-
1 в-
приставка; = во-; = въ-бу приставка белән ясалган фигыльләр нигездә тезмә фигыльләр белән тәрҗемә ителә, приставканың мәгънәсе түбәндәге чаралар ярдәмендә бирелә1) "керү" яки "кертү" дигән дәрәҗә фигыле ярдәмендә2) "кую" дәрәҗә фигыле ярдәмендә4) "-ся" кисәкчәле фигыльләр белән килгәндә төрлечә тәрҗемә ителә -
2 про-
1) фигыльләргә ялганганда, аның мәгънәләре татар теленә нигездә түбәндәге чаралар ярдәмендә биреләа) "үтү", "үткәрү" дигән фигыльләр ярдәмендәпросеять — иләктән [иләп] үткәрү
б) "бетү" яки "бетерү" дигән дәрәҗә фигыльләре беләнв) "узып китү", "үтеп китү" кебек тезмә фигыльләр ярдәмендәг) "чыгу" яки "чыгару" дигән дәрәҗә фигыльләре ярдәмендәд) "керү" яки "кертү" дигән фигыль беләне) "[үтәли] тишү", "тишеп чыгару" кебек фигыльләр ярдәмендәж) "җиткерү", "чыгару" дигән дәрәҗә фигыльләре яисә "бик яхшы", "бик нык" кебек рәвешләр беләнз) "...мый калдыру" кебек фигыль формалары ярдәмендәи) "зыян күрү", "зарар күрү" дигән фигыльләр беләнк) (-ся кисәкчәсе белән килгәндә) "туйганчы" кебек хәл фигыль формасы яисә "тую" дигән фигыль ярдәмендәл) (-ся кисәкчәсе белән килгәндә) ялгыш "ташлау", "салу", "кую" кебек сүзләр белән2) исемнәргә ялганганда, түбәндәге чаралар ярдәмендә тәрҗемә ителәа) "аз гына", "бераз" кебек рәвешләр беләнб) "яклы" дигән сүз белән -
3 забить
I сов.1) ( что) кагып кертү2) (что) (напр. при игре в футбол) кертү, бәреп (тибеп) кертү; ( при игре в бильярд) бәреп кертү, сугып кертү3) ( что) (наполнить) тутыру, тыгызлап тутыру, дыңгычлап тутыру (мәс. чемоданны)4) ( что) томалау, каплау5) ( кого-что) сую•- забить себе в голову II сов.1) кага башлау2) ата башлау, ургылып чыга башлау -
4 пустить
сов.1) ( кого-что) җибәрү2) ( кого-что) җибәрү, кертү3) ( что) җибәрү, эшләтә башлау, сафка кертү4) ( что) җибәрү, йөртә башлау5) ( что), разг. тарату6) (что, чем) җибәрү, тондыру, ыргыту•- пустить на дно
- пустить по миру
- пустить пыль в глаза
- пустить слезу -
5 попасть
сов.1) в кого-что, чем (поразить цель) тидерү; ( просунуть) кертү2) куда, на что эләгү, килеп чыгу, килеп эләгү, барып чыгу3) во что, на что, подо что эләгү, тару, калу; төшү4) во что, на что керү, эләгү5) безл.; разг ( кому-чему) эләгү6) прош. вр.; 3 л. (попало: где попало, куда попало) теләсә кайда; ( как попало) теләсә ничек, ничек туры килсә шулай; ( чем попало) ни туры килсә шуның белән•- попасть впросак
- попасть в точку
- попасть под руку -
6 пропихнуть
сов.; разг.( кого-что) этеп (төртеп) кертү, көч-хәл белән кертү (үткәрү) -
7 связать
сов.1) ( что) ялгау, тоташтыру2) ( что) бергә китереп бәйләү3) ( что) бәйләү, бәйләп кую, төйнәп кую4) ( что с чем) бәйләү5) ( кого-что) (установить связь) элемтә урнаштыру, бәйләнешкә кертү6) ( кого-что) бәйләү, бәйләп ташлау, кулын-аягын бәйләп кую7) ( кого-что) тоткарлау, буу, кысу, бәйләү8) ( что) (изготовить вязкой) бәйләү•- связать по рукам и ногам -
8 в
предлог; = во1) с вин. п. (на вопрос "куда")...га, эченә2) с вин. п. (при обознач. предмета, в к-рый что-л. заключается, облекается)...га3) с вин. п. (при обознач. занятия, состояния)...га4) с вин. п. (при обознач. предмета, через к-рый совершается действие)...дан5) с вин. п. (на вопрос "когда", "во сколько")...да6) с вин. п. (при обознач., свойства, качества, количественного признака)...лы7) ...лыкка8) (при обознач. способа, характера действия)...га,... булыпсжаться в комок — йомарлану, йомарлам булып йомарлану
9) с вин. п. (при обознач. игры)10) с вин. п. (при указ. на сходство)...га11) с предл. п. (на вопрос "где")...да, эчендә12) с предл. п. (на вопрос "когда")...да13) с предл. п....лы14) с предл. п. (при обознач. предмета, к-рый находится на ком-чём-л.)...дан; белән15) с предл. п. белән...ган16) с предл. п. (при указ. на кратность чисел, величин)•- остаться в дураках
- в случае, если... -
9 впиться
сов.1) кадалу, кадалып керү2) батыру, батырып кертү3) кадалу, керү4) (в кого-что чем и без доп.) текәлү, кадалу, күзләрне текәүвпиться в глаза (кому-л.) — күзләргә текәлү
-
10 задвинуть
-
11 заколотить
I сов.1) ( что) кагып кую, кадаклап (томалап) кую2) ( что) кагу, кагып кертү3) ( кого-что) (забить до смерти) үтергәнче кыйнау, тукмаклауII сов.( начать колотить) шакылдата (дөбердәтә) башлау -
12 установить
сов.( что)1) урнаштыру, көйләү, кую2) билгеләү, раслау, гамәлгә кертү3) урнаштыру, булдыруустановить связь с кем-л. — ( кем белән дә булса) элемтә урнаштыру
4) табу, ачу, аныклау, ачыклау, исбатлау -
13 девальвация
ждевальвация (яңа акча кертү юлы белән яки куллануда булган акчаның рәсми курсын төшерү юлы белән, үткәрелә торган акча реформасы) -
14 унавозить
-
15 амнистировать
сов.; несов.( кого-что) амнистия белән азат итү, амнистиягә кертү, җәзадан котылдыру -
16 ввести в курс
курска кертү, төшендерү, аңлату -
17 засорить
-
18 известковать
-
19 обращение
с2) (призыв, речь) мөрәҗәгать, өндәмә, чакыру3) ( обхождение) мөгамәлә4) эк. әйләнеш5) грам. эндәш сүз -
20 подкрепить
- 1
- 2
См. также в других словарях:
кертілу — (Алм., Кег.) титықтап, шаршап шалдығу; шойырылып қалу. Ат үстінде көп жүргендіктен бе, белім к е р т і л і п қап, жүре алмай отырмын (Алм., Кег.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
колчедан — Тимер, никель, бакыр һ. б. металлар белән күкерт, шулай ук сөрмә, мышьяк кушылмалары катнашмасыннан торган минералларның уртак атамасы … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
өйләндерү — Егетне, ир кешене берәр хатын кыз белән никахка кертү, аны җәмәгатьләндерү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тыгу — 1. Бер нәрсәне икенче нәрсә эченә яки астына бераз тыгызлап кертү, салу, кыстыру 2. Берәр нәрсәгә кадау, чәнчү 3. Тишекне, тишеге булган нәрсәне нин. б. әйбер белән томалау, каплау 4. күч. Кешенең ихтыярыннан, теләгеннән башка яки бернинди… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
чабу — I. ф. 1. Үлән яки игенне чалгы яки чапкыч машина белән кистерү 2. Нин. б. үткен нәрсә белән кисү, кистерү. кисеп өзү. Берәр корал белән вак кисәкләргә бүлү, аеру, кисү 3. Нәр. б. кисәген, катлавын вату (балта, лом һ. б. белән). (Күмер, руда, таш) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
суыру — (СУЫРТУ) (СУЫРГЫЧ) (СУЫРТКЫЧ) – I. 1. Һава агымы белән эчкә тартып алу 2. Иренне кыскан килеш әз әзләп алу, эчү. Авызга кабып, суыргандай, имгәндәй итү (бармакны һ. б.). Организмдагы кан, сүл һ. б. ш имгечләре белән эчү, эчкә алу (бөҗәкләр,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тарту — I. диал. и. Егетнең кәләшенә бирә торган бүләге. II. ТАРТУ – (ТАРТТЫРУ) (ТАРТЫЛУ) – ф. 1. Көч белән үзеңә якынайту; киресе: этәрү. ТАРТЫП – рәв. кискен яки көчәнеш белән 2. Нәр. б. якынга сөйрәп китерү. Берәр якка күчереп кую 3. Сөйрәү, өстерәү 4 … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тултыру — 1. Берәр савытны берәр нәрсә белән тулы итү 2. Берәр нәрсә эченә башка ваграк нәрсәләр яки сыеклык салу 3. күч. Бөтен тирә юньне, барлык буш урынны биләп алу, бөтен тирә юньгә, барлык урыннарга таралу; күп булу. Нин. б. бер урынга җанлы җансыз… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тутыру — 1. Берәр савытны берәр нәрсә белән тулы итү 2. Берәр нәрсә эченә башка ваграк нәрсәләр яки сыеклык салу 3. күч. Бөтен тирә юньне, барлык буш урынны биләп алу, бөтен тирә юньгә, барлык урыннарга таралу; күп булу. Нин. б. бер урынга җанлы җансыз… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
һәм — терк. 1. Бер үк вакытта, параллель рәвештә булган күренеш, эш хәлләрне белдерә торган тиңдәш кисәкләрне яки тиңдәш җөмләләрне үзара теркәү өчен кулланыла. Берәр нәрсәне характерлый торган парлы сыйфатлар, рәвешләрне терки һәм шул нәрсәгә хас… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
язу — (ЯЗДЫРУ) – I. ф. 1. Кәгазь яки башка нәрсә өстенә нин. б. билгеләр (хәреф, цифр һ. б. ш.) төшерү. с. Яза торган язу машинкасы 2. Нин. б. язма текст төзү хат язу 3. Язма рәвештә нәр. б. тур. хәбәр итү. Нәр. б. турында матбугатта бастырып чыгару.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге