-
21 περι-βαίνω
περι-βαίνω (s. βαίνω), umschreiten, umgehen od. darüber ausschreiten, treten, bes. zum Schutz, um zu vertheidigen; absolut, Il. 8, 331. 13, 420. 14, 424; ἃς περὶ Πατρόκλῳ βαῖνε, 17, 6, was man als Tmesis hierherzieht; – c. gen., οὐδ' ἔτλη περιβῆναι ἀδελφειοῦ κταμένοιο, Il. 5, 21; c. dat., Ἱπποϑόῳ περιβάντα, 17, 313; vgl. Ael. N. A. 3, 46. 6, 62 u. s. ἀμφιβαίνω u. περί, – Uebertr. sagt Soph. τῷ δ' ἀϑλίας ἄσημα περιβαίνει βοῆς, Ant. 1194, Schol. περιστοιχίζεται, es umtönt sein Ohr, wo Nichts zu ändern ist; περί τι, Ar. Lys. 979, im obscönen Sinne; vgl. Plut. Lacon. apophth. p. 188, κάλαμον περιβεβηκὼς ὥςπερ ἵππον, mit ausgespreizten Beinen umfaßt halten, darüberstehen (vgl. περιβάδην); so Ael. V. H. 12, 15.
-
22 συγ-κατα-βαίνω
συγ-κατα-βαίνω (s. βαίνω), mit, zugleich, zusammen herab -od. heruntergehen, -steigen; οὕτω μοῖρά τε συγκατέβα, Aesch. Eum. 998, vgl. Ch. 716; σᾷ πτέρυγι συγκαταβαίνω, Eur. Andr. 506; zurückkehren, Thuc. 6, 30, vom Haare, herabhangen, Iac. Philostr. imagg. p 266. – Uebertr., sich herablassen, sich bereit finden lassen, sich wozu verstehen, εἴς τι, z. B. εἰς τὸν ὑπὲρ τῶν ὅλων κίνδυνον, Pol. 3, 89, 8; εἰς κρίσιν, 3, 90, 5; εἰς φόρους καὶ σ υνϑήκας, 4, 45, 4, u. sonst; εἰς πᾶν, auf alle Bedingungen eingehen, 3, 10, 1 u. öfter. – Mit, zugleich sich ereignen, Arist. pol. 7, 16.
-
23 συν-απο-βαίνω
συν-απο-βαίνω (s. βαίνω), mit od. zugleich weggehen, absteigen, z. B. vom Schiffe ans Land, Her. 6, 62.
-
24 συν-επ-εμ-βαίνω
συν-επ-εμ-βαίνω (s. βαίνω), mit, zugleich draufschreiten, -treten; τοῖς καιροῖς, ταῖς ἀτυχίαις, darauf fußen, d. i. die Gelegenheit, das Unglück benutzen, Pol. 20, 11, 7. 30, 9, 21.
-
25 συν-επι-βαίνω
συν-επι-βαίνω (s. βαίνω), mit hinein-, hinan-, hinaufsteigen, die Leiter, Pol. 10, 13, 8; – übertr., sich auf Etwas einlassen, mit auf Etwas eingehen, τῇ ἐπιϑέσει Antiph. 2 β 13.
-
26 συν-εις-βαίνω
συν-εις-βαίνω (s. βαίνω), mit, zugleich hineingehen; συνειςβὰς πλοῖον, das Fahrzeug mit bestiegen habend, Aesch. Spt. 584, wie ὅσοι ταὐτὸν συνειςέβησαν σκάφος Eur. Med. 477; εἰς πλοῖον, Antiph. 5, 82.
-
27 συν-εκ-βαίνω
συν-εκ-βαίνω (s. βαίνω), mit oder zugleich herausgehen, aus einem Thal auf einen Berg, ἐπὶ τὸ ὄρος Xen. An. 4, 3, 22.
-
28 συν-εμ-βαίνω
συν-εμ-βαίνω (s. βαίνω), mit, zugleich, zusammen hineingehen; τοῖς Καρχηδονίοις τὴν ϑάλασσαν, Pol. 1, 20, 7; εἰς τὸν πόλεμον, 29, 3, 8.
-
29 συμ-μετα-βαίνω
συμ-μετα-βαίνω (s. βαίνω), mit od. zugleich übergehen, τινί, Luc. Nigr. 38.
-
30 συν-δια-βαίνω
συν-δια-βαίνω (s. βαίνω), mit od. zugleich durch-od. hinübergehen; Thuc. 6, 101; Xen. An. 7, 1, 4; Folgde, wie Plut. Sert. 12.
-
31 συν-ανα-βαίνω
-
32 συμ-βαίνω
συμ-βαίνω (s. βαίνω), 1) die Füße zusammenhalten, mit geschlossenen Füßen dastehen, nur im perf., daher διαβαίνοντες μᾶλλον ἢ συμβεβηκότες, Xen. Eq. 1, 14; ἀνδριὰς συμβεβηκώς, eine Bildsäule mit zusammenstehenden, nicht getrennten Füßen. – 2) zusammentreten, -kommen, hingehen, Τίρυνϑι συμβέβηκεν, Soph. Trach. 1142; ὃν οὐδαμοῠ φῂς οὐδὲ συμβῆναι ποδί, Ai. 1260; bes. um sich mit Einem zu besprechen, um mit ihm zu unterhandeln; sich aussöhnen, ἐκ τοῠ πολέμου καὶ τοῠ νείκους, Ar. Vesp. 867; Her. 1, 13. 82; dah. übereinkommen, δοκέοντες πάντα συμβεβάναι, 3, 146; πολλὰ ἐν ἀλλήλοις εἰπόντων καὶ οὐδὲν ξυμβάντων, Thuc. 5, 36; sich aussöhnen, μετεμέλοντο ὅτι μετὰ τὰ ἐν Πύλῳ καλῶς παρασχὸν οὐ ξυνέβησαν, 5, 14, dah. ξυμβήσεσϑαι im Ggstz von πολεμήσειν, 5, 38. 81, auch π ρός τινα, 1, 103; übereinstimmen, εἰς ταὐτὸ συμβαίνουσι τοῖς ἐμοῖς στίβοις, Aesch. Ch. 208; ὅπως ἂν ἀρτίκολλα συμβαίνῃ τάδε, 573; φανῶ δ' ἐγὼ τούτοισι συμβαίνοντ' ἴσα μαντεῖα καινά, Soph. Tr. 1154; λόγοις συμβάς, Eur. Med. 737, vgl. Andr. 232; χρησμοὶ συμβαίνουσι, Ar. Equ. 220; auch = in Erfüllung gehen, von Orakeln, καὶ δοκεῖ τὸ μαντεῖον τοὐναντίον ξυμβῆναι ἢ προςεδέχοντο, Thuc. 2, 17; Ἀϑηναίοισιν οὐ συνέβαιν' Αἰσχύλος, er ging nicht mit ihnen um, od. fand keinen Gefallen an ihnen, Ar. Ran. 806; ἐὰν ξυμβῶ τί σοι, 175; im Aeußern einander entsprechen, ähneln, gleich sein, Her. 1, 116. 2, 3; vgl. M. Ant. 5, 8, οὕτως γὰρ συμβαίνειν ποτὲ ἡμῖν λέγομεν, ὡς καὶ τοὺς τετραγώνους λίϑους ἐν τοῖς τείχεσιν ἢ ταῖς πυραμίσι συμβαίνειν (passen) οἱ τεχνῖται λέγουσι, συναρμόζοντες ἀλλήλοις ἐν ποιᾷ συνϑέσει. Bei Poll. 8, 140 ist τὰ συμβαϑέντα der Vertrag. – Bes. sich ereignen, zutreffen; Aesch. Pers. 788; ᾗ πρῶτα μὲν τὰ μητρὸς ἔχϑιστα συμβέβηκεν, Soph. El. 254; αἵ μοι συμβαίνουσ' ἆται, Eur. I. T. 148; ἴσως ἅπαντα συμβαίη καλῶς, 1055. So von Her. an häufig in Prosa, gew. c. inf., Her. 6, 103. 9, 101, συνέβη μοι πορεύεσϑαι, es traf sich, daß ich auf der Reise war, ich war eben auf der Reise; auch mit acc. c. inf., 7, 166 u. oft; bei Flgdn bes. vom Unglück, ἐάν τι συμβῇ, falls sich Etwas ereignen sollte, Dem. Lpt. 51, ein sehr gewöhnlicher Euphemismus, um nicht zu sagen, falls es schlecht gehen sollte. Selten im guten Sinne, von Statten gehen, Fortgang haben, Thuc. 3, 3, vgl. Poppo; u. Plat. εἴ μοι συμβαίνει τοῦτο ἢ καὶ ἀποτυγχάνω τοῦ σκοποῦ, Legg. V, 744 a; καλῶς συμβῆναι, Xen. Cyr. 5, 4, 7; κακῶς, Mem. 1, 2, 63; πῶς χρήσιμον ἂν ξυμβαίη ἡμῖν δουλεῦσαι, Thuc. 5, 92; auch σκοποῠντί μοι συμβαίνει πιστεῦσαι, 1, 1, ich finde mich veranlaßt zu glauben; τὰ συμβάντα, Xen. An. 3, 1, 13; φοβοῠμαι, μή τι μεῖζον κακὸν τῇ πόλει συμβῇ, Mem. 3, 5, 17; πολέμου κακῶς συμβάντος, da er einen üblen Ausgang genommen, 1, 2, 63; oft ist es wie τυγχάνω eine Umschreibung für εἶναι, nur die Behauptung milder ausdrückend, als zufälliges Ergebniß, ἆρ' οὖν συμβαίνει μέγιστον κακὸν ἡ ἀδικία καὶ τὸ ἀδικεῖν, Plat. Gorg. 479 c, u. oft, bes. mit εἶναι u. γίγνεσϑαι oder ὄν u. γιγνόμενον, u. oft bei Pol.; τὸ συμβεβηκός, zufälliger Umstand, der nicht nothwendig zum Wesen des Dings gehört, aber an ihm sich ereignet, eintritt, Arist. oft, vgl. topic. 1, 3; – zusammentreffen, von Summen beim Rechnen, Dem. 19, 60; und in der Dialektik von Schlußfolgen, die sich aus den Vordersätzen ergeben, τί ἡμῖν συμβαίνει ἐκ τῶν ὡμολογημένων, Plat. Gorg. 498; Theaet. 170 c u. oft. Bei Arist. gewöhnlich, wenn er aus den Sätzen anderer Philosophen widerlegende Consequenzen zieht.
-
33 κατ-επι-βαίνω
κατ-επι-βαίνω (s. βαίνω), ganz hinaufsteigen, Eumath.
-
34 κατα-βαίνω
κατα-βαίνω (s. βαίνω); imperat. aor. κατάβηϑι, Od. 23, 20 Ar. Nub. 237, auch κατάβα, Ran. 35; ep. conj. aor. καταβείομεν für καταβῶμεν, Il. 10, 97; κατεβήσετο, Il. 13, 17. 24, 191 Od. 10, 107, neben κατεβήσατο, Il. 6, 288 Od. 1, 330. 2, 337. 15, 99, wo Bekker überall κατεβήσετο schreibt; καταβήσεο, Il. 5, 109; – herabgehen, heruntergehen, heruntersteigen, Ggstz von ἀναβαίνω, Od. 12, 77 u. sonst; οὐρανόϑεν, Il. 11, 184 u. öfter; ἔκ τινος ἔς τι, ἐξ ὄρεος, 13, 17, ἐς πεδίον, 3, 252; ἐς Ἀΐδα δόμον Pind. P. 3, 11; ἐκ τῆς ἁρμαμάξης Her. 9, 76; τὰ ἐκ τῶν ὀρέων καταβάντα ῥεύματα Plat. Critia. 118 d; εἰς τὰ πεδία Legg. III, 678 c; εἰς φρέαρ Lach. 193 c; mit dem gen., δίφρου, πόλιος, vom Wagen heruntersteigen, von der Burg herabkommen, Il. 5, 109. 24, 329; Παρνασοῦ Pind. Ol. 9, 46; πολλὰ δὲ δάκρυά μοι κατέβα χροός Eur. Andr. 111; – mit dem acc. des Ortes, zu dem man hinabgeht, ϑάλαμον κατεβήσατο, er ging in das Gemach hinab, Od. 2, 337; Ἀΐδαν καταβήσει Soph. Ant. 816, wie τὸν Ἅιδα δόμον κατέβα Eur. Heracl. 913; ὅτε δὴ κατέβην δόμον Ἄϊδος εἴσω Od. 23, 252. Von anderer Art ist der acc. κλίμακα κατεβήσατο, sie stieg die Treppe herab, Od. 1, 330, wie ξεστὸν ἐφόλκαιον καταβάς, am Steuer hinabgestiegen, 14, 350; ähnlich κατέβαινε ὑπερώϊα, sie stieg das Obergemach, von dem Obergemach herab, 18, 206. 23, 85. – Auch pass., καταβαίνεται ὁ ἵππος, man steigt vom Pferde, Xen. de re equ. 11, 7; aber act., καταβὰς ἀπὸ τοῦ ἵππου, abgestiegen, Cyr. 5, 5, 6; καταβέβηκεν ἀπὸ τῶν ἵππων Dem. 42, 24. – Besondere Beziehungen sind – a) vom Binnenlande nach der Küste hingehen, Ggstz ἀναβαίνειν, καταβήσομαι ἐς Ἰωνίην Her. 5, 206, aus Hochasien herabziehen, u. öfter; κατέβην χϑὲς εἰς Πειραιᾶ Plat. Rep. I init.; Phaedr. 278 b; ἐς λιμένα Theaet. 142 a. – b) auf den niedriger gelegenen Kampfplatz herabsteigen, um zu kämpfen; absolut, Soph. Tr. 503; μεϑ' ὅπλων, Plat. Legg. III, 834 c; Xen. An. 4, 8, 27; auch ἐς ἀγῶνα. – c) vom Redner, von der Rednerbühne herabsteigen, καταβήσομαι, Dem. 20, 154. 19, 32 u. oft bei den Rednern, selten mit dem Zusatz ἀπὸ τοῦ βήματος, Dem. 19, 113; auch ἀπὸ τοῦ λόγου, aufhören zu reden, Luc. Tox. 35, vgl. Necyom. 2. – Uebertr., κατέβαινε ἐς λιτάς, er ließ sich auf Bitten ein, wie wir sagen »er ließ sich herab zu bitten«, Her. 1, 116; ähnlich κατέβαινε αὖτις παραιτεόμενος 1, 90; κατέβαινε λέγων, er ging so weit zu sagen, 1, 118; λόγους ἄλλους ἐποιεῠντο ἐς ὃ κατέβαινον συλλυπεύμενοι τῷ πάϑεϊ 9, 94; ἐπὶ τελευτὴν καταβαίνειν, zu Ende, zum Ziele kommen, Plat. Rep. VI, 511 b; εἰς τοὺς χρόνους καταβαίνειν, in die Zeit fallen, Arist. pol. 7, 16. – Auch vom Preise, wie bei uns, τιμῆς τοῠ σίτου καταβεβηκυίας, wenn der Preis heruntergegangen, Poll. 1, 51. – Vom Regen, κατέβη ἡ βροχή Matth. 7, 25. – Bei Pind. P. 8, 78 ist es trans. gebraucht, ἄλλον δ' ὑπὸ χειρῶν μέτρῳ καταβαίνει, er drückt ihn herab, erniedrigt ihn, Ggstz ὕπερϑε βάλλων.
-
35 εἰς-απο-βαίνω
εἰς-απο-βαίνω (s. βαίνω), aussteigen u. hineingehen; νήσους Ap. Rh. 4, 650; ἐκ δὲ τόϑεν Ῥοδανοῖο ῥόον εἰςαπέβησαν 4, 627.
-
36 εἰς-κατα-βαίνω
εἰς-κατα-βαίνω (s. βαίνω), in Etwas hinabsteigen; ὄρχατον Od. 24, 222; vgl. or. bei Her. 5, 92.
-
37 εἰς-ανα-βαίνω
εἰς-ανα-βαίνω (s. βαίνω), hinauf- u. hineinsteigen, -gehen; Ἴλιον, ὑπερῷον, Il. 6, 74 Od. 16, 449; ὅτε Ἴλιον εἰςανέβαινον Ἀργεῖοι 2, 172, nach Ilios hinauszogen; λέχος Il. 8, 291; Soph. O. R. 876, l. d.; Orac. bei Her. 1, 65; sp. D., bes. οὐρανόν, wie εἰςάνειμι, Ap. Rh. 1, 985 Qu. Sm. 7, 253.
-
38 εἰς-βαίνω
εἰς-βαίνω (s. βαίνω), hineingehen; Il. 12, 59; ins Schiff einsteigen, sich einschiffen; Od. 9, 103; Thuc. 1, 143, öfter, wie Xen. Hell. 1, 6, 25; ἐς ναῦν Her. 3, 41; σκάφος Eur. Tro. 681; πρὸς λιϑόστρωτον κόρης νυμφεῖον, ins steinerne Brautgemach zur Jungfrau, Soph. Ant. 1190; τοιαῦτα καὐτὸς εἰςέβην κακά, wie subire, O. C. 1001, wie ἄτης ἄβυσσον Aesch. Suppl. 466; εἰςβαίνει μοι οἶκτος, mich kommt an, ergreift Mitleid, Soph. Trach. 297. – Aor. I. trans., hineinbringen, -führen; τινά, Eur. Bacch. 466 Alc. 1055; in tmesi auch Hom., ἐς δ' ἑκατόμβην βῆσε Il. 1, 310; ληΐδα τ' εἰςβήσαντες Ap. Rh. 2, 167.
-
39 μετ-εις-βαίνω
μετ-εις-βαίνω (s. βαίνω), aus Einem ins Andere übergehen, Heliod. 5, 27.
-
40 μετ-εκ-βαίνω
μετ-εκ-βαίνω (s. βαίνω), heraus-, weg- und wo anders hingehen; μετεκβαίνεσκε ἐκ τοῦ ἅρματος ἐς ἁρμάμαξαν, Her. 7, 41; εἰς πλοῖον, Antiph. 5, 21; vom Tone, Strat. 29 (XII, 187); εἰς ἕτερον λόγον, übergehen, Plat. Legg. I, 642 a.
См. также в других словарях:
βαίνω — walk pres subj act 1st sg βαίνω walk pres ind act 1st sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
βαίνω — (μόνο σε στερεότυπες εκφράσεις όπως όλα βαίνουν [πηγαίνουν] καλώς) … Τα ρήματα της νέας ελληνικής
βαίνω — (AM βαίνω) προχωρώ νεοελλ. εξελίσσομαι, φέρομαι («βαίνει προς βελτίωσιν») αρχ. μσν. βαδίζω, περπατώ μσν. 1. περνώ, διαβαίνω 2. προπορεύομαι αρχ. Ι. 1. ανεβαίνω («ἐπὶ νηός ἔβαινεν», «ἐφ ἵππων βάντες», «ἐπί πῶλον βεβῶσα», «βήσασθαι δίφρον») 2.… … Dictionary of Greek
βαῖνον — βαίνω walk pres part act masc voc sg βαίνω walk pres part act neut nom/voc/acc sg βαίνω walk imperf ind act 3rd pl (homeric ionic) βαίνω walk imperf ind act 1st sg (homeric ionic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
βαίνετον — βαίνω walk pres imperat act 2nd dual βαίνω walk pres ind act 3rd dual βαίνω walk pres ind act 2nd dual βαίνω walk imperf ind act 2nd dual (homeric ionic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ἔβαν — βαίνω walk aor ind act 3rd pl (epic) ἔβᾱν , βαίνω walk aor ind act 3rd pl (doric) βαίνω walk aor ind act 1st sg (epic) ἔβᾱν , βαίνω walk aor ind act 1st sg (doric) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
βαίνετε — βαίνω walk pres imperat act 2nd pl βαίνω walk pres ind act 2nd pl βαίνω walk imperf ind act 2nd pl (homeric ionic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
βαίνῃ — βαίνω walk pres subj mp 2nd sg βαίνω walk pres ind mp 2nd sg βαίνω walk pres subj act 3rd sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
βάν — βαίνω walk aor part act neut nom/voc/acc sg βαίνω walk aor ind act 3rd pl (epic) βαίνω walk aor ind act 1st sg (epic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
βῆσαν — βαίνω walk aor part act neut nom/voc/acc sg βαίνω walk aor ind act 3rd pl (homeric ionic) βαίνω walk aor ind act 3rd pl (homeric ionic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
βῆσον — βαίνω walk aor imperat act 2nd sg βαίνω walk fut part act masc voc sg βαίνω walk fut part act neut nom/voc/acc sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)