-
1 вязанка
ж; разг.(бер) ҡосаҡ, (бер) бәйләм, (бер) бау -
2 вязка
-
3 лук
Iмрастениеһуған, йыуаIIморужиеян, йәйә -
4 за
1. предлогс вин. п.при указании на направление движения за пределы чего-л.аръяғына, артына, тышына, ситенә2. предлогс вин. п.при указании цели действия, предмета, лица, в защиту которого совершается действиеөсөн3. предлогс вин. п.при обозначении цены-ға/-гә, өсөн4. предлогс вин. п.при указании лица, вместо которого кто-л. действуетөсөн, урынына5. предлогс вин. п.указывает на лицо, предмет, на который направлено действие-дан/-дән6. предлогс вин. п.при обозначении лица, предмета, который вызывает какое-л. чувствоөсөн7. предлогс вин. п.при указании на то, в каком качестве воспринимается кто-что-л.итеп, тип8. предлогс твор. п.при указании на предмет, место, позади которого происходит действиеартында, ситендә9. предлог.с твор. п.при указании на место вокруг, около чего-л., рядом с чем-л., где происходит действиеартында, эргәһендә, янында10. предлог.с твор. п.при обозначении движения, следования за кем-чем-л.артынан, арттан11. предлогс твор. п.при указании на непрерывность следования одного за другимартынан, һуңынан, бер-бер артлыодин за другим — береһе артынан икенсеһе, бер-бер артлы
12. предлогс вин. п.при указании предмета, места, лица, по другую сторону которого что-л. помещено-ға/-гә, эсенә, артына13. предлогс твор. п.при указании на причинусәбәпле14. предлогс твор. п.при указании лица, предмета, ради получения которого совершается действиеартынан, маҡсатынан сығып, -ға/-гә15. предлогс твор. п.при указании на лицо, предмет, который является объектом действия-ды/-де16. предлогс твор. п.при указании на лицо, предмет, от которого зависит наступление какого-л. действия-да/-дәочередь за мной — сират миндә, минең сират
17. предлогс твор. п.при указании на лицо, предмет, которому присущи те или иные свойства-ды/-де18. предлогс твор. п.при указании на номер, подпись и т.п. внешние признаки документа-лы/-ле, булған, менән19. предлогв знач. сказ.ыңғайвсе за, он один против — бөтәһе ыңғай, ул бер үҙе ҡаршы
20. предлогс вин. п.при указании на место вокруг, около чего-л., рядом с чем-л.артына, янына, эргәһенә21. предлогс вин. п.при указании на начало действия, обычно с глаголом-ға/-гә22. предлогс вин. п.при указании на промежуток времени, в течение которого совершается что-л.-да/-дә, эсендә, буйындасделать за два часа что-л. — нимәнелер ике сәғәт эсендә эшләү
23. предлог.с вин. п.при указании на время, отделяющее одно событие от другогоалда(н), элек, элгәре24. предлогс вин. п.при указании на превышение предела, меры-дан/-дән ашыу (артыу)25. предлогс вин. п.при указании на расстояниеарала, алыҫлыҡта, ерҙә26. предлогс вин. п.при указании причиныөсөн -
5 конец
1. мос, сик2. маҙаҡ, ахыр, бөтөү3. м перен.үлем, бөтөү4. м разг.яҡ5. м мор.арҡан, канат6. м мн. спец. концыобрезки ткани, верёвоккиҫенте, ҡырҡындыбез конца — туҡтауһыҙ, осһоҙ-ҡырыйһыҙ, бөтмәҫ-төкәнмәҫ
до конца — аҙағына тиклем, тулыһынса
под конец — ахырҙа, ниһайәт
на худой конец — һис юғында, һис тә булмаһа
(и) концы в воду — эҙе-юлы юҡ, эҙе лә ҡалмаған
палка о двух концах — ниҙеңдер яҡшы яғы ла, насар яғы ла бар, таяҡ ике башлы
положить конец чему — сик ҡуйыу, туҡтатыу
свести концы с концами — тура килтереү, осон осҡа ялғау
-
6 обрезать
1. сов. чтоҡыҫҡартыу, киҫеү, киҫеп алыу (ҡыҫҡартыу, ташлау), мөнтәү2. сов. чтопоранитькиҫеү, ҡырҡыу, киҫеп яралау3. сов.кого-что; перен., разг.ҡырт киҫеү (туҡтатыу, бүлеү)обрезать на первом слове — беренсе һүҙҙән үк ҡырт киҫеү, бер һүҙҙән туҡтатыу
4. сов.кого-что; рел.сөннәтләү, сөннәткә ултыртыу (биреү)5. несов. см. обрезать -
7 протянуть
1. сов. чтоһуҙыу, тартыу, үткәреү2. сов. чтоһуҙыу, һоноу3. сов. тех.изготовить путём волоченияһуҙыу4. сов. что, с чем и без доп.; разг.оҙаҡҡа һуҙыу5. сов. что, с чем и без доп. разг.протащитьһөйрәп алып барыу (китеү)6. сов. с чем и без доп. разг.йәшәү, тороу, һуҙыупротянуть ноги — аяҡ һоноу, үлеү
-
8 связать
1. сов. что(тоташтырып) бәйләү2. сов. чтобәйләү3. сов. чтоберкетеү4. сов. чтотөйнәп (бәйләп) ҡуйыу5. сов.кого-чтосырмап (уратып) бәйләү, бәйләп ҡуйыу, аяҡ-ҡулын бәйләп ҡуйыу6. сов.кого-чтоустановить сношения с кем-чем-л.бәйләү, бәйләнешкә индереү7. сов.кого-чтосблизить нравственно, духовнояҡынайтыу, берләштереү8. сов. чтоустановить сообщение между чем-л.тоташтырыу, бәйләү9. сов. что, с чемсовместить как части единого целогобергә (бер үк ваҡытта) алып барыу, бергә башҡарыу, бәйләү10. сов.кого-что; перен.стеснитьҡыҫыу, быуыу, юл ҡуймаусвязать волю — теләген (ынтылышын) ҡыҫыу, ирек бирмәү
-
9 скакать
1. несов.прыгатьһикереү, ырғыу2. несов.ехать вскачь, быстросабыу3. несов.участвовать в скачках – о лошадяхбәйгелә (сабышта) ҡатнашыу, сабышыу4. несов. перен.кинәт (киҫкен) күтәрелеү, һикереү -
10 такелаж
1. м мор.такелажарҡан-бауҙар2. ммахс.такелажйөктө күтәреү һәм бер урындан икенсе урынға күсереү өсөн ҡулланыла торған ҡорамалдар -
11 узел
I1. мтөйөн, тоҡан2. мтөйөнсөк, төргәк3. мв организме, растенияхтөйөр, биҙ, быуын4. мүҙәк5. м тех.быуынIIм; мор.узелкараптарҙың диңгеҙҙә йөҙөү тиҙлеген үлсәү берәмеге -
12 узловой
1. прил.үҙәк2. прил. перен.төп, иң мөһим, иң әһәмиәтле3. прил.быуынлы, өлөшлө, быуынлы-быуынлыузловое письмо — төйөнлө яҙыу (ҡайһы бер яҙмаһыҙ халыҡтарҙың иҫәп-хисап өсөн бауҙы төйөнләүе)
-
13 через
1. предлог с вин. п.поперёк чего-л., с одной стороны на другуюаша, арҡыры2. предлог с вин. п.сквозь что-л.аша, үтә, үтәләй3. предлог с вин. п.поверх чего-л.өҫтөнән, башынан, аша4. предлог с вин. п.сверх, вышесиктән тыш, кәрәгенән артыҡ5. предлог с вин. п.при посредстве кого-чего-л.аша, арҡыры, арҡаһында, ярҙамында6. предлог с вин. п.спустя какое-л. время-дан/-дән (һуң)7. предлог с вин. п.повторяя что-л. в какие-л. промежутки времени, пространствааралаш, аша, һайын
См. также в других словарях:
бау — и. 1. Бәйләү, буу өчен кулл. торган, ишелеп яки үрелеп ясалган озын әйбер. Шуңа охшаш нәрсәләр: тасма, каеш һ. б. 2. күч. Бауга яки шнурга һ. б. тезелгән тезем бер бау суган. Бау белән билгеле бер үлчәмдә аерып аерып бәйләнгән утын, печән һ. б. 3 … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
БАУ — блок автоматического управления в маркировке Пример использования БАУ ТП 2 1 БАУ берёзовый активированный уголь энерг. Пример использования БАУ А БАУ … Словарь сокращений и аббревиатур
бау-шу — байлар. этногр. Отау тігушілерге берілетін кәделердің бірі. Отау тіккен кезде күйеу жігіт отауын тігушілерге «уық шаншар», «туырлық жабар», «түндік жабар», «үзік ұстар», «б а у ш у б а й л а р» деген сияқты кәделер береді (А. Нүсіпоқасұлы.., Ағаш … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
бау — 1 (Жамб., Шу) бақша 2 (Гур., Маңғ.) егін жинап жатқанда келген адамға берілетін сый сыбаға (жем). Егін бастырып жатқанда келсең атыңа да, өзіңе де б а у береміз (Гур., Маңғ.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
қарғы бау — 1. Жақсы иттің күшігін алу үшін иесіне беріп етін тарту, сыйлық; қарғы бауға ақша т.б. беріледі. 2. Ит мойнындағы қарғыға байланатын жіп немесе қайыс … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
қосақбау — зат. этногр. Қалыңмалды алып кетуге келген құданың қалыңға берілетін қойды ұстасып, қосақтасқаны үшін қойшы мен әйелдерге беретін кәдесі. Әдетте қалыңмалға берілетін малды бөлген уақытта құдалар бірге болады. Сондықтан қой қосақтасқан әйелдер мен … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
құрықбау — зат. этногр. Қыз қалыңмалынан жылқышыларға берілетін кәде мал. Қалыңмалға берілетін малды бөлгенде жылқы ұстасқан жылқышылар «қ ұ р ы қ б а у» деп, кәде есебінде бір бір мал алады (Х.Арғынбаев, Қаз. халқы., 188). Қазақ салтында қалыңға беретін… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
қарғы бау — (Жамб., Шу) біреуден күшік алып асырарда, соның иесіне берілетін тиын тебен, тағы басқалар … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
бәйләү — I. 1. Җеп, киндерә, бау, тасма кебекләрнең очларын төенләп бер берсенә яки бүтән әйбергә тоташтыру 2. Бау һ. б. ш. белән берәр җиргә тагып, эләктереп кую; арканлау 3. Бау, җеп ише белән кысып урап төрү; төйнәү. Бау, билбау ише белән кысып уратып… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
элгәк — 1. Бауның, җепнең һ. б. ш. очларыннан тартып тыгызларлык, кысарлык итеп бәйләнгән бер өлеше. Кошларны, вак җәнлекләрне аулау өчен булган, бер өлеше кысылып тыгызланырлык итеп бәйләнгән бау; тозак 2. Берәр әйбергә, сапка беркетелгән, кулга киярлек … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
элмәк — 1. Бауның, җепнең һ. б. ш. очларыннан тартып тыгызларлык, кысарлык итеп бәйләнгән бер өлеше. Кошларны, вак җәнлекләрне аулау өчен булган, бер өлеше кысылып тыгызланырлык итеп бәйләнгән бау; тозак 2. Берәр әйбергә, сапка беркетелгән, кулга киярлек … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге