-
81 цикл оборота
-
82 число оборотов оборотных средств
Русско-казахский экономический словарь > число оборотов оборотных средств
-
83 индекс циркуляции
Русско-казахский словарь географических терминов > индекс циркуляции
-
84 интеграл циркуляции
Русско-казахский словарь географических терминов > интеграл циркуляции
-
85 ротация
айналым; ауыстыру, ауысуРусско-казахский терминологический словарь "История" > ротация
-
86 агломерат оборотный
айналым агломератРусско-казахский терминологический словарь "Машиностроение" > агломерат оборотный
-
87 оборот
айналым; айналысРусско-казахский терминологический словарь "Машиностроение" > оборот
-
88 подача на оборот
айналым берісіРусско-казахский терминологический словарь "Машиностроение" > подача на оборот
-
89 разворот
айналым, бұрылысРусско-казахский терминологический словарь "Машиностроение" > разворот
-
90 четверть оборота
айналым ширегіРусско-казахский терминологический словарь "Машиностроение" > четверть оборота
-
91 характеристики оборотные
айналым сипаттамаларыРусско-казахский терминологический словарь "Водное хозяйство" > характеристики оборотные
-
92 циркуляция
айналым, циркуляцияРусско-казахский терминологический словарь "Водное хозяйство" > циркуляция
-
93 кассовые операции
Под кассовыми операциями понимается деятельность банка, связанная с инкассацией, хранением и выдачей наличных денег.
Кассалық операциялар дегеніміз банкінің қолма-қол ақшаны инкассолаумен, сақтаумен және берумен байланысты қызметі.
Какими законодательными актами руководствуются коммерческие банки при проведении кассовых операций?
Коммерциялық банкілер кассалық операцияларды жүргізу кезінде қандай заңнамалық актілерді басшылыққа алады?
В этой сфере банки руководствуются Законом РК "О банках и банковской деятельности в Республике Казахстан", а также Порядком ведения кассовых операций, утвержденным Уполномоченным органом.
Бұл салада банкілер "Қазақстан Республикасындағы банкілер және банк қызметі туралы" ҚР Заңын, сондай-ақ уәкілетті орган бекіткен Кассалық операцияларды жүргізу тәртібін басшылыққа алады.
По утвержденным уполномоченным органом правилам, предусмотрено, что предприятия могут иметь в кассе наличные деньги в пределах лимита, устанавливаемого банком, по согласованию с руководителями предприятий. Денежную наличность сверх установленного лимита предприятие обязано сдавать в банк в порядке и в сроки, согласованные с обслуживающим его банком. Лимит остатка наличных денег в кассе предприятия устанавливается исходя из особенностей деятельности предприятия и инкассации выручки.
Уәкілетті орган бекіткен ережелер бойынша кәсіпорындар кассада банк кәсіпорындардың басшыларымен келісе отырып белгілейтін лимит шегінде қолма-қол ақша ұстай алатындай болып көзделген. Белгіленген лимиттен тыс нақты ақшаны кәсіпорын өзіне қызмет көрсететін банкімен келісілген тәртіппен және мерзімде банкіге өткізуге міндетті. Кәсіпорын кассасындағы нақты ақша қалдығының лимиті кәсіпорын қызметінің ерекшеліктерін және ақша түсімін инкассолауды басшылыққа ала отырып белгіленеді.
Наличные деньги могут сдаваться:
Қолма-қол ақша:
- в дневные и вечерние кассы банков;
- банкілердің күндізгі және кешкі кассаларына;
- инкассаторам;
- инкассаторларға;
- в объединенные кассы на предприятиях для последующей сдачи в банк;
- кейіннен банкіге өткізу үшін кәсіпорындардағы банкілерге арналған бірлескен кассаларға;
- предприятиям связи для перечисления на счета банков на основе заключенных договоров.
- жасалған шарттар негізінде банкілердің шоттарына аудару үшін байланыс кәсіпорындарына өткізіледі.
Денежная наличность в банках распределяется в резервные фонды и оборотную кассу.
Банкілердегі қолма-қол ақша сақтық қорлары мен айналым кассасына бөлінеді.
Их различия заключаются в том, что деньги резервных фондов считаются еще не выпущенными в обращение или изъятыми из обращения, поэтому, в соответствии с действующими правилами использовать их можно только с разрешения уполномоченного органа. Деньги, находящиеся в оборотной кассе, считаются деньгами в обращении, и их выдача не требует дополнительных разрешений.
Олардың айырмашылығы мынада: сақтық қорларының ақшасы әлі айналысқа жіберілмеген немесе айналыстан алынған деп саналады, сондықтан қолданыстағы ережелерге сәйкес оны тек уәкілетті органның рұқсатымен пайдалануға болады. Айналым кассасындағы ақша айналыстағы ақша болып есептеледі, сондықтан оны беру қосымша рұқсатты қажет етпейді.
Наличные деньги выдаются при соблюдении следующих условий:
Қолма-қол ақша мына шарттар сақталғанда:
- при наличии средств на расчетном счете, если потребность в средствах в соответствии с установленными правилами должна удовлетворяться наличными деньгами (выдача денег на оплату труда, на закупку сельскохозяйственной продукции, командировочные и хозяйственные расходы);
- егер қаражатқа қажеттілік белгіленген ережелерге сәйкес қолма-қол ақшамен қанағаттандырылуға тиіс болса (еңбекақы төлеу үшін, ауыл шаруашылығы өнімін сатып алу үшін ақша беру, іссапар және шаруашылық шығындары), есеп айырысу шотында нақты қаражат болған жағдайда;
- при наступлении сроков выплаты средств.
- қаражатты төлеу мерзімі басталғанда беріледі.
Отдел кассовых операций создается для приема и выдачи денег, в котором могут быть приходные, расходные, приходно-расходные, вечерние кассы, кассы для размена денег, кассы для пересчета денежной выручки.
Кассалық операциялар бөлімі ақша қабылдау және беру үшін құрылады, онда кіріс, шығыс, кіріс-шығыс, кешкі кассалар, ақша майдалайтын кассалар, ақшалай түсімді қайта есептейтін кассалар болуы мүмкін.
Банк принимает наличные деньги при личной явке клиентов и инкассаторов.
Банк қолма-қол ақшаны клиенттердің және инкассаторлардың өздері келгенде қабылдайды.
Оборотная касса занимается оприходованием всех поступающих в банк наличных денег и выполнением расходных операций. Из оборотной кассы происходит и выдача наличных денег предприятиям, организациям, учреждениям.
Айналым кассасы банкіге түскен барлық қолма-қол ақшаны кіріске алумен және есеп айырысу операцияларын орындаумен айналысады. Айналым кассасынан кәсіпорындарға, ұйымдарға, мекемелерге қолма-қол ақша да беріледі.
На основании каких документов приходные кассы банка принимают наличные деньги?
Банкінің кіріс кассалары қолма-қол ақшаны қандай құжаттардың негізінде қабылдайды?
Приходные кассы принимают деньги по объявлению на взнос наличными деньгами, которые состоят из трех элементов, заполняемых клиентом, – объявления, квитанции, ордера. В объявлении указывают от кого принимаются деньги, на какой счет они зачисляются, сумму цифрами и прописью, назначение взноса.
Кіріс кассалары ақшаны хабарландыру бойынша қолма-қол ақшамен төленетін жарнапұлға қабылдайды, бұл хабарландыру клиент толтыратын үш нышаннан тұрады, олар: хабарландыру, түбіршек, ордер. Хабарландыруда ақшаның кімнен қабылданатыны, оның қай шотқа есептелетіні көрсетіледі, сома цифрмен және жазбаша жазылады, жарнапұлдың мақсаты көрсетіледі.
При снятии средств с расчетного счета (на заработную плату, пособия, командировочные расходы, хозяйственные нужды) в банк предоставляются денежные чеки.
Есеп айырысу шотынан қаражат алу кезінде (жалақыға, жәрдемақыға, іссапар шығынына, шаруашылық мұқтаждарға) банкіге ақша чектері ұсынылады.
Одновременно с заполнением чека его реквизиты переносятся на корешок, остающийся у предприятия в чековой книжке и являющийся оправдательным документом. Чеки после их полного заполнения (указания суммы, заверения подписями и печатями) выдаются лицам, уполномоченным на получение средств.
Чекті толтырумен бір мезгілде оның деректемелері кәсіпорында чек кітапшасында қалатын және растау құжаты болып табылатын түбіршекке көшіріледі. Чектер толық толтырылған (сомасы көрсетіліп, қол қойылып, мөр басылып расталған) соң қаражатты алуға уәкілетті адамдарға беріледі.
Какие современные тенденции прослеживаются в осуществлении кассовых операций?
Кассалық операциялардың жүзеге асырылуында қазіргі заманғы қандай үрдістер қадағаланады?
Для улучшения и ускорения кассового обслуживания в банковскую практику внедряются современные системы электронных банковских услуг с использованием пластиковых карт и банкоматов.
Кассалық қызмет көрсетуді жақсарту және жеделдету үшін банк тәжірибесінде электронды банк қызметтерін көрсетудің пластикалық карталар мен банкоматтар пайдаланылатын қазіргі заманғы жүйелері енгізілуде.
* * *кассалық операциялар (қолма-қол ақшаны қабылдау, сақтау, беру түріндегі материалдық-техникалық рәсімдердің жиынтығы, кәсіпорындар, банкілер жеке және заңи тұлғалармен қолма-қол ақшалай қаражат алыс-берісін жүзеге асыруы) -
94 внутрихозяйственный оборот
ішкі шаруашылық айналым, шаруашылық ішіндегі айналым (кәсіпорын ішіндегі материалдық қорлар мен ақшалай қаражаттың ақшамен есептелген жылдық айналымы)Русско-казахский экономический словарь > внутрихозяйственный оборот
-
95 заемные оборотные средства
қарыздық айналым қаражаты (кәсіпорынның айналым қаражатының қысқа мерзімді банк несиесі және тартылған қаражат есебінен құрылған бөлігі)Русско-казахский экономический словарь > заемные оборотные средства
-
96 капитал
капитал (1. адамға не бір топ адамдарға тиесілі үймерет, жабдық, жер ( негізгі капитал), шикізат, отын, қызметкерлердің жалақысы ( айналым капиталы) құнында тұлғаланған қаражат сомасы, кең мағынада бизнесте пайдаланылатын жиынтық ресурстар, олардың ішінде аса маңыздысы адам, 2. бухгалтерлік есепте жарғы қорына бара-бар ұғым, 3. кәсіпорынның негізгі және айналым қаражатының аса маңызды құралу көзі, 4. маркстік тұжырымдамада - жалдамалы жұмыс күшін қанау арқылы қосымша құн әкелетін құн) -
97 коммерческий кредит
Коммерческий кредит – это расчеты с рассрочкой или отсрочкой платежа одного хозяйствующего субъекта или предпринимателя с другим хозяйствующим субъектом (предпринимателем). Основными видами кредита как разновидности расчетов с рассрочкой платежа являются:
Коммерциялық несие – бір шаруашылық жүргізуші субъектінің немесе кәсіпкердің басқа шаруашылық жүргізуші субъектімен (кәсіпкермен) төлемді бөліктеп немесе мерзімін ұзартып есеп айырысуы. Төлем бөліктеп төленетін есеп айырысудың алуан түрлері ретіндегі несиенің негізгі түрлері:
- фирменный кредит;
- фирмалық несие;
- вексельный (учетный) кредит;
- вексельдік (есептік) несие;
- факторинг;
- факторинг;
- овердрафт.
- овердрафт.
Какие формы кредита применяются при расчетах по экспортно-импортным операциям?
Экспорттық-импорттық операциялар бойынша есеп айырысу кезінде несиенің қандай нысандары қолданылады?
При расчетах по экспортно-импортным операциям применяются следующие формы кредита, как:
Экспорттық-импорттық есеп айырысу кезінде несиенің:
- форфетирование;
- форфеттеу;
- кредит по открытому счету;
- ашық шот бойынша несие;
- акцептный;
- акцептік несие;
- акцептно-рамбурсный.
- акцептік-рамбурстық несие сияқты нысандары қолданылады.
Факторинг – это разновидность торгово-комиссионной операции, связанной с кредитованием оборотных средств. Он включает в себя:
Факторинг – айналым қаражатын несиелендірумен байланысты сауда-комиссиялық операциялардың бір түрі. Ол:
- взыскание (инкассирование) дебиторской задолженности покупателя;
- сатып алушының дебиторлық берешегін өндіріп алуды (инкассолауды);
- предоставление продавцу краткосрочного кредита;
- сатушыға қысқа мерзімді несие беруді;
- освобождение продавца от кредитных рисков по операциям.
- сатушыны операциялар бойынша несие тәуекелінен босатуды қамтиды.
Различия между ними в том, что факторинг — это договорное обязательство, цессия — обязательство, переданное по сделке. В системе расчетов цессия — уступка кредитором своего права требования третьему лицу, переданная ему по сделке.
Олардың арасындағы айырма мынада: факторинг — шарттық міндеттеме, цессия — мәміле бойынша табысталған міндеттеме. Есеп айырысу жүйесінде цессия — несиегердің өзіне мәміле бойынша талап ету құқығын үшінші тұлғаға мәміле бойынша беруі.
Форфетирование представляет собой форму кредитования экспорта банком или финансовой компанией путем покупки или без оборота на продавца векселей и других долговых требований по внешнеторговым операциям. Форфетирование, как правило, применяется при поставках машин, оборудования на крупные суммы с длительной рассрочкой (до 7 лет).
Форфеттеу банкінің немесе қаржы компаниясының сыртқы сауда операциялары бойынша вексельдер мен басқа да борыш талаптарын сатып алу жолымен немесе сатушыға айналымға жібермей экспортты несиелендіруі нысаны болып табылады. Ол, әдетте, өтелуі ұзақ мерзімге созылатын (7 жылға дейін) ірі сомаға алынған машиналар, жабдықтар жеткізілімі кезінде қолданылады.
При экспортно-импортных операциях кредит по открытому счету одновременно означает и расчеты по открытому счету. Этот кредит предоставляется в расчетах между постоянными партнерами (контрагентами), особенно при многократных поставках однородных товаров.
Экспорттық-импорттық операциялар кезінде ашық шот бойынша берілетін несие сонымен бірге ашық шот бойынша есеп айырысу деген мағынаны білдіреді. Бұл несие тұрақты әріптестер (контрагенттер) арасында, әсіресе бір текті тауарлардың көп қайтара жеткізілімі кезінде беріледі.
Овердрафт — это форма краткосрочного кредита, предоставление которого осуществляется путем списания банком средств со счета клиента сверх остатка на счете. В результате такой операции образуется отрицательный баланс, т.е. дебетовое сальдо – задолженность клиента банку. Банк и клиент заключают между собой соглашение, в котором устанавливаются максимальная сумма овердрафта, условия предоставления кредита, порядок погашения его, размер процента за кредит.
Овердрафт – қысқа мерзімді несие нысаны, ол банкінің өз клиентінің шотынан қаражатты шоттағы қалдықтан тыс есептен шығаруы жолымен беріледі. Осындай операцияның нәтижесінде теріс теңгерім, яғни дебеттік сальдо – клиенттің банкіге берешегі құралады. Банк пен оның клиенті бір-бірімен келісім жасасады, онда овердрафтың ең жоғары сомасы, несие беру шарттары, оны өтеу тәртібі, несие үшін пайыз мөлшері белгіленеді.
Акцептный кредит – кредит, предоставляемый банком в форме акцепта переводного векселя (тратты), выставляемого на банк экспортерами и импортерами. При этой форме кредита экспортер получает возможность выставлять на банк векселя на определенную сумму в рамках кредитного лимита.
Акцептілік несие – банкінің экспортшылар мен импортшылар банкіге ұсынатын аударма вексельді (тратта) акцептеу (ризалық беру) нысанында беретін несиесі. Несиенің бұл нысанында экспортшы банкіге несие лимиті шегінде белгілі бір соманы ұсынуға мүмкіндік алады.
Акцептно-рамбурсный кредит является разновидностью акцептного кредита. Рамбурс – в международной торговле означает оплату купленного товара через посредство банка в форме акцепта банком импортера тратт, выставленных экспортером.
Акцептілік-рамбурстық несие акцептілік несиенің бір түрі болып табылады. Рамбурс – халықаралық саудада сатып алынған тауардың ақысын банк делдалдығы арқылы импортшы банкісінің экспортшы ұсынған тратталарды акцептеуі нысанында төлеу дегенді білдіреді.
* * *Русско-казахский экономический словарь > коммерческий кредит
-
98 кругооборот
ауыспалы айналым (өндіріс пен айналыс үдерісінде ақшалай қаражаттың қозғалысы, оның барысында өндіріс пен айналыс толық айналым жасайды) -
99 не приказу
"бұйрыққа берілмесін" (айналым құжатын, мыс., вексельді айналымға айналдырмайтын ескертпе) -
100 оборот внутриотраслевой
ішкі салалық айналым, сала ішіндегі айналымРусско-казахский экономический словарь > оборот внутриотраслевой
См. также в других словарях:
айналым — зат. Айналып шығатын жер, оралым … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
гироскоп — үлкен жылдамдықпен айналатын дәл балансталған ротор (зырылдауық, диск немесе маховик). Минутына 30000 айналымға дейінгі жылдамдықпен айналатын ротор өзіндік айналу осінің бағытын жіберілуге дейінгі жағдайда тұрақты түрде сақтап қалуға қабілетті.… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
деривация — (лат. derivatio ауытқу) тез айналмалы снарядтардың (оқтардың) ауада тік емес траектория бойымен қозғалуы кезінде лақтырылу жазықтығынан (ұңғының канал осі арқылы өтетін тік жазықтық) жүйелі түрде жанама ауытқуы. Д. көлемі, негізінен, ату… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
роллерон — өздігінен бағытталатын ракета қанатының ұшына орнатылатын екі сатылы гироскоп. Р. ракетаның қисаюын реттеуші. Қозғалғанда ауаның қатты ағынымен Р. минутына бірнеше мың айналым жасайды. Егер ішкі әсердің күшімен ракета айнала бастаса, Р. ауытқуы… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
сәулелену ауруы — (Лучевая болезнь) ионданған сәулелердің зиянды биологиялық әсерінен туатын аурулар. Адам сәулелену ауруымен тұтас денесінің немесе оның көпшілік бөлігінің сәулеленуі нәтижесінде ауырады, сондай ақ ішкі ағзаға радиоактивтік заттардың сумен,… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
Идеология — (гр. idea – ұғым, елес logos – сөз, ілім, ғылым) – пәні идеялардың пайда болуы және өзгеруі, олардың жеке әлеуметтік топтардың, таптардың, сословиелердің (жіктердің) өміріне ықпалы болатын ғылымды белгілеу үшін ХVІІІ ғ. аяғы – ХІХғ. басындағы… … Философиялық терминдердің сөздігі
Ноосфера — (гр. nous ақыл+sphaira шар) – қоғам мен табиғаттың өзара әрекет сферасы, оның шекарасында (ішінде) есті (парасатты) адами қызмет дамудың аңықтаушы факторы болады. Бұл терминді мәдени және ғылыми айналымға ХХ ғ. басында француз палеонтологы,… … Философиялық терминдердің сөздігі
Парадигма — (гр.paradеigma – үлгі, өнеге) – америкалық философ, ғылым тарихшысы, постпозитивизм өкілі Т.Кунның «Ғылыми революцияның құрылымы» еңбегінде ғылыми айналымға енгізген қазіргі ғылым философиясының негізгі ұғымдарының бірі. Жалпы түрде парадигма… … Философиялық терминдердің сөздігі
Персонализм — (лат.persona – адам, тұлға) – қазіргі батыстық философиядағы тұлғаны бастапқы шығармашылық реалдылық және жоғары рухани құндылық, ал әлемді жоғары тұлға ретінде Құдайдың шығармашылық белсенділігінің көрінісі деп ойлайтын теистік бағыт. Басқаша… … Философиялық терминдердің сөздігі
Тотем — Тотем, тотемизм (солт. америк. «оджибве» үндістерінің «ототем» сөзі – тек, ата ) – адамдардың белгілі бір тобының (ру, тайпа) шыққан тегі, арғы атасы деп қарастыратын жануар немесе өсімдік, сирегірек – табиғат құбылыстары мен жансыз нәрселер,… … Философиялық терминдердің сөздігі
айлам — (Түрікм.: Красн., Таш., Мары) бәйге аттарының айналма шабысындағы жол. Байраққа қосылған аттар неше а й л а м шапты? (Түрікм., Красн.). [Түрікменше айлав жарыс, ипподром (Туркм. рус. сл., 1940); өзб. айланма шеңбер жасап жүру, айналым (Узб. рус.… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі