-
61 заключение
1. с см. заключить 1, 2, 52. снахождение под стражейтөрмәлә (тотҡонда) булыу3. свыводһөҙөмтә, һығымта, йомғаҡ4. сһуңы, аҙағы, һуңғы (аҙаҡҡы) өлөшөзаключение книги — китаптың аҙағы, аҙаҡҡы өлөшө
в заключение — һөҙөмтәлә, аҙағында, һуңғы һүҙ итеп
-
62 закон
1. мзакон, ҡанун2. мзакон, ҡанунзакон всемирного тяготения физ. — бөтөн донъя тартылыш законы (ғаләмдең тартыу законы)
закон сохранения и превращения энергии физ. — энергияның һаҡланыу һәм үҙгәреү законы
3. мобычайҡанун, закон4. мҡағиҙәбуква закона — закон ҡушҡан, ҡанундың формаль яғы
закон не писан для кого, кому — тәртипкә, ҡағиҙәгә буйһонмай
вне закона — закондан тыш, законға һыймаған
-
63 замыкать
-
64 заозёрный
-
65 заокеанский
-
66 заполярный
-
67 заречный
йылға аръяғындағы -
68 змея
1. жйылан2. ж перен.йыланмәкерле кеше хаҡындазмея подколодная — ҡара йылан (мәкерле, яуыз кеше хаҡында)
змею на груди отогреть (пригреть) — ҡуйында йылан аҫырау (файҙа күреп, зыян эшләгән кешегә ҡарата әйтелә)
-
69 знать
I1. несов.кого-что, о ком-чёмбелеү2. несов.коготаныу, белеүзнать с детства кого-л. — кемделер бала саҡтан уҡ белеү
3. несов. чтотатыу, баштан үткәреү, кисереү4. несов.во 2 л. наст. вр. в знач. вводн. сл. знаешь (знаете)беләһеңме (беләһегеҙме)дать знать — белгертеү, хәбәр итеү
знай наших прост. — күрҙегеҙме беҙҙе, бына беҙ кем
знать все ходы и выходы — эштең әмәлен, яйын яҡшы белеү
знать дорогу — юлын (әмәлен, яйын) белеү
знать своё место — үҙ урыныңды белеү, үҙеңде тыйнаҡ тотоу
кто его знает — кем белә, шайтан белһен
не знать, куда деваться — ҡайҙа ҡасырға урын тапмау, керергә тишек тапмау
не знать, куда глаза деть — күҙҙе йәшереү (оялыуҙан, уңайһыҙланыуҙан)
не знать, куда себя деть — үҙеңә урын тапмау
как знать — кем белә, әллә әле (икеләнеү белдергәндә)
IIжаҡһөйәктәр, юғары ҡатлам -
70 иждивенец
мкемдеңдер тәрбиәһендәге (ҡарамағындағы) кеше, баҡмау него пять человек иждивенцев — уның тәрбиәһендә биш кеше, уның ҡарамағында биш баҡма бар
-
71 иждивенческий
прил.тәрбиәләге (ҡарамағындағы) кеше...ы, кеше тәрбиәһендә (ҡарамағында) тороу...ы -
72 из-за
1. предлог с род. п.при обозначении предмета, лица, с противоположной или обратной стороны которых направлено действие-дан/-дән, артынан, аръяғынан2. предлог с род. п.при указании на цель, причину или виновника какого-л. действия, близок по значению словам `по причине`, `благодаря`, `ради`өсөн, арҡала, -ға/-гә күрә, арҡаһында -
73 извиваться
1. несов.бөгөлөп-һығылып тороу, борғоланыу2. несов. о реке, дорогебормаланыу, бөгөлөү -
74 кожистый
прил.ҡалын (тығыҙ) тиреле; ҡалын (тығыҙ) ҡабыҡлыфил тураһында; картуф, ҡарбуз тураһында -
75 концессия
1. жконцессиядәүләт ҡарамағындағы ер-һыу байлығын, хужалыҡ объектын һ.б. ваҡытлыса файҙаланырға биреү тураһында килешеү2. жконцессияшул килешеү нигеҙендә ойошторолған предприятие -
76 критический
I1. прил.тәнҡит...ы2. прил.способный к критикетәнҡитсел, үткер (һүҙле), тәнҡиткә шәпII1. прил.переломныйкиҫкен, һынылыш2. прил.очень трудный, опасныйбик ауыр, ҡурҡыныс, хәүефлекритический реализм лит. — тәнҡитле реализм
критическое состояние вещества физ. — матдәнең кризис хәле (матдәнең шыйыҡлыҡ менән быу араһындағы айырмалығы бөткән махсус хәле)
критическая температура физ. — кризис температураһы (шыйыҡлыҡ менән быу (пар) араһындағы айырмалыҡ бөткән температура)
-
77 кубический
1. прил.куб формаһындағы2. прил. мат.куб...ы -
78 межбиблиотечный
-
79 межвидовой
-
80 междуведомственный
См. также в других словарях:
ұжымдық қауіпсіздік аймағындағы көп жақты күштер мен құрал-дардың басшылығы — (Командование многосторонних сил и средств в регионе (районе) коллективной безопасности) ұжымдық қауіпсіздік аймағындағы (ауданындағы) көп жақты күштер мен құралдарды тікелей басқару үшін Ұжымдық қауіпсіздік кеңесінің шешімімен белгіленген,… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
шығындаңқырау — шығындаңқыра етістігінің қимыл атауы … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
соңында — Берәр эш хәлдән, вакыттан соң, шул узгач … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
бұғаз аймағындағы қорғаныс — (Оборона проливной зоны) бұғаз аймағын қарсыластың басып алуынан қорғау, оның кемелерінің бұзып өтуіне жол бермеу мақсатында әскерлер мен флот күштерінің жүргізетін ұрыс қимылдары мен іс шараларының жиынтығы. Ол теңіз жағалауындағы қорғанысты да… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
жақындағы ұрыс — (Ближний бой) мотоатқыштар (мотожаяу әскер, жаяу әскер), танк және әуе десанттық бөлімшелер қорғаныс құрылыстарында орналасқан қарсыластарды жою үшін қолданатын ұрыс түрі. Ж.ұ. түнде, орманда, елді мекендерде ұрыс әрекеттерін жүргізу үшін қажет.… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
ұшақтың құйрығындағы қанат — (Хвостовое оперение) ұшақтың артқы бөлігінде орналасқан тік және көлденең жазықтықтар жүйесі. Ұ.қ.қ. ұшақтың тұрақты басқарылуын қамтамасыз етуге арналған. Ол қозғалмайтын бөліктер көлденең тұрақтандырғыш пен тік кильден, қозғалатын бөліктер… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
атағындағы — (Қ орда: Қаз., Қарм.) атындағы. Каганович а т а ғ ы н д а ғ ы колхозда малдың іш тастау індеті көбейіп барады («Стал. туы», 1939, №5) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
жарлығында — (Сем., Абай) қарауында. Біз Алматының ж а р л ы ғ ы н д а м ы з (Сем., Абай) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
жастығында — (Гур., Есб.) жасында, жас кезінде. Біреуі ж а с т ы ғ ы н д а екіншісі соғыста қайтты (Гур., Есб.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
шорқындаған — (Алм., Кег.) аздаған, шамалаған, болар болмас, шама шарқы аз. Бұрынғы кезде ш о р қ ы н д а ғ а н, шегенелеген малы бар адамдар жайлауға шықпай, осы маңайда қалады (Алм., Кег.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
қызғында — ет. жерг. Қызып алу, елігу, еліру. Оған біресе оза шығып, біресе кейін қалып қ ы з ғ ы н д а ғ а н қызыл жағалылардың бұл әрекеті бірден ұнамады (О.Сәрсенбай, Шеңбер, 8) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі