-
101 жалпақ таспа
широкая лента (делдалдық фирманың жалпы құжырасындағы экранда көрсетіліп тұратын жаңалықтардың телеграфтық таспасы) -
102 жалпы құн
общая стоимость (1. бухгалтерлік істе: тиянақты құндар сомасы, 2. инвестицияда: бағалы қағаз үшін төленетін келісімді баға плюс делдалдық комиссиялық алым плюс сатушы тапқан кез келген өсімді пайыз) -
103 жасырын кіру
вход черный (есеп үйлерінің бірінің делдалдығы арқылы ақша нарығының өтімділігін банкінің көтеруі әдісі) -
104 икемді доллар
мягкие доллары (жаргон сөз: делдалдың көрсеткен қызметі үшін төлем, комиссиялық алымның жалпы сомасының құрамына енгізіледі, бірақ оған пайда әкелмейді) -
105 интержайғасым
интерпозиция (бағалы қағаздар жөніндегі мәміледе екінші делдалдың екі принципал арасында не клиент пен нарықтық іскер арасында орналасуы) -
106 кеден агенті
агент таможенный (өз атынан және өкілдік берген тұлға есебінен әрі соның тапсыруымен кеден ресімдеуін және кеден ісі саласындағы басқа да делдалдық қызметті атқаратын адам) -
107 ковернот
ковернот (делдалдың сақтанушыға оның тапсыруымен сақтандыру шарты жасасылғанын қуаттау ретінде беретін құжаты) -
108 коммерциялық несие
Коммерциялық несие – бір шаруашылық жүргізуші субъектінің немесе кәсіпкердің басқа шаруашылық жүргізуші субъектімен (кәсіпкермен) төлемді бөліктеп немесе мерзімін ұзартып есеп айырысуы. Төлем бөліктеп төленетін есеп айырысудың алуан түрлері ретіндегі несиенің негізгі түрлері:
Коммерческий кредит – это расчеты с рассрочкой или отсрочкой платежа одного хозяйствующего субъекта или предпринимателя с другим хозяйствующим субъектом (предпринимателем). Основными видами кредита как разновидности расчетов с рассрочкой платежа являются:
- фирмалық несие;
- фирменный кредит;
- вексельдік (есептік) несие;
- вексельный (учетный) кредит;
- факторинг;
- факторинг;
- овердрафт.
- овердрафт.
Экспорттық-импорттық операциялар бойынша есеп айырысу кезінде несиенің қандай нысандары қолданылады?
Какие формы кредита применяются при расчетах по экспортно-импортным операциям?
Экспорттық-импорттық есеп айырысу кезінде несиенің:
При расчетах по экспортно-импортным операциям применяются следующие формы кредита, как:
- форфеттеу;
- форфетирование;
- ашық шот бойынша несие;
- кредит по открытому счету;
- акцептік несие;
- акцептный;
- акцептік-рамбурстық несие сияқты нысандары қолданылады.
- акцептно-рамбурсный.
Факторинг – айналым қаражатын несиелендірумен байланысты сауда-комиссиялық операциялардың бір түрі. Ол:
Факторинг – это разновидность торгово-комиссионной операции, связанной с кредитованием оборотных средств. Он включает в себя:
- сатып алушының дебиторлық берешегін өндіріп алуды (инкассолауды);
- взыскание (инкассирование) дебиторской задолженности покупателя;
- сатушыға қысқа мерзімді несие беруді;
- предоставление продавцу краткосрочного кредита;
- сатушыны операциялар бойынша несие тәуекелінен босатуды қамтиды.
- освобождение продавца от кредитных рисков по операциям.
Олардың арасындағы айырма мынада: факторинг — шарттық міндеттеме, цессия — мәміле бойынша табысталған міндеттеме. Есеп айырысу жүйесінде цессия — несиегердің өзіне мәміле бойынша талап ету құқығын үшінші тұлғаға мәміле бойынша беруі.
Различия между ними в том, что факторинг — это договорное обязательство, цессия — обязательство, переданное по сделке. В системе расчетов цессия — уступка кредитором своего права требования третьему лицу, переданная ему по сделке.
Форфеттеу банкінің немесе қаржы компаниясының сыртқы сауда операциялары бойынша вексельдер мен басқа да борыш талаптарын сатып алу жолымен немесе сатушыға айналымға жібермей экспортты несиелендіруі нысаны болып табылады. Ол, әдетте, өтелуі ұзақ мерзімге созылатын (7 жылға дейін) ірі сомаға алынған машиналар, жабдықтар жеткізілімі кезінде қолданылады.
Форфетирование представляет собой форму кредитования экспорта банком или финансовой компанией путем покупки или без оборота на продавца векселей и других долговых требований по внешнеторговым операциям. Форфетирование, как правило, применяется при поставках машин, оборудования на крупные суммы с длительной рассрочкой (до 7 лет).
Экспорттық-импорттық операциялар кезінде ашық шот бойынша берілетін несие сонымен бірге ашық шот бойынша есеп айырысу деген мағынаны білдіреді. Бұл несие тұрақты әріптестер (контрагенттер) арасында, әсіресе бір текті тауарлардың көп қайтара жеткізілімі кезінде беріледі.
При экспортно-импортных операциях кредит по открытому счету одновременно означает и расчеты по открытому счету. Этот кредит предоставляется в расчетах между постоянными партнерами (контрагентами), особенно при многократных поставках однородных товаров.
Овердрафт – қысқа мерзімді несие нысаны, ол банкінің өз клиентінің шотынан қаражатты шоттағы қалдықтан тыс есептен шығаруы жолымен беріледі. Осындай операцияның нәтижесінде теріс теңгерім, яғни дебеттік сальдо – клиенттің банкіге берешегі құралады. Банк пен оның клиенті бір-бірімен келісім жасасады, онда овердрафтың ең жоғары сомасы, несие беру шарттары, оны өтеу тәртібі, несие үшін пайыз мөлшері белгіленеді.
Овердрафт — это форма краткосрочного кредита, предоставление которого осуществляется путем списания банком средств со счета клиента сверх остатка на счете. В результате такой операции образуется отрицательный баланс, т.е. дебетовое сальдо – задолженность клиента банку. Банк и клиент заключают между собой соглашение, в котором устанавливаются максимальная сумма овердрафта, условия предоставления кредита, порядок погашения его, размер процента за кредит.
Акцептілік несие – банкінің экспортшылар мен импортшылар банкіге ұсынатын аударма вексельді (тратта) акцептеу (ризалық беру) нысанында беретін несиесі. Несиенің бұл нысанында экспортшы банкіге несие лимиті шегінде белгілі бір соманы ұсынуға мүмкіндік алады.
Акцептный кредит – кредит, предоставляемый банком в форме акцепта переводного векселя (тратты), выставляемого на банк экспортерами и импортерами. При этой форме кредита экспортер получает возможность выставлять на банк векселя на определенную сумму в рамках кредитного лимита.
Акцептілік-рамбурстық несие акцептілік несиенің бір түрі болып табылады. Рамбурс – халықаралық саудада сатып алынған тауардың ақысын банк делдалдығы арқылы импортшы банкісінің экспортшы ұсынған тратталарды акцептеуі нысанында төлеу дегенді білдіреді.
Акцептно-рамбурсный кредит является разновидностью акцептного кредита. Рамбурс – в международной торговле означает оплату купленного товара через посредство банка в форме акцепта банком импортера тратт, выставленных экспортером.
* * * -
109 конфирмация
конфирмация (1. сот үкімін бекіту, 2. делдалдың клиентке беретін ресми жазбаша тілхаты, мұнда бағалы қағазбен жасалған мәміленің егжей-тегжейі көрсетіледі, 2. фирманың қаржы бақылаушысы клиенттер мен жеткізушілерге жіберетін құжат, мұнда төленген және алынған соманың жиынын қуаттау сұралады) -
110 көзсіз делдал
брокер слепой (өз тапсырыскерлерінің атынан делдалдық жасайтын, бірақ олардың есімін басқа қатысушыларға айтпайтын делдал) -
111 кросс-операция
-
112 қамқоршылық шот
опекунский счет (ата-ана кәмелетке толмаған балалар үшін банкіде не делдалдық фирмада ашатын шот) -
113 қойылған қол кепілдігі
гарантия подписи (біреудің қойған қолының растығы үшін кепілдік беретін банк не делдалдық фирма шығаратын сертификат)Казахско-русский экономический словарь > қойылған қол кепілдігі
-
114 қолдау үшін төлем
плата за поддержание (делдалдық шоттардың белгілі бір тұрпаттарын қолдау үшін төленетін жылдық төлемақы) -
115 мамыр күні
майский день (1975 жылдың 1 мамыры, бұл күні тіркеулі ең аз делдалдық комиссиялық алымды өндіріп алу аяқталған-ды) -
116 нарықтық хат
-
117 нарықтың инфрақұрылымы
инфраструктура рынка (көтерме сауда кәсіпорындары, биржалар, делдалдық фирмалар, қаржы институттары, салық жүйесі, т.б.)Казахско-русский экономический словарь > нарықтың инфрақұрылымы
-
118 негоциация
-
119 несиелендіру
кредитование (несиегер-банкімен қарызгер арасында, кейде делдалдың жәрдемдесуімен жасасылған шарттың нәтижесі ретінде несие беру) -
120 номини
номини (есіміне келісім арқылы бағалы қағаз бен өзге де меншік табысталатын банк қызметшісі не делдалдық кеңсе сияқты тұлға не фирма)
См. также в других словарях:
делдалдық — сауда. э к о н. Делдалдар арқылы жасалатын сауда. Д е л д а л д ы қ с а у д а н ы ұйымдастыруға жергілікті Советтерді мүдделі ету керек (Соц. Қаз., 18.01.1991, 4) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
шірінкене — зат. Сауда саттықта екі жақты келістіруші делдалдың алатын ақысы … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
делдәлдік — (Шымк., Кел.) делдалдық, делдалшылық ету. Д е л д ә л д і к қылу (Шымк., Кел.). Онымен қатар Құралбай д е л д ә лд і к істеді («Лен. жолы», 1938, №105) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
сіріңке — (Алм., Жам.) делдалдың мал алушы мен сатушыны келістіріп, ортасынан алатын ақша. Екеуіңізді келістірдім ғой, орталарыңыздан с і р і ң к е беріңіз (Алм., Жам.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
сіріңке — I … 2. ауыс. Делдалдың түсірген пайдасы. Бедекші, делдал сатушы мен алушының міндетін жеңілдетіп, ортасынан «с і р і ң к е» түсіреді (Қ.Жұмаділов, Тағдыр, 169). II Сіріңке қара. Қара қоңыр түсті адам. Екінші құрдасы босаңдау, былжырлау, с і р і ң … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
шіріңке — зат. Саудаласушылардың арасында делдалдық жасағаны үшін алатын ақы; шірінкене. Ш і р і ң к е! Оны Бөрібек жобалап түсінеді. Шіріңкешінің қай заманда да болғанын, оның жолы жіңішке екенін Бөрібек білмейді (Туған де., 32) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
шіріңкеші — зат. Шіріңке алушы, делдал. Делдалдық деуге де келмей ме, қалай? Әйтеуір, Ахтиярдың қыр жұртында ш і р і ң к е ш і атанғаны анық (Т.Әлімқұлов, Көкек айы, 35) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі