См. также в других словарях:
бас — амандық садақасы. Жеке басы үшін берілетін садақа, пітір. Кешкілікті ауызашар, таңертеңгілікті сәресі дейді. Ораза уақытында мұсылмандар семьясының әрбір басына б а с а м а н д ы қ (пітір) с а д а қ а с ы н төлейді (Ана тілі, 26.04.1990, 6). Бас… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
басқадай — 1. (Сем.: Шұб., Ақс., Көкп.) басқаша, өзгеше. Біз картопия десек, оны Зайсанда б а с қ а д а й айтады (Сем., Шұб.). 2. (Монғ.) тағы басқа. Мекемелер овощ өсіруді әжептәуір жүргізсе, сұмын орталығындағы ауыл үйлердің бірқыдыруы мал азығы үшін сұлы … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
ақ — зат. в ет. Бұзаулы сиырда, қозылы қойда болатын жұқпалы, әрі зілді дерт. Мұндай жағдайда малдың сүті тартылып қалады. Егер бір қой а қ болып ауырса, ол қоралы қойға түгел жұғады (Ж. Бабалықұлы, Мал ауруы., 8). Ақ айыл болды. Көп мініліп, арқасы… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
шартақ — 1 (Ақт.: Ойыл, Ырғ., Жұр.; Қост., Аман.) талдан тоқылған шарбақ, қоршау. Балам, ш а р т а қ т а ғ ы қойды айдап жібер, шөпті басып тастайды (Қост., Аман.). Арбаларға жәшіктер орнатылсын, олар жеткіліксіз болған жағдайда арбаның ішіне ш а р т а қ … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
айдама — бәйге. Бәйге аттарын алысқа айдап барып, жіберетін ат жарысы. Алысқа а й д а м а б ә й г е д е н озып келіп, мерт болған жүйріктің бас терісін сақтаған кәрі шал осы күнге шейін тірі (Жұлдыз, 1974, 6, 160) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
Танатос — Танатос, танатология (гр. thanatos – өлім, Танатос – өлім құдайы) – өлім туралы ілім. Психоанализдің кейбір өкілдерінің көзқарасы бойынша қанағатқа (өмірге) аңдаусыз ұмтылумен қатар өлімге санасыз ұмтылуды (несознательная тяга), адам жүріс –… … Философиялық терминдердің сөздігі
ине — Инеден жаңа шыққандай. Жапжаңа, су жаңа. Үстінде аппақ көйлек, бүгін ғана и н е д е н ж а ң а ш ы қ қ а н д а й қара костюм. Кеудесі толған ордендер мен медальдар (І. Есенберлин, Маңғыстау, 133). Ине жасырмақ. этногр. Бөлмеде отырған ойыншылардың … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
баспалдақ — зат. Биік үйге, немесе биік заттың жоғары жағына шығып, түсу үшін жасалатын басқыш, саты … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
айналсоқ — 1 1. (Түрікм.: Ашх., Бекд., Красн., Таш., Тедж.) малды байлағанда оралып қалмау үшін, бас жіпке тағылатын айналмалы шығыршық темір. Бұзауды а йн а л с о қ с ы з байлап жүрме (Түрікм., Тедж.). 2. (Гур., Шевч.) ат байлайтын аласа қазық. Атымды а й… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
бүйрек — 1 (Орал, Чап.) 1. бұрын қырмандағы астықты қызылдағанда сұраушыларға берілетін бидай. Бұрын нашарлар б ү й р е к сұрайтын, молдалар құжыр сұрайтын, Баласы жоқ кемпір шалдар бір екі қап б ү й р е к алатын (Орал, Чап.). 2. соғым сойған үйдің басқа… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
еңкәуелі — (Қ орда: Арал, Қарм.; Ақт.: Ырғ., Шалқ.; Қарақ., Мой.) ең алдымен, әуелі. Е ң к ә у е л і біздің үйге жүріңдер (Қарақ., Мой.). Қарақалпақстанда тұратын қазақтар тілінде еңкі немесе е ң к ә у е л і болып та қолданыла береді. Дәл осындай тұлғада… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
