-
1 душа
душа ж η ψυχή от всей \душай, всей \душаой ολόψυχα, με όλη μου την καρδιά в -е μέσα μου ◇ на душу населе ния κατ' άτομο* * *жη ψυχήот всей душа́и́, всей душа́о́й — ολόψυχα, με όλη μου την καρδιά
в душа́е́ — μέσα μου
••на ду́шу населе́ния — κατ' άτομο
-
2 душа
-и, αιτ. душу, πλθ. души θ.1. ψυχή•в глубине -и στα μύχια της ψυχής•
-ой и телом ψυχή τε και σώματι•
от всей -и μ' όλη μου την καρδιά, ολόψυχα•
благородство -и ευγενικότητα της ψυχής•
любить всей -ой αγαπώ ολόψυχα•
-и усопших οι ψυχές των πεθαμένων•
человек доброй -и άνθρωπος καλόψυχος.
2. άνθρωπος, κάτοικος, άτομο•на улице ни -и στο δρόμο δεν είναι ούτε ψυχή•
ни одна душа ничего не знает κανένας απόλυτα δεν ξέρει•
сколько с -и? πόσο κατ'άτομο;•
на -у населения ατο άτομο, κατ' άτομο.
3. δουλοπάροικος•он был обладателем двести душ αυτός ήταν κάτοχος διακοσίων δουλοπάροικων.
4. το βασικό, το κύριο, η ουσία. || καθοδηγητής, εμψυχωτής.εκφρ.бумажная душа – γραφειοκράτης, γραφιάς•заячья душа – δειλός)κιοτής (σαν το λαγό)•чернильная душа – καλαμαράς, γραφειοκράτης•без -и – παλ. α) άψυχος (από ζωηρό αίσθημα ή φόβο), β) χωρίς ενθουσιασμό, ψόφιος•в - – α) μέσα, εσωτερικά, β) έμφυτα, απο, τη φύση•душа всеми фибрами -и – ολόψυχα•по - – του γούστου, της αρέσκειας•по -ам ή по - – φιλικά, ειλικρινά (жить) душа в -у ζω αρμονικά•душа нараспашку – ανοιχτόκαρδα•душа не лежит. – αισθάνομαι, αντιπάθεια•душа не на месте – σπάραζε η καρδιά•душа не принимает – αντιπαθώ, δε χωνεύω•душа ушла (уходит) в пятку – μου πήγε (πηγαίνει) η ψυχή στην κούλουρη (καταφοβήθηκα)•вдохнуть -у – εμψυχώνω, αναζωογονώ, τονώνω, ενθαρρύνω•излить -у – ανοίγω την καρδιά (εκμυστηρεύομαι όλα)•вложить -у – επιδίδομαι ολόψυχα•отвести -у – ξαλαφρώνω, ξεσκάζω• ικανοποιώ μεγάλη μου επιθυμία•отдать Богу -у – παραδίδω το πνεύμα (πεθαίνω)•душа моя – ψυχή μου (συμπάθεια μου)•отпустить -у на покаяние – αφήνω ήσυχο•положить -у за кого-чего – θυσιάζω τη ζωή μου για κάποιον, για κάτι•положить -у на что – βάζω όλα τα δυνατά μου σε κάτι•не чаять -и – υπεραγαπώ, λατρεύω•кривить -ой – γίνομαι ανειλικρινής• υποκρίνομαι•ни -ой ни телом – καθόλου•это мне по - – αυτό πολύ μου αρέσει,• влезть ή залезть в -у кому αποκτώ την εμπιστοσύνη κάποιου•заглянуть в -у кому – ψυχολογώ καλά κάποιον•мне не по - – δε μου αρέσει, δεν είναι της καρδιάς μου•хватать за -у – ταράσσω, συγκινώ την ψυχή•взять ή принять – κ.τ.τ. что на -у ή на свой -у αναλαβαίνω την ευθύνη για κάποιον•стоить ή торчать над чьей -ой – κάθομαι πάνω στο κεφάλι. (γίνομαι ενοχλητικός)•петь -ой, – τραγουδώ συναισθηματικά•в чем душа (только) держится – άψυχος, ψόφιος, μόνο που δεν του βγήκε ακόμα η ψυχή•за милую -у – μ' όλες τις ανέσεις•за -ой (у кого) есть ή имеется – έχει κάτι (να περάσει, να ζήσει)•за -ой (у кого) нет чего – δεν έχει τίποτε (να περάσει, να ζήσει)•за -у берёт что-н. – ανησυχώ, φοβούμαι•на - кошки сгребут – έχει σαράκι στην καρδιά• ή τον τρώει το σαράκι•сколько -е угодно – όσο θέλει η ψυχή σου. -
3 душа
душ||а́ж1. ἡ ψυχή:добрейшая \душа ἀγαθώτατος ἄνθρωπος· редкой \душаи́ человек χρυσός ἄνθρωπος·2. (единица населения) τό ἄτομο[ν], ὁ κάτοικος / ὁ κολήγος, ὁ δουλοπάροικος, ἡ ψυχή (крепостной крестьянин):в нашей семье было пять душ ἡ οίκογένειά μας ἀποτελούνταν ἀπό πέντε ἀτομα (или ψυχές)· на душу населения κατ· ἄτομο· ◊ в глубине́ \душай ἐνδομύχως, στό βάθος τῆς καρδίας μου, στό βάθος τής ψυχής μου· вкладывать душу в дело δουλεύω μέ ὅλην μου τήν καρδιά· всеми силами своей \душай, всей \душао́й μέ ὅλην μου τήν καρδιά, μέ ὅλην μου τήν ψυχή, ὀλοψύχως· от всей \душай μέ ὅλην μου τήν καρδιά· \душао́й и телом ψυχή τε καί σώματι, ὁλόψυχα· петь с \душао́й τραγουδώ μέ αίσθημα· до глубины́ \душай ὡς τό βάθος τής καρδίας· говорить по \душаам μιλώ μέ ἀνοιχτή κάρδιἀ· \душа не лежит к кому-л., к чему́-л. δέν μπορώ νά συμπαθήσω κάποιον, δέν μέ τραβάει κάτι· это мне не по \душае αὐτό δέν μοῦ ἀρέσει· \душа общества ἡ ψυχή τής παρέας· он был \душао́й этого дела ήταν ἡ ψυχή αὐτής τής δουλειάς· в \душае (про себя) νοερῶς, ἐνδομύχως, μέσα μου· стоять иад \душао́й στέκομαι πάνω ἀπό τό κεφάλι, ἐνοχλώ· у меня \душа в пятки ушла разг πῆγε ἡ ψυχή μου στήν κούλουρη· отвести́ ду́-шу ξαλαφρώνω, ξεσκάζω· излить ду́шу кому́-л. ἀνοίγω τήν καρδιά μου σέ κάποιον иметь что́-л. на \душае́ ἔχω βάρος στήν καρδιά· у него \душа нараспашку ἐϊναι ἀνοιχτόκαρδος ἄνθρωπος· с открытой \душао́й μέ ἀνοιχτή καρδιά, ἀνοιχτόκαρδά нет ни живой \душай δέν ὑπάρχει ψυχή· не иметь ни гроша за \душао́й δέν ἔχω δεκάρα, εἶμαι ἀπένταρος· кривить \душао́й ὑποκρίνομαι· вымотать всю ду́шу βγάζω τήν ψυχή· \душай не чаять в ко́м-л. разг ἀγαπώ πάρα πολύ, λατρεύω κάποιον сколько \душае угодно δσο τραβάει ἡ ψυχή σου· \душа болит καίγεται ἡ καρδιά μου· брать грех на душу παίρνω τό κρίμα ото λαιμό μου, παίρνω τήν ἀμαρτία· жить \душа в ду́шу ζώ ἀγαπημένα μέ κάποιον как бог на душу положит στά κουτουροῦ, τσάτρα πάτρα· отдать богу ду́шу παραδίδω τό πνεῦμα· чернильная \душа презр. ὁ γραφιάς, ὁ καλαμαράς, ὁ γραφειοκράτης· \душа моя! (в обращении) уст. ἀγαπητέ μου! -
4 душа
[ντσυσά] ουσ. θ. ψυχή -
5 душа
[ντσυσά] ουσ θ ψυχή -
6 болеть
болеть Iнесов (хворать) εἶμαι ἀρρωστος, εἶμαι ἀσθενής, ἀσθενώ, ἀρρωστώ; \болеть гриппом ἔχω γρίππη; \болеть желудком μοῦ πονεῖ τό στομάχι.бол||еть IIнесов (причинять боль) πονῶ; что у вас \болетьит? τί σας πονεϊ;; у меня \болетьит голова μέ πονεῖ τό κεφάλι; у меня \болетьят зу́бы μέ πονοῦν τά δόντια; ◊ у меня душа \болетьи́т за тебя ἀνησυχώ πολύ γιά σένα. -
7 еле
еленареч см. едва 2, 3:\еле живой ὁ μισοπεθαμένος--· μόλις·--душа в теле погов. σαράβαλο, ἐρείπιο. -
8 нараспашку
нараспашкунареч разг ξεκούμπωτος:пальто \нараспашку μέ ξεκουμπωμένο τό παλτό· ◊ у него́ душа \нараспашку εἶναι ἀνοιχτόκαρδος, ἔχει καρδιά περιβόλι. -
9 потемки
потемк||имн. τά σκοτάδια:в \потемкиах στά σκοτεινά· ◊ чужая душа \потемки \потемки погов. ἡ ἀνθρώπινη ψυχή εἶναι μυστήριο. -
10 продажный
продажн||ыйприл1. (для продажи) τής πωλήσεως, γιά πούλημα:\продажныйая цена ἡ τιμή πωλήσεως·2. перен (подкупной) πουλημένος, ἀργυρώνητος, μίσθαρνος:\продажныйый человек ὁ μίσθαρνος, ὁ ἀργυρώνητος· \продажныйая душа πουλημένο τομάρι· ◊ \продажныйая женщина ἡ πόρνη. -
11 пятка
пятк||аж ἡ φτέρνα, ἡ πτέρνα, ἡ πατούνα, ἡ πατούσα· ◊ душа в \пяткаи ушла πήγε ἡ καρδιά μου στἡν κούλουρη· удирать так, что только \пяткан сверкают τό βάζω στά πόδια, παίρνω τά πόδια μου στον ὠμο. -
12 радоваться
рад||оватьсяχαίρομαι, χαίρω:душа \радоватьсяуется χαίρεται ἡ ψυχή μου. -
13 болеть
болеть 1-ею, -еешь, ρ.δ.1. ασθενώ, νοσώ, είμαι άρρωστος•он давно -ет αυτός είναι από καιρό άρρωστος•
она -ет тифом αυτή είναι άρρωστη από τύφο.
2. παλ. λυπούμαι, συμπονώ•болеть о нищих и убогих λυπούμαι τους φτωχούς και τους ανάπηρους.
εκφρ.болеть душой ή сердцем – βλ. 2 σημ.болеть 2-ит, ρ.δ.(για μέλος του σώματος) πονώ•нога -ит το πόδι πονά•
зубы -ят τα δόντια πονούν.
εκφρ.душа ή сердце -ит – η ψυχή, η καρδιά πονά (λυπούμαι, θλίβομαι). -
14 взыграть
-
15 вынести
-есу, -есешь, παρλθ. χρ. вынес, -ла, -ло, ρ.σ.μ.1. βγάζω έξω, μεταφέρω,μετακομίζω, κουβαλώ•вынести мебель из комнаты βγάζω τα έπιπλα έξω από το δωμάτιο.
|| γράφω, σημειώνω•вынести замечания в конец γράφω τίς παρατηρήσεις στο τέλος.
|| υποβάλλω, φέρω•решение комиссии на общее собрание φέρω την απόφαση της επιτροπής στη γενική συνέλευση.
2. μεταφέρω γρήγορα.3. μτφ. βγάζω, εξάγω• αποκτώ•я вынес убеждение из опыта σχημάτισα την πεποίθηση από πείρα.
4. προβάλλω, βγάζω μπροστά•вынести ногу в таще! βγάζω μπροστά το πόδι στο χορό.
5. αντέχω, υπομένω, υποφέρω, Βαστώ, κρατώ•душа моя не -ла η ψυχή μου δε βάσταξε.
6. εκδίδω, βγάζω, παίρνω•вынести приговор βγάζω καταδικαστική απόφαση•
вынести резолюцию παίρνω απόφαση•
вынести благодарность εκφράζω τις ευχαριστίες (την ευγνωμοσύνη)•
решение, резолюцию, постановление παίρνω απόφαση (αποφασίζω).
εκφρ.вынести на своих плечах – σηκώνω το βάρος μόνος μου (τα βγάζω πέρα μόνος μου)•вынести впечатление – έχω (σχηματίζω, αποκομίζω) την εντύπωση.βγαίνω, εμφανίζομαι, προβάλλω ξαφνικά, ορμητικά, απότομα. -
16 гнилой
επ., βρ: гнил, -а, -о.1. σάπιος, σαπισμένος•очень гнилой σαπρός•
-ые яблоки σάπια μήλα.
|| (για νερό) βρώμικος, δυσώδης•-ая болотная вода βρώμικο βαλτόνερο.
2. (για καιρό, κλίμα) υγρός• βροχερός•-ая погода υγρός καιρός•
-ая осень βροχερό φθινόπωρο.
3. μτφ. διεφθαρμένος, χαλασμένος•душа у него -ая είναι ρυπαρός την ψυχή.
-
17 добрый
επ., βρ: добр, добра, добро, добры κ. добры.1. καλός, αγαθός, καλόκαρδος, χρηστός•-ые люди καλοί άνθρωποι•
-ая душа καλή ψυχή•
-ое сердце καλή καρδιά•
вы слышном -ы είστε παραπάνω από καλός•
-ые дела, καλά έργα•
-ые отношения καλές σχέσεις.
2. ευχάριστος, αίσιος• ευνοϊκός•-ые известия ευχάριστα νέα.
|| (για ευχές) καλός•-ое утро, добрый день καλημέρα•
-ой ночь καληνύχτα•
добрый вечер καλησπέρα• (в) добрый час ώρα καλή• (в) путь καλό ταξείδι•
-го здоровья υγείαίνετε.
3. παλ. πολύ καλός, άριστος. || καλής ποιότητας.4. άμεμπτος, ακηλίδωτος•-ая память καλή ανάμνηση•
-ое имя καλό όνομα•
-ая слава καλή φήμη.
5. ολόκληρος, πλήρης•я просидел -ых два часа κάθησα δυό ολόκληρες ώρες.
|| πραγματικός.εκφρ.добрый малый – ανθρωπάκος, -άκι•всего -го – (ευχή) α) στο καλό. β) χαίρετε (αποχαιρετισμός)•чего -го – μπορεί, δυνατόν, πιθανόν•чего -го нас в дороге гроза застигнет – μπορεί να μας πιάσει θύελλα στο δρόμο•будьте -ы – έχετε τήν καλοσύνη νά..., ευαρεστηθείτε•по -ой воле – θεληματικά,εκουσίως• από καλή θέληση•люди -ой волы – άνθρωποι καλής θέλησης. -
18 исполнить
ρ.σ.μ.1. εκτελώ, εκπληρώνω, εφαρμόζω• πραγματοποιώ• ικανοποιώ•исполнить приказ εκτελώ διαταγή•
исполнить желание εκπληρώνω επιθυμία•
исполнить поручение εκτελώ παραγγελία•
исполнить своё намерение πραγματοποιώ το σχέδιο μου•исполнить свой долг εκπληρώνω το καθήκο μου•
исполнить свои обязанности εκτελώ τα υπηρεσιακά μου καθήκοντα•
исполнить свой обязательства εκπληρώνω τις υποχρεώσεις μου•
исполнить просьбу ικανοποιώ μια παράκληση.
2. αποδίδω, ανακρούω, παιανίζω, παίζω•исполнить роль παίζω το ρόλο•
исполнить гимн παίζω τον ύμνο•
исполнить танец χορεύω (είδος χορού)•
исполнить стихотворние απαγγέλλω ποίημα.
1. εκτελούμαι, πραγματοποιούμαι, εκπληρώνομαι.2. συμπληρώνω, κλείνω•мальчику -лось пять лет το παιδάκι συμπλήρωσε πέντε χρόνια.
ρ.σ.μ., παθ. μτχ. παρλθ. χρ. исполненный, βρ: -нен, -а, -о (γραπ. λόγος) γεμίζω, πληρώ•исполнить сердце надеждой (ή наджды) γεμίζω την καρδιά με ελπίδες.
γεμίζω, πληρούμαι•душа -лась радости η ψυχή πλημμύρισε από χαρά.
-
19 лежать
лежу, лежишь,επιρ. μτχ. лжа, ρ.δ.1. ξαπλώνω, πλαγιάζω, κοίτομαι•лежать на солнце ξαπλάνω στον ήλιο•
лежать ничком ξαπλώνω μπρούμυτα•
лежать ниц ξαπλώνω πρηνηδόν, μπρούμυτα•
-навзничь ξαπλώνω ανάσκελα•
лежать на боку ξαπλώνω στο πλευρό•
лежать на спин ακουμπώ στη ραχη•
лежать пластом ξαπλώνω φαρδιά-πλατιά.
|| μένω•без чувств μένω αναίσθητος•
лежать в обморок μένω λιπόθυμος.
|| είμαι άρρωστος•он -ит в больнице αυτός είναι άρρωστος στο νοσοκομείο.
|| σε συνδυασμό με λέξεις της ίδιας ρίζας: «лежмя», «лежнем», «в лёжку» προσδίδει επίταση•в лёжку лежать ξαπλώνω φεφδιά-πλατιά.
|| κείμαι (νεκρός).2. (για αντικείμενα) βρίσκομαι σε οριζόντια θέση, κείμαι. || είμαι, επικάθομαι, κείμαι.4. εκτείνομαι•город -ит на берегу моря η πόλη εκτείνεται κατά μήκος της παραλίας.
5. κάθομαι, κείμαι.6. περικλείνομαι, περιέχομαι.εκφρ.лежать на боку ή на печи – τεμπελιάζω•лежать под сукном – παίραμένω στο χρονοντούλαπό (για αιτήσεις, υποθέσεις κλπ.)• плохо лежит δεν είναι ασφαλισμένα, μπορεί να κλεφτεί•душа ή сердце не -ит к кому-чему – δεν είμαι καλοδιατεθημένος προς κάποιον ή για κάτι.ξαπλώνω, πλαγιάζω. -
20 место
-а, πλθ. места, мест ουδ.1. τόπος, μέρος• χώρος•рабочее место τόπος της δουλειάς•
общественное место δημόσιος χώρος•
место назначения τόπος προσδιορισμού•
место рождения τόπος γένησης•
глухое место έρημο (απόκεντρο) μέρος•
прибыть на место φτάνω στο μέρος.
2. θέση•уступить место παραχωρώ τη θέση•
положить на место βάζω στη θέση.
|| θέση υπηρεσιακή•быть без -а είμαι χωρίς θέση.
3. περικοπή, περίοδος, χωρίο.4. -а πλθ. επαρχία, ύπαιθρος• περιφέρεια.5. βαθμίδα•занимать первое место в соревновании παίρνω την πρώτη θέση στην άμιλλα.
6. αντικείμενο, πράγμα αποσκευών.εκφρ.место заключения – τόπος εγκάθειρξης, φυλακή•к -у ή у -а – πάνω στην ώρα, στον κατάλληλο χρόνο ή στιγμή•не к -у ή не у -а – σε ακατάλληλη ώρα σε ακατάλληλο τόπο και χρόνο•на своём -е – στη θέση του (όπου μπορεί να αποδόσει περισσότερο)•на -е преступления – στον τόπο του εγκλήματος, επ αυτοφόρω, στα πράσα•на -е кого – στη θέση κάποιου•на -е уложить (положить, убить) φονεύω επι τόπου•поставить на (своё) место кого ή указать место кому – βάζω κάποιον στη θέση του (επιτ ιμώ παρεκτρεπό-μενο)•сердце (душа) не на -е – σπάραξε η καρδιά (από φόβο)•не находить (себе) -а – δε με χωρά ο τόπος (ανησυχώ υπερβολικά)•с -а (брать, взять) – αμέσως, χωρίς καθυστέρηση•ни с -а – α) ούτε ρούπι, καθόλου μην (το κουνήσεις), β) μτφ. σημειωτό βήμα, στάσιμος•по -ам! – (παράγγελμα) στις θέσεις σας!•- а общего пользования – μέρη κοινής χρήσης (κουζίνα, αφοδευτήρια κ.τ.τ.).
- 1
- 2
См. также в других словарях:
ДУША — (греч. psyhe, лат. anima) одно из центральных понятий европейской философии, в связи с разработкой которого вся иерархия бытия, жизни и мысли постепенно осваивается как в своих самых низких, так и самых высоких пластах и по отношению к которому… … Философская энциклопедия
ДУША — жен. бессмертное духовное существо, одаренное разумом и волею; в общем ·знач. человек, с духом и телом; в более тесном: | человек без плоти, бестелесный, по смерти своей; в смыслы же теснейшем: | жизненное существо человека, воображаемое отдельно … Толковый словарь Даля
ДУША — жен. бессмертное духовное существо, одаренное разумом и волею; в общем ·знач. человек, с духом и телом; в более тесном: | человек без плоти, бестелесный, по смерти своей; в смыслы же теснейшем: | жизненное существо человека, воображаемое отдельно … Толковый словарь Даля
душа — сущ., ж., ??? Морфология: (нет) чего? души, чему? душе, (вижу) что? душу, чем? душой, о чём? о душе; мн. что? души, (нет) чего? душ, чему? душам и душам, (вижу) что? души, чем? душами, о чём? о душах 1. Душой человека по религиозным… … Толковый словарь Дмитриева
душа — и, вин. душу; мн. души; ж. 1. По религиозным представлениям: духовная сущность человека, особая нематериальная бессмертная сила, обитающая в теле человека (иногда животных, растений), покидающая его во время смерти, сна и вновь проявляющаяся… … Энциклопедический словарь
душа — понятие, отражающее исторически изменявшиеся воззрения на психику человека и животных; в философско религиозной традиции и ориентированной на нее психологии Д. это нематериальное, независимое от тела животворящее и познающее начало. Возникновение … Большая психологическая энциклопедия
ДУША — ДУША, души, вин. душу, мн. души, душам жен. 1. В религиозных и идеалистических представлениях нематериальное начало жизни, противополагаемое телу; бесплотное существо, остающееся после смерти человека. Душа и тело. Бессмертная душа. Души умерших … Толковый словарь Ушакова
ДУША — ДУША (греч. ψυχή, лат. anima), одно из центральных понятий античной философии, в связи с разработкой которого вся иерархия бытия, жизни и мысли постепенно осваивается как в своих самых низких, так и самых высоких пластах и по отношению к… … Античная философия
душа — (3) 1. Жизненное начало, то, что дает человеку жизнь и остается нетленным после его смерти (религ.): Единъ же Изяславъ, сынъ Васильковъ, позвони своими острыми мечи о шеломы Литовскыя, притрепа славу дѣду своему Всеславу, а самъ подъ чрълеными… … Словарь-справочник "Слово о полку Игореве"
ДУША — (англ. soul, нем. Seele, фр. ame) в большинстве религий мира бестелесный, бессмертный элемент, источник жизни физического тела. Идея души существует во всех человеческих культурах, хотя может принимать разные формы и смысловые оттенки. В… … Энциклопедия культурологии
Душа — Человек * Брак * Девушка * Детство * Душа * Жена * Женщина * Зрелость * Мать * Молодость * Муж * Мужчины * Он и Она * Отец * Поколение * Родители * Семья * … Сводная энциклопедия афоризмов
