-
1 χρησαι
III -
2 χρήσαι
-
3 χρῆσαι
-
4 χρήσαι
χρήσαῑ, χράω 2proclaim: aor opt act 3rd sg -
5 χρῆσαι
χρῆσαι s. χράομαι. -
6 χρῆσαι
Ελληνικά-Ρωσικά λεξικό στα κείμενα της Καινής Διαθήκης (Греческо-русский словарь к текстам Нового Завета) > χρῆσαι
-
7 κίχρημι
Grammatical information: v.Meaning: `borrow', midd. `borrow from' (D., Plu.)Other forms: κιχρέτω etc. Delph. IVa, ἐσκιχρέμεν inf. Thess. IIIa; also κίνχρητι `gives an oracle' Cret. IIa), midd.. κίχραμαι (Thphr., Plu., AP), aor. χρῆσαι, χρήσασθαι and fut. χρήσω, - ομαι (IA.), perf. κέχρηκα (hell.), - ημαι (D.),Derivatives: κίχρησις (Tz.).Origin: XX [etym. unknown]Etymology: Like δίδημι to δῆσαι, δήσω (s. 1. δέω) the forms κίχρημι, κίχραμαι arose as innovations to χρῆσαι, χρήσω, χρήσασθαι, χρήσομαι. We must start from midd. χρήσασθαι prop. `use', to which a factitive active χρῆσαι `give to use' = `borrow' was created; later χρήσασθαι also = `borrow from'. S. χρη.Page in Frisk: 1,862Greek-English etymological dictionary (Ελληνικά-Αγγλικά ετυμολογική λεξικό) > κίχρημι
-
8 χράω
χράω, 1) eigtl. die Oberfläche streifen, ritzen, leicht verwunden, daher überh. verletzen, plagen, angreifen; mit dem accus. der Person und folgendem infinit., τίπτε σὸς υἱὸς ἐμὸν ῥόον ἔχραε κήδειν sagt der Flußgott in Bezug auf den Hephästus, der seine Fluthen angreift, um ihn zu beschädigen; eben so τόδε δῶμα ἐχράετ' ἐσϑιέμεν καὶ πινέμεν, ihr fielet über das Haus her, um zu essen, Od. 21, 69; κακόν οἱ ἔχραε κοῖτον Nic. Ther. 315; bloß mit dem dat. der Person, auf Einen losstürzen, ihm Unglück bringen, Schaden zufügen, τίς τοι κακὸς ἔχραε δαίμων Od. 10, 64, στυγερὸς δέ οἱ ἔχραε δαίμων 5, 396; und so einzeln bei sp. D., πόνος οἱ ἔχραε Agath. 23 (V, 297). In dieser Bdtg scheint also nur das imperf. bei den ep. D. vorzukommen, uncontr. (eigtl. ΧΡΆFΩ, vgl. χραύω u. γράφω). – 2) χράω, ion. χρέω, χρέουσα Her. 7, 111, ep. χρείω, Od. 8, 79 h. Apoll. 396, fut. χρήσω u. s. w., im praes. contr. χρῶ, χρᾷς, χρᾷ, bei den Tragg. auch χρῇ, Herm. Soph. El. 35, wie ἐξέχρη O. C. 87, – das Nöthige, Erforderliche darreichen, geben, als Geschenk ertheilen, τινί τι, χρήσαι, χρήσαις, Her. 3, 58. 6, 89. 7, 38 (vgl. κίχρημι); im gew. Sprachgebrauche von den Göttern und ihren Orakeln, eine Antwort geben, einen Ausspruch thun, einen Götterspruch ertheilen oder verkündigen; ὡς γάρ οἱ χρείων μυϑήσατο Φοῖβος Od. 8, 79; ἱρέα χρῆσεν Pind. P. 4, 6, die Priesterinn verkündete das Orakel; τινί, Einem ein Orakel ertheilen, Theogn. 805; φρένες οἱ ἔχραον Pind. Ol. 7, 92; χρήσω βουλὴν Διὸς ἀνϑρώποισιν, ich will Zeus' Rathschluß den Menschen verkünden, H. h. Ap. 132; Her. 1, 55. 62. 174 u. sonst; sp. D., χρήσει νημερτῆ φάτιν Lycophr. 1051; seltner in attischer Prosa, τὸν Ἀπόλλω ταύτην τὴν γῆν χρῆσαι οἰκεῖν Thuc. 2, 102, τοῦ ἐν Δελφοῖς ϑεοῦ χρήσαντος 5, 32; Pol. 8, 30, 7; Tragg.: χρήσειν ἔοικεν ἀμφὶ τῶν αὑτῆς κακῶν Aesch. Ag. 1053; Λοξίαν, χρήσαντ' ἐμοί Ch. 1016; ἔχρησας, ὥςτε τὸν ξένον μητροκτονεῖν Eum. 193 ἔχρησα ποινὰς τοῦ πατρὸς πέμψαι 194, vgl. 765; χρῇ μοι τοιαῦϑ' ὁ Φοῖβος Soph. El. 35; σοὶ δ' οὐκ ἔχρησεν οὐδέν, ὧν ἔχεις κακῶν Eur. Hec. 1268; ἔχρησ' Ἀδράστῳ Λοξίας χρησμόν τινα Phoen. 412, u. öfter; ὁ γὰρ ϑεὸς μαντευομένῳ μοὔχρησεν ἐν Δελφοῖς ποτε Ar. Vesp. 159. Dah. – a) pass. aor. ἐχρήσϑην, vom Orakel ausgesprochen, verkündet werden; χρησϑὲν παλαίφατον Pind. Ol. 2, 43; τὸ χρησϑέν, der ertheilte Orakelspruch, Her. 1, 63. 7, 178; πεύϑου τὰ χρησϑέντα Soph. O. R. 604; Eur. Ion 792; τινός, über eine Sache, s. Schäf. Soph. O. C. 535, μαντεῖ' ἄγουσα πάντα, ἃ τοῦδ' ἐχρήσϑη σώματος; Her. vrbdt auch ἐχρήσϑησαν αἱ νέες, die Schiffe waren vom Orakel angedeutet, gemeint, 7, 144; Thuc. 3, 96. – Und b) im med., fut. χρήσομαι, perf. κέχρησμαι, auch κέχρημαι, Arist. rhet. 2, 23, Her. braucht im praes. χρέομαι und χρέωμαι, χρέονται und χρέωνται, χρεόμενος und χρεώμενος, χρέεσϑαι und χρᾶσϑαι, – sich von einem Gotte oder einem Orakel eine Antwort ertheilen lassen, dah. einen Gott od. ein Orakel befragen, sich einen göttlichen Bescheid einholen; ὅϑ' ὑπέρβη λάϊνον οὐδὸν χρησόμενος Od. 7, 81; h. Apoll. 252. 292; χρᾶσϑαι περί τινος, sich über Etwas ein Orakel einholen, Her. 4, 163. 7, 220. Gewöhnlich mit dem dat. des Gottes od. Orakels, bei dem man anfragt, sich von einem Gotte od. Orakel Rath od. Bescheid holen, ψυχῇ χρησομένους Θηβαίου Τειρεσίαο, Od. 10, 492. 565. 11, 265. 23, 323; μαντηΐῳ Her. 1, 47. 53. 157 u. sonst; ψευδῆ ὑπ' οἴκτου τοῖσι χρωμένοις λέγων Eur. Phoen. 964, vgl. 961; in welcher Vrbdg man auch die folgde Bdtg »sich des Orakels bedienen«, einen Gebrauch davon machen, finden kann (es kommen von dieser Bdtg die Wörter χρησμός, χρηστήρ u. abgeleitete); χρωμένῳ δὲ τῷ Κύλωνι ἐν Δελφοῖς ἀνεῖλεν ὁ ϑεός Thuc. 1, 126. – 3) med. χράομαι, ion. χρέομαι, imper. χρέω, Her. 1, 155, fut. χρήσομαι, aor. ἐχρησάμην, perf. κέχρημαι, das praes. u. impf. contrahirt in η statt α, χρῇ, χρῆται, χρῆσϑαι, – sich geben, darreichen lassen, dah. haben, gew. gebrauchen, sich bedienen, benutzen, genießen, c. dat. der Sache, deren man sich bedient, die man braucht; Hom. hat vom praes. nur das part., ἕξει μιν καὶ πέντε περιπλομένους ἐνιαυτοὺς χρεώμενος (dreisylbig zu sprechen), Il. 23, 834; außerdem nur übertr., φρεσὶ γὰρ κέχρητ' ἀγαϑῇσιν, Od. 3, 266. 14, 421. 16, 398, besaß guten od. klugen Sinn und machte davon bei seinem Handeln Gebrauch; so bei den Folgenden mit dieser zweifachen Beziehung, des Besitzes einer Sache u. des Gebrauchmachens u. Nutzens; Pind. δολίαις τέχναις χρησαμένη, N. 4, 58; ἐμοί γε χρώμενος διδασκάλῳ, mich zum Lehrer habend, Aesch. Prom. 322; ἑκὼν γὰρ οὐδεὶς δουλίῳ χρῆται ζυγῷ Ag. 927; Eum. 625; ἔνϑ' οὐ ποδὶ χρησίμῳ χρῆται Soph. O. R. 878; νόμῳ χρῆσϑαι Ant. 213; εὐμαρείᾳ χρώμενος πολλῇ Trach. 193; ὀργῇ χρωμένη O. R. 1241, im Zorn, von Zorn aufgeregt, wie ὀργῇ, ϑυμῷ χρῆσϑαι Her. 1, 137. 155; οὐκοῦν τόδ' αἰσχρόν, εἰ βλέποντι μὲν φίλῳ χρώμεσϑ', ἐπεὶ δὲ ὄλωλε, μὴ χρώμεσϑ' ἔτι Eur. Hec. 312, vgl. Hipp. 997; ὥς γ' ἐμοὶ χρῆσϑαι κριτῇ Eur. Alc. 804; El. 374; οὐδὲν τῇ δίκῃ χρῆσϑαι ϑέλει I. A. 316; ἀπλοίᾳ χρώμενοι I. A. 88, u. öfter; ἀληϑεῖ λόγῳ, ἀληϑείᾳ χρῆσϑαι, sich wahrhafter Rede, der Wahrheit bedienen, die Wahrheit reden, Her. 1, 14. 116. 7, 101 u. sonst; λόγοις βραχυτέροις καὶ φωνῇ ἡσυχαιτέρᾳ χρ., mit kürzeren Worten und ruhigerer Stimme reden, βοῇ καὶ κραυγῇ χρ., ein Geschrei erheben, schreien, Her. 4, 134; συμφορᾷ, συντυχίᾳ, εὐτυχίᾳ χρῆσϑαι, sich in einer Glückslage befinden, Glück haben, glücklich sein, 7, 41. 1, 68; μόρῳ, sterben, 1, 117; ὁμολογίᾳ, übereinstimmen, 1, 150. 4, 118; ὠνῇ καὶ πράσει χρῆσϑαι, kaufen und verkaufen, 1, 153; νιφετῷ χρῆσϑαι, mit Schnee zu thun haben, vom Schnee leiden, Her. 4, 50; ϑείῃ πομπῇ χρησάμενος, unter göttlichem Geleit, 1, 62. 4, 152; ἁρπαγῇ χρ. 1, 5; u. so oft als Umschreibung des in dem Hauptworte liegenden Verbums; auch haben wir im Deutschen andere Verba dafür in vielerlei Vrbdgn, χειμῶνι χρ., Stürme ausstehen, ναυαγίῳ χρῆσϑαι, Schiffbruch leiden u. vgl. mehr. – Bes. auch von einer Kunst, einer Wissenschaft, oder einem Handwerke Anwendung machen, im Ggstz der Theorie; so ist ὁ τὴν ἰατρικὴν κεκτημένος der sich im Besitze der theoretischen Heilkunde befindet, ὁ τῇ ἰατρικῇ χρώμενος der die Heilkunde praktisch ausübt, oder der Kranke, der seine Zuflucht zu ihr nimmt, vgl. Schäf. Mel. p. 18; so τέχνῃ, das Handwerk treiben, Lys. 23, 7; ἐὰν ὁ ῥήτωρ τῇ ῥητορικῇ ἀδίκως χρῆται, wenn er eine ungerechte Anwendung macht, Plat. Gorg. 460 d. – Aus der att. Prosa mögen noch folgde Vrbdgn erwähnt werden: ϑαλάσσῃ χρ., d. i. beschiffen, Thuc. 1, 3; Plut. Pericl. 26; γνώμῃ χρῆσϑαι, Lys. 18, 2 u. öfter; συμφορᾷ 13, 44, u. Folgde öfter, wie Plut. Thes. 6; λόγοις πιστοτέροις ἢ ὅρκοις χρώμενος Isocr. 4, 81; τοιαύταις διανοίαις 82; τῷ ἑτέρῳ χρῶ τρόπῳ πρός με, τῇ βραχυλογίᾳ Plat. Prot. 335 a; οὐ φϑόνῳ χρώμενοι πρὸς τὰ παιδικά Phaedr. 253 b; πρᾳότητι πρὸς ἀλλήλους χρώμενοι Critia. 120 e; τρόπων δυςτυχίᾳ χρώμενοι Legg. XI, 929 e; ταῖς τέχναις ταύταις παραπετάσμασιν ἐχρήσαντο, sie brauchten die Künste zum Vorwande, Prot. 216 e; οὐδὲ πίστει χρήσασϑαι μονίμῳ Rep. VI, 505 e; συντυχίᾳ Phaedr. 248 c; πανοῦργος ὢν ἄνϑρωπος καὶ δεινὸς χρῆσϑαι πράγμασι Dem. 1, 3, der sich in Alles zu finden weiß; χρῆσϑαι ἀσελγείᾳ καὶ ὕβρει πρὸς πάντας 21, 1, u. öfter; χρῆσϑαι τοῖς πράγμασιν, ὥς ποτ' αὐτῷ δοκεῖ συμφέρειν Pol. 1, 33, 5; ὁμιλίαις ταῖς τῶν ἄλλων κακαῖς κεχρῆσϑαι Plat. Rep. VIII, 550 b; u. so bes. von Personen, mit Einem Umgang oder Verkehr haben, Is. 4, 26; Einem gut oder übel begegnen, ihn so oder so behandeln, ὀρϑῶς χρῆται πατρί Plat. Legg. XI, 931 e; χρῆσϑαί τινι ὡς ἀνδρὶ ψεύστῃ, mit Einem wie mit einem Lügner umgehen, ihn wie einen Lügner behandeln, Her. 7, 209; χρῆσϑαί τινι ὡς φίλῳ, auch φιλικῶς χρῆσϑαί τινι, Einen als seinen Freund behandeln, u. χρῆσϑαί τινι ὡς πολεμίῳ, Einem als einem Feinde begegnen, während χρῆσϑαί τινι πολεμίῳ ist »Einen als einen Feind kennen lernen, zum Feinde haben«, Xen. Cyr. 3, 2,4, im Vergleich mit 7, 5,27; τοῖς ἐναντίοις κακίστοις 7, 1,17; τινὶ πιστοτάτῳ An. 4, 6,3; φίλῳ 7, 2,25; καί μοι ὥςπερ παιδὶ χρῇ Plat. Gorg. 499 c. Dah. παρέχειν ἑαυτὸν χρῆσϑαι ὅ τί τις βούλεται, Einen mit sich machen lassen, was er will, d. i. sich ihm unbedingt, auf Gnade und Ungnade ergeben, Plat. Theaet. 191 d; παραδότω τὸν δοῠλον ὁ κεκτημένος τῷ τρωϑέντι χρῆσϑαι ὅ τι ἂν ἐϑέλῃ Legg. IX, 879 a; u. ähnl. χρωμένους τῷ κτείναντι χρείαν ἣν ἂν ἐϑέλωσι IX, 868 b; παρέχειν ἑαυτὸν χρῆσϑαί τινι ὅ τι ἂν δέῃ Xen. Cyr. 8, 1,5, vgl. An. 6, 4,20; Thuc. 2, 4; ἄκριτον τοῖς ἐπαιτιασαμένοις παρέδωκεν ὅτι ἂν βούλωνται χρῆσϑαι Dem. 23, 27; οὗτος δὲ οὕτως ὑβριστικῶς ἡμῖν ἐχρήσατο 56, 12; auch χρῆσϑαί τινι allein, im schlimmen Sinne, Einem übel mitspielen, Xen. An. 1, 4,8; aber χρῆσϑαι τοῖς ϑεοῖς ist = die Götter zu Freunden haben, vgl. Valck. Eur. Hipp. 996. – Von fleischlicher Gemeinschaft, χρῆσϑαι γυναικί, ein Weib gebrauchen, bei einem Weibe schlafen, Her. 2, 181, vgl. Xen. Mem. 1, 2,29. 2, 1,30; τῇ ἀνϑρώπῳ Dem. 59, 67, u. Folgende. – Χρῆσϑαί τινι πρός τι, sich einer Sache wozu bedienen, auch εἴς τι, Her. 1, 34, Xen. An. 1, 4,15. 3, 4,17 u. öfter; τῇ ῥητορικῇ ἐπὶ τοῦτο Plat. Gorg. 508 b; περί τι, bei Etwas; τί χρήσομαι αὐτῷ; was soll ich mit ihm machen, anfangen? ἐχοις οὖν αὐτοῖς ὅ τι χρήσει Rep. V, 479 c; τοῖς λεγομένοις οὐχ ἕξεις ὅ τι χρῇ Euthyd. 287 b, vgl. 300 b; τί χρὴ χρῆσϑαι τοῖς περιγιγνομένοις Legg. V, 740 d; ἀλλὰ ἔχεις τι χρῆσϑαι τῷ λόγῳ Hipp. mai. 299 b; εἴ τι ἕξει τις χρήσασϑαι τῷ λόγῳ αὐτοῦ Phaed. 95 a; οὐκ ἔχουσιν ὅ, τι χρήσονται οὔτε αὐτοὶ ἑαυτοῖς οὔτε οἱ ἄλλοι ἄνϑρωποι τούτοις Gorg. 465 c; u. so ὅτι οὐκ ἔχοις ἐξελϑὼν ὅ τι χρῷο σαυτῷ Crit. 45 b; νυκτὶ χρῆσϑαι ἅπερ ἡμέρᾳ Xen. Hell. 6, 1,15; οὐκ ἔχω ὅ τι χρήσομαι τῷ ἀργυρίῳ, ich weiß nicht, was ich mit dem Gelde anfangen soll, vgl. Hemsth. Callim. Dian. 69; τί χρήσωμαι τῷ πράγματι Lys. 9, 5; οἷς οὐδὲν ἂν ἔχοι χρήσασϑαι Λακωνικὸς ἀνήρ, mit denen ein Lacedämonier Nichts anzufangen wüßte, Plat. Demod. 400 b; u. absol., ἠπόρει, ὅ τι χρήσαιτο, er wußte nicht, was er machen solle, Prot. 321 c Lys. 213 c, u. bei Folgdn überall. Man vgl. damit ϑαλάσσῃ ἤδη πλείω χρώμενοι Thuc. 1, 3, mehr, πλεῖστα χρῆσϑαι 5, 105, ἐλάχιστα 2, 11, ὀλίγα Xen. Hell. 6, 2,27, u. ähnliche allgemeine Bestimmungen. – Das perf. κέχρημαι hat Präsensbdtg = brauchen, bedürfen, nöthig haben, dah. entbehren, sich wonach sehnen, τινός, Il. 19, 262 Od. 1, 13 u. sonst, wie Hes. nur im partic. κεχρημένος; auch ohne Casus, arm, dürftig, Od. 14, 155. 17, 347, Hes. O. 319. 502; ἀπορίᾳ κεχρημένος Eur. I. A. 89; c. infin. statt des gen., Aesch. Pers. 826; νοῦ κεχρημένοι Soph. Phil. 1248. Bei Her. u. in att. Prosa aber in der gew. Bedeutung.
-
9 κίχρημι
κίχρημι (χράω), fut. χρήσω, leihen, borgen; χρῆσόν γε νῦν ἡμῖν ξυρόν Ar. Th. 219; τινί τι, Her. 3, 58; ἀργύριον αὐτῷ χρῆσαι οὐκ ἠϑέλησεν Plat. Demodoc. 384 e; προςδεηϑεὶς ἀργυρίου, προςελϑὼν τῷ πατρὶ ἐκέλευσε χρῆσαι χιλίας Dem. 49, 6; darleihen, τῶν κτημάτων σοι τῶν ἐμῶν κίχρημι ὅ τι βούλει 53, 12; κιχράς Plut. Pomp. 29. – Med. sich leihen; Antiphan. B. A. 116, 11; Plut. u. Sp., die auch κιχράω sagen, Lob. zu Phryn. 402. Vgl. χράω.
-
10 χράω
A fall upon, attack, assail, c. dat. pers.,στυγερὸς δέ οἱ ἔχραε δαίμων Od.5.396
;τίς τοι κακὸς ἔχραε δαίμων; 10.64
; soἠϊθέοις οὐκ ἔστι τόσος πόνος, ὁππόσος ἡμῖν.. ἔχραε AP5.296
(Agath.): cf. ἐπιχράω (B).II c. acc. rei, inflict upon a person,κακὸν δέ οἱ ἔχραε κοῖτον Nic.Th. 315
.III c. inf., conceive a desire to.., τίπτε σὸς υἱὸς ἐμὸν ῥόον ἔχραε κήδειν ἐξ ἄλλων; why did he want (or needed he) to vex my stream of all others? Il.21.369; μνηστῆρες.., οἳ τόδε δῶμα ἐχράετ' ἐσθιέμεν καὶ πινέμεν ye suitors.., who have become so eager to.., Od.21.69. (For signfs. 1, 11, cf. ζαχρηής; for 111 perh. cf. χρή, κέχρημαι ( χράω (B) C), χρῇ, χρῇς.)------------------------------------Aχρῇ S.El.35
, [dialect] Ion.χρᾷ Hdt.1.62
(also Luc.DMort.3.2); inf.χρᾶν Hdt.8.135
(also Luc.Alex.19); [dialect] Ion. part. , fem.χρέωσα Hdt.7.111
; [dialect] Ep.χρείων Od.8.79
, h.Ap. 396: [tense] impf.ἔχραον Pi.O.7.92
(v.l. ἔχρεον), A.R.2.454; [ per.] 3sg.ἔχρη Tyrt.3.3
, Hermesian.7.89, ([etym.] ἐξ-) S.OC87: [tense] fut. , Hdt.1.19, A.Ag. 1083: [tense] aor.ἔχρησα Hdt.4.156
, etc.:—[voice] Pass., [tense] aor.ἐχρήσθην Id.1.49
, etc.: [tense] pf. κέχρησμαι (v.l. κέχρημαι) Id.4.164, 7.141: [tense] plpf. ἐκέχρηστο (v.l. ἐκέχρητο) Id.2.147, 151, 3.64, etc.:—[voice] Med.,χρῶμαι Th.1.126
, etc., [dialect] Ion.χρέομαι Hdt.
, inf.χρέεσθαι 1.157
( χρᾶσθαι ib. 172); part.χρεώμενος 4.151
: [tense] impf. [ per.] 3pl. ἐχρέωντο (v.l. ἐχρέοντο) 4.157, 5.82: [tense] fut.χρήσομαι Od.10.492
, etc.I in [voice] Act. of the gods and their oracles, proclaim, abs., : : c. acc. rei, χρήσω ἀνθρώποισι Διὸς βουλήν ib. 132, cf. Thgn.807, Pi.l.c., Plot.2.9.9;ἡ Πυθίη οἱ χρᾷ τάδε Hdt.1.55
, cf. 4.155; χρῆσεν οἰκιστῆρα Βάττον proclaimed him the colonizer, Pi.P.4.6; also in Trag., ; ;χρῇ μοι τοιαῦθ' ὁ Φοῖβος S.El.35
;σοὶ δ' οὐκ ἔχρησεν οὐδέν E.Hec. 1268
;χ. φόνον Id.El. 1267
: also c. acc. cogn.,χ. χρησμόν Id.Ph. 409
; (lyr.): c. inf., warn or direct by oracle, ; without ὥστε, ib. 203; χρήσαντ' ἐμοὶ.. ἐκτὸς αἰτίας κακῆς εἶναι that I should be.., Id.Ch. 1030; c. inf. [tense] aor., Ar. V. 159: rare in [dialect] Att. Prose,τάδε ὁ Ἀπόλλων ἔχρησεν IG12.80.10
; ;τοῦ θεοῦ χρήσαντος Id.5.32
, cf. Lycurg.99;ἔχρησεν ὁ θεός SIG1044.5
(Halic., iv/iii B. C.);ὁ θεὸς ἔχρησε IG42(1).122.78
(Epid., iv B. C.).II [voice] Pass., to be declared, proclaimed by an oracle, ; mostly of the oracle delivered,τὰ ἐκ Δελφῶν οὕτω τῷ Κροίσῳ ἐχρήσθη Hdt.1.49
;τὰ χρηστήρια ταῦτά σφι ἐχρήσθη Id.9.94
;ἠπίως χρησθῆναι Id.7.143
; τὸ χρησθέν, τὰ χρησθέντα, the response, Id.1.63, 7.178;ἐν Πυθῶνι χρησθὲν παλαίφατον Pi.O.2.39
;πεύθου τὰ χρησθέντ' S.OT 604
; χρησθὲν αὐτῷ ἐν Νεμέᾳ τοῦτο παθεῖν since it was foretold him by an oracle that.. Th.3.96; ἃ τοῦδ' ἐχρήσθη σώματος which were declared about it, S.OC 355;τὸν κεχρησμένον θάνατον Hdt.4.164
(- χρημ- codd.);τοῦ κακοῦ τοῦ κεχρησμένου Id.7.141
(v.l. -χρημ-): impers., c. inf., καί σφι ἐχρήσθη ἀνέμοισι εὔχεσθαι ib. 178: c. acc. et inf.,ἐκέχρηστό σφι.. τοῦτον βασιλεύσειν Id.2.147
; c. inf. [tense] aor., Id.7.220.III [voice] Med., of the person to whom the response is given, consult a god or oracle, c. dat.,ψυχῇ χρησόμενος Θηβαίου Τειρεσίαο Od.10.492
, 565; χ. θεῷ, χρηστηρίοισι, μαντηΐῳ, Hdt.1.47, 53, 157;τῷ θεῷ Aeschin.3.124
;χ. μάντεσι Μούσαις Ar.Av. 724
(anap.), cf. Pl. Lg. 686a;ὅσοι μαντικὴν νομίζοντες οἰωνοῖς χρῶνται X.Mem.1.1.3
; χ. χρηστηρίῳ εἰ .. inquire at the oracle whether.., Hdt.3.57: abs.,ὑπέρβη λάϊνον οὐδὸν χρησόμενος Od.8.81
, cf. h.Ap. 252, 292;ἀπέστειλε ἄλλους χρησομένους Hdt.1.46
; οἱ χρώμενοι the consulters, E.Ph. 957;χρωμένῳ ἐν Δελφοῖς Th.1.126
; alsoχ. περὶ τοῦ πολέμου Hdt.7.220
, cf. 1.85, 4.150, 155, etc.; having inquired of an oracle,Arist.
Rh. 1398b33: c. inf., σωφρονεῖν κεχρημένον being divinely warned to be temperate, A.Pers. 829, cf. Marcellin.Vit. Thuc.6: later simply, receive a divine revelation, Plot.5.3.14.—Hom. has the word in this sense only in Od.: the [voice] Act. only in [tense] pres. part. χρείων ([tense] fut. ): the [voice] Med. only in part. [tense] fut. χρησόμενος.B furnish with a thing, in which sense the [tense] pres. was [full] κίχρημι, D.53.12, Plu.Pomp.29; Cret. [ per.] 3sg.κίγχρητι Inscr.Cret.1 xxiii 3
(Phaestus, ii B. C.); Delph. [ per.] 3sg. [tense] pres. subj. (iv B. C.): [tense] aor. χρέη ib.13; [tense] pres. part. κιχρέντε ib.adn. (rarely [full] χρηννύναι, [full] χρηννύω, Thphr.Char.5.10, 10.13: [voice] Med.,χρηννυόμεθα PCair.Zen. 304.4
(iii B. C.)): [tense] fut.χρήσω Hdt.3.58
: [tense] aor. ἔχρησα ibid., 6.89, Ar. Th. 219, X.Mem.3.11.18, Lys.19.24, IG12.108.16, etc. ([ per.] 3sg. writtenἔκχρησεν IG12(3).1350.4
([place name] Thera)); imper. , Pl. Com.205: [tense] pf.κέχρηκα Men.461
, 598, Plb.29.21.6 ( = D.S.31.10): [tense] plpf.ἐκεχρήκει App.BC2.29
:—[voice] Pass., [tense] pf. κέχρημαι ([etym.] δια-) D.27.11:—[voice] Med., [tense] pres.κίχρᾰμαι Plu.2.534b
; inf.κίχρασθαι Thphr.Char.30.20
: [tense] impf.ἐκιχράμην AP9.584.10
: [tense] aor. ἐχρησάμην, imper. (lyr.), etc.:— furnish the use of a thing, i.e. lend, usu. in a friendly way, δανείζω being the word applied to usurers (but χ. = δανείζω in Antipho Soph.54), ll. cc.;οὐ δεδωκώς, ἀλλὰ χρήσας Arist.EN 1162b33
, cf. LXX Ex.11.3;ἡ πειρατικὴ δύναμις χρήσασα ταῖς βασιλικαῖς ὑπηρεσίαις ἑαυτήν Plu.Pomp.24
;χ. τὴν ἑαυτοῦ σχολήν τισι Id.Phil. 13
; χ. τὰν χέρα, in the formula of manumission, IG9(1).189, 194 ([place name] Tithora):—[voice] Med., borrow, τι E.El. 191 (lyr.), Thphr.Char.30.20: abs., ; πόδας χρήσας, ὄμματα χρησάμενος having lent feet and borrowed eyes, of a blind man carrying a lame one, AP9.13 (Pl.Jun.), cf. Pl.Demod. 384b, 384c.II = χρηματίζω 111,τοῦ χρέοντος γραμματέως CIG2562.18
(s. v. l., Hierapytna).------------------------------------χράομαι. (See also χράω)C [voice] Med. [full] χράομαι, [dialect] Att. [full] χρῶμαι, χρῇ prob. in Pl.Hp.Mi. 369a, (anap.), etc. (also Trag., A.Ag. 953), χρώμεθα, χρῆσθε, χρῶνται, And.4.6, Pl.La. 194c, Th.1.70, etc.; [dialect] Dor. [full] χρέομαι Sophr.126; [dialect] Ion.χρᾶται Hdt.1.132
, al. (so in later Prose, Iamb. in Nic.p.28 P.); χρέεται v.l. in Hdt.4.50;χρέονται Hp.
Aër.1;χρέωνται Hdt.1.34
, 4.108, al.;χρείωνται Heraclit.104
; opt.χρῴμην, χρῷο Pl. Cri. 45b
,χρῷτο Gorg.Fr.20
, etc.; [dialect] Ion.χρέοιτο Hp.Acut.56
; imper.χρῶ Democr.270
, Ar.Th. 212, Isoc.1.34, [dialect] Ion.χρέο Hp.Steril.230
, Hdt. 1.155 (v.l. χρέω, as in Hp.Acut. (Sp.) 62); [ per.] 3sg. [dialect] Dor. (Chalcedon, iii/ii B. C.); [ per.] 2pl.χρῆσθε And.1.11
; [ per.] 3pl. (s. v.l.; v. infr.111.4b), Th.5.18;χρώσθων IG12.122.5
; [dialect] Dor.χρόνσθω Mnemos.57.208
(Argos, vi B. C.); inf. [dialect] Att. and [dialect] Ion.χρῆσθαι IG12.57.19
, Ar.Av. 1040, Lys.25.20, SIG57.5 (Milet., v B. C.), IG12(5).593 A12 (Ceos, v B. C.); [dialect] Ion. and Hellenisticχρᾶσθαι Hdt. 2.15
, 3.20, al., IG12(5).606.9 (Ceos, iv/iii B. C.), SIG344.50 (Teos, iv B. C.), 1106.80 (Cos, iv/iii B. C.), PCair.Zen.299.10 (iii B. C.), OGI214.19 (Didyma, iii B. C.), IG22.1325.24 (both forms in Phld.Rh.1.66S. and Ph.Bel.,χρῆσθαι 57.35
, al.,χρᾶσθαι 53.49
, al.), [dialect] Ion. χρέεσθαι as v.l. for χρῆσθαι Hdt.1.21, 187, al. ( χρῆσθαι ib. 153 codd.), so in Arc., IG5 (2).514.14 (Lycosura, ii B. C.), Eleanχρηῆσται Inscr.Olymp.1.3
(vii/vi B. C.), [dialect] Boeot.χρειεῖσθη IG7.3169
(Orchom., iii B. C.); [dialect] Locr. and [dialect] Lacon.χρῆσται IG9(1).334.19
, 23 (Oeanthea, v B. C.), 5(1).1317.8 (Thalamae, iv/iii B. C.); part. [dialect] Att. , IG12.81.6, etc.; [dialect] Ep. and [dialect] Ion.χρεώμενος Il.23.834
(as a dactyl), Hdt.2.108, Hp.Acut.18, [dialect] Dor. , 438.11 (both Delph., iii B. C.), Berl.Sitzb.1927.156 ([place name] Cyrene),χρήμενος Riv.Fil.58.472
(Gortyn, iii B. C.), ([place name] Dodona): [tense] impf. [dialect] Att. , , And.1.49,ἐχρῆτο Th.1.130
, etc.; pl.,ἐχρώμεθα Lys.Fr.29
, , etc.; [dialect] Ion.ἐχρᾶτο Hdt.2.173
(v.l. -ῆτο), 3.3, 129, al. (also found in Anaxipp.1.9 codd.Ath.),ἐχρέωντο Hdt.2.108
, al.: butἐχρῆτο 3.41
codd., Herod.6.55, ([etym.] προς-) Hp.Epid.3.17.ά: [tense] fut. (lyr.), etc.; alsoκεχρήσομαι Theoc.16.73
: [tense] aor. , Th.5.7, al.: [tense] pf. κέχρημαι (v. infr. 1): [tense] aor. ἐχρήσθην in pass. sense (v. infr. vii):—in [tense] pf. κέχρημαι (with [tense] pres. sense) c. gen., desire, yearn after, the usual sense in [dialect] Ep., οὔτ' εὐνῆς πρόφασιν κεχρημένος (sc. αὐτῆς)οὔτε τευ ἄλλου Il.19.262
;νόστου κεχρημένον ἠδὲ γυναικός Od.1.13
;κομιδῆς κεχρημένοι ἄνδρες 14.124
, cf. 17.421, 20.378, 22.50;μαντοσυνεων κεχρημένοι Emp.112.10
.2 to be in want of, lack,τοῦ κεχρημένοι; S.Ph. 1264
, cf. E.IA 382 (troch.); [βορᾶς] κεχρημένοι Id.Cyc.98
;οὐ πόνων κεχρήμεθα Id.Med. 334
;τίνος κέχρησθε, γυναῖκες; Theoc.26.18
: [tense] fut.,ὃς ἐμεῦ κεχρήσετ' ἀοιδοῦ Id.16.73
; χρήσομεθα εἰς τὰ ἔργα καὶ ὁδοῦ.. καὶ ὕδατος we shall need.., SIG1182.12 (Ephes., iii B. C.): freq. abs. in part. κεχρημένος, lacking, needy, Od.14.155, 17.347, Hes.Op. 317, 500, E.Supp. 327, Pl.Lg. 717c: but κεχρηόσι δαίτης is f.l. for κεχαρηόσι in Nic.Fr.70.18.3 [tense] pf. and [tense] plpf. κέχρημαι, κεχρήμην, in [tense] pres. and [tense] impf. sense, c. dat., enjoy, have, φρεσὶ γὰρ κέχρητ' ἀγαθῇσι ([etym.] ν) Od.3.266, 14.421, 16.398; αὕτη (sc. ἡ χώρη) Aër.12; ἡ καταδεεστέροις τούτοις (sc. τοῖς εἴδεσι)κεχρημένη τραγῳδία Arist.Po. 1450a32
, cf. a13, b33; ἄλλαις, μικραῖς διαφοραῖς, Id.Metaph. 1042b31, Phgn. 809a8; ὑγροτέραις σαρξί ib. b11; θριξὶ ξανθαῖς ib.25;καθαρωτάτῳ.. αἵματι Id.Resp. 477a21
; τῶν.. πλαγίαις ταῖς ῥάβδοις κεχρημένων (sc. ἰχθύων) Id.Fr. 295;εὐγενείᾳ κεχρημένος IG42(1).83.10
(Epid., i A. D.);σφαιρικῷ ὄγκῳ PLit.Lond.167.25
(ii/iii A. D.), cf. κεχρημένως ([place name] Addenda); so in [tense] pres.,χρῶνται δειλαῖς φρεσὶ, δαίμονι δ' ἐσθλῷ Thgn.161
; μέρητραγῳδίας, οἷς ὡς εἴδεσι δεῖ χρῆσθαι, πρότερον εἴπομεν Arist.Po. 1452b14
, cf. 1458b14.II use, [tense] pres. once in Hom., abs.,ἑξει μιν καὶ πέντε περιπλομένους ἐνιαυτοὺς χρεώμενος Il.23.834
: later mostly c. dat. (for acc. v. infr. VI), ;ἐσθῆτι τοιῇδε χρέωνται Hdt.1.195
, cf. 202, Ar.Ra. 1061 (anap.);διφασίοισι γράμμασι χ. Hdt.2.36
; τοῖσιοὐνόμασι τῶν θεῶν ib.52; πλατυτέροισι ἐχρέωντο τοῖσι πόμασι, ἐκ φρεάτων χρεώμενοι ib. 108; τοῖσι ἐποποιοῖσι χρεώμενον λέγειν ib. 120; ὅστις ἐμπύρῳ χρῆται τέχνῃ consults burnt offerings, E.Ph. 954; χ. ἀργυρίῳ make use of money, Pl.R. 333b; ; χ. ἵπποις manage them, X.Smp.2.10; χ. ἰχθύσι use for food, Plu.2.668f; οἴνῳ χ. ἐπὶ πλέον ib.715d; χ. ναυτιλίῃσι, θαλάσσῃ, Hdt.2.43, Th.1.3;ὠνῇ καὶ πρήσι Hdt.1.153
;δρασμῷ Aeschin.3.21
;τέχναις X.Mem.3.10.1
, Oec.4.4;τῇ τέχνῃ POxy.1029.25
(ii A. D.); χρώμενοι τῇ πόλει taking a part in politics, E. Ion 602; ; ἄλλον τρόπον τῇ πολιτείᾳ κέχρημαι, = πεπολίτευμαι, Hyp.Eux.28;φωνὴν δυναμένην ὄχλῳ χρῆσθαι Isoc.5.81
; τῇ τραπέζῃ τῇ τοῦ πατρὸς ἐχρῆτο he had dealings with my father's bank, D.52.3; χ. τοῖς πράγμασι καὶ τοῖς καιροῖς administer them, Isoc.6.50.III experience, suffer, be subject to, esp. external events or conditions, having experienced,Pi.
N.4.58;κείμεθ' ἀγηράντῳ χρώμενοι εὐλογίῃ Simon.100.4
;νιφετῷ Hdt.4.50
;στίβῃ καὶ νιφετῷ Call.Epigr.33.3
; , D.18.194;λαίλαπι AP7.503
(Leon.); στυγεροῖς πνεύμασι Epigr. ap. D.S.13.41 (iv B. C.); ;οἰκεῖα πράγματ' εἰσάγων, οἷς χρώμεθ', οἷς σύνεσμεν Ar.Ra. 959
; ;ἀπεψίαις χ. IG42(1).126.4
(Epid., ii A. D.);ἑκὼν.. οὐδεὶς δουλίῳ χρῆται ζυγῷ A.Ag. 953
; νόμοισι χ. live under laws, Hdt. 1.173, 216, cf. IG9(1).334.19 ([dialect] Locr., v B. C.);νόμοις τοῖς ἰδίοις Riv.Fil.58.472
(Gortyn, iii B. C.);ἀνομίᾳ X.Mem.1.2.24
; (lyr.); χ. εὐμαρείᾳ to be at ease, S.Tr. 193 (but, ease oneself, Hdt.2.35);συντυχίῃ χ. Id.5.41
; , And.1.67, 120;πολλῇ εὐτυχίᾳ Pl.Men. 72a
; πολλῇ τῇ νίκῃ χρῆται, = παρὰ πολὺ νικᾷ, And.4.31;συμφορῇ κεχρημένος Hdt.1.42
, cf. E.Med. 347;τοιούτῳ μόρῳ ἐχρήσατο ὁ παῖς Hdt. 1.117
; θείῃ πομπῇ χρεώμενος divinely sent, ib.62; of mental conditions present in the subject, τῷ χόλῳ χρέομαι I feel anger, Sophr. 126;λογισάμενος ἢν εὑρίσκῃ πλέω τε καὶ μέζω τὰ ἀδικήματα ἐόντα τῶν ὑποργημάτων, οὕτω τῷ θυμῷ χρᾶται Hdt.1.137
; μὴ πάντα θυμῷ χρέο ib. 155;ὀργῇ χρωμένη S.OT 1241
;ὀργῇ μεγάλῃ μοι ἐχρήσω LXX Jb.10.17
, cf. 19.11, al.; ἀγνωμοσύνῃ χρησάμενοι ἀπέστησαν they stiffened their necks and.. Hdt.5.83; οἴησις γάρ, καὶ μάλιστα ἐν ἰητρικῇ, αἰτίην μὲντοῖσι κεχρημένοισιν, ὄλεθρον δὲ τοῖσι χρεωμένοισι ἐπιφέρει vanity brings blame on its possessor (or victim) and ruin on those who consult him, Hp Decent.4;πολλῇ ἀνοίᾳ χρώμενος Antipho 3.3.2
;ἀμαθίᾳ πλέονι.. χρῆσθε Th.1.68
;ταῖς ἐπιθυμίαις μείζοσιν ἢ κατὰ τὴν ὑπάρχουσαν οὐσίαν ἐχρῆτο Id.6.15
;φθόνῳ καὶ διαβολῇ χ. Pl.Ap. 18d
;οὺ τῇ ἑαυτοῦ ἁμαρτίᾳ ἀλλὰ τῇ τοῦ πατάξαντος χρησάμενος ἀπέθανεν Antipho 4.3.4
;τοῖς ἁμαρτήμασι παραπλησίοις ἐχρήσαντο Isoc.8.104
;μή τι ἄρα τῇ ἐλαφρίᾳ ἐχρησάμην; 2 Ep.Cor.1.17
.2 with verbal nouns. periphr. for the verb derived from the noun, ἀληθέϊ λόγῳ χ. use true speech, i.e. speak the truth, Hdt.1.14; ἀληθείῃ χ. ib. 116, 7.101; βοῇ χ. set up a cry, Id.4.134; τοιούτῳ πράγματι οὐ κέχρησαι, = οὐδὲν τοιοῦτο ἔπραξας, Hyp.Eux.11; δαψιλέϊ τῷ ποτῷ (fort. πότῳ)χρησαμένους Hdt.2.121
.δ'; ἐσόδῳ χρέο πυκνῶς visit often, Hp.Decent.13;ἡ σελήνη.. διὰ παντὸς τῇ ἴσῃ παραυξήσει καὶ μειώσει χρῆται Gem.18.16
.3 c. dupl. dat., use as so and so,τοῖς ἀγαθοῖσιν.. χ. πρὸς τὰ κακὰ ἀλκῇ Democr.173
;μιᾷ πόλει ταύτῃ χ. Th.2.15
;χ. τῷ σίτῳ ὄψῳ ἢ τῷ ὄψῳ σίτῳ X.Mem.3.14.4
.4 χ. τισιν ἔς τι use for an end or purpose, Hdt.1.34;πρός τι X.Oec.11.13
;ἐπί τι Id.Mem.1.2.9
; ἀμφί or περί τι, Id.Oec.9.6, An.3.5.10; with neut. Adj. or Pron. as Adv., τάδε [τῷ ἀμφιβλήστρῳ] χ. makes the following use of the net, Hdt.2.95;χρέωνται οὐδὲν ἐλαίῳ Id.1.193
; χρυσῷ καὶ χαλκῷ τὰ πάντα χρέωνται ib. 215; λογισμῷ ἐλάχιστα χ., πλεῖστα ἀρετῇ χ., Th.2.11, 5.105; τί χρήσεταί ποτ' αὐτῷ; what use will he make of him? Ar.Ach. 935, cf. X.An.1.3.18;χ. τἀνδρὶ τοῖς τ' ἐμοῖς λόγοις S.Tr.60
; .b treat, deal with, , cf. Ar.Nu. 439 (anap.; fort. delendum χρήσθων), Isoc.12.107; εἰ τύχοι (sc. γυνὴ)μὴ ἐπιτηδεία γενομένη, τί χρὴ τῇ συμφορᾷ χρῆσθαι; Antipho Soph.49
; ἀπορέων ὅ τι χρήσηται τῷ παρεόντι πρήγματι not knowing what to make of it, Hdt.7.213;ἠπόρει ὅτι χρήσαιτο Pl.Prt. 321c
;οὐκ ἂν ἔχοις ὅτι χρῷο σαυτῷ Id.Cri. 45b
; in elliptical phrases,τί οὖν χρησώμεθα; Id.Ly. 213c
;Θηβαίους ἔχοντες.. τί χρήσεσθε; D.8.74
: c. dat. et acc. cogn., , cf. 785b, Clit. 407e.IV of persons, χρῆσθαί τινι ὡς .. treat him as..,χ. τινὶ ὡς ἀνδρὶ ψεύστῃ Hdt.7.209
; χ. [τισὶν] ὡς πολεμίοις, ὡς φίλοις καὶ πιστοῖς, treat as friends or enemies, regard them as such, Th.1.53, X.Cyr.4.2.8; soφιλικώτερον χρῆσθαί τισι Id.Mem.4.3.12
;ὑβριστικῶς χ. τισί D.56.12
; also withoutὡς, ἔμοιγε χρώμενος διδασκάλῳ A.Pr. 324
, cf. Heraclit.104;ὥς γ' ἐμοὶ χρῆσθαι κριτῇ E.Alc. 801
; ;πλείστοις καὶ δεινοτάτοις ἐχροῖς χ. And.4.2
;ἀσθενέσι χ. πολεμίοις X.Cyr.3.2.4
.b χρῆσθαί τινι (without φίλῳ) to be intimate with a man, X.Hier.5.2, Mem.4.8.11;χρῆσθαι καὶ συνεῖναί τισι And.1.49
; ἀνάγκη, ὃς ἂν γένηται (sc. παῖς, son), τούτῳ χρῆσθαι one must put up with the son that is born, Democr.277: ἰητρῷ μὴ χρωμένους not consulting a doctor, Hp. de Arte5 (so c. dat. et acc., ἐσιέναι παρὰ βασιλέα μηδένα, δι' ἀγγέλων δὲ πάντα χρᾶσθαι (sc. αὐτῷ) deal with him in everything by messengers, Hdt.1.99); so Πλάτωνι, Ξενοφῶντι, χ. use, study their writings, Plu.2.79d: abs., friends,X.
Ages.11.13, Mem.2.6.5, Isoc.6.44.2 esp. of sexual intercourse,γυναιξὶ ἐχρᾶτο Hdt.2.181
, cf. X.Mem.1.2.29, 2.1.30, Is.3.10, D.59.67.3 χρῆσθαι ἑαυτῷ make use ofoneself or one's powers, with a part.,οὐδ' ὑγιαίνοντι χρώμενος ἑαυτῷ Plu.Nic.17
;αὑτῷ νήφοντι χ. Id.Eum.16
: so with an Adv.,χ. ἑαντῷ πρὸς τοὺς κινδύνους ἀφειδῶς Id.Alex.45
; παρέχειν ἑαυτὸν ταῖς ἀρχαῖς χρῆσθαι place oneself at the disposal of another, X.Cyr.1.2.13, cf. 8.1.5.V abs., or with Adv., χρῶνται Πέρσαι οὕτω so the Persians are wont to do, such is their custom. ib.4.3.23.VI in later Gk. ( τῷ μεγαλόφρονι shd. be read for τὸ μεγαλόφρον in X.Ages.11.11) c. acc. rei,χ. τὰ ἀπὸ λιμένων.. εἰς διοίκησιν τῆς πόλεως Arist.Oec. 1350a7
; [θησαυρὸν] χρησάμενοι (v.l. κτησάμενοι) LXXWi.7.14;οἱ χρώμενοι τὸν κόσμον ὡς μὴ καταχρώμενοι 1 Ep.Cor.7.31
;ἄνηθον μετ' ἐλαίου χρήσασθαι IG42(1).126.27
(Epid., ii A. D.);ὕδωρ χρῶ PTeb.273.28
(ii/iii A. D.):— for Hdt.1.99, v. supr. IV. 1b.VII [voice] Pass., to be used, esp. in [tense] aor., αἱ δὲ (sc. αἱ νέες)οὐκ ἐχρήσθησαν Hdt.7.144
; τέως ἂν χρησθῇ so long as it be in use, D.21.16; [σιδήρου τοῦ] χρησθέντος εἰς τύλους Supp.Epigr.4.447.48
(Didyma, ii B. C.); Hsch. also has χρησθήσεται· χρησιμεύσει:—v. supr. A.11. -
11 χραομαι
Iион. χρέομαι (impf. ἐχρώμην, fut. χρήσομαι, aor. ἐχρησάμην, pf. κέχρημαι; inf. χρῆσθαι - ион. χρᾶσθαι; aor. pass. ἐχρήσθην)1) брать взаймы, занимать(τι Batr., Plut.)
χ. ναῦς παρά τινος πρὸς τὸν πόλεμον Plut. — взять у кого-л. взаймы корабли для ведения войны2) давать взаймы, одалживать(βιβλίον τινί Luc.)
3) пользоваться, употреблять, применятьτέν ἐμπειρίαν τέν περὴ τὸν πόλεμον χρήσασθαι Isocr. — использовать опыт войны;
χρήσασθαι τοῖς καιροῖς Isocr. — использовать обстоятельства;παρέχειν ἑαυτὸν χ. τινι ὅ τι ἂν δέῃ Xen. — отдавать кому-л. себя в полное распоряжение;χρείαν χ. πρὸς τὰ πολεμικά Plat. — использовать для военных целей;ἄλλην χρείαν χ. τινι Plat. — пользоваться чем-л. для иной цели;εἶχον οὐδὲν σφίσιν αὐτοῖς χρήσασθαι Thuc. — они никак не могли себя самих использовать, т.е. не знали, как им быть;χ. τινι πάντα Plut. — пользоваться кем-л. для всевозможных поручений;ἕως ἂν χρησθῇ Dem. — пока (одежда) находится в употреблении;νόμοισι χ. κεχωρισμένοισι τῶν ἄλλων ἀνθρώπων Her. — следовать обычаям, непохожим на обычаи других людей;τῷ (νόμῳ) κειμένῳ χ. Thuc. — следовать установленному закону;τῷ νόμῳ χρήσασθαι Thuc. — поступить по всей строгости закона;τινὴ χ. διδασκάλῳ Aesch. — учиться у кого-л.;ἀρετῇ χ. Thuc. — следовать велениям добродетели;κόμπῳ χ. Plut. — кичиться;χ. δόλῳ Plut. — употреблять хитрость;χ. ἀπειλαῖς Plut. — пускать в ход угрозы;νυκτὴ ὅσαπερ ἡμέρᾳ χ. Xen. — работать ночью так же, как и днем;οὐ χ. τῇ ἀποκρίσει Plat. — не уловить смысла ответа;τοῖσι πατρίοισι χ. θεοῖσι Her. — чтить отечественных богов;χρήσασθαι τῷ θεῷ Plut. — обратиться за советом к (дельфийскому) богу;ἵππῳ χ. Xen., Plut.; — управлять конем, т.е. ездить верхом;μηδ΄ ἰχθύσι χ. Plut. — не есть рыбы;χ. χειρί Soph., Her.; — действовать рукой, т.е. наносить удары, бить;νιφετῷ πάντα χρέεται Her. — все покрыто снегом;οὐ ποδὴ χρησίμῳ χ. Soph. — не быть в состоянии благополучно выбраться;σώματι πονεῖν μέ δυναμένῳ χ. Plut. — быть нетрудоспособным;ἀτεράμονι χ. φύσει Plat. — обладать неподатливым характером;χ. βοῇ Her. и κραυγῇ Plut. — испускать крик;ἀληθέϊ λόγῳ χρεωμένῳ Her. — говоря по правде;τιμαῖσιν δαιμόνων χ. Eur. — воздавать почести божествам;λόγῳ χρῶ τοιῷδε Soph. — скажи (им) вот что;ἔχεις τι χ. τῷ λόγῳ ; Plat. — есть у тебя, что сказать (возразить)?;παρρησίᾳ χ. πρός τινα Plut. — напрямик заявить кому-л.;πολλῇ εὐτυχίᾳ κεχρῆσθαι Plat. — оказаться чрезвычайно счастливым;τῷ κακῷ χ. Eur., Plut.; — быть несчастным, но χρῆσαι κακοῖσι τοῖς ἐμοῖς, εἰ κερδανεῖς Eur. используй, если можешь, мои несчастья;συμφορῇ κεχρημένος Her. — испытав несчастье;πολέμῳ χ. Xen. — вести войну;γαλανείᾳ χ. μαινομένων οἴστρων Eur. — быть свободным от безумных страстей;θείῃ πομπῇ χ. Her. — быть движимым божественным побуждением;ὀξείᾳ καὴ συντόνῳ χ. τῇ πορείᾳ Plut. — идти форсированным маршем4) предаваться (чему-л.), заниматьсяθαλάσσῃ χ. Thuc., Xen., Plut.; — плавать по морю, заниматься мореплаванием;
θυμῷ или ὀργῇ χ. Her. — предаваться гневу;γεωργίᾳ χ. Xen. — заниматься земледелием;ἐμπορίᾳ χ. Plut. — вести торговлю;φρεσὴ χ. ἀγαθῇσι Hom. — быть благородного образа мыслей;οἴνῳ χ. Plut. — предаваться пьянству;χ. μόρῳ Her. — умереть5) поступать, обращатьсяτί βούλεται ἡμῖν χ. ; Xen. — как хочет он поступить с нами?;
χ. ὡς πολεμίοις Thuc. — обращаться как с врагами;φιλικώτερόν τινι ἢ τοῖς ἄλλοις χ. Xen. — обращаться с кем-л. дружелюбнее, чем с другими;εὐγνωμόνως χ. ἑαυτῷ Xen. — поступать, как подобает порядочному человеку6) общатьсяχ. τοῖς ἀνθρώποις Plat. — общаться с людьми;
χ. τὰ μάλιστα Her. — находиться в тесном общении, дружить;Πλάτωνι καὴ Ξενοφῶντι χ. Plut. — изучать Платона и Ксенофонта;ἀσθενέσι χ. πολεμίοις Xen. — иметь дело со слабым противником;ὁμιλίαις ταῖς κακαῖς κεχρῆσθαι Plat. — попасть в дурное общество7) находиться в близкой связи, иметь физические сношения(γυναικί Her., Xen., Dem., Plut.)
8) предпринимать, делать(τί οὖν δέ χρησώμεθα; Plat.)
τί χρήσεσθε καὴ τί δεῖ ποιεῖν ; Dem. — что вы предпримете, и что следует делать?;ἠπόρει ὅ τι χρήσαιτο Plat. — он стал недоумевать, что ему делать;χ. τοῖς ἁμαρτήμασι Isocr. — впадать в ошибкиII -
12 χραω
I(только aor. 2 ἔχραον) нападать, обрушиваться(τινι Hom., Anth.)
οἳ τόδε δῶμα ἐχράετε Hom. — вы, которые вторглись в этот домII(преимущ. med., см. χράομαι См. χραομαι I, 1; fut. χρήσω, aor. ἔχρησα; praes. act. к pf. в знач. praes. κίχρημι См. κιχρημι) ссужать, одалживать(τινί τι Her., Xen., Plat.)
οὐ δεδωκώς, ἀλλὰ χρήσας Arst. — не подарив, а лишь дав взаймы1) давать ответ или совет, прорицать, возвещать(ἀνθρώποισι Διὸς βουλήν HH.; ὥς οἱ χρείων μυθήσατο Ἀπόλλων Hom.)
χ. σοφά τινι Eur. — дать мудрый оракул кому-л.;χρήσειν ἔοικεν ἀμφὴ τῶν αὑτῆς κακῶν Aesch. — (Кассандра) напророчит, кажется, о собственных бедах;τοῦ ἐν Δελφοῖς θεοῦ χρήσαντος Thuc. — согласно оракулу дельфийского бога;χρῆσαι (ὥστε) ποιεῖν τι Aesch., Thuc. (об — оракуле) повелеть сделать что-л.;τὰ ἐκ Δελφῶν οὕτω τῷ Κροίσῳ ἐχρήσθη Her. — такой оракул дан был Крезу из Дельф;τὸ χρησθέν Pind., Her. и τὰ χρησθέντα Soph. — пророчество, оракул;μαντεῖα, ἃ ἐχρήσθη τινός Soph. — прорицания о чем-л.2) med. вопрошать оракулψυχῇ χρησόμενος Τειρεσίαο Hom. — намереваясь вопросить дух Тиресия;
χρωμένῳ τῷ Κύλωνι ἀνεῖλεν ὅ θεός Thuc. — на вопрос Килона бог ответилIV( только 2 и 3 л. sing. praes. χρῇς или χρῆς, χρῇ и pf. med. в знач. praes. κέχρημαι) желать, нуждатьсяοὐ πόνων κεχρήμεθα Eur. — в заботах нет у меня недостатка;
ἀπορίᾳ κεχρημένος Eur. — не знающий, что делать;σωφρονεῖν κεχρημένος Aesch., — неразумный - см. тж. χρή -
13 προχράω
A lend, advance, [tense] aor. inf.- χρῆσαι PCair.Zen.477.4
(iii B.C.), cf. Supp.Epigr.1.366.35,39 (Samos, iii B.C.), SIG976.92 (ibid., ii B.C.), PRyl.229.13 (i A.D.), CIG2927.7 (Tralles, ii A.D.): [tense] pf. inf.- κεχρηκέναι PCair.Zen.326.191
(iii B.C.):—[voice] Med., borrow, ib.150.12 (iii B.C.), PSI5.526.12 (iii B.C.), Inscr.Délos 442A25 (ii B.C.):— [voice] Pass., ib.43; τὰ ὑπ' ἐμοῦ -χρησθέντα.. τελέσματα the tax-payments advanced by me, Mitteis Chr.69.20 (iv A.D.).II [voice] Med., use before, Arist.Xen. 974b11, Gal.11.365 (nisi leg. προσχρ-); this sense and sense 1 are equally possible in SIG976.89 (Samos, ii B.C.).Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > προχράω
-
14 μᾶλλον
μᾶλλον (comp. of the adv. μάλα; Hom.+) ‘more, rather’① to a greater or higher degree, more Phil 1:12. πολλῷ μᾶλλον ἔκραζεν he cried out even more loudly Mk 10:48; Lk 18:39. ἔτι μᾶλλον καὶ μᾶλλον more and more (cp. Diog. L. 9, 10, 2) Phil 1:9; Hs 9, 1, 8. ἐγὼ μᾶλλον I can do so even more Phil 3:4. The thing compared is introduced by ἤ (Apollon. Paradox. 9; Appian, Iber. 90 §392; Lucian, Adv. Ind. 2) Mt 18:13 or stands in the gen. of comparison (X., Mem. 4, 3, 8, Cyr. 3, 3, 45) πάντων ὑμῶν μ. γλώσσαις λαλῶ I (can) speak in tongues more than you all 1 Cor 14:18 (Just., A I, 12, 1 πάντων μᾶλλον ἀνθρώπων).—Abs. μ. can mean to a greater degree (than before), even more, now more than ever Lk 5:15; J 5:18; 19:8; Ac 5:14; 22:2; 2 Cor 7:7. Somet. it is also added to verbs: Σαῦλος μ. ἐνεδυναμοῦτο Ac 9:22.—In combination w. an adj. it takes the place of the comparative (Hom. et al.; Just., D. 107, 2 γενεὰν … μοιχαλίδα μ.; Synes., Ep. 123 p. 259d μ. ἄξιος) μακάριόν ἐστιν μᾶλλον Ac 20:35 (s. 3c below). καλόν ἐστιν αὐτῷ μᾶλλον Mk 9:42; cp. 1 Cor 9:15. πολλῷ μ. ἀναγκαῖά ἐστιν they are even more necessary 1 Cor 12:22. πολλὰ τ. τέκνα τῆς ἐρήμου μᾶλλον ἢ τῆς ἐχούσης τ. ἄνδρα the children of the desolate woman are numerous to a higher degree than (the children) of the woman who has a husband = the children are more numerous Gal 4:27 (Is 54:1).—Pleonastically w. words and expressions that already contain the idea ‘more’ (Kühner-G. I 26; OSchwab, Histor. Syntax der griech. Komparation III 1895, 59ff; B-D-F §246; Rob. 278) μ. διαφέρειν τινός Mt 6:26; Lk 12:24. περισσεύειν μᾶλλον 1 Th 4:1, 10; w. a comp. (Trag.; Hdt. 1, 32; X., Cyr. 2, 2, 12; Dio Chrys. 23 [40], 17; 32 [49], 14; Lucian, Gall. 13; Ps.-Lucian, Charid. 6; Just., A I, 19, 1 and D. 121, 2; Synes., Ep. 79 p. 227c; 103 p. 241d) πολλῷ μᾶλλον κρεῖσσον Phil 1:23. μᾶλλον περισσότερον ἐκήρυσσον Mk 7:36. περισσοτέρως μᾶλλον ἐχάρημεν we rejoiced still more 2 Cor 7:13. μ. ἐνδοξότεροι Hs 9, 28, 4. ὅσῳ δοκεῖ μ. μείζων εἶναι the more he seems to be great 1 Cl 48:6b.② for a better reason, rather, all the moreⓐ rather, sooner (ApcMos 31 ἀνάστα μ., εὖξαι τῷ θεῷ) μ. χρῆσαι (X., Mem. 1, 2, 24) rather take advantage of it (i.e. either freedom or slavery) 1 Cor 7:21 (lit. on χράομαι 1a). The slaves who have Christian masters μᾶλλον δουλευέτωσαν should render them all the better service (so REB, NRSV) 1 Ti 6:2. νῦν πολλῷ μ. ἐν τ. ἀπουσίᾳ μου much more in my absence Phil 2:12. οὐ πολὺ μ. ὑποταγησόμεθα τ. πατρί; should we not much rather submit to the Father? Hb 12:9. τοσούτῳ μ. ὅσῳ all the more, since 10:25.ⓑ more (surely), more (certainly) πόσῳ μ. σοί how much more surely to you Phlm 16. πόσῳ μ. ὑμᾶς … ἐξεγείρει how much more will he raise you up (vivid use of the pres.) AcPlCor 2:31. πολλῷ μ. Ro 5:9 (s. HMüller, Der rabb. Qal-Wachomer Schluss. in paul. Theol., ZNW 58, ’67, 73–92). Very oft. a conditional clause (εἰ) precedes it (Epicurus in Diog. L. 10, 91 εἰ γὰρ …, πολλῷ μᾶλλον ἄν=if …, how much more surely) εἰ τὸν χόρτον ὁ θεὸς οὕτως ἀμφιέννυσιν, οὐ πολλῷ μ. ὑμᾶς; if God so clothes the grass, (will God) not much more surely (clothe) you? Mt 6:30. Likew. εἰ … πολλῷ μ. Ro 5:10, 15, 17; 2 Cor 3:9, 11; εἰ … πόσῳ μ. if … how much more surely Mt 7:11; 10:25; Lk 11:13; 12:28; Ro 11:12, 24; Hb 9:14. εἰ … πῶς οὐχὶ μ.; if … why should not more surely? 2 Cor 3:8. εἰ … πολὺ μ. ἡμεῖς if … then much more surely we Hb 12:25. εἰ ἄλλοι … οὐ μᾶλλον ἡμεῖς; if others (have a claim), do we not more surely (have one)? 1 Cor 9:12 (μ. can also mean above all, especially, e.g. Himerius, Or. 40 [Or. 6], 2).—CMaurer, Der Schluss ‘a minore ad majus’ als Element paul. Theol., TLZ 85, ’60, 149–52.ⓐ following a negative thatα. is expressed: μὴ εἰσέλθητε. πορεύεσθε δὲ μ. do not enter (into); go instead Mt 10:6. μὴ φοβεῖσθε … φοβεῖσθε δὲ μ. vs. 28; ἵνα μὴ τὸ χωλὸν ἐκτραπῇ, ἰαθῇ δὲ μ. Hb 12:13. μὴ …, μᾶλλον δέ Eph 4:28; 5:11. μὴ or οὐ …, ἀλλὰ μ. (TestBenj 8:3; JosAs 26:2 A [p. 80, 2 Bat.]; ParJer 2:5; Just., A I, 27, 5; Syntipas p. 17, 3; 43, 17) Mt 27:24; Mk 5:26; Ro 14:13; Eph 5:4; AcPt Ox 849, 20.β. is unexpressed, though easily supplied fr. the context: πορεύεσθε μ. (do not turn to us), rather go Mt 25:9. ἵνα μ. τὸν Βαραββᾶν that he should (release) Barabbas instead (of Jesus) Mk 15:11. ἥδιστα μᾶλλον καυχήσομαι (I will not pray for release), rather I will gladly boast 2 Cor 12:9. μᾶλλον παρακαλῶ (I do not order), rather I request Phlm 9; τοὐναντίον μ. on the other hand rather 2 Cor 2:7. μᾶλλον αἰσχυνθῶμεν we should be ashamed of ourselves (rather than mistrust Mary of Magdala) GMary Ox 463, 25.ⓑ οὐχὶ μᾶλλον not rather follows a positive statement: ὑμεῖς πεφυσιωμένοι ἐστέ, καὶ οὐχὶ μᾶλλον ἐπενθήσατε; you are puffed up; should you not rather be sad? 1 Cor 5:2. διὰ τί οὐχὶ μ. ἀδικεῖσθε; why do you not rather suffer wrong (instead of doing wrong to others)? 6:7a; cp. 7b.ⓒ μᾶλλον ἤ(περ) usually (exceptions: Ac 20:35 [Unknown Sayings, 77–81: this is not an exception, and renders ‘giving is blessed, not receiving’]; 1 Cor 9:15 [but see s.v. ἦ]; Gal 4:27) excludes fr. consideration the content of the phrase introduced by ἤ (Tat. 13, 3 θεομάχοι μ. ἤπερ θεοσεβεῖς; Appian, Iber. 26 §101 θαρρεῖν θεῷ μᾶλλον ἢ πλήθει στρατοῦ=put his trust in God, not in …) ἠγάπησαν οἱ ἄνθρωποι μ. τὸ σκότος ἢ τὸ φῶς people loved not light, but darkness J 3:19; cp. 12:43. ὑμῶν ἀκούειν μ. ἢ τοῦ θεοῦ, not obey God, but you instead Ac 4:19; cp. 5:29.—1 Ti 1:4; 2 Ti 3:4. τῷ ναυκλήρῳ μ. ἐπείθετο ἢ τοῖς ὑπὸ Παύλου λεγομένοις he did not pay attention to what Paul said, but to the captain of the ship Ac 27:11. Likew. μᾶλλον ἑλόμενος ἤ he chose the one rather than the other Hb 11:25.ⓓ μᾶλλον δέ but rather, or rather, or simply rather, introduces an expr. or thought that supplements and thereby corrects what has preceded (Aristoph., Plut. 634; X., Cyr. 5, 4, 49; Demosth. 18, 65; Philo, Aet. M. 23; Just., D. 27, 4; 29, 2; Ath. 17, 3 μ. δέ; cp. Ar.; Just., A I, 17, 4 and D. 79, 1 μ. δὲ καί) Χρ. Ἰ. ὁ ἀποθανών, μᾶλλον δὲ ἐγερθείς Chr. J. who died, yes rather was raised Ro 8:34. γνόντες θεόν, μᾶλλον δὲ γνωσθέντες ὑπὸ θεοῦ since you have known God, or rather have been known by God Gal 4:9; cp. 1 Cor 14:1, 5.—Rydbeck 80ff. DELG s.v. μάλα. M-M. EDNT. -
15 χράομαι
χράομαι (χρή) mid. dep. pres. 2 sg. χρᾶσαι (B-D-F §87), ind. and subj. 3 sg. χρῆται IRo 9:1; 1 Ti 1:8 (B-D-F §88); impf. ἐχρώμην; fut. χρήσομαι LXX; 1 aor. ἐχρησάμην; pf. κέχρημαι (Mlt-H. 200) (Hom.+) ‘use’, a common multivalent term.① make use of, employⓐ w. dat. τινί someth. (Appian, Bell. Civ. 4, 102 §427f θαλάσσῃ; Wsd 2:6; 13:18; 4 Macc 9:2; GrBar 6:12; Demetr.: 722 Fgm. 5 Jac.; Philo, Aet. M. 70; 71; Jos., Bell. 3, 341; Just., A I, 14, 2, D. 57, 2; Tat. 12, 5.—B-D-F §193, 5; Rob. 532f) βοηθείαις ἐχρῶντο Ac 27:17 (s. βοήθεια 2).—1 Cor 7:31 v.l.; 9:12, 15; 1 Ti 5:23 (οἶνος 1); 2 Cl 6:5; Dg 6:5; 12:3 (ᾗ μὴ καθαρῶς χρησάμενοι not using it in purity); ITr 6:1; IPhld 4; Hs 9, 16, 4 (of the use of a seal as PHib 72, 16 [III B.C.]). διαλέκτῳ use a language Dg 5:2. Of law (Trag., Hdt. et al.; Jos., C. Ap. 2, 125) τοῖς νόμοις live in accordance with the laws (Jos., Ant. 16, 27; Ath. 1, 1) Hs 1:3f; cp. 6. ἐάν τις αὐτῷ (=τῷ νόμῳ) νομίμως χρῆται 1 Ti 1:8. προφήταις χρῆσθαι appeal to the prophets AcPlCor 1:10. A dat. is to be supplied w. μᾶλλον χρῆσαι make the most of, take advantage of 1 Cor 7:21, either τῇ δουλείᾳ (so the Peshitta, Chrysostom, Theodoret, and many modern interpreters and translators, among the latter, 20th Century, Goodsp., NRSV; s. also HBellen, Ac 6, ’63, 177–80) or τῇ ἐλευθερίᾳ (so Erasmus, Luther, Calvin, FGodet, Lghtf., Zahn, Moffatt, RSV, NRSV mg., REB); s. μᾶλλον 2a.—If μ. χ. is construed without an implied dat., the phrase can be understood in the sense be all the more useful, work all the harder (cp. Vi. Aesopi G 17 P. on the theme of dedication to a task) i.e. as a freedperson be as industrious as a slave. (On this subj.: TZahn, Sklaverei u. Christentum in d. alten Welt [1879]: Skizzen aus dem Leben d. alten Kirche2 1898, 116–59; EvDobschütz, Sklaverei u. Christent.: RE3 XVIII 423–33; XXIV 521; JvWalter, Die Sklaverei im NT 1914; FKiefl, Die Theorien des modernen Sozialismus über den Ursprung d. Christentums, Zugleich ein Komm. zu 1 Cor 7:21, 1915, esp. p. 56–109; JWeiss, Das Urchristentum 1917, 456–60; ASteinmann, Zur Geschichte der Auslegung v. 1 Cor 7:21: ThRev 16, 1918, 341–48; AJuncker, D. Ethik des Ap. Pls II 1919, 175–81; JKoopmans, De Servitute Antiqua et Rel. Christ., diss. Amsterdam 1920, 119ff; ELohmeyer, Soz. Fragen im Urchrist. 1921; FGrosheide, Exegetica [1 Cor 7:21]: GereformTT 24, 1924, 298–302; HGreeven [s.v. πλοῦτος 1]; MEnslin, The Ethics of Paul 1930, 205–10; WWestermann, Enslaved Persons Who Are Free, AJP 59, ’38, 1–30; HGülzow, Christent. u. Sklaverei [to 300 A.D.], ’69, 177–81; SBartchy, MALLON CHRESAI, ’73=SBLDS 11, ’85; TWiedmann, Greek and Roman Slavery ’81; COsiek, Slavery in the Second Testament World: BTB 22, ’92, 174–79 [lit.]; JHarril, The Manumission of Slaves in Early Christianity ’95, esp. 68–128. On slavery in antiquity gener.: WWestermann, Pauly-W. Suppl. VI ’35, 894–1068, The Slave Systems of Gk. and Rom. Antiquity, ’55; WKristensen, De antieke opvatting van dienstbaarheid ’34; MPohlenz, D. hellen. Mensch ’47, 387–96; Kl. Pauly V 230–34; BHHW III 1814f; MFinley, Slavery in Classical Antiquity ’60; KBradley, The Problem of Slavery in Classical Culture: ClPh 92, ’97, 273–82 [lit.]; PGarnsey, Ideas of Slavery from Aristotle to Augustine ’96.) τινὶ εἴς τι use someth. for someth. (Oenomaus in Eus., PE 5, 33, 14; Simplicius In Epict. p. 27, 52 Düb.; cp. Tat. 17, 4 πρὸς τὸ κακοποιεῖν) Hv 3, 2, 8. σὺ αὐτὸς χρᾶσαι ἐκ τῶν αὐτῶν λίθων you yourself function as one from these same stones 3, 6, 7 (s. app. in Whittaker and Joly; for lit. s. Leutzsch, Hermas 418 n. 355).—W. a double dat. (Trag. et al.) σχοινίῳ χρώμενοι τῷ πνεύματι using as a rope the Holy Spirit IEph 9:1. W. double dat. of pers. (Jos., C. Ap. 1, 227; Just., D. 7, 1; Tat. 36, 1; Ath. 32, 1) of the Syrian ἐκκλησία, which ποιμένι τῷ θεῷ χρῆται resorts to God as shepherd IRo 9:1.ⓑ w. acc. (X., Ages. 11, 11; Ps.-Aristot., Oecon. 2, 22, 1350a, 7 χρ. τὰ τέλη εἰς διοίκησιν τῆς πόλεως; Ael. Aristid. 13 p. 162 D.; SIG 1170, 27 ἄνηθον μετʼ ἐλαίου χρ.; PTebt 273, 28 ὕδωρ χρ.; Wsd 7:14 v.l.; 2 Macc 4:19.—B-D-F §152, 4; Rob. 476) τὸν κόσμον 1 Cor 7:31 (cp. Simplicius In Epict. p. 29, 30 Düb. τὸ τοῖς μὴ ἐφʼ ἡμῖν ὡς ἐφʼ ἡμῖν οὖσι κεχρῆσθαι=to use that which is not in our power as if it were in our power; s. also MDibelius, Urchristentum u. Kultur 1928).② act, proceed (Hdt. et al.; POxy 474, 38 et al.) w. dat. of characteristic shown (Aelian, VH 2, 15; Jos., Ant. 10, 25; Just., D. 79, 2; Tat. 40, 1; Mel., HE 4, 26, 13) τῇ ἐλαφρίᾳ 2 Cor 1:17. πολλῇ παρρησίᾳ 3:12. ὑποταγῇ 1 Cl 37:5.—W. adv. (PMagd 6, 12 [III B.C.] et al.) ἀποτόμως 2 Cor 13:10.③ treat a person in a certain way, w. dat. of pers. and an adv. (X., Mem. 1, 2, 48 φίλοις καλῶς χρ.; OGI 51, 8 [III B.C.] τοῖς τεχνίταις φιλανθρώπως χρῆται; PPetr III, 115, 8 [III B.C.] πικρῶς σοι ἐχρήσατο; POxy 745, 6; Esth 2:9; TestJob 20:3 ὡς ἐβούλετο; Jos., Ant. 2, 315, C. Ap. 1, 153 φιλανθρώπως; Just., A I, 27, 1 αἰσχρῶς) φιλανθρώπως ὁ Ἱούλιος τῷ Παύλῳ χρησάμενος; cp. Hs 5, 2, 10.—DELG s.v. χράομαι p. 1274. M-M. EDNT.
См. также в других словарях:
χρήσαι — χρήσαῑ , χράω 2 proclaim aor opt act 3rd sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
χρῆσαι — χράω 2 proclaim aor imperat mid 2nd sg χράω 2 proclaim aor inf act … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
χρώ — (I) άω, Α 1. προκαλώ αμυχή, πληγώνω ελαφρώς, χραύω* 2. (στον Όμ. μόνον στον πρτ.) α) επέρχομαι, επιτίθεμαι εναντίον κάποιου («στυγερὸς δὲ οἱ ἔχραε δαίμων», Ομ. Οδ.) β) (με απρμφ.) είμαι πρόθυμος να κάνω κάτι («τίπτε σὸς υἱὸς ἐμὸν ῥόον ἔχραε… … Dictionary of Greek