-
1 αιρεω
(impf. ᾕρεον и ᾕρουν - ион. αἵρεον, fut. αἱρήσω, aor. 2 εἷλον, pf. ᾕρηκα - ион. ἀραίρηκα; med.: fut. αἱρήσομαι, aor. 1 ᾑρησάμην и εἱλάμην, aor. 2 εἱλόμην, inf. aor. ἑλεῖν, pf. ᾕρημαι; pass.: fut. αἱρεθήσομαι и ᾑρήσομαι, aor. ᾑρεθην, pf. ᾕρημαι) тж. med.1) брать, хватать(τι χερσίν, ἐν и μετὰ χερσίν, χειρὸς ἑλεῖν τινα Hom.)
κατακτεῖναί τινα ἑλών Soph. — схватить и убить кого-л.;ἑλέσθαι ἔγχος Hom. — взять свое копье;ὕπνον τε καὴ σῖτν αἱρεῖσθαι Thuc. — спать и (= или) есть;ἄριστον αἱρεῖσθαι Her. — завтракать2) ловить(λέοντα ἐν βρόχοις Eur.; τοὺς φεύγοντας Lys.; μέγαν ἰχθύν Theocr.)
3) завладевать, захватывать(πόλιν Hom., Aesch., Her., Thuc.; χώραν Soph.)
αἱ. τὰς πόλιας χώμασι Her. — брать города с помощью осадных работ;σκότος μιν εἷλεν Hom. — тьма охватила его;κακά νιν ἕλοιτο μοῖρα Soph. — да постигнет его злая судьба;δελεάσμασί τινα ἑλεῖν Arph. — поймать кого-л. на приманку;ἐπ΄ αὐτοφώρῳ ἑλεῖν τινα Eur. — поймать кого-л. на месте преступления;ἐμὲ δέος ᾕρει Hom. — страх объял меня;μῶν σ΄ οἶκτος εἷλε ; Eur. — разве тебя охватило сострадание?4) понимать, постигатьἱκανῶς αἱρήσειν τι Plat. — получить достаточное представление о чем-л.
5) приобретать, выигрывать (на состязании)(στεφάνους Pind.)
κῦδος ἑλεῖν Hom. — стяжать славу6) выигрыватьαἱ. δίκην или γραφήν Dem., Plut.— выигрывать судебный процесс;
οἱ δίκῃ καὴ ψήφῳ ἑλόντες Dem. — выигравшие процесс по приговору суда;ἀγὼν ᾑρέθη Soph. — борьба окончилась победой7) поражать, убивать(τινα χαλκῷ или ἔγχεσιν, Ἕκτωρ ἕλε Σχεδίον Hom.)
τοῦτ΄ ἔστιν ὃ ἐμὲ αἱρήσει, ἐάν περ αἱρῇ Plat. — если меня что-л. погубит, то именно это8) одерживать верх, побеждать(τινα Hom.)
αἱ. κακά Eur. — превозмогать несчастья9) привлекать на свою сторону(τὰ πονηρὰ ἀνθρώπια Xen.; ὑπὸ χρημάτων αἱρεθῆναι Plut.)
10) побуждать, убеждать, внушатьὅ τί μιν ὅ λόγος αἱρέει Her. — столько, сколько ему заблагорассудится;
αἱροῦντος λόγου Plat. — по велению здравого смысла;ὅ τι ἂν αὐτὸς ὅ λογισμὸς αἱρῇ Aeschin. — как показал бы (простой) расчет;χαλεπώτερον ἑλεῖν, ὡς …— трудновато доказать, что …11) med. принимать, одобрятьτέν γνώμην τινὸς αἱρέεσθαι Her. — присоединяться к чьему-л. мнению;
Ἀθηναίους или τὰ Ἀθηναίων ἑλέσθαι Thuc. — стать на сторону афинян;τὰ Ἀριστοτέλους ᾑρῆσθαι Luc. — примкнуть к школе Аристотеля;σὺ οὖν πότερον αἱρεῖ ; Plat. — так к которому же (мнению) ты склоняешься?;οὐ μέν εἱλόμην ῥαθυμεῖν Isocr. — однако я не сложил рук12) отнимать, снимать(ἀχλὺν ἀπ΄ ὀφθαλμῶν Hom.)
τὸν δ΄ ἄτη φρένας εἷλε Hom. — ум у него помутился (досл. помрачение отняло у него разум)13) изобличать, уличать(τινά τινος Arph., τινά τι Isocr.)
αἱ. τινα κλέπτοντα Arph., Plat.— уличать кого-л. в воровстве14) преимущ. med. выбирать, избиратьὨρίων΄ ἕλετο Ἠώς Hom. — Эос избрала себе Ориона (в мужья);
αἰρεῖσθαί τινά τινα Her., Thuc., Xen.— выбирать кого-л. кем-л. (в качестве кого-л.);15) med. предпочитать(τι πρό τινος Her., Xen., τι ἀντί τινος Xen., Arst., Dem. и τί τινος Soph.)
μᾶλλον αἱροῦμαι ὧδε τεθνάναι ἢ ἐκείνως ζῆν Plat. — я предпочитаю так умереть, чем этак жить -
2 ανθαλισκομαι
быть в свою очередь захваченнымοὔ τἂν ἑλόντες αὖθις ἀνθαλοῖεν ἄν Aesch. — став завоевателями, они сами не станут жертвой завоеваний
-
3 ευτυχεω
1) (тж. εὐ. εὐτύχημα Xen. и εὐ. εὐτυχίας Plut.) иметь счастье (в чём-л), преуспевать, иметь успех, иметь удачу(τοῖς γάμοις и εἰς τέκνα Eur.; τῷ πολέμῳ и τοὺς πολέμους Her.; ἔν τινι Xen.; ἐπί τινι Luc.)
ἐς τέν Πύλον εὐτυνῆσαι Thuc. — иметь успех в походе на Пилос;εἴπερ εὐτυχήσομεν ἑλόντες … Eur. — если нам посчастливится поймать …;2) достигать, обретать3) тж. pass. принимать благоприятный оборот, успешно складываться, удаватьсяπόνου χωρὴς οὐδὲν εὐτυχεῖ Soph. — без труда ничто не удается;
εὐτύχηταί τινι Thuc., Luc. кому-л. — повезло;τὸ εὐτυχοῦν Soph., Thuc. и τὸ εὐτυχῆσαι Thuc., Arst.; — успех, удача
См. также в других словарях:
ἑλόντες — αἱρέω take with the hand aor part act masc nom/voc pl … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
αιρώ — Μυθολογικό πρόσωπο. Κόρη του Οινωπίωνα, βασιλιά της Χίου και πρώτου οικιστή του νησιού, σύζυγος του Ωρίωνα και μητέρα του Χίου, που έδωσε το όνομά του στο νησί Οφιούσα. * * * αἱρῶ ( έω) (AM) Ι. ενεργ. 1. παίρνω, αρπάζω 2. απομακρύνω, αφαιρώ 3.… … Dictionary of Greek
γλάρος — Κοινή ονομασία διάφορων στεγανοπόδων πτηνών της οικογένειας των λαριδών. Λέγεται και λάρος. Ο γ. έχει σώμα ατρακτοειδές και φτερούγες πολύ μακριές και μάλλον μυτερές· η ουρά του έχει μέτριες διαστάσεις, ενώ η άκρη της είναι ελαφρά στρογγυλεμένη ή … Dictionary of Greek
ενερείδω — ἐνερείδω (Α) [ερείδω] 1. στηρίζω μέσα σε κάτι, βάζω μέσα, μπήγω («οἱ μέν μοχλόν ἑλόντες ἐλάινον, ὀξύν ἐπ ἄκρω, ὀφθαλμῷ ἐνέρεισαν», Ομ. Οδ.) 2. ακουμπώ, στηρίζω 3. προσηλώνω το βλέμμα, στρέφω σε κάτι («ἐνερείδω τήν ὄψιν τινί», Πλούτ.) 4. (αμτβ.)… … Dictionary of Greek
ευτυχώ — (ΑΜ εὐτυχῶ, έω) [ευτυχής] είμαι ευτυχής, ευδαιμονώ, ευημερώ, είμαι σε καλή κατάσταση (α. «ἄνθεσι Διαγόρας ἐστεφανώσατο δίς, κλεινᾷ τ ἐν Ἰσθμῷ τετράκις εὐτυχέων», Πίνδ. β. «ευτύχησε στις επιχειρήσεις του») νεοελλ. (μτχ. παθ. παρακμ.) ευτυχισμένος … Dictionary of Greek