-
121 экскурсия
экскурсия (көрмені, мұражайды, көрікті жерлерді ұжым болып тамашалау, аралау, танымдық, ғылыми, спорттық немесе көңіл көтеру, қызықтау мақсатымен жасалған сапар немесе серуен) -
122 Банкілерді құру
Қазақстанда банкілер акционерлік қоғам нысанында құрылады. Бұл үшін уәкілетті органның банк ашуға берген рұқсаты керек.
В Казахстане банки создаются в форме акционерных обществ. Для этого необходимо разрешение уполномоченного органа на открытие банка.
Банк Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасымен айқындалатын тәртіппен, банк заңнамасында белгіленген ерекшеліктерді ескере отырып құрылады.
Банк создается в порядке, определяемом гражданским законодательством Республики Казахстан для юридических лиц, с учетом особенностей, установленных банковским законодательством.
Банк құру үшін қандай шарттар талап етіледі? Бұл, сірә, өте күрделі үдеріс шығар?
Какие условия требуются для создания банка? Это, наверное, очень сложный процесс?
Иә, банк құру күрделі үдеріс болып табылады, оны құру барысында:
Да, создание банка представляет собой сложный процесс, в течение которого:
- банкінің болашақ құрылтайшыларының өзара қарым-қатынасы қалыптасады;
- формируются взаимоотношения будущих учредителей банка;
- мынадай қажетті құжаттар табыс етіледі:
- представляются необходимые документы:
мемлекеттік тіркеуге алу және банк операцияларын жүзеге асыруға лицензия беру туралы қузаухатпен қоса өтініш;
заявление с ходатайством о государственной регистрации и выдаче лицензии на осуществление банковских операций;
- банкінің жарғысы;
- устав банка;
- құрылтайшылық шарт;
- учредительный договор;
- құрылтайшылардың жалпы жиналысының хаттамасы;
- протокол общего собрания учредителей;
- несие ұйымын тіркеу үшін мемлекеттік баждың төленгені туралы куәлік;
- свидетельство об уплате государственной пошлины за регистрацию кредитной организации;
- құрылтайшылардың тізімі;
- список учредителей;
- аудиторлық ұйымның қорытындысы;
- заключение аудиторской организации;
- экономикалық негіздеме;
- экономическое обоснование;
- банк басшыларының құрамы туралы мәліметтер;
- сведения о составе руководителей банка;
- Ұлттық банкінің жарғылық капиталдың төленгені туралы банкінің қуаттамасы.
- подтверждение банком об оплате уставного капитала Нацбанком.
Демек, Қазақстанда несие ұйымы тек арнаулы рұқсат негізінде ғана жұмыс істейтін болды ғой?
Значит, в Казахстане кредитная организация действует только на основании специального разрешения?
Өте дұрыс. Ал бұл рұқсат лицензия деп аталады. Онда осы несие ұйымының жүзеге асыруына құқығы бар банк операциялары, сондай-ақ осы банк операцияларын жүзеге асыруға болатын валюта көрсетіледі.
Совершенно верно. А это разрешение называется лицензией. В ней указываются банковские операции, на осуществление которых данная кредитная организация имеет право, а также валюта, в которой эти банковские операции могут осуществляться.
Жаңадан құрылған банкіге мынадай лицензиялар берілуі мүмкін:
Вновь организованному банку могут быть выданы следующие лицензии:
- теңге түріндегі қаражатпен банк операцияларын жүзеге асыруға (жеке тұлғалардың қаражатын салымға тарту құқығы жоқ) лицензия;
- лицензия на осуществление банковских операций со средствами в тенге (без права привлечения во вклады средств физических лиц);
- теңге және шетел валютасы түріндегі қаражатпен банк операцияларын жүзеге асыруға (жеке тұлғалардың қаражатын салымға тарту құқығы жоқ) лицензия;
- лицензия на осуществление банковских операций со средствами в тенге и иностранной валюте (без права привлечения во вклады средств физических лиц);
- асыл металдарды салымға тарту және орналастыруға лицензия;
-лицензия на привлечение во вклады и размещение драгоценных металлов;
- жеке тұлғалардың теңге түріндегі қаражатын салымға тартуға лицензия;
- лицензия на привлечение во вклады средств физических лиц в тенге;
- жеке тұлғалардың теңге және шетел валютасы түріндегі салымдарын тартуға лицензия;
- лицензия на привлечение во вклады средств физических лиц в тенге и иностранной валюте;
- бас лицензия.
- генеральная лицензия.
Біріншіден, бас лицензия теңге және валюта түріндегі қаражатпен барлық банк операцияларын орындауға лицензиясы бар банкіге беріледі. Екіншіден, бас лицензиясы бар банк белгіленген тәртіппен шетелде филиалдар аша алады және бейрезидент-банкілердің жарғылық капиталындағы үлестерді сатып ала алады.
Во-первых, генеральная лицензия может быть выдана банку, имеющему лицензии на выполнение всех банковских операций со средствами в тенге и иностранной валюте. Во-вторых, банк, имеющий генеральную лицензию, может открывать в установленном порядке филиалы за рубежом и приобретать доли в уставном капитале банков-нерезидентов.
Қазақстан банкілерінің жарғылық капиталдарды құрауы үшін шетел инвестицияларын тартуына рұқсат етіле ме?
Допускается ли для формирования уставных капиталов казахстанских банков привлечение иностранных инвестиций?
И¸, рұқсат етіледі. Шетел инвестициялары бар банкілер деп мыналар айтылады:
Да, допускается. Под банками с иностранными инвестициями понимаются:
- жарғылық капиталы резиденттер мен бейрезиденттердің есебінен құралатын банкілер;
- банки, уставный капитал которых формируется за счет резидентов и нерезидентов;
- шетел банкілері, яғни жарғылық капиталы бейрезиденттердің есебінен құралатын банкілер;
- иностранные банки, т.е. банки, уставный капитал которых формируется за счет нерезидентов;
- бейрезидент-банкілердің филиалдары.
- филиалы банков-нерезидентов.
Имеется ли лимит участия иностранного капитала в банковской системе страны?
Иә, еліміздің банк жүйесіне шетел капиталының қатысуына шектеулер қойылған. Бұл шектеулер отандық коммерциялық банкілердің қалыптасуы және шетел банкілерінің экспансиясынан қорғау үшін неғұрлым қолайлы жағдайлар жасау мақсатын көздейді.
Да, установлены ограничения на участие иностранного капитала в банковской системе страны. Эти ограничения преследуют цель создать наиболее благоприятные условия для становления отечественных коммерческих банков и защиты от экспансии зарубежных банков.
Жарғылық қор қатысушылардың қосымша жарналар салуы есебінен де, банкіге жаңа қатысушылардың кіруі есебінен де ұлғайтылады.
Увеличение уставного фонда осуществляется как за счет внесения участниками дополнительных взносов, так и за счет вступления в банк новых участников.
Жаңа мүшелердің кіруі және олардың банкінің жарғылық капиталына салатын салымының мөлшері туралы мәселе қатысушылардың жалпы жиналысында шешіледі.
Вопрос о вступлении новых членов и размерах их вклада в уставный капитал банка решается на общем собрании участников.
Банкіге заңды және жеке тұлғалар - Қазақстан Республикасының резиденттері мен бейрезиденттері құрылтайшылар және акционерлер бола алады. Мемлекет тек Үкімет арқылы ғана құрылтайшы және акционер болады, ал Қазақстан Даму банкісіне сондай-ақ жергілікті органдар да акционерлер болуы мүмкін.
Учредителями и акционерами банка могут быть юридические и физические лица - резиденты и нерезиденты Республики Казахстан. Государство может быть учредителем и акционером банка только в лице Правительства, а акционерами Банка развития Казахстана могут быть также и местные органы.
Банкінің қызметі оның қайта құрылуы немесе таратылуы жолымен тоқтатылады.
Прекращение деятельности банка происходит путем его реорганизации или ликвидации.
Банк:
Реорганизация банка происходит путем:
- бірігу;
- слияния;
- қосылу;
- присоединения;
- бөліну;
- разделения;
- бөліп шығару;
- выделения;
- өзгерту жолымен қайта құрылады.
- преобразования.
Олар құқық мирасқорларына ауысады, яғни мерзімі бітпеген барлық құжаттар белгіленген тәртіппен құқықты мирасқорға табысталады.
Они переходят к правопреемникам, т.е. все документы, сроки которых не истекли, передаются в установленном порядке правопреемнику.
Коммерциялық банк ерікті тәртіппен де, мәжбүрлі тәртіппен де таратылуы мүмкін. Тек құрылтайшылардың жалпы жиналысының шешімімен ғана ерікті түрде таратылуы мүмкін. Мұнда ерікті түрде таратылу туралы шешім қабылдау сәтінде банк несиегерлердің алдындағы барлық міндеттемелерді орындауға тиіс. Демек, банк төлем төлеуге қабілетсіз болса, ерікті тәртіппен таратылу туралы шешім қабылдауға болмайды.
Ликвидация коммерческого банка может происходить как в добровольном, так и в принудительном порядке. Добровольная ликвидация осуществляется только по решению общего собрания учредителей. При этом на момент принятия решения о добровольной ликвидации банк должен выполнить все обязательства перед кредиторами. Следовательно, решение о добровольной ликвидации не может быть принято, если банк является неплатежеспособным.
Коммерциялық банк:
Принудительная ликвидация коммерческого банка происходит по решению уполномоченного органа об отзыве у банка лицензии:
- коммерциялық банкінің банк заңнамасын бұзғаны үшін;
- за нарушение коммерческим банком банковского законодательства;
- коммерциялық банкінің төлем төлеуге қабілетсіздігіне байланысты;
- в связи с неплатежеспособностью коммерческого банка;
- төрелік соттың банкіні банкрот деп тану туралы шешімімен банкіден лицензияны қайтарып алу туралы уәкілетті органның шешімі бойынша мәжбүрлеу тәртібімен таратылады.
- решением арбитражного суда о признании банка банкротом.
-
123 Банкілік есеп айырысу (ағымдағы және басқа) шотты жабу
Шот шот иесінің, кәсіпорын мүлкін меншіктенушінің, банкінің, төрелік соттың шешімімен жабылуы мүмкін. Клиенттің бастамасы бойынша банкілік шот шартының кез келген уақытта, ешқандай талап қойылмай бұзылуы мүмкін. Шарт бұзылғаннан кейін шотта қалған қалдық жеті күндік мерзімде, не клиентке беріледі, не басқа шотқа аударылады.
Закрытие счета может быть осуществлено по решению владельца счета, собственника имущества предприятия, банка, арбитражного суда. По инициативе клиента договор банковского счета может быть расторгнут в любое время и без всяких условий. В семидневный срок после расторжения договора остаток, имеющийся на счете, либо выдается клиенту, либо перечисляется на другой счет.
Банк есеп айырысу-кассалық қызмет көрсету туралы шартты қандай жағдайда бұзады?
В каких случаях банк может расторгнуть договор о расчетно-кассовом обслуживании?
Банк есеп айырысу-кассалық шот туралы шартты мынадай жағдайларда:
Банк может расторгнуть договор о расчетно-кассовом обслуживании в следующих случаях:
- шот бойынша қалдықтың ең төмен мөлшері талабының сақталмауы, бұл жайында клиентке ескертілген күннен бастап бір ай ішінде;
- несоблюдение требования минимального размера остатка по счету, в течение месяца со дня предупреждения об этом клиента банка;
- шот бойынша бір жыл ішінде операциялар жасалмағанда бұза алады.
- при отсутствии операций по счету в течение года.
Шот кәсіпорын банкрот деп танылғанда, осы шаруашылық жүргізуші субъектінің қызметіне тыйым салу туралы шешім қабылданған жағдайда және заңда көзделген басқа да жағдайда:
Счет может быть закрыт при признании предприятия банкротом, в случае принятия решения о запрете деятельности данного субъекта хозяйствования и в других предусмотренных законом случаях:
- шоттың осы түрі үшін қажетті белгілердің біреуі болса да жоғалуына байланысты қызметтің сипаты өзгергенде;
- при изменении характера деятельности, связанном с утратой хотя бы одного из признаков, необходимых для данного вида счета;
- кәсіпорынды құрған органның шешімі бойынша жабылуы мүмкін.
- по решению органа, создавшего предприятия.
Клиент басқа банкінің есеп айырысу қызметін көрсетуіне көшкен кезде қандай талаптарды орындауы қажет?
Какие требования необходимо выполнить клиенту при переходе на расчетное обслуживание в другой банк?
Кәсіпорын есеп айырысу қызметінің көрсетілуі үшін басқа банкіге ауысқанда өз банкіне хабарлауы қажет. Бұл ретте шот бойынша қаражаттың қалдықтары жаңа банкіге аударылады, есеп айырысу шотын ашу жөніндегі құжаттар, төленбеген құжаттар табыс етіледі.
При переходе предприятия на расчетное обслуживание в другой банк необходимо поставить в известность свой банк. В этом случае в новый банк перечисляются остатки средств по счетам, передаются документы по открытию расчетного счета, неоплаченные документы.
Егер клиенттің банк алдында несиелік берешегі болса, оның қандай шарттарды орындауы қажет?
Какие условия необходимо выполнить клиенту, если у него имеется кредитная задолженность перед банком?
Клиент басқа банкінің қызмет көрсетуіне ауысқанда, ол несиені қайтаруға немесе несиені мерзімін өзгертпестен өтеу жөніндегі міндеттемелерді қайта ресімдеуге несиегер банкінің келісімін алуға міндетті.
При переходе клиента на обслуживание в другой банк, он обязан возвратить ссуду или получить согласие банка-кредитора на переоформление обязательств по погашению кредита без изменения сроков.
Клиент пен банк арасында банк шоты шартынан басқа банк салымы шарты жасалуы мүмкін.
Кроме договора банковского счета между клиентом и банком может быть заключен договор банковского вклада.
Банк салымы бойынша банк мынадай міндеттемелерді мойнына алады:
По банковскому вкладу банк берет на себя следующие обязательства:
- ақшалай қаражатты сақтау;
- хранение денежных средств;
- ол бойынша табысты төлеу;
- выплаты по ним доходов;
- осы соманы талап ету бойынша қайтару;
- возвращение данных сумм по требованию;
- салым бойынша есеп айырысу жөніндегі салымшының тапсырмаларын орындау.
- выполнение поручений вкладчика по расчетам по вкладу.
Клиент салымды мынадай тәртіппен салуы мүмкін:
Вклад может быть внесен клиентом:
- белгілі бір мерзімге;
- на определенный срок;
- табыстың аз пайызы кепілдігімен мерзімінен бұрын алу құқығымен;
- с правом досрочного получения под меньший процент дохода;
- кәсіпорынның тапсырмасына сәйкес осы қаражатты нысаналы мақсатқа пайдалану үшін.
- для целевого использования данных средств в соответствии с поручением предприятия.
Банк салымы депозиттік сертификат нысанында ресімделуі мүмкін.
Банковский вклад может быть оформлен в форме депозитного сертификата.
Депозиттік сертификат банкінің салым туралы жазбаша куәлігі болып табылады, бұл куәлік салымшының немесе оның мирасқорының депозит сомасын және белгіленген мерзім өткеннен кейін ол бойынша пайызды алуға құқығын куәландырады.
Депозитный сертификат представляет собой письменное свидетельство банка о вкладе, удостоверяющее право вкладчика или его преемника на получение суммы депозита и процентов по нему по истечении установленного срока.
Казахско-русский экономический словарь > Банкілік есеп айырысу (ағымдағы және басқа) шотты жабу
-
124 Кепілзатсыз несие
Сәлеметсіз бе. Мен сіздің банкіде несие ресімдегім келеді.
Здравствуйте. Я хотел(-а) бы оформить в вашем банке кредит.
Мен кепілзатсыз несиені білгім келеді.
Меня интересует беззалоговый кредит.
Кепілзатсыз несие арнайы бюджет аясының қызметкерлеріне арналған. Барынша қысқа мерзімде кез келген тұтынушылық мақсаттарға ресімделеді.
Беззалоговый кредит рассчитан специально для работников бюджетной сферы. Кредит оформляется в максимально короткие сроки на любые потребительские цели.
Жалақыны сіздің банк арқылы алатын клиенттер үшін сіздерде қандай жеңілдіктер бар?
Какие льготы у вас имеются для клиентов, получающих зарплату через ваш банк?
Жалақыны біздің банк арқылы алушылар үшін бізде жеңілдіктер бар.
Для клиентов, получающих зарплату через наш банк у нас существуют льготы.
Бюджеттік ая қызметкері үшін бізде неғұрлым икемді жағдай жасалған.
Для работников бюджетной сферы у нас более мягкие условия кредитования.
Банк арқылы жалақы алушылар несиені кепілзатсыз 1 жылдан 3 жылға дейінгі мерзімге ресімдей алады. Клиенттің ақшасын карточкадан немесе ағымдағы шоттан есептен шығару жолымен несие өзінен-өзі өтеледі.
Получатели зарплат через банк могут оформить кредит без залога сроком от 1 до 3 лет. Погашение кредита осуществляется автоматически, путем списания денег клиента с карточки или текущего счета.
Мен кепілзатсыз несие алу үшін банкіге қандай құжаттар пакетін ұсынуға тиіспін.
Какой пакет документов я должен предоставить банку для получения беззалогового кредита?
Кепілзатсыз несиені ресімдеу үшін жеке бастың куәлігі мен СТТН-нің көшірмесін ұсыну, белгіленген нысандағы өтінішке қол қою қажет.
Для оформления беззалогового кредита необходимо предоставить удостоверение личности и копию РНН, подписать заявление установленной формы.
Несие беру туралы өтінішті қарау мерзімі 3 банкілік күнге дейін.
Срок рассмотрения заявления о выдаче кредита до 3 банковских дней.
Менің несие бойынша ай сайын қанша сома төлейтінімді есептеңізші.
Рассчитайте, пожалуйста, какую сумму я буду выплачивать ежемесячно по кредиту.
Мен несиені 12 ай мерзімге алғым келеді.
Я хочу взять кредит сроком на 12 месяцев.
Мен несиені теңгемен алғым келеді.
Я хочу получить кредит в тенге.
Мен 150000 теңге мөлшерінде несие алғым келеді.
Я хочу взять кредит в размере 150000 тенге.
Менің жалақым 50000 теңге.
У меня зарплата 50000 тенге.
Өзіңіздің табысыңызды ескеретін болсақ, сіз 100000 теңге мөлшерінде несие ала аласыз.
Учитывая ваш заработок, вы можете получить кредит в размере 100000 тенге.
Сіздің 12 айда төлеуге тиісті пайызыңыз 13000 теңгені құрайды. 12 айда қайтарылуға тиісті жалпы сома 113000 теңге. Несиені пайдалану үшін жалпы сыйақы қарыздың бастапқы берілген сомасынан жылына 13%-ды құрайды. Сіздің 12 айға 13%-бен берілген несие бойынша ай сайынғы төлеміңіз 9417 теңге болады.
Ваш процент, подлежащий к выплате за 12 месяцев составит 13000 тенге. Общая сумма, подлежащая к возврату за 12 месяцев: 113000 тенге. Общее вознаграждение за пользование кредитом составляет 13% в год от первоначально выданной суммы займа. Ваш ежемесячный платеж по кредиту, выданному на 12 месяцев под 13% составит: 9417 тенге.
Егер мен сіздің банкіден бұрын қарыз алған болсам, кезекті несие ала аламын ба?
Если я уже брал(-а) заем в вашем банке, я могу получить очередной кредит?
Егер сіз бұрын несие алған болсаңыз және кез келген банкіден алған несиеңіздің тарихы болымды болса, онда кезекті қарыз ала аласыз. Бұл бағдарлама бойынша комиссиялық қызмет көрсетуге шегерім беріледі, сондай-ақ мерзімінен бұрын өтеуге тыйым салынбайды.
Если вы ранее брали кредит и имеете положительную кредитную историю любого из банков, вы можете получить очередной заем. По этой программе предоставляются скидки на комиссионные услуги, а также отсутствует мораторий на досрочное погашение.
Біздің банкіде сіз білім алуға несиені ресімдей аласыз. Несие желісі күндізгі оқыту нысанындағы “бакалавр”, “маман” және “магистр” бағдарламалары бойынша жоғары білім алуға арналған.
В нашем банке вы можете оформить кредит на образование. Кредитная линия рассчитана на получение высшего образования по программам “бакалавр”, “специалист” и “магистр” дневной формы обучения.
Сіздің банкіде білім алуға несие алу үшін несие берудің қандай шарттары бар?
Какие условия кредитования существуют в вашем банке для получения кредита на образование?
БҰС (Бірыңғай ұлттық сынақтама) немесе кешенді сынақтама нәтижелері бойынша кем дегенде 60 балл алған 16 жастан 30 жасқа дейінгі жеке тұлғалар, Қазақстан Республикасының азаматтары несие алуына болады. Қазақстан Республикасының аумағында тұрғылықты жер бойынша тұрақты немесе уақытша тіркелімі болуы талап етіледі. Жоғары оқу орнында оқу кезеңіндегі үлгерім 3,5 балдан төмен болмауға тиіс. Несиелендіру мерзімі 1 жылдан 10 жылға дейін. Қарызгер жеке басын сақтандыруға міндетті.
Получить кредит могут физические лица, граждане Республики Казахстан в возрасте от 16 до 30 лет, получившие по результатам ЕНТ (единого национального тестирования) или комплексного тестирования не менее 60 баллов. Требуется наличие постоянной или временной прописки по месту жительства на территории Республики Казахстан. Успеваемость в период обучения в ВУЗе должна быть не ниже 3,5 баллов. Срок кредитования от 1 года до 10 лет. Обязательно личное страхование заемщика.
Пайыздық мөлшерлеме үлгерімге байланысты:
Процентная ставка зависит от успеваемости:
- 106 балдан 120 балға дейін;
- от 106 до 120 баллов;
- 4,51 балл мен 5 балл – жылдық сыйақының 14%-ы;
- от 4,51 и 5 баллов – 14% годовых
- 91 балдан 105 балға дейін;
- от 91 до 105 баллов;
- 4,21 балл мен 4,5 балл – жылдық сыйақының 15%-ы;
- от 4,21 и 4,5 баллов – 15% годовых
- 60 балдан 90 балға дейін;
- от 60 до 90 баллов;
- 3,5 бал мен 4,2 балл – жылдық сыйақының 16%-ы.
- от 3,5 и 4,2 баллов – 16% годовых.
Несие сомасы 100000 теңгеден 4000000 теңгеге дейін болады.
Сумма кредита составляет от 100000 до 4000000 тенге.
Ия, ала аласыз. Қарыз берудің бұл нысаны алдыңғы өткен семестрдегі оқу нәтижелері бойынша әрбір кейінгі семестр үшін ақы төлеуге қолайлы. Сессия аяқталғаннан кейін студент кезекті транш беру үшін жоғары оқу орнынан үлгерім туралы анықтама тапсырады. Несие кепілзатсыз несие болып табылады. Ортақ қарызгерді немесе кепілгерді тартуға болады.
Да, можете. Эта форма предоставления займа удобна для оплаты за каждый последующий семестр по результатам учебы за предыдущий семестр. По окончании сессии, студент предоставляет справку с ВУЗа об успеваемости для выдачи очередного транша. Кредит является беззалоговым. Возможно привлечение созаемщика или гаранта.
Осы несие желісін ашу үшін мынадай құжаттар қажет:
Для открытия этой кредитной линии необходимы следующие документы:
- жеке басты куәландыратын құжат;
- документ, удостоверяющий личность;
- салық төлеушіні тіркеу туралы куәлік (СТТН);
- свидетельство о регистрации налогоплательщика (РНН);
- бірыңғай ұлттық немесе кешендік сынақтаманың мемлекеттік сертификаты немесе студенттің үлгерімі туралы анықтама – сынақ кітапшасы;
- государственный сертификат единого национального или комплексного тестирования или справка об успеваемости студента – зачетная книжка;
- азаматтың тіркелу кітабы (немесе клиентті тұрғылықты жер бойынша тіркеу туралы ақпарат берілген өзге құжат);
- книга регистрации граждан (или иной документ, содержащий информацию о регистрации клиента по месту жительства);
- клиент оқу орнымен жасасқан шарт;
- договор, заключенный клиентом с учебным заведением;
- оқу ақысын төлеу шоты;
- счет на оплату обучения;
- ата-анасының қарыз алуға келісуі.
- согласие родителей на получение займа.
Ортақ қарызгер немесе кепілгер мынадай құжаттар тапсыруға тиіс:
Созаемщик или гарант должен предоставить следующие документы:
- жеке басты куәландыратын құжат;
- документ, удостоверяющий личность;
- салық төлеушіні тіркеу туралы куәлік;
- свидетельство о регистрации налогоплательщика;
- азаматтарды тіркеу кітабы;
- книга регистрации граждан;
- ӘЖК (әлеуметтік жеке код);
- СИК (социальный индивидуальный код);
- жұмыс орнынан анықтама;
- справка с места работы;
- соңғы 6 айдағы жалақы туралы анықтама.
- справка о заработной плате за последние 6 месяцев.
-
125 Коммерциялық банкілердің қызметі
Банк қызметінің қандай ұстанымдары негізгі іргелі ұстанымдары болып табылады?
Банк қызметінің негізгі іргелі ұстанымдары:
Основополагающими принципами банковской деятельности являются:
- нақты бар ресурстардың шегінде жұмыс істеу;
- работа в пределах реально имеющихся ресурсов;
- экономикалық дербестік;
- экономическая самостоятельность;
- банкінің өз клиенттерімен өзара қатынасы кәдуілгі нарықтық қатынастар сияқты құрылуға тиіс;
- взаимоотношения банка со своими клиентами должны строиться как обычные рыночные отношения;
- мемлекет коммерциялық банкілердің қызметін реттей алатын экономикалық әдістер.
- экономические методы, которыми государство может осуществлять регулирование деятельности коммерческих банков.
Оның мәні мынада: банк өзінің ресурстары, несиелік салымдары мен басқа да активтері арасындағы мөлшерлік сәйкестікті ғана қамтамасыз етіп қоймай, сонымен бірге банк активтерінің сипаты өзі жұмылдырған ресурстардың ерекшелігіне сай келуіне де қол жеткізуге тиіс дегенді білдіреді. Бұл ең алдымен мерзімге қатысты. Айталық, егер банк қаражатты негізінен қысқа мерзімге тартса, ал оны басым түрде ұзақ мерзімді несиеге салса, онда міндеттемелер (өтемпаздық) бойынша жауап беру қабілеттілігіне қатер төнеді.
Смысл заключается в том, что банк должен обеспечить не только количественное соответствие между своими ресурсами, кредитными вложениями и другими активами, но и добиваться соответствия характера банковских активов специфике мобилизованных им ресурсов. Это относится, прежде всего, к срокам. Так, если банк привлекает средства главным образом на короткие сроки и вкладывает их преимущественно в долгосрочные ссуды, то его способность отвечать по обязательствам (ликвидность) оказывается под угрозой.
Кез келген коммерциялық банкінің қызметі экономикалық дербестікке негізделеді, мұның өзі әрі банкінің өз қызметінің нәтижелеріне экономикалық жауаптылығы деген мағынаны білдіреді.
Деятельность любого коммерческого банка базируется на экономической самостоятельности, которая подразумевает и экономическую ответственность банка за результаты своей деятельности.
Экономикалық дербестік:
Экономическая самостоятельность предполагает:
- банкінің меншікті қаражаты мен тартылынды (сырттан тартылған) қаражатын билеу еркіндігін;
- свободу распоряжения собственными средствами банка и привлеченными ресурсами;
- банк қызметін пайдаланушылар мен салымшыларды еркін таңдауын;
- свободный выбор клиентов и вкладчиков;
- банк табысын еркін билеуді көздейді.
- свободное распоряжение доходами банка.
Экономикалық дербестікке банкілер мен банк ұйымдары туралы Қазақстанда қолданылып жүрген заңнамамен кепілдік берілген. Қолданыстағы негізгі заңнамалық құжаттар барлық коммерциялық банкілерге өздерінің қорлары мен табыстарын билеуге экономикалық еркіндік береді. Банкінің салықтарды төлегеннен кейін өзінің билігінде қалған пайдасы акционерлердің Жалпы жиналысының шешіміне сәйкес бөлінеді. Өзінің міндеттемелері бойынша коммерциялық банк өзіне тиесілі барлық қаражатпен және өндіріп алынуы мүмкін мүлікпен жауап береді. Өзінің операцияларынан болатын барлық қатерді коммерциялық банк өз мойнымен көтереді.
Экономическая самостоятельность гарантирована действующим в Казахстане законодательством о банках и банковских организациях. Действующие основные законодательные акты предоставляют всем коммерческим банкам экономическую свободу в распоряжении своими фондами и доходами. Прибыль банка, остающаяся в его распоряжении после уплаты налогов, распределяется в соответствии с решением Общего собрания акционеров. По своим обязательствам коммерческий банк отвечает всеми принадлежащими ему средствами и имуществом, на которое может быть наложено взыскание. Весь риск от своих операций коммерческий банк берет на себя.
Банкілердің өз қызметін пайдаланушылармен қарым-қатынасы неліктен әдеттегі нарықтық қатынастар сияқты құрылуға тиіс?
Почему взаимоотношения банка со своими клиентами должны строится как обычные рыночные отношения?
Мұның себебі, несие бергенде коммерциялық банк ең алдымен пайдалылықтың, тәуекелдің, өтімділіктің нарықтық өлшемдерін басшылыққа алады. Мемлекет коммерциялық банкінің қызметін тікелей бұйрықтар берумен емес, тек жанама әдістермен ғана реттей алады. Осылайша мемлекет коммерцииялық банкінің оперативтік қызметіне араласпайды.
Потому что, предоставляя ссуды коммерческий банк исходит, прежде всего, из рыночных критериев прибыльности, риска, ликвидности. Государство может осуществлять регулирование деятельности коммерческого банка только косвенными методами, а не прямыми приказами. Таким образом, государство не вмешивается в оперативную деятельность коммерческого банка.
Казахско-русский экономический словарь > Коммерциялық банкілердің қызметі
-
126 Коммерциялық банкінің пассив операциялары
Коммерциялық банкінің ресурстары меншікті және тартылынды қаражаттың есебінен құралады. Банкінің меншікті ресурстарына мыналар жатады:
Ресурсы коммерческого банка формируются за счет собственных и привлеченных средств. К собственным ресурсам банка относятся:
- жарғылық капитал;
- уставный капитал;
- сақтық және арнаулы қорлар;
- резервный и специальные фонды;
- міндетті сақтық қорлар;
- обязательные резервы;
- сақтандыру сақтық қорлары;
- страховые резервы;
- бөлінбеген пайда.
- нераспределенная прибыль.
Жарғылық капитал қатысушылардың меншікті қаражаты есебінен құралады және банкінің өтемпаздығы үшін жұмсалады. Жарғылық капиталдың ең аз мөлшерін уәкілетті орган айқындайды.
Уставный капитал формируется за счет собственных средств участников и служит для ликвидности банка. Минимальный размер уставного капитала определяется уполномоченным органом.
Банкінің сақтық қоры пайдадан аударылатын қаражат есебінен құралады және банкінің негізгі қызметі кезінде шеккен залалды жабу үшін қызмет етеді. Қордың ең аз шамасы жарғылық капитал шамасының 15%-ын құрайды.
Резервный фонд банка формируется за счет отчислений от прибыли и служит для покрытия убытков, возникающих при основной деятельности банка. Минимальная величина фонда составляет 15% от величины уставного капитала.
Арнаулы қорлар:
Специальные фонды формируются для:
- экономикалық ынталандыру;
- экономического стимулирования;
- негізгі қорлардың тозуы;
- износа основных фондов;
- өндірістік мақсат үшін құралады.
- производственного назначения.
Міндетті сақтық қорлар несие бойынша және бағалы қағаздармен жасалатын операциялардан болатын ықтимал шығасыны жабу үшін құралады.
Обязательные резервы формируются для покрытия возможных потерь по ссудам и от операций с ценными бумагами.
Сақтандыру сақтық қорлары бағалы қағаздарға салынған салымдардың ықтимал құнсыздануы мен берілген несие бойынша шығасыны қамтамасыз ету үшін құрылады.
Страховые резервы создаются под возможное обесценение вложений в ценные бумаги и потери по выданным кредитам.
Бөлінбейтін пайданы пайданың бюджетке төленетін төлемдерден, сақтық капиталға, арнаулы қорларға аударымдардан, дивиденд төлегеннен кейін қалған бөлігі құрайды.
Часть прибыли, остающаяся после платежей в бюджет, отчислений в резервный капитал, специальные фонды и выплаты дивидендов формируют нераспределенную прибыль.
Тартылынды қаражат мынадай банк операциялары арқылы құралады:
Привлеченные средства формируются посредством следующих банковских операций:
- басқа заңды тұлғалардан алынған несие мен қарызды тарту;
- привлечение кредитов и займов, полученных от других юридических лиц;
- депозиттік операциялар.
- депозитные операции.
Депозиттік операциялар деп заңды және жеке тұлғалардың ақшалай қаражатын банкілердің белгілі бір мерзімге не талап етілмелі салымға тарту жөніндегі операцияларын айтады.
Депозитными называют операции банков по привлечению денежных средств юридических и физических лиц во вклады на определенный срок либо до востребования.
Депозиттік операциялардың объектісі – депозиттер — депозиттік операциялардың субъектілері банкіге салатын және банк операцияларын жүзеге асырудың қолданыстағы тәртібіне орай банкіде белгілі бір уақытқа сақталатын ақшалай қаражат сомасы.
Объектом депозитных операций являются депозиты — суммы денежных средств, которые субъекты депозитных операций вносят в банк и, которые на определенное время оседают на счетах в банке в силу действующего порядка осуществления банковских операций.
Депозиттер үш топқа бөлінеді:
Депозиты подразделяются на три группы:
- мерзімдік депозиттер;
- срочные депозиты;
- талап етілмелі депозиттер;
- депозиты до востребования;
- халықтың аманаттық салымы.
- сберегательные вклады населения.
Мерзімдік депозиттер мерзіміне қарай жіктеледі:
Срочные депозиты классифицируются в зависимости от их срока:
- 3 айға дейінгі мерзімдегі депозиттер;
- депозиты со сроком до 3 месяцев;
- 3 айдан 6 айға дейінгі мерзімдегі депозиттер;
- депозиты со сроком от 3 до 6 месяцев;
- 6 айдан 9 айға дейінгі мерзімдегі депозиттер;
- депозиты со сроком от 6 до 9 месяцев;
- 9 айдан 12 айға дейінгі мерзімдегі депозиттер;
- депозиты со сроком от 9 до 12 месяцев;
- 12 айдан жоғары мерзімдегі депозиттер.
- депозиты со сроком свыше 12 месяцев.
Олар шоттарда сақталатын қаражаттың сипаты мен тиесілілігіне қарай жіктеледі. Олар мыналар болуы мүмкін:
Они классифицируются в зависимости от характера и принадлежности средств, хранящихся на счетах. Это могут быть:
- түрлі меншік нысанындағы кәсіпорындардың, ұйымдар мен мекемелердің есеп айырысу, ағымдағы, бюджеттік шоттарындағы қаражат;
- средства на расчетных, текущих, бюджетных счетах предприятий, организаций и учреждений разных форм собственности;
- түрлі (нысаналы экономикалық мақсаттар бойынша) қорларды сақтау жөніндегі арнаулы шоттардағы қаражат;
- средства на специальных счетах по хранению различных (по целевому экономическому назначению) фондов;
- кәсіпорындардың күрделі салымдарға арналған меншікті қаражаты;
- собственные средства предприятий, предназначенные для капитальных вложений;
- кәсіпорындар мен ұйымдардың есеп айырысу шоттарындағы қаражат;
- средства предприятий и организаций в расчетных счетах;
- басқа банкілермен есеп айырысу жөніндегі корреспонденттік шоттардағы қаражат;
- средства на корреспондентских счетах по расчетам с другими банками;
- жергілікті бюджеттердің қаражаты, т.б.
- средства местных бюджетов и др.
Банкілер аманат салымдар-дың сақталу ерекшеліктеріне қарай олардың мынадай түрлерін пайдаланады:
Банками, в зависимости от особенностей их хранения, используются следующие виды сберегательных вкладов:
- мерзімдік;
- срочные;
- қосымша жарналы мерзімдік;
- срочные с дополнительными взносами;
- ұтыстық;
- выигрышные;
- ақшалай-заттай ұтыстық;
- денежно-вещевые выигрышные;
- жастарға арналған сыйлықақылы;
- молодежно-премиальные;
- шартты;
- условные;
- ұсынушыға арналған;
- на предъявителя;
- ағымдағы шоттар;
- текущие счета;
- талап етілмелі;
- до востребования;
- аманаттық сертификаттар;
- сберегательные сертификаты;
- пластикалық карточкалар.
- пластиковые карточки.
Казахско-русский экономический словарь > Коммерциялық банкінің пассив операциялары
-
127 Қазақстанның банк жүйесі
Банк жүйесінің негізгі ерекшеліктері мыналар:
Основными свойствами банковской системы являются:
- құрылымның сатыластығы;
- иерархичность построения;
- тұтастық ерекшелікті қамтамасыз ететін қатынастар мен байланыстардың болуы;
- наличие отношений и связей, которые обеспечивают свойство целостности;
- оның қатынастары мен байланыстары нышандарының реттілігі;
- упорядоченность ее элементов отношений и связей;
- жүйе көрініс тауып, өзінің ерекшеліктерін құрайтын ортамен өзара іс-қимыл;
- взаимодействие со средой, в процессе которого система проявляет и создает свои свойства;
- басқару үдерістерінің болуы.
- наличие процессов управления.
Қазақстанның банк жүйесі екі деңгейлі болып келеді.
Казахстан имеет двухуровневую банковскую систему.
Банк жүйесінің жоғары (бірінші) деңгейіне Қазақстан Республикасының Ұлттық банкі жатады.
К верхнему (первому) уровню банковской системы относится Национальный банк Республики Казахстан.
Банк жүйесінің екінші (төменгі) деңгейіне республикадағы барлық өзге банкілер жатады.
Ко второму (нижнему) уровню банковской системы относятся все иные банки в республике.
Казахско-русский экономический словарь > Қазақстанның банк жүйесі
-
128 Қаржылық несие
Несиені негізінен банкілер береді. Несиені бос ақшалай қаражаты бар шаруашылық жүргізуші субъектілер де беруі мүмкін. Оларға мыналар жатады:
Кредит в основном выдают банки. Кредиты могут предоставляться и хозяйствующими субъектами, имеющими свободные денежные средства. К ним относятся:
- инвестициялық қорлар;
- инвестиционные фонды;
- траст-компаниялар;
- траст-компании;
- қаржы компаниялары.
- финансовые компании.
Несие алу үшін қарызгер несиегерге мынадай құжаттар береді:
Для получения кредита заемщик предоставляет кредитору следующие документы:
- өтінім;
- заявку;
- құрылтай құжаттарының нотариус растаған көшірмелері (құрылтай шарты, жарғы, тіркелу туралы куәлік);
- заверенные нотариусом копии учредительных документов (учредительный договор, устав, свидетельство о регистрации);
- нотариус растаған карточка (түпнұсқа) мен қойылған қолдардың, мөрдің үлгілері;
- заверенную нотариусом карточку (оригинал) с образцами подписей, печати;
- нотариус растаған соңғы есеп берілген күнгі теңгерім;
- баланс на последнюю отчетную дату, заверенный нотариусом;
- аудиторлық тексеру актісі;
- акт аудиторской проверки;
- салық инспекциясынан анықтама.
- справка из налоговой инспекции.
Несие үшін төленетін ақы қысқа мерзімді несие бойынша ақша нарығында және ұзақ мерзімді несие бойынша капитал нарығында қалыптасқан мөлшерлемелер бойынша алынады.
Плата за кредит взимается по ставкам, сложившимся на денежном рынке по краткосрочным кредитам и на рынке капитала по долгосрочным кредитам.
Пайыздық мөлшерлеме әдетте қарызгермен келісе отырып шарттық мөлшерлеме ретінде айқындалады және несие шартында белгіленген кезеңге белгіленеді. Банк пайыздарды алудың мынадай әдістерін қолдана алады. Пайыз:
Процентные ставки обычно определяются банком как договорные по соглашению с заемщиком и устанавливаются на период, обусловленный кредитным договором. Банк может применять следующие методы взимания процентов. Процент удерживается:
- пайыз несие берілген сәтте;
- в момент предоставления кредита;
- несие өтелген сәтте;
- в момент погашения кредита;
- бүкіл несие мерзімінің бойына біркелкі жарна түрінде ұсталады.
- равномерными взносами на протяжении всего срока кредита.
Қарызгерге несие беру нысандары алуан түрлі болуы мүмкін. Несие берудің неғұрлым жиі кездесетін түрлері мыналар:
Формы предоставления кредита заемщику различны. Наиболее часто встречающиеся виды кредитования следующие:
- мерзімді несие;
- срочный кредит;
- контокорренттік несие;
- контокоррентный кредит;
- онколдық несие;
- онкольный кредит;
- ломбардтық несие;
- ломбардный кредит;
- синдикатталған несие;
- синдицированный кредит;
- ипотекалық несие.
- ипотечный кредит.
Мерзімді несие – несиенің жай нысаны. Банк қарызгердің есеп айырысу шотына несие сомасын аударады. Мерзімі өткеннен кейін несие өтеледі, яғни қарызгер өзінің есеп айырысу шотынан банкіге тиісті ақша сомасын аударады.
Срочный кредит – это обычная форма кредита. Банк перечисляет на расчетный счет заемщика сумму кредита. По истечении срока кредит погашается, т.е. заемщик перечисляет со своего расчетного счета банку соответствующую сумму денег.
Контокоррент – банкінің өз клиентімен жасалатын барлық операциясы есепке алынатын бірыңғай шот. Контокоррентте, бір жағынан, банк несиесі және клиенттің тапсыруымен шоттан төленетін барлық төлемдер көрсетіледі, екінші жағынан, клиенттен ақшалай түсім, салым, несиені қайтару, т.б. түрінде түскен қаражат көрсетіледі. Контокоррент – несие шотының ағымдағы шотпен ұштасуы және оның дебеттік немесе кредиттік сальдосы болуы мүмкін.
Контокоррент – единый счет, на котором учитывается все операции банка с клиентом. На контокорренте отражаются, с одной стороны, кредит банка и все платежи со счета по поручению клиента, а с другой – средства, поступающие в банк от клиентов в виде выручки, вкладов, возврата кредита и др. Контокоррент представляет собой сочетание ссудного счета с текущим и может иметь дебетовое или кредитовое сальдо.
Онколдық несие – қысқа мерзімді несие, ол алғашқы талап ету бойынша өтеледі, әдетте, бағалы қағаздар және тауарлар кепілдігімен беріледі.
Онкольный кредит – краткосрочный кредит, который погашается по первому требованию и, как правило, выдается под обеспечение ценными бумагами и товарами.
Ол жылжымайтын мүлік кепілімен берілетін несие. Ипотекалық несие ірі күрделі шығындарды жабу үшін алынады. Әсіресе ол жаңа құрылысты несиелендіру кезінде тиімді пайдаланылады. Бұл орайда құрылыс объектісі кепіл заты болып табылады. Несиенің бұл түрі жылжымайтын мүлікті сатып алу үшін де алынады.
Это кредит под залог недвижимости. Ипотечный кредит берется для покрытия крупных капитальных затрат. Особенно эффективно используется он при кредитовании нового строительства. При этом объект строительства является предметом залога. Этот вид кредита берется и для покупки недвижимости.
Ломбардтық несие — уәкілетті органның коммерциялық банкілерге мемлекеттік бағалы қағаздар кепілімен беретін несие түрі.
Ломбардный кредит — это вид финансового кредита, который предоставляется уполномоченным органом коммерческим банкам под залог государственных ценных бумаг.
Синдикатталған несие — екі және одан көп несиегерлер, яғни банк синдикаты бір қарызгерге беретін несие. Мұндай несиені беру үшін банкілер өздерінің уақытша бос қаражатын уақытша біріктіреді.
Синдицированный кредит — это кредит, предоставляемый двумя и более кредиторами, т.е. банковским синдикатом, одному заемщику. Для предоставления такого кредита банки временно объединяют свои временно свободные денежные средства.
См. также в других словарях:
болып-толғансу — болыптолғансы етістігінің қимыл атауы … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
болып-толғансы — ет. Болыптолған адам сияқтану; кемеліне келгенсу … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
бірінші болып қолданбау доктринасы — (Доктрина Неиспользования первым ) мемлекетке ядролық қаруды бірінші болып қолданбауды міндеттейтін доктрина … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
ақ болып кету — (Гур., Маңғ.) суалып кету. Жер қу болған соң, мал а қ б о л ы п к е тт і (Гур., Маңғ.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
ақ үйлі болып кету — (Рес., Орын.) азып тозу … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
ақбаспа болып шұбырту — қ. шұбырту … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
бір тері, бір сүйек болып қалу — (ҚХР) қатты ауырып жүдеп жадау, азу … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
бұттай болып отыру — (ҚХР) әрекетсіз, қимылсыз отыру … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
бырт болып кету — Қ орда., Қарм.) ісініп кеуіп кету. Түрінің жаманын ай, б ы р т б о л ы п к е т і п т і Қ орда., Қарм.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
жел болып тию — (Ақт., Байғ.) көңіл қалдырмау, қарсы келмеу. Мен адамның бетіне ж е л б о л ы п көрген емеспін, ж е л б о л ы п т и м е й м і н де, – деп мақтанады (Ақт., Байғ.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
кешіл болып кету — (Монғ.) кәпір болу, мұсылмандықтан шығу … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
