-
1 аралашу
неперех.1) обща́ться, пообща́ться; сноси́ться, быть в свя́зях (конта́ктах, конта́кте), име́ть свя́зи (обще́ние, сноше́ния, конта́кты), име́ть де́ло (с кем-л.); води́ться, поводи́ться, зна́ться; якша́ться; сообща́ться (с кем-л.); приобща́ться/приобщи́ться ( к чему) || обще́ние, сноше́ние, сноше́ния, конта́кт, конта́кты, сообще́ниекешеләр белән аралаша белү — уме́ть обща́ться с людьми́
тышкы дөнья белән аралашу — обще́ние с вне́шним ми́ром
2) переме́шиваться/перемеша́ться, сме́шиваться/смеша́ться ( о разнородных предметах) || сме́шивание, смеше́ниетөрләр аралашу — смеше́ние ви́дов
тузан белән аралашкан сөрем шәһәр һавасын агулый — чад, смеша́вшийся (перемеша́вшийся) с пы́лью, отравля́ет городско́й во́здух
4) взаимн.-совм. от аралау 3), 5), 6), 8)•- аралашу юллары
- аралашып алу
- аралашып китү
- аралашып тору -
2 аралашу
1. etkileşme2. girişmek, katılmak -
3 аралашу
гл1. смешиваться, смешаться, перемешиваться, перемешаться2. общаться, пообщаться, иметь связи // общение -
4 аралашу
miteinander verkehren (Menschen) -
5 аралашу
сущ. общение ▪ aralaşu yulları 1) средства общения 2) пути общения -
6 аралашу юллары
1) спец. пути́ сообще́ния2) воен. ходы́ сообще́ния ( между окопами) -
7 маҗаралашу
umg. streiten -
8 алам-салам
прил.; разг.; см. алама 1)-3)алам-салам кешеләр белән аралашу — обща́ться с дурны́ми людьми́
-
9 алыш-биреш итү
1) занима́ться (ра́зным, вся́ким, вся́ческим, всевозмо́жным) обме́ном (ме́ной, меново́й торго́влей); меня́ться, обме́ниваться; производи́ть (соверша́ть, вести́, проводи́ть, осуществля́ть) обме́нные опера́ции2) занима́ться ку́плей-прода́жей (перепрода́жей, макла́чеством прост., бары́шничеством уст.); занима́ться поку́пкой (ску́пкой, переку́пкой) и перепрода́жей ( чего); приторго́вывать, макла́чить прост., бары́шничать уст.3) см. алу-сату итү 1)4) вести́ (соверша́ть, осуществля́ть) торго́вые дела́ (опера́ции) ( с кем)5) см. аралашу 3) -
10 аралашкалау
многокр. от аралашу 2) -
11 йогынтылы
прил.1) влия́тельный, ва́жный, авторите́тныййогынтылы даирәләр — влия́тельные круги́
йогынтылы кешеләр белән аралашу — обща́ться с авторите́тными (влия́тельными) людьми́
2) влия́тельный, де́йственныййогынтылы көчкә ия булу — име́ть де́йственную си́лу
йогынтылы агитация — де́йственная агита́ция
йогынтылы чаралар күрү — принима́ть де́йственные ме́ры
• -
12 кирәкмәгән
прил.; в разн. знач.; = кирәкмәснену́жный, нена́добный; нежела́тельныйкирә́кмәгән эш — нену́жное де́ло
кирә́кмәгән эш артыннан йөрү — бе́гать (ходи́ть) за нену́жным де́лом
кирә́кмәгән кешеләр белән аралашу — обща́ться с нену́жными (нежела́тельными) людьми́
-
13 очраклы
1. прил.1) случа́йный, неожи́данный, непредви́денныйочраклы бер вакыйга — (одно́) случа́йное собы́тие
очраклы күрешү — случа́йная встре́ча
очраклы җиңү — случа́йная побе́да
очраклы аңлашылмаучылык — случа́йное недоразуме́ние
2) случа́йный (непостоянный, появляющийся иногда)очраклы табыш белән яшәү — жить случа́йными за́работками
очраклы кешеләр белән аралашу — обща́ться со случа́йными людьми́
очраклы таныш — случа́йный знако́мый
3) филос. случа́йный (необоснованный, нетипичный, незакономерный)очраклы фактларга таяну — опира́ться на случа́йные фа́кты
2. нареч.очраклы күренешләр җыелмасы — совоку́пность случа́йных явле́ний
случа́йноочраклы гына килеп чыгу — появи́ться случа́йно
очраклымы бу? — случа́йно ли э́то?
- очраклы хәлочраклы гына таныштык — познако́мились случа́йно
-
14 паровозлы
прил.парово́зный, с парово́зом, осуществля́емый при по́мощи парово́зовпаровозлы аралашу — парово́зное сообще́ние
-
15 санлы
I прил.1) чи́сленный, числово́йсанлы бүлүче — чи́сленный дели́тель
санлы масштаб — чи́сленный масшта́б
санлы күплек — числово́е мно́жество
2) цифрово́йII прил.санлы мәгълүматлар — цифровы́е да́нные
уважа́емый, почте́нныйсанлы кешеләр белән аралашу — обща́ться с почте́нными людьми́
-
16 чарпылышу
чарпылышып беткән электр чыбыклары — запу́танные электри́ческие провода́
күз карашлары чарпылышты — взо́ры встре́тились
-
17 юл
сущ.1) доро́га, доро́жка; путь || доро́жный, путево́йюлда булу — быть в пути́
туры юл — пряма́я доро́га
чана юлы — са́нный путь
юл салу — проложи́ть доро́гу
юл язмалары — путевы́е заме́тки
юл билгеләре — доро́жные зна́ки
юл хезмәте — доро́жная слу́жба
2) путь; тра́ссааралашу юллары — пути́ сообще́ния
һава юлы — возду́шный путь; возду́шная тра́сса
су юлы — во́дный путь
3) путь, доро́га (в знач. маршру́т, направле́ние)юл югалту — потеря́ть направле́ние
юлны белү — знать маршру́т
4)а) прохо́д, вы́ходагар су юлын табар — (посл.) теку́чая вода́ найдёт себе́ вы́ход
б) жи́ла; ход (в чём-л.)5) полоса́, поло́ска, ли́ния, след и т. п.чаңгы юлы — лы́жный след, след лыж
яшен юлы — след мо́лнии
келәмдәге сары юл — жёлтая поло́ска на ковре́
6) строка́ ( в шитье и на письме)шигырь юлы — строка́ (стро́чка) стихотворе́ния, стихотво́рная строка́
һәр биттә илле юл — на ка́ждой страни́це - пятьдеся́т строк
7)а) путь, расстоя́ние; перехо́д определённой дли́тельностиякын юл — бли́зкий путь
юл азагы - юл башы — (посл.) коне́ц пути́ - (э́то) нача́ло пути́ (пойдёшь, зна́чит дойдёшь)
б) доро́га, путь, пое́здка, хожде́ние (рассматриваемое как дело, преодоление трудностей)юлга азык — провиа́нт на доро́гу
авыр юлдан соң — по́сле тяжёлой доро́ги (пое́здки, хожде́ния)
8)а) перен. путь, направле́ние де́ятельноститормыш юлында — на жи́зненном пути́
үсешнең катлаулы юлы — сло́жный путь разви́тия
б) дурно́й, (ско́льзкий) путь, крива́я доро́жканачар юлга басу — вступи́ть на дурно́й путь
9) перен. путь, спо́соб де́йствия; сре́дство к достиже́нию це́лителәгең көчле булса, юлы табыла — е́сли си́льно хо́чешь - найдёшь сре́дство к достиже́нию це́ли
төрле юллар белән — ра́зными путя́ми
10) уст. сча́стье; счастли́вая судьба́улы барның юлы бар — посл. у кого́ есть сын - у того́ счастли́вая судьба́
•- юл яздыру
- юл адашу
- юл алу
- юл ачу
- юл яру
- юл ачучы
- юл яручы
- юл ачык
- юл ачылу
- юл бирү
- юл йөрү
- юл йөрүче
- юл кешесе
- юл килгәндә
- юл килсә
- юл килү
- юл күрсәткеч
- юл өзелү
- юл өсте
- юл өстендә
- юл сызу
- юл уңу
- юл уң булу
- юл чыгу
- юлга аркылы
- юлга төшү
- юлга чыгу
- юлдан себереп ташлау••юл асты мәгънәсе — скры́тый смысл; подстро́чное значе́ние
юл булу — удава́ться, быть уда́чливым (о каком-л. деле, предпринятых шагах)
юл булды — (мне) сопу́тствовала уда́ча
юл булсын! — пусть (тебе́) сопу́тствует уда́ча!
юл калдыру — оставля́ть/оста́вить возмо́жность (лазе́йку) ( для кого-что), для неблагови́дных дел (злословия, нареканий, придирок и т. п.)
юл киселү — быть отре́занным ( от всех дорог)
сиңа юл котлыгы, миңа өй котлыгы — посл. тебе́ сча́стья в доро́ге, а мне - сча́стья до́ма
юл күрсәтү — дава́ть, дать указа́ния осуществля́ть руково́дство
юл өсте — бо́йкое ме́сто
юл уңаена (уңына) — по пути́, проезжа́я (ми́мо)
юл уңаенда (юл уңаендагы) — находя́щийся на пути́ (на тра́ссе, маршру́те)
юл юсыгы белән — сле́дуя указа́ниям (пра́вилам)
юлга аркылы төшү (юлга аркылы яту) — быть препя́тствием; пере́чить; стоя́ть (встава́ть/встать) поперёк доро́ги
юлга киртә салу (юлга киртә кору) — возводи́ть/возвести́ прегра́ды; сооружа́ть/сооруди́ть барье́ры на пути́ ( кому-чему); воспрепя́тствовать
юлында тору — стоя́ть на доро́ге (кого-л.)
юлыннан азу (юлыннан язу; юлыннан чыгу; юлыннан шашу) — сби́ться с пути́, распу́тничать; сходи́ть/сойти́ с ума́
юлны буу (юлын буу) — останови́ть; прегражда́ть/прегради́ть путь (кому-л.)
юлны бүлү (юлын бүлү) — остана́вливать/останови́ть в пути́ (пу́тника); отвлека́ть/отвле́чь пу́тника
юлыңа ак җәймә! — ска́тертью доро́га!
- юл аягы- юл басу
- юл башы
- юл кисү
- юл котлыгы
- юл коты
- юл кую
- юл сабу
- юл тоту
- юл төшү
- юл уңае
- юл уңы
- юл язу
- юлга салу
- юлга кую
- юлыңда бул
- юлыңны кара
См. также в других словарях:
аралашу — 1. (Аралау (2) 2. Тыгыз бәйләнеш тоту, бергә булу 3. Икенче бер нәрсә белән буталу, кушылу 4. Фикер алышу. АРАЛАШУ ЮЛЛАРЫ – 1) Тимер юл, су юлы, һава юлы кебек бәйләнеш, элемтә, транспорт юллары 2) хәрби. Йөрү, бер урыннан икенчесенә чыгу, хәбәр… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
болгану — 1. (Болгау) 2. БОЛГАНЧЫКЛАНУ – Болганчык хәлгә килү, ком, ләм һ. б. ш. белән катнашу, аралашу 3. Тәртипсез аралашу, чуалу, буталу 4. Арлы бирле килү, ике арада аптырап йөрү 5. күч. Төрле тәртипсезлекләр, ыгы зыгылар, ризасызлыклар туу, чуалыш… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
катышу — 1. Бергә аралашу, бергә буталу, кушылу. Катнашу 2. Аралашу, күрешү йөрешү, алышу бирешү 3. Кысылу, тыгылу, читтән килеп катнашу … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
коммуникация — 1. Аралашу юллары (гад. армия белән аның базалары арасындагы элемтә юлы тур.) Шәһәр коммуналь хуҗалыгының су, газ, җылылык һ. б. белән тәэмин итә торган корылмалары 2. лингв. Тел ярдәмендә аралашу, аңлашу, фикер һәм хис тойгыларны белдерү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
багланыш — 1. Элемтә, бәйләнеш 2. Аралашу, катнашу, якыннан киңәшләшү, ярдәмләшү бәйләнеше. Үзара эчке бәйләнеш … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
барыш-кереш — Йомыш йомышлап, кайгы шатлык уртаклашып, бер береңә кереп йөрү, аралашу … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
бәйләнеш — 1. (Бәйләнү (1 6) ) 2. Үзара бәйлелек 3. Турыдан туры аралашу; якын һәм тыгыз элемтә, мөнәсәбәт. Яшерен мәхәббәт, якынлык 4. Хәбәрләшү, элемтә … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
буталышу — Тәртипсез аралашу; нык чуалып ыгы зыгы килү (ишле төркем тур.) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
диффузия — Орынышып торган матдәләрнең кисәкчекләре һәм молекулалары бер берсенә үтеп керү, аралашу процессы һәм күренеше … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җыен — I. 1. Нин. б. мәсьәләне хәл итү өчен җыйналган җәмәгать җыелышы. Митинг ... җыенда да чыгып сөйләгән ди 2. диал. Элек: бер төркем авылларда гадәттә сабан эшләре беткәч үткәрелә торган бәйрәм, ул һәр төркем авылда берәр атна булып, айдан артык… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
кайнау — (КАЙНАТУ) – 1. Бик нык кайнарлау аркасында пар ясалып күбекләнү, быгырдау. Ыгы зыгы килеп тору 2. күч. Ярсып, ашкынып тору, көчәю. Ашкынып, ярсып, гөрләп, кызып китү 3. күч. Кайнашу, гөж килеп тору 4. күч. Озак вакытлар бергә эшләү, бергә булу,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге