-
21 как
1) нареч. вопр. и относ. ничекя забыл, как это называется — мин моның ничек аталганын оныттым
2) нареч. опред. нинди3) нареч. бик, шул тикле4) частица кинәт5) частица воскл. (выражает негодование, удивление, сожаление и т. п.) ничек, бәй6) союз сравн. кебек, сыман, шикелле,...дай7) союз присоед. буларак, булу ягыннан8) союз временной...гач та,...у беләнкак приедешь домой, сообщи — кайту белән хәбәр ит
9) союз временной...ганнан соң,...ганнан бирле,...гангапрошёл год, как мы виделись — без күрешкәннән бирле бер ел узды
•- вот как!- как будто
- как бы не
- как бы то ни было
- как вдруг
- как видно
- как есть
- как же
- как ни говори
- как можно
- как нельзя
- как раз
- как так?
- как только
- как сказать
- как скоро
- как..., так и -
22 шикарный
-ая; -оеразг.бик шәп, купшы, матур; фырт -
23 писаный
1. прил.яҙма, яҙылған2. прил.расписнойбиҙәрләнгән, биҙәрлеписаный красавец — һыу һөлөгө кеүек егет, ҡойоп (яһап) ҡуйған кеүек ир-егет
как (словно) по писаному — бик шыма, бик оҫта
-
24 шикарно
нареч.1) шәп [итеп], купшы [итеп]; матур; фырт2) в знач. сказ.; безл. менә дигән, бик шәп -
25 место
1. спространствоурын, ер2. сопределённое пространство, предназначенное для кого-чего-л.урын3. сопределённое положение, занимаемое кем-л.урын4. сслужебное положениевазифа, урын5. собычно мн. местаместностьурын, ер, яҡ6. спредмет, вещь багажакиҫәк, төргәк, әйбер7. с мн. местапериферияурындарместа общего пользования — йәмәғәт файҙаланыу урындары (кухня, бәҙрәф һ.б.)
на месте — урынында, шул уҡ урында, шул уҡ ваҡытта
к месту; у места — урынлы, тейешле
не к месту; не у места — урынһыҙ, тейешһеҙ
не место: — 1) булырға ярамай
2) урыны түгел, ярамай; нет места; не должно быть места кому-чему — урын юҡ, урын булмаҫҡа тейеш
ни с места! — ҡуҙғалма!, тик тор!
с места (брать, взять) — шунда уҡ, бик тиҙ, һуҙмай, туҡталып тормай
на месте уложить (положить, убить) — шунда уҡ атып үлтереү
места себе не находить — үҙеңә урын тапмау, үҙеңде ҡайҙа ҡуйырға ла белмәү
на месте преступления (поймать, застать, накрыть и т.п.) — енәйәт өҫтөндә
с места в карьер — әҙерлекһеҙ, шунда уҡ, уйлап-нитеп тормаҫтан
-
26 стать
I1. сов.баҫыу, тороуни стать, ни сесть — баҫып та, ултырып та булмай
2. сов.туҡтау, туҡтап тороу (ҡалыу), туҡталыу3. сов.расположиться, поместитьсяурынлашыу, туҡтау, туҡталыу4. сов.подняться для борьбыкүтәрелеү5. сов.кому-чему, во что; разг.төшөү, тороу6. сов. перен., разг.килеп сығыу, ҡалҡыуво что бы то ни стало — ни генә булмаһын, нисек кенә булмаһын
стать между кем — кемдеңдер араларына инеү, араларын боҙоу
стать на колени — теҙ сүгеү, буйһоноу
стать на ноги: — 1) һауығыу, аяҡҡа баҫыу
2) үҙаллылыҡ алыу, аяҡҡа баҫыу; стать у власти — хакимлыҡты алыу
II1. сов. с неопр.входит в состав сложного сказуемого в знач. `начать`башлау2. сов. с неопр.употребляется для образования будущего времени глаголов несовершенного вида-асаҡ/-ясаҡ3. сов.употребляется в знач. связкибулыу, китеү, төшөү, булып китеү4. сов. с кем-чем и без доп.произойти, случитьсябулыу5. сов. безл. с отрицанием – перестать быть в наличиибөтөү, юҡ булыу, юҡҡа сығыу6. сов.умеретьүлеү, вафат булыустало быть — тимәк, шулай булғас
станет с кого — -нан/-нән булыр (көт тә тор)
1. жосанкаһын, буй-һын, кәүҙә2. жобычно мн. статиу животных, преимущественно у лошадейһын, тороҡ, кәүҙә3. ж перен., уст.характерхолоҡпод стать: — 1) чему (подобен) оҡшаш булыу, һымаҡ (кеүек) булыу
2) кому-чему (в соответствии с кем-чем) -ға/-гә тура килеү (килеп тороу); с какой стати? — ни өсөн әле?, нишләп әле?, нилектән әле?
-
27 у
Iмежд.обычно употребляется удлинённо для обозначения гудения, вояу-у, у-у-ув лесу раздался вой волка: у-у-у — урманда `у-у-у` тигән бүре олоуы ишетелде
II1. межд.выражает укоризну, угрозу, негодованиеух, уйу, безобразник — ух, тәртипһеҙ
2. межд.выражает испуг, страхуй, абауу, как страшно — уй, ҡайһылай ҡурҡыныс
3. межд.выражает одобрение, восторг, восхищениеаһ, уйу, это замечательно — аһ, был бик шәп
1. предлог с род. п.возле, околоэргәһендә, янында, төбөндә, буйында2. предлог с род. п.при обозначении обладателя, владельца чего-л. или носителя каких-л. свойств, качеств-дың/-деңу певца сильный, красивый голос — йырсының тауышы көслө, матур
3. предлог с род. п.при обозначении лиц, в присутствии, ведении которых что-л. происходит-да/-дә4. предлог с род. п.при указании на источник получения, приобретения чего-л.-дан/-дән -
28 чудо
1. с мн. чудесамөғжизә, кәрәмәт2. с мн. чудесағәҙәттән тыш хәл, иҫ китерлек нәмәрассказывать чудеса о ком-л. — кемдер тураһында иҫ китерлек нәмәләр һөйләү
3. смөғжизә4. с в знач. нареч. или мест.мөғжизә менән5. с в знач. сказ.ғәжәп, ғәжәп матур, иҫ киткес (шәп), ғәҙәттән тышкак пляшет, чудо! — нисек бейей, иҫ киткес!
как было весело – чудо! — ғәжәп күңелле булды
6. с мн. чудасказочное существоэйә, ғәжәп йән эйәһечудо как... — бик (яҡшы сифаттар тураһында)
- 1
- 2
См. также в других словарях:
яфракашар — Бик матур ачык төстәге тышча белән капланган, яфрак ашаучылар төркеменнән булган коңгызлар исеме; рус. Радужница, Листоед … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
сыздыру — (СЫЗДЫРТУ) – 1. Сызарга мөмкинлек бирү 2. Чыбыркы, чыбык һ. б. белән сугу 3. күч. Төрле уен коралларын бик оста һәм дәртләнеп уйнау. Бик матур һәм оста җырлау. Бик матур сайрау 4. күч. Китү, юнәлү (гадәттә качып) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
өздерү — 1. (Өзү) 2. күч. Музыка коралында бик матур, тәэсирле, оста итеп уйнау 3. күч. Нәр. б. бик авыр тәэсир итү, рухи газаплау (җан, бәгырь, күңел һ. б. ш. сүзләр белән килә) нигә озак көттерә, бәгырьне өздерә? 4. рәв. ӨЗДЕРЕП – 1) Тәмам өзеп, кисеп… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
палата — 1. тар. Бик матур итеп бизәлгән сарай залы; бүлмәләре бик бай җиһазланган йорт 2. Дәвалау йортларында (больницада, лазаретта һ. б.) аерым бүлмә 3. күч. Хөкүмәт органы (парламентның аерым бүлеге, киңәшү комиссиясе һ. б.) 4. Дәүләт күләмендә яки… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
сайрау — 1. Күңелгә ятышлы музыкаль тавышлар чыгарып кычкыру яки сызгыру (кошлар тур.) 2. күч. Нечкә (югары) тавыш белән бик матур җырлау. Күңелле, ягымлы итеп сөйләү. Бик оста сөйләү. ирон. Артык озак, күп сөйләү, такылдау. Уйнаучы кулындагы уен коралы,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
аюколак — Нәүрүз чәчәклеләр семь. сары чәчәкле бик матур үсемлек; рус. Медвежье ухо … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
багалма — 1. Алланып пешә торган алма сорты 2. күч. Бик матур яки якын, сөекле кеше кил, былбылым, кил, багалмам, кил, кил … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җәннәт — Оҗмах. күч. Рәхәт тормыш. Бик матур урын … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
кәнәри — сөйл. Сары йонлы, бик матур сайрар кош (бүлмә кошы буларак таралган) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
кенәри — сөйл. Сары йонлы, бик матур сайрар кош (бүлмә кошы буларак таралган) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
сахра — 1. Чүл җире, ком даласы 2. Бик матур күренешле җәйге табигать; чәчәкле, саф һавалы болын һ. б. ш … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге