыу, ҡалҡыуүҫемлектәр7. сов.получиться(килеп) сығыу8. сов.за когосығыу9. сов.баҫылып сығыу, нәшер ителеү10. сов.израсходоваться(тотонолоп) бөтөү, сығыу -
103 выловить
1. сов. кого-чтототоу, тотоп алыу2. сов. кого-чторазг.истребить ловлейһөҙөп (тотоп) бөтөрөү -
104 выстоять
1. сов. чтобаҫып тороу, баҫып тороп үткәреү2. сов.бер кимәлдә (шул килеш) тороу, емерелмәйенсә тороу3. сов. перен.выдержатьтүҙеү, сыҙау, түҙә (сыҙай) алыу, бирешмәү, ҡаршы тора алыу -
105 выступать
1. несов. см. выступить2. несов.(алға) сығып тороу, сусайыу3. несов.ходить важной поступьюҡуҡрайып йөрөү, эре ҡиәфәт менән йөрөү -
106 выступить
1. сов.алға сығыу (сығып баҫыу)2. сов.сығыу, (сығып) китеү3. сов.(сик аша) сығыу4. сов.күренеү, килеп (бәреп) сығыу5. сов.сығыш яһау, сығып һөйләү -
107 вытекать
-
108 вьюн
1. м зоол.рыбаэт балығы, һаҡалсан2. м разг.о ловком или пронырливом человекейылғыр, етеҙкеше3. м прост.өйөрмәҡар, һыу һ.б. -
109 вязкий
1. прил.о снегейәбешкәк, йәбешеүсән, үҙле, һуҙылыусан; һыҡы, епшек2. прил.батҡаҡлы, батҡыл, төпкә тартҡан3. прил. разг. см. вяжущий 2 -
110 гавань
жгаваньдиңгеҙ йәки йылға буйының караптар туҡтар өсөн хеҙмәт иткән ышыҡ урыны -
111 глубоководный
1. прил.тәрән һыулы2. прил.тәрән һыу аҫты...ы3. прил.тәрән һыуҙағы, тәрән һыу...ы -
112 голодный
1. прил.ас2. прил.ас, астан (булған), аслыҡтан (булған)голодная смерть — аслыҡтан булған үлем, астан үлеү
3. прил.аслыҡ, йот, йотлоҡ, ҡытлыҡ4. прил. разг.аслы-туҡлы, етер-етмәҫ -
113 горловина
1. жауыҙтарая барған тәрән тишек2. жузкий проходүҙәк -
114 гречка
ж; разг.ҡарабойҙай ярмаһыв гречку; в гречке — бүртә сыбар (йылҡы төҫө)
-
115 двухлетие
-
116 двухсотлетие
-
117 двухтысячный
1. числ.ике меңенсе2. числ.ике меңдән торған3. числ. разг.стоимостьике меңлек -
118 девяностолетие
1. ссроктуҡһан йыл2. сгодовщинатуҡһан йыллыҡ -
119 деривация
1. ж; спец.деривацияснарядтың, пуляның осҡанда ситкә тайпылыуы2. ж; спец.деривациясуднолар йөрөй торған йылғаның һыуын төрлө маҡсат менән каналдар буйлап ситкә ебәреү3. ж; спец. грам.деривацияһүҙ яһаусы саралар ҡулланып яңы һүҙҙәр яһау -
120 десятилетие
См. также в других словарях:
ЗÆРДÆЙЫЛ УАЗАЛ ДОН БАКАЛЫН — тж. ЗÆРДÆЙЫЛ УАЗАЛ ДОН БАСÆХХÆТ КÆНЫН Искæй æнæнхъæлæджы тынг фæхъыг кæнын, бафхæрын, исты хъуыддаг схæццæ кæнын. Мæ уды хай та мын мæ цинæвдылд зæрдæйыл уазал дон басæххæт кодта. (Гуыцмæзты М. Лæг æмæ ус.) Хъæлдзæг та афтæ тынг уыд... фæлæ йын… … Фразеологический словарь иронского диалекта
УЫНДЖЫ КЪÆЙЫЛ ЗАЙЫН — тж. УÆЗÆДЖЫ КЪÆЙЫЛ НЫУУАДЗЫН тж. УÆЗÆДЖЫ КЪÆБÆРЫЛ УАДЗЫН Иунæгæй, дзæгъæлæй, мæгуырæй баззайын. Остаться под открытым небом; потерять кров. «Дæ дæ дæй, миййаг та... мæ дзæгъæл сæр уынджы къæйыл куы аззайа дзæгъæлæй». Фæлæ уæд цы кæндзæн йæ… … Фразеологический словарь иронского диалекта
УÆЗÆДЖЫ КЪÆЙЫЛ НЫУУАДЗЫН — см. УЫНДЖЫ КЪÆЙЫЛ ЗАЙЫН Дзæгъæлæй, æнæ хицауæй, æнæфæкæсгæйæ ныууадзын. Оставить без присмотра, без средств к существованию. Æртæ æнахъом сабийы иннæрдыгæй. Сæ мад сæ йæ цæгатмæ акодта... Ныр сæ уæзæджы къæйыл ныууадз, цæмæй цæрынц, уымæй дæр сæ… … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЗÆРДÆЙЫЛ ÆМБÆЛЫН — Искæй ныхæстыл, фæндтыл разы уæвын. Уæ ныхас мæ хъустæй бахызти... сæрыл сымбæлдзæн æви зæрдæйыл... Уымæй уын ныртæккæ ницы зæгъинаг дæн. (Беджызаты Ч. Мæсгуытæ дзурынц.) Фыццаг хатт федта Антъон ацы лæджы. Фæлæ йæ ныхас æмбæлы зæрдæйыл.… … Фразеологический словарь иронского диалекта
БÆРЗÆЙЫЛ БАДЫН КÆНЫН — Искæй æввонгæй, æнæ кусгæйæ хæссын, дарын, æгæр бирæ бартæ йын дæттын. Посадить на шею. Уæлдæр ахуырад райсгæйæ, дæ ныййарджытæ, науæд ма дæ хæстæджытæй искæй бæрзæйыл сбад æмæ цæттæйæ, æввонгæй хæр. (Санахъоты У. Сæрсæфæнмæ.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
БÆРЗÆЙЫЛ КАФЫН — Искæй куыстæй цæрын, искæй ныфсæй архайын, искæй ныфсæй ныфсджын уæвын. Сахълæу (Никъолай Петричæн): Рацу, рацу, уæдæ æдзух мæ бæрзæйыл кафынмæ хъавыдтæ? (Хъороты Д. Æз нæ уыдтæн – гæды уыди.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
БÆРЗÆЙЫЛ ÆВÆРЫН — Æппæт куыстытæ искæй бар бакæнын, искæуыл фыргуыст кæнын. Взвалить на шею. Цас фылдæр йæ туг акалдтаид лæппу куыстыл, уыйас фылдæр куыстытæ æвæрдта Заза лæппуйы бæрзæйыл. (Беджызаты Ч. Мæсгуытæ дзурынц.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
БÆРЗÆЙЫЛ ÆРÆНЦАЙЫН — Стыр бæрндзинад исын, бирæ хæстæ æххæст кæнын. Йæ фыды уæзæджы стыр фарн æмæ уæз йæ бæрзæйыл æрæнцадысты (Гæлæбуйæн). (Гаглойты В. Гæлæбу.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
БÆРЗÆЙЫЛ ÆФСОНДЗ ÆВÆРЫН — Искæй эксплуатации кæнын, хи дæлбариуæг кæнын. Сæрибарæй... рафæлдыста Хуыцау адæмы дæр. Фæлæ се намондæн райгуырд æлдар æмæ сын се уæнгтæ сбаста, бæрзæйыл сæвæрдта æфсондз. (Букуылты А. Зарæг баззад цæргæйæ.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЕХС БÆРЗÆЙЫЛ ДАРЫН — Æдзух искæй нæмын. Кæд Хъайсын йæ хъал æфсымæрау йæ ехс мæгуыр лæджы бæрзæйыл нал дарид... (Хъайтыхъты А. Додтаты Дзылы.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЗÆРДÆЙЫЛ ДАРЫН — Хъуыды кæнын, нæ рох кæнын. Мæ ныхæстæ дæ зæрдæйыл бадар. (Коцойты А. т. 1. 61.) … Фразеологический словарь иронского диалекта