-
21 главный
1. прил.төп, иң мөһим2. прил.баш, өлкән3. в знач. вводн. сл. разг. главноеиң мөһиме, бөтәһенән бигерәкглавное предложение грам. — баш һөйләм
главные члены предложения грам. — һөйләмдең баш киҫәктәре
-
22 дать
1. сов.кого-чтобиреү, биреп тороу2. сов. с неопр.позволитьирек (мөмкинлек) биреү, рөхсәт итеү3. сов.повел.в знач. побудит. частицыҡайҙа, ҡанадай отдохну — ҡана, ял итеп алайым әле
дай я сам пойду — ҡана, үҙем барайым әле
дать волю рукам — ҡулды оҙайтыу, ҡулсырланыу
дать дорогу кому — юл күрһәтеү, тормош юлына сығарыу
дать жизнь — йән биреү, бала тыуҙырыу
дать знать — белгертеү, хәбәр итеү
дать маху: — 1) һынатыу
2) бирешеү; дать начало чему — башлап ебәреү, башланғысы булыу
дать понять — аңғартыу, һиҙҙереү
дать свет — яҡтылыҡ (ут) биреү, яҡтыртыу
дать себе труд — тырышып ҡарау, үҙеңде ышандырыу
дать слово: — 1) кому берәйһенә һөйләргә һүҙ биреү
2) вәғәҙә (һүҙ) биреү; дать стрекача (тягу) — табан ялтыратыу, шылыу
дать урок кому — һабаҡ (кәрәген) биреү, арт һабағын уҡытыу
дать шпоры — ҡабаландырыу, тиҙләтеү
как пить дать — һис һүҙһеҙ, һис шикһеҙ
не дать в обиду — арҡалау, яҡлашыу
ни дать ни взять — тап (тас), һуйып ҡаплаған
4. сов. чтоустроить, организоватьойоштороу5. сов.кого-чтопредоставитьбиреү6. сов. разг.определить возрастбиреү7. сов. чтопоручитьбиреү, ҡушыу8. сов. чтопоказатьбиреү, күрһәтеү9. сов. чтопринести как результатбиреү, килтереү10. сов. чтопроизвести, сделатьбиреү11. сов. о появлении чего-л. в чём-л.барлыҡҡа килеү, хасил булыу, -ланыу/-ләнеүдать осадок — төбөнә ултырыу, һарҡынды барлыҡҡа килеү
дать трещину — ярыҡ барлыҡҡа килеү, ек хасил булыу
дать осечку — атылмау, сағылмау
-
23 забрать
1. сов.кого-чтовзятьалып китеү, (бергә) алыу2. сов.кого-что; разг.отнять, арестоватьалып китеү, тартып алыу, ҡулға алыу3. сов. перен., разг.овладеть мыслями, чувствамибиләп алыу, солғау4. сов. чтосузить, укоротитьйыйыу, бөрөү, тарайтыу5. сов.без доп.ситкә китеү (тартыу), алыу -
24 завязнуть
1. сов. в чёмбатыу, сумыу2. сов. в чёмперен., разг.батыу, сумыу, күмелеү -
25 загрузиться
1. сов.йөк алыу (тейәү), тейәнеү2. сов. перен., разг.үҙеңә эш алыу, бурыс йөкмәү -
26 задать
1. сов. чтопоручить выполнитьбиреү, ҡушыу2. сов. чтобиреү, йүнәлтеү3. сов. что; разг.үткәреү, ойоштороу4. сов. что, чего; разг.причинитьэшләү, яһау, ҡылыу5. сов. что, чегонасыпать, датьһалыу, биреүзадать жару (пару) кому: — 1) ҡыҙҙырыу, әрләү, тетмәһен тетеү
2) күп эш (бурыс) менән йонсотоу, йәнен алыу; задать перцу кому — ҡыҙҙырыу, кәрәген биреү
задать стрекача — ҡасыу, үксәне күтәреү, ҡойроҡто һыртҡа һалыу
задать тон: — 1) йүнәлеш (тон) биреү
2) йәм ебәреү; задать храпака — иҫ белмәй йоҡлау
-
27 задаться
1. сов. чемпоставить задачеймаҡсат (бурыс) итеп ҡуйыу2. сов. разг.случиться, оказатьсятура (тап) килеү, барып сығыу -
28 задолженность
-
29 закабалить
сов. когоҡоллоҡҡа төшөрөү, ҡол итеү, бойондороҡло итеү, бойондороҡло хәлгә төшөрөү -
30 заключаться
1. несов. в чёмнаходитьсяғибәрәт, бар (булыу), тороу2. несов.состоять в чём-л., сводиться к чему-л.(булып) тороу, бар (булыу), ҡайтып ҡалыу3. несов. чемзаканчиватьсятамамланыу, тамам булыу, бөтөү4. несов. страд. от заключать -
31 залезть
1. сов.на чтоменеп китеү2. сов.проникнуть, забратьсяинеү3. сов.проникнуть тайкомтөшөүзалезть в душу кому: — 1) ышаныс яулау
2) күңелгә инеү -
32 занять
Iсов. чтобурысҡа (үтескә) алыу, алып тороуII1. сов. чтоалыу, биләү, алып тороу, тултырыу2. сов.алыу, биләү, урынлашыу3. сов. чтокакую-л. должностьбулып эшләү4. сов.продлитьсяваҡыт(ты) алыу, барыу, дауам итеү5. сов.кого-чтоҡыҙыҡһындырыу, мауыҡтырыу6. сов. чтоалыу, яулап алыу -
33 заповедь
1. ждини ҡанун, дин ҡушыуы2. ж перен., высок.васыят, бурыс -
34 засчитать
сов. чтоҡушып иҫәпләү (һанау), иҫәпкә индереү (алыу) -
35 зачесть
1. сов. чтоиҫәпләү, иҫәбенә индереү2. сов. чтопризнать выполненнымзачёт ҡуйыу -
36 зачесться
сов.иҫәпләнеү, иҫәпкә алыныу -
37 кабала
1. ж ист.кабаламәжбүри бурыс2. ж ист.кабала, ғүмерлек ҡоллоҡ3. ж перен.бойондороҡлоҡ -
38 кредит
1. мкредитаҡсаны йәки тауарҙы көтәсәккә биреүгә нигеҙләнгән алыш-биреш2. м фин.кредитниндәйҙер кәрәк өсөн бюджетта ҡаралған аҡса3. м; бухг.кредиткерем-сығым кенәгәһенең бөтә сығым һәм бурыс яҙыла торған уң яҡ бите -
39 кредитоваться
-
40 кредитор
мбурысҡа биреүсе, кредитор
См. также в других словарях:
алæбурын — ↑ лæбурын Хуымæтæг, аразгæ, æдзæугæ мивдисæг. Æххæст хуыз. Æбæлвырд формæ бирæон нымæцы: алæбурынтæ Æбæлвырд формæ æн ыл: алæбурæн Æбæлвырд формæ æн ыл бирæон нымæцы: алæбурæнтæ йедтæ Ифтындзæг: Æргомон здæхæн. Нырыккон афон. æз … Словарь словообразований и парадигм осетинского языка
балæбурын — ↑ лæбурын Хуымæтæг, аразгæ, æдзæугæ мивдисæг. Æххæст хуыз. Æбæлвырд формæ бирæон нымæцы: балæбурынтæ Æбæлвырд формæ æн ыл: балæбурæн Æбæлвырд формæ æн ыл бирæон нымæцы: балæбурæнтæ йедтæ Ифтындзæг: Æргомон здæхæн. Нырыккон афон. æз … Словарь словообразований и парадигм осетинского языка
лæбурын — ↓ алæбурын, балæбурын, æрлæбурын, æрбалæбурын, ралæбурын, ныллæбурын, слæбурын, фæлæбурын … Словарь словообразований и парадигм осетинского языка
ныллæбурын — ↑ лæбурын Хуымæтæг, аразгæ, æдзæугæ мивдисæг. Æххæст хуыз. Æбæлвырд формæ бирæон нымæцы: ныллæбурынтæ Æбæлвырд формæ æн ыл: ныллæбурæн Æбæлвырд формæ æн ыл бирæон нымæцы: ныллæбурæнтæ йедтæ Ифтындзæг: Æргомон здæхæн. Нырыккон афон. æз … Словарь словообразований и парадигм осетинского языка
ралæбурын — ↑ лæбурын Хуымæтæг, аразгæ, æдзæугæ мивдисæг. Æххæст хуыз. Æбæлвырд формæ бирæон нымæцы: ралæбурынтæ Æбæлвырд формæ æн ыл: ралæбурæн Æбæлвырд формæ æн ыл бирæон нымæцы: ралæбурæнтæ йедтæ Ифтындзæг: Æргомон здæхæн. Нырыккон афон. æз … Словарь словообразований и парадигм осетинского языка
слæбурын — ↑ лæбурын Хуымæтæг, аразгæ, æдзæугæ мивдисæг. Æххæст хуыз. Æбæлвырд формæ бирæон нымæцы: слæбурынтæ Æбæлвырд формæ æн ыл: слæбурæн Æбæлвырд формæ æн ыл бирæон нымæцы: слæбурæнтæ йедтæ Ифтындзæг: Æргомон здæхæн. Нырыккон афон. æз … Словарь словообразований и парадигм осетинского языка
фæлæбурын — ↑ лæбурын Хуымæтæг, аразгæ, æдзæугæ мивдисæг. Æххæст хуыз. Æбæлвырд формæ бирæон нымæцы: фæлæбурынтæ Æбæлвырд формæ æн ыл: фæлæбурæн Æбæлвырд формæ æн ыл бирæон нымæцы: фæлæбурæнтæ йедтæ Ифтындзæг: Æргомон здæхæн. Нырыккон афон. æз … Словарь словообразований и парадигм осетинского языка
æрбалæбурын — ↑ лæбурын Хуымæтæг, аразгæ, æдзæугæ мивдисæг. Æххæст хуыз. Æбæлвырд формæ бирæон нымæцы: æрбалæбурынтæ Æбæлвырд формæ æн ыл: æрбалæбурæн Æбæлвырд формæ æн ыл бирæон нымæцы: æрбалæбурæнтæ йедтæ Ифтындзæг: Æргомон здæхæн. Нырыккон афон. æз … Словарь словообразований и парадигм осетинского языка
æрлæбурын — ↑ лæбурын Хуымæтæг, аразгæ, æдзæугæ мивдисæг. Æххæст хуыз. Æбæлвырд формæ бирæон нымæцы: æрлæбурынтæ Æбæлвырд формæ æн ыл: æрлæбурæн Æбæлвырд формæ æн ыл бирæон нымæцы: æрлæбурæнтæ йедтæ Ифтындзæг: Æргомон здæхæн. Нырыккон афон. æз … Словарь словообразований и парадигм осетинского языка