-
1 йуғары
угорі, вгору ВН-СМ, У; йуғары т'етий іде вгору, підіймається СМ; кӧтэрлий тэрек йуғары дерево підіймає віти вгору СМ; йуғарыға вгору О; йуғарыдан зверху О; йуғарысы верхній О; йуғарысна ал- брати вище — про спів У; пор. йохары, йукары, йухарсы, йухары, йухуры. -
2 йоғары
угору, догори, вертикально У. -
3 арик
техн. ары́к -
4 дэве
верблюд; дэве бала (сы) верблюженя БТ, СГС; бир (эт'и) ӧрчекли дэве одногорбий (двогорбий) верблюд СМ; дэве йӱреги міцне — верблюже серце СЛ; дэве хадар уланың болғанчас карға хадар хоҗаң босун ніж мати сина великого, як верблюд, краще мати чоловіка з грака П; дэве маҗары велика гарба, в яку початково запрягали верблюда СМ, У; дэве дэведэн халса, хуйруғун т'есий якщо верблюд відстане від верблюда, то він відріже собі хвоста — про уперту людину СБФ; у меним хадар болғанчах мен дэве хадар болим поки воно буде з мене, я буду з верблюда СБЧ. -
5 йохары
вгору, угорі, вертикально СЛ; пор. йуғары, йукары, йухарсы, йухары, йухуры. -
6 йукары
вгору, вгорі, зверху (де) М; йукарда вище, вгорі М; пор. йохары, йуғары, йухарсы, йухары, йухуры. -
7 йухарсы
софа, піл СГ; пор. йохары, йуғары, йукары, йухары, йухуры. -
8 йухары
1. вгорі, зверху, вгору ВН, Б, Г-К, МГ; йухары т'итийси підеш угору МГ; софаан йухар (ы) сы верх софи, полу К; суйун йухарысы верхня течія річки СЛ; йухарыда вище, раніше Г; йухарыйа доғру прямо вгору Г.2. софа, піл Г; пор. йохары, йуғары, йукары, йухарсы, йухуры. -
9 йухуры
угорі, вгору СГ; пор. йохары, йуғары, йукары, йухарсы, йухары. -
10 кӧтэр-
піднімати, підіймати, підносити, здіймати, підтримувати, тримати на собі; путахлар кӧтэрмей фишне гілки не витримують ваги вишень У; кӧтэр (ип) ат викинь Б, К, СГ; кӧтэринҗе йылдыз піднявши зірочку — випивши СБ; арпа алдлар — эндир кӧтэрмей набрали ячменю — не поміщається на току СБ; йуғары кӧтэр- піднімати вгору П; ӧзӱн кӧтэр- підносити себе П; бостанны энди кӧтэрмед'е т'ерек уже треба збирати баштан СМ; буз халхын кӧтэрий крига витримує людей Б; о хадар чошхун чалай эриф — йӱректэн кӧтэрий до того завзято грає чоловік — до самого серця діймає Г. -
11 маҗар
мажара, гарба (прямокутна, широка внизу, з драбинами) СМ, У, СГ; дэве маҗары велика гарба СМ, У. -
12 талай
Iдоля, талан, щастя О.IIвелика кількість ВН, П, Б, У, СЛ, К; йырладым талай ший я проспівала багато речей У; талай хызметт'ары багато його слуг Б; бир талай халх багато людей ВН; бир талай абурчубур ший айттың ти набалакав дуже багато необдуманого СБФ; бир талай йарамаз лафлар чығай виникає багато непристойних розмов П; бир талай йымырта хабуху чимало шкаралупи з яєць Б; бир талай бала эдик биз нас, дітей, було багато СЛ; бир талай масраф великі витрати К; хырх талай т'етэйлер йувунмаға душ сорок числом пішли купатися Б; талайдан недавній, недавно НБЄ.стомлений К.
См. также в других словарях:
қарықтат — қарықта етістігінен жасалған өзгелік етіс. Қарықтатып суару. Қарық (ирек арық) тарту арқылы суару тәсілі. Қ а р ы қ т а т ы п с у а р у тәсілі көбінесе оталатын өсімдіктерде, мысалы: мақта, сәбіз, қауын т.б. өсімдіктерді суаруға қолданылады (Қаз … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
ары́к — арык … Русское словесное ударение
ары́чный — арычный … Русское словесное ударение
қарықтал — қарықта етістігінен жасалған өзгелік етіс. Айдалған, қ а р ы қ т а л ғ а н жер жібектей есіліп жатыр (Лен. жас, 30.11.1972, 2) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
қарықталу — қарықтал етістігінің қимыл атауы … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
АРЫ — Аркалык код аэропорта Тургайская область авиа, Казахстан Источник: http://www.vinavia.com/airports/67887981008243257.shtml … Словарь сокращений и аббревиатур
Ары-Мас — Координаты: 72°28′11″ с. ш. 102°15′15″ в. д. / 72.469722° с. ш. 102.254167° в. д. … Википедия
ары — рәв. 1. Нин. б. урыннан читкәрәк, ераграк 2. Күбрәк, артык уннан ары бирмәсләр 3. с. Каршы, теге, аргы, аръяк ары яктан бире якка 4. бәйл. боларны җибәр, аннан ары бүлешербез … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ары-бире — рәв. 1. Арлы бирле, ары да бире. Як якка, төрле якка, алан йолан 2. Тегеләй болай 3. Нин. б. эш хәлнең урынын конкретлаштырмый гына сөйләгәндә кулланыла: кая да булса, анда монда, берәр кая ары бире барасың юкмы?. АРЫ БИРЕЛЕК – Җиренә җиткермичә… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ары — къэзгъэп гущыIэгъус да; частица Джэуап ат зыхъукIэ, зэрэразэр, зэреуцуалIэрэр къырагъэкIэу агъэфедэ Тыгъуаса укъызыкIожьыгъэр? Ары Мыекъуапа узщеджэрэр? Ары ЗытегущыIэрэр зызэблахъукIэ, зыгорэ агу къэкIыжь зыхъукIэ, зыгорэм егупшысхэ зыхъукIэ… … Адыгабзэм изэхэф гущыIалъ
арық — 1 (Шымк., Түлк.) соқамен жер жыртқан кездегі жал мен із 2 (ҚХР) таза, пәк, әділ, адал. Ежелгі этностардың атындағы «арық» көбінесе осы мағынада келеді. Қазақ ертегілеріндегі «арық мерген» де әділ, көпшіл мерген деген ұғымды білдіреді … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
