-
1 space
n.1) кеңістік, бостық2) ғарыш3) аралық, ара қашыктық -
2 hidebound
қатты арықтаған (жануар жөнінде), құнарсызданған (топырақ жөнінде) -
3 Сроки
Поговорим об основных принципах установления сроков поставок.
Жеткізілім мерзімін белгілеудің негізгі қағидаты туралы әңгімелесейік.
Отгрузка отдельных партий должна осуществляться, по возможности, равномерно.
Жекелеген топтамалар, мүмкіндігінше, біркелкі жөнелтілуге тиіс.
Установки и заводы поставляются комплектно.
Қондырғылар мен зауыттар жиынтықтамалы түрде жеткізіледі.
Датой поставки машины считается день поставки последней части машины.
Машинаның соңғы бөлшегі жеткізілген күн машинаның жеткізілген күні деп есептеледі.
Поставки скоропортящихся продуктов производятся с учетом сезона, наличия их у продавца и потребностей у покупателя.
Тез бұзылатын өнімдер маусымды, олардың сатушыда бар екенін және сатып алушының қажеттерін ескере отырып жеткізіледі.
С согласия покупателя продавец может осуществить досрочную поставку.
Сатып алушының келісімімен сатушы өнімді мерзімінен бұрын жеткізуі мүмкін.
Продавец имеет право на отступную сумму или перенос срока поставок, если возникнут какие-либо трудности в производстве или в поставках, происшедшие по вине покупателя.
Егер сатып алушының кінәсынан өндірісте немесе жеткізілімде қандайда болсын қиындықтар пайда болса, сатушының кеңшілік жасау ақысын талап етуге немесе жеткізу мерзімін ауыстыруға құқығы бар.
О переносе срока продавец обязан своевременно известить покупателя.
Мерзімнің ауыстырылғаны жайында сатушы сатып алушыға дер кезінде хабарлауға міндетті.
Мы хотели бы...
Біз... қалар едік.
- уточнить (конкретизировать, согласовать) сроки поставок.
- жеткізілім мерзімінің дәлденгенін (нақтыланғанын, келісілгенін)
Мы заинтересованы в срочной поставке товара.
Біз тауардың мерзімінде жеткізілуіне мүдделіміз.
Мы просим вас...
Біз сізден... сұраймыз.
- учесть, что мы передали вам наш заказ еще в прошлом году
- произвести последнюю поставку за 3-й квартал до конца августа.
Этот вопрос я не могу решить.
Бұл мәселені мен шеше алмаймын.
Фирма поставит этот товар не ранее июня этого года.
Фирма бұл тауарды ерте дегенде осы жылдың маусымында жеткізеді.
Что касается сроков поставок, то мы можем...
Жеткізілім мерзіміне келетін болсақ, біз... аламыз.
- пойти вам навстречу.
Остальное количество будет поставлено в следующем году.
Қалған мөлшері келесі жылы жеткізілетін болады.
Вы ставите нас в трудное положение.
Сіз бізді қиын жағдайға қалдырып отырсыз.
Трудность состоит в том, что мы, к сожалению,...
Қиындық мынада болып отыр, біз, өкінішке қарай,...
- сіздерге 1-ші тоқсанда тауарлардың бірде-бір топтамасын жеткізіп бере алмаймыз
- не можем согласиться с предложенными сроками поставок.
- жеткізілімнің ұсынылған мерзімімен келісе алмаймыз.
Мы считаем предложенные вами сроки поставок (не) реальными.
Біз сіздер ұсынған жеткізілім мерзімін мүмкін (емес) деп есептейміз.
Я хотел бы еще раз вернуться к срокам поставок. В какой кратчайший срок вы можете произвести поставки?
Мен жеткізілім мерзіміне тағы бір рет оралғым келіп отыр. Сіз қандай ең қысқа мерзімде жеткізіп бере аласыз?
Поставки автоматических установок мы можем произвести в следующем месяце.
Автоматты қондырғыларды біз келесі айда жеткізіп бере аламыз.
Очень жаль, так как заказанные установки нам срочно нужны, и мы просим вашего согласия на изменение сроков на два месяца.
Бір өкініштісі, тапсырыс берілген қондырғылар бізге шұғыл керек, сондықтан біз мерзімнің екі айға өзгертілуіне сіздің келісім беруіңізді сұраймыз.
Вероятно, вы изыщете возможность пойти нам навстречу?
Әлбетте, сіз біздің ыңғайымызға көнудің мүмкіндіктерін іздестіретін шығарсыз?
Мы в этом очень заинтересованы.
Біз бұған өте мүдделіміз.
Это, к сожалению, абсолютно невозможно, потому что у нас много заказов. В этом году наше предприятие полностью загружено.
Бұл, өкінішке қарай, мүмкін емес, өйткені бізде тапсырыс көп. Биыл біздің кәсіпорын түгелдей жұмысбасты болып отыр.
Мы можем начать поставки лишь с мая.
Біз жеткізілімді тек мамырдан ғана бастай аламыз.
Я все же надеюсь, что мы сегодня решим последнюю нерешенную задачу (проблему).
Мен қалай дегенмен бүгін соңғы шешілмеген міндетті (мәселені) шешеміз ғой деген үміттемін.
Этот вопрос касается равномерности поставок.
Бұл мәселе жеткізілімнің бір қалыптылығына қатысты болып отыр.
С этим я могу вполне согласиться, потому что такие поставки идут навстречу нашим пожеланиям. Мы поставим вам все позиции равными частями.
Мен мұнымен толық келісемін, өйткені мұндай жеткізілім біздің тілектерімізге ыңғайлас келеді. Біз сіздерге барлық айқындамаларды тең бөліктермен жеткіземіз.
Свыше пятидесяти процентов всего объема поставок вы уже получили, остальное количество мы поставим вам равными частями в каждом квартале.
Жеткізілімнің бүкіл көлемінің елу пайыздан астамын сіз қазірдің өзінде алдыңыз, қалған мөлшерін біз сіздерге әр тоқсанда тең бөліктермен жеткізіп тұрамыз.
Просим вас уменьшить поставки количества машин в первом квартале следующего года и перенести их на 2-й квартал.
Сізден келесі жылдың бірінші тоқсанында жеткізілетін машиналар санын азайтып, оларды 2-ші тоқсанға ауыстыруды сұраймыз.
Я понимаю вашу просьбу и готов принять ваше предложение.
Мен сіздің өтінішіңізді түсінемін және сіздің ұсынысыңызды қабылдауға дайынмын.
Я очень благодарен вам за понимание.
Мен сізге түсінгеніңіз үшін өте ризамын.
У меня к вам есть еще одна настоятельная просьба.
Менің сізге тағы бір ділгер өтінішім бар.
Информируйте нас, пожалуйста, об отгрузке товаров на судно.
Бізге тауарлардың кемеге тиелгені туралы ақпарат жібере салыңызшы.
В случае отгрузки на корабль сообщите нам, пожалуйста, телексом...
Кемеге тиелген жағдайда бізге... телекспен хабарлай қойыңызшы.
- номер коносамента.
При отгрузке по железной дороге (автомобильным транспортом) сообщите...
Теміржолмен (автомобиль көлігімен) жөнелту кезінде... хабарлаңыз.
- пункт назначения.
До сих пор отставание в поставках не было ликвидировано.
Жеткізілімдегі артта қалушылық осы кезге дейін жойылған жоқ.
Причинами задержки в поставках являются...
Жеткізілімдегі кідірістің себептері...
- трудности в производстве.
- өндірістегі қиындықтар.
Нехватка вагонов также сильно затрудняла поставки.
Вагондардың жетіспеуі де жеткізілімді тым қиындатты.
Мы сделаем все возможное, чтобы ускорить поставку товара.
Біз тауар жеткізілімін жеделдету үшін мүмкіндіктің бәрін жасаймыз.
-
4 кластер
кластер (1. экономикада К.: бір-бірімен бірыңғай технологиялық тізбекке біріккен кәсіпорындар тобынан тұратын өндірістік жүйе. Мұнда бастапқы өнім пайдалануға барынша дайын қасиеттерге ие ақырғы өнімге дейін өңдеудің барлық сатысынан өтеді. Атқарылуына қарай К. бірыңғай басқарылатын томаға-тұйық жүйеге жатады. Бұл жүйеде К-ге ұлттық экономиканың тартылуы дәрежесі жоғарылайды, өнімді өңдеу терең сипатта, ал өндірістердің белгілі бір түрлері күрделі тұрпатта болып келеді, өндірістердің тізбекшелері кең ауқымда қамтылады, кайта бөлістердің саны көп болады, ғылымды көп қажетсінеді, қаржыға, кадрларға, жабдыққа, машиналар мен механизмдерге деген қажеттілік артады, ілеспе өндірістерден де өнімдер алынады. Сондай-ақ кәсіпорынның аумақ бойынша орналасу ауданының болуы да К-ге тән сипат, бұл тұрғыдан ол аймақтық, республикалық, халықаралық К. түрлеріне бөлінеді. 2. информатикада К.: 1. деректердің абстрактілі тұрпаты, 2. кластерлік талдау кезінде айқындалатын белгілерден тұратын көптеген объектілердің жиынтығы, 3. алгоритмдік сәйкестендірме есептердің белгілі бір тобы, 4. магниттік таспадағы жинақтауыштар, бейнеқұрылғалар немесе ортақ контроллері бар терминалдар тобы, 5. көп процессорлы есептеу модулі, жылдам арнамен қосылған бірнеше компьютерлерден тұратын және пайдаланушы бірыңғай ЭЕМ ретінде пайдаланатын есептеу жүйесі, 6. компьютерлердің жұмсақ және қатты табақшаларында деректерді сақтау бірлігі, табақшада бір файлды сақтау үшін файл жүйесінде бөлінуі мүмкін орынның ең аз мөлшері) -
5 drastic
әсері қатты (дәрі-дәрмектер, реагенттер жөнінде), қатты жағдайларда іске асатын, терең -
6 больничные кассы
сырқаттық кассалар (сақтандырылған адамдарға сырқаттығы бойынша жәрдемақы төлейтін немесе жалпы сырқатта және босану кезінде медициналық қызмет көрсету ақысын төлейтін әлеуметтік сақтандыру мекемесі) -
7 pollution
ластану (табиғи ортаға қандай да бір заттектің келіп түсуі, мысалы, қатты, сұйық, газ күйінде не энергия ретінде жылулық, дыбыстық, радиоактивті), ластанушылық (қажет емес заттектердің объектілердің не энергия көздерінің ортада жиналуы) -
8 severe
өте қатты, қатаң (ауру жөнінде), үскірік (ауа – райы жөнінде) -
9 монтаж
Просим произвести монтаж оборудования и его пуск в эксплуатацию в соответствии с договором.
Шартқа сәйкес жабдықты құрастыруды және оны пайдалануға қосуды сұраймыз.
Нам нужно вначале договориться о начале и окончании монтажных работ.
Біз әуелі құрастыру жұмыстарының басталуы мен аяқталуы туралы уағдаласуымыз керек.
Мы можем провести шеф-монтаж, как запланировано.
Біз, жоспарланғанындай, құрастыруға басшылық жасай аламыз.
Продолжительность монтажа составляет 11 месяцев. 1-е января и 1-е декабря - это даты начала и окончания монтажных работ.
Құрастырудың ұзақтығы 11 ай болады. 1 қаңтар және 1 желтоқсан - құрастыру жұмыстарының басталуы мен аяқталуы күндері.
Но в контракте предусмотрено проведение монтажа в течение десяти месяцев после поставки завода.
Бірақ келісімшартта зауыттан жеткізілгеннен кейін құрастыруды он ай бойына жүргізу көзделген ғой.
Мы просим вас продлить срок монтажа в связи с задержкой строительных работ.
Біз құрылыс жұмыстарының кідіртілуіне байланысты құрастыру мерзімінің ұзартылуын сұраймыз.
Требования к помещению, где будет работать установка, обусловлены производственной необходимостью.
Қондырғы жұмыс істейтін үй-жайға қойылатын талаптар өндірістік қажеттіліктен туындаған.
Для монтажа этой установки необходимо помещение с ровным и твердым полом.
Бұл қондырғыны құрастыру үшін едені тегіс те қатты үй-жай қажет.
Максимальная нагрузка на пол будет составлять 1000 кг/м2.
Еденге түсетін ең ауыр салмақ 1000 кг/м2 болады.
В помещении должна поддерживаться температура 15-30°.
Үй-жайдағы температура 15-30° болуға тиіс.
Влажность воздуха в помещении должна быть не более 80%.
Үй-жайдағы ауаның ылғалдылығы 80%-дан көп болмауға тиіс.
В помещении должен быть...
Үй-жайға... тиіс.
- подвод электроэнергии.
Размеры помещения должны соответствовать плану и инструкции по эксплуатации.
Үй-жайдың көлемі жоспарға және пайдалану жөніндегі нұсқаулыққа сай келуге тиіс.
У вас не отвечают требованиям инструкции по эксплуатации...
Сізде... пайдалану жөніндегі нұсқаулық талаптарына сай келмейді.
- размеры помещения.
Было бы очень желательно, чтобы при монтаже и во время проведения инструктажа присутствовали сотрудники, которые будут работать с прибором.
Құрастыру кезінде және нұсқаулық жүргізу кезінде прибормен жұмыс істейтін қызметкерлердің қатысқаны өте жөн болар еді.
Вы произвели монтаж прибора самостоятельно, а это находится в противоречии с инструкцией по эксплуатации.
Сіз приборды құрастыру жұмысын өз бетіңізше жүргіздіңіз, мұның өзі пайдалану жөніндегі нұсқаулыққа қарама-қайшы келеді.
Этот ящик нельзя распаковывать без наших специалистов.
Мына жәшікті біздің мамандарсыз ашуға болмайды.
Прибор находился в очень плохом состоянии, и монтаж пришлось прервать.
Прибордың жай-күйі өте нашар екен, сондықтан құрастыруды тоқтатуға тура келді.
Создалось тревожное положение с монтажом прибора.
Приборды құрастырумен байланысты алаңдатарлық жағдай туды.
* * *монтаж, құрастыру -
10 Командирование специалистов
Нам необходимо обсудить вопросы командирования специалистов.
Біз мамандарды іссапармен жіберу мәселелерін талқылауымыз керек.
Каждая сторона командирует специалистов в институты и на предприятия другой стороны.
Әрбір тарап мамандарды екінші тараптың институттары мен кәсіпорындарына іссапармен жібереді.
Взаимный обмен специалистами будет проводиться в соответствии с графиком командирования.
Өзара мамандар алмасу іссапармен жіберу кестесіне сәйкес жүргізіледі.
Специалисты будут подобраны в соответствии с планом сотрудничества.
Мамандар ынтымақтастық жоспарына сәйкес іріктеп алынады.
Расходы на командирование специалистов будет нести наша (ваша) сторона.
Мамандарды іссапармен жіберуге жұмсалатын шығындарды біздің (сіздің) тарап көтереді.
Специалисты согласуют...
Мамандар... келіседі.
- проекты
- технические характеристики оборудования.
Мы еще не получили график командирования специалистов.
Біз мамандарды іссапармен жіберу кестесін әлі алған жоқпыз.
Мы вам его вышлем.
Біз оны сізге салып жібереміз.
Прошу подтвердить дату выезда специалистов.
Мамандардың сапарға шығатын күнін қуаттауды сұраймын.
Просим продлить срок работы специалистов на один месяц.
Мамандардың жұмыс мерзімін бір айға ұзартуды сұраймыз.
Назовите, пожалуйста, точную дату приезда специалистов.
Мамандардың дәл келетін күнін атаңызшы.
Мы хотим, чтобы наши специалисты...
Біз мамандарымыздың... қалар едік.
У нас нет возражений.
Бізде қарсылық жоқ.
Сообщите нам о (об)...
Бізге... хабарлаңыздар.
- условиях, необходимых для работы специалистов.
Необходимая информация будет передана незамедлительно.
Қажетті ақпарат дереу берілетін болады.
Для проведения работ этого количества специалистов будет (не) достаточно.
Жұмыстарды жүргізу үшін мамандардың бұл саны жетеді (жетпейді).
Этот вопрос будет согласован с соответствующими организациями (министерствами).
Бұл мәселе тиісті ұйымдармен (министрліктермен) келісіледі.
Они подтвердили указанное количество специалистов.
Олар мамандардың аталмыш санын қуаттады.
Мы (не) можем согласиться на это.
Біз бұған келісе аламыз (алмаймыз).
Мы решили сократить количество посылаемых специалистов.
Біз жіберілетін мамандардың санын қысқартпақ болып шештік.
Это (не) возможно.
Бұл мүмкін (емес).
Необходимо прежде всего согласовать...
Ең алдымен... келісіп алуымыз қажет.
- жилищно-бытовые условия.
Мы могли бы обсудить это позже.
Біз мұны кейінірек талқылауымызға болар еді.
Давайте обсудим ваше предложение о посылке специалистов...
Қанекей, сіздің мамандар жіберу туралы ұсынысыңызды... талқылайық.
- в будущем году.
Мы хотели бы продлить время пребывания этой группы специалистов в нашей стране.
Біз мамандардың осы тобының сіздің елде болу мерзімін ұзартқымыз келеді.
Хорошо. Это может быть организовано.
Жақсы. Мұны ұйымдастыруға болады.
Вы должны за свой счет обеспечить специалистов...
Сіздер мамандардың... көтеруге тиіссіздер.
- соответствующими транспортными средствами для деловых поездок.
- іс бабында жүріп-тұру үшін қажетті көлік құралдарымен тиісінше қамтамасыз етілуін
Все это оговорено в контракте.
Мұның бәрі келісімшартта айтылды.
Ваши условия командирования специалистов нам (не) подходят.
Сіздердің мамандарды іссапармен жіберу шарттарыңыз бізге қолайлы (емес).
Считаем необходимым согласовать время отпуска каждого специалиста после 12 месяцев работы.
Әрбір маманның 12 ай жұмыс істегеннен кейін демалысқа шығуы уақытын келісіп алуымыз қажет деп есептейміз.
Мы хотим обсудить ставку возмещения.
Біз өтемақы мөлшерлемесін талқылағымыз келеді.
Считаем, что ставку возмещения нужно повысить (понизить).
Өтемақы мөлшерлемесін көтеру (түсіру) қажет деп есептейміз.
Мы займемся этим вопросом.
Біз бұл мәселемен айналысамыз.
Наш специалист серьезно болен. Он нуждается в лечении.
Біздің маман қатты ауырады. Ол емделуге мұқтаж.
Ваш специалист болен уже 2 месяца. Сейчас он госпитализирован.
Сіздің маман 2 айдан бері ауырады. Қазір ол ауруханада жатыр.
Мы просим организовать ему замену.
Біз оны ауыстыруларыңызды сұраймыз.
Просим вас помочь с въездной визой для его замены.
Оны ауыстыру үшін сізден келуге берілетін рұқсатнамаға байланысты көмектесуіңізді сұраймыз.
Чем объяснить задержку в...
Келісімшарт бойынша... кідірісті немен түсіндіруге болады?
Сіздер біздің тарапты... қамтамасыз етпедіңіздер.
Мы просим откомандировать специалистов (монтеров) для...
Біз мамандарды (құрастырушыларды)... үшін іссапармен жіберулеріңізді сұраймыз.
Пришлите, пожалуйста, заявку, подтверждающую готовность к монтажу.
Құрастыруға дайын екендіктеріңізді растайтын өтінім жіберіңіздерші.
Как только мы получим официальную заявку, мы сразу же направим вам специалистов.
Біз ресми өтінім алған бойда сіздерге мамандарды дереу жібереміз.
Предприятие командирует специалистов только после получения этой заявки о готовности.
Дайындық туралы осы өтінім алынғаннан кейін ғана кәсіпорын мамандарды іссапармен жібереді.
Наши специалисты должны осуществить техническое руководство монтажом и пробный пуск установки. Они же должны подтвердить гарантийные параметры.
Біздің мамандар құрастыруға техникалық тұрғыдан басшылық жасап, қондырғыны сынақпен іске қосуға тиіс. Олар кепілдік параметрлерін қуаттауға тиіс қой.
Заявку о готовности к монтажу мы вам уже выслали.
Құрастыруға дайындық туралы өтінімді біз сіздерге жібердік қой.
Монтажники будут размещаться в...
Құрастырушылар... орналасатын болады.
- комфортабельном доме.
Мы обеспечим ваших специалистов соответствующей спецодеждой.
Біз сіздердің мамандарды тиісті арнаулы киіммен қамтамасыз етеміз.
Для транспортировки оборудования и его ремонта нам потребуются...
Жабдықты тасымалдау және оны жөндеу үшін бізге... қажет болады.
- аспаптар
- краны
- крандар
- транспортные средства.
В ваше распоряжение будут предоставлены соответствующие транспортные средства, инструменты, а также один кран и рабочие.
Сіздердің қарамағыңызға тиісті көлік құралдары, аспаптар, сондай-ақ бір кран және жұмысшылар беріледі.
Но у нас нет запасных частей для проведения ремонта.
Бірақ бізде жөндеу жүргізуге қажетті қосалқы бөлшектер жоқ.
Запасные части мы вам вышлем.
Қосалқы бөлшектерді біз сіздерге жібереміз.
Русско-казахский экономический словарь > Командирование специалистов
-
11 absorbent
абсорбент (сорып, сіңіріп, жұтып алатын зат) – өзінің бүкіл көлемінде газды, еріген заттекті немесе энергияны сіңіріп алатын сұйықтық немесе қатты дене -
12 anemopathy
ауырғыш күй, қатты жел кезінде асқынатын -
13 gasification
газдандыру. Қатты және сұйық отынның жоғары температура барысында ауамен (ауалық газ пайда болады), оттегімен, су буымен (сулы газ) және т. б. қышқылдандыру процесінде жанғыш газға айналуы. Газдандыру жер бетіндегі аппараттарда (газ генераторларында) және жер асты жағдайында жүргізіледі -
14 scat
экскременттер (латын сөзі excrementum – қалдық) – ас қорыту нәтижесінде жануарлар бөліп шығаратын қатты және сұйық қалдықтар -
15 shrinkage
қысқарту, кеуіп қалу, сығу, тұну, отырғызу, су шайып кету (топырақты), абляция (еру, булану не желдің ығыстыруы нәтижесінде мұздық не қар жамылғысы массасының кішіреюі не ыстық газ ағысының қатты дене бетіндегі заттектерді әкетуі “беттік шайылу” және денудация терминдерінің синонимі) -
16 переводиться
-
17 повод
-
18 невменяемость
есі дұрыс еместік, нақұрыстық, есалаңдық (адамның қоғамдық қауіпті әрекетті жасауы кезінде өз әрекетінің не әрекетсіздігінің нақты сипаты мен қоғамдық қауіптілігін түсіне алмайтын не оны уақытша есуастық қалпы, есалаңдығы не психикасының басқа да сырқаттығы билеп кететін психикалық күйі) -
19 heart
n.1) жүрек, жан2) маңызы3) батылдықto pluck up, to take heart — көңіл көтеру
dear, sweet heart — қалқам
-
20 mean
1.v.1) бір нәрсені істемек болу2) арнау, белгілеу3) тұспалдау4) бір мәнісі болу2.adj.1) орташа, нашар, әлсіз2) ұнамсыз, жаман, арам3) ұяң, қарапайым4) сараң5) орта3.n.1) орта2) pl. амал3) байлықa man of means — бай, ауқатты кісі
- 1
- 2
См. также в других словарях:
қатты отынды ракета қозғалтқышы — (Ракетный двигатель твердого топлива (РДТТ)) қозғалтқыштың жану камерасында орнатылған, қатты отынмен жұмыс жасайтын реактивті қозғалтқыш. Ол төмендегідей негізгі бөліктерден: кемерден (корпус), реактивті соплодан, отын шашкасы, отынды жандыруға… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
сейдінде — ет. Аяғын ылдым жылдым, ширақ, тез басу. Неге Сейдін? Мүмкін, сейілден шыққан шығар. Мүмкін, аттың с е й д і н д е п жүрісінен туған шығар. Немесе басқа бір ікімәті бар болар (Т.Әлімқұлов, Сырлы наз, 216) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
ұшқатты — сын. Ұшқат өскен, ұшқаты мол. Саржасыл сәуле артып бір беттерге, Шаңқай түстікте шалқып күн кеткенде, Ұ ш қ а т т ы шыңның ұшынан мұнартып, Тазқара қалқып, қалқып бір өткенде (Жалын, 1972, №2, 31). Ондағы жарлауыттардың, ұ ш қ а т т ы шыршалардың … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
ми — I … Енді ол сыбызғыға до, ре, м и, фа, соль, ля, си – үшбұрыштаған жеті тесік жасап жатыр (Ғ.Мүсірепов, Ұлпан, 64). II Ми қойыртпақ. Мидай араласып кеткен, қойырпақ болған. Осының бәрі жергілікті халықпен араласып, м и қ о р ы т п а қ болған… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
насыбайланып — үст. Насыбай жағылып, насыбай жұғып. Мен әсіресе, мынау жирен аттың үстінде мұртының ұшы н а с ы б а й л а н ы п, жалбиып отырған әкемді көріп оянатынмын (Жалын, 1972, №6, 5) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
Даосизм — (қыт. taoism[e]) – қытай философиясы мен дәстүрлі діндегі негізгі бағыттардың бірі. Оның негізін қалаушы Лао цзы ( Кәрі дана , Кәрі ұстаз ) болып есептелінеді. Б.з.д. ІІ І ғғ. шығармаларда бұл философиялық ағым «дао және дэ мектебі» (даодэ цзя) … Философиялық терминдердің сөздігі
ракета отыны — (Ракетное топливо) жану кезінде көп мөлшерде жылу мен газ бөле алатын химиялық заттардың жиынтығы. Бұл газ бен жылу ракета қозғалтқыштарында реактивті күш тудыруға қажетті энергия көзі ретінде қолданылады. Ракета отыны екі құрамды немесе бір… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
су асты ядролық жарылысы — (Подводный ядерный взрыв) су астында белгілі бір тереңдікте өткізілген ядролық зарядтың жарылысы. Жарылыс кезінде бу газдық көпіршіктер жасалуына әкелетін жоғары температура мен қысым аумағы құралады. Оның тез кеңеюі нәтижесінде ауадағы соққы… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
Буддизм — – ежелгі Үндістанда б.з.д. VI Vғ.ғ. пайда болған діни философиялық ілім. Негізін қалаушы Сиддхартха Гаутама (Готама), кейін ол Будда деп аталған (мағынасы – көзі ашылған, оянған, нұрланған ). Ол өз уағыздарында брахманизмді байлық пен сән… … Философиялық терминдердің сөздігі
Натурфилософия — – ойша тұтастықта қарастырылатын табиғаттың философиясы. Жаратылыстану мен натурфилософияның, сол сияқты натурфилософияның философиядағы орны тарихи өзгеруде болды. Ертедегі грек философиясында сократтықа дейінгі кезеңде физиология және физика… … Философиялық терминдердің сөздігі
ат — I зат. Тоғызқұмалақтағы жүрілетін ұяны «ат» деп атайды (Ө. Жолымбетов, Айгөлек, 49). II Ат айналғысыз. Жиі отырған, өте тығыз орналасқан. Атақты рулары – қалың Қаржас, а т а й н а л ғ ы с ы з Айдабол, Күлік, Тұмар (Н. Баяндин.., Дала., ). Ат арба … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі