-
1 җилкәләү
җилкәләп чыгару (озату) — вы́швырнуть (кого-л.) из до́ма, вы́толкать (кого-л.) взаше́и (взаше́й)
••кунак артык үзсенсә, аны җилкәләп озаталар — погов. е́сли гость сли́шком распуска́ется, то ему́ ука́зывают на поро́г
-
2 җилкә
сущ.1) заты́лок || заты́лочныйҗилкә чокыры — заты́лочная я́мка
җилкә кашу — прям.; перен. (по)чеса́ть в заты́лке, чеса́ть заты́лок
2) плечо́ || плечево́йкиң җилкәләр — широ́кие пле́чи
җилкәгә кул кую — положи́ть ру́ку на плечо́ (кому-л.)
җилкәләрен сикертү — трясти́ плеча́ми ( в танце)
җилкә сөяге — плечева́я кость
3) хо́лка, спина́, загри́вок (у животных, птиц); см. тж. өңгәл4) перен. ше́я, плечо́, спина́, горб; заго́рбоккеше җилкәсе белән эш күтәрү — погов. выезжа́ть на чужо́м горбу́
үз җилкәсендә тату — испыта́ть на своём горбу́
•••җилкә биетү ( җилкә биетеп) — спустя́ рукава́
җилкәгә атлану (җилкәгә менеп атлану) — сади́ться/сесть (кому-л.) на ше́ю; перейти́ на (чьё-л.) содержа́ние, иждиве́ние; подчини́ть себе (кого-л.); поста́вить (кого-л.) в зави́симость от себя́
җилкәгә төшү (җилкәсенә төшү) — ложи́ться, лечь бре́менем на (кого-л.); упа́сть, обру́шиться, свали́ться на (кого-л.) на (чьи-л.) пле́чи (о невзгодах, трудностях, ответственности и т. п.)
җилкәдән тау төшкән кебек — как гора́ с плеч
җилкәсен кашу — изби́ть, надава́ть по ше́е
җилкәсен кимерү (җилкәсен сую) — паразити́ровать (на ком-л.); жить эксплуати́руя (кого-л.); тяну́ть жи́лы, соса́ть (пить) кровь из (кого-л.)
җилкәсендә тату (үз җилкәсендә тату) — испыта́ть (что-л.) на свое́й шку́ре
җилкәсендә утыру (кем җилкәсендә утыру) — сиде́ть на (чьей-л.) ше́е (горбу́), жить за чужо́й счёт, на (чьём-л.) иждиве́нии, содержа́нии
җилкәсенә салыну (кем җилкәсенә салыну) — пыта́ться сесть (кому-л.) на ше́ю, пыта́ться вы́ехать (на ком-л.)
- җилкә кашытырлыкҗилкәңдә алып бару (эшне үз җилкәңдә алып бару) — нести́ ( работу) на себе́, свои́х плеча́х
- җилкә симертү
- җилкәсе калын
- җилкәсе чокырлы -
3 җилкән
сущ.па́рус, ветри́ло уст.; поэт.җилкән корып бару — идти́ под па́русом
- җилкәннәрне киерүҗилкән бауларын тарту — брать ри́фы
- җилкәннәрне күтәрү -
4 җилкәле
прил.с (какими-л.) плеча́микиң җилкәле — с широ́кими плеча́ми, широкопле́чий, плечи́стый
калку җилкәле — суту́лый
калын җилкәле — здоро́вый, плечи́стый
-
5 җилкәләтү
понуд. от җилкәләүпозволя́ть/позво́лить вы́швырнуть (кого-л.) -
6 җилкәле
киң җилкәле breitschultrig; fig. wohlhabend -
7 ИЛК
Abbreviation: инженерно-лабораторный комплекс -
8 илк
-
9 җилкә
omuz, ense -
10 җилкән
yelken -
11 җилкә
-
12 җилкәләп
взашей, взашеи -
13 җилкән
парус -
14 җилкәңче
парусник -
15 илкүләм
пробщегосударственный, в масштабе страны -
16 җилкә
Nacken m.; Genick n.; Schulterpartie f. -
17 җилкән
Segeln -
18 җилкә
1. сущ. 1) плечо 2) затылок 3) перен.шея, горб, плечи 2. прил. затылочный ▪▪ cilkä tamırınnan за шею, за шиворот ▪▪ cilkädän taw töşkän kebek как гора с плеч ▪▪ cilkäsen kimerergä сидеть на горбу у кого, сидеть на шее у кого ▪▪ cilkäsenä töşärgä лечь на плечи -
19 җилкәләп
нар. взашей, взашеи ▪ cilkäläp çığarırğa выгнать взашей -
20 җилкән
сущ. парус ▪ cilkän bawı галс (снасть) ▪ cilkän bawların tartırğa брать рифы ▪ cilkän kierergä (qorırğa) поднять паруса, развернуть паруса
См. также в других словарях:
ИЛК — Институт лубяных культур Украинской академии аграрных наук образование и наука, Украина ИЛК инженерно лабораторный комлекс ИЛК инвестиционно лизинговая компания в названии ИЛК «Центр» (ИЛК центр) http://www.lizingcentr.ru/ … Словарь сокращений и аббревиатур
җилкәләү — ҖИЛКӘЛӘП ЧЫГАРУ (ОЗАТУ) – Кыйнап, тупас рәв. куып чыгару кунак артык үзсенсә, җилкәләп озатырлар … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
-илк-(а) — I суффикс Словообразовательная единица, выделяющаяся в имени существительном общего рода названии лица, которое характеризуется признаком, названным глаголом, от которого соответствующее имя существительное образовано (мазилка). II суффикс… … Современный толковый словарь русского языка Ефремовой
-илк-(а) — I суффикс Словообразовательная единица, выделяющаяся в имени существительном общего рода названии лица, которое характеризуется признаком, названным глаголом, от которого соответствующее имя существительное образовано (мазилка). II суффикс… … Современный толковый словарь русского языка Ефремовой
җилкә — 1. Муен төбенең арткы өлеше. Муен белән кулбаш арасы, иңбаш җилкәсендәге погоннары... 2. Гәүдәдә арканың иң югарыгы өлеше, ике кулбаш арасы киң җилкәле 3. Арка, сырт (хайваннарда) кошлар симез кортларны җилкәләреннән тешләп... 4. күч. Авырлык… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җилкән — Көймәне (элек судноны да) җил көче белән хәрәкәткә китерү өчен мачтага беркетелә торган махсус формалы тыгыз тукыма 2. күч. Дәрт, көч, канат символы. ҖИЛКӘН КИЕРҮ (КОРУ) – Җилкәнне җил уңаена туры китереп күтәрү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җилкәнче — Җилкәнле көймәләрдә җилкән белән идарә итүче кеше … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җилкәнле — с. Җилкән куелган, җил көче белән хәрәкәткә китерелә торган … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
илкүләм — с. Бөтен ил өчен уртак … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
бригантина — Җилкәнле җиңел судно … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
рангоут — Җилкәннәрне күтәрү, киерү, тотып тору һәм төшерү, шулай ук йөк күтәрү җайланмаларын урнаштыру һ. б. өчен хезм. итә торган судно корылмаларының (мачта, стеньга, рея һ. б.) җыелмасы … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге