См. также в других словарях:
көңіл айту — Ет жақыны өлген үйге, ағайын туғанына барып қайғысына ортақтасу, жұбату … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
әрі барып, бері қайту — (Алм.: Кег., Шел.) соятын малдың семізін әкелмей, арықтауын әкелу. Бұрын байлар үйіне сыйламайтын қонақ келгенде, қойшысына «ә р і б а р ы п, б е р і қ а й т» дейді екен (Алм., Кег.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
орау — (Павл., Ерт.) айналу, барып қайту. Мен өткен жұмада Керекуді о р а п келдім (Павл., Ерт.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
шоласы келмеу — (Алм.: Шел., Кег., Нар.) шамасы келмеу, шамасы болмау. Барып қайтуға ш о л а м к е л м е й жатыр (Алм., Нар.). Мектепке барайын деп едім, ш о л а м к е л м е й үлгере алмай қалдым (Алм., Кег.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
дәт — қылды. а) Көңіліне медеу тұтты, үміт етті. Әйтеуір д ә т қ ы л ғ а н д а жел бағытын өзгертпеген секілді (Д. Досжанов, Жолбарыс, 68). ә) Ниет етті, ниет қылды. Арада ай өткенде Мәрияшты ауруханадан шығарып, елге барып қайтуға д ә т қ ы л д ы (Бұл … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
қайырлы болсын салу — (Гур., Есб.) қайырлы болсын айту, көңіл айту. Ертең ауылға барып қ а й ы р л ы б о л с ы н с а л у керек екен, оның баласы қайтыпты деп естідім (Гур., Есб.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
жырау — (Орал, Орда) өлең айту, жырлау. Жәнібек ауданында Әнес деген қарт ақын Шәңгерейге барып ж ы р а п т ы, ол басқа жерлерде де талай ж ы р а ғ а н көрінеді (Орал, Орда) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
құлау — 1 1. (Гур., Маңғ.) төмен түсу, түсу, келу. Көш таудан қ ұ л а п келеді (Гур., Маңғ.). 2. (Қост., Аман.; Ақт., Ырғ.; Қ орда, Арал) келу, қайту, оралу. Жұмабек сен елден қашан қ ұ л а д ы ң (Қост., Аман.). Қойың суға қ ұ л ад ы ма? (Ақт., Ырғ.) 2… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
жер — Же р ауд а р ы л у ш ы . Ж е р аударылған адам. Сізден Жылқайдаров Рысқұлды ж е р а у д а р ы л у ш ы арестанттар тобына жатқызып, оның түр түсі жөнінде мәліметтер алуыңызды сұрайды (Ш. Мұртазаев, Қызыл жебе, 207). Жер бесік. ф и л о с. Адамның… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
констатацияла — ет. Мәліметтерді келтіру, тізіп шығу. Бұларда да шындықты к о н с т а т а ц и я л а п барып, сол арқылы ғибарат, өсиет, өнеге айту мақсаты көзделеді (Р. Сыздықова, XVIII XIX ғ. қаз. әд. тіл., 84) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
көрші — зат. сөйл. «Көрші көрші» деп аталатын ұлттық ойынның ауызекі сөйлеу тілінде қолданылуы. Кешке тағы да айтыс және ән салу, күй тарту, жұмбақ, жаңылтпаш айту, балтамтап, хан, к ө р ш і, мыршым т.б. көптеген ойындарды ойнап, түнді еңсеріп барып… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі