-
1 κληθήναι
-
2 κληθῆναι
-
3 κληθῆναι
Ελληνικά-Ρωσικά λεξικό στα κείμενα της Καινής Διαθήκης (Греческо-русский словарь к текстам Нового Завета) > κληθῆναι
-
4 καλέω
καλέω impf. ἐκάλουν; fut. καλέσω (LXX; JosAs 17:5; 20:6; Jos., Ant. 11, 266.—W-S. §13, 5; B-D-F §74, 1; Mlt-H. 242); 1 aor. ἐκάλεσα; pf. κέκληκα. Mid.: fut. 3 sg. καλέσεται (Just., D. 43, 5). Pass. 1 fut. κληθῆσομαι (W-S. §15); 2 fut. 3 sg. κεκλήσεται Lev 13:45; Hos 12:1; 1 aor. ἐκλήθην; pf. κέκλημαι (Hom.+).① to identify by name or attribute, call, call by name, nameⓐ call (to someone) abs., with naming implied (opp. ὑπακούειν; cp. PHamb 29, 3 [89 A.D.] κληθέντων τινῶν καὶ μὴ ὑπακουσάντων; Just., D. 136, 2 οὔτε καλοῦντος αὐτοῦ ἀνέχεσθε οὔτε λαλοῦντος ἀκούετε) of God ἐκάλουν καὶ οὐχ ὑπηκούσατε 1 Cl 57:4 (Pr 1:24); w. obj. τὰ ἴδια πρόβατα καλεῖ κατʼ ὄνομα J 10:3 v.l.ⓑ call, address as, designate as w. double acc. (Just., D. 3, 5 θεὸν σὺ τί καλεῖς; Hippol., Ref. 6, 20, 1) αὐτὸν καλῶμεν κύριον 2 Cl 4:1; cp. Mt 22:43, 45; 23:9 (here the sense supplies the second acc.: you are to call no one your father); Lk 20:44; Ac 14:12; Ro 9:25; Hb 2:11; 1 Pt 1:17 P72; 3:6. A voc. can take the place of the second acc. τί με καλεῖτε κύριε, κύριε; Lk 6:46. Pass. καλεῖσθαι ὑπὸ τῶν ἀνθρώπων ῥαββί Mt 23:7. ὑμεῖς μὴ κληθῆτε ῥαββί you are not to have people call you ‘rabbi’ vs. 8; vs. 10. Cp. Lk 22:25; Js 2:23. ὁ οἶκός μου οἶκος προσευχῆς κληθήσεται Mt 21:13; Mk 11:17 (both Is 56:7). κληθήσονται υἱοὶ θεοῦ Ro 9:26 (Hos 2:1).ⓒ name, provide with a name w. double acc. (Iren. 1, 1, 1 [Harv. I 8, 3]) ἐκάλουν αὐτὸ … Ζαχαρίαν they were for naming him Z. Lk 1:59 (on ἐπὶ τῷ ὀνόματι τ. πατρός after his father[’s name] cp. 1 Esdr 5:38; Sir 36:11 and s. Hs 9, 17, 4).—Pass. be given a name, be named (Jos., Ant. 1, 34) κληθήσεται Ἰωάννης his name is to be John Lk 1:60; cp. vs. 62. σὺ κληθήσῃ Κηφᾶς J 1:42. Also of localities Mt 27:8; Ac 1:19; ApcPt Rainer (s. Ἀχερουσία).—Have as a name, be called (Lucian, Jud. Voc. 7 Λυσίμαχος ἐκαλεῖτο; Just., D. 1, 3 Τρύφων…καλοῦμαι; 63, 5 Χριστιανοὶ … καλούμεθα) ὸ̔ς καλεῖται τ. ὀνόματι τούτῳ who bears this name Lk 1:61. Also of localities (Appian, Bell. Civ. 3, 70 §289; 3, 91 §374; SIG 599, 5 τὸ φρούριον ὸ̔ καλεῖται Κάριον; Just., A I, 59, 6 τὸ καλούμενον Ἔρεβος) πόλις Δαυὶδ ἥτις καλεῖται Βηθλέεμ Lk 2:4. Cp. Ac 28:1; Rv 11:8.—Lk, Ac, Rv, GPt add to a pers. or thing the name or surname which he, she, or it bears, by means of the pres. pass. ptc. (cp. SIG 685, 39 νῆσον τὴν καλουμένην Λεύκην; 826e 22; 1063, 5; PPetr II, 45 II, 20; BGU 1000, 6; PCairGoodsp 9, 4; O. Wilck II, 1210, 4). The name: ἀδελφὴ καλουμένη Μαριάμ a sister named Mary Lk 10:39 (PCairMasp 23, 16 τ. ἀδελφὴν καλουμένην Πρόκλαν; TestJob 48:1 ἡ καλουμένη Ἡμέρα). Cp. 19:2; Ac 7:58; Rv 19:11, also 12:9. πόλις καλουμένη Ν. Lk 7:11; cp. 9:10; 19:29; 21:37; 23:33; Ac 1:12; 3:11; 8:10; 9:11; 10:1; 27:8, 14, 16; Rv 1:9; 16:16; GPt 6:24. The surname (2 Macc 10:12 Πτολεμαῖος ὁ καλούμενος Μάκρων; 1 Macc 3:1; Jos., Ant. 13, 367; TestJob 1:1 Ιωβ τοῦ καλουμένου Ιωβαβ): Σίμων ὁ κ. ζηλωτής Simon the Zealot Lk 6:15. Cp. 1:36; 8:2; 22:3 (s. ἐπικαλέω 2); Ac 1:23; 13:1; 15:22 (s. ἐπικαλέω), 37.—The example of the OT (Gen 17:19; 1 Km 1:20; Hos 1:9; 1 Macc 6:17) has influenced the expr. καλεῖν τὸ ὄνομά τινος, w. the name added in the acc. καλέσεις τὸ ὄνομα αὐτοῦ Ἰησοῦν Mt 1:21; GJs 11:3; 14:2. Cp. Mt 1:23 (Is 7:14), 25; Lk 1:13, 31. Pass. Lk 2:21; Rv 19:13.ⓓ Very oft. the emphasis is to be placed less on the fact that names are such and such, than on the fact that the bearers of the name actually are what the name says about them. The pass. be named thus approaches closely the mng. to be, and it must be left to the sensitivity of the interpreter whether this transl. is to be attempted in any individual case (Quint. Smyrn. 14, 434 οὔτʼ ἔτι σεῖο κεκλήσομαι=I do not wish any longer to be yours, i.e. your daughter). Among such pass. are these: Ναζωραῖος κληθήσεται he is to be a Nazarene Mt 2:23. υἱοὶ θεοῦ κληθήσονται 5:9; cp. vs. 19ab. υἱὸς ὑψίστου κληθήσεται (in parallelism w. ἔσται μέγας) Lk 1:32; so GJs 11:3, but without the ref. to greatness; cp. Lk 1:35, 76; 2:23. οὐκέτι εἰμὶ ἄξιος κληθῆναι υἱός σου 15:19, 21. οὐκ εἰμὶ ἱκανὸς καλεῖσθαι ἀπόστολος 1 Cor 15:9. ἵνα τέκνα θεοῦ κληθῶμεν, καί ἐσμέν that we should be called children of God; and so we really are 1J 3:1 (sim. Eur., Ion 309 τ. θεοῦ καλοῦμαι δοῦλος εἰμί τε; cp. Just., D. 123, 9; καλεῖσθαι beside εἶναι as Plut., Demetr. 900 [25, 6]). οἱ κεκλημένοι ἐν ὀνόματι κυρίου those who are identified by the Lord’s name i.e. as Christians Hs 8, 1, 1. ἄχρις οὗ τὸ σήμερον καλεῖται as long as it is called ‘today’, as long as ‘today’ lasts Hb 3:13 (WLorimer, NTS 12, ’66, 390f, quoting Pla., Phd. 107c).—Here we may also class ἐν Ἰσαὰκ κληθήσεταί σοι σπέρμα in (through) Isaac you are to have your descendants Ro 9:7 and Hb 11:18 (Gen 21:12).② to request the presence of someone at a social gathering, invite (Hom. et al.; pap; 2 Km 13:23; Esth 5:12; ISardRobert 1, ’64, p. 9, lines 1–4) τινά someone εἰς (τοὺς) γάμους to the wedding (Diod S 4, 70, 3; POxy 1487, 1 καλεῖ σε Θέων εἰς τοὺς γάμους) Mt 22:9; Lk 14:8, cp. vs. 10 (Syn. ἐρωτάω; s. three texts, invitations to the κλινή of Sarapis [ZPE 1, ’67, 121–26], two w. ἐ. and one w. καλέω New Docs 1, 5–9; on Luke’s compositional use of the meal context, s. XdeMeeûs, ETL 37, ’61, 847–70; cp. J 2:2; Rv 19:9. Abs. invite τινά someone 1 Cor 10:27 (Diog. L. 7, 184 of Chrysippus: ἐπὶ θυσίαν [sacrificial meal] ὑπὸ τῶν μαθητῶν κληθῆναι); priests to a child’s birthday GJs 6:2. Cp. Lk 7:39; 14:9, 12f, 16. οἱ κεκλημένοι the invited guests (Damox. Com. [IV/III B.C.] Fgm. 2, 26 K. in Athen. 3, 59, 102c τ. κεκλημένον; Jos., Ant. 6, 48; 52); Mt 22:3b (οἱ κεκλημένοι εἰς τ. γάμους as Diphilus Com. [IV/III B.C.] Fgm. 17, 1), 4, 8; Lk 14:7, 17; cp. vs. 24. ὁ κεκληκώς, the host 14:10 (s. above).—If αὐτοῦ Mk 2:15 refers to Jesus’ home, κ. in vs. 17 registers the double sense of an invitation to dinner and receipt of Messianic benefits, w. Jesus as host (s. AMcNeile, Mt ’57, 118); difft. Lk 5:27–32, s. 4 below. Of a follow-up invitation to guests upon completion of banquet preparations Mt 22:3a (cp. 3b below).③ to use authority to have a person or group appear, summonⓐ call together τινάς people: Workers to be paid Mt 20:8. Slaves to receive orders 25:14; Lk 19:13. Shepherds GJs 4:3. τὰς θυγατέρας τῶν Ἑβραίων for Mary’s diversion 6:1; 7:2. τὰς παρθένους Ox 404 recto, 21 (Hs 113, 5); GJs 10:1. Guests Mt 22:3a (s. 2 end).ⓑ summon τινά someone (Appian, Bell. Civ. 4, 82 §347; 4, 86 §362; 1 Macc 1:6) ἀπέστειλαν πρὸς αὐτὸν καλοῦντες αὐτόν they sent to him to summon him Mk 3:31. Cp. Mt 2:7; 22:3a. Of Joseph ἐκάλεσεν αὐτήν GJs 13:2 (for the context cp. Mt 1:18f). Of God: the Israelites fr. Egypt (as a type of Christ) Mt 2:15.— Call upon (Himerius, Or. 48 [=Or. 14], 10; 4 Macc 3:19) Hb 11:8.ⓒ a legal t.t. call in, summon before a court (oft. pap) τινά someone (Jos., Ant. 14, 169) Ac 4:18; 24:2.—The transition to mng. 4 is well illustrated by Mt 4:21; Mk 1:20; Papias (8), where the summons is also a call to discipleship.④ From the mngs. ‘summon’ and ‘invite’ there develops the extended sense choose for receipt of a special benefit or experience, call (Paus. 10, 32, 13 οὓς ἂν ἡ ῏Ισις καλέσῃ διʼ ἐνυπνίων; Ael. Aristid. 30, 9 K.=10 p. 116 D.: ὑπὸ τοῦ θεοῦ κληθείς) καλούμενος ὑπὸ τοῦ θεοῦ Hb 5:4. τινὰ εἴς τι someone to someth., in the usage of the NT, as well as that of the LXX, of the choice of pers. for salvation: God (much more rarely Christ) calls εἰς τὴν ἑαυτοῦ βασιλείαν καὶ δόξαν 1 Th 2:12; εἰς τὴν αἰώνιον αὐτοῦ δόξαν 1 Pt 5:10. εἰς ζωὴν αἰώνιον 1 Ti 6:12. εἰς κοινωνίαν τοῦ υἱοῦ αὐτοῦ to fellowship with his son 1 Cor 1:9. ἐκ σκότους εἰς τὸ αὐτοῦ φῶς from darkness to his light 1 Pt 2:9. ἀπὸ σκότους εἰς φῶς 1 Cl 59:2. διὰ τ. χάριτος αὐτοῦ Gal 1:15. for this God called you through our proclamation, namely to obtain the glory 2 Th 2:14; cp. 1 Th 2:12. καλέσαντι … εἰς τὴν μερίδα τοῦ κλήρους τῶν ἁγίων Col 1:12 v.l. (for ἱκανώσαντι). Without further modification Ro 8:30; 9:24; 1 Cor 7:17f, 20–22, 24; Eph 1:11 v.l.; 2 Cl 9:5; 10:1.—κ. κλήσει ἁγίᾳ call with a holy calling 2 Ti 1:9. ἀξίως τῆς κλήσεως ἧς (attraction, instead of ἣν) ἐκλήθητε worthily of the calling by which you were called Eph 4:1 (on the constr. s. W-S. §24, 4b; Rob. 478). Of God: ὁ καλῶν τινά Gal 5:8; 1 Th 5:24. Abs. ὁ καλῶν Ro 9:12. ὁ καλέσας τινά Gal 1:6; 1 Pt 1:15; 2 Pt 1:3. Likew. of Christ ὁ καλέσας τινά 2 Cl 5:1 (Just., A I, 15, 7). Pass. οἱ κεκλημένοι those who are called Hb 9:15. κεκλημένοι ὑπὸ τοῦ θεοῦ διʼ αὐτοῦ (=Ἰ. Χρ.) 1 Cl 65:2. οἱ κεκλημένοι ὑπʼ αὐτοῦ (=υἱοῦ τ. θεοῦ) Hs 9, 14, 5. οἱ κληθέντες Hm 4, 3, 4. S. also 1d.—More closely defined: ἐν δικαιοσύνῃ B 14:7 (Is 42:6). ἐπʼ ἐλευθερίᾳ (s. ἐλευθερία) Gal 5:13. οὐκ ἐπὶ ἀκαθαρσίᾳ ἀλλʼ ἐν ἁγιασμῷ not for impurity, but in consecration 1 Th 4:7. ἐν εἰρήνῃ in peace 1 Cor 7:15. ἐκλήθητε ἐν μιᾷ ἐλπίδι τῆς κλήσεως ὑμῶν you were called in the one hope that you share in your call Eph 4:4. ἡμεῖς διὰ θελήματος αὐτου (=θεοῦ) ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ κληθέντες 1 Cl 32:4. εἰς εἰρήνην τοῦ Χριστοῦ ἐν ἐνὶ σώματι Col 3:15. ἐν τῇ σαρκί 2 Cl 9:4. ἐν Ἰσαάκ Hb 11:18 (=Ro 9:7). πόθεν ἐκλήθημεν καὶ ὑπὸ τίνος καὶ εἰς ὸ̔ν τόπον 2 Cl 1:2. εἰς τοῦτο ἵνα for this reason, that 1 Pt 3:9; cp. 2:21. Of Christ: οὐκ ἦλθον καλέσαι δικαίους ἀλλὰ ἁμαρτωλούς (+ εἰς μετάνοιαν v.l.) Mt 9:13; Mk 2:17 (on a prob. double sense in this pass. s. 2); 2 Cl 2:4; cp. vs. 7 (cp. Just., A I, 40, 7 εἰς μετάνοιαν καλεῖ πάντας ὁ θεός); Lk 5:32 (ἐλήλυθα … εἰς μετάνοιαν). Of God: ἐκάλεσεν ἡμᾶς οὐκ ὄντας he called us when we did not exist 2 Cl 1:8. ὁ καλῶν τὰ μὴ ὄντα ὡς ὄντα the one who calls into being what does not exist Ro 4:17 (Philo, Spec. Leg. 4, 187 τὰ μὴ ὄντα ἐκάλεσεν εἰς τὸ εἶναι; cp. Is 41:4; 48:13).—Of the call to an office by God Hb 5:4.—JHempel, Berufung u. Bekehrung (also GBeer Festschr.) ’35; HWildberger, Jahwes Eigentumsvolk ’60.—B. 1276. DELG. EDNT. M-M. TW. -
5 κηδεστής
κηδεστής, ὁ, Jeder durch Heirath Verwandte, Verschwägerte, Plat. Legg. VI, 773 b; – Schwiegersohn, Antiph. 6, 12, Πάρις ἐπεϑύμησε Διὸς γενέσϑαι καὶ κληϑῆναι κηδεστής Isocr. 10, 42, Plut. Pericl. 11 u. A.; – Schwiegervater, Ar. Th. 74, Andoc. 4, 15, D. Hal. 4, 28; – Schwager, sowohl Frauenbruder, Eur. Hec. 834 Lys. 13, 1 u. 40 Andoc. 1, 50, als Mannesbruder, Dem. 30, 12 u. A.; – auch Stiefvater, Dem. 36, 31. – An vielen Stellen tritt der eigentliche Verwandtschaftsgrad nicht deutlich hervor. Vgl. κηδεμών.
-
6 οὐδ-αμόσε
-
7 ἐπί
ἐπί, bei, als adv. ohne Casus bei den Epikern oft, daran, dabei, wo es in der Regel als tmesis gefaßt werden kann; ἐν δ' ἄλοχοι πολιαί τ' ἐπὶ μάτερες Soph. O. R. 182; so bes. ἐπὶ δέ in Aufzählungen, Her. 7, 65. 75. 8, 67; von den Sp. bes. Arr. 5, 5, 1 u. öfter. – Gew. Präposition mit dem gen., dat. u. acc., auf, bei (vgl. ὀπίσω u. ä.).
I. Mit dem gen. – 1) vom Orte, u. zwar – a) eine Ruhe, ein Verweilen ausdrückend, auf, von Hom. an überall; ἐπὶ νηῶν Il. 8, 528; ἐπὶ νεώς Soph. Phil. 512; καϑέζετ' ἐπὶ ϑρόνου Il. 1, 536; λέξασϑαι ἐπὶ πύργων 8, 519; ἐπ' ἀγροῦ Od. 1, 185; στῆναι ἐπὶ πύργου, ἀκτάων u. ä., Il. 16, 700. 20, 15; κεῖσϑαι ἐπὶ χϑονός 20, 345; ἐφ' ἵππων χάζεσϑαι, φεύγειν u. ä., auf dem Wagen, 3, 255. 24, 356, wie ἐπ' ὀχέων 8, 455; so Folgde; ἔβαν οἱ μὲν ἐφ' ἵππων, οἱ δ' ἐπὶ νεῶν Aesch. Pers. 18; ἐπὶ πώλου βεβῶσα, ἐπ' ἀπήνης ἐμβεβῶσα, Soph. O. C. 313 O. R. 802; ἐφ' ἵππων παρῆσαν, zu Roß, Her. 3, 86. 9, 44, Thuc. u. Folgde; βαδίζειν ἐπὶ δυοῖν σκελοῖν, πορεύεσϑαι ἐφ' ἑνὸς σκέλους, Plat. Conv. 190 d; διαβαίνειν ἐπὶ γεφύρας Xen. An. 2, 4, 13; ἐφ' ἧς νήσου ναίει, ἐπ'. ὀρέων, Soph. Phil. 609 O. R. 1106; oft ἐπὶ ξένης (s. z. B. ἀλάομαι), auch Sp., ἐπὶ τῆς γῆς Pol. 1, 37, 8; ἐπὶ τοῦ προαστείου, in der Vorstadt, Thuc. 2, 34, wie ἐπ' ἀλλοτρίας πόλεως Eur. Andr. 137; ἐπὶ τῆς πατρίδος Luc. enc. patr. 9; a. Sp. oft; aber nicht so bei geographischen Eigennamen, vgl. d; ἐπ' ὤμων φέρειν Od, 10, 170, wie λαβεῖν Anacr. 12, 8; λαβὼν ἐπὶ τῆς κεφαλῆς φέρε Ar. Plut. 1198; vgl. Her. 2, 35; σῆμ' ἐπ' ἀσπίδος ἔχει Aesch. Spt. 369, u. oft in diesem Stücke, wie Pind. P. 8, 46; ὀπτᾶσϑαι ἐπὶ τῶν ἀνϑράκων Ar. Ath. III, 86 f; ἐπὶ ξυροῦ ἀκμῆς, ἐπ' ἄκρων, s. ἀκμή, ἄκρος, wie ἐπὶ τῆς γῆς βεβηκότες unter βαίνω, ἐπ' ἀγκύρας ἀποσαλεύω unter ἄγκυρα, vgl. ἐπ' ἀγκυρέων ὥρμεον Her. 7, 88; ἐπὶ κλίνης φερόμενος Andoc. 1, 61; ἐπὶ προςπόλου μιᾶς χωρεῖν, darauf gestützt, Soph. O. C. 780. Aus στὰς ἐπὶ τομίων κάπρου ὄμνυσιν, Dem. 23. 68 (vgl. D. Hal. 5. 1). erklärt sich ἐπὶ τῶν σφαγίων ὅρκους διδόναι Pol. 4, 77, 1; oft bei D. Hal.; auch ἐφ' ἱερῶν τελείων ἑστιᾶσϑαι, Luc. Philops. 21. – An ἐπὶ τοῦ στρατοπέδου εἶναι, im Lager sein, Plut. Rom. 16, u. ä. reihen sich : ἐπ' οἰκήματος καϑῆσϑαι, Hure in einem Bordell sein, Plat. Charm. 163 b; Aesch. 1, 74; ἐπ' ἰατρείου ib. 40; ἐπὶ τῶν ἐργαστηρίων καϑίζειν Isocr. 7, 15. – b) dabei, inder Nähe; ἐπὶ τῶν πηγῶν πλυνοὶ ἔασι Il. 22, 152, oft bei Thuc. ἐπὶ Θρᾴκης, an der thracischen Gränze, z. B. 5, 34, nicht ἐν Θρᾴκῃ, wie auch Her. 7, 6 αἱ ἐπὶ Λήμνου ἐπικείμεναι νῆσοι u. Soph. Ant. 1128 ch. ἐπὶ νόσου πόλις ἔχεται erklärt werden kann; aber für τὴν πόλιν οἰκοῦντες ἐπὶ τοῦ Ἰσϑμοῠ Thuc. 1, 13 steht ἐπὶ τῷ Ἰ 1, 56; μένειν ἐπὶ Θρᾴκης Xen. An. 7, 6, 25; vgl. 2, 5, 18; ἑστεῶτες ἐπὶ τῶν ϑυρέων Her. 5, 92, 3; οἱ ἐπὶ τῶν οἰκημάτων καϑήμενοι Aesch. 1, 74; ἡ ἐπὶ τοῦ ποταμοῦ μάχη Dem. 18, 216; oft Pol. αἱ ἐφ' Ἑλλησπόντου πόλεις, am H., 18, 27, 8; στρατοπεδεύεσϑαι ἐπί τινος 1, 73, 6; μένειν ἐπὶ τούτων τῶν τόπων 21, 8, 13; ἐπὶ τῆς οἰκίας, zu Hause, 14, 7, 1; während αἱ ἐπὶ τῆς Ἀσίας πόλεις oft = ἐν τῇ Ἀσίᾳ, vgl. οἱ ἐπὶ τῆς Ἀσίας κατοικοῠντες Isocr. 12, 103; übtr., ἔμενεν ἐπὶ τῆς ὀργῆς, ὑπάρχειν ἐπὶ τῆς γνώμης, dabei bleiben, Pol. 3, 9, 7. 5, 76, 6, wie Dem. 4, 6 ἐπὶ γνώμης γίγνεσϑαι u. μένειν ἐπὶ τούτων, ἃ κατέστραπται 4, 9; ἐπὶ τῆς ἀρχῆς μένειν, im Amte bleiben, Xen. Ag. 1, 37. – c) in Gegenwart, vor, bes. ἐπὶ μαρτύρων, vor Zeugen, Antiph. II γ 10; Is. 7, 29; Xen. Hell. 6, 5, 38 u. Folgende, oft N.T., ἐπ' ἐγγυητῶν Xen. Vectig. 3, 14; ἐπωμόσαντο ἐπὶ τῶν στρατηγῶν Dem. 18, 173; ἐπὶ δυοῖν κλητήρων καλεῖσϑαι Plat. Legg. VIII, 846 b; ähnlich γράψομαί σε παρανόμων ἐπὶ Ῥαδαμάνϑυος Luc. Catapl. 18; κατηγορεῖν ἐπὶ τοῦ βασιλέως D. S. 16, 93. Daher ἐπ' ἐκκλησίας, in einer Versammlung, Thuc. 8, 81, wie Po lyaen. 5, 3, 2. Hierher kann man rechnen: ἐπ' ὀμμάτων εἰςορᾶν τινα, vor Augen, Eur. Suppl. 1154; – ἐφ' ἑαυτῶν, für sich allein, von Her. an nicht selten, wie schon Hom. σιγῇ ἐφ' ὑμείων Il. 7, 195; ἐν στέγῃ ἐρήμῃ ἐφ' ἑωυτῶν κεῖσϑαι Her. 2, 2; αὐτοὶ ἐφ' ἑαυτῶν ἐχώρουν Xen. An. 2, 4, 10; ἐφ' ἑαυτῶν πλεῖν Thuc. 8, 8; σκοπεῖν 6, 40; αὐτὴ ἐφ' ἑαυτῆς, an und für sich. Plat. Conv. 180 e; αὐτὸν ἐφ' ἑαυτοῠ διεξιέναι Soph. 217 c; Ggstz ist κατὰ τωὐτό, Her. 1, 142; vgl. übrigens unten 21 b). Auch οὐδεὶς ἐπ' ἀνϑρώπων, keiner unter den Menschen, Soph. Ant. 784, gehört wohl hierher; vgl. οἱ δ' ἐπ' ᾐϑέων λεκτοί O. R. 18. – d) Bewegung wohin, das Streben andeutend, dort zur Ruhe zu kommen; τὴν μὲν καϑεῖσεν ἐπὶ ϑρόνου Il. 18, 389; κατέϑηκεν ἐπὶ χϑονός 3, 293; vgl. λέπαδν' ἐπ' αὐχένων τίϑησι Aesch. Pers. 187; ἐπὶ τῆς γῆς καταπίπτειν Xen. Cyr. 4, 5, 54; ἐφ' ἵππων βάντες Il. 18, 551, ἀναβάντες Xen. Cyr. 3, 3, 27; περάαν νήσων ἐπὶ τηλεδαπάων Il. 21, 454; κύματ' ἐπ' ήϊόνος κλύζεσκον 23, 61; προτρέποντο μελαινάων ἐπὶ νηῶν 5, 700; γεγωνεῖν ἐπὶ Αἴαντος κλισίης, bis zu dem Zelt hin, 8, 224. Von Her. an bei den Geschichtsschreibern bes. ἀποπλεῖν ἐπὶ Αἰγύπτου, ἐτράποντο ἐπ' Ἀϑηναίων, 1, 1. 5, 73. 5, 57; Xen. Hell. 1, 2, 11 Cyr. 6, 1, 25 An. 3, 1, 3; Aesch. Prom. 661 ἐπὶ Δωδώνης ϑεοπρόπους ἴαλλεν; Eur. El. 1343 στεῖχ' ἐπ' Ἀϑηνῶν; ἐπ' οἴκου ἀπελαύνειν, ἀποκομισϑῆναι, Her. 2, 121, 4; Thuc. 4, 99 u. oft Pol. – So ὁδὸς ἡ ἐπὶ Καρίας φέρουσα Her. 7, 31; ἡ ἐπὶ Βαβυλῶνος ὁδός Xen. Cyr. 5, 2, 37; προῆγε τὴν ἐφ' Ἡραίας Pol. 2, 54, 12; στέλλεσϑαι τὴν ἐπὶ Ἑλλάδος Luc. Nigr. 3. Dah. τείχεα τὰ ἐπὶ Θρᾴκης, die dorthin liegen, Her. 6, 33, wie κόλπος ἐπὶ Παγασέων φέρων 4, 193. Vgl. noch Thuc. 2, 90 ἔπλεον ἐπὶ τὴν ἑαυτῶν γῆν ἔσω ἐπὶ τοῦ κόλπου. – 2) übertr., begleitende u. veranlassende Umstände ausdrückend; – a) sagen, ἐπὶ τοῦ καλοῦ παιδός, d. i. bei dem Knaben, in Ansehung desselben, Plat. Charm. 155 d, vgl. Legg. VII, 793 e Rep. V, 475 a, wo ἐπ' ἐμοῦ λέγειν = an meinem Beispiel; bes. bei grammatischen Ausdrücken, z. B. τὸ τακερὸν ἔταξεν ἐπὶ τοῦ τρυφεροῦ, Ath. IX, 366 b; vgl. Plut. aud. poet. 4. Hieran reihen sich Wendungen des Her., nach Jemandem benannt werden, καλεῖται Γυγάδας, ἐπὶ τοῦ ἀναϑέντος, ἐπωνυμίην, 1, 14. 4, 45; ὄνομα γίγνεταί μοι ἐπί τινος 4, 148; ἐπώνυμος γίγνομαι ἐπί τινος 4, 184; δοκέουσι κληϑῆναι ἐπὶ τοῦδε, διότι 2, 57 u. öfter (anders ἐπ' ὀνόματος τούτου ἦν, ich war darauf eingeschrieben, ich führte ihn, Dem. 39, 211; εἰπεῖν ἐπ' ὅρκου Her. 9, 11. – Aehnlich ἐπί τινος ἐπαίνους ποιεῖσϑαι Dem. 60, 12; ἐπὶ πάντων ὀργίζεσϑαι, bei Allem, über Alles, 21, 183. Bei Veranlassung, bei Gelegenheit, ἐπὶ τῶν ἄλλων ἐτεϑέαντο ϑρασὺν ὄντα Dem. 21, 2, wie ἐπὶ πολλῶν ἰδεῖν 2, 1, dem ἐν τοῖς παροῠσι πράγμασι entspricht; ἐφ' ἑνὸς παριδεῖν, in einem Stücke, Lycurg. 64; öfter σκοπεῖν, ϑεωρεῖν ἐπί τινος, vgl. Xen. Mem. 3, 9, 3; Plat. Theaet. 157 a Rep. III, 406 c; τὰς ἐναντιώσεις ἐπὶ μὲν τῶν λόγων τηροῦντες, ἐπὶ δὲ τῶν ἔργων μὴ καϑορῶντες Isocr. 13, 7; ἀγνοεῖν ἐπί τινος Xen. Mem. 2, 3, 2; ἐπὶ τοῦ βοηϑεῖν τὴν χάριν ἀποδιδόναι Dem. 21, 70; οἱ ἐφ' ἑκάστης μαντείας προφαινόμενοι ϑεοί 21, 54. Stärker ἡ ἐπ' Ἀνταλκίδου εἰρήνη, auf seine Veranlassung, durch seine Vermittelung abgeschlossen, Xen. Hell. 5, 1, 35; vgl. Wolf zu Dem. Lept. 42 u. 83; ἐπ' ἀνϑρώπου 105; αἱ ἐπ' Ἀσδρούβου γενόμεναι ὁμολογίαι Pol. 3, 15, 5; λόγον ἐπέχειν ἐπὶ Ῥωμαίων 18, 35, 3, an 1) c) erinnernd; σωζοίμεϑα ἐπί τινος ἀλογίας Plat. Phil. 14 a. – b) ἐφ' ἑαυτοῦ κεῖσϑαι, οἰκῆσαι, selbstständig, unabhängig, neben αὐτόνομος Thuc. 2, 63; ἐπὶ προστάτου οἰκεῖν Lys. 31, 9, unter dem Schutze; – τὸ ἐφ' ἑαυτῶν προορώμενοι, was sie angeht, ihr Privatinteresse, Thuc. 1, 17. – c) über Etwas gesetzt werden, zur Bezeichnung des Amtes u. Geschäftes, ἐφ' οὗ ἐτάχϑημεν Her. 5, 109; ἐπὶ τοῠ νέκταρος τετάξῃ Luc. D. D. 4, 4; αἱ ἐπὶ τούτων ἐφεστηκυῖαι ἀρχαί Plat. Rep. V, 460 b; ἐπὶ τοῦ ϑεωρικοῦ κατασταϑείς, darüber gesetzt, Dem. 18, 118, im Psephisma; ἐφ' ἧς ἀρχῆς ᾕρησαι Xen. Mem. 3, 3, 2; öfter bei den Rednern u. Sp. οἱ ἐπὶ τῶν πραγμάτων, die mit Staatsgeschäften Beauftragten, Dem. 18, 147; οἱ ἐπὶ τοῦ δανείζειν ὄντες 56, 48; ähnlich ἐπὶ τῆς ἐργασίας ὤν, ἐπὶ τῆς κατηγορίας, ἀπολογίας εἶναι, 33, 4. 59, 115; vgl. πράττειν ταῠτα, ἐφ' ὧν ἐστι νῠν, wobei er jetzt ist, 6, 3; ὁ ἐπὶ τοῦ ὀρύγματος, der Henker, Lycurg. 121 (ἐπὶ τῳ ὀρύγματι Din. 1, 62), wie ὁ ἐπὶ τῶν δεσμῶν Luc. Toz. 29 u. ὁ ἐπὶ τοῦ βασάνου, = βασανιστής, Phryn. 474; ὁ ἐπὶ τῆς φρουρᾶς Plut. Arat. 34; οἱ ἐπὶ τῶν ἔργων D. Sic. 13, 47; ὁ ἐπὶ τῶν ὅπλων (στρατηγός). Oberbefehlshaber der Schwerbewaffneten, Dem. 18, 38. 115; ὁ ἐπὶ τῶν ὁπλιτῶν 116, immer in Dokumenten. Oft Pol. οἱ ἐπὶ τῶν ϑηρίων, Führer der Elephanten, 1, 34, 1; ἐπὶ πάντων καταστήσας 5, 72, 8; ἡγεμόνα ἐπὶ πάσης τῆς γῆς κατέλιπεν αὐτόν 3, 35, 4, vgl. 5, 71, 11; ὁ ἐπὶ τοῦ οἴνου, der Kellermeister, Plut. Pyrrh. 5; ὁ ἐπὶ τοῦ νομίσματος, der Münzmeister, Aem. P. 23; so bei Späteren eine gewöhnliche Umschreibung, ὁ ἐπὶ τῆς σκηνῆς, Schauspieler; οἱ ἐπ' ἀξίας, die in Amt u. Würden, Luc. Nigr. 24. Vgl. II. 3. – d) ἐπὶ καιροῦ νόμους τιϑέναι, nach Erforderniß der jedesmaligen Umstände, Dem. 20, 90, vgl. 23, 105 u. unter 3; ähnl. ἐπ' ἀληϑείας οὐδεμιᾶς εἰρημένα, gegen alle Wahrheit, 18, 17; ἐπὶ τῶν παλαιῶν νόμων, gemäß, Plat. Legg. III, 700 a. – 3) Von der Zeit, die als begleitender Nebenumstand zu betrachten, unter, während; ἐπ' εἰρήνης, im Frieden, Il. 2, 797; ἐπὶ προτέρων ἀνϑρώπων 3, 637; ἐπὶ Κρόνου Hes. O. 111, wie τὰ ἐπὶ Κρόνου καὶ 'Ρέας Plat. Crat. 402 a; ἐπὶ τῶν ἡμετέρων προγόνων Xen. Cyr. 1, 6, 31; bes. bei Geschichtsschreibern Bezeichnung der Regierungszeit, ἐπὶ τούτου τυραννεύοντος, ἐπὶ Δευκαλίωνος βασιλῆος, ἐπὶ Μήδων ἀρχόντων, Her. 1, 15. 56. 134; ἐπὶ Κέκροπος 8, 44; ἐπὶ ἐφόρο υ μὲν ὄντος – ἄρχοντος δέ Xen. Hell. 1, 2, 1, u. so gew. bei Anführung der Archonten; ἐπὶ τῶν τριάκοντα Lys. 13, 2; ἐπ' ἐμεῦ, zu meiner Zeit, im Ggstz von πρότερον, Her. 2, 46, wie ἐπ' ἐμοῠ γάρ, οὐχὶ πάλαι Dem. 3, 2; οἱ ἐφ' ἡμῶν Xen. An. 1, 9, 12 Hell. 3, 4, 16; ἐπὶ τῆς ἐμῆς ζοῆς Her. 1, 38, wie οἱ ἐπὶ τοῠ σοῠ βίου γεγονότες Plat. Phaedr. 242 a; ἐπ' ἐμῆς νεότητος, in meiner Jugend, Ar. Ach. 211; ἐπὶ γήρως Isocr. 5, 12; Pol. 18, 38, 8; ἐπὶ τελευτῆς, im Ggstz von τὴν μὲν ἀρχήν, Isocr. 4, 122; ἐπὶ τοῦ λοιποῦ χρόνου Din. 2, 22; ἐπὶ τῶν καιρῶν, zur rechten Zeit, Aesch. 3, 220; ἐπὶ τοιαύτης ἀκαιρίας, zu solcher Unzeit, 211; ἐπὶ τῶν πράξεων, bei, Xen. Cyr. 1, 6, 25; ἐπ' αὐτοῠ τοῦ κινδύνου Pol. 5, 65, 6; ἐπὶ τῶν δείπνων D. Sic. 4, 3; ἐπ ὶ τῆς τραπέζης, bei Tische, Plut. Alex. 23; ἐπὶ τοῦ ποτηρίου 53, wie ἐπὶ τῆς κύλικος Luc. pisc. 34; Paus. sagt sogar oft ἐπ' Ὀλυμπιάδος, u. Luc. D. Mort. 11, 2 ἐπὶ μιᾶς ἡμέρας; aber ἐφ' ἡμέρης ἑκάστης Her. 5, 117 ist distributiv. – Allgemeiner ἐπὶ πολλῆς ἡσυχίας καὶ ἠρεμίας ὑμῶν, während ihr ganz unthätig waret, Dem. 13, 8; ἐπὶ σχολῆς, in Mußestunden, Aesch. 3, 100; ἐπ' ἀδείας, in Sicherheit, Plut. Sol. 22. – 4) Bei Zahlen distributiv, je, zu, eigtl. das räumliche Nebeneinander andeutend, ἐπὶ τεσσάρων ταξάμενοι τὰς ναῠς Thuc. 2, 90; vgl. Xen. Hell. 1, 6, 29; bes. von der Aufstellung der Soldaten, ἐπὶ τριῶν u. ä., drei Mann hoch, An. 1, 2, 15 u. öfter; ἐπὶ πεντήκοντα ἀσπίδων συνεστραμμένοι Hell. 6, 4, 12; vgl. στρατιὰ παρατεταγμένη οὐκ ἐπ' ὀλίγων ἀσπίδων Thuc. 7, 79, d. i. in ziemlicher Tiefe; τὸ μέτωπον ἐπὶ τριακοσίων, die Fronte betrug 300 Mann, Cyr. 2, 4, 2; ἐφ' ἑνὸς ἦν ἡ κατάβασις An. 5, 2, 6, es konnte nur ein Mann nach dem andern herabsteigen; ähnlich wird ἐπὶ κέρως, ἐπὶ φάλαγγος γενέσϑαι, καϑίστασϑαι, προάγειν gesagt, Cyr. 6, 3, 21. 4, 34 An. 4, 3, 26. 6, 6; auch ὁ τοῖχος ἦν ἐπὶ ὀκτὼ πλίνϑων, acht Ziegel breit, 7, 8, 14. – 5) Meist an 21 sich anschließend, werden ganz adverbial: ἐπ' ἴσας, Soph. El. 1051; οὐδ' ἐπὶ σμικρῶν λόγων, Ai. 1247, auch nicht im Geringsten; ἐπὶ σπουδῆς, = σπουδαίως, Plat. Conv. 192 c; ἀσϑενεῖς τε καὶ ἐπὶ μιᾶς ῥοπῆς, Thuc. 5, 103; ἐπὶ τῆς ἀληϑείας, Dem. 18, 22; Pel. oft; καὶ τοῠ πράγματος, Dem. 21, 72; ἐπί κεφαλαίων εἰπεῖν, 60, 6, D. Hal.; ἐπὶ παραδείγματος ἔσται ὁ λόγος, Aesch. 1, 177; ἐπ' ἐξουσίας, Dem. 9, 61 u. Folgende; ἐπ' ἀδείας, Luc. u. A.
II. Mit dem dat., – 1) vom Orte, wie mit dem gen., – a) die Ruhe ausdrückend, auf; bei Hom. seltener als der gen.; ἕζετ' ἐπὶ ξεστοῖσι λίϑοισι Od. 3, 406; Il. 6, 354; καίειν ἐπὶ βωμῳ 8, 240; vgl. Thuc. 6, 3; ναίουσ' ἐπ' ὄχοις Aesch. Prom. 712; ἐμεῦ ζῶντος καὶ ἐπὶ χϑονὶ δεκρομένοιο Il. 1, 88; Hes. O. 90; ἄριστον ἄνδρα τῶν ἐπὶ χϑονί Soph. Tr. 808; τἀπὶ Τροίᾳ Πέργαμα Phil. 353. 607; δεῖπν' ἐπ' ἐσχάρᾳ πυρὸς ἔϑυον Aesch. Eum. 108; ἐπ' ἀλλήλαισιν ἀμφικείμεναι Soph. O. C. 1616; κείμενος ἐπὶ τῇ πυρᾷ Plat. Rep. X, 614 b; ἔκειντο ἐπ' αὐτῷ Xen. An. 1, 8, 27; ἐπὶ ταῖς οἰκίαις τύρσεις ἐπῆσαν 4, 4, 2; aber δικάζειν δίκας ἐπὶ ταῖς οἰκίαις = im Hause, Ar. Vesp. 801; vgl. ἐπὶ τοῖσι κουρείοισι τῶν καϑημένων Plut. 338 u. ἐπὶ δώμασιν ἕλκειν ζωάν Eur. Phoen. 1534; κληρούχους ἐπὶ τῇ χώρῃ λείπουσι, im Lande, Her. 5, 77; μένειν ἐπὶ τοῖς ὅπλοις, bei den Waffen, im Lager, Xen. Cyr. 7, 2, 8; – ἐπὶ τῇ κεφαλῇ ἔχειν ἄγγος Her. 5, 12; ἐπὶ ταῖς κεφαλαῖς καὶ τοῖς ὠσὶν ἀλωπεκίδας φορεῖν, über Kopf u. Ohren, Xen. An. 7, 4, 4; ἐπ' ὤμοις φέρειν Eur. Phoen. 1139; ἐφ' ἵππῳ, zu Pferde, Xen. Cyr. 5, 2, 1, mit der v. l. ἐφ' ἵππου, s. oben. – Bei, an, ἐπ' ὠκυρόῳ Κελάδοντι μάχοντο Il. 7, 133; ἐπὶ φάτνῃ 5, 271; πάϊς δέ οἱ ἦν ἐπὶ μαζῷ Od. 11, 448; ἐπ' Ἀλφεῷ ἄλσος Pind. Ol. 8, 9; oft in Prosa, bes. bei den Geschichtsschreibern, z. B. ἐπὶ τῷ ποταμῷ Her. 4, 86; ἡ ἐπὶ Λοκροῖς νῆσος Thuc. 2, 32; vgl. Her. 7, 235; ἐπὶ ϑαλάττῃ οἰκεῖν Xen. Cyr. 7, 4, 9; ἐπὶ τοῖς ὅπλοις μένειν Cyr. 7, 2, 8; oft ἐπὶ ταῖς πύλαις, am Hofe, wie an den Pforten, Soph. Ai. 49; ἐπὶ ϑύραις κοιμώμενος, an der Thür, Plat. Conv. 203 d; vgl. ἐπ' αὐτῷ νῦν ἐσμὲν ἤδη Polit. 274 b; ἐπὶ τῷ δεξιῷ κέρᾳ, auf dem rechten Flügel, Thuc. 1, 50; Xen. An. 1, 8, 20, oft; ἐπὶ τοῖς ὁρίοις, an, auf der Grenze, 5, 4, 1; ἥλιός ἐστιν ἐπὶ δυσμαῖς, dem Untergang nahe, 7, 3, 34; ἐπὶ τελευτῇ τοῠ βίου γίγνεσϑαι, dem Tode nahe sein, Mem. 1, 5, 2; – ἐπὶ τοῖς δικασταῖς λέγειν, bei, vor den Richtern, Dem. 19, 243, vgl. oben gen. – b) Auch bei Verbis der Bewegung, so daß der Ort, wo man zur Ruhe kommt, angezeigt wird, auf; ἐκ δὲ καὶ αὐτοὶ βαῖνον ἐπὶ ῥηγμῖνι ϑαλάσσης Od. 15, 498; vgl. bes. νῆα ἐπ' ἠπείροιο ἔρυσσαν ὑψοῠ ἐπὶ ψαμάϑοις Il. 1, 486; κατέδησαν ἐπὶ κάπῃσιν, banden an Krippen, 8, 434; πρήνης ἐπὶ γαίῃ κάππεσε 16, 310; πῖπτον ἐπ' ἀλλήλοις Aesch. Pers. 498; εἰ γὰρ ϑανόντι νὺξ ἐπ' ὀφϑαλμοῖς πέσοι Sept. 385; ἐπὶ γᾷ πέσε Soph. Ant. 134; χωρεῖ ἐφ' ἡμῖν El. 1425; ἥκει ἐπὶ ἀνδρὶ τῷδε τελευτή O. C. 1479; δρᾶ νῦν τάδε μηδ' ἐπ' ἄλλοισιν τρέπε Ant. 1094; βλέπειν ἐπί τινι Ai. 338; übertr., ἐπὶ φρεσὶ ϑῆκε, Hom. oft; ἐπὶ οἷ καλέσας, zu sich, Od. 17, 330; – oft auch in feindlicher Beziehung, auf, gegen, ἧκε δ' ἐπ' Ἀργείοισι κακὸν βέλος Il. 1, 382; ἐπὶ Τυδείδῃ ἐτιταίνετο τόξα 5, 97; ἐπ' ἀλλήλοισι φέρον ἄρηα 3, 132; ἰϑύνειν, ἔχειν ἵππους ἐπί τινι, 8, 110. 5, 240. 829; ἐφ' Ἕκτορι ἀκοντίσσαι 16, 358. So ἀνὴρ ἐπ' αὐτῷ τέτακται Aesch. Spt. 429; Ἀτρέως παῖδας ἐπ' Ἀλεξάνδρῳ πέμπει Ag. 61; ἐπ' ἀνδρὶ τοῦτ' ἐμήσατο στύγος Ch. 983; ἐπ' ἐχϑροῖς χεῖρα φονίαν τρέπειν Soph. Ai. 759; vgl. Eur. Rhes. 577. 580; seltener in Prosa, wie συνιστάναι τινὰ ἐπί τινι, gegen Jem. aufwiegeln, Her. 6, 74; συνομνύναι ἐπί τινι 7, 235; ἐπὶ τοῖς πλήϑεσιν ἰδίᾳ δυνάμει κεκτῆσϑαι Dem. 23, 124, wie ἐφ' ἡμῖν ὄντα 137; bes. von feindlicher Gesinnung (s. unten 5). – c) Das räumliche Nebeneinander drückt auch eine Fülle aus, ὄγχνη ἐπ' ὄγχνῃ γηράσκει, μῆλον δ' ἐπὶ μήλῳ Od. 7, 120, Birne an Birne, wie μεῖζον δ' ἐπὶ κέρδεϊ κέρδος ἔσσεται Hes. O. 642; ἐσλὰ ἐπ' ἐσλοῖς δόμεν Pind. Ol. 9, 84; ἄτην ἑτέραν ἐπάγειν ἐπ' ἄτῃ Aesch. Ch. 398; πήματ' ἐπὶ πήι μασι πίπτοντα Soph. Ant. 950; φόνος ἐπὶ φόνῳ, Mord auf Mord, Eur. I. T. 197; μυρία ἐπὶ μυρίοις ἔϑνη Plat. Legg. I, 638 e; woran sich das äußere Hinzukommen reiht, ἄλλα τε πόλλ' ἐπὶ τῇσι, zu, außer diesen, Il. 9, 639, vgl. οὐ γάρ τι στυγερῇ ἐπὶ γαστέρι κύντερον ἄλλο Od. 7, 216, wie ἄλλοισι δ' ἐπ' ἄλλοι μεγάλοι Pind. Ol. 1, 113; ἐπὶ τῷδε ἀνέστη, zu, nach ihm, Il. 7, 163; τἀπὶ τούτοις Aesch. Ag. 246; κἀπὶ τοῖςδε τὴν χάριν πρόςϑες Soph. Tr. 1242; ἐπὶ Μόσχῳ Δεξίϑεος εἰςῆλϑε Ar. Ach. 13; in Prosa, ὑποσχόμενος ἀδελφὴν ἑαυτοῦ δώσειν καὶ χρήματα ἐπ' αὐτῇ Thuc. 2, 101; öfter bei Xen., z. B. Hell. 6, 5, 38, Sp., wie Arr. An. 1, 14, 2, bes. bei Aufzählungen; ἐπὶ τούτῳ, außerdem, Her. u. A.; τἀπὶ τούτοις, das Weitere, Her. 9, 78; ἐπὶ πᾶσι, zuletzt, endlich, Sp.; – ἐπί τινι εἶναι, hinter Einem, bei Aufstellungen, Xen. Cyr. 6, 3, 24, oft; οἱ ἐπὶ πᾶσιν, das letzte Glied, ib. 25; – ἐπὶ τῷδε ἠγόρευε, nach diesem, Eur. Or. 898; Xen. An. 3, 2, 4. – Auch in Zahlenverbindungen, πέμπτος ἐπὶ εἴκοσι Pind. N. 6, 60; τρίτος ἐπὶ δέκα Aesch. Ag. 1587; bes. bei Sp., wie Plut., auch bei Cardinalzahlen, τριακόσι οι ἐπὶ χιλίοις Popl. 9. – Aehnlich ist γαμεῖν ἄλλην γυναῖκα ἐπὶ ϑυγατρὶ ἀμήτορι Her. 4, 154 u. das in späterer Prosa häufige ζῆν ἐπὶ παισίν u. τελευτᾶν, bei Kindern, d. i. Kinder habend, mit Hinterlassung von Kindern; vgl. Hdn. 4, 2, 1. 3, 15, 7; Alciphr. 1, 3; vgl. παλλακὴν ἐπ' ἐλευϑέροις παισὶν ἔχειν Dem. 23, 53. – d) übh. begleitende Umstände; εἰ δὴ καὶ ταχὺς ἔσκε ϑέειν ἐπὶ εἴδεϊ τῷδε, bei dieser Gestalt, Od. 17, 308, wie οὐκ ἄρα σοίγ' ἐπὶ εἴδεϊ καὶ φρένες ἦσαν 17, 454; vgl. Il. 13, 485; dem ἐν entsprechend, ἐνὶ πτολέμῳ ἠδ' ἀλλοίῳ ἐπὶ ἔργῳ 4, 258; καιρὸς ἐπὶ πᾶσιν ἄριστος, bei Allem, Hes. O. 692. In anderen Nebenbeziehungen, βοῦς ἐπὶ Πατρόκλῳ πέφνεν, ihm zu Ehren, Il. 23, 776, wie ἀεϑλεύειν, ἄεϑλα κατατιϑέναι ἐπί τινι, ib. 274 Od. 24, 91; vgl. Soph. Ai. 1319; ὁ λίϑινος λέων ἕστηκεν ἐπὶ Λεωνίδῃ, zu Ehren des L., auf seinem Grabe, Her. 7, 225; dah. (ἔπαινον) λέγειν ἐπί τινι, bei einem (Todten) sprechen, ihm eine Lobrede halten, Thuc. 2, 34; Plat. Menex. 234 b; ἐρῶν ἐπὶ τοῖς τετελευτηκόσι Dem. 18, 285. 20, 141; Lys. 2, 1; μονομαχίας ἐπὶ τῷ πατρὶ ποιεῖν, dem Vater zu Ehren, Pol. 32, 14, 5; κείρεσϑαι χαίτας ἐπ' Ἀδώνιδι, um den Adonis, Bion 1, 81, s. unten 4). – Vgl. ἐπὶ τῷ τεϑυμένῳ τόδε μέλος Aesch. Eum. 325; πάρεστι δ' εἰπεῖν ἐπ' ἀϑλίοισιν geht in die Bedeutung von περί über, Sept. 905; λέξωμεν ἐπ' Ἀργείοις εὐχὰς ἀγαϑάς, Wünsche für die Arg., Suppl. 625, wie ταῦτ' ἐφ' ἡμῖν Φοῖβος εἰρηκὼς κυρεῖ Soph. O. C. 415, in Beziehung auf uns; vgl. κἀπὶ τῷ λέγει τάδε Ai. 784; τἀπὶ σοὶ κακά, dein Unglück, Phil. 795; vgl. noch ϑερμὴν ἐπὶ ψυχροῖσι καρδίαν ἔχεις, für, Ant. 88; ἐπὶ τοῖς φϑίμένοις ἀμελεῖν, in Beziehung auf die Todten, an den Todten, El. 237; – ἐπὶ τῇ κύλικι ᾄδειν, beim Becher singen, Plat. Conv. 214 b (wofür Luc. Philops. 34 ἐπὶ τῆς κύλικος φιλοσοφεῖν sagt, s. oben); ἐπ' οἴνοις, Phereer. Ath. VIII, 364 c. – So ἐπὶ τῷ παρόντι, bei der gegenwärtigen Gelegenheit, Thuc. 2, 36; ἐπὶ πᾶσι παρεῖναι, bei jeder Gel., Xen. Cyr. 4, 5, 44; – nur p. ἐπὶ δακρύοις, unter Thränen, Eur. I. A. 1184 u. öfter; ἐπ' ἀσφάκτοις μήλοις, ohne geopfert zu haben, Ion 235. – 2) Von der Zeit; ἐπὶ νυκτί, ἐπ' ἤματι, bei Nacht, an dem Tage, Il. 8, 529. 10, 48, wie Od. 2, 284, an einem Tage; ἐφ' ἡμέρῃ ἠδ' ἐπὶ νυκτί Hes. O. 102; αἰὲν ἐπ' ἤματι, Tag für Tag, Soph. O. C. 694 ch., wofür Her. ἐπ' ἡμέρῃ ἑκάστῃ sagt; ἐπὶ τῷ δείπνῳ, beim Mahle, Xen. Cyr. 1, 3, 12; ähnl. ἐπὶ τῷ σίτῳ πίνειν 6, 2, 7 (vgl. Mem. 3, 14, 2 ἐσϑίειν ἐπὶ τῷ σίτῳ ὄψον, zum Brote); oft bei Sp., wie Plut. ἐπὶ χρόνῳ, ἐπὶ ὥρᾳ. – Auch nach, an 1 c erinnernd, ἐπ' ἐξειργασμένοις, nach der That, Aesch. Pers. 517, wie ἥκειν ἐπ' ἐξ. Her. 4, 164. – 31 In ὅς μ' ἐπὶ βουσὶν εἷσε Od. 20, 209, βουσὶν ἐπ' ἀλλοτρίῃσι καϑήμενος ib. 221 ist die ursprüngliche örtliche Bdtg, bei den Ochsen, verbunden mit dem dieselben Hüten; vgl. οὖρον κατέλειπον ἐπὶ κτεάτεσσιν ἐμοῖσιν 15, 89; ποιμαίνειν ἐπ' ὄεσσι Il. 6, 25. 4, 106; u. so wird – a) ἐπί c. dat. wie I. 2 c von Amt und Geschäft gebraucht; ἐπὶ σκηπτουχίᾳ ταχϑείς Aesch. Pers. 289; ἐπὶ δμωῇσι σημαίνειν, den Befehl über die Mägde haben, Od. 22, 427; ὁ ἐπὶ ταῖς μηχαναῖς, ἐπὶ ταῖς ἄρκυσι, Xen. Cyr. 6, 3, 28. 2, 4, 25; ἄρχων ἐπὶ τούτοις ἦν 5, 3, 56; ναύαρχος ἐπὶ ταῖς ναυσίν An. 1, 4, 2; καταλιπὼν ἐπὶ ταῖς ναυσὶν Ἀντίοχον Hell. 1, 5, 11; οἱ ἐπὶ τούτοις ὄντες, die dazu beordert waren, An. 4, 1, 13; οἱ ἐπὶ τοῖς καμήλοις ἄνδρες Cyr. 6, 3, 33; ἐπὶ τῷ ϑεωρικῳ τεταγμένος Dem. 18, 55 im Gesetz; οἱ ἐπὶ τοῖς μακροῖς πλοίοις 58, 55; οἱ ἐπὶ τοῖς πράγμασιν ὄντες, die Staatsmänner, 9, 2; Sp. sagen μάντεις ἐπ' ὄρνισι. – b) ἐπί τινι εἶναι, in Jemandes Gewalt stehen; ἄρχει τις αὐτῶν ἢ 'πὶ τῷ πλήϑει λόγος; hat das Volk zu sprechen? Soph. O. C. 66; τὰ δ' οὐκ ἐπ' ἀνδράσι κεῖται, steht nicht in ihrer Macht, Pind. P. 8, 76; so ἐπί τινι εἶναι, γίγνεσϑαι, Her. 7, 52; εἰμὶ ἐπὶ τῷ βουλομένῳ Plat. Gorg. 508 c; Xen. Cyr. 4, 2, 13. 4, 5, 15; τὰ μὲν ἐπ' ἐμοί 5, 4, 11; ἐπὶ μάντεσιν ἦν, es stand bei den Sehern, 1, 6, 2; τό γε ἐπ' ἐκείνῳ εἶναι An. 6, 4, 23; Hell. 3, 5, 9; ἐπὶ Τημένῳ ἐσώϑη ποτ' ἄν, wenn es auf den T. angekommen wäre, Plat. Legg. III, 692 b; μὴ ἐπὶ τούτοις ἐξερημῶσαι τὸν οἶκον Is. 7, 33; ἐφ' ὑμῖν ποιήσαντες, die es in eure Gewalt gaben, Dem. 18, 215; ἐπὶ τῇ τῶν λεγόντων δυνάμει τὸ πρᾶγμα κατ αστῆσαι, es solle nicht die ganze Verhandlung der Macht der Redner anheimgestellt sein, 22, 11; ἐπί τινι ποιεῖσϑαι Plut. Sert. 6; τίϑεσϑαι Aristid. 24; τὰ μὲν τότ' ἦν ἐπὶ τοῖς τότ' ἤϑεσι, hing davon ab, Dem. 20, 114; – auch ἐπὶ τοῖς ϑεοῖς ἐστιν – ὥστε καὶ διδόναι Plat. Alc. II, 148 c. – Dah. δίαιται ἐγένοντο ἐπὶ τοῖς νόμοις, unter Herrschaft der Gesetze, den Gesetzen gemäß, Dem. 24, 56; ἐπὶ πᾶσι δικαίοις, ganz dem Rechte gemäß, 20, 88; Aesch. 3, 170. – 4) Der Grund, die Veranlassung, wegen, um, aus; γελᾶν ἐπί τινι, über Einen lachen (wo man dabei steht u. das Lachen als ein äußeres Zusammentreffen erscheint), Il. 2, 170 Od. 20, 358; μογεῖν ἐπί τινι, sich um Etwas abmühen, Il. 1, 162; ἐπὶ σοὶ μάλα πόλλ' ἔπαϑον, um deinetwillen erduldet' ich viel, 9, 492; αἰκίζει τοιοῖςδ' ἐπ' αἰτιάμασιν, um solcher Beschuldigungen willen, Aesch. Prom. 255; δυςφορεῖν, κομπάζειν, Sept. 762 Ag. 1373; γελᾶν Eum. 130; ἐπ' εὐνοίᾳ, um des Wohlwollens willen, Sept. 998, wie öfter bei Sp.; Lys. 22, 11; Dem. 18, 273; γέ λωτα γενέσϑαι ἐπὶ τῇ παῤῥησίᾳ αὐτοῦ Plat. Conv. 222 c; ἐπαινεῖν ἐπί τινι Isocr. 15, 121; ἐπὶ συμφοραῖς οὐδεμίαν ἡμέραν ἀδακρυτὶ διάγομεν 14, 47; ἐφ' αἵματι φεύγειν, um einer Blutschuld, eines Mordes willen in die Verbannung gehen, Dem. Md. 105; δεϑεὶς ἐπὶ χρήμασιν 24, 168; vgl. 132; ζημιοῦσϑαι ἐπὶ τῇ ὠνῇ 24, 122; δόξαν ἔχειν ἐπ' ἀνδρίᾳ Dem. 11, 10, wie ἡ ἐπὶ τοῖς ἔργοις δόξα 3, 24; ἀδοξία ἡ ἐπὶ τοῖς πεπραγμένοις 1, 11; ἀγανακτεῖν, δακρύειν, σεμνύνεσϑαι, φιλοτιμεῖσϑαι, στεφανοῦσϑαι, Lycurg. 25. 41. 98. 139; ἐφ' ᾗ (ἀπολογίᾳ) δικαίως ἂν ἀποϑάνοιεν 63; ϑαυμάζειν, φιλεῖσϑαι u. ä.; πρᾴως, χαλεπῶς φέρειν, s. die einzelnen Verba; ἐπὶ τοῖς ἠγγελμένοις οἱ Ἀϑηναῖοι ναῦς ἐπλήρουν, auf diese Nachricht, Thuc. 8, 97; ἔγνωσαν οὐκ ἐπὶ τῷ βελτίονι λόγῳ ἀποπεμπόμενοι, daß sie nicht aus dem bessern Grunde weggeschickt worden, 1, 102; – ἐπὶ γογγυλίσι διαβιῶναι, von Rüben leben, Ath. X, 419 a. – Diesem zunächst steht – 5) die Angabe des Zweckes; ἐπ' ἀρωγῇ, um Hülfe zu leisten, Il. 23, 574, vgl. 4, 470 Od. 16, 19. 18, 414; ἐφ' οἷς ἐλήλυϑας Soph. Phil. 50, vgl. O. C. 146; ἐπὶ τῷ λέγει τάδε; Ai. 784; ἐπὶ ϑανάτῳ, ἐπὶ φίλτροις φάρμακα δοῦναι, um Jem. zu tödten, oder ihm Liebe einzuflößen, Antiph. 1, 9; ἐπ' ὠφελείᾳ ἐψεύδετο 5, 37; ἐπὶ τῇ δήμου καταλύσει, um die Volksherrschaft zu stützen, 1, 36; ἐπ' ἀγαϑῷ Κύρου, zum Vortheil des Kyrus, Xen. Cyr. 7, 4, 3, wie ἐπὶ τῷ ἐκείνου κακῷ 4, 6, 6; ἡ γενομένη ἐπὶ τῷ Μήδῳ συμμαχία, um den Krieg gegen die Meder zu führen, Thuc. 1, 102; ἐπί σφισιν ἔχοντες, indem sie es auf sie anlegten, Her. 6, 49; vgl. Soph. Ant. 974; νῆες ἐφ' ἡμῖν τετάχαται, gegen uns, um uns zu unterwerfen, Thuc. 3, 13, wie οἱ στρατηγοὶ οἱ ἐπὶ σφίσι τεταγμένοι 2, 70; νόμους ἐπὶ τοῖς ἀδικοῦσι ἀνεγράψατε, um der Unrechtthuenden willen, um sie zu strafen, Dem. 24, 5; ähnlich ἐπ' ἀνδρὶ νόμον ϑεῖναι, ἐπὶ πᾶσιν Ἀϑηναίοις Andoc. 1, 87; vgl. Plat. Gorg. 488 d; πάντες γίγνονται ἐπὶ τῷ εὖ καὶ κακῶς πράττειν, das ist ihre Bestimmung, Andoc. 2, 5; ἐπὶ τῷ ὑβρίζεσϑαι, um gemißhandelt zu werden, Thuc. 1, 38; auch ἐπὶ τούτῳ ὅπως, Xen. An. 7, 6, 16; ἐπὶ πορείᾳ ϑύεσϑαι Cyr. 2, 4, 18; οὐκ ἐπὶ τέχνῃ ἔμαϑες ὡς δημιουργὸς ἐσόμενος, ἀλλ' ἐπὶ παιδείᾳ, zur Bildung, Plat. Prot. 312 b, u. nachher ἐπὶ τέχνῃ μανϑάνει ὡς σοφιστὴς ἐσόμενος, um ein Gewerbe davon zu machen, 315 a; ἐπ' ὠφελείᾳ τῶν φίλων καὶ ἐπὶ βλάβῃ τῶν ἐχϑρῶν, zu Nutz und Frommen der Freunde, zum Schaden der Feinde, Rep. I, 334 b; ἐπὶ διαβολῇ τῇ ἐμῇ λέγει, um mich zu verleumden, Apol. 20 e; ἐπὶ σωτηρίᾳ Thuc. 2, 13; Ἐριφύλη ἐπὶ τῇ τοῦ ἀνδρὸς ψυχῇ τὸν ὅρμον δεξαμένη, um das Leben ihres Mannes zu verrathen, od. unter der Bedingung, daß sie verriethe, Plat. Rep. IX, 590 a; δωροδοκεῖν ἐπὶ πράξει Xen. An. 7, 6, 17; auch bei Sp. nicht selten, z. B. ἐπὶ πολέμῳ διαβαίνειν Ἴβηρα Pol. 2, 13, 7; ἐπ' ἐξανδραποδισμῷ πόλεμον ἐκφέρειν τινί 6, 49, 1; ἐφ' ἑτέρᾳ ἀποδημῶν ἐμπορίᾳ Dem. 52, 3. – Bes. vom Preise, vom Lohne, nach dem man strebt, um den man sich bemüht, ἐπί τινι ἁϑλεύειν Il. 23, 274; ἐπὶ ἀέϑλῳ, ἐπὶ μισϑῷ, ἐπὶ δώρῳ, um den Kampfpreis, um Lohn, um ein Geschenk, 9, 602. 10, 304. 21, 445 Od. 11, 548; ἐπ' ἀργύρῳ τὴν ψυχὴν προδούς Soph. Ant. 322; ἐπὶ κέρδεσι λέγων 1048; ἐπὶ κέρδει ποιεῖν τι Xen. Mem. 1, 2, 56; ähnlich ἐπὶ δέκα ταλάντοις γαμεῖν Andoc. 4, 13 (vgl. ἐπὶ τῇ ἀδελφῇ δέκα μνᾶς λαβεῖν προῖκα Is. 2, 5); οὐκ ἂν ἐπὶ τῷ βίῳ παντὶ βούλοιτο ἀκοῦσαι, nicht ums Leben, Xen. Mem. 2, 2, 8; ἐπ' οὐδενί, um keinen Preis, Her. 3, 38; ἐπὶ πόσῳ ἄν τις δέξαιτο, wie viel möchte Einer dafür geben, Plat. apol. 41 b. Man vgl. noch ἄγειν τὴν ἐπὶ ϑανάτῳ Polyaen. 5, 2, 12 (auch Xen. An. 1, 6, 10 lesen die besseren mss. ὅτι ἐπὶ ϑανάτῳ ἄγοιτο für den accus., vgl. auch ἐλάβοντο τῆς ζώνης τὸν Ὀρόντην ἐπὶ ϑανάτῳ ibid. u. 5, 7, 34 Mem. 4, 4, 31; ἐπὶ ϑανάτῳ συλλαβεῖν Isocr. 4, 154, wie D. Sic. 16, 6 u. Luc. D. mort. 12, 3; – ἦσϑα ἐπὶ ϑητείᾳ πλάνης, = ϑητεύων, Soph. O. R. 1029. Uebh. den Erfolg bezeichnend, μεγάλοι ϑόρυβοι κατέχουσιν ἡμᾶς ἐπὶ δυςκλείᾳ, so daß ein übler Ruf entsteht, Soph. Ai. 143; vgl. noch ἀναλκίδες, οὐδ' ἐπὶ χάρμῃ Il. 13, 104; μελέους ϑανάτους εὕροντο δόμων ἐπὶ λύμῃ Aesch. Sept. 861; εἴη δ' ἐπὶ νίκῃ Ch. 855; vgl. Ag. 995; ἐπὶ δορὶ καὶ φόνῳ καὶ ἐμῶν μελάϑρων λώβᾳ, daß Mord u. Verwüstung daraus entstehen, Eur. Hec. 649; ἐπ' εὐπραξίᾳ μέμνησϑέ μου ϑανόντος Soph. O. C. 1540. – Dah. auch bei Angabe der Zinsen, τοκοφορεῖν ἐπ' ἐννέ' ὀβολοῖς Dem. 59, 52; δανείζομαι ἐπὶ μεγάλοις τόκοις, auf hohe Zinsen, 1, 15. Dah. ἐπὶ δραχμῇ, das ist zu 1% monatlich, nach unserer Weise zu 12% ἐπὶ πέντ' ὀβολοῖς, zu 10%, u. ä. Dem. Anders aber ἐπὶ τοῖς σώμασι μηδένα δανείζειν, auf den Körper, unter Verpfändung des Leibes, Plut. Sol. 15; vgl. Dem. 21, 45. – 6) die Bedingung; von jeder näheren Bestimmung, un ter der Etwas geschieht; αἱ σπονδαὶ ἐγένοντο ἐπὶ τούτοις, unter den Bedingungen, Her. u. folgde Geschichtsschreiber oft; bes. in der Vbdg ἐφ' ῷτε mit dem inf., unter der Bedingung, daß, Ar. Ach. 722; Plat. Apol. 29 c u. oft; auch ἐπ' ᾧτε ἄρξομαι, Her. 3, 83; ἐφ' ᾧ τηρήσονται. Thuc. 4, 30; vollständig: ἐπὶ λόγῳ τοιῷδε ἐφ' ᾡ Her. 7, 158; ἐπὶ τοῖςδε ἐπ' ᾡτε 5, 82. 7, 154; ἐπὶ τούτῳ ἐφ' ᾡτε, überall; ἐπ' ἴσοις, unter billigen Bedingungen; ἐφ' ᾧ μόνον ὑμᾶς κακῶς ποιεῖν Pol. 9, 28, 7. – 7) Allgemeiner ist die Beziehung in τὸ δὲ ἔργον ἐφ' ᾡ καλοῦμεν τὸ ὄνομα, die Sache, der wir den Namen beilegen (bei der wir den Namen aussprechen), Plat. Soph. 218 c u. öfter; ἕκαστον τῶν ὀνομάτων οὐκ ἐπί τινι καλεῖς Parm. 174 d; ἐπὶ μὲν τῇ τοῦ οἰκείου ἔχϑρᾳ στάσις κέκληται, ἐπὶ δὲ τῇ τοῦ ἀλλοτρίου πόλεμος, man braucht dabei den Ausdruck Krieg, Rep. V, 470 b; vgl. Xen. Cyr. 2, 2, 12. Bei Sp. auch wie oben, I, 2 a; καλεῖν τινα ἐπί τινι, nach Jem. benennen, Plut. Demetr. 2 Rom. 19; Luc. Tim. 52.
III. Mit dem accusat., die Bewegung od. Richiung auf ein Ziel ausdrückend, – 1) örtlich, – a) darauf zu, hin, zu, zunächst bei Verbis der Bewegung; ἐπὶ νῆας ἔρχεσϑαι u. ä., Hom. u. Folgde; bes. nach einem höheren Punkte, auf, ἐπὶ πύργον βαίνειν, ἐπ' ἐπάλξεις, Il. 6, 386. 12, 375; ἀναβαίνειν ἐπὶ τὸ ὄρος u. ä., Her. 1, 131; Xen. An. 4, 1, 7; ἁναβιβάζειν ἐπὶ τὸν ἵππον 3, 4, 35, ἐπὶ τοὺς ἵππους ἀναβιβαστέον Plat. Rep. V, 467 e; προελϑεῖν ἐπὶ τὸ βῆμα Thuc. 2, 34; ἐπὶ πόλιν διώκων, zur Stadt hin, Aesch. Sept. 89; ἐς Μακεδόνων χώραν ἁφικόμεσϑ' ἐπ' Ἀξίου ποταμόν Pers. 485; κέλσας ἐπ' ἀκτάς Eum. 10; εἶμ' ἐπὶ ναῦν Soph. Phil. 622; ἐπὶ σεμνὸν ἑζόμην βάϑρον O. C. 100; ἐξῆλϑον ἐπὶ τὴν Χαλκιδικήν Thuc. 2, 70; ὅταν πρὸς δαῖτά τε καὶ ἐπὶ ϑοίνην ἴωσι Plat. Phaedr. 238 b; κληϑεὶς δεῦρ' ἐπὶ δεῖπνον Conv. 174 e; ὁδὸς ἐπὶ Σοῦσα φέρει Xen. An. 3, 2, 15. Seltener so von Menschen, auf Einen zu, 4, 7, 23; ἐπὶ πόδα ἀναχωρεῖν, s. dieses Verbum. Auch bei Verbis der Ruhe (vgl. εἰς), z. B. καταστὰς ἐπὶ τὸ πλῆϑος Thuc. 4, 84, d. i. in die Volksversammlung geführt; καταστὰς ἐπὶ τοὺς Ἀϑηναίους ib. 97; ἐπιστῆναι ἐπὶ ζυγόν Arr. An. 2, 3; παρεῖναι ἐπὶ τὰς ϑύρας Xen. Cyr. 3, 3, 12. 6, 1, 1, u. oft in dieser Vrbdg; vgl. Plat. Conv. 212 d; ἐπὶ τὸν τάφον Thuc. 2, 24; ἐπὶ τὰς εἰςόδους στῆναι Xen. Cyr. 3, 3, 68; τὰ δόρατα ἐπὶ τὸν δεξιὸν ὦμον ἔχειν, sc. λαβόντες, An. 1, 3, 25; ἦσαν ἐπὶ χαράδραν 4, 2, 3; εἴκαζεν ἐπὶ τὸ ἄκρον ἔσεσϑαί σε Luc. Hermot. 2. Bei Sp. geradezu wie ἐπί τινος, z. B. Long. 4, 34. In ἐπὶ δεξιά, ἐπ' ἀριστερά, zur Rechten u. Linken, ist immer an die Bewegung dahin zu denken, Il. 7, 238. 12, 240 u. A. Bes. in Vrbdgn, wie τὰ ἐπ' ἀριστερὰ ἐςπλέοντι τοῦ Ἑλληςπόντου αἵρεε πάντα, Her. 6, 33; vgl. Xen. An. 6, 2, 1; so ἐπ' ἐκεῖνα, was auch ἐπέκεινα geschrieben wird; ἐπὶ ϑάτερα, Thuc. 7, 37; Xen. An. 5, 4, 10 Hell. 6, 2, 7. Aehnlich ἐπὶ δόρυ ἀναστρέφειν, d. i. rechtsumkehrt machen, Xen. An. 4, 3, 29; – ἐπὶ τάδε, oft Pol., diesseits; – λέγειν ἐπί τινα, zu Jem. sprechen, Her. – Bes. im feindlichen Sinne, gegen, wider, von Hom. an überall, bes. von Menschen, ἐπ' ἄλλην ἄλλος ἴϑυνεν δόρυ Aesch. Pers. 403; ἐπιϑρώσκειν, ὁρμᾶσϑαι, Soph. O. R. 469, vgl. 215 Ai. 47. 157; ὥσπερ ϑηρίον ἧκεν ἐφ' ἡμᾶς ὡς διαρπασόμενος Plat. Rep. I, 336 b. – b) über od. durch Etwas hin, draufhin, die Ausdehnung u. Verbreitung im Raume bezeichnend, ἐπ' ἐννέα κεῖτο πέλεϑρα, er lag da über neun Morgen Landes hingestreckt, Od. 11, 577; so oft πλεῖν ἐπὶ οἴνοπα πόντον, περᾶν, ὁρᾶν, λεύσσειν, über das Meer hin; ἐπὶ πολλὰ ἀλήϑην, über viele Lande hin, Od. 14, 120; κλέος πάντας ἐπ' ἀνϑρώπους, unter allen Menschen verbreitet, Il. 10, 213, vgl. 24, 202; Hes. O. 11 Th. 95; ἐπὶ πᾶσαν χϑόνα ϑεῖον ἐλαύνει Aesch. Pers. 74; ἐπὶ τὸ πᾶν πέλαγος Plat. Critia. 108 e; ἐπὶ πᾶσαν Εὐρώπην ἐλλόγιμοι ἦσαν, durch ganz Europa hin, ing. E., 112 e; τὸ κάλλιστον γένος ἐπ' ἀνϑρώπους γεγονός Tim. 23 a. Auch bei Angabe des Maaßes, παρετέτατο ἡ τάφρος ἐπὶ δώδεκα παρασάγγας Xen. An. 1, 7, 15; πλάτος ἔχων πλεῖον ἢ ἐπὶ δύο στάδια Cyr. 7, 5, 8, öfter, s. unter 3. – 2) von der Zeit, Ausdehnung bis zu einem gewissen Punkte; ἐπὶ χρόνον, auf eine Zeit, eine Zeit lang, Il. 2, 299; Her. 9, 22; ἐπ' ἠῶ, bis, um Morgen, Od. 7, 288; ἐπὶ γῆρας 8, 226; ἐπὶ πολλὸν χρόνον 12, 407, wie ἐπὶ δηρόν, auf lange, Il. 9, 415; ὁ ἐπ' ἡμέραν ἔχων, der für den Tag zu leben hat, Her. 1, 32 u. oft; vgl. Soph. Tr. 1118. ἐπὶ χρόνον τινά, ἐπὶ πολὺν χρόνον, Plat. Prot. 344 b Phaed. 84 c; ἐπ' ἀνϑρώπων γενεάς Xen. Cyr. 5, 2, 4; ἐφ' ἡμέραν ἀρκεῖν 6, 2, 34 u. A. Aehnlich – 3) bei Zahl- u. Maaßbestimmungen, bis zu, bis auf; ἐπὶ διηκόσια, bis zu zweihundert, Her. u. A.; ἐφ' ὅσον, soweit, Il. 3, 12. 15, 358; ἐπὶ τόσον, bis zu dieser Größe, Od. 5, 251; ὅσσον τ' ἐπὶ ἥμισυ πάσης, bis zur Hälfte des ganzen Schiffes, 13, 114; ἐπὶ μακρόν, weithin, 6, 117; διασπειρόμενοι ἐφ' ὅσον καλῶς εἶχε, über einen so weiten Raum hin, als es gut war, Xen. An. 6, 1, 19, vgl. Cyr. 5, 4, 84; ἐπ' ὅσον ἔποψις τοῦ ἱροῠ εἶχεν Her. 1, 64; ἐπὶ πολύ, weithin, Thuc. 2, 79; Xen. An. 1, 8, 8; ἐπὶ πάμπολυ τῆς ϑαλάττης 7, 5, 12 (aber ὡς ἐπὶ τὸ πολύ, meistentheils, 3, 1, 42 Arist. sehr oft); ἐπὶ πολλοὺς τεταγμένοι, viel Mann hoch, 4, 8, 11; vgl. Thuc. 4, 93. 94 u. oben I, 4; ἐπὶ τρεῖς ἀσπίδας Arr.; ἐπὶ μίαν ναῦν Pol. 1, 26, 13. – 4) Uebertr., zu, Zweck u. Absicht auszudrücken; ἐπὶ ἔργα τράποντο, sie wandten sich zur Arbeit, Il. 3, 422; ἐπ' ἰϑύν, zur Unternehmung, Od. 4, 434, ἐφ' ἁρπαγὴν τραπέσϑαι Xen. An. 7, 1, 18; ἰέναι ἐπὶ τὸν ἀγῶνα 3, 1, 22; ἰέναι ἐπὶ ϑήραν Her. 1, 37; ἐπὶ ϑεωρίαν Plat. Crit. 52 b, ἐπὶ ἐμπορίαν ἀποδημεῖν Lycurg. 57, zum Handel verreisen; ἐπ' αὐτό γε τοῠτο πάρεσμεν, eben deswegen sind wir hierher gekommen, Plat. Gorg. 447 b, οὐκ ἐπὶ τοῦτο ἤλϑομεν, wir haben dies nicht unternommen, Xen. An. 2, 5, 22; ἐπὶ πᾶν ἐλϑεῖν, Alles unternehmen, Alles aufbieten, 3, 1, 18; εἰς πάντ' ἀφῖγμαι κοὐδὲν εἴργασμαι πλέον Eur. Hipp. 286; ἐπὶ πάντ' ἀφίξομαι Soph. O. R. 265, vgl. ἐπ' ἔσχατα βαίνειν, zum Aeußersten, O. C. 217; bes. um Etwas zu erreichen, bei den Verbis der Bewegung, στέλλειν ἐπ' ἀγγελίην, auf, nach Botschaft ausschicken, Il. 4, 384; ἐπὶ βοῦν ἴτω, er gehe, um den Stier zu holen, 3, 421; seltener auch von Personen, ἐπ' Ὀδυσῆα ἤϊε 5, 149; ποτὲ μὲν κακὸν ἄλλοτ' ἐπ' ἐσϑλὸν ἕρπει Soph. Ant. 364, vgl. Phil. 43; πέμπειν ἀρωγὴν ἐπὶ νίκην Aesch. Ch. 471; Sept. 843; ἐφ' ὃ ἕκαστος πέφυκεν, ὡς ἐπὶ τὸ μὴ πονεῖν γεγονότας Plat. Rep. VII, 537 a, Legg. VI, 779 a; λέγεται Ἡρακλῆς ἐπὶ τὸν Κέρβερον καταβῆναι, nach dem Cerberus, um ihn herauszuholen, Xen. An. 5, 10, 2; ἐπὶ ξύλα παρέπεμψε Thuc. 4, 13; οἱ ἐπὶ τὰ χρήματα παρόντες Pol. 29, 3, 7; 10, 34, 8; φρύγανα συλλέγειν ὡς ἐπὶ πῦρ Xen. An. 4, 3, 11. – 5) Allgemeine Beziehungen: ἐπὶ στάϑμην, nach der Richtschnur, Od. 5, 245; – ἐπ' ἴσα, adverbial, gleich, unentschieden, vom Treffen, Il. 12, 436; ἐπὶ πλέον οὐκ ἀκήκοα, mehr, Plat. Phaedr. 261 b; ἐπ' ἔλαττον 93 b; ἐπὶ τὸ βέλτιστον λέγων Gorg. 503 e; vgl. ἐπὶ τὰ γελοιότερα ἐπαινέσαι, so daß es lächerlich wird, Conv. 214 e; Phil. 40 b, ἐπὶ τὸ μεῖζον κοσμεῖν, übertreibend, Thuc. 1, 10; καϑ' ἕκαστα – ἐπὶ πάντα, im Allgemeinen, Soph. 235 c.
In Zusammensetzungen ist es 1) örtlich, auf, bei, in, an, sowohl mit dem Begriffe der Ruhe, ἐπίγειος, ἐπιπολάζω, als der Bewegung, ἐπιβαίνω, ἐπιτίϑημι; auch der Richtung nach, u. feindlich, gegen, ἔπειμι, ἐπιστρατεύω, übertr. ἐπιϑυμέω, dabei, ἐπιϑρηνέω. – 2) zeitlich, darauf, darnach, ἐπιγίγνομαι, ἐπιβιόω; u. übh. Hinzukommen, ἐπιδίδωμι. – 3) Veranlassung, ἐπιγελάω. – 4) Wiederholung, ἐπέρομαι. – 5) Abhängigkeit, Unterwerfung, ἐπαίτιος, ἐπικίνδυνος. Dah. Gemäßheit, ἐπίκαιρος. – Ueber die Zahlenverbindungen und andere s. die Composita selbst.
In der Anastrophe ἔπι, oft bei Dichtern, bes. Epikern.
-
8 μαρτυρία
μαρτῠρ-ία, ἡ,A testimony,Διονύσου μαρτυρίῃσι Od.11.325
, cf. Hes.Op. 282 (pl.): freq. both sg. and pl., μ. τινός his evidence, Antipho 2.2.7;μ. παρέχεσθαι Pl.Smp. 179b
;εἰς μ. κληθῆναι Id.Lg. 937a
; μαρτυριῶν ἀπέχεσθαι to refuse to give evidence, Ar.Eq. 1316;ἐμβάλλεσθαι μ. ψευδῆ D.54.31
; γράφειν μ. τινί serve him with a subpoena, Aeschin. 1.45;μ. ἔχειν παρά τινων ἔκ τινων Arist.Pol. 1338a36
: in non-legal sense, commendation, πάσης μ. ἐπιτήδειον (in sense of ἄξιον) SIG1073.17 (Olympia, ii A.D.): in pl., demonstrations of favour, POxy.41.18 (iii/iv A.D.).Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > μαρτυρία
-
9 πρός
πρός, Prep., expressing direction,A on the side of, in the direction of, hence c. gen., dat., and acc., from, at, to: [dialect] Ep. also [full] προτί and [full] ποτί, in Hom. usually c. acc., more rarely c. dat., and each only once c. gen., Il.11.831, 22.198:—dialectal forms: [dialect] Dor.[full] ποτί (q. v.) and [full] ποί, but Cret. [full] πορτί Leg.Gort.5.44, etc., Argive [full] προτ( [full] ί) Schwyzer 84.3 (found at Tylisus, V B.C.), restored in Mnemos.57.208(Argos, vi B.C.), and in Alcm.30; Arc., Cypr. [full] πός SIG306.11 (Tegea, iv B.C.), Inscr.Cypr. 135.19H., also sts. in Asia Minor in compds., v. ποσάγω, ποσφέρω; [dialect] Aeol. [full] πρός Sapph.69 ([etym.] προς-), 109, Alc.20 (s. v.l.); [full] πρές Jo.Gramm. Comp.3.10; Pamphylian περτ ([etym.] ί) Schwyzer 686.7, 686a4. (With [full] προτί, [full] πρός cf. Skt. práti 'towards, near to, against, back, etc.', Slav. protiv[ucaron], Lett. pret 'against', Lat. pretium: [full] ποτί (q. v.) and [full] πός are not cogn.) A. WITH GEN., πρός refers to that from which something comes:I of Place, from,ἵκετο ἠὲ π. ἠοίων ἦ ἑσπερίων ἀνθρώπων Od. 8.29
;τὸν π. Σάρδεων ἤλεκτρον S.Ant. 1037
(v.l.).2 on the side of, towards, νήσοισι πρὸς Ἤλιδος towards Elis, Od.21.347; π. ἁλός, π. Θύμβρης, Il.10.428, 430;εἶναι π. θαλάσσης Hdt.2.154
;ἱδρῦσθαι π. τοῦ Ἑλλησπόντου Id.8.120
;ἐστρατοπεδεύοντο π. Ὀλύνθου Th.1.62
, etc.; φυλακαὶ π. Αἰθιόπων, π. Ἀραβίων, π. Διβύης, on the frontier towards the Ethiopians, etc., Hdt.2.30: freq. with words denoting the points of the compass, δύω θύραι εἰσίν, αἱ μὲν π. βορέαο, αἱ δ' αὖ π. νότου one on the north side, the other on the south side, Od.13.110;οἰκέουσι π. νότου ἀνέμου Hdt.3.101
; π. ἄρκτου τε καὶ βορέω ἀνέμου κατοικημένοι ib. 102; π. μεσαμβρίης ib. 107; π. τοῦ Τμώλου τετραμμένον τῆς πόλιος (in such phrases the acc. is more common) Id.1.84;π. Πλαταιῶν Th. 3.21
;π. Νεμέας Id.5.59
; ἀπὸ τῆσδε τῆς ὁδοῦ τὸ π. τοῦ λιμένος ἅπαν everything on the harbour- ward side of this road, IG12.892: combined with π. c. acc.,π. ἠῶ τε καὶ τοῦ Τανάϊδος Hdt.4.122
;τὸν μέν π. βορέω ἑστεῶτα, τὸν δὲ π. νότον Id.2.121
, cf. 4.17.3 before, in presence of,μάρτυροι ἔστων π. τε θεῶν μακάρων π. τε θνητῶν ἀνθρώπων Il.1.339
;οὐδ' ἐπιορκήσω π. δαίμονος 19.188
; ποίτοῦ Ἀπόλλωνος .. ὑπίσχομαι prob. in IG22.1126.7 (Amphict. Delph., iv B. C.); ὑποσχομένους πρὸς τοῦ Διός ib.1237.16: hence,b in the eyes of,ἄδικον οὐδὲν οὔτε π. θεῶν οὔτε π. ἀνθρώπων Th.1.71
, cf. X.An.1.6.6, etc.; ὅσιος π. θεῶν Lex ap.And.1.97; κατειπάτω.. ἁγνῶς π. τοῦ θεοῦ if he wishes to be pure in the sight of the god, SIG986.9, cf. 17 (Chios, v/iv B. C.);ὁ γὰρ καιρὸς π. ἀνθρώπων βραχὺ μέτρον ἔχει Pi.P.4.286
.4 in supplication or adjuration, before, and so, in the name of,σε.. γουνάζομαι.. π. τ' ἀλόχου καὶ πατρός Od.11.67
;π. θεῶν πατρῴων S.Ant. 839
(lyr.), etc.; ἱκετεύω, ἀντιβολῶ π. παίδων, π. γυναικῶν, etc., D.28.20, etc.: the verb is freq. omitted with π. θεῶν or τῶν θεῶν, E.Hec. 551, S.OT 1037, Ar.V. 760;π. τοῦ Διός Id.Av. 130
: less freq. with other words,π. τῆς ἑστίας E.Fr.953.39
;π. Χαρίτων Luc.Hist.Conscr.14
;μὴ π. γενείου S.El. 1208
;μὴ π. ξενίας τᾶς σᾶς Id.OC 515
(lyr.): sts. in questions, π. θεῶν, τίς οὕτως εὐήθης ἐστίν; in heaven's name, D.1.15;π. τῆς Ἀθηνᾶς.. ; Din.1.45
;ἆρ' οὖν, ὦ π. Διός,.. ; Pl.R. 459a
, cf. Ap. 26e: sts. in Trag. with the pron. σε between prep. and case,π. νύν σε πατρὸς π. τε μητρός.. ἱκνοῦμαι S.Ph. 468
;μὴ π. σε γονάτων E.Med. 324
.5 of origin or descent, from, on the side of, γένος ἐξ Ἁλικαρνησσοῦ τὰ π. πατρός by the father's side, Hdt.7.99;Ἀθηναῖον.. καὶ τὰ π. πατρὸς καὶ τὰ π. μητρός D.57.17
, cf. Isoc.3.42, SIG1015.7 (Halic.); πρόγονοι ἢ π. ἀνδρῶν ἢ γυναικῶν in the male or female line, Pl.Tht. 173d;ὁ πατὴρ π. μὲν ἀνδρῶν ἦν τῶν Εὐπατριδῶν Isoc.16.25
;οἱ συγγενεῖς τοῦ πατρὸς καὶ π. ἀνδρῶν καὶ π. γυναικῶν D.57.23
; οἱ π. αἵματος blood-relations, S.Aj. 1305;ἢ φίλων τις ἢ π. αἵματος φύσιν Id.El. 1125
.II of effects proceeding from what cause soever:1 from, at the hand of, with Verbs of having, receiving, etc.,ὡς ἂν.. τιμὴν καὶ κῦδος ἄρηαι π. πάντων Δαναῶν Il.16.85
, cf. 1.160, etc.;τιμὴν π. Ζηνὸς ἔχοντες Od.11.302
;δίδοι οἱ.. χάριν ποτ' ἀστῶν καὶ ποτὶ ξείνων Pi.O.7.90
; ;φυλακῆς π. δήμου κυρῆσαι Hdt.1.59
;τυχεῖν τινος π. θεῶν A.Th. 550
, cf. S.Aj. 527;λαχὼν π. δαιμόνων ὄλβον Pi.N.9.45
;κακόν τι π. θεῶν ἢ π. ἀνθρώπων λαβεῖν Hdt.2.139
, etc.;μανθάνειν π. ἀστῶν S.OC13
: with passive Verbs, προτὶ Ἀχιλλῆος δεδιδάχθαι to have been taught by.., Il.11.831, cf. S.OT 357;ἄριστα πεποίηται.. πρὸς Τρώων Il.6.57
; αἴσχε' ἀκούω π. Τρώων ib. 525, cf. Heraclit.79;ταῦτα.. π. τούτου κλύειν S.OT 429
;οὐ λέγεται π. οὐδαμῶν Hdt.1.47
; ἀτιμάζεσθαι, τετιμῆσθαι π. τινῶν, ib.61,2.75; alsoλόγου οὐδενὸς γίνεσθαι π. τινῶν Id.1.120
; παθεῖν τι π. τινός at the hand of, ib.73;π. ἀλλήλοιν θανεῖν E. Ph. 1269
, cf. S.OT 1237; π. τῆς τύχης ὄλωλεν ib. 949;τὸ ποιεύμενον π. τῶν Λακεδαιμονίων Hdt.7.209
;αἰτηθέντες π. τινὸς χρήματα Id.8.111
;ἱμέρου βέλει π. σοῦ τέθαλπται A.Pr. 650
: with an Adj. or Subst.,τιμήεσσα π. πόσιος Od.18.162
;ἐπίφθονος π. τῶν πλεόνων ἀνθρώπων Hdt.7.139
;ἔρημος π. φίλων S.Ant. 919
;ἀπαθὴς π. ἀστῶν Pi.P.4.297
;πειθὼ π. τινός S.El. 562
;π. Τρώων.. κλέος εἶναι Il.22.514
; ἄρκεσις π. ἀνδρός, δόξα π. ἀνθρώπων, S.OC73, E.Heracl. 624 (lyr.);ἐλίπετο ἀθάνατον μνήμην π. Ἑλλησποντίων Hdt.4.144
: with an Adv., οἶμαι γὰρ ἂν οὐκ ἀχαρίστως μοι ἔχειν οὔτε π. ὑμῶν οὔτε π. τῆς Ἑλλάδος I shall meet with no ingratitude at your hands, X.An.2.3.18, cf. Pl.R. 463d.2 of things, π. τίνος ποτ' αἰτίας [τέθνηκεν]; from of by what cause? S.OT 1236; π. ἀμπλακημάτων by or by reason of.., Id.Ant.51.III of dependence or close connexion: hence,1 dependent on one, under one's protection,π. Διός εἰσι ξεῖνοί τε πτωχοί τε Od.6.207
,14.57; δικασπόλοι, οἵ τε θέμιστας π. Διὸς εἰρύαται by commission from him, Il.1.239; π. ἄλλης ἱστὸν ὑφαίνοις at the bidding of another, 6.456.2 on one's side, in one's favour, Hdt.1.75, 124, S.OT 1434, Tr. 479, etc.;π. τῶν ἐχόντων.. τὸν νόμον τίθης E.Alc. 57
.IV of that which is derivable from: hence, agreeable to, becoming, like,τὰ τοιαῦτα ἔργα οὐ π. τοῦ ἅπαντος ἀνδρὸς νενόμικα γίνεσθαι, ἀλλὰπ. ψυχῆς τε ἀγαθῆς καὶ ῥώμης ἀνδρηΐης Hdt.7.153
, cf.5.12; ἦ κάρτα π. γυναικὸς αἴρεσθαι κέαρ 'tis very like a woman, A.Ag. 592, cf. 1636;οὐ π. ἰατροῦ σοφοῦ θρηνεῖν ἐπῳδάς S.Aj. 581
, cf. Ar.V. 369, E.Hel. 950, etc.;π. σοῦ ἐστι Id.HF 585
, etc.;οὐκ ἦν π. τοῦ Κύρου τρόπου X.An. 1.2.11
, etc.: of qualities, etc.,π. δυσσεβείας A.Ch. 704
; π. δίκης οὐδὲν τρέμων agreeably to justice, S.OT 1014, cf.El. 1211;οὐ π. τῆς ὑμετέρας δόξης Th.3.59
; ἐάν τι ἡμῖν π. λόγου ᾖ if it be at all to our purpose, Pl.Grg. 459c;εἰ τόδε π. τρόπου λέγω
correctly,Id.
R. 470c; but π. τρόπου τι ὠνεῖσθαι buy at a reasonable price, Thphr.Char.30.12;τὰ γενήματα π. ἐλάσσονος τιμᾶς πωλῶν IG5(2).515.14
([place name] Lycosura); π. ἀγαθοῦ, π. κακοῦ τινί ἐστι or γίγνεται, it is to one's advantage or otherwise, Arist.Mu. 397a30, Arr.An.7.16.5, Hld.7.12; π. ἀτιμίας λαβεῖν τι to take a thing as an insult, regard it so, Plu.Cic.13;π. δέους λαβεῖν τι Id.Flam.7
; λαβεῖν τι π. ὀργῆς (v.l. ὀργήν) J.AJ8.1.3; μοι π. εὐκλείας γένοιτο ib. 18.7.7; τῷ δήμῳ π. αἰσχύνης ἂν ἦν, π. ὀνείδους ἂν ἦν τῇ πόλει, Lib.Decl.43.27,28.B WITH DAT., it expresses proximity, hard by, near, at,ποτὶ γαίῃ Od.8.190
, 11.423;ποτὶ γούνασι Il.5.408
; ποτὶ δρυσίν among the oaks, 14.398 (nisi leg. περί); πρὸς ἄκμονι χαλκεύειν Pi.P.1.86
; ποτὶ γραμμᾷ στᾶσαί τινα ib.9.118; ἄγκυραν ποτὶ ναΐ κρημνάντων ib.4.24;δῆσαί τινα πρὸς φάραγγι A.Pr.15
;νεὼς καμούσης ποντίῳ π. κύματι Id.Th. 210
;π. μέσῃ ἀγορᾷ S.Tr. 371
;π. Ἀργείων στρατῷ Id.Aj.95
;π. πέδῳ κεῖται Id.OT 180
(lyr.); θακεῖν π. ναοῖς ib.20, cf. A.Eu. 855;π. ἡλίου ναίουσι πηγαῖς Id.Pr. 808
;π. τῇ γῇ ναυμαχεῖν Th. 7.34
; ἐς μάχην καθίστασθαι π. (v.l. ὑπ')αὐτῇ τῇ πόλει Id.2.79
;τεῖχος π. τῇ θαλάσσῃ Id.3.105
;αἱ π. θαλάττῃ πόλεις X.HG4.8.1
; τὸ π. Αἰγίνῃ στράτευμα off Aegina, Th.1.105; Αίβυες οἱ π. Αἰγύπτῳ bordering on.., ib. 104; τὸ π. ποσί that which is close to the feet, before one, S.OT 130, etc.; θρηνεῖν ἐπῳδὰς π... πήματι over it, Id.Aj. 582; αἱ π. τῇ βάσει γωνίαι the angles at the base, Euc.1.5,al.;τὴν π. τῷ.. ιερῷ κρήνην IG22.338.13
, cf. SIG1040.15 (Piraeus, iv B. C.), al.2 before, in the presence of, π. τοῖς θεσμοθέταις, π. τῷ διαιτητῇ λέγειν, D. 20.98,39.22;ὅσα π. τοῖς κριταῖς γέγονεν Id.21.18
;π. διαιτητῇ φεύγειν Id.22.28
.3 with Verbs denoting motion towards a place, upon, against,ποτὶ δὲ σκῆπτρον βάλε γαίῃ Il.1.245
, Od.2.80;με βάλῃ.. ποτὶ πέτρῃ 5.415
, cf. 7.279, 9.284; , cf. 5.401; λιαζόμενον ποτὶ γαίῃ sinking on the ground, Il.20.420;ἴσχοντες πρὸς ταῖς πόλεσι Th.7.35
.4 sts. with a notion of clinging closely, προτὶ οἷ λάβε clasped to him, Il.20.418;προτὶ οἷ εἷλε 21.507
;πρὸς ἀλλήλῃσιν ἔχονται Od.5.329
;προσπεπλασμένας.. π. ὄρεσι Hdt.3.111
; π. δμῳαῖσι κλίνομαι fall into the arms of.., S.Ant. 1189;π. τινί
close to,Men.
Epit. 204.II to express close engagement, at the point of,π. αὐτῷ γ' εἰμὶ τῷ δεινῷ λέγειν S.OT 1169
; engaged in or about,π. τῷ εἰρημένῳ λόγῳ ἦν Pl.Phd. 84c
, cf. Phdr. 249c, 249d;ἂν π. τῷ σκοπεῖν.. γένησθε D.18.176
;ἀεὶ π. ᾧ εἴη ἔργῳ, τοῦτο ἔπραττεν X. HG4.8.22
; διατρίβειν or σχολάζειν π. τινί, Epicr.11.3 (anap.), Arist. Pol. 1308b36 (butπ. ταῦτα ἐσχόλασα X.Mem.3.6.6
);ὅλος εἶναι π. τῷ λήμματι D.19.127
;π. τῇ ἀνάγκῃ ταύτῃ γίγνεσθαι Aeschin.1.74
; τὴν διάνοιαν, τὴν γνώμην ἔχειν π. τινί, Pl.R. 500b, Aeschin.3.192; κατατάξαι αὐτὸν π. γράμμασιν, i.e. give him a post as clerk, PCair.Zen. 342.3 (iii B. C.);ὁ π. τοῖς γράμμασι τεταγμένος Plb.15.27.7
, cf. 5.54.7, D.S.2.29,3.22;ἐπιμελητὴς π. τῇ εἰκασίᾳ τοῦ σησάμου PTeb.713.2
, cf.709.1 (ii B. C.).III to express union or addition, once in Hom., ἄασάν μ' ἕταροί τε κακοὶ π. τοῖσί τε ὕπνος and besides them sleep, Od.10.68;π. τοῖς παροῦσιν ἄλλα
in addition to,A.
Pr. 323, cf. Pers. 531, Xenoph.8.3. Emp.59.3;ἄλλους π. ἑαυτῷ Th.1.90
; π. ταῖς ἡμετέραις [τριήρεσι] Id.6.90;δέκα μῆνας π. ἄλλοις πέντε S.Tr.45
;τρίτος.. π. δέκ' ἄλλαισιν γοναῖς A.Pr. 774
; κυβερνήτης π. τῇ σκυτοτομίᾳ in addition to his trade of leather-cutter, Pl.R. 397e: freq. with neut. Adjs., π. τῷ νέῳ ἁπαλός besides his youth, Id.Smp. 195c, cf. Tht. 185e;π. τῷ βλαβερῷ καὶ ἀηδέστατον Id.Phdr. 240b
; π. τούτοισι besides this, Hdt.2.51, cf. A.Pers. 237 (troch.), etc.; rarely in sg.,π. τούτῳ Hdt.1.31
,41; π. τοῖς ἄλλοις besides all the rest, Th.2.61, etc.:—cf. the Advb. usage, infr. D.C WITH ACCUS., it expresses motion or direction towards an object:I of Place, towards, to, with Verbs of Motion,ἰέναι π. Ὄλυμπον Il.1.420
; ἰέναι π. δώματα, etc., Od.2.288, etc.;ἰέναι π. ἠῶ τ' ἠέλιόν τε Il.12.239
; φέρειν προτὶ ἄστυ, ἄγειν προτὶ Ἴλιον, etc., 13.538, 657, etc.; ἄγεσθαιπρὸς οἶκον, ἐρύεσθαι ποτὶ Ἴλιον, 9.147,18.174; ὠθεῖν, δίεσθαι προτὶ ἄστυ, 16.45, 15.681, etc.;ῥίπτασκε ποτὶ νέφεα Od.8.374
;βαλεῖν ποτὶ πέτρας 12.71
;κυλινδόμενα προτὶ χέρσον 9.147
; ἀπῆλθε πρὸς ἑαυτόν returned to his home, LXX Nu.24.25; κληθῆναι π. τὸ δεῖπνον (rarer than ἐπὶ δεῖπνον) Plu. Cat.Ma.3.2 with Verbs implying previous motion, upon, against, π. τεῖχος, π. κίονα ἐρείσας, Il.22.112, Od.8.66;ἅρματα.. ἔκλιναν π. ἐνώπια Il.8.435
;ἔγχος ἔστησε π. κίονα Od.1.127
;ποτὶ τοῖχον ἀρηρότες 2.342
;ποτὶ βωμὸν ἵζεσθαι 22.334
;πρὸς γοῦνα καθέζετό τινος 18.395
;π. ἄλλοτ' ἄλλον πημονὴ προσιζάνει A.Pr. 278
;τὰ πολλὰ πατρὸς π. τάφον κτερίσματα S.El. 931
; χῶρον π. αὐτὸν τόνδ' dub. in Id.Ph.23; later,ἔστη π. τὸν στῦλον LXX 4 Ki.23.3
;ὁ ὄχλος π. τὴν θάλασσαν ἐπὶ τῆς γῆς ἦσαν Ev.Marc.4.1
; π. ὑμᾶς παραμενῶ with you, 1 Ep.Cor.16.6;ἐκήδευσαν τὸν.. πατέρα.. π. τοὺς λοιποὺς συγγενεῖς
beside,Supp.Epigr.
6.106 ([place name] Cotiaeum).b of addition, (Argos, v B. C.);ἵππον προσετίθει πρὸς τοὔνομα Ar.Nu.63
, cf. Hdt.6.125, X.HG1.5.6, Pl.Phlb. 33c, Arist.Rh. 1359b28; προσεδαπάνησε π. τὸ μερισθὲν αὐτῷ εἰς τὸ ἔλαιον ἐκ τῶν ἰδίων over and above the sum allotted to him, IG22.1227.9; προσετέθη π. τὸν λαὸν αὐτοῦ was gathered to his people, LXX Ge.49.33.3 with Verbs of seeing, looking, etc., towards,ἰδεῖν π. τινά Od.12.244
, al.; ὁρᾶν, ἀποβλέπειν π. τι or τινά, A.Supp. 725, Ar.Ach. 291, etc.;ἀνταυγεῖ π. Ὄλυμπον Emp.44
; στάντε ποτὶ πνοιήν so as to face it, Il.11.622 (similarly, πέτονται πρὸς τὸ πνεῦμα against the wind, Arist.HA 597a32); κλαίεσκε π. οὐρανόν cried to heaven, Il.8.364: freq. of points of the compass, π. ζόφον κεῖσθαι lie towards the West, Od.9.26;ναίειν π. ἠῶ τ' ἠέλιόν τε 13.240
;στάντα π. πρώτην ἕω S.OC 477
; so in Prose,π. ἠῶ τε καὶ ἡλίου ἀνατολάς Hdt. 1.201
, cf. 4.40;π. βορέην τε καὶ νότον Id.2.149
; alsoἀκτὴ π. Τυρσηνίην τετραμμένη τῆς Σικελίης Id.6.22
(v. supr. A. 1.2); π. ἥλιον facing the sun, and so, in the sunlight, Ar.V. 772; so π. λύχνον by lamplight, Id. Pax 692, Jul.Ep.4;π. τὸ λύχνον Hippon.22
Diehl, cf. Arist.Mete. 375a27;πὸτ τὸ πῦρ Ar.Ach. 751
;πρὸς τὸ πῦρ Pl.R. 372d
, cf. Arist.Pr. 870a21; π. φῶς in open day, S.El. 640; but, by torch-light, Plu.2.237a.4 in hostile sense, against,π. Τρῶας μάχεαι Il.17.471
;ἐστρατόωνθ'.. π. τείχεα Θήβης 4.378
; π. δαίμονα against his will, 17.98;βεβλήκει π. στῆθος 4.108
;γούνατ' ἐπήδα π. ῥόον ἀΐσσοντος 21.303
;χρὴ π. θεὸν οὐκ ἐρίζειν Pi.P.2.88
;π. τοὐμὸν σπέρμα χωρήσαντα S.Tr. 304
;ἐπιέναι π. τινάς Th.2.65
;ὅσα ἔπραξαν οἱ Ἕλληνες π. τε ἀλλήλους καὶ τὸν βάρβαρον Id.1.118
;ἀγωνίζεσθαι π. τινά Pl.R. 579c
;ἀντιτάττεσθαι π. πόλιν X.Cyr.3.1.18
: also in argument, in reply to,ταῦτα π. τὸν Πιττακὸν εἴρηται Pl.Prt. 345c
; and so in the titles of judicial speeches, πρός τινα in reply to, less strong than κατά τινος against or in accusation, D.20 tit., etc.;μήτε π. ἐμὲ μήτε κατ' ἐμοῦ δίκην εἶναι Is.11.34
.5 without any hostile sense,π. ἀλλήλους ἔπεα πτερόεντ' ἀγόρευον Il.3.155
,cf.5.274,11.403,17.200;π.ξεῖνον φάσθαι ἔπος ἠδ' ἐπακοῦσαι Od.17.584
; λέγειν, εἰπεῖν, φράζειν π. τινά, Hdt. 1.8,90, Ar.V. 335, Nu. 359;ἀπαγγεῖλαι π. τινάς A.Ch. 267
;μνησθῆναι π. τινά Lys.1.19
, etc.;ἀμείψασθαι π. τινά Hdt.8.60
codd.;ἀποκρίνεσθαι π. τινάς Ar.Ach. 632
, Th.5.42; ὤμοσε δὲ π. ἔμ' αὐτόν he swore to me, Od.14.331: π. sts. governs the reflex. pron.,διαλογίζεσθαι π. ὑμᾶς αὐτούς Is.7.45
; ἀναμνήσθητε, ἐνθυμήθητε π. ὑμᾶς αὐτούς, Isoc.6.52, 15.60;π. ἐμαυτὸν.. ἐλογιζόμην Pl.Ap. 21d
; μινύρεσθαι, ἄδειν π. ἑαυτόν, Ar.Ec. 880, 931;ἐπικωκύω.. αὐτὴ π. αὑτήν S.El. 285
.b π. σφέας ἔχειν δοκέουσι, i.e. they think they are pregnant, Hp.Nat.Puer. 30.6 of various kinds of intercourse or reciprocal action, π... Διομήδεα τεύχε' ἄμειβεν changed arms with Diomedes, Il.6.235;ὅσα.. ξυμβόλαια.. ἦν τοῖς ἰδιώταις π. τοὺς ἰδιώτας ἢ ἰδιώτῃ π. τὸ κοινόν IG12.116.19
; σπονδάς, συνθήκας ποιεῖσθαι π. τινά, Th.4.15, Plb.1.17.6;ξυγχωρεῖν π. τινάς Th.2.59
;γίγνεται ὁμολογία π. τινάς Id.7.82
, cf. Hdt. 1.61;π. τινὰς ξυμμαχίαν ποιεῖς θαι Th.5.22
;π. ἀλλήλους ἡσυχίαν εἶχον καὶ π. τοὺς ἄλλους.. εἰρήνην ἦγον Isoc.7.51
;π. ἀλλήλους ἔχθραι τε καὶ στέργηθρα A.Pr. 491
; alsoσαίνειν ποτὶ πάντας Pi.P.2.82
, cf. O.4.6;παίζειν πρός τινας E.HF 952
, etc.;ἀφροδισιάζειν π. τινά X.Mem.1.3.14
;ἀγαθὸς γίγνεσθαι π. τινά Th.1.86
;εὐσεβὴς π. τινὰς πέλειν A.Supp. 340
; διαλέγεσθαι π. τινά converse with.., X.Mem.1.6.1, Aeschin.2.38,40, 3.219;κοινοῦσθαι π. τινάς Pl.Lg. 930c
;π. τοὺς οἰκέτας ἀνακοινοῦσθαι περὶ τῶν μεγίστων Thphr.Char.4.2
; διαλογίζεσθαι π. τινά balance accounts with.., D.52.3, cf. SIG241.127 (Delph., iv B. C.);ἃ ἔχει διελόμενος π. τὸν ἀδελφόν IG12(7).55.8
(Amorgos, iv/iii B. C.), cf. D. 47.34.b in phrases of the form ἡ π. τινὰ εὔνοια (ἔχθρα, etc.), π. sts. means towards, as ἡ π. αὑτοὺς φιλία the affection of their wives towards or for them, X.Cyr.3.1.39;ἡ π. ὑμᾶς ἔχθρα Id.HG3.5.10
;ἡ ἀπέχθεια ἡ π. τοὺς πλουσίους Arist.Pol. 1305a23
;τὴν π. τοὺς τετελευτηκότας εὔνοιαν ὑπάρχουσαν D.18.314
, cf. SIG352.13 (Ephesus, iv/iii B. C.), al.;φυσικαὶ τοκέων στοργαὶ π. τέκνα ποθεινά IG12(5).305.13
([place name] Paros): but sts. at the hands of, ἡ π. τὸ θεῖον εὐμένεια the favour of the gods, Th.5.105; φθόνος τοῖς ζῶσι π. τὸ ἀντίπαλον jealousy is incurred by the living at the hands of their rivals, Id.2.45; τὴν ἀπέχθειαν τὴν π. Θηβαίους.. τῇ πόλει γενέσθαι the hostility incurred by Athens at the hands of the Thebans, D.18.36, cf.6.3, 19.85; τῇ φιλίᾳ τῇ π. τὸν τετελευτηκότα the friendship with (not 'affection for') the deceased, Is.1.17, cf. Pl.Ap. 21c, 28a, Isoc.15.101,19.50, Lycurg.135, Din.1.19, etc.;τίνος ὄντος ἐμοὶ π. ὑμᾶς ἐγκλήματος; Lys.10.23
, cf. 16.10;τιμώμενος.. διὰ τὴν π. ὑμᾶς πίστιν Din.3.12
, cf. Lys.12.67, D.20.25; τῷ φόβῳ τῷ π. ὑμᾶς the fear inspired by you, Id.25.93; τῇ π. Ῥωμαίους εὐνοία his popularity with the Romans, Plb.23.7.5.7 of legal or other business transacted before a magistrate, witness, etc.,τάδε ὁ σύλλογος ἐβουλεύσατο.. π. μνήμονας SIG45.8
(Halic., v B. C.), cf. IG7.15.1 (Megara, ii B. C.); γράφεσθαι αὐτὸν κλοπῆς.. π. τοὺς ἐπιμελητάς ib.12.65.46; ἀτέλειαν εἶναι αὐτῷ καὶ δίκας π. τὸν πολέμαρχον ib.153.7; λόγον διδόντων τῶν.. χρημάτων.. π. τοὺς λογιστάς ib.91.27; before a jury,ἔστι δὲ τούτοις μὲν π. ὑμᾶς ἁγών, ὑμῖν δὲ π. ἅπασαν τὴν πόλιν Lys. 26.14
;ἀντιδικῆσαι τῷ παιδὶ.. π. ὑμᾶς Is.11.19
codd. (dub.); before a witness to whom an appeal for corroboration is made, Id.3.25; ([place name] Elis); φέρρεν αὐτὸν πὸ (τ) τὸν Δία in the eyes of Zeus, ib.415.7(ibid.); λαχεῖν πρὸς τὸν ἄρχοντα, γράφεσθαι π. τοὺς θεσμοθέτας, D.43.15, Lex ib.21.47, cf. Arist.Ath.56.6;τοῖς ἐμπόροις εἶναι τὰς δίκας π. τοὺς θεσμοθέτας D.33.1
; θέντων τὰ.. ποτήρια.. π. Πολύχαρμον having pawned the cups with P., IPE12.32A15 (Olbia, iii B. C.); alsoδιαβάλλειν τινὰ π. τοὺς πολλούς X. Mem. 1.2.31
, cf. D.7.33.II of Time, towards or near a certain time, at or about,ποτὶ ἕσπερα Od.17.191
;ποτὶἕσπερον Hes.Op. 552
;πρὸς ἑσπέραν Pl.R. 328a
;ἐπεὶ π. ἑσπέραν ἦν X.HG4.3.22
;π. ἡμέραν Id.An.4.5.21
;π. ὄρθρον Ar.Lys. 1089
; ποτ' ὄρθρον (nisi leg. πότορθρον) Theoc.5.126, Erinn. in PSI9.1090.48 + 8 (p.xii); ; π.ἀῶ ἐγρέσθαι, π. ἡμέραν ἐξεγρέσθαι, Theoc.18.55, Pl.Smp. 223c; π. γῆρας, π. τὸ γῆρας, in old age, E.Med. 592, Pl.Lg. 653a; π. εὐάνθεμον φυάν in the bloom of life, Pi.O.1.67; μέχρις ὅτου π. γυναῖκας ὦσι, i.e.of marriageable age, IG22.1368.41: later, π.τὸ παρόν for the moment, Luc.Ep. Sat.28, etc.; v. infr. 111.5.III of Relation between two objects,1 in reference to, in respect of, touching, τὰ π. τὸν πόλεμον military matters, equipments, etc., Th.2.17, etc.; τὰ π. τὸν βασιλέα our relations to the King, D.14.2; τὰ π. βασιλέα πράγματα the negotiations with the King, Th.1.128; τὰ π. τοὺς θεούς our relations, i.e. duties, to the gods, S.Ph. 1441;μέτεστι π. τὰ ἴδια διάφορα πᾶσι τὸ ἴσον.. ἐλευθέρως δὲ τὰ π. τὸ κοινὸν πολιτεύομεν Th.2.37
;οὐδὲν διοίσει π. τὸ γενέσθαι..
in respect of..,Arist.
APr. 24a25, cf. Pl.Phd. 111b; ἕτερος λόγος, οὐ π. ἐμέ that is another matter, and does not concern me, D.18.44, cf. 21,60, Isoc.4.12; τῶν φορέτρων ὄντων π. ἐμέ freightage shall be my concern, i.e. borne by me, PAmh.91.18 (ii A. D.);π. τοῦτον ἦν ἡ τῶν διαφόρων πρᾶξις LXX 2 Ma.4.28
; ἐὰν.. βοᾷ καὶ σχετλιάζῃ μηδὲν π. τὸ πρᾶγμα, nihil ad rem, D.40.61; οὐδὲν π. τὸν Διόνυσον Prov. ap.Plb.39.2.3, Suid.; οὐδὲν αὐτῷ π. τὴν πόλιν ἐστίν he owes no reckoning to the State, D.21.44;λόγος ἐστὶν ἐμοὶ π. Ἀθηναίους Philonid. 1
D.;π. Ἰάσονά ἐστιν αὐτῷ περὶ τῆς τιμῆς PHamb.27.8
(iii B. C.), cf. PCair.Zen.150.18 (iii B. C.); ἔσται αὐτῷ π. τὸν Θεόν (sc. ὁ λόγος ) he shall have to reckon with God, Supp.Epigr.6.188, cf. 194, al. ([place name] Eumenia); without αὐτῷ, ib.236 ([place name] Phrygia);ἔσται π. τὴν Τριάδαν MAMA1.168
, cf. Supp.Epigr.6.302 (Laodicea Combusta); ἕξει π. τὸν Θεόν ib.300, al. (ibid.); ἕξει π. τὴν ἐωνίαν κρίσιν ib.4.733 ([place name] Eukhaita), cf. 6.841 ([place name] Cyprus);π. πολλοὺς ἔχων ἀγωνιστάς Suid.
s.v. ὅσα μῦς ἐν πίσσῃ, cf. 2 Ep.Cor.5.12: with Advbs.,ἀσφαλῶς ἔχειν π. τι X.Mem.1.3.14
, etc.; [τὸ or τὰ] πρός τι, the relative term or terms, Arist.Cat. 1b25, 6a36, al.; τὸ π. τι, Pythag. name for two, Theol.Ar.8; π. ἡμᾶς relatively to us, opp. ἁπλῶς, Arist.APo. 72a1; ὀρθὸς πρός or ποτί c. acc., perpendicular to, Archim.Sph.Cyl.2.3, Spir.20; ἁ Δζ ποτὶ τὰν ΑΔ ἀμβλεῖαν ποιεῖ γωνίαν ib.16.2 in reference to, in consequence of,πρὸς τοῦτο τὸ κήρυγμα Hdt.3.52
, cf. 4.161;π. τὴν φήμην
in view of..,Id.
3.153, cf. Th.8.39;χαλεπαίνειν π. τι Id.2.59
;ἀθύμως ἔχειν π. τι X.HG4.5.4
, etc.: with neut. Pron.,π. τί;
wherefore? to what end?S.
OT 766, 1027, etc.; π. οὐδέν for nothing, in vain, Id.Aj. 1018; π. οὐδὲν ἀναγκαῖον unnecessarily, Sch.Il.9.23;π. ταῦτα
therefore, this being so,Hdt.
5.9,40, A.Pr. 915, 992, S.OT 426, etc.; cf. οὗτος c. v111.1b.3 in reference to or for a purpose,ἕστηκεν.. μῆλα π. σφαγάς A.Ag. 1057
; χρήσιμος, ἱκανὸς π. τι, Pl.Grg. 474d, Prt. 322b;ὡς π. τί χρείας; S.OT 1174
, cf. OC71, Tr. 1182;ἕτοιμος π. τι X.Mem.4.5.12
;ἱκανῶς ὡς π. τὴν παροῦσαν χρείαν Arist. Cael. 269b21
;ἢν ἀρήγειν φαίνηται π. τὴν σύμπασαν νοῦσον Hp.Acut. 60
; ποιεῖ π. ἐπιλημπτικούς is efficacious for cases of epilepsy, Dsc.1.6;ἐθέλοντες τὰ π. τὴν νοῦσον ἡδέα μᾶλλον ἢ τὰ π. τὴν ὑγιείην προσδέχεσθαι Hp. de Arte7
.b with a view to or for a future time,ὅπως.. γράμματα δῷ π. ἢν ἂν ἡμέραν ἑκάτεροι παραγίνωνται SIG679.62
(Senatus consultum, ii B. C.);θαυμάζεται τὰ Περικλέους ἔργα π. πολὺν χρόνον ἐν ὀλίγῳ γενόμενα Plu.Per.13
.c = πρός B. 11,ἐγίνετο π. ἀναζογήν Plb.3.92.8
;ὄντων π. τὸ κωλύειν Id.1.26.3
, cf. 1.29.3, al., Plu.Nic.5.4 in proportion or relation to, in comparison with,κοῖός τις δοκέοι ἀνὴρ εἶναι π. τὸν πατέρα Κῦρον Hdt.3.34
;ἔργα λόγου μέζω π. πᾶσαν χώρην Id.2.35
;π. πάντας τοὺς ἄλλους Id.3.94
, 8.44;πολλὴν ἂν οἶμαι ἀπιστίαν τῆς δυνάμεως.. π. τὸ κλέος αὐτῶν εἶναι Th.1.10
, cf. Pi.O.2.88, Pl. Prt. 327d, 328c, Phd. 102c, etc.; π. τὰς μεγίστας καὶ ἐλαχίστας ναῦς τὸ μέσον σκοπεῖν the mean between.., Th.1.10;τὸ κάλλιστον τῶν ἔργων π. τὸ αἴσχιστον συμβαλεῖν Lycurg.68
;ἓν π. ἓν συμβάλλειν Hdt.4.50
; alsoἔχεις π. τὰ ἔτη μέλαιναν τὴν τρίχα Thphr. Char.2.3
;ἐνδεεστέρως ἢ π. τὴν ἐξουσίαν Th.4.39
: also of mathematical ratio, οἷος ὁ πρῶτος (sc. ὅρος)ποτὶ τὸν δεύτερον, καὶ ὁ δεύτερος ποτὶ τὸν τρίτον Archyt.2
, cf. Philol.11, Pl.Ti. 36b, Arist.Rh. 1409a4, al., Euc. 5 Def.4, etc.; πρὸς παρεὸν.. μῆτις ἀέξεται ἀνθρώποισι in proportion to the existing (physical development), Emp.106: also of price, value, πωλεῖσθαι δὶς π. ἀργύριον sells twice against or relatively to silver, i.e. for twice its weight in silver, Thphr.HP9.6.4;πωλεῖται ὁ σταθμὸς αὐτοῦ π. διπλοῦν ἀργύριον Dsc.1.19
; [ἡ μαργαρῖτις λίθος] πωλεῖται.. π. χρυσίον for its weight in gold, Androsthenes ap.Ath.3.93b: metaph.,π. ἀρετήν Pl.Phd. 69a
; ὅπως π. τὰς τιμὰς τῶν κριθῶν τὰ ἄλφιτα πωλήσουσι on the basis of the price of barley, Arist.Ath.51.3; ἐξέστω αὐτοῦ ἀπογραφὴ τῆς οὐσίας π. τοῦτο τὸ ἀργύριον Ἀθηναίων τῷ βουλομένῳ property equal in value to this silver, IG22.1013.14, cf. PHib. 1.32.9 (iii B. C.), IG5(1).1390.78 (Andania, i B. C.);τῶν ἐγγύων τῶν ἐγγυωμένων π. [αὐτὰ] τὰ κτήματα SIG364.42
(Ephesus, iii B. C.);θέντων τὰ ποτήρια π. χρυσοῦς ἑκατόν IPE12.32A16
(Olbia, iii B. C.); τοὺς ἀπαγομένους εἰς φυλακὴν π. τὰ χρέα imprisoned for debt, Plb. 38.11.10, cf. 1.72.5, 5.27.4,5,7,5.108.1, PTeb.707.9 (ii B. C.);τοὺς π. καταδίκας ἐκπεπτωκότας Plb.25.3.1
, cf. SIG742.31 (Ephesus, i B. C.);ἐγδίδομεν τὸ ἔργον.. π. χαλκόν IG7.3073.6
(Lebad., ii B. C.), cf. PSI5.356.7 (iii B. C.), PTeb. 825 (a).16 (ii B. C.), Sammelb.5106.3 (ii B. C.);οἷον π. ἀργύριον τὴν δόξαν τὰς ψυχὰς ἀποδιδόμενοι Jul. Or.1.42b
; π. ἅλας ἠγορασμένος, i.e. 'dirt cheap', Men.828 (also π. ἅλα δειπνεῖν καὶ κύαμον, i.e. dine frugally, take pot-luck, Plu.2.684f); soἡδονὰς π. ἡδονὰς.. καταλλάττεσθαι Pl.Phd. 69a
; of measurements of time by the flow from the clepsydra,π. ἕνδεκα ἀμφορέας ἐν διαμεμετρημένῃ τῇ ἡμέρᾳ κρίνομαι Aeschin.2.126
, cf. Arist.Ath.67.2,3,69.2;λεγέσθω τᾶς δίκας ὁ μὲν πρᾶτος λόγος ἑκατέροις ποτὶ χόας δεκαοκτώ SIG953.17
(Calymna, ii B. C.); λεξάντων πρὸς τὴν τήρησιν τοῦ ὕδατος ib.683.60 (Olympia, ii B. C.); π. κλεψύδραν Eub.p.182 K., Epin. 2;π. κλεψύδρας Arist.Po. 1451a8
;π. ὀλίγον ὕδωρ ἀναγκαζόμενος λέγειν D.41.30
; hence later, π. ὀλίγον for a short time,ἐπανεῖναι π. ὀλίγον τὴν πολιορκίαν J.BJ5.9.1
, cf. Alex.Aphr. in Top.560.2, Hld.2.19, POxy67.14 (iv A.D.), Orib.Fr.116, Gp.4.15.8; π.ὀλίγον καιρόν, χρόνον, Antyll. ap. Orib.9.24.26, Paul.Aeg.Prooem.; π. ὀλίγον ἐστὶ τὸ ζῆν Poet. in Mus.Script.p.452 von Jan;μήτηρ δ' ἦν π. μικρόν Sammelb. 7288.4
([place name] Ptolemaic);π. βραχύ Jul.Or.1.47b
(but π. βραχὺ παρηβηκυίας (by) a little past their best, Gp.4.15.3);π. βραχὺν καιρόν Iamb. Protr. 21
.κα'; π. τὸ ἀκαρές Porph.Gaur.3.3
;π. μίαν ἢ δευτέραν ἡμέραν Dsc. 2.101
, cf. Sor.1.56;π. δύο ἡμέρας ἐκοίμησα ἐκεῖ BGU775.8
(ii A. D.);π.μόνην τὴν ἐνεστῶσαν ἡμέραν Sammelb. 7399
(ii A.D.), cf. M.Ant.12.4;προστιμάσθω π. χρόνον μὴ εἰσελθεῖν ὅσον ἂν δόξῃ IG22.1368.89
.5 in or by reference to, according to, in view of,π. τὸ παρεὸν βουλεύεσθαι Hdt. 1.20
, cf. 113, Th.6.46,47, IG22.1.20, etc.;π. τὴν παροῦσαν ἀρρωστίαν Th.7.47
;ἵνα π. τὸν ὑπάρχοντα καιρὸν ἕκαστα θεωρῆτε D.18.17
, cf. 314, etc.;εἴ τι δεῖ τεκμαίρεσθαι π. τὸν ἄλλον τρόπον Id.27.22
; τοῖς π. ὑμᾶς ζῶσι those who live with your interests in view, Id.19.226;ἐλευθέρου τὸ μὴ π. ἄλλον ζῆν Arist.Rh. 1367a32
;π. τοῦτον πάντ' ἐσκόπουν, π. τοῦτον ἐποιοῦντο τὴν εἰρήνην D.19.63
; τὸ παιδεύεσθαι π. τὰς πολιτείας suitably to them, Arist.Pol. 1310a14; ὁρῶ.. ἅπαντας π. τὴν παροῦσαν δύναμιν τῶν δικαίων ἀξιουμένους according to their power, D.15.28;π. τὰς τύχας γὰρ τὰς φρένας κεκτήμεθα
according to..,E.
Hipp. 701; πὸς τὰς συνθέσις in accordance with the agreements, IG5(2).343.41,60 (Orchom. Arc.); τὸν δικαστὰν ὀμνύντα κρῖναι πορτὶ τὰ μωλιόμενα having regard to the pleadings, Leg.Gort.5.44, cf. 9.30; αἱ ἀρχαὶ.. πρὸς τὰ κατεσκευασμένα σύμβολα σηκώματα ποιησάμεναι after making weights and measures in accordance with, or by reference to, the established standards, IG22.1013.7; π. τὰ στάθμια τὰ ἐν τῷ ἀργυροκοπίῳ as measured by the weights in the mint, ib. 30, cf. PAmh.43.10 (ii B. C.); [Εόλων] ἐποίησε σταθμὰ π. τὸ νόμισμα made (trade-) weights on the basis of (i.e. proportional to) the coinage, Arist.Ath.10.2;ὀρθὸν π. τὸν διαβήτην IG22.1668.9
, cf. 95,7.3073.108 (Lebad., ii B. C.); π. τὸ δικαιότατον in accordance with the most just principle, D.C.Fr.104.6.6 with the accompaniment of musical instruments,π. κάλαμον Pi.O.10(11).84
; π. αὐλόν or τὸν αὐλόν, E.Alc. 346, X.Smp.6.3, etc.;π. λύραν.. ᾄδειν SIG662.13
(Delos, ii B. C.); π. ῥυθμὸν ἐμβαίνειν to step in time, D.S.5.34.7 [full] πρός c.acc. freq. periphr. for Adv., π. βίαν, = βιαίως, under compulsion,νῦν χρὴ.. τινα π. βίαν πώνην Alc.20
(s.v.l.);π. βίαν ἐπίνομεν Ar.Ach.73
;τὸ π. βίαν πίνειν ἴσον πέφυκε τῷ διψῆν κακόν S.Fr. 735
; ἥκω.. π. βίαν under compulsion, Critias 16.10 D.; by force, forcibly, A.Pr. 210, 355, etc.; οὐ π. βίαν τινός not forced by any one, Id.Eu.5 (but also, in spite of any one, S.OC 657);π. τὸ βίαιον A.Ag. 130
(lyr.);π. τὸ καρτερόν Id.Pr. 214
; π. ἀλκήν, π. ἀνάγκαν, Id.Th. 498, Pers. 569 (lyr.);οὐ διαχωρέεει [ἡ γαστὴρ] εἰ μὴ π. ἀνάγκην Hp. Prog.8
,19;π. ἰσχύος κράτος S.Ph. 594
;π. ἡδονὴν εἶναί τινι A.Pr. 494
; π. ἡδονὴν λέγειν, δημηγορεῖν, so as to please, Th.2.65, S.El. 921, D.4.38, cf. E.Med. 773;οἱ πάντα π. ἡδονὴν ἐπαινοῦντες Arist.EN 1126b13
;ἅπαντα π. ἡδ. ζητεῖν D.1.15
, cf. 18.4; λούσασθαι τὸ σῶμα π. ἡδ. as much or little as one like s, Hp.Mul.2.133;πίνειν π. ἡδ. Pl. Smp. 176e
; π. τὸ τερπνόν calculated to delight, Th.2.53; π. χάριν so as to gratify,μήτε π. ἔχθραν ποιεῖσθαι λόγον μήτε π. χ. D.8.1
, cf. S.OT 1152;π. χάριν δημηγορεῖν D.3.3
, etc.: c. gen. rei, π. χάριν τινός for the sake of,π. χ. βορᾶς S.Ant.30
, cf. Ph. 1156 (lyr.);π. ἰσχύος χ.
by means of,E.
Med. 538; π. ὀργήν with anger, angrily, S.El. 369, Th.2.65, D.53.16 (v.l.);π. ὀργὴν ἐλθεῖν τινι Id.39.23
, etc.; π. τὸ λιπαρές importunately, S.OC 1119;π. εὐσέβειαν Id.El. 464
; π. καιρόν seasonably, Id.Aj.38, etc.;π. φύσιν Id.Tr. 308
; π. εὐτέλειαν cheaply, Antiph.226.2; π. μέρος in due proportion, D.36.32;π. ὀλίγον μέρος Gp.2.15.1
; τέτραπτο π. ἰθύ οἱ straight towards him, Il.14.403; π. ὀρθὰς (sc. γωνίας ( .. τῇ AEB at right angles to, Arist.Mete. 373a14, cf. Euc.1.11, Archim.Sph.Cyl.1.3;π. ὀρθὴν τέμνουσα Arist.Mete. 363b2
; π. ἀχθηδόνα, π. ἀπέχθειαν, Luc.Tox.9, Hist.Conscr.38; γυνὴ π. ἀλήθειαν οὖσα in truth a woman, a very woman, Ath.15.687a, cf. Luc. JTr.48, Alex.61: c. [comp] Sup., π. τὰ μέγιστα in the highest degree, Hdt.8.20.8 of Numbers. up to, about, Plb.16.7.5, etc.: cf. πρόσπου.D ABS. AS ADV., besides, over and above; in Hom. always π. δέ or ποτὶ δέ, Il.5.307, 10.108, al., cf. Hdt.1.71, etc.; π. δὲ καί ib. 164, 207;π. δὲ ἔτι Id.3.74
;καὶ π. Id.7.154
, 184, prob. in A.Ch. 301, etc.;καὶ π. γε E.Hel. 110
, Pl.R. 328a, 466e;καὶ.. γε π. A.Pr.73
;καὶ δὴ π. Hdt.5.67
; freq. at the end of a second clause,τάδε λέγω, δράσω τε π. E.Or. 622
;ἀλογία.., καὶ ἀμαθία γε π. Pl.Men. 90e
, cf. E.Ph. 610;ἐνενήκοντα καὶ μικρόν τι π. D.4.28
, cf. 22.60.E IN COMPOS.,I motion towards, as προσάγω, προσέρχομαι, etc.II addition, besides, as προσκτάομαι, προσδίδωμι, προστίθημι, etc.III a being on, at, by, or beside: hence, a remaining beside, and metaph. connexion and engagement with anything, as πρόσειμι, προσγίγνομαι, etc.F REMARKS,1 in poetry πρός sts. stands after its case and before an attribute,ποίμνας βουστάσεις τε π. πατρός A.Pr. 653
, cf. Th. 185, S.OT 178 (lyr.), E.Or.94; ἄστυ πότι (or ποτὶ)σφέτερον Il.17.419
, cf. Pi.O.4.5.2 in Hom. it is freq. separated from its Verb by tmesis. -
10 ἐκκαλέω
A call out or forth, summon forth, Il.24.582, etc.;τινὰ δόμων E.Ba. 170
;ἔνδοθεν Lys.3.8
; crave speech of, codd.2 call forth, elicit,χαρὰ δάκρυον ἐκκαλουμένη A.Ag. 270
;ὀργήν Aeschin. 2.3
;ἴσως ἂν ἐκκαλέσαιθ' ὑμᾶς D.4.42
, cf. Pl.Euthd. 288d ;λιμὸν ἐ. Antiph.217.23
; entice, provoke to battle,Plb.
1.19.2, cf. Ascl.Tact.7.1.3 c.inf., call on one to do, S.Tr. 1206 ; ἐ. [ τινὰ]ποτὶ ἔργα Ti.Locr.104b
: [tense] plpf. in med. sense,ἐξεκέκλητο πρὸς τὴν πρᾶξίν τινας Plb.4.57.4
:—[voice] Pass.,- κληθῆναι πρὸς τὰς ὠφελείας Id.3.51.11
; to be provoked, εἴς, ἐπί τι, Phld.Ir.pp.52,95 W.; ἐς ὀργήν, δάκρυα, Philostr. VS2.8.4, 2.10.1.III [voice] Pass., = Lat. evocari, of foreign numina, Plu.2.278f.IV [voice] Med., appeal against, κρίσιν ἐπί τινα ib.178f; refer, προβλήματα ἐπὶ τὴν τῶν ἀλόγων φύσιν ὥσπερ ἀλλοδαπὴν πόλιν ib.493b.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > ἐκκαλέω
-
11 ἐπωνυμία
A derived or significant name, as Ἔπαφος, A.Supp.45 (lyr.); Πολυνείκης, Id.Th. 829 (lyr.); ἐ. ποιεῖσθαι ἀπό or ἐπί τινος, Hdt.2.42, 1.94 ;ὅθεν ἔθεντο τὰς ἐ. Id.4.45
; ἔχειν ἐ. ἐπί τινος ibid.;καλεῖσθαι ἐ. ἐπί τινος Id.1.14
;κατὰ τὴν ἐ. τινὸς κληθῆναι Id.1.173
; ἐ. ἔχειν or σχεῖν τινός, Id.4.15, Pl.Criti. 114a ; ἐ. ἀπό τινος ἔχειν, ἐγκαταλιπεῖν, λαβεῖν, Hdt.7.121, Th.2.102, Pl.Phdr. 238c ; τῆς θεοῦ ἐπωνυμίας ἄξιος the name derived from her, Id.Lg. 626d ; τὴν τῇδε ἐ. αὐτοῦ its namesake here, Id.Phdr. 250e ;ἐ. ἀφ' ἑαυτῶν παρέχεσθαι Th.1.3
; but ἐ. σχεῖν χώρας to have the naming of it, i.e. have it named after one, ib.9 ;ἐ. τινὶ Μαργίτην τίθεσθαι
as a nickname,Aeschin.
3.160 ;προσείληφε τὴν ἐ...συκοφάντης Id.2.99
;ἔχουσα τὴν ἐ. τὴν τοῦ ὃ ἔστιν Pl.Phd. 92d
: folld. by inf., ἐ. ἔχει σμικρός τε καὶ μέγας εἶναι he has the name of being, ib. 102c ;ἀποβαιεῖν τὴν ἐ. τὸ.. καλὸς κἀγαθὸς κεκλῆσθαι X.Oec.12.2
;ἐ. ἔχοντος Θασίου εἶναι Hdt.2.44
: acc. as Adv., Ὀλυμπίῳ ἐπωνυμίην θύειν by surname, ibid.;ἀπὸ τῆς κυψέλης ἐ. Κύψελος οὔνομα ἐτέθη Id.5.92
.έ.2 generally, name, title,θεῶν -ίαι Id.2.4
, cf. Pl.R. 394a, PHal.1.251 (iii B.C.), etc.;συγγραμμάτων Sor.Vit.Hippocr.13
.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > ἐπωνυμία
-
12 ἐλεγαίνειν
Grammatical information: v.Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]X [probably]Etymology: Reminds of λέγαι, attribute of γυναῖκες, (Archil. 179), which is connected with λάγνος, s. Solmsen Unt. 111 and W.-Hofmann 1, 759. Folketymological inbluence of ἔλεγος, cf. EM 327, 6: καὶ τὸ ἐλεγεῖον μέτρον ἀπὸ τούτου κληθῆναι τινες νομίζουσιν, is a mere guess. So prob. Pre-Greek.Page in Frisk: 1,486Greek-English etymological dictionary (Ελληνικά-Αγγλικά ετυμολογική λεξικό) > ἐλεγαίνειν
-
13 καλέω
Grammatical information: v.Meaning: `call, by name = name (verb)' (Il.)Other forms: ep. also κικλήσκω, Aeol. κάλημι, Cypr. καλήζω, aor. καλέσ(σ)αι (Il.), pass. κληθῆναι (Archil.), fut. καλέω (IA. since Γ 383), καλῶ (Att.), καλέσω (young Att., hell.), perf. med. κέκλημαι with fut. κεκλήσομαι (Il.), act. κέκληκα (Ar.).Compounds: very often with prefix, e. g. ἀνα-, ἐν-, ἐκ-, ἐπι-, παρα-, προ-, προσ-, συν-, As 1. member in καλεσσί-χορος `calling to the dance' (Orph. L. 718; Schwyzer 443f.); on ὁμο-κλη ( ὀμ-), - κλέω, - άω s. v.Derivatives: With disyll. stem: 1. καλήτωρ adjunct of κῆρυξ `Caller' (Ω 577), also as PN (Ο 419) with Καλητορίδης (Ν 541); καλη- as in καλή-μεναι (Κ 125; Aeol. athemat. formation?), perhaps after κλη- (Schulze Q. 16f., Fraenkel Nom. ag. 1, 17), if not metrically lenghtned (Solmsen Unt. 17); diff. again Schwyzer 531 n. 7 (after καλέω etc. for κλη-); thus 2. Καλήσιος (Ζ 18); 3. κάλεσις = κλῆσις, `nominative' (gramm.). - With monosyll. stem: 4. κλῆσις `call, invitation, summons etc.' (Att. hell.), often from the prefixed verbs, e. g. ἐπίκλη-σις `surname' (Il.); 5. - κλημα, e. g. ἔγκλη-μα `reproach, accusation' (Att.) with ἐγκλήμων, - ματικός, - ματίζω etc. 6. κλητήρ, - ῆρος `herald, witness' (A., Att.); ὁμοκλη-τήρ `who calls' (Il.) from ὁμοκλη, - έω (s. v.); ἀνακλητήρια n. pl. `feast when a king is nominated' (Plb.); 7. κλήτωρ, - ορος `witness', also PN (hell.), after κλητήρ (Fraenkel Nom. ag. 1, 17f.; on καλήτωρ: κλητήρ Benveniste Noms d'agent 29, 40, 46). - 8. κλητός `called, invited, wellcome' (Hom.; Ammann Μνήμης χάριν 1, 14 a. 21) with κλητεύω `call to justice etc.' (Att.), ( ἀνα- etc.) - κλη-τικός; often from the prefixed verbs, e. g. ἔκκλη-τος ` called in' (IA. Dor.) with the collective abstract ἐκκλησία `(called) meeting' (IA.), `community, church' (LXX, NT); with ἐκκλησι-άζω and - αστής, - ασμός etc.; with nominal 1. member as compound [Zusammenbildung] in πολύ-κλη-τος `often called', i. e. `called on from many sides ' (Δ 438, Κ 420; diff., not convincing, Kronasser Sprache 3, 172f.). - 9. κλή-δην `by name' (Ι 11; cf. ἐξονομακλήδην); 10. ἐπίκλη-ν ` with (sur)name' (Pl.; Schwyzer 425). - Deverbative formation καλιστρέω = καλέω (D. 47, 60 from Harp., Call.; prob. first from a noun, cf. ἐλαστρέω and Schwyzer 706). - On κληΐζω, κληδών ( κλεη-, κληη-) s. κλέος.Etymology: The disyll. verbal stem in καλέ-σαι (analogical καλέσσαι), as in ὀλέ-σαι, ἀρό-σαι etc. (Schwyzer 752); with κλη- in κέ-κλη-μαι, κι-κλή-σκω, κλη-τός compare βλη- in βέ-βλη-μαι, βλη-τός, from zero grade *kl̥h₁-. Beside monosyllabic κλη- (beside καλέ-σαι) Latin has clā- ( clā- mare, clā- rus; beside calā-re). The present καλέ-ω is no doubt an innovation, prob. to καλέσαι (Fraenkel Mélanges Boisacq 1, 367; diff. on καλέω, καλέσαι Specht KZ 59, 85ff.). - (Not cognate are κέλαδος ` noise'.) The α-vowel in καλέ-σαι will go back to a sonantic l̥ ; the same vowel is found in Italic, Lat. calāre ` declare', Umbr. kařetu (\< * kalē- tōd); further the not fully explained OHG, OS halōn `call, fetch' (= calāre), Hitt. kalleš- `call', Skt. uṣā- kal-a- `call' (s. ἠϊκανός). As in the semant. close IE. * kan- (s. καναχή) the a is clearly very old (is it connected with the onomatop. charcater of the verb?). - Forms in Pok. 548ff.; further W.-Hofmann and Ernout-Meillet s. calō.Page in Frisk: 1,762-763Greek-English etymological dictionary (Ελληνικά-Αγγλικά ετυμολογική λεξικό) > καλέω
-
14 οὐκέτι
οὐκέτι adv. (οὐκ ἔτι Tdf. Phlm 16; both spellings t.r.—Hom.+)① the extension of time up to a point but not beyond, no more, no longer, no further lit., of time (TestBenj 11:1; JosAs 15:6; Jos., Ant. 7, 16; Just., D. 56,23; Tat. 26, 3) οὐκέτι εἰμὶ ἄξιος κληθῆναι υἱός σου Lk 15:19, 21.—Mt 19:6; Mk 10:8; J 4:42; 6:66; 11:54; 15:15; Ro 6:9b; Gal 2:20; Eph 2:19; Phlm 16; Rv 10:6; GJs 4:4.—Never … again (Jos., Ant. 6, 156; Artem. 3, 13 ἀθάνατοι οἱ ἀποθανόντες, ἐπεὶ μηκέτι τεθνήξονται) Χριστὸς ἐγερθεὶς … οὐκέτι ἀποθνῄσκει Ro 6:9a. Cp. Ac 20:25, 38; 2 Cor 1:23.—W. the pres., of an event in the very near fut. (cp. ApcEsdr 3:6 οὐκέτι ᾖ κόσμος): ὁ κόσμος με οὐκέτι θεωρεῖ the world will see me no longer J 14:19; 16:10, 16; 17:11.—Used w. another negative: οὐ … οὐκέτι (Zeph 3:15; En 100:5) Ac 8:39, οὐδὲ … οὐκέτι Mt 22:46. οὐδὲ … οὐκέτι οὐδείς Mk 5:3. οὐκέτι οὐδέν 7:12; 15:5; Lk 20:40. οὐκέτι οὐδείς (UPZ 42, 30 [162 B.C.]) Mk 9:8. οὐδεὶς οὐκέτι 12:34; Rv 18:11. οὐκέτι οὐ μή never again (Am 9:15; TestJob 7:10 οὐκέτι οὐ μη φάγῃς) Mk 14:25; Lk 22:16 v.l.; Rv 18:14. οὐκέτι … οὐκέτι no longer … no longer 8:2 (Polyaenus 1, 41, 2 οὐκέτι three times).② marker of inference in a logical process, not (Melissus [V B.C.] B 9, Vorsokrat.5 I 275 εἰ … οὐκέτι ἓν εἴη, cp. B 7, 2 ibid. p. 270; Empedocles B 17, 31, I 317 εἴτε … οὐκέτʼ ἂν ἦσαν; Ocellus c. 2 Harder; Ps.-Aristot., de Melisso etc. [ed. HDiels, ABA 1900] 1, 4; schol. on Apollon. Rhod. 2, 498–527a [p. 168, 23] οὐκέτι δὲ καὶ θυγάτηρ αὐτοῦ ἦν=then, accordingly, she was not his daughter; Ar. 13, 6 εἰ …, οὐκέτι μία φύσις ἐστίν=certainly, then, they do not share a common characteristic) then (accordingly) not εἰ δὲ χάριτι οὐκέτι ἐξ ἔργων if by grace, then not by deeds Ro 11:6a. Cp. 7:20; 14:15; Gal 3:18. Likew. νυνὶ οὐκέτι Ro 7:17.—DELG s.v. ἔτι. M-M. -
15 χάρις
χάρις, ιτος, ἡ (Hom.+) acc. quite predom. χάριν, but χάριτα Ac 24:27; 25:9 v.l.; Jd 4 and pl. χάριτας Ac 24:27 v.l.; 1 Cl 23:1 (Eur., Hel. 1378; Hdt. 6, 41; X., Hell. 3, 5, 16; ins, pap; Zech 4:7; 6:14; EpArist 272, pl. 230.—B-D-F §47, 3; W-S. §9, 7; Mayser 271f; Thackeray 150; Helbing 40f; Mlt-H. 132.—It seems that χάρις is not always clearly differentiated in mng. fr. χαρά; Apollodorus [II B.C.]: 244 Fgm. 90 Jac. says in the second book περὶ θεῶν: κληθῆναι δὲ αὐτὰς ἀπὸ μὲν τ. χαρᾶς Χάριτας• καὶ γὰρ πολλάκις … οἱ ποιηταὶ τ. χάριν χαρὰν καλοῦσιν ‘the [deities] Charites are so called from χαρά [joy], for poets freq. equate χάρις with χαρά’. Cp. the wordplay AcPl Ha 8, 7 χαρᾶς καὶ χάριτος the house was filled with gaiety and gratitude.).① a winning quality or attractiveness that invites a favorable reaction, graciousness, attractiveness, charm, winsomeness (Hom.+; Jos., Ant. 2, 231) of human form and appearance παῖς λίαν εὐειδής ἐν χάριτι an exceptionally fine-looking and winsome youth AcPl Ha 3, 13. Of speech (Demosth. 51, 9; Ps.-Demetr. [I A.D.], Eloc. §127; 133; 135 al.; Eccl 10:12; Sir 21:16; Jos., Ant. 18, 208) οἱ λόγοι τῆς χάριτος (gen. of quality) the gracious words Lk 4:22. ὁ λόγος ὑμῶν πάντοτε ἐν χάριτι let your conversation always be winsome Col 4:6 (cp. Plut., Mor. 514f; s. also HAlmqvist, Plut. u. das NT ’46, 121f; Epict. 3, 22, 90). τὸ πρόσωπον αὐτοῦ χάριτος ἐπληροῦτο MPol 12:1 can also be placed here in case χάρις means nothing more than graciousness (s. 4 below); prob. also GJs 7:3 (s. 3b).② a beneficent disposition toward someone, favor, grace, gracious care/help, goodwill (almost a t.t. in the reciprocity-oriented world dominated by Hellenic influence [cp. e.g. OGI 669, 29] as well as by the Semitic sense of social obligation expressed in the term חֶסֶד [NGlueck, Das Wort ḥesed in alttestamentlichen Sprachgebrauche etc. 1927]. Of a different order and spirit is the subset of reciprocity known as Roman patronage, in which superiority of the donor over the client is clearly maintained)ⓐ act., that which one grants to another, the action of one who volunteers to do someth. not otherwise obligatory χάρις θεοῦ ἦν ἐπʼ αὐτό Lk 2:40. ἡ χάρις τοῦ θεοῦ (cp. τῇ τοῦ θεοῦ Κλαυδίου χάριτι OGI 669, 29) Ac 11:2 D; 14:26. τοῦ κυρίου 15:40.—Esp. of the beneficent intention of God (cp. χ. in reference to God: Apollon. Rhod. 3, 1005 σοὶ θεόθεν χάρις ἔσσεται; Dio Chrys. 80 [30], 40 χ. τῶν θεῶν; Ael. Aristid. 13 p. 320 D.; 53 p. 620; Sextus 436b; likew. in LXX, Philo, Joseph.; SibOr 4, 46=189; 5, 330; Ezk. Trag. 162 [Eus., PE 9, 29, 12].—χ. to denote beneficent dispensations of the emperor: OGI 669, 44 [I A.D.]; BGU 19 I, 21 [II A.D.] χάρ. τοῦ θεοῦ Αὐτοκράτορος; 1085 II, 4) and of Christ, who give (undeserved) gifts to people; God: δικαιούμενοι δωρεὰν τῇ αὐτοῦ χάριτι Ro 3:24. Cp. 5:15a, 20f; 6:1; 11:5 (ἐκλογή 1), 6abc; Gal 1:15 (διά A 3e); Eph 1:6f (KKuhn, NTS 7, ’61, 337 [reff. to Qumran lit.]); 2:5, 7, 8; cp. Pol 1:3; 2 Th 1:12; 2:16; 2 Ti 1:9; Tit 2:11 (ἡ χάρ. τοῦ θεοῦ σωτήριος; s. Dibelius, Hdb. exc. after Tit 2:14); 3:7; Hb 2:9 (χωρίς 2aα); 4:16a (DdeSilva, JBL 115, ’96, 100–103); 1 Cl 50:3; ISm 9:2; IPol 7:3. ἐν χάρ[ιτι θεοῦ] AcPl Ha 7, 23 (restoration uncertain). κατὰ χάριν as a favor, out of goodwill (cp. Pla., Leg. 740c; schol. on Soph., Oed. Col. 1751 p. 468 Papag.) Ro 4:4 (opp. κατὰ ὀφείλημα), 16.—The beneficence or favor of Christ: διὰ τῆς χάριτος τοῦ κυρίου Ἰησοῦ πιστεύομεν σωθῆναι Ac 15:11. Cp. Ro 5:15b; 2 Cor 8:9; 1 Ti 1:14; IPhld 8:1. On Ac 2:47 in this sense s. TAnderson, NTS 34, ’88, 604–10.ⓑ pass., that which one experiences fr. another (Arrian, Anab. Alex. 3, 26, 4) χάριν ἔχειν have favor 3J 4 v.l. πρός τινα with someone=win his respect Ac 2:47 (cp. 2a end; cp. Pind., O. 7, 89f χάριν καὶ ποτʼ ἀστῶν καὶ ποτὶ ξείνων grant him respect in the presence of his townfolk as well as strangers); παρά τινι (Appian, Bell. Civ. 2, 89 §376) Hm 10, 3, 1, cp. 5, 1, 5. εὑρεῖν χάριν παρά τινι (Philo, Leg. All. 3, 77, end) Lk 1:30; Hs 5, 2, 10; ἐνώπιόν τινος Ac 7:46; GJs 11:2 (JosAs 15:14). ἐν τοῖς μέλλουσι μετανοεῖν among those who are about to repent Hm 12, 3, 3. Ἰησοῦς προέκοπτεν χάριτι παρὰ θεῷ καὶ ἀνθρώποις Lk 2:52 (an indication of exceptional ἀρετή, cp. Pind. above). Cp. Ac 4:33; 7:10 (ἐναντίον Φαραώ); Hb 4:16b.—ποία ὑμῖν χάρις ἐστίν; what credit is that to you? Lk 6:32–34; s. D 1:3; 2 Cl 13:4. Cp. 1 Cor 9:16 v.l. In these passages the mng. comes close to reward (s. Wetter [5 below] 209ff w. reff.).—Also by metonymy that which brings someone (God’s) favor or wins a favorable response fr. God 1 Pt 2:19, 20.ⓒ In Christian epistolary lit. fr. the time of Paul χάρις is found w. the sense (divine) favor in fixed formulas at the beginning and end of letters (Zahn on Gal 1:3; vDobschütz on 1 Th 1:1; ELohmeyer, ZNW 26, 1927, 158ff; APujol, De Salutat. Apost. ‘Gratia vobis et pax’: Verb. Dom. 12, ’32, 38–40; 76–82; WFoerster, TW II ’34, 409ff; Goodsp., Probs. 141f. S. also the lit. s.v. χαίρω 2b). At the beginning of a letter χάρις ὑμῖν καὶ εἰρήνη (sc. εἴη; New Docs 8, 127f) Ro 1:7; 1 Cor 1:3; 2 Cor 1:2; Gal 1:3; Eph 1:2; Phil 1:2; Col 1:2; 1 Th 1:1; 2 Th 1:2; Phlm 3; Rv 1:4; without ὑμῖν Tit 1:4. χάρις ὑμῖν καὶ εἰρήνη πληθυνθείη 1 Pt 1:2; 2 Pt 1:2; 1 Cl ins. χάρις, ἔλεος, εἰρήνη 1 Ti 1:2; 2 Ti 1:2; 2J 3 (on the triplet cp. En 5:7 φῶς καὶ χάρις καὶ εἰρήνη).—At the end ἡ χάρις (τοῦ κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ etc.) μεθʼ ὑμῶν (or μετὰ πάντων ὑμῶν etc.) Ro 16:20, 23 (24) v.l.; 1 Cor 16:23; 2 Cor 13:13; Gal 6:18; Eph 6:24; Phil 4:23; Col 4:18; 1 Th 5:28; 2 Th 3:18; 1 Ti 6:21; 2 Ti 4:22; Tit 3:15; Phlm 25; Hb 13:25; Rv 22:21; 1 Cl 65:2. ἔσται ἡ χάρις μετὰ πάντων τῶν φοβουμένων τὸν Κύριον GJs 25:2. ὁ κύριος τῆς δόξης καὶ πάσης χάριτος μετὰ τοῦ πνεύματος ὑμῶν B 21:9. χάρις ὑμῖν, ἔλεος, εἰρήνη, ὑπομονὴ διὰ παντός ISm 12:2. ἔρρωσθε ἐν χάριτι θεοῦ 13:2.③ practical application of goodwill, (a sign of) favor, gracious deed/gift, benefactionⓐ on the part of humans (X., Symp. 8, 36, Ages. 4, 3; Appian, Bell. Civ. 1, 49 §213; Dionys. Hal. 2, 15, 4) χάριν (-ιτα) καταθέσθαι τινί (κατατίθημι 2) Ac 24:27; 25:9. αἰτεῖσθαι χάριν 25:3 (in these passages from Ac χ. suggests [political] favor, someth. one does for another within a reciprocity system. Cp. Appian, Bell. Civ. 1, 108 §506 ἐς χάριν Σύλλα=as a favor to Sulla; ApcSed 8:1 οὐκ ἐποίησάς μοι χάριν=you did me no favor). ἵνα δευτέραν χάριν σχῆτε that you might have a second proof of my goodwill 2 Cor 1:15 (unless χάρις here means delight [so in poetry, Pind. et al., but also Pla., Isocr.; L-S-J-M s.v. χάρις IV; cp. also the quot. fr. Apollodorus at the beg. of the present entry, and the fact that χαρά is v.l. in 2 Cor 1:15]; in that case δευτέρα means double; but s. comm.). Of the collection for Jerusalem (cp. Appian, Bell. Civ. 3, 42 §173 χάριτας λαμβάνειν=receive gifts) 1 Cor 16:3; 2 Cor 8:4, 6f, 19 (DdeSilva, JBL 115, ’96, 101). Cp. B 21:7.—Eph 4:29 may suggest a demonstration of human favor (cp. Plut., Mor. 514e χάριν παρασκευάζοντες ἀλλήλοις), but a ref. to the means by which divine grace is mediated is not to be ruled out (s. b below).ⓑ on the part of God and Christ; the context will show whether the emphasis is upon the possession of divine favor as a source of blessings for the believer, or upon a store of favor that is dispensed, or a favored status (i.e. standing in God’s favor) that is brought about, or a gracious deed wrought by God in Christ, or a gracious work that grows fr. more to more (so in contrast to the old covenant Mel., P. 3, 16 al.). God is called ὁ θεὸς πάσης χάριτος 1 Pt 5:10, i.e. God, who is noted for any conceivable benefit or favor; cp. B 21:9.—χάριν διδόναι τινί show favor to someone (Anacr. 110 Diehl; Appian, Ital. 5 §10): τὸν δόντα αὐτῷ τὴν χάριν GJs 14:2. ταπεινοῖς δίδωσι χάριν (Pr 3:34) Js 4:6b; 1 Pt 5:5; 1 Cl 30:2; without a dat. Js 4:6a (Menand., Epitr. 231 S. [55 Kö.]). Perh. καὶ ἔβαλλε κύριος … χάριν ἐπʼ αὐτήν GJs 7:3 (but s. 1 above). The Logos is πλήρης χάριτος J 1:14. Those who belong to him receive of the fullness of his grace, χάριν ἀντὶ χάριτος vs. 16 (ἀντί 2). Cp. vs. 17. τὴν χάριν ταύτην ἐν ᾗ ἑστήκαμεν this favor (of God) we now enjoy Ro 5:2 (Goodsp.).—5:17; 1 Cor 1:4; 2 Cor 4:15 (divine beneficence in conversion); cp. Ac 11:23; 6:1; Gal 1:6 (by Christ’s gracious deed); 2:21; 5:4; Col 1:6; 2 Ti 2:1; Hb 12:15; 13:9; 1 Pt 1:10, 13; 3:7 (συνκληρονόμοι χάριτος ζωῆς fellow-heirs of the gift that spells life; s. ζωή 2bα); 5:12; 2 Pt 3:18; Jd 4; IPhld 11:1; ISm 6:2. Christians stand ὑπὸ χάριν under God’s gracious will as expressed in their release from legal constraint Ro 6:14f, or they come ὑπὸ τὸν ζυγὸν τῆς χάριτος αὐτοῦ 1 Cl 16:17 (ζυγός 1). The proclamation of salvation is the message of divine beneficence τὸ εὐαγγέλιον τῆς χάριτος τοῦ θεοῦ Ac 20:24 or ὁ λόγος τῆς χάριτος αὐτοῦ (=τοῦ κυρίου) 14:3; 20:32. Even the gospel message can be called ἡ χάρις τοῦ θεοῦ 13:43; cp. 18:27; MPol 2:3. τὸ πνεῦμα τῆς χάριτος the Spirit from or through whom (God’s) favor is shown Hb 10:29 (AArgyle, Grace and the Covenant: ET 60, ’48/49, 26f).—Pl. benefits, favors (Diod S 3, 2, 4; 3, 73, 6; Sb 8139, 4 [ins of I B.C.] of Isis; Jos., C. Ap. 2, 190) 1 Cl 23:1.—Nelson Glueck, Das Wort ḥesed etc. 1927, but s. FAndersen, ‘Yahweh, the Kind and Sensitive God’: God Who is Rich in Mercy, ed. PO’Brien/DPeterson ’86.④ exceptional effect produced by generosity, favor. Of effects produced by divine beneficence which go beyond those associated with a specific Christian’s status (ins μεγάλαι χάριτες τοῦ θεου: FCumont, Syria 7, 1926, 347ff), in the congregations of Macedonia 2 Cor 8:1 and Corinth 9:14; cp. vs. 8; in Rome AcPl Ha 7, 8. The Christian confessor is in full possession of divine grace ISm 11:1. Paul knows that through the χάρις of God he has been called to be an apostle, and that he has been fitted out w. the powers and capabilities requisite for this office fr. the same source: Ro 1:5; 12:3; 15:15; 1 Cor 3:10; 15:10ab (for the subject matter cp. Polyb. 12, 12b, 3 αὐτὸν [Alex. the Great] ὑπὸ τοῦ δαιμονίου τετευχέναι τούτων ὧν ἔτυχεν=whatever he has received he has received from what is divine. [For this reason he does not deserve any divine honors.]); 2 Cor 12:9; Gal 2:9; Eph 3:2, 7f; Phil 1:7.—The χάρις of God manifests itself in various χαρίσματα: Ro 12:6; Eph 4:7; 1 Pt 4:10. This brings into view a number of passages in which χάρις is evidently to be understood in a very concrete sense. It is hardly to be differentiated fr. δύναμις (θεοῦ) or fr. γνῶσις or δόξα (q.v. 1b. On this subj. s. Wetter [5 below] p. 94ff; esp. 130ff; pap in the GLumbroso Festschr. 1925, 212ff: χάρις, δύναμις, πνεῦμα w. essentially the same mng.; PGM 4, 2438; 3165; Herm. Wr. 1, 32; Just., D. 87, 5 ἀπὸ χάριτος τῆς δυνάμεως τοῦ πνεύματος). οὐκ ἐν σοφίᾳ σαρκικῇ ἀλλʼ ἐν χάριτι θεοῦ 2 Cor 1:12. οὐκ ἐγὼ δὲ ἀλλὰ ἡ χάρις τοῦ θεοῦ σὺν ἐμοί 1 Cor 15:10c. αὐξάνετε ἐν χάριτι καὶ γνώσει τοῦ κυρίου 2 Pt 3:18; cp. 1 Cl 55:3; B 1:2 (τῆς δωρεᾶς πνευματικῆς χάρις). Stephen is said to be πλήρης χάριτος καὶ δυνάμεως Ac 6:8. Divine power fills the Christian confessor or martyr w. a radiant glow MPol 12:1 (but s. 1 above). As the typical quality of the age to come, contrasted w. the κόσμος D 10:6.⑤ response to generosity or beneficence, thanks, gratitude (a fundamental component in the Gr-Rom. reciprocity system; exx. fr. later times: Diod S 11, 71, 4 [χάριτες=proofs of gratitude]; Appian, Syr. 3, 12; 13. Cp. Wetter [below] p. 206f) χάριν ἔχειν τινί be grateful to someone (Eur., Hec. 767; X., An. 2, 5, 14; Pla., Phlb. 54d; Ath. 2, 1; PLips 104, 14 [I B.C.] χάριν σοι ἔχω) foll. by ὅτι (Epict. 3, 5, 10; Jos., C. Ap. 1, 270; 2, 49) Lk 17:9 (ERiggenbach, NKZ 34, 1923, 439–43); mostly of gratitude to God or Christ; χάρις in our lit. as a whole, in the sense gratitude, refers to appropriate respone to the Deity for benefits conferred (Hom., Pind., Thu. et al.; ins, pap, LXX; Jos., Ant. 7, 208) χάριν ἔχω τῷ θεῷ (POxy 113, 13 [II A.D.] χάριν ἔχω θεοῖς πᾶσιν.—Epict. 4, 7, 9) 2 Ti 1:3; foll. by ὅτι because 1 Ti 1:12 (Herm. Wr. 6, 4 κἀγὼ χάριν ἔχω τῷ θεῷ …, ὅτι; Jos., Ant. 4, 316); χάριν ἔχειν ἐπί τινι be grateful for someth. Phlm 7 v.l. (to humans). ἔχωμεν χάριν let us be thankful (to God) Hb 12:28 (the reason for it is given by the preceding ptc. παραλαμβάνοντες). Elliptically (B-D-F §128, 6; cp. Rob. 1201f) χάρις (ἔστω) τῷ θεῷ (X., Oec. 8, 16 πολλὴ χάρις τοῖς θεοῖς; Epict. 4, 4, 7 χάρις τῷ θεῳ; BGU 843, 6 [I/II A.D.] χάρις τοῖς θεοῖς al. in pap since III B.C..—Philo, Rer. Div. Her. 309) Ro 7:25; MPol 3:1. Foll. by ὅτι (X., An. 3, 3, 14 τοῖς θεοῖς χάρις ὅτι; PFay 124, 16 τοῖς θεοῖς ἐστιν χάρις ὅτι; Epict. 4, 5, 9) Ro 6:17. Foll. by ἐπί τινι for someth. (UPZ 108, 30 [99 B.C.]) 2 Cor 9:15. The reason for the thanks is given in the ptc. agreeing w. τῷ θεῷ 2:14; 8:16; 1 Cor 15:57 (cp. Jos., Ant. 6, 145; Philo, Somn. 2, 213). Thankfulness (Appian, Bell. Civ. 3, 15 §51 πρός τινα=toward someone) χάριτι in thankfulness 10:30. So prob. also ἐν τῇ χάριτι in a thankful spirit Col 3:16 (Dibelius, Hdb. ad loc.). πλησθῆναι χαρᾶς καὶ χάριτος AcPl Ha 8, 7. S. εὐχαριστέω, end. Also PSchubert, Form and Function of the Pauline Thanksgivings ’39.—OLoew, Χάρις, diss., Marburg 1908; GWetter, Charis 1913; AvHarnack, Sanftmut, Huld u. Demut in der alten Kirche: JKaftan Festschr. 1920, 113ff; NBonwetsch, Zur Geschichte des Begriffs Gnade in der alten Kirche: Harnack Festgabe 1921, 93–101; EBurton, Gal ICC 1921, 423f; WWhitley, The Doctrine of Grace ’32; JMoffatt, Grace in the NT ’31; RWinkler, D. Gnade im NT: ZST 10, ’33, 642–80; RHomann, D. Gnade in d. Syn. Ev.: ibid. 328–48; JWobbe, D. Charisgedanke b. Pls ’32; RBultmann, Theologie des NT ’48, 283–310 (Paul); HBoers, Ἀγάπη and Χάρις in Paul’s Thought: CBQ 59, ’97, 693–713; on 2 Cor 8: FDanker, Augsburg Comm. 2 Cor, 116–34; PRousselot, La Grâce d’après St. Jean et d’après St. Paul: SR 18, 1928, 87–108, Christent. u. Wissensch. 8, ’32, 402–30; JMontgomery, Hebrew Hesed and Gk. Charis: HTR 32, ’39, 97–102; Dodd 61f; TTorrance, The Doctrine of Grace in the Apost. Fathers, ’48; JRenié, Studia Anselmiana 27f, ’51, 340–50; CRSmith, The Bible Doctrine of Grace, ’56; EFlack, The Concept of Grace in Bibl. Thought: Bibl. Studies in Memory of HAlleman, ed. Myers, ’60, 137–54; DDoughty, NTS 19, ’73, 163–80.—B. 1166. DELG. M-M. EDNT. TW. Spicq. Sv. -
16 ἄξιος
ἄξιος, ία, ον (Hom.+; loanw. in rabb.) adj. for *ἄγ-τιος, cp. ἄγω in the sense ‘draw down’ in the scale, ‘weigh’, hence ἄξιος of someone or someth. that is evaluated. Whether the evaluation results in an advantage or a penalty depends on the context or use of a negative particle.① pert. to having a relatively high degree of comparable worth or value, corresponding, comparable, worthy, of things, in relation to other things,ⓐ of price equal in value (Eur., Alc. 300; Ps.-Demosth. 13, 10; Herodian 2, 3 [of the value of a thing]; Pr 3:15; 8:11; Sir 26:15; s. Nägeli 62) οὐκ ἄξια τὰ παθήματα πρὸς τ. μέλλουσαν δόξαν the sufferings are not to be compared w. the glory to come Ro 8:18 (Arrian, Anab. 6, 24, 1 οὐδὲ τὰ ξύμπαντα … ξυμβληθῆναι ἄξια εἶναι τοῖς … πόνοις=all [the trials] are not worthy to be compared with the miseries). οὐδενὸς ἄ. λόγου worthy of no consideration Dg 4:1 (λόγου ἄ. Hdt. 4, 28; Pla., Ep. 7, 334e; Diod S 13, 65, 3 οὐδὲν ἄξιον λόγου πράξας; Dionys. Hal. 1, 22, 5; Dio Chrys. 22 [39], 1; Vit. Hom. et Hes. 4); cp. vs. 4.ⓑ gener., of any other relation (Diod S 4, 11, 1 ἄξιον τῆς ἀρετῆς=worthy of his valor; Jos., Vi. 250 βοὴ εὐνοίας ἀξία; Just., A I, 4, 8 οὐδὲν ἄ. τῆς ὑποσχέσεως) καρποὶ ἄ. τῆς μετανοίας fruits in keeping with your repentance i.e. such as show that you have turned from your sinful ways Lk 3:8; Mt 3:8. For this ἄ. τῆς μετανοίας ἔργα Ac 26:20. καρπὸς ἄ. οὗ ἔδωκεν fruit that corresponds to what he gave us 2 Cl 1:3. ἄ. πρᾶγμα ISm 11:3 (cp. Just., A I, 19, 5 ἀ. θεοῦ δύναμιν). ἄκκεπτα IPol 6:2. ἔργα ἄ. τῶν ῥημάτων deeds corresponding to the words 2 Cl 13:3. πάσης ἀποδοχῆς ἄ. worthy of full acceptance 1 Ti 1:15; 4:9 (Heraclid. Crit. [III B.C.] Fgm. I 17 πάσης ἄξιος φιλίας; Just., D. 3, 3 ἀποδοχῆς ἄξια). οὐδὲν ἄ. θανάτου nothing deserving death (cp. ἄξιον … τι θανάτου Plut., Marcus Cato 349a [21]) Lk 23:15; Ac 25:11, 25. θανάτου ἢ δεσμῶν ἄ. nothing deserving death or imprisonment 23:29; 26:31 (cp. Hyperid. 3, 14; Appian, Iber. 31 §124 ἄξια θανάτου; Jos., Ant. 11, 144; Herm. Wr. 1, 20 ἄ. τοῦ θανάτου). Foll. by rel. clause ἄ. ὧν ἐπράξαμεν Lk 23:41.ⓒ impers. ἄξιόν ἐστι it is worthwhile, fitting, proper (Hyperid. 2, 3; 6, 3; 4 Macc 17:8; EpArist 4; 282; Just., A II, 3, 2) w. articular inf. foll. (B-D-F §400, 3; Rob. 1059) τοῦ πορεύεσθαι 1 Cor 16:4. καθὼς ἄ. ἐστιν 2 Th 1:3.② pert. to being correspondingly fitting or appropriate, worthy, fit, deserving of pers.ⓐ in a good sense, but one which is sometimes negated. The negative particle in such cases generates the equivalent of ἀνάξιος ‘unworthy’. W. gen. of the thing of which one is worthy τῆς τροφῆς entitled to his food Mt 10:10; D 13:1f. τῆς αἰωνίου ζωῆς Ac 13:46. τοῦ μισθοῦ Lk 10:7; 1 Ti 5:18. πάσης τιμῆς 6:1 (Dio Chrys. 14 [31], 93; Lucian, Tox. 3 τιμῆς ἄ. παρὰ πάντων). ἄ. μετανοίας Hs 8, 6, 1.—W. gen. of the pers. οὐκ ἔστιν μου ἄ. he is not worthy of me=does not deserve to belong to me (perh. ‘is not suited to me’, s. 1 above) Mt 10:37f; cp. PtK 3 p. 15, 17; D 15:1; ἄ. θεοῦ (Wsd 3:5; Just., D. 5, 3) IEph 2:1; 4:1; cp. 15:1; IRo 10:2; ὧν οὐκ ἦν ἄ. ὁ κόσμος of whom the world was not worthy=‘they were too good for this world’ (New Life version) Hb 11:38.—W. inf. foll. (M. Ant. 8, 42 οὔκ εἰμι ἄξιος with inf.; BGU 1141, 15 [13 B.C.]; Jos., Ant. 4, 179; Just., A I, 22, 1) οὐκέτι εἰμὶ ἄ. κληθῆναι υἱός σου I am no longer fit to be called your son Lk 15:19, 21; cp. Ac 13:25; Rv 4:11; 5:2, 4, 9, 12 (WvUnnik, BRigaux Festschr. ’70, 445–61); B 14:1; IEph 1:3; Mg 14; Tr 13:1; Sm 11:1; Hs 8, 2, 5.—W. gen. of the inf. (ParJer 4:5) MPol 10:2. Foll. by ἵνα (B-D-F §393, 4; Rob. 658) ἄ. ἵνα λύσω τὸν ἱμάντα good enough to untie the thong J 1:27 (ἱκανός P66, 75; s. ἱκανός end). Foll. by a rel. clause ἄ. ἐστιν ᾧ παρέξῃ τοῦτο Lk 7:4 (B-D-F §5, 3b; 379; Rob. 724). Abs. (PPetr II, 15 [3], 8 ἄ. γάρ ἐστιν ὁ ἄνθρωπος; 2 Macc 15:21; Just., D. 39, 2 ὡς ἀξιοί εἰσι) ἄ. εἰσιν they deserve to Rv 3:4; 16:6. Cp. Mt 10:11, 13; 22:8; IEph 2:2; Mg 12; Tr 4:2; IRo 9:2; ISm 9:2; IPol 8:1; B 9:9; 21:8; with a negative or negative implication in the context Hs 8, 11, 1; B 9:9; 14:4. ἄ. τινα ἡγεῖσθαι (Job 30:1) Hv 2, 1, 2; 3, 3, 4; 4, 1, 3; m 4, 2, 1; Hs 7:5; Hs 9, 28, 5 (w. ἵνα foll. in some of these pass. fr. Hermas). ὁ σωτὴρ ἀξίαν αὐτὴν ἡγήσατο the Savior considered her worthy GMary 463, 22. As an epithet of persons IMg 2. Subst. ἀκούει τῶν ἀξίων (God) heeds the deserving AcPt Ox 849, 28 (cp. Just., A I, 52, 3).—Comp. ἀξιώτερος (SIG 218, 25) Hv 3, 4, 3.—Ins: Larfeld I, 493f.ⓑ in a context in which the evaluation is qualified by unpleasant consequences to the one evaluated (Ael. Aristid. 34 p. 650 D. ἄ. ὀργῆς) ἄ. πληγῶν (Dt 25:2; cp. Jos., Ant. 13, 294) deserving blows Lk 12:48. ἄ. θανάτου (Nicol. Dam.: 90 Fgm. 4 p. 335, 12f Jac.; Appian, Bell. Civ. 2, 108 §452; Mel., HE 4, 26, 6) Ro 1:32. καθώς τις ἄξιός ἐστιν as each deserves Hs 6, 3, 3 of punishments.—JKleist, ‘Axios’ in the Gospels: CBQ 6, ’44, 342–46; KStendahl, Nuntius 7, ’52, 53f.—EDNT. M-M. TW.
См. также в других словарях:
κληθῆναι — καλέω call aor inf pass … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
CURRUS — an Erichthonii inventum, qui turpitudinem crurum hâc ratione abscondere fuerit conatus, vide in voce Erichthonius: an Minervae? Suidas, Ι῾ππεία Α᾿θηνᾶ. Ταύτην Ποσειδῶνος εἶναί φασι θυγατέρα καὶ Πολύφης τῆς Ω᾿κεανοῦ. ἅρμα δε πρώτην κατασκευάσασαν… … Hofmann J. Lexicon universale
MAEOTIS — palus Scythica, iuxta Tanais ostium, Cimmerio Bosphoro a Ponto Euxino discreta, ita dicta ab accolis, qui Maeotae appellantur. Lucan. l. 3. v. 277. Quaque fretum torrens Maeotidis egerit undas. Hinc Maeoticus. Virgil. Aen. 6. v. 798. Iam nunc et… … Hofmann J. Lexicon universale
PANATHENAEA — Erichthonius Vulcani filius Minervae festum instituit, et Α᾿θήναια vasi dicas Minervalia, vocavit. Harpocration, Η῎γαγε δὲ τὴν ἑορτὴν ὁ Ε᾿ριχθόνιος ὁ Η῾φαίςτου, καθά φασιν Ε῾λλάνικός τε καὶ Α᾿νδροτιὼν, ἑκάτερος εν πρώτῃ Α᾿τθίδος πρὸ τούτου δὲ… … Hofmann J. Lexicon universale
PHARICUM Venenum — apud Interpretem Nicandri Ι῾ςτορε̑ι δε Πραξαγόρας κληθῆναι αὐτὸ ἀπὸ Φαρικοῦ τινὸς Κρητὸς τοῦ ἐξευρόντος αὐτὸ, Narrat autem Praxagoras, vocari illud a Pharico quodam Cretensi, inventore suo: Phariatum dicitur Athenaeo l. 3. cum Medico seu Medeae… … Hofmann J. Lexicon universale
PYRENAEUS — mons Hispaniae maximus, illam a Gallia separans, ab Oceano in mare Mediterraneum extensus ad 80. milliar. Hispanica, ex cuius medio ferunt utrumque mare conspici. Vide infra. Auson. Ep. 24. v. 68. Me Punica laedit Barcino, me bimaris iuga… … Hofmann J. Lexicon universale
RHODUS — insul. nobilissima in mari Carpathio, Cariae adiacens, inter Asiaticas in sulas tertia numeratur, nam Lesbus et Cyprus maiores habentur. Baudrando est Insul. Asiae minoris in ora Cariae, 280. mill. pass. a Cypro in Occasum, ut et ab Alexandria… … Hofmann J. Lexicon universale
SINOPE — I. SINOPE Amazonum una, a qua urbi nomen, de qua infra. II. SINOPE colonia et urbs maritima Paphlagoniae, πόλις διαφανεςτάτη τȏυ πόντου, urbs Ponti illustrissima, Strab. l. 12. inter Cytorum ad occasum 100. mill. pasl. et Amisum ad Eurum paulo… … Hofmann J. Lexicon universale
SUSA, ORUM — urbs Asiae nobilissima, Susianae regionis, quae, post Abradati mortem, a Cyro subiugata est, Xenoph. in Cyropad. caput et regia, a Tithono, Memnonis patre, condita, repatata a Dario, Plin. l. 6. c. 27. Ptol. Curtius l. 5. c. 1. ad Eulaeum fluv.… … Hofmann J. Lexicon universale
επιπολάζω — (AM ἐπιπολάζω) [επιπολής] παραμένω στην επιφάνεια ενός υγρού («οἱ ἐγχέλεις οὐκ ἐπιπολάζουσιν οὐδὲ φέρονται ἄνω», Αριστοτ.) αρχ. 1. (ειδ.) (για τροφή) μένω άπεπτος στο στομάχι 2. (για πτηνά) πετώ ψηλά 3. (για πρόσ.) βρίσκομαι στην κορυφή,… … Dictionary of Greek
καυτηριάζω — (ΑΜ καυτηριάζω) [καυτήρας] 1. ιατρ. καίω με τον καυτήρα ή με πυρακτωμένο σίδερο πάσχοντες ιστούς τού σώματος για θεραπευτικούς σκοπούς, ενεργώ ιατρική καυτηρίαση 2. σχηματίζω με πυρακτωμένο σίδερο ένα σημάδι πάνω στο σώμα ζώου ή και ανθρώπου,… … Dictionary of Greek