-
21 истәлек
сущ.1) воспомина́ние (об отце, о детстве, о встрече с кем-л., о поездке куда-л.)матур бер истәлек — прия́тное воспомина́ние
2) только в ф. мн. ч. истәлекләр мемуа́ры, воспомина́нияистәлекләр язу — писа́ть мемуа́ры
истәлекләр кичәсе — ве́чер воспомина́ний
3) па́мять, воспомина́ния об уме́ршембатырның якты истәлеге — све́тлая па́мять геро́я
иренең истәлегенә тугрылыклы — верна́ па́мяти му́жа
4) па́мятник || па́мятныйтарихи истәлекләр — истори́ческие па́мятники; па́мятники старины́
язма истәлекләр — пи́сьменные па́мятники
истәлек тактасы — па́мятная доска́
5) па́мятная вещь; вещь, пода́ренная на па́мятьбу йөзек - әнием истәлеге — э́тот пе́рстень - па́мять о мое́й ма́тери
•- истәлек итеп
- истәлек язуы -
22 йомыш
сущ.1) то, что берётся и́ли даётся для вре́менного по́льзованиякүршегә йомышка керү — зайти́ к сосе́ду попроси́ть что-л. (для временного пользования)
2) поруче́ние, зада́ние, де́лоҗаваплы йомыш тапшыру (кушу) — поручи́ть (дать) отве́тственное де́ло
йомышка йөрү — выполня́ть чьи-л. поруче́ния (зада́ния)
йомышка җибәрү — посла́ть с поруче́нием
яшерен йомыш белән килү — прие́хать с секре́тным зада́нием (поруче́нием)
балага йомыш куш, артыннан үзең йөгер — (посл.) ребёнку де́ло поручи́, а сам сле́дом беги́
3)а) де́ло || делово́йхезмәт йомышлары белән йөрү — ходи́ть по дела́м слу́жбы
йомыш белән килү — приходи́ть по де́лу
миндә йомышың бармы? — у тебя́ есть де́ло ко мне?
йомыш тапкан булып керү — зайти́ под предло́гом како́го-л. де́ла
йомыш язуы — делова́я запи́ска
йомышка барган җирендә кунып кайткан — (погов.) пошла́ по ма́сло, а в печи́ пога́сло (букв. пошла́ по де́лу, там и заночева́ла)
б) сло́во, разгово́р, сове́т, де́лосиңа бер йомышым бар — у меня́ есть сло́во к тебе́
җәмәгать, таралмагыз, зур йомыш бар — гра́ждане, не расходи́тесь, есть большо́й разгово́р (сове́т)
4) про́сьба, на́добность, нужда́йомыш белән мөрәҗәгать итү — обраща́ться с про́сьбой к кому-л.
йомышны кире кайтармый — не отка́зывает в про́сьбе
йомыш йомышлау — ходи́ть по свои́м ну́ждам
йомыш белән бару — пойти́ по на́добности
5) редко. услу́гайомыш күрсәтү — ока́зывать услу́гу (услу́ги)
өстәл хәзерләү һәм кунакларны каршы алу йомышлары — услу́ги по сервиро́вке стола́ и встре́че госте́й
6) прост. нужда́кече йомышны йомышлау — спра́вить ма́лую нужду́
•- йомышы юк -
23 рөхсәт кәгазе
= рөхсәт язуы; = рөхсәт документы разреше́ние (пи́сьменное), докуме́нт о разреше́нии; са́нкция книжн. -
24 рөхсәтнамә
сущ.пи́сьменное разреше́ние, докуме́нт; про́пуск -
25 стенографист
сущ.стенографи́ст; стенографи́сткастенографист язуы — за́пись стенографи́ста
стенографистлар курсы — ку́рсы стенографи́стов
-
26 танулы
прил.; нареч.распознава́ем; распознаётся; чита́етсяязуы танулы түгел — его́ письмо́ ( его почерк) не прочтёшь; распознава́емый, чита́емый
танулы хат — чита́емое письмо́
ак карчыга очуыннан танулы — (посл.) охо́тничий я́стреб ( высшей категории) распознаётся по полёту
-
27 танылу
1) страд. от тану II узнава́ться, быть узнава́емымтанылы белән танылу — узнава́ться ( по чему)
2) быть разбо́рчивым ( о письме)язуы танылмый — письмо́ его́ не разбо́рчиво
3) познава́ться ( по чему) проявля́ться/прояви́ться || проявле́ние (в чём-л.)кеше тышыннан танылмый, эшеннән таныла — (посл.) челове́к проявля́ется не по вне́шности, а в де́ле
4)а) просла́виться, заслужи́ть сла́вуисеме танылды — его́ и́мя просла́вилось
б) быть при́знанным, признава́ться в ка́честве ( кого)алдынгы булып танылды — был при́знан в ка́честве передово́го
-
28 тәклиф
сущ.; уст.; книжн.1)а) делика́тное поруче́ние, (церемонное, но твёрдое) возложе́ние отве́тственноститәклифне үтәү — выполня́ть делика́тное поруче́ние
б) предписа́ние, завуали́рованный прика́з; предложе́ние с жёстким подте́кстом2) приглаше́ние, про́сьба ( равный приказу)•- тәклиф кылу
- тәклиф язуы -
29 уйгур
I сущ.уйгу́р || уйгу́рскийуйгур теле — уйгу́рский язы́к
уйгур биюе — уйгу́рский та́нец
II прил.борынгы уйгур язуы — древнеуйгу́рская пи́сьменность
уйгу́рский, на уйгу́рском языке́ (журнал, передача) -
30 чак
I сущ.пери́од, пора́, вре́мя, го́дысабый чак — младе́нческий пери́од
яшүсмер чак — ю́ношеские го́ды, о́трочество
төрле чаклар — ра́зные пери́оды
яшь чак - таза чак — молоды́е го́ды - здоро́вые го́ды
II нареч.яшь чак - җүләр чак — мо́лодость - глу́пость (букв. глу́пый пери́од)
1) е́ле, едва́; с трудо́м, и́зо всех силчак килеп җиттем — едва́ (е́ле) дошла́
иреннәрен чак кына кыймылдата — е́ле шевели́т губа́ми
2) чуть, слегка́, кра́йне ма́лойөзе чак кына кызарган — лицо́ чуть покрасне́ло
җил чак кына әкренәйде — ве́тер чуть осла́б
хәрефләре чак беленә — бу́квы чуть заме́тны
3) диал.; см. таманIII прил.күлмәк сиңа чак (кына) булыр — руба́шка тебе́ бу́дет как раз впо́ру
1) диал.; см. начарүз анаң чак булмый — родна́я мать плохо́й не быва́ет
язуы бик чак — по́черк (его́) плохо́й
балалары бик чак, тире дә сөяк кенә — де́ти его́ о́чень худы́е - ко́жа да ко́сти
-
31 шикаять
сущ.; книжн.1) жа́лоба || жа́лобныйшикаятьләр кабул итү — принима́ть жа́лобы
шикаятьләр дәфтәре — жа́лобная кни́га
2) доно́с; клевета́, кля́уза || клеветни́ческий, кля́узныйшикаять хаты (язуы) — клеветни́ческое письмо́
3) недово́льство, се́тование по по́воду чего-л., выраже́ние недово́льствабәхетеңнән шикаять ул алладан шикаять була — недово́льство свои́м сча́стьем - э́то есть недово́льство бо́гом
•- шикаять кылу -
32 ышаныч кәгазе
-
33 этикетка
сущ.1) этике́тка ( ярлык с фабричным клеймом) || этике́тныйшешә этике́ткасы — этике́тка на буты́лке
төсле этике́ткалар — цветны́е этике́тки
этике́тка язуы — этике́тная на́дпись
2) перен.; см. ярлык 3) -
34 бесписьменный
-ая; -оеязусыз, язуы булмаган, алфавиты булмаган (холыклар, телләр турында) -
35 вольная
ж; ист.азатлык язуы, азатлык кәгазе ( крепостнойлыктан азат итү турында) -
36 вязь
-
37 дарственная запись
юр. бүләк язуы ( милекне бүләк итеп бирү акты теркәлгән документ) -
38 дарственный
-ая; -оебүләклек...ы; бүләк...ы, бүләк итү...ы -
39 доверитель
мышаныч язуы бирүче, ышанып эш тапшыручы -
40 завещание
свасыять; васыять язуы, васыятьнамә
См. также в других словарях:
уйгур — Урта Азиядә һәм көнбатыш Кытайның кайбер районнарында яшәүче төрки халык һәм шуның бер кешесе. УЙГУР ЯЗМАЛАРЫ – Уйгур язуы белән язылган төрки ядкәрләр. УЙГУР ЯЗУЫ (ХӘРЕФЛӘРЕ) – Борынгы (V XIII гас.) уйгурлар кулланган, монголлар бүген дә куллана … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
Татарская письменность — Татарская письменность письменность татарского языка. Содержание 1 Современный алфавит 2 На основе арабского алфавита 2 … Википедия
аккредитив — Бер кредит оешмасының икенчесенә акча түләргә кушып җибәргән рәсми язуы. АККРЕДИТИВ ГРАМОТА – Чит илгә җибәрелүче вәкилгә бирелә торган ышаныч кәгазе … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
бюллетень — 1. Иҗтимагый әһәмиятле вакыйга яки мәсьәлә тур. кыскача рәсми белдерү, хәбәр 2. Нин. б. оешманың, җәмгыятьнең һ. б. ш. вакытлы басмасы 3. Сайлауда яшерен тавыш бирү кәгазе 4. Авырганда хезмәткә яраксызлык тур. бирелә торган врач язуы. БЮЛЛЕТЕНЬДӘ … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
гарәп — Алгы Азия һәм Төньяк Африкада яшәүче, семит телләренең берсендә сөйләшүче халыкның гомуми атамасы. Шул халыкның бер кешесе. ГАРӘП ГРАФИКАСЫ (ЯЗУЫ, ШРИФТЫ) – Татарларга мөселман дине белән кереп, латин графикасына кадәр яшәгән графика, язу… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
гариза — Нәр. б. сорап язылган үтенеч язуы … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
дәгъватнамә — иск. Чакыру язуы (мәҗлескә, кунакка һ. б. ш.) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
иҗек — 1. Сүзнең аерым һава этәреше белән әйтелә һәм бер сузыктан яки сузык катнашкан берничә аваздан торган кисәге 2. иск. Иске ысул белән укытуда: гарәп сүзләрен иҗеккә аерып, нинди хәрәкә белән булуын әйтеп уку кәп өсте кә, ләм асты ли, мим өсте мә,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
касыйдә — 1. Шәрык поэзиясендә ода формасы – баштан азаккача бер рифмага тезелгән озын шигырь 2. Кызлар исеменә мәдхия язуы яшерелгән бөти (кызлар аны чәчүргечкә тагып йөрткәннәр) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
кәгазь — 1. Чүпрәк чапрактан, агачтан яки башкадан ясалып, язу, китап басу, әйбер төрү һ. б. өчен кулл. тор. юка табаклардан торган материал 2. сөйл. Рәсми характердагы язма документ. Нин. б. таныклык, мандат. Жалоба язуы 3. Язылган яки тексты булган… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
легенда — 1. Тарихи вакыйгалар яки аерым шәхесләр тур. борынгыдан калган шигъри риваять яки фантастик хикәя. Дини фантастик риваять 2. Планга, картага һ. б. ш. карата бирелгән аңлатма язуы һәм шартлы билгеләр 3. Медальгә, металл акчага һ. б. ш. төшерелгән… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге