-
61 кидать
ρ.δ. μ.1. ρίχνω, ρίπτω, πετώ, βάλλω, εξακοντίζω•кидать камнями πετροβολώ, λιθοβολώ•
кидать невод ρίχνω το δίχτυ•
кидать тень ρίχνω σκιά•
кидать свет ρίχνω φως•
кидать взгляд ρίχνω ματιά.
|| μτφ. εκφέρω (βάζω) απανωτά, βροχηδόν (ερωτήματα, παρατηρήσεις κ.τ.τ.).2. απρόσ μου προκαλεί, μου φέρνει, μου έρχεται (για ζέστη, τρόμο, ιδρώτα κ.τ.τ.)• сон меня -ет ύπνος μου έρχεται, νυστάζω•меня -ет то в жар, то в холод μου έρχεται μια ζέστη, μια κρύο•
его -ет в дрожь τον πιάνει τρεμούλα.
εκφρ.кидать грязью – βάζω γάνες, αμαυρώνω (κατηγορώ, κατακρίνω).1. ρίχνομαι, πετάγομαι, εξακοντίζομαι.2. κατευθύνομαι, τρέχω γρήγορα. || ορμώ•кидать в объятия ρίχνομαι στην αγκαλιά•
собаки -лись на него τα σκυλιά ορμούσαν κατ' επάνω του.
|| αρέσκομαι•дети -ются на сласти τα παιδιά ρίχνονται στα γλυκά.
3. πηδώ•кидать в реку ρίχνομαι στο ποτάμι.
4. στριφογυρίζω, περιφέρομαι, πηγαίνω πέρα-δώθε.εκφρ.кидать в глаза – βλ. бросаться в глазе• вино ή хмель -ется в голову μεθώ, μεπιώνει το κρασί•кровь -ется в голову – μον ανεβαίνει•то – αίμα. στο κεφάλι.. -
62 кольцевать
-цую, -цуешьρ.δ. μ. κάνω δαχτυλίωση, βάζω δαχτυλίδι στα πόδια των πτηνών ή σε ψάρια για αναγνώριση• σημαδεύω. || (για φυτά) βάζω δαχτυλίδια στον κορμό για επόδιση της ανάπτυξης, για καρποφορία κ.τ.τ.περιαλείφω κυκλικά τον κορμό δέντρου για προφύλαξη από βλαβερά έντομα. -
63 место
-а, πλθ. места, мест ουδ.1. τόπος, μέρος• χώρος•рабочее место τόπος της δουλειάς•
общественное место δημόσιος χώρος•
место назначения τόπος προσδιορισμού•
место рождения τόπος γένησης•
глухое место έρημο (απόκεντρο) μέρος•
прибыть на место φτάνω στο μέρος.
2. θέση•уступить место παραχωρώ τη θέση•
положить на место βάζω στη θέση.
|| θέση υπηρεσιακή•быть без -а είμαι χωρίς θέση.
3. περικοπή, περίοδος, χωρίο.4. -а πλθ. επαρχία, ύπαιθρος• περιφέρεια.5. βαθμίδα•занимать первое место в соревновании παίρνω την πρώτη θέση στην άμιλλα.
6. αντικείμενο, πράγμα αποσκευών.εκφρ.место заключения – τόπος εγκάθειρξης, φυλακή•к -у ή у -а – πάνω στην ώρα, στον κατάλληλο χρόνο ή στιγμή•не к -у ή не у -а – σε ακατάλληλη ώρα σε ακατάλληλο τόπο και χρόνο•на своём -е – στη θέση του (όπου μπορεί να αποδόσει περισσότερο)•на -е преступления – στον τόπο του εγκλήματος, επ αυτοφόρω, στα πράσα•на -е кого – στη θέση κάποιου•на -е уложить (положить, убить) φονεύω επι τόπου•поставить на (своё) место кого ή указать место кому – βάζω κάποιον στη θέση του (επιτ ιμώ παρεκτρεπό-μενο)•сердце (душа) не на -е – σπάραξε η καρδιά (από φόβο)•не находить (себе) -а – δε με χωρά ο τόπος (ανησυχώ υπερβολικά)•с -а (брать, взять) – αμέσως, χωρίς καθυστέρηση•ни с -а – α) ούτε ρούπι, καθόλου μην (το κουνήσεις), β) μτφ. σημειωτό βήμα, στάσιμος•по -ам! – (παράγγελμα) στις θέσεις σας!•- а общего пользования – μέρη κοινής χρήσης (κουζίνα, αφοδευτήρια κ.τ.τ.). -
64 обернуть
ρ.σ.μ., παθ. μτχ. παρλθ. χρ. обрнутый, βρ: -нут, -а, -о.1. (περι)τυλίγω•обернуть шарф вокруг шя περιτυλίγω το κασχόλ γύρω στο λαιμό.
2. περικαλύπτω, ντύνω.3. (κυρλξ. κ. μτφ.)• γυρίζω, στρέφω, στρίβω•обернуть лицо στρέφω το πρόσωπο•
обернуть дело в свою пользу γυρίζω την υπόθεση με το μέρος μου (προς όφελος μου).
4. μεταβάλλω, μετατρέπω, μεταμορφώνω.5. παλ. θέτω, βάζω σε κυκλοφορίαденьги βάζω σε κυκλοφορία χρήματα.6. βλ. обернуться (2 σημ.).ανατρέπω, αναποδογυρίζω•обернуть лодку αναποδογυρίζω τη βάρκα.
|| εκτελώ, κάνω όλες τις απαραίτητες δουλειές.εκφρ.- вокруг (кругом) пальца – παίζω στα δάχτυλα, (τον, την κλπ.) έχω του χεριού μου, υποχείριο, κάνω όπως θέλω.1. γυρίζω, στρέφω, στρίβω•он -лся в сторону, назад αυτός γύρισε πλάγια, πίσω.
|| περιστρέφομαι, κάνω στροφές. || μτφ. παίρνω τροπή, κατεύθυνση•дела -лись хорошо τα πράγματα πήραν καλή τροπή.
2. πηγαίνω με επιστροφή, επιστρέφω, γυρίζω.3. τα καταφέρω, τα βολεύω, τα βγάζω πέρα.4. μεταβάλλομαι, μετατρέπομαι, μεταμορφώνομαι.5. ξοδεύομαι, πηγαίνω, αντιστοιχώ κυκλοφορώ (για χρήματα).6. τυλίγομαι, κουκουλώνομαι, (περι) καλύπτομαι, σκεπάζομαι. -
65 переобуть
-бую, -буешьρ.σ.μ.βάζω άλλα υποδήματα•παιδιά. || ζαναποδένω.αλλάζω τα υποδήματα ξαναποδένομαΐ/. -
66 перестроить
-ою, -оишьρ.σ.μ.1. επιφέρω, κάνω αλλαγές στην οικοδομή.2. ανασυντάσσω, ανασυνθέτω ανασυγκροτώ.3. αναδιοργανώνω ανασχηματίζω.4. (μουσ.) κουρδίζω αλλιώς.5. βάζω, ρυθμίζω•перестроить примник на короткую волну βάζω το ραδιόφωνο στα βραχέα κύματα.
ανασυντάσσομαι κλπ. ρ. ενεργ. φ. -
67 привести
-веду, -ведшь, παρλθ. χρ. - привл-ла, -ло, μτχ. παρλθ. χρ. приведший, παθ. μτχ. παρλθ. χρ. приведенный, βρ: -ден, -дена, -дено,επιρ. μτχ. приведяρ.σ.μ.1. (κυρλξ. κ. μτφ.)• οδηγώ, φέρω πηγαίνω•ребнка домой πηγαίνω το παιδάκι στο σπίτι•
побежи привестиди врача τρέξε, φέρε το γιατρό•
обстоятелства -ли меня сюда οι περιστάσεις με έφεραν εδώ•
привести к мысли οδηγώ στη σκέψη•
-к правильному заключению οδηγώ σε σωστό συμπέρασμα•
привести в затруднение φέρω σε δυσκολία•
привести в отчаяние φέρω σε απελπισία•
привести в замешательство φέρω σε σύγχυση.
2. βάζω, θέτω•привести в действие, в движение βάζω σε ενέργεια, σε κίνηση.
3. (με την πρόθεση «В» σε συνδυασμόμε μερικά ουσ. αποδίδεται στα ελληνικά με ρήμα από τη σημ. του ουσ.)•привести в готовность ετοιμάζω•
привести в исполнение εκτελώ•
привести в порядок τακτοποιώ•
привести в негодность αχρηστεύω.
|| (μαθ.) τρέπω•привести к общему знаменателю τρέπω ετερώνυμσ. (κλάσματα) σε ομώνυμα.
4.(με την πρόθ.«К») οδηγώ προς•привести к гибели οδηγώ στο χαμό (καταστροφή)•
привести к поражению οδηγώ στην ήττα.
5. παρουσιάζω, φέρω, προβάλλω•привести пример φέρω παράδειγμα•
привести аргументы φέρω επιχειρήματα•
он -л слова известного учёного αυτός επικαλέστηκε τα λόγια γνωστού επιστήμονα.
εκφρ.привести в себя: – α) συνεφέρνω (επαναφέρω στις αισθήσεις), β) επαναφέρω στην πρότερη κατάσταση•привести к порядку – кого επαναφέρω στην τάξη κάποιον•не -ди Бог (господи, господь) – να μη δόσει ο Θεός, ο Κύριος•-дёт Бог (господь); -дёт судьба (случай) – θα το φέρει ο Θεός, ο Κύριος θα το φέρει η τύχη, η περίσταση•не -дёт к добру – δε θα οδηγήσει σε καλό•ни -дёт ни к чему хорошему – δε θα οδηγήσει σε τίποτε το καλό.απρόσ. συμβαίνω, γίνομαι, λαμβάνω χώρα τα φέρνουν οι περιστάσεις, η τύχη. -
68 проложить
-ложу, -ложишь, παθ. μτχ. παρλθ. χρ. проложенный, βρ: -жен, -а, -оρ.σ.μ.1. τοποθετώ, βάζω κατά μήκος• εκτείνω• απλώνω•проложить половики по коридорам απλώνω τα χαλιάστους διαδρόμους.
2. ανοίγω, διανοίγω, φτιάχνω•проложить дорогу через лес διανοίγω δρόμο στο δάσος.
3. σημειώνω τη διαδρομή (στο χάρτη).4. παρεμβάζω, τοποθετώ ανάμεσα•проложить стеклянную посуду соломой βάζω ανάμεσα στα γυαλικά, άχυρο.
εκφρ.проложить дорогу (путь) – ανοίγω το δρόμο (δημιουργώ ευνοϊκές συνθήκες ανάπτυξης)•проложить себе дорогу – σταδιοδρομώ μόνος μου. -
69 ткнуть
ткну, ткншьρ.σ.1. βλ. тыкать 1.2. χώνω, βάζω, τοποθετώ κάποιον κάπου (για να απαλλαγώ, να τον ξεφορτωθώ).εκφρ.ткнуть носом – βάζω μπροστά στα μάτια κάποιου (για να αντιληφθεί, να δει, να προσέξει).1. βλ. тыкаться (1, 2, 5 σημ.).2. κάθομαι, ξαπλώνω όπως-όπως. || χώνομαι κάπου, βολεύομαι. || τκο βλ. -тка. -
70 точка
точка 1-и θ.1. στίξη, στιγμή,μτφ. σημαδάκι.2. (γραμμ.) η τελεία.3. σημείο, μέρος•точка пересечения σημείο τομής ή διασταύρωσης•
точка касания дуги с прямой το σημείο επαφής του τόξου με την ευθεία•
точка опоры το. σημείο στήριξης•
точка попадания снарядов σημείο πτώσης των βλημάτων•
наивысшая точка το υψηλότερο σημείο•
пулемтная точка φωλιά πολυβόλου•
торговая точка μαγαζί• περίπτερο.
|| όριο•кипения σημείο βρασμού (ζέσης)•
точка плавл-ния σημείο τήξης•
точка замерзания σημείο ψύξης.
4. ω? κατήγ. τέλος, φτάνει•ещё пол часа поработаю и -! ακόμα μισή ώρα θα δουλέψω και τελειώνω.
5. τέλος, θάνατος, χαμός.εκφρ.дветочкаи – η διπλή τελεία (:)• точка с запятой η άνω τελεία στα ρωσικά (;) точка в -у απόλυτη ακρίβεια, ίσα-ίσα, ακριβής σύμπτωση•до -и (дойти, довести) – στο έπακρο• στο αμήν•доточкаи (знать, видеть) – λεπτομερέστατα, με κάθε λεπτομέρεια•ставит -у – βάζω τελεία και παύλα (βάζω οριστικό τέρμα)•ставить -у, -и на ή над – (προεπαναστατικά)• α) διευκρινίζω λεπτομερέστατα, β) οδηγώ σε λογικό συμπέρασμα•попасть в (самую) -у – α) βρίσκω το στόχο στο κέντρο, β) μαντεύω ακριβώς ή λέγω κάτι πολύ πετυχημένο•смотреть (глядть) вод-ну -у – καρφώνω το μάτι σ ένα σημείο.точка 2-и θ.1. τρόχισμα, ακόνισμα.2. τόρνευση. || σκάλισμα, λάξευση. -
71 тыкать
тыкать 1тычу, тычешьκ. тыкаю-аешь,επιρ. μτχ. тычаκ. тыкая ρ.δ.1. μπήγω, χώνω•тыкать колья в землю μπήγω πασσάλους στη γη.
|| χτυπώ• σκουντώ•тыкать пальцем σκουντώ με •το δάχτυλο.
|| κουνώ το δάχτυλο ή το χέρι, χειρονομώ.2. μ. κ. αμ. χτυπώ, δέρνω.3. (κυρλξ. κ. μτφ.) δακτυλοδεικτώ.4. εισάγω, βάζω μέσα•тыкать топор за пояс χώνω το τσεκούρι στο ζωνάρι•
тыкать ключом в замок βάζω το κλειδί στην κλείδων ιά.
|| στέλλω, κατευθύνω. || μεταδίνω (ρίχνω) όπως-όπως, όπως λάχει.εκφρ.тыкать (свой) нос – χώνω τη μύτη (μούρη) μου (επεμβαίνω)•тыкать юсом кого во что – επίμονα κάνω κάποιον να δει το λάθος του, την πράξη του•тыкать в глаза или в нос – χώνω στα μάτια ή στη μύτη (συνεχώς υπενθυμίζω κάτι), μέμφομαι, κατηγορώ.1. μπήγομαι, χώνομαι•стрела -ется в дерево το βέλος μπήγεται στο δέντρο.
2. αλληλοχτυπιέμαι με αιχμηρά όργανα.3. σκουντώ• χτυπώ με αιχμηρό όργανο.4. περιφέρομαι ανήσυχα•всюду -ется, а дела не делает παντού χώνεται και τίποτε δεν κάνει.
5. ανακατεύομαι, επεμβαίνω. || μτφ. απευθύνομαι, καταφεύγω, επικαλούμαι.εκφρ.тыкать носом – βλ. клевать носом (λ. клевать).тыкать 2-аю, -аешь κ. тычу, тычешьρ.δ.μ. (απλ.) μιλώ στον ενικό. -
72 нос
носм1. ἡ μύτη, ἡ ρις / τό ράμφος (у птиц):большой \нос ἡ μεγάλη μύτη, ὁ μύτος, ἡ μυτάρα· курносый \нос ἡ σιμή μύτη· орлиный \нос ἡ γρυπή μύτη· человек с орлиным \носом γερακομύτης· вздернутый \нос ἡ ἀνασηκωμένη μύτη· \нос с горбинкой ἡ κυρτή μύτη·2. мор. ἡ πλώρη, ἡ πρώρα·3. геогр. τό ἀκρωτήριο[ν]· ◊ говорить в \нос μιλώ μέ τή μύτη· взять что-л.,из-под \носа παίρνω κάτι μπροστά ἀπ' τά μάτια κάποιου· совать повсюду свой \нос χώνω παντοῦ τή μύτη μου· водить кого-л. за \нос разг σέρνω κάποιον ἀπό τή μύτη, τραβῶ ἀπό τή μύτη· не видеть дальше своего́ \носа разг δέν βλέπω πιό μακρυά ἀπό τή μύτη μου· остаться с \носом разг μένω στά κρύα τοδ λουτρού· показать кому́-л. \нос κοροϊδεύω, κάνω κοροϊδευτική χειρονομία· повесить \нос κα-τσουφιάζω, κρεμάω τά μούτρα μου· задирать \нос σηκώνω τήν μύτη ψηλά, ξιπάζομαι, τό παίρνω ἐπάνω μου· столкнуться \носом к \носу συναντώ κάποιον, τρακάρω μέ κάποιον зарубите себе на \носу́ разг βάλτε τό καλά στό μυαλό σας· уткнуться \носом в книгу βυθίζομαι στό διάβασμα τοῦ βιβλίου· клевать \носом κουτουλάω ἀπό τή νύστα· ткнуть \носом кого-л. во что́-л. δείχνω, βάζω μπροστά στά μάτια κάποιου, φέρνω μπροστά στή μύτη κάποιου· закрыть дверь перед чьйм-л, \носом разг κλείνω τήν πόρτα κατάμουτρα (κάποιου)· быть на \носу (о каком-л. событии) πλησιάζω, κοντεύω, ἐρχομαι· держать \нос по ветру καιροσκοπῶ, ἀλλάζω πεποιθήσεις ἀνάλογα μέ τήν περίσταση, πάω ὅπου φυσάει ὁ ἄνεμος. -
73 ум
умм ὁ νοῦς, ἡ διάνοια, τό μυαλά/ ἡ εὐφυΐα, ἡ ἐξυπνάδα (сообразительность):глубокий \ум ἡ βαθύνοια· острый \ум ὁ ὁξύς νοῦς, ἡ ὀξύνοια· проницательный \ум ὁ διεισδυτικός νοῦς· светлый \ум ἡ φωτεινή διάνοια· живой \ум τό ζωντανό μυαλό· склад \ума ἡ νοοτροπία· человек большого \ума ὁ μεγάλος νοῦς, ἀνθρωπος μέ μεγάλη διάνοια· лу́чшие \умы человечества οἱ μεγαλύτερες διάνοιες τής ἀνθρωπότητας· ◊ взяться за \ум разг συνετίζομαι, συνέρχομαι, γίνομαι λογικός· \ум за разум заходит δέν ξέρω τϊ λεω· жить своим \умо́м ἔχω δική μου γνώμη· быть в здравом \уме́ и твердой памяти ἔχω σώας τάς φρένας· быть не в своем \уме разг δέν εἶμαι στά συγκαλά μου, τά ἔχω χαμένα· у него другое на \уме ἀλλο ἔχει στό μυαλά του· он себе на \уме́ разг αὐτός εἶναι τετραπέρατος· считать в \уме́ λογαριάζω μέ τό νοῦ μου· держать в \уме (не записывая) κρατώ στόν νοῦ· в \уме́ ли ты? εἰσαι στά καλά σου;· сойти с \ума τρελλαίνομαι· это не твоего́ \ума дело разг δέν εἶναι δική σου δουλιά αὐτό· прийти́ на \ум μοῦ ἔρχεται στό νοῦ νά· мне не пришло на \ум δέν μοῦ ἡλθε στό νοῦ· это у меня́ из \ума не идет разг δέν μοῦ βγαίνει ἀπό τό μυαλά· быть без \ума от... ξετρελλαί-νομαι μέ κάτι...· сводить с \ума (ξε)τρελ-λαίνω, ξεμυαλίζω· \ума не приложу́ δέν τό χωρεί ὁ νους μου, δέν μπορώ νά καταλάβω· (он) задним \умом крепок κάνει τόν ἔξυπνο κατόπιν ἐορτής· учить \уму́-ра́зу-му βάζω μυαλά σέ κάποιον что у трезвого на \умέ, то у пья́ного на языке́ по-гов. ἀπό τρελλό καί ἀπό μεθυσμένο μαθαίνεις τήν ἀλήθεια· сколько голов, столько \умо́в погов. δσα μυαλά τόσες γνώμες. -
74 νερό
τό1) вода;νερό πηγαδήσιο — колодезная вода;
πόσιμο νερό — питьевая вода;
γλυκό νερό — пресная вода;
βρασμένο νερό — кипячёная вода;
μεταλλικό νερό — минеральная вода;
νερό τρεχούμενο — проточная вода;
η στάθμη τού νερού — уровень воды;
πέφτω στα νερά упасть в воду, в лужу;2) дождь;αν ρίξει ο Μάρτης δυό νερά... — если в марте раза два пойдёт дождь...;
3) моча;4) мочеиспускание;κάνω το νερό μου — мочиться;
πάω προς νερού μου — идти в туалет, в уборную;
5) πλ. отлив, перелив;ΰφασμα με νερά — муаровая ткань;
τό ατλάζι κάνει ωραία νερά — атлас красиво переливается;
6) πλ. мор. ватерлиния;7) πλ. мор. кильватер;§ ιαματικά νερά — воды (курорт);
ναύτης (γιατρός, δικηγόρος κ.τ.λ.) τού γλυκού νερου — горе-моряк (-врач, -адвокат и т. п.);
μιά νέα σαν το κρύο νερό — молодая красивая девушка, девушка кровь с молоком;
κάνω μιά τρύπα στο νερό — толочь воду в ступе, делать что-л, впустую, напрасно;
η βάρκα κάνει νερά — лодка дала течь;
τό κρασί σηκώνει νερό — вино можно разбавить водой;
αυύτη η δουλειά σηκώνει νερό — на этом можно заработать;
αυτό σηκώνεινερό — это ещё как сказать!;
βάλε νερό στο κρασί σου — умерь свой аппетит, пыл; — сбавь тон;
έκανέ νερά — он спасовал;
έχει χάσει τα νερά του — он сам не свой;
τον έφερα στα ( — или με τα) νερά μου — я сделал его своим единомышленником; — я его склонил на свою сторону;
δεν δίνει ο6*τε τού αγγέλου τού νερό — у него зимой снега не выпросишь;
ξέρω το μάθημα μου νερό ( — или νεράκι) — знать урок на зубок, как свои пять пальцев;
αυτό θα πουληθή χίλιες δραχμές μεσ' στο νερό — это наверняка можно продать за тысячу драхм;
κουβαλώ ( — или χύνω) νερό στο μύλο κάποιου — лить воду на чью-л. мельницу
-
75 брать
беру, берешь, παρλθ. χρ. брал, -ла, -ло, ρ.δ.μ.1. παίρνω, λαμβάνω• πιάνω•брать руками παίρνω με τα χέρια•
брать свой шляпу παίρνω το καπέλλο μου.
|| μτφ. εκλέγω, εκλάμβανα)•беру в качестве примера παίρνω σαν παράδειγμα•
брать тему на диссертации παίρνω θέμα διατριβής.
2. παίρνω μαζί μου (φεύγοντας)" мы берем продовольствия на два дня παίρνομε μαζί μας τρόφιμα για δυο μέρες•я -у с собой дочку παίρνω μαζί μου την κόρη.
3. δέχομαι, προσδέχομαι•брать поручение παίρνω εντολή•
брать грех на душу παίρνω αμαρτία στην ψυχή, αμαρταίνω.
4. παίρνω στην κατοχή μου ή για χρησιμοποίηση•брать долг παίρνω δάνειο•
брать приданое παίρνω προίκα.
|| ενοικιάζω•брать такси παίρνω ταξί.
|| αγοράζω•брать билеты в театр παίρνω εισιτήρια για το θέατρο•
почем -ли ситвц? πόσο το πήρατε το τσιτάκι;
5. εισπράττω•брать налога παίρνω φόρο.
|| υποχρεώνω κάποιον•брать слово παίρνω λόγο•
брать обещание παίρνω υπόσχεση.
6. βγάζω, εξάγω, εξορύσσω•-камень βγάζω πέτρα.
|| μτφ. δανείζομαι•брать цитату из писателя βγάζω (παίρνω) τσιτάτο από τον συγγραφέα.
7. κυριεύω, καταλαβαίνω•-город παίρνω την πόλη.
|| πιάνω, συλλαμβάνω•брать в пленных πιάνω αιχμαλώτου, αιχμαλωτίζω.
|| μτφ. κυριεύω, πιάνω•дрожь его берет τον πιάνει τρεμούλα.
8. (αθλτ.) υπερπηδώ, ξεπερνώ•брать барьер υπερπηδώ το εμπόδιο.
9. κατορθώνω, πετυχαίνω•он берет хитростью το κατορθώνει (καταφέρνει) με την πονηριά.
10. αφαιρώ, απορροφώ, αποσπώ•чтение газет берет у него ежедневно час το διάβασμα των εφημερίδων του τρώει κάθε μέρα μια ώρα.
11. βάλλω, κόβω, φτάνω•винтовка берет на 600 метров το ντουφέκι κόβει στα 600 μέτρα.
12. κατευθύνομαι, στρίβω, κόβω•прохожий берет налево ο διαβάτης κόβει αριστερά.
13. (με μερίκά ουσ. σχηματίζει στα ρωσικά συνδυασμούς)•брать во внимание προσέχω•
брать в расчет υπολογίζω, λογαριάζω•
брать под защиту παίρνω υπο την προστασία•
брать в учет παίρνω υπ’ όψη (μου)•
брать курс, направление παίρνω κατεύθυνση (κατευθύνομαι)•
брать начало αρχίζω, παίρνω ως αφετηρία.
εκφρ.брать ή взять аккорд – πιάνω συγχορδία• брать ή взять ноту πιάνω το μουσικό τόνο• брать ή взять быка за рога πιάνω τον ταύρο από τα κέρατα•брать всем – έχω όλα τα προσόντα• брать ή взять за сердце за душу ή за живое κυριεύω τις καρδιές, τις ψυχές, επιδρώ ζωηρά, συγκινώ• брать ή взять на себя παίρνω επάνω μου, υπ’ ευθύνη μου•наша берет – νικούμε•ваша берет – νικάτε.1. παίρνομαι, λαμβάνομαι κλπ. ρ.μ.взятки -утся без свидетелей τα δωροδοκήματα παίρνονται χωρίς μάρτυρες (κρυφά).
2. πιάνομαι, νιρατιέμαι•дети в игре -утся за руки τα παιδιά στο παιγνίδι πιάνονται από τα χέρια.
|| μτφ. ασχολούμαι•брать за перо πιάνομαι με το γράψιμο.
3. καταπιάνομαι, καταγίνομαι•у меня ни опыта, ни знаний....как же брать за такую работу? εγώ δεν έχω ούτε πείρα, ούτε γνώσεις....Πως να καταπιαστώ με τέτοια εργασία;
4. αναλαμβάνω•он не берется за это αυτός δεν αναλαβαίνει τέτοια δουλιά.
5. (απρόσ.) αντλούμαι, βγαίνω, πηγάζω•откуда такие силы -утся? από που αντλούνται τέτοιες δυνάμεις
εκφρ.брать ή взяться за ум – μυαλώνω, βάζω μυαλό, σωφρωνίζομαι•брать за оружие – παίρνω τα όπλα (εξεγείρομαι). -
76 бросать
ρ.δ.μ.1. ρίπτω, ρίχνω, πετώ•гранату ρίχνω χειροβομβίδα•
бросать якорь ρίχνω άγκυρα.
2. μετακινώ, στέλλω, κατευθύνω•бросать войска в бой ρίχνω στρατεύματα στη μάχη.
3. διαχέω, σκορπίζω•бросать тень ρίχνω σκιά•
солнце -ет лучи ο ήλιος ρίχνει, τις ακτίνες.
4. αποβάλλω ως άχρηστο•он крох не -ет αυτός δεν πετάει ούτε τα ψίχουλα.
|| τοποθετώ άταχτα•бросать одежду как попало αφήνω (πετώ) τα ενδύματα όπως και όπου λάχει.
5. αφήνω, εγκαταλείπω, παρατώ•бросать семью εγκαταλείπω την οικογένεια.
|| μτφ. παύω, σταματώ•бросать курить παύω να καπνίζω, κόβω το κάπνισμα•
-айте работу! σταματήστε τη δουλιά!
(απρόσ.) με πιάνει, με καταλαμβάνει•меня -ает то в жар, то в холод με πιάνει πότε ζέστη, πότε κρύο.
εκφρ.бросать деньги – σπαταλώ (σκορπίζω) τα χρήματα•бросать жребий – ρίχνω τον κύβο, το ζάρι (λύνω τι με την τύχη)•бросать камень ή камнем ή грязью – βάζω γάνες, αμαυρώνω•бросать оружие – πετώ το όπλο (παραδίνομαι, δειλιάζω)•бросать перчатку – α) πετώ το γάντι (προκαλώ σε μονομαχία)• β) μπαίνω σε αγώνα εναντίον κάποιου•бросать свет – ρίχνω φώς, φωτίζω (διευκρινίζω, διασαφηνίζω)•бросать тень – μτφ. αμαυρώνω.1. αλληλορίχνω•-снежками χιονοπολεμώ.
|| μτφ. περιφρονώ, δεν υπολογίζω•бросать людьми δεν λογαριάζω τους ανθρώπους (τον κόσμο).
2. σπεύδω, τρέχω•бросать на помощь τρέχω σε βοήθεια.
|| ρίχνομαι, πέφτω•бросать на колени πέφτω στα γόνατα•
бросать в объятия ρίχνομαι στην αγκαλιά, -ιές.
3. επιτίθεμαι, επιπίπτω, ορμώ, χυμώ, χύνομαι•собаки –ются на прохожих τα σκυλιά χύνονται στους διαβάτες.
|| τρώγω αχόρταγα•бросать на еду ρίχνομαι στο φαΐ.
4. πηδώ από ψηλά•бросать в воду ρίχνομαι στο νερό•
бросать в пропасть ρίχνομαι στο γκρεμό•
бросать с моста ρίχνομαι από το γεφύρι.
5. ρίχνομαι κλπ. ρ.μ. ενεργ. φ. (1, 2, 3 σημ.).εκφρ.бросать деньгами – σπαταλώ τα χρήματα•бросать словами, обещаниями – πετώ λόγια, δίνω υποσχέσεις (μιλώ ανεύθυνα)•бросать в глаза – χτυπώ στα μάτια (τραβώ την προσοχή, κάνω εντύπωση)•вино ή хмель -ется в голову – με χτυπά το κρασί στο κεφάλι (με μεθά)•краска ή кровь -ется в лицо – κοκκινίζω (από κάποιο αίσθημα)’ кровь -ется в голову μου ανεβαίνει το αίμα στο κεφάλι. -
77 держать
держу, держишь, παθ. μτχ. παρλθ. χρ. держанный, βρ: -жан, -а, -о ρ.δ.μ.1. κρατώ, βαστώ•держать зонтик κρατώ την ομπρέλα.
|| εμποδίζω•кто меня -ит? ποιος με κρατάει;
μτφ. δεν αφήνω να μου ξεφύγει•-йте вора! πιάστε τον κλέφτη!•
держать а повиновении κρατώ σε υποταγή•
держать собаку в цепи έχω δεμένο το σκυλί με αλυσίδα.
|| μτφ. διατηρώ, διαφυλάσσω.2. υποβαστάζω•балкон -ат четыре коллоны το μπαλκόνι το κρατούν τέσσερις κολλόνες.
|| συγκρατώ, παρεμποδίζω. || κατέχω.3. βάζω (θέτω) υπο κράτηση•держать в плену κρατώ σε αιχμαλωσία•
держать под стражей κρατώ υπο φρούρηση.
4. κρατώ σε•держать город в осадном положении κρατώ την πόλη σε κατάσταση πολιορκίας• — в неведении κρατώ σε άγνοια.
|| παλ. συμπέριφέρνομαι.5. αφήνω•держать окна откритими αφήνω τα παράθυρα ανοιχτά•
держать глаза опущенными κρατώ τα μάτια χαμηλωμένα.
6. φυλάσσω, διαφυλάσσω• έχω•держать деньги в сберкассе φυλάσσω τα χρήματα στο ταμιευτήριο.
7. έχω, διατηρώ, διατρέφω•держать домашную птицу κρατώ οικόσιτα πουλερικά.
|| κατέχω, είμαι κάτοχος, διατηρώ•гостиницу κρατώ ξενοδοχείο.
8. κατευθύνομαι•-и вправо! τράβα όλο δεξιά!
εκφρ.–и кармам (шире) – απλ. ειρν. κάνε όρεξη, περίμενε...держать курс ή путь – παίρνω κατεύθυνση προς•держать себя – φέρνομαι, αυμπεριφέρνομαι•(своё) слово κρατώ το λόγο (μου)•держать сторону чью ή руку – παίρνω το μέρος κάποιου•держать в уме ή в голове, в мыслях – κρατώ στό μυαλό, στό κεφάλι, στη σκέψη (θυμούμαι)•держать себя в руках – συγκρατιέμαι•держать кого в руках – συγκρατώ κάποιον•держать при себе – κρατώ μέσα μου (δεν εκδηλώνω)•ноги не -ат – δεν κρατιέμαι στα πόδια (από κούραση ή αδυναμία)•держать пост – κρατώ σαρακοστή, νηστεία•держать экзамены – δίνω εξετάσεις•никто вас не -ит – κανένας δεν σας κρατάει, ο δρόμος είναι ανοιχτός•держать речь – βγάζω λόγο, αγορεύω•держать ответ – απαντώ, δίνω απάντηση•держать в тайне ή в секрете – κρατώ μυστικό•держать обещание – κρατώ (τηρώ) την υπόσχεση.1. κρατιέμαι, βαστιέμαι•я -усь за вас, чтобы не упасть κρατιέμαι από σας, για να μήπέσω.
2. υποβαστάζομαι, στηρίζομαι•мост –ится на пяти быках η γέφυρα στηρίζεται σε πέντε στύλους.
|| μτφ. υποστηρίζομαι, βασίζομαι.3. στέκομαι•он с трудом -лся на ногах με δυσκολία κρατιόνταν στα πόδια.
|| φέρομαι, συμπεριφέρομαι•он -ится очень скромно αυτός φέρεται πολύ ταπεινά.
4. держать διατηρούμαι, σώζομαι•эта краска долго -ится αυτή η μπογιά κρατάει πολύ καιρό•
ветхий дом ещё -ится^то παλιόαπιτο ακόμα κρατιέται.
5. (στρατ.) αντιστέκομαι•крепость долго -лась το φρούριο κρατούσε πολύ καιρό.
6. έχω κατεύθυνση•правой стороны κατευθύνομαι δεξιά.
7. ακολουθώ, παραδέχομαι, είμαι υπέρ•держать строгих правил είμαι υπέρ των αυστηρών κανόνων (ηθών)•, либеральных взглядов ακολουθώ φιλερεύθερες ιδέες.
|| εμμένω, δε.ν παρεκκλίνω•держать прежнего мнения κρατώ τη γνώμη που είχα•
держать намеченной цели δεν παρεκκλίνω από τον καθορισμένο σκοπό.
8. φυλάσσομαι, διαφυλάσσομαι.9. διατηρούμαι.10. συγκρατιέμαι•она долго -лась, но наконец расплакалась αυτή πολύ κρατήθηκε, όμως τελικά ξέσπασε σε κλάματα.
εκφρ.только -йсь! – μόνο κρατήσου! (για δύσκολη κατάσταση)•держать вместе – ενεργώ από κοινού•держать особняком – απέχω, αποτραβιέμαι, ζω κατά μόνας, μόνος. -
78 накрутить
-учу, -утишь, παθ. μτχ. παρλθ. χρ. накрученный, βρ: -чен, -а, -оρ.σ.μ.1. τυλίγω, περιστρέφω, μαζεύω•накрутить нитку на катушку μαζεύω την κλωστή στο καρούλι.
|| βιδώνω, στρίβω βιδώνω το παξιμάδι στο μπουλόνι.2. (με σημ. ποσοτική)• φτιάχνω στρίβοντας•накрутить вервок φτιάχνω πολλές τριχές.
3. ντΰνω, φορώ πολλά ρούχα, στολίδια κ.τ.τ.4. μτφ. επινοώ, εφευρίσκω, φτιάχνω. || γράφω ή λέγω πολλά, πολύπλοκα ή μπερδεμένα, μπερδεύω στα λόγια ή στα γραπτά.εκφρ.накрутить хвост кому – μαλώνω γερά, βάζω πόστα, κατσαδιάζω.1. τυλίγομαι, περιστρέφομαι, μαζεύομαι. || βιδώνομαι.2. μτφ. φροντίζω, γυρίζω πολύ. -
79 передать
-дам, -дашь, -даст, -дадим, -дадите, -дадут, παρλθ. χρ. передал, -ла, -ло, προστκ. передай, παθ. μτχ. παρλθ. χρ. переданный, βρ: -дан, -а, -оρ.σ.μ.1. μεταδίνω•передать друг другу μεταδίνω ο ένας στον άλλον•
передать с рук на руки μεταδίνω από χέρι, σε χέρι.
|| εγχειρίζω, δίνω στα χέρια•передать записку δίνω το σημείωμα στα χέρια-.
μεταβιβάζω, μεταφέρω•передать свой права наследникам παλ. μεταβιβάζω τα δικαιώματα μου στους κληρονόμους.
|| στέλλω, ρίχνω, κατευθύνω•передать мяч на правую половину шля στέλλω την ποδόσφαιρα στο δεξιό μέρος του γηπέδου (πέρα από το κέντρο).
2. ανακοινώνω•передать известие μεταδίνω την είδηση.
|| διαβιβάζω•-айте мой привет μεταδόστε τους χαιρετισμούς μου.
|| εκθέτω• διατυπώνω ερμηνεύω•правильно -ал мысль автора σωστά αυτός ερμήνευσε τη σκέψη του συγγραφέα.
3. αναπαρασταίνω, απεικονίζω. || μεταδίνω. (με διάφορα μέσα)•передать по семафору μεταδίνω με το σηματοδότη•
передать концерт по телевидению μεταδίνω συναυλία από την τηλεόραση.
|| διαδίνω•передать инфекцию μεταδίνω τη μόλυνση.
4. παραδίνω•передать дело в суд παραδίνω την υπόθεση στο δικαστήριο.
5. πληρώνω παραπάνω•передать три рубля при покупке δίνω τρία ρούβλια περισσότερα στο αγόρασμα.
|| παλ. βάζω, προσθέτωπαραπάνω.1. μεταδίνομαι, μεταβιβάζομαι•ненависть к врагу -лась от поколения к поколению το μίσος κατά του εχθρού μεταδόθηκε από γενεά σε γενεά;
2. παραδίνομαι•неприятельский батальон -лся нам το εχθρικότάγμα παραδόθηκε σε μας.
-
80 предел
-а α.1. όριο, σύνορο, γραμμή•обозначить на карте -ы области σημειώνω στο χάρτη τα όρια της περιοχής.
|| μτφ. το άκρο•выйти из -ов благопристойности ή приличия βγαίνω από τα όρια της ευπρέπειας•
перейти -ы дозволенного ξεπερνώ τα όρια του επιτρεπτού•
в -ах возможного στα όρια του δυνατού•
доходить (дойти) до -а φτάνω στα άκρα•
вне -ов έξω από τα όρια•
за -ами. πέρα από τα όρια.
2. πλθ. -ы, -ов τα σύνορα•расширить -ы государства μεγαλώνω τα όρια του κράτους.
|| παλ. περιοχή.3. το ανώτερο όριο, το έπακρο, το άκρον άωτον•предел упругости το ανώτατο όριο ελαστιχότητας.
|| τέλος, τέρμα•всякому терпению есть -η υπομονή έχει όρια•
положить предел βάζω τέρμα.
См. также в других словарях:
βάζω — (I) και βάνω (Μ βάζω) 1. τοποθετώ, φορώ 2. τοποθετώ κάτι επάνω σε κάτι άλλο νεοελλ. Ι. 1. προσθέτω, συνυπολογίζω 2. (για βαθμό) βαθμολογώ 3. διορίζω, τοποθετώ κάποιον σε κάποια θέση 4. βάζω... να αναγκάζω ή πείθω κάποιον να κάνει κάτι 5. υποθέτω … Dictionary of Greek
πόδι — Στον άνθρωπο, είναι το κατώτερο μέρος του κάτω άκρου το οποίο αποτελείται από ένα σκελετό 26 οστών, που ενώνονται μεταξύ τους με μια σειρά αρθρώσεων, από τις οποίες οι σπουδαιότερες από λειτουργική άποψη είναι η αστραγαλοπτερνική άρθρωση, μεταξύ… … Dictionary of Greek
αίρω — Μυθολογικό πρόσωπο. Κόρη του Οινωπίωνα, βασιλιά της Χίου και πρώτου οικιστή του νησιού, σύζυγος του Ωρίωνα και μητέρα του Χίου, που έδωσε το όνομά του στο νησί Οφιούσα. * * * (Α αἴρω και ποιητ. ἀείρω) 1. σηκώνω, υψώνω 2. σηκώνω κάτι και τό κρατώ… … Dictionary of Greek
αλαφιάζω — 1. φοβίζω, τρομάζω κάποιον 2. τρομάζω ο ίδιος, ξαφνιάζομαι, τά χάνω, τό βάζω στα πόδια 3. παθ. καταλαμβάνομαι από ταραχή, φοβάμαι 4. (παθ. μτχ.) αλαφιασμένος, η, ο α) φοβισμένος, ταραγμένος β) λαχανιασμένος γ) επιρρεπής στον φόβο, μη ψύχραιμος.… … Dictionary of Greek
αλυσοδένω — 1. (και μτφ.) δεσμεύω, δένω με αλυσίδες 2. βάζω στα δεσμά, φυλακίζω 3. (μετοχή παθητικού παρακειμένου) αλυσοδεμένος*. [ΕΤΥΜΟΛ. < άλυση + δένω. ΠΑΡ. νεοελλ. αλυσόδεμα, αλυσοδεμένος, αλυσοδέσιμο, αλυσόδετος] … Dictionary of Greek
δρόμος — ο (AM δρόμος) 1. (για έμψυχα) τρέξιμο, τρεχάλα 2. (για ουράνια σώματα ή σύννεφα) κίνηση, περιφορά, τροχιά 3. η ταχύτητα με την οποία διανύεται ένα διάστημα («ο δρόμος τού πλοίου μετριέται με δρομόμετρο») 4. η απόσταση που μπορεί κανείς να… … Dictionary of Greek
φεύγω — έφυγα 1. αμτβ., απομακρύνομαι γρήγορα, τρέπομαι σε φυγή, το βάζω στα πόδια, παίρνω δρόμο: Φεύγετε να φεύγουμε, τ έρχεται ο τουρλόπαπας… (δημ. τραγ., δηλ. όπου φύγει, φύγει). 2. αναχωρώ, αποχωρώ, απομακρύνομαι, αποσύρομαι: Αύριο φεύγω για το… … Νέο ερμηνευτικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας (Новый толковании словарь современного греческого)
χέρι — Το ακρότατο τμήμα του επάνω άκρου· ο σκελετός του αποτελείται από 27 οστά, 8 από τα οποία (ονομάζονται μικρά οστά του χ. ή καρπός), βρίσκονται διατεταγμένα σε δυο σειρές και συμμετέχουν από τη μια μεριά στην άρθρωση του καρπού, ενώ από την άλλη… … Dictionary of Greek
νερό — Χημική ένωση με τύπο Η2Ο. Υπάρχει στη φύση σε μεγάλες ποσότητες, σε υγρή, στερεή και αέρια κατάσταση. Κάθε μόριό του αποτελείται από δύο άτομα υδρογόνου και ένα οξυγόνου Στην αρχαία ελληνική και στην καθαρεύουσα λέγεται ύδωρ. Το ν. είναι βασικός … Dictionary of Greek
μπαίνω — (Μ μπαίνω και μπαίννω και ἐμπαίνω και ἐμπαίννω) 1. εισέρχομαι («και μπαίνει μέσα στη σπηλιά κι αποκοιμιέται», Γρυπ.) 2. (σχετικά με όχημα) επιβιβάζομαι («μπήκαν στο βαπόρι») 3. προσλαμβάνομαι σε υπηρεσία, διορίζομαι («μπήκε στην τράπεζα») 4.… … Dictionary of Greek
πεδικλώ — όω και πεδουλκώ ΝΜ, πεδικλώνω και περδικλώνω και πεδουκλώνω και περδουκλώνω και πεδοκλώνω Ν (για πρόσ. και ζώα) βάζω πέδη ή πέδικλο στα πόδια (και κατ επέκτ. στα χέρια) για να εμποδίσω τις κινήσεις νεοελλ. 1. κάνω κάποιον να πέσει παρεμβάλλοντας… … Dictionary of Greek
