-
61 бранный
Iприл.ругательныйтиргәү...ы, һүгенеү...ы, оятһыҙIIвысок.хәрби, һуғыш...ыбранное поле — һуғыш майҙаны (ҡыры, яланы)
-
62 бриллиантовый
1. прил.бриллиант...ы, гәүһәр...ы2. прил.бриллиант, гәүһәр, бриллиант (гәүһәр) менән биҙәлгән, бриллиант (гәүһәр) ҡашлыбриллиантовый зелёный фарм. — үләндән әҙерләнгән антисептик дарыу
-
63 вдоль
1. нареч. и предлогнареч.буйға, буйына2. нареч. и предлогпредлог с род. п.буйлап, буйынсавдоль и поперёк: — 1) (во всех направлениях) иңләп-буйлап, арҡырыһынан буйына
2) (до мельчайших подробностей) энәһенән ебенә тиклем, үтәнән-үтәгә -
64 винтовой
1. прил.винт...ы, шөрөп...ы2. прил.винтлы3. прил.винтообразныйбормалы -
65 вклиниться
1. сов.войти клиномкилеп ҡушылыу (сығыу), һырығыу2. сов.вторгнутьсяйырып инеү -
66 водоизмещение
ссудноның ауырлығыкүпме һыуҙы ҡыҫырыҡлап сығарыуы менән иҫәпләнә -
67 ворот
Iмодеждыяға, яға уйынтыһыIIм; тех.сығыр -
68 вперехват
1. нареч.; прост.әйләндереп алып2. нареч.; прост.наперерезюлына арҡыры төшөп, юлын киҫеп -
69 встать
1. сов.тороу, баҫыу, тороп баҫыу, аяғүрә (аяҡҡа) баҫыувстать на ноги прям., перен. — аяғына баҫыу (тороу), аяҡҡа баҫыу
2. сов. разг.остановитьсяйөрөмәй (эшләмәй) башлау, туҡтау, туҡталыу3. сов. разг.покрыться льдомвстать на путь чего или какой — юлына баҫыу, юлға баҫыу
встать на сторону чью-л. — кемдеңдер яғына баҫыу, кем яҡлылыр булып китеү
встать с левой ноги — һул аяҡтан тороу (кәйеф булмау, уңмау)
4. сов.аяҡҡа баҫыу, һауығыу5. сов. о растенияхүҫеү, күтәрелеү, ҡалҡыу6. сов.подняться на борьбукүтәрелеү7. сов.взойтисығыу, ҡалҡыу, тыуыу, атыу8. сов.перед кем-чем; перен.возникнуть, появитьсякилеп тыуыу (сығыу, баҫыу)9. сов.куда-л., на что-л.; разг.баҫыу, тороу10. сов. разг.уместитьсяурынлашыу, һыйыу11. сов.приступить к какой-л. работетороу, баҫыу -
70 выбоина
1. жуглубление на поверхностиуйым, уйынты2. жяма, ухабюл соҡор-саҡыры, юл һикәлтәһе, урғылйын -
71 высунуть
сов. чтосығарыу, һуҙыувысунув (высуня) язык (бежать) прост. — телде арҡырыға тешләп (йүгереү)
-
72 гаечный
-
73 горло
1. стамаҡ, боғаҙ2. су сосудаауыҙ, муйын3. сустьетамаҡдыхательное горло анат. — ҡурылдай, боғарлаҡ
по горло муйындан; дел по горло — эш муйындан
поперёк горла стать (встать и т.п.) — тамаҡҡа таш булып (арҡыры) тороу
взять (брать, схватить) за горло — алҡымдан алыу
во всё горло (кричать, петь и т.п.) — тамаҡ ярылғансы, тамаҡ ярып (йыртып) (ҡысҡырыу, йырлау һ.б.)
сыт по горло: — 1) бик туҡ, бер ҡабыр урын юҡ
2) чем туйҙырған, артығы менән еткән; по горло сыт приключениями — мажаралар (баштан үткәндәр) артығы менән еткән
-
74 давать
1. несов. см. дать2. несов.повел. разг. давай(те)әйҙә, әйҙәгеҙ, йәгеҙ, йә әледавайте споём — әйҙәгеҙ, йырлап алайыҡ
3. несов.повел. разг. давайс неопр. формой глагола несов. вида; обозначает начало энергичного действияәйҙә -ырға/-ергә, тотондо, башланыа она давай бегать — ә ул йүгереп китмәһенме, ә ул әйҙә йүгерергә тотондо
давай бог ноги — ҡойроҡто һыртҡа һалыу, үксә күтәреү
не давать прохода (проходу) кому — юлына арҡыры төшөү, эҙәрләү
-
75 двуручный
-
76 демпинг
м; экон.демпингконкуренттарҙы ҡыҫырыҡлап сығарыу маҡсаты менән сит ил баҙарҙарында тауарҙарҙы үҙ хаҡынан түбән һатыу -
77 диаметр
м; мат.диаметртүңәрәктең арҡыры оҙонлоғо -
78 дикарь
1. мвәхши, ҡырағай2. м разг.нелюдимый, застенчивыйҡырыҫ, ҡырағай (бик оялсан) кеше3. м разг.путёвкаһыҙ курортҡа барған кеше -
79 дикость
1. жҡырағайлыҡ, вәхшилек, варварлыҡ2. ж перен.грубость, необузданностьсикһеҙ тупаҫлыҡ, тотанаҡһыҙлыҡ, дыуамаллыҡ, ҡырағайлыҡ3. ж перен.застенчивостьҡырыҫлыҡ, оялсанлыҡ, тартыныусанлыҡ -
80 дичать
1. несов.ҡырағайланыу, ҡырағай хәлгә килеү2. несов.ҡырыҫланыу, (кешенән) тартыныу, ситләшеү
См. также в других словарях:
қырық — Қырқынан шығару. этногр. Нәресте дүниеге келгеннен кейін 40 күн өткен соң балаға жасалатын ырым. Нәресте үшін қауіпті деп саналатын 40 күн өткен соң ата ананың көңілі орнына түсіп, баланы қ ы р қ ы н а н ш ы ғ а р у қамына кіріседі… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
қырықаяқтай — сын. Қырықаяқ секілді, қырықаяқ тәрізді. Енді бірде тіпті зәриманын ұшырып, қ ы р ы қ а я қ т а й шұбалды бұлдырап (Ж.Қорғасбек, Жынды., 3) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
қырық қаншада — (Тау., Қош.) қырықтың үстінде. Оның жасы қ ы р ы қ қ а нш а д а (Тау., Қош.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
қырықбуын — 1 1. (Қост., Жанг.) өлең тәрізді шөп, өсімдіктің бір түрі. Қ ы р ы қ б уы н д ы мал жемейді (Қост., Жанг.). 2. (Павл., Ерт.) іші қуыс, жіңішке буын буын болып өсетін өсімдік. Қ ы р ы қ б у ы н д ы мал жөнді жемейді (Павл., Ерт.). 3. (Қост.,… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
қырықтық қын — (Қарақ.) теріден, киізден тігілген қырықтық сабының қыны … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
қырыққабат — … 2. Қырыққабат аталатын бақша өсімдігінің жеуге жарамды жемісі. Салқын қазы. Тұздаған қияр, қ ы р ы қ қ а б а т… Майлы ет, пияз, бұрышымен, сорпасымен кезегінде айдалып, көмей шіркінге ытқып кетіп жатыр (Ғ.Сланов, Домбыра күйі., 95) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
қырық жеті — көне Айттырылған қызға төленетін қалыңмал мөлшері … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
қырық қадам — Біраз жер (онша алыс емес) … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
қырық күншілік жер — Ұзақ, алыс жер … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
қырық шілтен — Діни ұғым бойынша көзге көрінбейтін, қысылған шақта демеу беретін пірі, қамқоршы, сүйеуші. Діни түсінік бойынша адамды қолдап жүретін, бірақ көзге көрінбейтін рух, қыдыр … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
қырықаяқ — зат. зоол. Көбінесе дымқыл жерде болатын көп аяқты жәндік … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі