Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

(poner+sentado)

  • 1 sentar

    v.
    1 to seat, to sit.
    Ellos sentaron al chico They seated the boy.
    2 to suit.
    no le sienta bien it doesn't suit her
    3 to establish.
    Ellos sentaron las bases They established the basis.
    * * *
    Conjugation model [ ACERTAR], like link=acertar acertar
    1 (en silla etc) to sit, seat
    2 figurado (establecer) to establish
    3 figurado (alisar) to press
    1 (color, ropa, etc) to suit
    1 (en silla etc) to sit, sit down
    2 (líquido) to settle
    3 (tiempo) to settle, settle down
    \
    sentar bien (quedar bien) to suit 2 (ser reconfortante) to do good 3 (gustar) to please, like 4 (tomar bien) to take well
    sentar cabeza figurado to settle down
    sentar como un tiro familiar (ropa etc) to suit 2 (noticia etc) to come as a blow, come as a bombshell
    sentar las bases de algo figurado to lay the foundations of something
    sentar mal (quedar mal) not to suit 2 (no gustar) not to like, not appreciate 3 (tomar a mal) to take badly 4 (comida, bebida) to disagree with
    sentar un precedente figurado to set a precedent
    * * *
    verb
    1) to sit, seat
    2) set, establish
    - sentarse
    * * *
    1. VT
    1) [+ persona] to sit, seat
    2) (=colocar) [+ objeto] to place, place firmly
    3) (=establecer) [+ base, principio] to establish; [+ precedente] to set
    4)

    sentar una suma en la cuenta de algn — (Com) to put a sum down to sb's account

    5) And, Caribe [+ persona] to crush, squash
    6) And [+ caballo] to rein in sharply, pull up sharply
    2. VI
    1) [en el aspecto] to suit

    ese peinado le sienta horriblemente — that hairstyle doesn't suit her at all, that hairstyle looks awful on her

    2)

    sentar bien/mal a algn — [comida] to agree/disagree with sb

    3) (=agradar)

    sentar bien/mal — to go down well/badly

    sentar como un tiro —

    a mí me sienta como un tiro* it suits me like a hole in the head *

    3.
    See:
    * * *
    1.
    verbo intransitivo (+ me/te/le etc)
    a) ropa/color (+ compl)
    b) comida/bebida/clima (+ compl)

    el café/este clima no le sienta bien — coffee/this climate doesn't agree with her

    c) actitud/comentario (+ compl)
    2.
    sentar vt
    1) <niño/muñeca> to sit; < invitado> to seat, sit
    2) ( establecer) to establish

    sentar jurisprudenciato set o establish a legal precedent

    3.
    sentarse v pron to sit

    sentarse a la mesa — to sit at (the) table, sit down to eat

    siéntese, por favor — please sit down o take a seat, do sit down o take a seat

    siéntate bien or derechita — sit up (straight)

    * * *
    Ex. He was the son of a bricklayer who laid down as early as 1859 that 'the assistance of readers in their researches' is one of the duties that 'have daily to be provided for' in ordinary public libraries.
    ----
    * echar una cana al aire antes de sentar la cabeza = sow + Posesivo + wild oats.
    * estando sentado = from a seated position.
    * que sienta precedente = landmark.
    * sentar base = make + things happen.
    * sentar bien a Alguien = look + good on + Nombre.
    * sentar la cabeza = settle down.
    * sentar las bases = lay + foundation, set + the scene, set + the wheels in motion, set + the tone, set + the framework, set + the pattern, provide + the basis, lay + the basis for, provide + the material for.
    * sentar las bases de Algo = lay + the groundwork for.
    * sentar precedente = provide + precedent for, set + precedent.
    * sentarse = sit, sit down, adopt + a sitting position, seat.
    * sentarse de brazos cruzados = sit + idle.
    * sentarse (en) = take + a seat (on).
    * sentarse leyendo = sit over.
    * sentarse sin hacer nada = sit + idle.
    * sentarse sin moverse = sit + still.
    * zona para sentarse = seating area.
    * * *
    1.
    verbo intransitivo (+ me/te/le etc)
    a) ropa/color (+ compl)
    b) comida/bebida/clima (+ compl)

    el café/este clima no le sienta bien — coffee/this climate doesn't agree with her

    c) actitud/comentario (+ compl)
    2.
    sentar vt
    1) <niño/muñeca> to sit; < invitado> to seat, sit
    2) ( establecer) to establish

    sentar jurisprudenciato set o establish a legal precedent

    3.
    sentarse v pron to sit

    sentarse a la mesa — to sit at (the) table, sit down to eat

    siéntese, por favor — please sit down o take a seat, do sit down o take a seat

    siéntate bien or derechita — sit up (straight)

    * * *

    Ex: He was the son of a bricklayer who laid down as early as 1859 that 'the assistance of readers in their researches' is one of the duties that 'have daily to be provided for' in ordinary public libraries.

    * echar una cana al aire antes de sentar la cabeza = sow + Posesivo + wild oats.
    * estando sentado = from a seated position.
    * que sienta precedente = landmark.
    * sentar base = make + things happen.
    * sentar bien a Alguien = look + good on + Nombre.
    * sentar la cabeza = settle down.
    * sentar las bases = lay + foundation, set + the scene, set + the wheels in motion, set + the tone, set + the framework, set + the pattern, provide + the basis, lay + the basis for, provide + the material for.
    * sentar las bases de Algo = lay + the groundwork for.
    * sentar precedente = provide + precedent for, set + precedent.
    * sentarse = sit, sit down, adopt + a sitting position, seat.
    * sentarse de brazos cruzados = sit + idle.
    * sentarse (en) = take + a seat (on).
    * sentarse leyendo = sit over.
    * sentarse sin hacer nada = sit + idle.
    * sentarse sin moverse = sit + still.
    * zona para sentarse = seating area.

    * * *
    sentar [A5 ]
    vi
    (+ me/te/le etc)
    1
    «ropa/color» (+ compl): ese vestido le sienta de maravilla she looks marvelous in that dress, that dress really suits her
    ese color te sienta muy bien a la cara that color really goes with o suits your complexion
    2
    «comida/bebida/clima» (+ compl): el café/este clima no le sienta bien coffee/this climate doesn't agree with her
    esta sopita te sentará bien this soup will make you feel better, you'll feel better with some soup inside you ( colloq)
    me sentó bien el descanso the rest did me a lot o ( colloq) a power of good
    3
    «actitud/comentario» (+ compl): me sentó mal que no me invitaran I was put out that they didn't ask me ( colloq)
    le va a sentar bien que se lo digas he'll be pleased if you tell him
    4 ( sin compl) to suit
    ese color no les sienta a los pelirrojos that color doesn't suit redheads
    ■ sentar
    vt
    A ‹niño/muñeca› to sit; ‹invitado› to seat, sit
    lo sentaron a la cabecera de la mesa they seated o sat him at the head of the table
    B (establecer) to establish
    el dictamen sienta jurisprudencia this ruling sets o establishes a legal precedent
    con la firma del acuerdo sentaron las bases para una mayor colaboración the signing of the agreement paved the way o laid the foundations for greater cooperation
    to sit
    sentarse a la mesa to sit at (the) table, sit down to eat
    no te sientes en la mesa don't sit on the table
    no había donde sentarse there was nowhere to sit
    siéntese, por favor please sit down o take a seat, do sit down o take a seat
    nos hizo sentar afuera he made us sit outside
    me sentaba con ella en la clase I used to sit next to her in class
    siéntate bien/derechita sit up, sit up straight
    el bebé ya se sienta solo the baby is sitting up on his own now
    * * *

     

    sentar ( conjugate sentar) verbo intransitivo (+ me/te/le etc)
    a) [ropa/color] (+ compl):


    b) [comida/bebida/clima] (+ compl):


    me sentó bien el descanso the rest did me a lot of good
    c) [actitud/comentario] (+ compl):


    verbo transitivo
    1niño/muñeca to sit;
    invitado to seat, sit
    2 ( establecer) to establish
    sentarse verbo pronominal
    to sit;

    siéntese, por favor please (do) sit down
    sentar
    I verbo transitivo
    1 (en una silla) to sit: nos sentaron en la mesa del fondo, we sat at the back table
    2 (establecer) sentar las bases, to lay the foundations
    sentar precedente, to establish a precedent
    II verbo intransitivo 1 sentar bien/mal algo a alguien, (un peinado, vestido) to suit sb/not to suit sb
    (una comida, bebida, clima) to agree/disagree with sb: un baño caliente te sentará bien, a hot bath will do you good
    2 (un comentario, una broma) ¿cómo le sentó la noticia?, how did he take the news?
    le sentó fatal, he took it badly
    me sienta muy mal que haga esos comentarios, it really upsets me that he makes those remarks
    Cuando se habla de la moda (ropa o color), la traducción más común es to suit. Pero si te refieres únicamente a la talla, es mejor que uses el verbo to fit: Este jersey no te sienta bien. This jersey doesn't suit you (cuando el estilo o el color no son los adecuados). This jersey doesn't fit you (cuando estás hablando de la talla).

    ' sentar' also found in these entries:
    Spanish:
    cabeza
    - estar
    - ir
    - guante
    - incorporar
    - indigestarse
    - precedente
    - Tiro
    - anillo
    - base
    - caer
    - favorecer
    - hacer
    - quedar
    - sienta
    English:
    disagree
    - fit
    - flatter
    - glove
    - lay down
    - seat
    - settle down
    - sit
    - suit
    - anywhere
    - precedent
    - quieten
    - set
    - settle
    - usher
    * * *
    vt
    1. [en asiento] to sit;
    te sentaremos al lado de mi madre we'll sit you next to my mother
    2. [establecer] to establish;
    sentar las bases para to lay the foundations of;
    sus estudios sentaron las bases de la física moderna his research laid the foundations of modern physics;
    sentar precedente to set a precedent
    vi
    1. [ropa, color] to suit;
    no le sienta bien it doesn't suit her;
    ese peinado te sienta genial that hairstyle suits you wonderfully
    2. [comida]
    sentar bien/mal a alguien to agree/disagree with sb;
    algunos consideran que una copita de vino sienta bien some people think a glass of wine is good for you;
    el café no me sienta bien coffee disagrees with me
    3. [vacaciones, medicamento]
    sentar bien a alguien to do sb good;
    te sentaría bien tomar el aire it would do you good to get a breath of fresh air
    4. [comentario, consejo]
    le sentó bien she appreciated it;
    le sentó mal it upset her;
    le sentó mal que no la consultáramos she was upset that we hadn't consulted her
    * * *
    I v/t fig
    establish, create;
    sentar las bases lay the foundations, pave the way
    II v/i
    :
    sentar bien/mal de propuesta go down well/badly;
    sentar bien a alguien de comida agree with s.o.;
    le sienta bien esa chaqueta that jacket suits her, she looks good in that jacket
    * * *
    sentar {55} vt
    1) : to seat, to sit
    2) : to establish, to set
    sentar vi
    1) : to suit
    ese color te sienta: that color suits you
    2) : to agree with (of food or drink)
    las cebollas no me sientan: onions don't agree with me
    3) : to please
    le sentó mal el paseo: she didn't enjoy the trip
    * * *
    sentar vb
    1. (poner sentado) to sit [pt. & pp. sat]
    2. (ropa) to suit
    3. (comida) to agree

    Spanish-English dictionary > sentar

  • 2 sit

    sit
    present participle - sitting; verb
    1) (to (cause to) rest on the buttocks; to (cause to) be seated: He likes sitting on the floor; They sat me in the chair and started asking questions.) sentar(se)
    2) (to lie or rest; to have a certain position: The parcel is sitting on the table.) estar, encontrarse
    3) ((with on) to be an official member of (a board, committee etc): He sat on several committees.) ser miembro (de), formar parte (de)
    4) ((of birds) to perch: An owl was sitting in the tree by the window.) posarse
    5) (to undergo (an examination).) presentarse (a)
    6) (to take up a position, or act as a model, in order to have one's picture painted or one's photograph taken: She is sitting for a portrait/photograph.) posar
    7) ((of a committee, parliament etc) to be in session: Parliament sits from now until Christmas.) reunirse
    - sitting
    - sit-in
    - sitting-room
    - sitting target
    - sitting duck
    - sit back
    - sit down
    - sit out
    - sit tight
    - sit up

    sit vb
    1. sentarse
    2. estar sentado
    tr[sɪt]
    transitive verb (pt & pp sat, ger sitting)
    1 (child etc) sentar ( down, -)
    2 (room, hall, etc) tener cabida para; (table) ser para
    3 SMALLBRITISH ENGLISH/SMALL (exam) presentarse a
    1 (action) sentarse ( down, -)
    sit down, please siéntense, por favor
    sit! ¡siéntate!
    2 (be seated) estar sentado,-a
    3 (village, building) ubicarse, hallarse, estar, situarse; (object) estar; (clothes) sentar, quedar
    4 (person) quedarse
    don't just sit there! ¡no te quedes allí sentado!
    5 SMALLART/SMALL (model) posar ( for, para)
    6 (bird) posarse (on, en); (hen on eggs) empollar (on, -)
    7 (be a member) ser miembro (on, de), formar parte (on, de)
    8 (parliament etc) reunirse (en sesión)
    the House sat until 2.00 am la Cámara estuvo reunida hasta las 2.00
    1 SMALLBRITISH ENGLISH/SMALL (represent) representar ( for, a), ser diputado,-a ( for, por)
    1 familiar (babysit) hacer de canguro ( for, a)
    \
    SMALLIDIOMATIC EXPRESSION/SMALL
    to sit on one's hands cruzarse de brazos, estar mano sobre mano
    to sit on somebody's tail pisarle los talones a alguien
    to sit on the fence ver los toros desde la barrera, nadar entre dos aguas
    to sit tight mantenerse en sus trece, quedarse en un sitio
    to sit up and take notice prestar atención
    sit ['sɪt] v, sat ['sæt] ; sitting vi
    1) : sentarse, estar sentado
    he sat down: se sentó
    2) roost: posarse
    3) : sesionar
    the legislature is sitting: la legislatura está en sesión
    4) pose: posar (para un retrato)
    5) lie, rest: estar (ubicado)
    the house sits on a hill: la casa está en una colina
    sit vt
    seat: sentar, colocar
    I sat him on the sofa: lo senté en el sofá
    expr.
    siéntate expr.
    v.
    (§ p.,p.p.: sat) = empollar v.
    encobar v.
    presentarse para un examen v.
    sentar v.
    sentarse v.
    sɪt
    1.
    (pres p sitting; past & past p sat) intransitive verb
    1)
    a) ( sit down) sentarse*
    b) ( be seated) estar* sentado

    don't just sit there: do something! — no te quedes ahí sentado: haz algo!

    to be sitting pretty — (colloq) estar* bien situado or (fam) colocado

    2)
    a) ( Art)

    to sit (FOR somebody/something) — \<\<for artist/photograph\>\> posar (para algn/algo)

    b) (Adm, Govt)

    to sit in Congress — tener* un escaño en el Congreso, ser* diputado/senador; see also sit on 1)

    c) ( be in session) \<\<committee/court\>\> reunirse* en sesión, sesionar (esp AmL)
    3) ( weigh)
    4) ( brood) \<\<hen/bird\>\> empollar
    5) sitting pres p < figure> sentado

    sitting tenant — (BrE) inquilino, -na m,f ( a quien no se puede desalojar)


    2.
    sit vt
    1) ( cause to be seated) \<\<person\>\> sentar*; \<\<object\>\> poner*, colocar* ( en posición vertical)
    2) (BrE Educ)

    to sit an exam — hacer* or dar* or (CS) rendir* or (Méx) tomar un examen, examinarse (Esp)

    Phrasal Verbs:
    [sɪt] (pt, pp sat)
    1. VI
    1) (=be seated) [person] estar sentado; [bird] estar posado; [hen] (on eggs) empollar

    don't just sit there, do something! — ¡no te quedes ahí sentado, haz algo!

    are you sitting comfortably? — ¿estás cómodo (en la silla)?

    to sit still/straight — estarse or (LAm) quedarse quieto/ponerse derecho (en la silla)

    will you sit still! — ¡te quieres estar or quedar quieto (en la silla)!

    - be sitting pretty

    to sit tight —

    "sit tight, I'll be right back" — -no te muevas, ahora vuelvo

    fence 1., 1)
    2) (=sit down) sentarse; (=alight) [bird] posarse

    sit by me — siéntate a mi lado, siéntate conmigo

    sit! (to dog) ¡quieto!

    3) (Art, Phot) (=pose)

    to sit for a painter/a portrait — posar para un pintor/un retrato

    4) (Educ)
    5) (Brit)
    (Pol)

    to sit for Bury — representar a Bury, ser diputado de or por Bury

    to sit in Parliament — ser diputado, ser miembro del Parlamento

    sit on
    6) (=be in session) [assembly] reunirse, celebrar sesión
    judgement
    7) (=be situated) [object] estar colocado; [building] estar situado
    8) (=weigh)

    it sat heavy on his conscience — le pesaba en la conciencia, le producía remordimientos de conciencia

    9) (=be compatible)

    his authoritarian style did not sit well with their progressive educational policies — su estilo autoritario era poco compatible con la política educativa activa de ellos

    10) (=to fit) [clothing] sentar

    to sit well/badly (on sb) — sentar bien/mal (a algn)

    11) (=babysit) cuidar a los niños
    2. VT
    1) [+ person] sentar; [+ object] colocar
    2) (=have capacity for)

    the concert hall sits 2,000 (people) — el auditorio tiene cabida or capacidad para 2.000 personas

    3) [+ exam, test] presentarse a

    to sit an examination in French — presentarse a un examen de francés, examinarse de francés

    * * *
    [sɪt]
    1.
    (pres p sitting; past & past p sat) intransitive verb
    1)
    a) ( sit down) sentarse*
    b) ( be seated) estar* sentado

    don't just sit there: do something! — no te quedes ahí sentado: haz algo!

    to be sitting pretty — (colloq) estar* bien situado or (fam) colocado

    2)
    a) ( Art)

    to sit (FOR somebody/something) — \<\<for artist/photograph\>\> posar (para algn/algo)

    b) (Adm, Govt)

    to sit in Congress — tener* un escaño en el Congreso, ser* diputado/senador; see also sit on 1)

    c) ( be in session) \<\<committee/court\>\> reunirse* en sesión, sesionar (esp AmL)
    3) ( weigh)
    4) ( brood) \<\<hen/bird\>\> empollar
    5) sitting pres p < figure> sentado

    sitting tenant — (BrE) inquilino, -na m,f ( a quien no se puede desalojar)


    2.
    sit vt
    1) ( cause to be seated) \<\<person\>\> sentar*; \<\<object\>\> poner*, colocar* ( en posición vertical)
    2) (BrE Educ)

    to sit an exam — hacer* or dar* or (CS) rendir* or (Méx) tomar un examen, examinarse (Esp)

    Phrasal Verbs:

    English-spanish dictionary > sit

  • 3 face

    feis
    1. noun
    1) (the front part of the head, from forehead to chin: a beautiful face.) cara, rostro
    2) (a surface especially the front surface: a rock face.) superficie
    3) (in mining, the end of a tunnel etc where work is being done: a coal face.) cara de trabajo

    2. verb
    1) (to be opposite to: My house faces the park.) estar enfrente de
    2) (to turn, stand etc in the direction of: She faced him across the desk.) estar de cara, ponerse de cara
    3) (to meet or accept boldly: to face one's fate.) afrontar
    - - faced
    - facial
    - facing
    - facecloth
    - facelift
    - face-powder
    - face-saving
    - face value
    - at face value
    - face the music
    - face to face
    - face up to
    - in the face of
    - lose face
    - make/pull a face
    - on the face of it
    - put a good face on it
    - save one's face

    face1 n
    1. cara
    2. esfera
    face2 vb
    1. dar a
    2. mirar hacia
    3. ponerse de cara a
    we must face facts, we are lost debemos afrontar la realidad, estamos perdidos
    tr[feɪs]
    1 (of person) cara, rostro
    3 (side) cara
    4 (of card, coin) cara
    6 (of watch) esfera
    8 (look) cara, expresión nombre femenino
    1 (look towards) mirar hacia
    she turned to face me se volvió hacia mí, se volvió para mirarme
    everybody face the blackboard! ¡todo el mundo mira cara a la pizarra!
    2 (look onto) mirar hacia, estar orientado,-a hacia, dar a
    3 (be opposite to) estar enfrente de
    4 (confront) presentarse, plantearse; (deal with) enfrentarse a
    5 (tolerate) soportar
    6 (cover - building) revestir ( with, de), recubrir ( with, de); (- material) forrar ( with, de)
    \
    SMALLIDIOMATIC EXPRESSION/SMALL
    face down (person, card) boca abajo
    face to face cara a cara
    face up (person, card) boca arriba
    let's face it seamos realistas, reconozcámoslo
    on the face of it a primera vista
    shut your face! ¡cierra el pico!
    to face the music dar la cara
    to have a long face andar con cara larga
    to have the face to do something tener la cara de hacer algo
    to keep a straight face mantenerse serio,-a, contener la risa
    to look somebody in the face poder mirar a alguien en la cara
    to lose face quedar mal
    to make faces hacer muecas
    to pull faces hacer muecas
    to put on a brave face poner al mal tiempo buena cara
    to save face salvar las apariencias
    to say something to somebody's face decirle algo a alguien a la cara
    face cloth toallita
    face cream crema facial
    face flannel toallita
    face pack mascarilla facial
    face ['feɪs] v, faced ; facing vt
    1) line: recubrir (una superficie), forrar (ropa)
    2) confront: enfrentarse a, afrontar, hacer frente a
    to face the music: afrontar las consecuencias
    to face the facts: aceptar la realidad
    3) : estar de cara a, estar enfrente de
    she's facing her brother: está de cara a su hermano
    4) overlook: dar a
    face vi
    : mirar (hacia), estar orientado (a)
    face n
    1) : cara f, rostro m
    he told me to my face: me lo dijo a la cara
    2) expression: cara f, expresión f
    to pull a long face: poner mala cara
    3) grimace: mueca f
    to make faces: hacer muecas
    4) appearance: fisonomía f, aspecto m
    the face of society: la fisonomía de la sociedad
    5) effrontery: desfachatez f
    6) prestige: prestigio m
    to lose face: desprestigiarse
    7) front, side: cara f (de una moneda), esfera f (de un reloj), fachada f (de un edificio), pared f (de una montaña)
    8) surface: superficie f, faz f (de la tierra), cara f (de la luna)
    9)
    in the face of despite: en medio de, en visto de, ante
    n.
    cara s.f.
    fachada s.f.
    faz s.f.
    mueca s.f.
    pundonor s.m.
    rostro s.m.
    semblante s.m.
    visaje s.m.
    face (s.o.) down
    expr.
    hacerle frente (a alguien) expr.
    v.
    acarear v.
    aceptar v.
    afrontar v.
    arrostrar v.
    carear v.
    encarar v.
    enfrentar v.
    mirar hacia v.
    feɪs
    I
    1) c
    a) (of person, animal) cara f, rostro m

    if your face doesn't fit... — si no le/les caes bien...

    I'm not just a pretty face, you know! — (set phrase) no te creas que soy tan tonta

    I must put my face on o do my face — (hum) tengo que maquillarme or pintarme

    to feed o stuff one's face — (colloq) atiborrarse de comida, ponerse* morado (Esp fam)

    in the face of stiff oppositionen medio de or ante una fuerte oposición

    to argue/shout until one is blue in the face — discutir/gritar hasta cansarse

    to fall flat on one's face — caerse* de bruces; ( blunder) darse* de narices

    to fly in the face of something — hacer* caso omiso de algo

    to laugh on the other side of one's face: you'll laugh on the other side of your face when you're fired! se te van a acabar las ganas de reír(te) cuando te despidan!; to somebody's face a or en la cara; to show one's face aparecer*; to stare somebody in the face: the solution was staring me in the face — tenía la solución delante de las narices

    b) ( person) cara f
    c) ( expression) cara f

    to keep a straight face: I could hardly keep a straight face casi no podía aguantarme (de) la risa; to make o (BrE also) pull a face poner* mala cara; the children were making faces at each other los niños se hacían muecas; to put a brave face on it — poner(le)* al mal tiempo buena cara

    2)
    a) (appearance, nature) (no pl) fisonomía f
    b) c ( aspect) aspecto m
    c) u ( dignity)

    to lose face — desprestigiarse, quedar mal

    3) c (of coin, medal, solid) cara f; (of clock, watch) esfera f, carátula f (Méx)
    4) c ( of cliff) pared f

    to disappear off the face of the earth — desaparecer* de la faz de la tierra


    II
    1.

    she turned to face him/the wall — se volvió hacia él/la pared

    2) ( confront) enfrentarse a

    to be faced with something — estar* or verse* frente a or ante algo

    let's face it, we have no alternative — seamos realistas, no nos queda otra alternativa

    3)
    a) ( be presented with) \<\<problem/increase\>\> enfrentarse
    b) ( bear)

    several problems face usse nos presentan or se nos plantean varios problemas

    4) ( Const) \<\<wall/surface\>\> recubrir*

    2.
    vi
    Phrasal Verbs:
    [feɪs]
    1. N
    1) (=part of body) cara f, rostro m

    the bomb blew up in his face — la bomba estalló delante suyo

    it all blew up in his face * — (fig) le salió el tiro por la culata *

    I could never look him in the face again — no tendría valor para mirarle a la cara de nuevo

    to say sth to sb's face — decirle algo a la cara a algn

    to bring two people face to face — poner a dos personas cara a cara, confrontar a dos personas

    to come face to face with[+ person] encontrarse cara a cara con; [+ problem, danger] enfrentarse con

    face upboca arriba

    - put a brave or good face on it
    - lose face
    - be off one's face
    - put one's face on
    - save face
    - set one's face against sth
    - show one's face
    blue 1., 1), egg 1., 1), laugh 2., plain 1., 1), pretty 1., 1), slap 1., stuff 2., 1)
    2) (=expression) cara f, expresión f

    a happy faceuna cara alegre or de Pascua

    his face fellpuso cara larga

    a long face — una cara larga

    to make or pull faces (at sb) — hacer muecas (a algn)

    straight 1., 1)
    3) (=person) cara f

    we need some new or fresh faces on the team — el equipo necesita sangre nueva

    4) (=surface) superficie f; [of dial, watch] esfera f; [of sundial] cuadrante m; [of mountain, cliff, coin, playing card] cara f; [of building] fachada f, frente m
    5) (=aspect)
    6) (=effrontery) descaro m, cara f, caradura f
    7) (=typeface) tipo m de imprenta

    face down(wards)[person, card] boca abajo

    in the face of — [+ enemy] frente a; [+ threats, danger] ante; [+ difficulty] en vista de, ante

    on the face of it — a primera vista, a juzgar por las apariencias

    face up(ward)[person, card] boca arriba

    - fly in the face of reason
    2. VT
    1) (=be facing) [+ person, object] estar de cara a; (=be opposite) estar enfrente de

    face the wall! — ¡ponte de cara a la pared!

    - face both ways
    2) [room, building]
    a) (=overlook) dar a, tener vista a
    b) (=be opposite to) [+ building] estar enfrente de
    3) (=confront) [+ enemy, danger, problem, situation] enfrentarse a; [+ consequences] hacer frente a, afrontar

    I can't face him (ashamed) no podría mirarle a los ojos

    he faces a fine of £200 if convicted — le espera una multa de £200 si lo declaran culpable

    faced with the prospect of living on his own, he... — ante la perspectiva de vivir solo,...

    to face factsaceptar los hechos or la realidad

    to face the fact that... — reconocer que...

    let's face it! — ¡seamos realistas!, ¡reconozcámoslo!

    - face the music
    4) (=bear, stand)

    I can't face breakfast this morning — hoy no podría desayunar nada

    5) (=clad) revestir
    6) (Sew) (on inside) forrar; (on outside) recubrir
    3. VI
    1) [person, animal] (=look) mirar hacia; (=turn) volverse hacia

    face this way! — ¡vuélvete hacia aquí!

    right face!(US) (Mil) ¡derecha!

    about face!(US) (Mil) ¡media vuelta!

    2) [building]

    which way does the house face? — ¿en qué dirección está orientada la casa?

    it faces east/towards the east — da al este/mira hacia el este

    4.
    CPD

    face card N(US) figura f

    face cloth N= face flannel

    face cream Ncrema f para la cara

    face flannel N(Brit) toallita f; (=glove) manopla f (para lavarse la cara)

    (Cosmetics) = face pack

    face pack Nmascarilla f facial

    face paint Npintura ornamental para la cara

    face painting N (for children) pintura f facial

    face powder Npolvos mpl para la cara

    face scrub N= facial scrub

    face value N[of coin, stamp] valor m nominal

    - take sb at face value
    * * *
    [feɪs]
    I
    1) c
    a) (of person, animal) cara f, rostro m

    if your face doesn't fit... — si no le/les caes bien...

    I'm not just a pretty face, you know! — (set phrase) no te creas que soy tan tonta

    I must put my face on o do my face — (hum) tengo que maquillarme or pintarme

    to feed o stuff one's face — (colloq) atiborrarse de comida, ponerse* morado (Esp fam)

    in the face of stiff oppositionen medio de or ante una fuerte oposición

    to argue/shout until one is blue in the face — discutir/gritar hasta cansarse

    to fall flat on one's face — caerse* de bruces; ( blunder) darse* de narices

    to fly in the face of something — hacer* caso omiso de algo

    to laugh on the other side of one's face: you'll laugh on the other side of your face when you're fired! se te van a acabar las ganas de reír(te) cuando te despidan!; to somebody's face a or en la cara; to show one's face aparecer*; to stare somebody in the face: the solution was staring me in the face — tenía la solución delante de las narices

    b) ( person) cara f
    c) ( expression) cara f

    to keep a straight face: I could hardly keep a straight face casi no podía aguantarme (de) la risa; to make o (BrE also) pull a face poner* mala cara; the children were making faces at each other los niños se hacían muecas; to put a brave face on it — poner(le)* al mal tiempo buena cara

    2)
    a) (appearance, nature) (no pl) fisonomía f
    b) c ( aspect) aspecto m
    c) u ( dignity)

    to lose face — desprestigiarse, quedar mal

    3) c (of coin, medal, solid) cara f; (of clock, watch) esfera f, carátula f (Méx)
    4) c ( of cliff) pared f

    to disappear off the face of the earth — desaparecer* de la faz de la tierra


    II
    1.

    she turned to face him/the wall — se volvió hacia él/la pared

    2) ( confront) enfrentarse a

    to be faced with something — estar* or verse* frente a or ante algo

    let's face it, we have no alternative — seamos realistas, no nos queda otra alternativa

    3)
    a) ( be presented with) \<\<problem/increase\>\> enfrentarse
    b) ( bear)

    several problems face usse nos presentan or se nos plantean varios problemas

    4) ( Const) \<\<wall/surface\>\> recubrir*

    2.
    vi
    Phrasal Verbs:

    English-spanish dictionary > face

  • 4 question

    'kwes ən
    1. noun
    1) (something which is said, written etc which asks for an answer from someone: The question is, do we really need a computer?) pregunta
    2) (a problem or matter for discussion: There is the question of how much to pay him.) cuestión, problema
    3) (a single problem in a test or examination: We had to answer four questions in three hours.) pregunta, problema
    4) (criticism; doubt; discussion: He is, without question, the best man for the job.) (sin) duda
    5) (a suggestion or possibility: There is no question of our dismissing him.) posibilidad

    2. verb
    1) (to ask (a person) questions: I'll question him about what he was doing last night.) interrogar
    2) (to regard as doubtful: He questioned her right to use the money.) cuestionar, poner en duda
    - questionably
    - questionableness
    - question mark
    - question-master
    - questionnaire
    - in question
    - out of the question

    1. pregunta
    can I ask you a question? ¿puedo hacerte una pregunta?
    2. cuestión / problema / asunto
    1. hacer preguntas / interrogar
    2. dudar de / cuestionar
    tr['kwesʧən]
    1 pregunta
    2 (in exam) pregunta, problema nombre masculino
    3 (problem, issue) cuestión nombre femenino, problema nombre masculino
    4 (topic, matter) cuestión nombre femenino, asunto
    1 hacer preguntas a, interrogar
    2 (cast doubt on) cuestionar, poner en duda
    \
    SMALLIDIOMATIC EXPRESSION/SMALL
    it's a question of se trata de, es cuestión de
    out of the question imposible, impensable
    that is the question de eso se trata, he aquí la dificultad
    to call into question poner en duda, dudar de
    without question sin rechistar
    question mark (punctuation mark) signo de interrogación, interrogación nombre femenino, interrogante nombre masculino 2 (doubt) interrogante nombre masculino
    question tag coletilla
    question ['kwɛsʧən] vt
    1) ask: preguntar
    2) doubt: poner en duda, cuestionar
    3) interrogate: interrogar
    inquire: inquirir, preguntar
    1) query: pregunta f
    2) issue: asunto m, problema f, cuestión f
    3) possibility: posibilidad f
    it's out of the question: es indiscutible
    4) doubt: duda f
    to call into question: poner en duda
    adj.
    interrogante adj.
    n.
    asunto s.m.
    cuestión s.f.
    interrogación s.f.
    pregunta s.f.
    problema s.m.
    v.
    cuestionar v.
    disputar v.
    hacer preguntas a v.
    interrogar v.
    preguntar v.

    I 'kwestʃən
    a) c ( inquiry) pregunta f

    to ask o put a question — hacer* or (frml) formular una pregunta

    to pop the question — (colloq)

    b) c (in quiz, exam) pregunta f

    the 64,000 dollar question — la pregunta del millón

    c) c (issue, problem) cuestión f, asunto m, problema m

    if it's a question of money... — si es cuestión or se trata de dinero...

    this begs the question whether we really want to live in this kind of society — esto da por sentado or tiene como premisa que éste es el tipo de sociedad en la que queremos vivir

    d) u ( doubt) duda f

    to call something into question — poner* algo en duda

    e) u ( possibility) posibilidad f

    II
    a) \<\<person\>\> hacerle* preguntas a; \<\<suspect/student\>\> interrogar*
    b) ( doubt) \<\<integrity/motives\>\> poner* en duda
    ['kwestʃǝn]
    1. N
    1) (=query) (also in exam) pregunta f

    (are there) any questions? — ¿(hay) alguna pregunta?

    to ask (sb) a question — hacer una pregunta (a algn)

    what a question to ask! — ¡vaya preguntita!

    there's a reward for the painting's return, no questions asked — se ofrece una recompensa sin preguntas por la devolución del cuadro

    "why didn't you appoint him a year ago?" - " good question" — -¿por qué no lo nombraste hace un año? -buena pregunta or -eso me pregunto yo

    he posed three questions — hizo or planteó tres preguntas

    to put a question to sb — frm hacer una pregunta a algn

    to put down a question to or for sb — (Parl) formular una pregunta a algn

    to obey orders without question — obedecer órdenes sin rechistar

    leading 2., open 1., 10), personal 1., 4), pop I, 3., 2), trick 3.
    2) (=matter, issue) cuestión f

    that is the question — de eso se trata, esa es la cuestión

    that is not the question — no se trata de eso, no es cuestión de eso

    at the time in question — a la hora en cuestión

    it is not simply a question of money — no se trata simplemente de dinero, no es una simple cuestión de dinero

    this raises the question of her suitability — esto plantea la cuestión de si es la persona adecuada

    it's only a question of time before he finds out — solo es cuestión de tiempo que se entere

    beg 1., 1)
    3) (=possibility) posibilidad f

    there is no question of outside help — no hay posibilidad de ayuda externa

    it's out of the question! — ¡imposible!, ¡ni hablar!

    4) (=doubt) duda f

    as a manager, her ability is beyond question — como directora, su capacidad está fuera de toda duda

    to bring or call sth into question — poner algo en duda

    my integrity has been brought or called into question — mi integridad se ha puesto en duda

    to be in question — estar en duda

    his findings pose questions about the future of these drugs — sus descubrimientos hacen que se planteen preguntas sobre el futuro de estas drogas

    this disaster raises questions about air safety in the region — con el desastre se ha puesto en duda la seguridad aérea en la zona

    the question remains (as to) whether he can be trusted — la duda or la cuestión sigue siendo si se puede confiar en él

    the question remains: how did she escape? — la pregunta sigue ahí: ¿cómo escapó?

    there is some question as to whether he will sign — hay or existen ciertas dudas sobre si firmará

    without question — sin duda, indudablemente

    5) (at meeting) cuestión f, asunto m
    2. VT
    1) (=interrogate) [+ exam candidate, interviewee] hacer preguntas a; [+ suspect] interrogar; (Parl) [+ minister, secretary] interpelar

    they questioned him about his pastle hicieron preguntas or le preguntaron acerca de su pasado

    2) (=doubt) [+ honesty, loyalty, motives] dudar de, poner en duda; [+ decision, beliefs] poner en duda, cuestionar
    3.
    CPD

    question mark N — (lit) signo m de interrogación; (fig) interrogante m or f

    question tag Ncoletilla f interrogativa

    question time N(Brit) (Parl) sesión f de interpelaciones a los ministros

    * * *

    I ['kwestʃən]
    a) c ( inquiry) pregunta f

    to ask o put a question — hacer* or (frml) formular una pregunta

    to pop the question — (colloq)

    b) c (in quiz, exam) pregunta f

    the 64,000 dollar question — la pregunta del millón

    c) c (issue, problem) cuestión f, asunto m, problema m

    if it's a question of money... — si es cuestión or se trata de dinero...

    this begs the question whether we really want to live in this kind of society — esto da por sentado or tiene como premisa que éste es el tipo de sociedad en la que queremos vivir

    d) u ( doubt) duda f

    to call something into question — poner* algo en duda

    e) u ( possibility) posibilidad f

    II
    a) \<\<person\>\> hacerle* preguntas a; \<\<suspect/student\>\> interrogar*
    b) ( doubt) \<\<integrity/motives\>\> poner* en duda

    English-spanish dictionary > question

  • 5 dar

    v.
    1 to give.
    dar algo a alguien to give something to somebody, to give somebody something
    se lo di a mi hermano I gave it to my brother
    Ella me da dinero She gives me money.
    Su elogio da ánimos His praise gives encouragement.
    El negocio da muchas ganancias The business yields much profit.
    2 to give, to produce.
    la salsa le da un sabor muy bueno the sauce gives it a very pleasant taste, the sauce makes it taste very nice
    3 to have, to hold (fiesta, cena).
    dar una cena en honor de alguien to hold o give a dinner in someone's honor
    4 to turn or switch on (luz, agua, gas) (encender).
    5 to show (Cine, Teatro & TV).
    dan una película del oeste they're showing a western, there's a western on
    6 to show.
    dar muestras de sensatez to show good sense
    7 to teach.
    dar inglés/historia to teach English/history
    9 to strike (horas).
    dieron las tres en el reloj three o'clock struck
    10 to get, to catch.
    11 to deliver, to render, to allot, to confer.
    12 to feel.
    Me da alegría I feel joy.
    13 to be given, to be granted, to be offered, to be handed in.
    Se nos dio una buena casa We were given a good house.
    14 to give forth, to burst out.
    Ella dio un grito She gave forth a cry.
    15 to make one feel.
    Eso da asco That makes one feel revolt.
    16 to hit.
    Da duro el sol en este lugar The sun hits hard in this place
    17 to give up.
    * * *
    Present Indicative
    doy, das, da, damos, dais, dan.
    Past Indicative
    Present Subjunctive
    , des, , demos, deis, den.
    Imperfect Subjunctive
    Future Subjunctive
    Imperative
    da (tú), (él/Vd.), demos (nos.), dad (vos.), den (ellos/Vds.).
    * * *
    verb
    2) hit, strike
    3) hand over, deliver
    4) produce, yield
    - dar con
    - dar contra
    - dar por
    - darse a
    - darse de sí
    - dárselas de
    * * *
    Para las expresiones dar importancia, dar ejemplo, dar las gracias, dar clases, dar a conocer, dar a entender, darse prisa, ver la otra entrada.
    1. VERBO TRANSITIVO
    1) (=entregar, conceder) [+ objeto, mensaje, permiso] to give; [+ naipes] to deal (out); [+ noticias] to give, tell

    le dieron el primer premio — he was awarded {o} given first prize

    déme dos kilos — I'll have two kilos, two kilos, please

    ir dando [cuerda] — to pay out rope

    dar los buenos [días] a algn — to say good morning to sb, say hello to sb

    2) (=realizar) [+ paliza] to give; [+ paso] to take

    dar un grito — to let out a cry, give a cry

    dar un paseo — to go for a walk, take a walk

    dar un suspiro — to heave {o} give a sigh, sigh

    3) (=celebrar) [+ fiesta] to have, throw
    4) (=encender) [+ luz] to turn on

    ¿has dado el gas? — have you turned on the gas?

    5) (=presentar) [+ obra de teatro] to perform, put on; [+ película] to show, screen

    dan una película de Almodóvar — there's an Almodóvar film on, they're showing {o} screening an Almodóvar film

    ¿qué dan hoy en la tele? — what's on TV tonight?

    6) (=hacer sonar) [reloj] to strike

    ya han dado las ocho — it's past {o} gone eight o'clock

    7) (=producir) [+ fruto] to bear; [+ ganancias, intereses] to yield

    una inversión que da un 7% de interés — an investment that pays {o} yields 7% interest

    8) (=tener como resultado)
    9) (=hacer sentir) [+ placer] to give

    las babosas me dan asco — I find slugs disgusting {o} revolting

    este jersey me da demasiado calor — this jumper is too hot, I'm too hot in this jumper

    tu padre me da miedo — I'm scared {o} frightened of your father

    10) * (=fastidiar) to ruin

    ¡me estás dando las vacaciones! — you're ruining the holiday for me!

    11) dar por (=considerar) to consider

    doy el asunto por concluido — I consider the matter settled, I regard the matter as settled

    lo daba por seguro — he was sure {o} certain of it

    12)
    - estar/seguir dale que dale o dale que te pego o dale y dale
    - a mí no me la das
    - ¡ahí te las den todas!

    para dar y tomar —

    tenemos botellas para dar y tomar — we've got loads {o} stacks of bottles

    2. VERBO INTRANSITIVO
    1) (=entregar) to give

    dame, yo te lo arreglo — give it here, I'll fix it for you

    2) (=entrar)

    si te da un mareo siéntate — if you feel giddy, sit down

    3) (=importar)

    ¡qué más da!, ¡da igual! — it doesn't matter!, never mind!

    ¿qué más te da? — what does it matter to you?

    ¿qué más da un sitio que otro? — surely one place is as good as another!, it doesn't make any difference which place we choose

    lo mismo da — it makes no difference {o} odds

    me da igual, lo mismo me da, tanto me da — it's all the same to me, I don't mind

    4) [seguido de preposición]
    dar a (=estar orientado) [cuarto, ventana] to look out onto, overlook; [fachada] to face

    mi habitación da al jardín — my room looks out onto {o} overlooks the garden

    darle a (=hacer funcionar) [+ botón] to press; (=golpear) to hit; [+ balón] to kick

    dale a la tecla roja — hit {o} press the red key

    darle a la bomba — to pump, work the pump

    ¡dale! — hit him!

    dar con (=encontrar) [+ persona] to find; [+ idea, solución] to hit on, come up with

    al final di con la solución — I finally hit on the solution, I finally came up with the solution

    dar [consigo] en — to end up in

    dar contra (=golpear) to hit dar de

    dar de [beber] a algn — to give sb something to drink

    dar de [comer] a algn — to feed sb

    dar de [sí] — [comida, bebida] to go a long way

    dar en [+ blanco, suelo] to hit; [+ solución] to hit on, come up with

    dar en [hacer] algo — to take to doing sth

    darle a algn por hacer algo dar para (=ser suficiente) to be enough for

    una película que da en qué pensar — a thought-provoking film, a film which gives you a lot to think about

    3.
    See:
    * * *
    1.
    verbo transitivo
    1) ( entregar) to give

    500 dólares ¿quién da más? — any advance on 500 dollars?; conocer verbo transitivo 3b, entender verbo transitivo 2b

    2) (regalar, donar) to give

    ¿me lo prestas? - te lo doy, no lo necesito — can I borrow it? - you can keep it, I don't need it

    tener para dar y venderto have plenty to spare

    3) <cartas/mano> to deal
    4)
    a) ( proporcionar) <fuerzas/valor/esperanza> to give
    b) (Mús) to give

    ¿me das el la? — can you give me an A?

    5) (conferir, aportar) <sabor/color/forma> to give
    6)
    a) ( aplicar) to give
    b) <sedante/masaje> to give
    7)
    a) ( conceder) <prórroga/permiso> to give

    nos dieron un premiowe won o got a prize

    b) (RPl) ( calcular)

    ¿qué edad le das? — how old do you think he is?

    8)
    a) (expresar, decir)

    ¿le diste las gracias? — did you thank him?, did you say thank you?

    dales saludos — give/send them my regards

    me dio su parecer or opinión — she gave me her opinion

    b) (señalar, indicar)

    me da ocupado or (Esp) comunicando — the line's busy o (BrE) engaged

    9) ( producir) <fruto/flor> to bear

    esos bonos dan un 7% — those bonds yield 7%

    10)
    a) ( rendir)

    ha dado todo lo que esperaba de él — he has lived up to my/his expectations

    b) (AmL) ( alcanzar hasta)

    ¿cuánto da ese coche? — how fast can that car go?

    da 150 kilómetros por horait can do o go 150 kilometers an hour

    11) (causar, provocar)

    estos niños dan tanto trabajo! — these kids are such hard work!; (+ me/te/le etc)

    ¿no te da calor esa camisa? — aren't you too warm in that shirt?

    este coche no me ha dado problemas — this car hasn't given me any trouble; ver tb asco, hambre, miedo, etc

    dar que + inf: el jardín da muchísimo que hacer there's always such a lot to do in the garden; lo que dijo me dio que pensar — what he said gave me plenty to think about; ver tb dar III 1)

    12) ( presentar) < concierto> to give

    ¿qué dan esta noche en la tele? — what's on TV tonight? (colloq)

    ¿dónde están dando esa película? — where's that film showing?

    13)
    a) < fiesta> to give; <baile/banquete> to hold
    b) < conferencia> to give; < discurso> (AmL) to make
    c) (CS) < examen> to take o (BrE) sit; ver tb clase 5)

    dar un grito/un suspiro — to give a shout/heave a sigh

    dar un paso atrás/adelante — to take a step back/forward

    dame un beso/abrazo — give me a kiss/hug; ver tb golpe, paseo, vuelta, etc

    15) ( considerar)

    dar algo/a alguien por algo: lo dieron por muerto they gave him up for dead; doy por terminada la sesión I declare the session closed; ese tema lo doy por sabido I'm assuming you've already covered that topic; puedes dar por perdido el dinero you can say goodbye to that money; dalo por hecho! consider it done!; si apruebo daré el tiempo por bien empleado — if I pass it will have been time well spent

    2.
    dar vi
    1)
    a) ( entregar)

    no puedes con todo, dame que te ayudo — you'll never manage all that on your own, here, let me help you

    ¿me das para un helado? — can I have some money for an ice cream?

    b) ( en naipes) to deal
    2) (ser suficiente, alcanzar)

    dar para algo/alguien: este pollo da para dos comidas this chicken will do for two meals; con una botella no da para todos one bottle's not enough to go round; (+ me/te/le etc) eso no te da ni para un chicle you can't even buy a piece of chewing gum with that; no me dio (el) tiempo I didn't have time; dar de sí to stretch; qué poco dan de sí mil pesetas! a thousand pesetas doesn't go very far!; no dar para más: su inteligencia no da para más that's as much as his brain can cope with; lo que gano no da para más what I earn doesn't go any further; la fiesta no daba para más — the party was beginning to wind down

    a) puerta to give onto, open onto; ventana to look onto, give onto
    b) fachada/frente ( estar orientado hacia) to face
    c) ( llegar hasta) río to flow into, go into; calle to lead to

    el análisis le dio positivo/negativo — her test was positive/negative

    ¿cuánto da la cuenta? — what does it come to?

    5) ( importar)

    da lo mismo, ya iremos otro día — it doesn't matter, we'll go another day

    ¿qué más da un color que otro? — what difference does it make what color it is?; (+ me/te/le etc)

    ¿el jueves o el viernes? - me da igual — Thursday or Friday? - I don't mind o it doesn't make any difference to me

    ¿y a ti qué más te da si él viene? — what's it to you if he comes? (colloq)

    6)
    a) (pegar, golpear)

    darle a alguien — to hit somebody; ( como castigo) to smack somebody

    le dio en la cabeza/con un palo — he hit him on the head/with a stick

    b) (fam) (a tarea, asignatura)

    darle a algo: me pasé todo el verano dándole al inglés I spent the whole summer working on my English; cómo le da al vino! he really knocks back o (AmE) down the wine (colloq); cómo le han dado al queso! ya casi no queda! — they've certainly been at the cheese, there's hardly any left! (colloq)

    c) ( acertar) to hit

    dar en el blanco/el centro — to hit the target/the bull's-eye

    7) (accionar, mover)

    darle a algoa botón/tecla to press something; a interruptor to flick something; a manivela to turn something; (+ compl)

    8)

    dale que dale or (Esp) dale que te pego! — (fam)

    dale que dale con lo mismo!stop going on about it!

    b) (RPl fam) ( instando a hacer algo) come on

    dale, prestámelo — come on o go on, lend it to me

    9) dar con ( encontrar) < persona> to find; < solución> to hit upon, find; < palabra> to come up with
    10) (acometer, sobrevenir) (+ me/te/le etc)

    me va a dar algo — (fam) I'm going to have a fit (colloq); ver tb dar verbo transitivo II 3, escalofrío, frío, gana, etc

    11) (hablando de manías, ocurrencias)

    darle a alguien por + inf — to take to -ing

    le ha dado por decir que... — he's started saying that...

    12) sol/viento/luz
    3.
    1) darse v pron
    2) ( producirse) to grow
    3) ( presentarse) oportunidad/ocasión to arise
    4) ( resultar) (+ me/te/le etc)

    ¿cómo se te da a ti la costura? — are you any good at sewing?

    5)
    a) (dedicarse, entregarse)

    darse a algo: se dio a la bebida she took to drink; se ha dado por entero a su familia/a la causa — she has devoted herself entirely to her family/to the cause

    b) (CS, Ven) ( ser sociable)
    6)

    me di una duchaI took o had a shower

    dárselas de algo: se las da de que sabe mucho he likes to make out he knows a lot; dárselas de listo to act smart; ¿y de qué se las da ése? — who does he think he is?

    b) (golpearse, pegarse)

    no te vayas a dar con la cabeza contra el techodon't hit o bang your head on the ceiling

    c) (recípr)

    se estaban dando (de) patadas/puñetazos — they were kicking/punching each other

    darse por algo: con eso me daría por satisfecha I'd be quite happy with that; darse por vencido — to give up; ver tb aludir a, enterado 1

    * * *
    = allow, give, issue, pitch, hand over, pass over, give away, give out, get + free.
    Ex. Folders allow a set of papers to be kept together when a set on a given topic is removed from the file.
    Ex. An abstract of a bibliography can be expected to note whether author affiliations are given = Es de esperar que el resumen de una bibliografía indique si se incluyen los lugares de trabajo de los autores.
    Ex. Once a user is registered, a password will be issued which provides access to all or most of the data bases offered by the host as and when the user wishes.
    Ex. Thus pitching instructions at the right level can be difficult.
    Ex. Eventually, teachers should be able to ' hand the chalk over to the students' and take a back seat.
    Ex. She also indicated in passing that in future authors would not automatically pass over the copyright of research results in papers to publishers.
    Ex. This must be done in a fully commercial way, not by giving away machines or paper, nor by giving away imported books.
    Ex. Similarly, equipment such as this can often give out quite a lot of heat which has to be adequately dissipated.
    Ex. Most people know 'earbuds' as the cheap-o earphones you get free with a cell phone.
    ----
    * acción de dar un nombre a Algo = naming.
    * antes de darse cuenta = before + Pronombre + know what + happen, before + Pronombre + know it.
    * con la sabiduría que da la experiencia = with the benefit of hindsight.
    * cosas que dan miedo = things that go bump in the night.
    * da la casualidad = as it happens.
    * dale alas a tu imaginación = let + your imagination fly!.
    * dando sacudidas = jerkily.
    * dar el esquinazo a = give + Nombre + a wide berth.
    * dar a = look onto, give onto, overlook.
    * dar a Algo el nombre de = earn + Nombre + the name of.
    * dar a Algo más importancia de la que tiene = oversell.
    * dar a Algo una nueva dimensión = take + Nombre + into a new dimension.
    * dar a Algo una nueva perspectiva = give + Nombre + a new twist.
    * dar a Alguien el beneficio de la duda = give + Nombre + the benefit of the doubt.
    * dar a Alguien una mano y te cogen el brazo = give + Pronombre + an inch and + Pronombre + take a mile, give + Pronombre + an inch and + Pronombre + take a mile.
    * dar a Alguien una oportunidad de triunfar = give + Nombre + a fighting chance.
    * dar a Alguien una palmada en la espalda = pat + Alguien + on the back for + Algo.
    * dar a Alguien una palmadita en la espalda = pat + Alguien + on the back for + Algo.
    * dar a Alguien una puñalada por la espalda = stab + Alguien + in the back.
    * dar a Alguien una puñalada trapera = stab + Alguien + in the back.
    * dar a Alguien un margen de confianza = give + Nombre + the benefit of the doubt.
    * dar abasto = cope.
    * dar abasto con = cope with.
    * dar acceso = provide + access.
    * dar acceso a = give + access to.
    * dar a conocer = bring to + the attention, communicate, publicise [publicize, -USA], report, articulate, make + known.
    * dar a conocer la presencia de = make + Posesivo + presence known.
    * dar a entender = give to + understand, hint, send + a clear signal that, lull + Nombre + into thinking, insinuate, intimate.
    * dar agua = lose + water, leak.
    * dar a la calle = give onto + the street.
    * dar a la caza de = chase down.
    * dar Algo a conocer = get + the word out.
    * dar alguna esperanza = give + some cause for hope.
    * dar al traste con los planes = upset + the applecart.
    * dar al traste con + Posesivo + planes = upset + Posesivo + plans, ruin + Posesivo + plans.
    * dar al traste con todo = upset + the applecart.
    * dar a luz = birth, deliver.
    * dar a luz a = give + birth to.
    * dar ánimos = give + a word of encouragement, hearten.
    * dar apoyo = give + support, support, provide + support.
    * dar asco = stink, disgust.
    * dar aullidos = caterwaul.
    * dar autoría = lend + authoritativeness.
    * dar autoridad a Algo = lend + authority to.
    * dar bandazos = lurch.
    * dar bastante importancia a = place + great store on.
    * dar brillo a = buff, buff up.
    * dar buen uso a Algo = put to + good use.
    * dar cabida a = accommodate, include, hold, take, make + room (for), leave + room for, leave + room for.
    * dar cabida al crecimiento = accommodate + growth.
    * dar caladas = puff.
    * dar calidad = deliver + value.
    * dar caprichos = pamper.
    * dar cera = wax.
    * dar chillidos = shriek.
    * dar cien mil vueltas = beat + Nombre + hands down, win + hands down.
    * dar clase = give + a lesson, teach + class, teach + lesson, hold + class.
    * dar coba = toady, fawn (on/upon/over).
    * dar comienzo a = give + a start to.
    * dar como ejemplo = cite + as an example.
    * dar como norma = rule.
    * dar como resultado = add up to, result (in), lead to.
    * dar con = hit on/upon, put + Posesivo + finger on, stumble on.
    * dar conferencia = lecture.
    * dar consejo sobre = give + advice on.
    * dar consentimiento = give + licence.
    * dar con una esponja húmeda = sponging.
    * dar con una idea = hit on/upon + idea.
    * dar con una solución = come up with + solution.
    * dar coraje = peeve.
    * dar corte = self-conscious, feel + shy.
    * dar credibilidad = give + credence, lend + credence, bestow + credibility, provide + credibility.
    * dar crédito = give + credence.
    * dar cualquier cosa por Algo = give + an eye-tooth for/to.
    * dar cuenta = render + an account of.
    * dar cuenta de = account for.
    * dar cuenta de Algo = be held to account.
    * dar cuerda a un reloj = wind + clock.
    * dar cuerpo = give + substance.
    * dar cuerpo a = flesh out.
    * dar cuerpo y forma a = lend + substance and form to.
    * dar datos de = give + details of.
    * dar de alta = discharge from + hospital.
    * dar de baja = take out of + circulation.
    * dar de cara a = front.
    * dar de comer = feed.
    * dar de lado = short-circuit [shortcircuit], give + Nombre + the cold shoulder.
    * dar de lleno = hit + home.
    * dar de mala gana = begrudge, grudge.
    * dar de mamar = breast-feeding [breastfeeding].
    * dar de mamar a = breast-feed [breastfeed].
    * dar demasiada información y muy rápidamente = trot out.
    * dar de qué hablar = raise + eyebrows, fuel + rumours, give + rise to rumours.
    * dar de quilla = keel over.
    * dar derecho a = entitle to.
    * dar descanso de = give + relief from.
    * dar de sí = stretch out.
    * dar detalles de = give + details of.
    * dar de Uno mismo = give of + Reflexivo.
    * dar dinero = pay + money, donate + Posesivo + money.
    * dar dirección = lend + direction.
    * dar directrices = give + guidance, provide + guidance.
    * dar duro = pack + a wallop.
    * dar ejemplo = set + an example, lead by + example.
    * dar ejemplo de = illustrate.
    * dar el brazo a torcer = give in to.
    * dar el brazo derecho = give + Posesivo + right arm.
    * dar el do de pecho = do + Posesivo + best, pull out + all the stops, do + Posesivo + utmost.
    * dar el efecto de = give + the effect of.
    * dar el esquinazo = dodge.
    * dar el esquinazo a = steer + clear of, steer away from.
    * dar el golpe de gracia = administer + the coup de grace, deliver + the coup de grace.
    * dar el nombre = label.
    * dar el oro y el moro = give + Posesivo + right arm.
    * dar el pecho = breast-feed [breastfeed].
    * dar el pésame = pass + Posesivo + condolences.
    * dar el pistoletazo de salida = fire + the starting gun.
    * dar el primer paso = make + a start, take + the first step.
    * dar el puntillazo a = put + an end to, bring + an end to, bring to + an end.
    * dar el salto = make + the leap.
    * dar el todo por el todo = give + Posesivo + all.
    * dar el último empujón = go + the last mile, go + the extra mile.
    * dar el último repaso = tie + the pieces together.
    * dar el visto bueno = approve, clear, give + green light, give + the go-ahead.
    * dar el visto bueno a una factura = clear + invoice.
    * dar el/un espectáculo = make + a spectacle of + Reflexivo.
    * dar empujones = shove.
    * dar en el blanco = hit + the bull's eye, strike + home, put + Posesivo + finger on, hit + the truth, hit + home.
    * dar en el clavo = hit + the nail on the head, be spot on, strike + home, put + Posesivo + finger on, hit + the truth.
    * dar en el larguero = hit + the crossbar, hit + the crossbar.
    * dar en el travesaño = hit + the crossbar.
    * dar energía = energise [energize, -USA].
    * dar énfasis = give + emphasis, place + stress, give + stress.
    * dar énfasis a = place + emphasis on.
    * dar en garantía = pawn.
    * dar en la diana = hit + home.
    * dar en mano = hand (over).
    * dar entrada = enter.
    * dar esperanza = nurture + hope, give + hope, bring + visions of.
    * dar esperanzas = raise + expectations, raise + hopes.
    * dar estímulo = provide + boost.
    * dar evasivas = stonewall, play for + time.
    * dar evidencia = furnish with + evidence.
    * dar fe = attest, certify.
    * dar fe de = testify (to/of), vouch (for), be testimony to.
    * dar fe de que = attest to + the fact that.
    * dar fin = bring to + a close, draw to + a close, wind down.
    * dar forma = become + cast, give + shape, shape, mould [mold, -USA], inform.
    * dar forma cuadrada = square.
    * dar fruto = bear + fruit, come to + fruition.
    * dar fuerte = pack + a wallop.
    * dar fuerza = empower, bring + strength.
    * dar gato por liebre = buy + a pig in a poke, pass off + a lemon.
    * dar golpes = pound.
    * dar gracias por lo que Uno tiene = count + Posesivo + blessings.
    * dar gritos = shriek, shout.
    * dar guerra = act up, play up.
    * dar gustirrinín = tickle + Posesivo + fancy.
    * dar gusto = oblige, bring + pleasure, flavour [flavor, -USA].
    * dar hipo = hiccup.
    * dar ideas = offer + clues.
    * da rienda suelta a tu imaginación = let + your imagination fly!.
    * dar ímpetu = lend + force, give + impetus.
    * dar importancia = attach + importance, give + prominence, stress, give + pre-eminence, give + relevance, place + importance, give + importance.
    * dar importancia a = give + weight to, place + emphasis on, attach + weight to, create + a high profile for, give + a high profile, place + weight on.
    * dar importancia a Algo = put + Algo + on the agenda, be on the agenda.
    * dar indicios de = show + signs of.
    * dar indicios y pistas = drop + hints and clues.
    * dar información = provide + information, give + information, release + information.
    * dar información adicional = give + further details.
    * dar información de = give + details of.
    * dar interés = spice up, add + spice.
    * dar la alarma = sound + alarm.
    * dar la apariencia de = place + a veneer of.
    * dar la bienvenida = welcome.
    * dar la casualidad que + Indicativo = happen to + Infinitivo, chance to + Infinitivo.
    * dar la cuenta atrás = count + Nombre + out.
    * dar la enhorabuena = give + congratulations.
    * dar la entrada para = make + a deposit on.
    * dar la espalda = turn + aside.
    * dar la idea = give + the impression that.
    * dar la imagen = give + the impression that.
    * dar la impresión = convey + impression, strike + Pronombre Personal, give + the impression that, confer + impression, come off as.
    * dar la impresión de = contrive, conjure up + a picture of, come across as.
    * dar la impresión de seriedad en el trabajo = appear + businesslike.
    * dar la la lata = nag (at).
    * dar la lata = play up.
    * dar la mano = extend + Posesivo + hand.
    * dar la mano derecha = give + Posesivo + right arm.
    * dar la murga = be a pest.
    * dar la noticia = give + the news.
    * dar la opinión sobre = give + opinion on.
    * dar la oportunidad = give + chance.
    * dar la oportunidad de = present with + opportunities for, allow + the opportunity to.
    * dar la oportunidad de expresarse libremente = give + voice to.
    * dar la oportunidad de opinar = give + voice to.
    * dar la puntilla a = put + an end to, bring + an end to, bring to + an end.
    * dar largas = stonewall, play for + time, fob + Alguien + off with + Algo.
    * dar las cosas masticadas = spoon-feeding [spoonfeeding], spoon-feed [spoon feed/spoonfeed].
    * dar la sensación = give + a sense.
    * dar la sensación de = give + the effect of.
    * dar la señal = give + the word, give + the signal.
    * dar la señal de alarma = sound + the clarion.
    * dar la señal de alerta = sound + the clarion.
    * dar la señal de estar listo = prompt.
    * dar lástima = feel + sorry for, pity.
    * dar la talla = be up to the mark, be up to scratch, measure up (to), be up to snuff, make + the cut.
    * dar latigazos = lash.
    * dar la vida = lay down + Posesivo + life, give + Posesivo + life.
    * dar la vuelta = turn + Nombre + (a)round, flip, swing around, swing back, turn (a)round.
    * dar la vuelta a = round, turn on + its head.
    * dar la vuelta en el aire = give + a toss.
    * darle a Alguien carta blanca = give + Nombre + a blank cheque.
    * darle a Alguien un cheque en blanco = give + Nombre + a blank cheque.
    * darle a la botella = booze.
    * darle a la lengua = shoot + the breeze, shoot + the bull.
    * darle a la manivela de arranque = turn + the crank.
    * darle alas a Alguien = let + Nombre + do things + Posesivo + (own) way.
    * darle al palique = gas.
    * darle a Uno escalofríos por Algo desagradable = make + Nombre + flinch.
    * darle caña = hurry up, get + a move on, put + pressure on.
    * darle caña a = have + a go at, get + stuck into.
    * dar lecciones = give + lessons.
    * darle cien mil vueltas a Alguien = knock + spots off + Nombre.
    * darle el puntillazo = nail it.
    * darle la razón a Alguien = side in + Posesivo + favour.
    * darle largas = play + Nombre + along.
    * darle largas a Algo = drag + Posesivo + feet, drag + Posesivo + heels.
    * darle la vuelta a la tortilla = turn + the tables (on).
    * darle sopas con hondas a Alguien = knock + spots off + Nombre.
    * darle una interpretación = give + interpretation.
    * darle una lección a Alguien = school.
    * darle una paliza a Alguien = take + Nombre + to the cleaners, give + Nombre + a beating, school.
    * darle un buen repaso a Alguien = take + Nombre + to the cleaners.
    * darle un repaso a = buff up on, brush up on.
    * darle un repaso a Alguien = school.
    * darle vueltas a = dwell on/upon.
    * darle vueltas a Algo = mull over, agonise over [agonize, -USA].
    * darle vueltas a la idea = toy with, toy with + idea of.
    * darle vueltas a la idea de = flirt with + the idea of.
    * darle vueltas a un asunto = chew + the cud.
    * darle vueltas a un problema = puzzle over + problem.
    * dar libertad = give + licence.
    * dar libertad a un esclavo = manumit.
    * dar libertad para + Infinitivo = afford + the freedom to + Infinitivo.
    * dar lo mejor de Uno mismo = give of + Posesivo + best.
    * dar los pasos necesarios = take + steps.
    * dar los primeros pasos en = venture into.
    * dar los últimos retoques a = put + the finishing touches on.
    * dar lugar = produce.
    * dar lugar a = cause, generate, give + rise to, mean, result (in), leave + room for, bring about, lead to, cause, open + the door to, give + cause to, give + occasion to.
    * dar lugar a la reflexión = provide + food for thought.
    * dar lugar a problemas = give + rise to problems.
    * dar lugar a queja = evoke + complaint.
    * dar lugar a rumores = fuel + rumours, give + rise to rumours.
    * dar luz verde = give + green light, give + the go-ahead.
    * dar mala impresión = look + bad.
    * dar marcha atrás = do + an about-face, back up, backpedal [back-pedal].
    * dar masaje = massage.
    * dar más de sí = go further.
    * dar más explicaciones = elaborate on.
    * dar materia para la reflexión = provide + food for thought.
    * dar mayor importancia a = give + pride of place to.
    * dar media vuelta = do + an about-face.
    * dar mejora (en) = give + improvement (in).
    * dar menos de lo debido = shortchange.
    * dar mucha importancia = put + a premium on.
    * dar mucho en qué pensar = give + Nombre + much to think about, give + Nombre + a lot to think about.
    * dar mucho valor a Algo = value + Nombre + highly.
    * dar muestras de = show + signs of.
    * dar + Nombre + una oportunidad = give + Nombre + a fair chance.
    * dar notoriedad a = create + a high profile for, give + a high profile.
    * dar nueva forma = reformat [re-format].
    * dar nueva vida = give + Nombre + new life, give + a second life.
    * dar opción = give + option.
    * dar origen = mother.
    * dar origen a = give + rise to, bring about, lead to, give + cause to, give + occasion to.
    * dar otro paso muy importante = reach + another milestone.
    * dar pábulo a = fuel, spark off.
    * dar pábulo a rumores = fuel + rumours, give + rise to rumours.
    * dar palos de ciego = grope (for/toward).
    * dar pánico = scare + the living daylights out of, frighten + the living daylights out of, dread, scare + the hell out of.
    * dar parte de = report.
    * dar paso (a) = give + way (to), yield to, make + way (for).
    * dar patadas en el estómago = stick in + Posesivo + craw.
    * dar pavor = be scared stiff, be frightened to death, be petrified of, be terrified, scare + the living daylights out of, frighten + the living daylights out of, scare + the hell out of.
    * dar pecho = breast-feeding [breastfeeding].
    * dar pereza = can't/couldn't be bothered.
    * dar permiso = give + permission, give + time off, grant + Alguien + leave.
    * dar permiso en el trabajo = give + time off work.
    * dar pie a = spark off, give + rise to, bring about, lead to, cause, open + the door to, give + cause to, give + occasion to.
    * dar pisotones = stomp.
    * dar pistas = throw + hints.
    * dar pistas falsas = throw out + false leads.
    * dar placer = give + pleasure, give + enjoyment.
    * dar poderes = give + powers.
    * dar por = tickle + Posesivo + fancy.
    * dar por concluido = put to + bed, close + the book on.
    * dar por culo = piss + Nombre + off.
    * dar por descontado = take for + granted, discount.
    * dar por hecho = take for + granted.
    * dar por perdido = be past praying for, write off.
    * dar por saldado = close + the book on.
    * dar por seguro que = rest + assured that.
    * dar por sentado = take for + granted.
    * dar por sentado Algo que realmente no lo está = beg + the question.
    * dar + Posesivo + vida = give + Posesivo + all.
    * dar preferencia = give + preference.
    * dar prestigio = lend + authoritativeness.
    * dar prioridad = award + priority, emphasise [emphasize, -USA], give + priority, give + precedence, assign + priority, give + preference.
    * dar prioridad a = give + pride of place to, place + emphasis on, prioritise [prioritize, -USA].
    * dar prioridad a algo = make + a priority.
    * dar problemas = play up.
    * dar propina = tipping.
    * dar pruebas = provide + evidence.
    * dar publicidad = publicise [publicize, -USA], give + publicity.
    * dar puntapiés = kick + Posesivo + feet.
    * dar punzadas = throb, twinge.
    * dar quebraderos de cabeza = give + headaches.
    * dar que hablar = fuel + rumours, give + rise to rumours, raise + eyebrows.
    * dar quehacer = make + trouble.
    * dar rabia = incense, gall, peeve.
    * dar razón de ser = bring + purpose.
    * dar recompensa = mete out + reward.
    * dar registro = accession.
    * dar relevancia = give + relevance.
    * dar relevancia a = create + a high profile for, give + a high profile.
    * dar relevancia a Algo = put + Algo + on the agenda.
    * dar resoplidos = chug.
    * dar respuesta = provide + answer, elicit + answer, develop + answer.
    * dar resultado = be successful, give + result, work, pay off, be a success, pay.
    * dar resultados = produce + results.
    * dar rienda suelta = unleash.
    * dar rienda suelta a = give + free rein to, allow + vent for, give + vent to, vent.
    * dar rienda suelta a + Nombre = let + Nombre + run riot.
    * dar riqueza a = add + richness to.
    * dar risitas = giggle.
    * dar sabor = spice up, add + spice.
    * dar salida a = vent.
    * dar saltitos = hop, skip.
    * dar sangre = donate + Posesivo + blood.
    * darse = appear, occur.
    * darse a = lend + Reflexivo + to.
    * darse aires = strut.
    * darse aires de grandeza = give + Reflexivo + such airs, aggrandise + Reflexivo.
    * darse a la fuga = flee, lam (it), go into + hiding, make + a quick getaway, take to + Posesivo + heels, run off.
    * darse a los demás = give of + Reflexivo.
    * darse con un canto en los dientes = count + Reflexivo + lucky, think + Reflexivo + lucky, consider + Reflexivo + lucky.
    * darse cuenta = become + aware, dawn on, detect, perceive, find, note, make + aware, come to + realise, wise up, reach + understanding, eye + catch, strike + home, suss (out), hit + home.
    * darse cuenta de = be aware of, be cognisant of, realise [realize, -USA], sense, wake up to, sink in, become + cognisant of, see through.
    * darse cuenta del peligro que = see + the danger that.
    * darse cuenta de un problema = alight on + problem.
    * darse de baja de una suscripción = unsubscribe.
    * darse el caso que + Indicativo = happen to + Infinitivo, chance to + Infinitivo.
    * darse el gusto de = indulge in.
    * darse el gusto de comprar = splurge on.
    * darse el lote = snog, neck.
    * darse el lujo de = splurge on.
    * darse golpes de pecho = beat + Posesivo + breast.
    * darse golpes en el pecho = beat + Posesivo + breast.
    * darse la mano = join + hands, shake + hand.
    * dárselas de = fancy + Reflexivo.
    * dársele Algo bien a Uno = be good at.
    * dársele a Uno bien las plantas = have + a green thumb, have + green fingers.
    * dársele a Uno mejor Algo = be better at.
    * dársele mejor a Uno = do + best.
    * darse media vuelta = turn on + Posesivo + heel.
    * darse (muchos) aires = give + Reflexivo + such airs, aggrandise + Reflexivo.
    * dar sentido = make + sense (out) of, make + sense of life.
    * dar sentido a = make + meaningful, give + meaning to.
    * dar sentido a las cosas = sense-making, meaning making.
    * dar sentido a la vida = give + meaning to life.
    * dar sentido a + Posesivo + vida = make + sense of + Posesivo + life.
    * dar señales de = show + signs of.
    * dar señales de vida = show + signs of life.
    * darse por afortunado = count + Reflexivo + lucky, think + Reflexivo + lucky, consider + Reflexivo + lucky.
    * darse por aludido = take + things personally, take + a hint, take + things personally, get + a hint.
    * darse por derrotado = sound + note of defeat.
    * darse por vencido = throw in + the towel, throw in/up + the sponge.
    * darse prisa = hurry, hurry up, get on + Posesivo + running shoes, shake + a leg, hot-foot it to, make + haste, rattle + Posesivo + dags, get + a wiggle on, put + Posesivo + skates on, get + Posesivo + skates on, get + a move on.
    * darse prisa con calma = make + haste slowly.
    * dar servicio = service.
    * darse una comilona = make + a pig of + Reflexivo, pig out (on).
    * darse una leche = come + a cropper.
    * darse un apretón de manos = clasp + hands.
    * darse una situación más esperanzadora = sound + a note of hope.
    * darse un atracón = make + a pig of + Reflexivo, pig out (on), stuff + Posesivo + face.
    * darse una transacción económica = cash + change hands.
    * darse una tripotada = make + a pig of + Reflexivo, pig out (on).
    * darse una vacante = occur + vacancy.
    * darse un baño de sol = sunbathe.
    * darse un chapuzón = take + a dip.
    * darse un descanso = give + Reflexivo + a break, rest on + Posesivo + oars.
    * darse un festín de = feast on.
    * darse un garbeo = mosey.
    * darse un porrazo = come + a cropper.
    * darse un respiro = lie on + Posesivo + oars, rest on + Posesivo + oars.
    * darse un tortazo = come + a cropper.
    * dar significado = imbue with + meaning.
    * dar sombra = shade.
    * dar su conformidad a = assent to.
    * dar sugerencias = give + suggestions.
    * dar terror = scare + the living daylights out of.
    * dar testimonio = bear + witness, give + testimony.
    * dar tiempo = give + time, donate + Posesivo + time.
    * dar tiempo a Alguien = give + Nombre + some time.
    * dar título = title.
    * dar todo de Uno mismo = give of + Posesivo + best.
    * dar todo el oro del mundo = give + Posesivo + right arm.
    * dar tono = tone.
    * dar trabajo = present + burden.
    * dar una advertencia = raise + caveat, issue + warning.
    * dar una apariencia de = provide + a semblance of, give + a semblance of.
    * dar una azotaina = spank.
    * dar una bofetada = cuff, slap.
    * dar una bofetada a Alguien = give + Nombre + a slap in the face.
    * dar una buena paliza = whitewash, thrash.
    * dar una cabezadita = nap, catching 10, napping.
    * dar una carcajada = give + a laugh, let out + a laugh.
    * dar una charla = give + address, give + a talk, give + a presentation, give + speech.
    * dar una conferencia = deliver + talk, make + a speech, give + speech, deliver + lecture, give + a lecture.
    * dar una contractura muscular = pull + a muscle.
    * dar una cornada = gore.
    * dar una excusa = give + excuse.
    * dar una explicación = present + explanation.
    * dar una falsa impresión = keep up + facade, put on + an act.
    * dar una fiesta = give + a party.
    * dar una galleta = slap.
    * dar una guantada = slap.
    * dar una idea = give + idea, give + glimpse, provide + an understanding.
    * dar una idea de = give + a feel for, give + indication, provide + a glimpse of, give + a flavour of, be indicative of, provide + insight into, give + a picture, give + an insight into, give + an inkling of.
    * dar una idea general = put in + the picture, give + a general picture, paint + a broad picture.
    * dar una imagen = convey + image, present + picture, paint + a picture, present + an image, present + a picture.
    * dar una imagen de = give + an impression of.
    * dar una impresión = make + an impression, leave + an impression, present + an image.
    * dar una impresión de = give + an impression of.
    * dar una impresión equivocada = send + the wrong signals.
    * dar una lección de humildad = humble.
    * dar una llamada de atención = sound + a wake-up call.
    * dar una norma = give + prescription.
    * dar una opinión = offer + opinion.
    * dar una oportunidad = give + opportunity, provide + opportunity, grant + opportunity, present + an opportunity, create + opportunity.
    * dar una oportunidad a Alguien = give + Nombre + a head start.
    * dar una orden = issue + command, issue + instruction.
    * dar una paliza = clobber, pummel, slaughter, knock + the living daylights out of, knock + the hell out out of, whip, whitewash, thrash, wallop, lick, baste, take + a pounding, take + a beating, belt, trounce, beat + Nombre + (all) hollow.
    * dar una paliza a Alguien = beat + Nombre + up, beat + Nombre + black and blue.
    * dar una patada = kick, boot.
    * dar una pista = give + a hint.
    * dar una posibilidad = afford + opportunity.
    * dar un apretón de manos = shake + hand.
    * dar una rabieta = throw + a tantrum.
    * dar una razón = give + reason.
    * dar una respuesta = furnish + answer, frame + response.
    * dar una sacudida = give + a shake, give + a jerk.
    * dar una segunda oportunidad = give + a second chance.
    * dar una segunda vida = give + a second life.
    * dar una solución = provide + solution, develop + solution.
    * dar una solución por buena que realmente no lo es = beg + the solution.
    * dar un aspecto + Adjetivo = give + a + Adjetivo + look.
    * dar un ataque de nervios = have + an attack of hysterics.
    * dar una torta = slap.
    * dar una torta a Alguien = give + Nombre + a slap in the face.
    * dar una tunda = trounce.
    * dar una ventaja = give + Nombre + an edge.
    * dar una ventaja a Alguien = give + Nombre + a head start.
    * dar una visión = present + view, provide + an understanding.
    * dar una visión general = give + a general picture.
    * dar una visión global = give + overview, present + an overview, present + an overall picture, give + an overall picture, overview.
    * dar una visión total = give + a complete picture.
    * dar un aviso = make + warning.
    * dar una voltereta = somersault, do + a somersault, summersault.
    * dar una voz = holler.
    * dar una vuelta de campana = capsize, somersault, do + a somersault, summersault.
    * dar una vuelta en coche = go out for + a drive.
    * dar un berrinche = throw + a tantrum.
    * dar un beso de despedida = kiss + Nombre + goodbye.
    * dar un bocado a = take + a bite out of.
    * dar un bofetón = cuff, slap.
    * dar un bofetón a Alguien = give + Nombre + a slap in the face.
    * dar un cachete = spank, cuff, slap.
    * dar un cachete a Alguien = slap + Nombre + on the wrist.
    * dar un calambre = cramp.
    * dar un chillido = holler.
    * dar un comienzo a = give + a start to.
    * dar un coscorrón = cuff.
    * dar un ejemplo = give + example.
    * dar un empujón = give + a boost.
    * dar un golpe = knock.
    * dar un golpe por detrás = rear-end.
    * dar un gran paso adelante = reach + milestone.
    * dar un grito = holler.
    * dar un guantazo = slap.
    * dar un hachazo = hack.
    * dar un hervor = parboil.
    * dar un impulso = kick-start [kickstart].
    * dar un lavado de cara = spruce up.
    * dar un manotazo = swat at, cuff, slap.
    * dar un manotazo a Alguien = give + Nombre + a slap in the face.
    * dar un nivel de prioridad alto = put + Nombre + high on + Posesivo + list of priorities.
    * dar un nuevo acabado = refinish.
    * dar un nuevo impulso = pep up.
    * dar un nuevo nombre = rename.
    * dar un ojo de la cara por Algo = give + an eye-tooth for/to.
    * dar unos azotes = spank.
    * dar un paseo = take + a stroll.
    * * *
    1.
    verbo transitivo
    1) ( entregar) to give

    500 dólares ¿quién da más? — any advance on 500 dollars?; conocer verbo transitivo 3b, entender verbo transitivo 2b

    2) (regalar, donar) to give

    ¿me lo prestas? - te lo doy, no lo necesito — can I borrow it? - you can keep it, I don't need it

    tener para dar y venderto have plenty to spare

    3) <cartas/mano> to deal
    4)
    a) ( proporcionar) <fuerzas/valor/esperanza> to give
    b) (Mús) to give

    ¿me das el la? — can you give me an A?

    5) (conferir, aportar) <sabor/color/forma> to give
    6)
    a) ( aplicar) to give
    b) <sedante/masaje> to give
    7)
    a) ( conceder) <prórroga/permiso> to give

    nos dieron un premiowe won o got a prize

    b) (RPl) ( calcular)

    ¿qué edad le das? — how old do you think he is?

    8)
    a) (expresar, decir)

    ¿le diste las gracias? — did you thank him?, did you say thank you?

    dales saludos — give/send them my regards

    me dio su parecer or opinión — she gave me her opinion

    b) (señalar, indicar)

    me da ocupado or (Esp) comunicando — the line's busy o (BrE) engaged

    9) ( producir) <fruto/flor> to bear

    esos bonos dan un 7% — those bonds yield 7%

    10)
    a) ( rendir)

    ha dado todo lo que esperaba de él — he has lived up to my/his expectations

    b) (AmL) ( alcanzar hasta)

    ¿cuánto da ese coche? — how fast can that car go?

    da 150 kilómetros por horait can do o go 150 kilometers an hour

    11) (causar, provocar)

    estos niños dan tanto trabajo! — these kids are such hard work!; (+ me/te/le etc)

    ¿no te da calor esa camisa? — aren't you too warm in that shirt?

    este coche no me ha dado problemas — this car hasn't given me any trouble; ver tb asco, hambre, miedo, etc

    dar que + inf: el jardín da muchísimo que hacer there's always such a lot to do in the garden; lo que dijo me dio que pensar — what he said gave me plenty to think about; ver tb dar III 1)

    12) ( presentar) < concierto> to give

    ¿qué dan esta noche en la tele? — what's on TV tonight? (colloq)

    ¿dónde están dando esa película? — where's that film showing?

    13)
    a) < fiesta> to give; <baile/banquete> to hold
    b) < conferencia> to give; < discurso> (AmL) to make
    c) (CS) < examen> to take o (BrE) sit; ver tb clase 5)

    dar un grito/un suspiro — to give a shout/heave a sigh

    dar un paso atrás/adelante — to take a step back/forward

    dame un beso/abrazo — give me a kiss/hug; ver tb golpe, paseo, vuelta, etc

    15) ( considerar)

    dar algo/a alguien por algo: lo dieron por muerto they gave him up for dead; doy por terminada la sesión I declare the session closed; ese tema lo doy por sabido I'm assuming you've already covered that topic; puedes dar por perdido el dinero you can say goodbye to that money; dalo por hecho! consider it done!; si apruebo daré el tiempo por bien empleado — if I pass it will have been time well spent

    2.
    dar vi
    1)
    a) ( entregar)

    no puedes con todo, dame que te ayudo — you'll never manage all that on your own, here, let me help you

    ¿me das para un helado? — can I have some money for an ice cream?

    b) ( en naipes) to deal
    2) (ser suficiente, alcanzar)

    dar para algo/alguien: este pollo da para dos comidas this chicken will do for two meals; con una botella no da para todos one bottle's not enough to go round; (+ me/te/le etc) eso no te da ni para un chicle you can't even buy a piece of chewing gum with that; no me dio (el) tiempo I didn't have time; dar de sí to stretch; qué poco dan de sí mil pesetas! a thousand pesetas doesn't go very far!; no dar para más: su inteligencia no da para más that's as much as his brain can cope with; lo que gano no da para más what I earn doesn't go any further; la fiesta no daba para más — the party was beginning to wind down

    a) puerta to give onto, open onto; ventana to look onto, give onto
    b) fachada/frente ( estar orientado hacia) to face
    c) ( llegar hasta) río to flow into, go into; calle to lead to

    el análisis le dio positivo/negativo — her test was positive/negative

    ¿cuánto da la cuenta? — what does it come to?

    5) ( importar)

    da lo mismo, ya iremos otro día — it doesn't matter, we'll go another day

    ¿qué más da un color que otro? — what difference does it make what color it is?; (+ me/te/le etc)

    ¿el jueves o el viernes? - me da igual — Thursday or Friday? - I don't mind o it doesn't make any difference to me

    ¿y a ti qué más te da si él viene? — what's it to you if he comes? (colloq)

    6)
    a) (pegar, golpear)

    darle a alguien — to hit somebody; ( como castigo) to smack somebody

    le dio en la cabeza/con un palo — he hit him on the head/with a stick

    b) (fam) (a tarea, asignatura)

    darle a algo: me pasé todo el verano dándole al inglés I spent the whole summer working on my English; cómo le da al vino! he really knocks back o (AmE) down the wine (colloq); cómo le han dado al queso! ya casi no queda! — they've certainly been at the cheese, there's hardly any left! (colloq)

    c) ( acertar) to hit

    dar en el blanco/el centro — to hit the target/the bull's-eye

    7) (accionar, mover)

    darle a algoa botón/tecla to press something; a interruptor to flick something; a manivela to turn something; (+ compl)

    8)

    dale que dale or (Esp) dale que te pego! — (fam)

    dale que dale con lo mismo!stop going on about it!

    b) (RPl fam) ( instando a hacer algo) come on

    dale, prestámelo — come on o go on, lend it to me

    9) dar con ( encontrar) < persona> to find; < solución> to hit upon, find; < palabra> to come up with
    10) (acometer, sobrevenir) (+ me/te/le etc)

    me va a dar algo — (fam) I'm going to have a fit (colloq); ver tb dar verbo transitivo II 3, escalofrío, frío, gana, etc

    11) (hablando de manías, ocurrencias)

    darle a alguien por + inf — to take to -ing

    le ha dado por decir que... — he's started saying that...

    12) sol/viento/luz
    3.
    1) darse v pron
    2) ( producirse) to grow
    3) ( presentarse) oportunidad/ocasión to arise
    4) ( resultar) (+ me/te/le etc)

    ¿cómo se te da a ti la costura? — are you any good at sewing?

    5)
    a) (dedicarse, entregarse)

    darse a algo: se dio a la bebida she took to drink; se ha dado por entero a su familia/a la causa — she has devoted herself entirely to her family/to the cause

    b) (CS, Ven) ( ser sociable)
    6)

    me di una duchaI took o had a shower

    dárselas de algo: se las da de que sabe mucho he likes to make out he knows a lot; dárselas de listo to act smart; ¿y de qué se las da ése? — who does he think he is?

    b) (golpearse, pegarse)

    no te vayas a dar con la cabeza contra el techodon't hit o bang your head on the ceiling

    c) (recípr)

    se estaban dando (de) patadas/puñetazos — they were kicking/punching each other

    darse por algo: con eso me daría por satisfecha I'd be quite happy with that; darse por vencido — to give up; ver tb aludir a, enterado 1

    * * *
    = allow, give, issue, pitch, hand over, pass over, give away, give out, get + free.

    Ex: Folders allow a set of papers to be kept together when a set on a given topic is removed from the file.

    Ex: An abstract of a bibliography can be expected to note whether author affiliations are given = Es de esperar que el resumen de una bibliografía indique si se incluyen los lugares de trabajo de los autores.
    Ex: Once a user is registered, a password will be issued which provides access to all or most of the data bases offered by the host as and when the user wishes.
    Ex: Thus pitching instructions at the right level can be difficult.
    Ex: Eventually, teachers should be able to ' hand the chalk over to the students' and take a back seat.
    Ex: She also indicated in passing that in future authors would not automatically pass over the copyright of research results in papers to publishers.
    Ex: This must be done in a fully commercial way, not by giving away machines or paper, nor by giving away imported books.
    Ex: Similarly, equipment such as this can often give out quite a lot of heat which has to be adequately dissipated.
    Ex: Most people know 'earbuds' as the cheap-o earphones you get free with a cell phone.
    * acción de dar un nombre a Algo = naming.
    * antes de darse cuenta = before + Pronombre + know what + happen, before + Pronombre + know it.
    * con la sabiduría que da la experiencia = with the benefit of hindsight.
    * cosas que dan miedo = things that go bump in the night.
    * da la casualidad = as it happens.
    * dale alas a tu imaginación = let + your imagination fly!.
    * dando sacudidas = jerkily.
    * dar el esquinazo a = give + Nombre + a wide berth.
    * dar a = look onto, give onto, overlook.
    * dar a Algo el nombre de = earn + Nombre + the name of.
    * dar a Algo más importancia de la que tiene = oversell.
    * dar a Algo una nueva dimensión = take + Nombre + into a new dimension.
    * dar a Algo una nueva perspectiva = give + Nombre + a new twist.
    * dar a Alguien el beneficio de la duda = give + Nombre + the benefit of the doubt.
    * dar a Alguien una mano y te cogen el brazo = give + Pronombre + an inch and + Pronombre + take a mile, give + Pronombre + an inch and + Pronombre + take a mile.
    * dar a Alguien una oportunidad de triunfar = give + Nombre + a fighting chance.
    * dar a Alguien una palmada en la espalda = pat + Alguien + on the back for + Algo.
    * dar a Alguien una palmadita en la espalda = pat + Alguien + on the back for + Algo.
    * dar a Alguien una puñalada por la espalda = stab + Alguien + in the back.
    * dar a Alguien una puñalada trapera = stab + Alguien + in the back.
    * dar a Alguien un margen de confianza = give + Nombre + the benefit of the doubt.
    * dar abasto = cope.
    * dar abasto con = cope with.
    * dar acceso = provide + access.
    * dar acceso a = give + access to.
    * dar a conocer = bring to + the attention, communicate, publicise [publicize, -USA], report, articulate, make + known.
    * dar a conocer la presencia de = make + Posesivo + presence known.
    * dar a entender = give to + understand, hint, send + a clear signal that, lull + Nombre + into thinking, insinuate, intimate.
    * dar agua = lose + water, leak.
    * dar a la calle = give onto + the street.
    * dar a la caza de = chase down.
    * dar Algo a conocer = get + the word out.
    * dar alguna esperanza = give + some cause for hope.
    * dar al traste con los planes = upset + the applecart.
    * dar al traste con + Posesivo + planes = upset + Posesivo + plans, ruin + Posesivo + plans.
    * dar al traste con todo = upset + the applecart.
    * dar a luz = birth, deliver.
    * dar a luz a = give + birth to.
    * dar ánimos = give + a word of encouragement, hearten.
    * dar apoyo = give + support, support, provide + support.
    * dar asco = stink, disgust.
    * dar aullidos = caterwaul.
    * dar autoría = lend + authoritativeness.
    * dar autoridad a Algo = lend + authority to.
    * dar bandazos = lurch.
    * dar bastante importancia a = place + great store on.
    * dar brillo a = buff, buff up.
    * dar buen uso a Algo = put to + good use.
    * dar cabida a = accommodate, include, hold, take, make + room (for), leave + room for, leave + room for.
    * dar cabida al crecimiento = accommodate + growth.
    * dar caladas = puff.
    * dar calidad = deliver + value.
    * dar caprichos = pamper.
    * dar cera = wax.
    * dar chillidos = shriek.
    * dar cien mil vueltas = beat + Nombre + hands down, win + hands down.
    * dar clase = give + a lesson, teach + class, teach + lesson, hold + class.
    * dar coba = toady, fawn (on/upon/over).
    * dar comienzo a = give + a start to.
    * dar como ejemplo = cite + as an example.
    * dar como norma = rule.
    * dar como resultado = add up to, result (in), lead to.
    * dar con = hit on/upon, put + Posesivo + finger on, stumble on.
    * dar conferencia = lecture.
    * dar consejo sobre = give + advice on.
    * dar consentimiento = give + licence.
    * dar con una esponja húmeda = sponging.
    * dar con una idea = hit on/upon + idea.
    * dar con una solución = come up with + solution.
    * dar coraje = peeve.
    * dar corte = self-conscious, feel + shy.
    * dar credibilidad = give + credence, lend + credence, bestow + credibility, provide + credibility.
    * dar crédito = give + credence.
    * dar cualquier cosa por Algo = give + an eye-tooth for/to.
    * dar cuenta = render + an account of.
    * dar cuenta de = account for.
    * dar cuenta de Algo = be held to account.
    * dar cuerda a un reloj = wind + clock.
    * dar cuerpo = give + substance.
    * dar cuerpo a = flesh out.
    * dar cuerpo y forma a = lend + substance and form to.
    * dar datos de = give + details of.
    * dar de alta = discharge from + hospital.
    * dar de baja = take out of + circulation.
    * dar de cara a = front.
    * dar de comer = feed.
    * dar de lado = short-circuit [shortcircuit], give + Nombre + the cold shoulder.
    * dar de lleno = hit + home.
    * dar de mala gana = begrudge, grudge.
    * dar de mamar = breast-feeding [breastfeeding].
    * dar de mamar a = breast-feed [breastfeed].
    * dar demasiada información y muy rápidamente = trot out.
    * dar de qué hablar = raise + eyebrows, fuel + rumours, give + rise to rumours.
    * dar de quilla = keel over.
    * dar derecho a = entitle to.
    * dar descanso de = give + relief from.
    * dar de sí = stretch out.
    * dar detalles de = give + details of.
    * dar de Uno mismo = give of + Reflexivo.
    * dar dinero = pay + money, donate + Posesivo + money.
    * dar dirección = lend + direction.
    * dar directrices = give + guidance, provide + guidance.
    * dar duro = pack + a wallop.
    * dar ejemplo = set + an example, lead by + example.
    * dar ejemplo de = illustrate.
    * dar el brazo a torcer = give in to.
    * dar el brazo derecho = give + Posesivo + right arm.
    * dar el do de pecho = do + Posesivo + best, pull out + all the stops, do + Posesivo + utmost.
    * dar el efecto de = give + the effect of.
    * dar el esquinazo = dodge.
    * dar el esquinazo a = steer + clear of, steer away from.
    * dar el golpe de gracia = administer + the coup de grace, deliver + the coup de grace.
    * dar el nombre = label.
    * dar el oro y el moro = give + Posesivo + right arm.
    * dar el pecho = breast-feed [breastfeed].
    * dar el pésame = pass + Posesivo + condolences.
    * dar el pistoletazo de salida = fire + the starting gun.
    * dar el primer paso = make + a start, take + the first step.
    * dar el puntillazo a = put + an end to, bring + an end to, bring to + an end.
    * dar el salto = make + the leap.
    * dar el todo por el todo = give + Posesivo + all.
    * dar el último empujón = go + the last mile, go + the extra mile.
    * dar el último repaso = tie + the pieces together.
    * dar el visto bueno = approve, clear, give + green light, give + the go-ahead.
    * dar el visto bueno a una factura = clear + invoice.
    * dar el/un espectáculo = make + a spectacle of + Reflexivo.
    * dar empujones = shove.
    * dar en el blanco = hit + the bull's eye, strike + home, put + Posesivo + finger on, hit + the truth, hit + home.
    * dar en el clavo = hit + the nail on the head, be spot on, strike + home, put + Posesivo + finger on, hit + the truth.
    * dar en el larguero = hit + the crossbar, hit + the crossbar.
    * dar en el travesaño = hit + the crossbar.
    * dar energía = energise [energize, -USA].
    * dar énfasis = give + emphasis, place + stress, give + stress.
    * dar énfasis a = place + emphasis on.
    * dar en garantía = pawn.
    * dar en la diana = hit + home.
    * dar en mano = hand (over).
    * dar entrada = enter.
    * dar esperanza = nurture + hope, give + hope, bring + visions of.
    * dar esperanzas = raise + expectations, raise + hopes.
    * dar estímulo = provide + boost.
    * dar evasivas = stonewall, play for + time.
    * dar evidencia = furnish with + evidence.
    * dar fe = attest, certify.
    * dar fe de = testify (to/of), vouch (for), be testimony to.
    * dar fe de que = attest to + the fact that.
    * dar fin = bring to + a close, draw to + a close, wind down.
    * dar forma = become + cast, give + shape, shape, mould [mold, -USA], inform.
    * dar forma cuadrada = square.
    * dar fruto = bear + fruit, come to + fruition.
    * dar fuerte = pack + a wallop.
    * dar fuerza = empower, bring + strength.
    * dar gato por liebre = buy + a pig in a poke, pass off + a lemon.
    * dar golpes = pound.
    * dar gracias por lo que Uno tiene = count + Posesivo + blessings.
    * dar gritos = shriek, shout.
    * dar guerra = act up, play up.
    * dar gustirrinín = tickle + Posesivo + fancy.
    * dar gusto = oblige, bring + pleasure, flavour [flavor, -USA].
    * dar hipo = hiccup.
    * dar ideas = offer + clues.
    * da rienda suelta a tu imaginación = let + your imagination fly!.
    * dar ímpetu = lend + force, give + impetus.
    * dar importancia = attach + importance, give + prominence, stress, give + pre-eminence, give + relevance, place + importance, give + importance.
    * dar importancia a = give + weight to, place + emphasis on, attach + weight to, create + a high profile for, give + a high profile, place + weight on.
    * dar importancia a Algo = put + Algo + on the agenda, be on the agenda.
    * dar indicios de = show + signs of.
    * dar indicios y pistas = drop + hints and clues.
    * dar información = provide + information, give + information, release + information.
    * dar información adicional = give + further details.
    * dar información de = give + details of.
    * dar interés = spice up, add + spice.
    * dar la alarma = sound + alarm.
    * dar la apariencia de = place + a veneer of.
    * dar la bienvenida = welcome.
    * dar la casualidad que + Indicativo = happen to + Infinitivo, chance to + Infinitivo.
    * dar la cuenta atrás = count + Nombre + out.
    * dar la enhorabuena = give + congratulations.
    * dar la entrada para = make + a deposit on.
    * dar la espalda = turn + aside.
    * dar la idea = give + the impression that.
    * dar la imagen = give + the impression that.
    * dar la impresión = convey + impression, strike + Pronombre Personal, give + the impression that, confer + impression, come off as.
    * dar la impresión de = contrive, conjure up + a picture of, come across as.
    * dar la impresión de seriedad en el trabajo = appear + businesslike.
    * dar la la lata = nag (at).
    * dar la lata = play up.
    * dar la mano = extend + Posesivo + hand.
    * dar la mano derecha = give + Posesivo + right arm.
    * dar la murga = be a pest.
    * dar la noticia = give + the news.
    * dar la opinión sobre = give + opinion on.
    * dar la oportunidad = give + chance.
    * dar la oportunidad de = present with + opportunities for, allow + the opportunity to.
    * dar la oportunidad de expresarse libremente = give + voice to.
    * dar la oportunidad de opinar = give + voice to.
    * dar la puntilla a = put + an end to, bring + an end to, bring to + an end.
    * dar largas = stonewall, play for + time, fob + Alguien + off with + Algo.
    * dar las cosas masticadas = spoon-feeding [spoonfeeding], spoon-feed [spoon feed/spoonfeed].
    * dar la sensación = give + a sense.
    * dar la sensación de = give + the effect of.
    * dar la señal = give + the word, give + the signal.
    * dar la señal de alarma = sound + the clarion.
    * dar la señal de alerta = sound + the clarion.
    * dar la señal de estar listo = prompt.
    * dar lástima = feel + sorry for, pity.
    * dar la talla = be up to the mark, be up to scratch, measure up (to), be up to snuff, make + the cut.
    * dar latigazos = lash.
    * dar la vida = lay down + Posesivo + life, give + Posesivo + life.
    * dar la vuelta = turn + Nombre + (a)round, flip, swing around, swing back, turn (a)round.
    * dar la vuelta a = round, turn on + its head.
    * dar la vuelta en el aire = give + a toss.
    * darle a Alguien carta blanca = give + Nombre + a blank cheque.
    * darle a Alguien un cheque en blanco = give + Nombre + a blank cheque.
    * darle a la botella = booze.
    * darle a la lengua = shoot + the breeze, shoot + the bull.
    * darle a la manivela de arranque = turn + the crank.
    * darle alas a Alguien = let + Nombre + do things + Posesivo + (own) way.
    * darle al palique = gas.
    * darle a Uno escalofríos por Algo desagradable = make + Nombre + flinch.
    * darle caña = hurry up, get + a move on, put + pressure on.
    * darle caña a = have + a go at, get + stuck into.
    * dar lecciones = give + lessons.
    * darle cien mil vueltas a Alguien = knock + spots off + Nombre.
    * darle el puntillazo = nail it.
    * darle la razón a Alguien = side in + Posesivo + favour.
    * darle largas = play + Nombre + along.
    * darle largas a Algo = drag + Posesivo + feet, drag + Posesivo + heels.
    * darle la vuelta a la tortilla = turn + the tables (on).
    * darle sopas con hondas a Alguien = knock + spots off + Nombre.
    * darle una interpretación = give + interpretation.
    * darle una lección a Alguien = school.
    * darle una paliza a Alguien = take + Nombre + to the cleaners, give + Nombre + a beating, school.
    * darle un buen repaso a Alguien = take + Nombre + to the cleaners.
    * darle un repaso a = buff up on, brush up on.
    * darle un repaso a Alguien = school.
    * darle vueltas a = dwell on/upon.
    * darle vueltas a Algo = mull over, agonise over [agonize, -USA].
    * darle vueltas a la idea = toy with, toy with + idea of.
    * darle vueltas a la idea de = flirt with + the idea of.
    * darle vueltas a un asunto = chew + the cud.
    * darle vueltas a un problema = puzzle over + problem.
    * dar libertad = give + licence.
    * dar libertad a un esclavo = manumit.
    * dar libertad para + Infinitivo = afford + the freedom to + Infinitivo.
    * dar lo mejor de Uno mismo = give of + Posesivo + best.
    * dar los pasos necesarios = take + steps.
    * dar los primeros pasos en = venture into.
    * dar los últimos retoques a = put + the finishing touches on.
    * dar lugar = produce.
    * dar lugar a = cause, generate, give + rise to, mean, result (in), leave + room for, bring about, lead to, cause, open + the door to, give + cause to, give + occasion to.
    * dar lugar a la reflexión = provide + food for thought.
    * dar lugar a problemas = give + rise to problems.
    * dar lugar a queja = evoke + complaint.
    * dar lugar a rumores = fuel + rumours, give + rise to rumours.
    * dar luz verde = give + green light, give + the go-ahead.
    * dar mala impresión = look + bad.
    * dar marcha atrás = do + an about-face, back up, backpedal [back-pedal].
    * dar masaje = massage.
    * dar más de sí = go further.
    * dar más explicaciones = elaborate on.
    * dar materia para la reflexión = provide + food for thought.
    * dar mayor importancia a = give + pride of place to.
    * dar media vuelta = do + an about-face.
    * dar mejora (en) = give + improvement (in).
    * dar menos de lo debido = shortchange.
    * dar mucha importancia = put + a premium on.
    * dar mucho en qué pensar = give + Nombre + much to think about, give + Nombre + a lot to think about.
    * dar mucho valor a Algo = value + Nombre + highly.
    * dar muestras de = show + signs of.
    * dar + Nombre + una oportunidad = give + Nombre + a fair chance.
    * dar notoriedad a = create + a high profile for, give + a high profile.
    * dar nueva forma = reformat [re-format].
    * dar nueva vida = give + Nombre + new life, give + a second life.
    * dar opción = give + option.
    * dar origen = mother.
    * dar origen a = give + rise to, bring about, lead to, give + cause to, give + occasion to.
    * dar otro paso muy importante = reach + another milestone.
    * dar pábulo a = fuel, spark off.
    * dar pábulo a rumores = fuel + rumours, give + rise to rumours.
    * dar palos de ciego = grope (for/toward).
    * dar pánico = scare + the living daylights out of, frighten + the living daylights out of, dread, scare + the hell out of.
    * dar parte de = report.
    * dar paso (a) = give + way (to), yield to, make + way (for).
    * dar patadas en el estómago = stick in + Posesivo + craw.
    * dar pavor = be scared stiff, be frightened to death, be petrified of, be terrified, scare + the living daylights out of, frighten + the living daylights out of, scare + the hell out of.
    * dar pecho = breast-feeding [breastfeeding].
    * dar pereza = can't/couldn't be bothered.
    * dar permiso = give + permission, give + time off, grant + Alguien + leave.
    * dar permiso en el trabajo = give + time off work.
    * dar pie a = spark off, give + rise to, bring about, lead to, cause, open + the door to, give + cause to, give + occasion to.
    * dar pisotones = stomp.
    * dar pistas = throw + hints.
    * dar pistas falsas = throw out + false leads.
    * dar placer = give + pleasure, give + enjoyment.
    * dar poderes = give + powers.
    * dar por = tickle + Posesivo + fancy.
    * dar por concluido = put to + bed, close + the book on.
    * dar por culo = piss + Nombre + off.
    * dar por descontado = take for + granted, discount.
    * dar por hecho = take for + granted.
    * dar por perdido = be past praying for, write off.
    * dar por saldado = close + the book on.
    * dar por seguro que = rest + assured that.
    * dar por sentado = take for + granted.
    * dar por sentado Algo que realmente no lo está = beg + the question.
    * dar + Posesivo + vida = give + Posesivo + all.
    * dar preferencia = give + preference.
    * dar prestigio = lend + authoritativeness.
    * dar prioridad = award + priority, emphasise [emphasize, -USA], give + priority, give + precedence, assign + priority, give + preference.
    * dar prioridad a = give + pride of place to, place + emphasis on, prioritise [prioritize, -USA].
    * dar prioridad a algo = make + a priority.
    * dar problemas = play up.
    * dar propina = tipping.
    * dar pruebas = provide + evidence.
    * dar publicidad = publicise [publicize, -USA], give + publicity.
    * dar puntapiés = kick + Posesivo + feet.
    * dar punzadas = throb, twinge.
    * dar quebraderos de cabeza = give + headaches.
    * dar que hablar = fuel + rumours, give + rise to rumours, raise + eyebrows.
    * dar quehacer = make + trouble.
    * dar rabia = incense, gall, peeve.
    * dar razón de ser = bring + purpose.
    * dar recompensa = mete out + reward.
    * dar registro = accession.
    * dar relevancia = give + relevance.
    * dar relevancia a = create + a high profile for, give + a high profile.
    * dar relevancia a Algo = put + Algo + on the agenda.
    * dar resoplidos = chug.
    * dar respuesta = provide + answer, elicit + answer, develop + answer.
    * dar resultado = be successful, give + result, work, pay off, be a success, pay.
    * dar resultados = produce + results.
    * dar rienda suelta = unleash.
    * dar rienda suelta a = give + free rein to, allow + vent for, give + vent to, vent.
    * dar rienda suelta a + Nombre = let + Nombre + run riot.
    * dar riqueza a = add + richness to.
    * dar risitas = giggle.
    * dar sabor = spice up, add + spice.
    * dar salida a = vent.
    * dar saltitos = hop, skip.
    * dar sangre = donate + Posesivo + blood.
    * darse = appear, occur.
    * darse a = lend + Reflexivo + to.
    * darse aires = strut.
    * darse aires de grandeza = give + Reflexivo + such airs, aggrandise + Reflexivo.
    * darse a la fuga = flee, lam (it), go into + hiding, make + a quick getaway, take to + Posesivo + heels, run off.
    * darse a los demás = give of + Reflexivo.
    * darse con un canto en los dientes = count + Reflexivo + lucky, think + Reflexivo + lucky, consider + Reflexivo + lucky.
    * darse cuenta = become + aware, dawn on, detect, perceive, find, note, make + aware, come to + realise, wise up, reach + understanding, eye + catch, strike + home, suss (out), hit + home.
    * darse cuenta de = be aware of, be cognisant of, realise [realize, -USA], sense, wake up to, sink in, become + cognisant of, see through.
    * darse cuenta del peligro que = see + the danger that.
    * darse cuenta de un problema = alight on + problem.
    * darse de baja de una suscripción = unsubscribe.
    * darse el caso que + Indicativo = happen to + Infinitivo, chance to + Infinitivo.
    * darse el gusto de = indulge in.
    * darse el gusto de comprar = splurge on.
    * darse el lote = snog, neck.
    * darse el lujo de = splurge on.
    * darse golpes de pecho = beat + Posesivo + breast.
    * darse golpes en el pecho = beat + Posesivo + breast.
    * darse la mano = join + hands, shake + hand.
    * dárselas de = fancy + Reflexivo.
    * dársele Algo bien a Uno = be good at.
    * dársele a Uno bien las plantas = have + a green thumb, have + green fingers.
    * dársele a Uno mejor Algo = be better at.
    * dársele mejor a Uno = do + best.
    * darse media vuelta = turn on + Posesivo + heel.
    * darse (muchos) aires = give + Reflexivo + such airs, aggrandise + Reflexivo.
    * dar sentido = make + sense (out) of, make + sense of life.
    * dar sentido a = make + meaningful, give + meaning to.
    * dar sentido a las cosas = sense-making, meaning making.
    * dar sentido a la vida = give + meaning to life.
    * dar sentido a + Posesivo + vida = make + sense of + Posesivo + life.
    * dar señales de = show + signs of.
    * dar señales de vida = show + signs of life.
    * darse por afortunado = count + Reflexivo + lucky, think + Reflexivo + lucky, consider + Reflexivo + lucky.
    * darse por aludido = take + things personally, take + a hint, take + things personally, get + a hint.
    * darse por derrotado = sound + note of defeat.
    * darse por vencido = throw in + the towel, throw in/up + the sponge.
    * darse prisa = hurry, hurry up, get on + Posesivo + running shoes, shake + a leg, hot-foot it to, make + haste, rattle + Posesivo + dags, get + a wiggle on, put + Posesivo + skates on, get + Posesivo + skates on, get + a move on.
    * darse prisa con calma = make + haste slowly.
    * dar servicio = service.
    * darse una comilona = make + a pig of + Reflexivo, pig out (on).
    * darse una leche = come + a cropper.
    * darse un apretón de manos = clasp + hands.
    * darse una situación más esperanzadora = sound + a note of hope.
    * darse un atracón = make + a pig of + Reflexivo, pig out (on), stuff + Posesivo + face.
    * darse una transacción económica = cash + change hands.
    * darse una tripotada = make + a pig of + Reflexivo, pig out (on).
    * darse una vacante = occur + vacancy.
    * darse un baño de sol = sunbathe.
    * darse un chapuzón = take + a dip.
    * darse un descanso = give + Reflexivo + a break, rest on + Posesivo + oars.
    * darse un festín de = feast on.
    * darse un garbeo = mosey.
    * darse un porrazo = come + a cropper.
    * darse un respiro = lie on + Posesivo + oars, rest on + Posesivo + oars.
    * darse un tortazo = come + a cropper.
    * dar significado = imbue with + meaning.
    * dar sombra = shade.
    * dar su conformidad a = assent to.
    * dar sugerencias = give + suggestions.
    * dar terror = scare + the living daylights out of.
    * dar testimonio = bear + witness, give + testimony.
    * dar tiempo = give + time, donate + Posesivo + time.
    * dar tiempo a Alguien = give + Nombre + some time.
    * dar título = title.
    * dar todo de Uno mismo = give of + Posesivo + best.
    * dar todo el oro del mundo = give + Posesivo + right arm.
    * dar tono = tone.
    * dar trabajo = present + burden.
    * dar una advertencia = raise + caveat, issue + warning.
    * dar una apariencia de = provide + a semblance of, give + a semblance of.
    * dar una azotaina = spank.
    * dar una bofetada = cuff, slap.
    * dar una bofetada a Alguien = give + Nombre + a slap in the face.
    * dar una buena paliza = whitewash, thrash.
    * dar una cabezadita = nap, catching 10, napping.
    * dar una carcajada = give + a laugh, let out + a laugh.
    * dar una charla = give + address, give + a talk, give + a presentation, give + speech.
    * dar una conferencia = deliver + talk, make + a speech, give + speech, deliver + lecture, give + a lecture.
    * dar una contractura muscular = pull + a muscle.
    * dar una cornada = gore.
    * dar una excusa = give + excuse.
    * dar una explicación = present + explanation.
    * dar una falsa impresión = keep up + facade, put on + an act.
    * dar una fiesta = give + a party.
    * dar una galleta = slap.
    * dar una guantada = slap.
    * dar una idea = give + idea, give + glimpse, provide + an understanding.
    * dar una idea de = give + a feel for, give + indication, provide + a glimpse of, give + a flavour of, be indicative of, provide + insight into, give + a picture, give + an insight into, give + an inkling of.
    * dar una idea general = put in + the picture, give + a general picture, paint + a broad picture.
    * dar una imagen = convey + image, present + picture, paint + a picture, present + an image, present + a picture.
    * dar una imagen de = give + an impression of.
    * dar una impresión = make + an impression, leave + an impression, present + an image.
    * dar una impresión de = give + an impression of.
    * dar una impresión equivocada = send + the wrong signals.
    * dar una lección de humildad = humble.
    * dar una llamada de atención = sound + a wake-up call.
    * dar una norma = give + prescription.
    * dar una opinión = offer + opinion.
    * dar una oportunidad = give + opportunity, provide + opportunity, grant + opportunity, present + an opportunity, create + opportunity.
    * dar una oportunidad a Alguien = give + Nombre + a head start.
    * dar una orden = issue + command, issue + instruction.
    * dar una paliza = clobber, pummel, slaughter, knock + the living daylights out of, knock + the hell out out of, whip, whitewash, thrash, wallop, lick, baste, take + a pounding, take + a beating, belt, trounce, beat + Nombre + (all) hollow.
    * dar una paliza a Alguien = beat + Nombre + up, beat + Nombre + black and blue.
    * dar una patada = kick, boot.
    * dar una pista = give + a hint.
    * dar una posibilidad = afford + opportunity.
    * dar un apretón de manos = shake + hand.
    * dar una rabieta = throw + a tantrum.
    * dar una razón = give + reason.
    * dar una respuesta = furnish + answer, frame + response.
    * dar una sacudida = give + a shake, give + a jerk.
    * dar una segunda oportunidad = give + a second chance.
    * dar una segunda vida = give + a second life.
    * dar una solución = provide + solution, develop + solution.
    * dar una solución por buena que realmente no lo es = beg + the solution.
    * dar un aspecto + Adjetivo = give + a + Adjetivo + look.
    * dar un ataque de nervios = have + an attack of hysterics.
    * dar una torta = slap.
    * dar una torta a Alguien = give + Nombre + a slap in the face.
    * dar una tunda = trounce.
    * dar una ventaja = give + Nombre + an edge.
    * dar una ventaja a Alguien = give + Nombre + a head start.
    * dar una visión = present + view, provide + an understanding.
    * dar una visión general = give + a general picture.
    * dar una visión global = give + overview, present + an overview, present + an overall picture, give + an overall picture, overview.
    * dar una visión total = give + a complete picture.
    * dar un aviso = make + warning.
    * dar una voltereta = somersault, do + a somersault, summersault.
    * dar una voz = holler.
    * dar una vuelta de campana = capsize, somersault, do + a somersault, summersault.
    * dar una vuelta en coche = go out for + a drive.
    * dar un berrinche = throw + a tantrum.
    * dar un beso de despedida = kiss + Nombre + goodbye.
    * dar un bocado a = take + a bite out of.
    * dar un bofetón = cuff, slap.
    * dar un bofetón a Alguien = give + Nombre + a slap in the face.
    * dar un cachete = spank, cuff, slap.
    * dar un cachete a Alguien = slap + Nombre + on the wrist.
    * dar un calambre = cramp.
    * dar un chillido = holler.
    * dar un comienzo a = give + a start to.
    * dar un coscorrón = cuff.
    * dar un ejemplo = give + example.
    * dar un empujón = give + a boost.
    * dar un golpe = knock.
    * dar un golpe por detrás = rear-end.
    * dar un gran paso adelante = reach + milestone.
    * dar un grito = holler.
    * dar un guantazo = slap.
    * dar un hachazo = hack.
    * dar un hervor = parboil.
    * dar un impulso = kick-start [kickstart].
    * dar un lavado de cara = spruce up.
    * dar un manotazo = swat at, cuff, slap.
    * dar un manotazo a Alguien = give + Nombre + a slap in the face.
    * dar un nivel de prioridad alto = put + Nombre + high on + Posesivo + list of priorities.
    * dar un nuevo acabado = refinish.
    * dar un nuevo impulso = pep up.
    * dar un nuevo nombre = rename.
    * dar un ojo de la cara por Algo = give + an eye-tooth for/to.
    * dar unos azotes = spank.
    * dar un paseo = take + a stroll, t

    * * *
    dar [ A25 ]
    ■ dar (verbo transitivo)
    A entregar
    B regalar, donar
    C en naipes
    D
    1 proporcionar
    2 Música
    E conferir, aportar
    F
    1 aplicar capa de barniz etc
    2 dar: inyección etc
    G
    1 conceder prórroga etc
    2 atribuir
    3 pronosticando duración
    4 dar: edad, años
    H
    1 expresar, decir
    2 señalar, indicar
    A producir
    B rendir, alcanzar hasta
    C causar, provocar
    D arruinar, fastidiar
    A presentar
    B ofrecer, celebrar
    C dar: conferencia
    A realizar la acción indicada
    B dar: limpiada etc
    Sentido V considerar
    ■ dar (verbo intransitivo)
    A
    1 entregar
    2 en naipes
    B ser suficiente, alcanzar
    C
    1 dar a: puerta etc
    2 llegar hasta
    3 estar orientado hacia
    D comunicar
    E arrojar un resultado
    F importar
    A
    1 pegar, golpear
    2 darle a algo: tarea
    3 darle a algo: hacer uso de
    4 acertar
    B
    1 darle a algo: accionar
    2 mover
    C
    1 indicando insistencia
    2 instando a alguien a hacer algo
    D dar con
    A acometer, sobrevenir
    B
    1 darle a alguien por algo
    2 darle a alguien con algo
    C dar en
    D dar: sol, viento, luz
    E acabar
    ■ darse (verbo pronominal)
    A producirse
    B ocurrir
    C resultar
    A dedicarse, entregarse
    B tratarse, ser sociable
    A realizar la acción indicada
    B
    1 golpearse, pegarse
    2 darse (de) golpes
    3 darse (de) patadas etc
    Sentido IV considerarse
    vt
    A (entregar) to give
    dale las llaves a Jaime give the keys to Jaime, give Jaime the keys
    se las di a Jaime I gave them to Jaime
    dale esto a tu madre de mi parte give this to your mother from me
    deme un kilo de peras can I have a kilo of pears?
    500 dólares ¿quién da más? any advance on 500 dollars?
    dar algo A + INF:
    da toda la ropa a planchar/lavar she sends all her clothes to be ironed/washed, she has all her ironing/washing done for her
    comer1 vi A 2. (↑ comer (1)), conocer, entender1 vt A 2. (↑ entender (1)), mamar
    B (regalar, donar) to give
    ¿me lo prestas? — te lo doy, yo no lo necesito can I borrow it? — you can have it o keep it, I don't need it
    a mí nunca nadie me dio nada nobody's ever given me anything
    daría cualquier cosa por que así fuera I'd give anything o ( colloq) I'd give my right arm for that to be the case
    donde las dan las toman two can play at that game
    estarlas dando ( Chi fam): entremos sin pagar, aquí las están dando let's just walk in without paying, they're asking for it ( colloq)
    con ese profesor las están dando they get away with murder with that teacher ( colloq)
    para dar y tomar or vender: coge los que quieras, tengo para dar y tomar or vender take as many as you want, I have plenty to spare o ( colloq) I've stacks of them
    C (en naipes) to deal
    ¡me has dado unas cartas horribles! you've dealt o given me a terrible hand
    D
    1 (proporcionar) ‹fuerzas/valor/esperanza› to give
    sus elogios me han dado ánimos his praise has given me encouragement o has encouraged me
    eso me dio la idea para el libro that's where I got the idea for the book, that's what gave me the idea for the book
    me dio un buen consejo she gave me some useful advice
    mi familia no pudo darme una carrera my family weren't in a position to send me to o put me through university o to give me a university education
    es capaz de robar si le dan la ocasión given the chance he's quite capable of stealing
    pide que te den un presupuesto/más información ask them to give you o supply you with an estimate/more information
    2 ( Música) to give
    ¿me das el la? can you give me an A?
    E (conferir, aportar) ‹sabor/color/forma› to give
    las luces le daban un ambiente festivo a la plaza the lights gave the square a very festive atmosphere, the lights lent a very festive atmosphere to the square
    les dio forma redondeada a las puntas he rounded off the ends
    necesita algo que le dé sentido a su vida he needs something that will give his life some meaning
    F
    1 (aplicar) ‹capa de barniz/mano de pintura› to give
    dale otra capa de barniz/otra mano de pintura give it another coat of varnish/paint
    hay que darle cera al piso we have to wax the floor
    dale una puntada para sujetarlo put a stitch in to hold it
    2 ‹inyección/lavativa/sedante› to give, administer ( frml); ‹masaje› to give
    G
    1 (conceder) ‹prórroga/permiso› to give
    te doy hasta el jueves I'll give you until Thursday
    ¿quién te ha dado permiso para entrar allí? who gave you permission to go in there?, who said you could go in there?
    si usted nos da permiso with your permission, if you will allow us
    el dentista me ha dado hora para el miércoles I have an appointment with the dentist on Wednesday
    dan facilidades de pago they offer easy repayment facilities o terms
    nos dieron el tercer premio we won o got third prize, we were awarded third prize
    al terminar el cursillo te dan un diploma when you finish the course you get a diploma
    2
    (atribuir): no le des demasiada importancia don't attach too much importance to it
    yo le doy otra interpretación a ese pasaje I see o interpret that passage in a different way
    tuvieron que darme la razón they had to admit I was right
    no le dan ni dos meses de vida they've given him less than two months to live
    no le doy ni un mes a esa relación I don't think they'll last more than a month together
    4
    ( RPl) ‹edad/años› ¿cuántos años or qué edad le das? how old do you think o reckon she is?
    yo no le daba más de 28 I didn't think he was more than 28
    H
    1
    (expresar, decir): ¿le diste las gracias? did you thank him?, did you say thank you?
    no me dio ni los buenos días she didn't even say hello
    dales recuerdos de mi parte give/send them my regards
    tenemos que ir a darles el pésame we must go and offer our condolences
    me gustaría que me dieras tu parecer or opinión I'd like you to give me your opinion
    le doy mi enhorabuena I'd like to congratulate you
    ¿me da la hora, por favor? have you got the time, please?
    me tocó a mí darle la noticia I was the one who had to break the news to him
    te han dado una orden you've been given an order, that was an order
    han dado orden de desalojar el edificio they've ordered that the building be vacated
    2
    (señalar, indicar): me da ocupado or ( Esp) comunicando the line's busy o ( BrE) engaged
    el reloj dio las cinco the clock struck five
    A
    (producir): estos campos dan mucho grano these fields have a high grain yield
    esta estufa da mucho calor this heater gives out a lot of heat
    esta clase de negocio da mucho dinero there's a lot of money in this business
    esos bonos dan un 7% those bonds give a yield of 7%
    los árboles han empezado a dar fruto the trees have begun to bear fruit
    no le pudo dar un hijo she was unable to bear o give him a child
    B
    (rendir, alcanzar hasta): ¿cuánto da ese coche? how fast can that car go?
    da 150 kilómetros por hora it can do o go 150 kilometers an hour
    ha dado todo lo que el público esperaba de él he has lived up to the public's expectations of him
    el coche venía a todo lo que daba the car was traveling at full speed
    ponen la radio a todo lo que da they turn the radio on full blast
    C
    (causar, provocar): la comida muy salada da sed salty food makes you thirsty
    ¡estos críos dan tanto trabajo! these kids are such hard work!
    (+ me/te/le etc): ¿no te da calor esa camisa? aren't you too warm in that shirt?
    el vino le había dado sueño the wine had made him sleepy
    me da mucha pena verla tan triste I can't bear o it hurts me to see her so sad
    ¡qué susto me has dado! you gave me such a fright!
    me da no sé qué que se tenga que quedar sola I feel a bit funny about leaving her on her own
    este coche no me ha dado problemas this car hasn't given me any trouble
    ver tb asco, hambre, miedo, etc dar QUE + INF:
    el jardín da muchísimo que hacer there's always such a lot to do in the garden
    los niños dan que hacer children are a lot of work
    lo que dijo me dio que pensar what he said gave me plenty of food for thought o plenty to think about
    D ( Esp fam) (arruinar, fastidiar) to spoil, ruin
    Isabelita nos dio la noche we had an awful night thanks to little Isabel
    A
    (presentar): ¿qué dan esta noche en la tele? what's on TV tonight? ( colloq)
    en el cine Avenida dan una película buenísima there's a really good movie on at the Avenida, they're showing a really good movie at the Avenida
    ayer fuimos al teatro, daban una obra de Calderón we went to the theater yesterday, it was a play by Calderón
    va a dar un concierto el mes que viene he's giving a concert next month
    deja de gritar así, estás dando un espectáculo stop shouting like that, you're making a spectacle of yourself
    B (ofrecer, celebrar) ‹fiesta› to give; ‹baile/banquete› to hold
    C ‹conferencia› to give
    dar examen (CS); to take o ( BrE) sit an exam
    ver tb clase1 f E. (↑ clase (1))
    A
    (realizar la acción indicada): dieron lectura al comunicado they read out the communiqué
    estuvo dando cabezadas durante toda la película he kept nodding off all through the film
    dio un grito/un suspiro she shouted/sighed, she gave a shout/heaved a sigh
    dio un paso atrás/adelante he took a step back/forward
    (+ me/te/le etc): dame un beso/abrazo give me a kiss/hug
    me dio un tirón del pelo he pulled my hair
    dársela a algn ( Esp fam); to take sb in, put one over on sb
    dárselas a algn ( Chi fam); to beat sb up
    B
    ‹limpiada/barrida/planchazo› con que le des una enjuagada alcanza just a quick rinse will do
    hay que darle una barrida al suelo de la cocina the kitchen floor needs a sweep o needs sweeping
    quiero darle otra leída a este capítulo ( AmL); I want to run o read through this chapter again
    Sentido V (considerar) dar algo/a algn POR algo:
    lo dieron por muerto they gave him up for dead
    doy por terminada la sesión I declare the session closed
    ese tema lo doy por sabido I'm assuming you've already covered that topic
    si le has prestado dinero ya lo puedes dar por perdido if you've lent him money you can kiss it goodbye
    ¿eso es lo que quieres? ¡dalo por hecho! is that what you want? consider it done! o ( AmE colloq) you got it!
    si apruebo daré el tiempo por bien empleado if I pass it will have been time well spent
    ■ dar
    vi
    A
    1
    (entregar): dame, yo te lo coso let me have it o give it here, I'll sew it for you
    no puedes con todo, dame que te ayudo you'll never manage all that on your own, here, let me help you
    ¿me das para un helado? can I have some money for an ice cream?
    2 (en naipes) to deal
    te toca dar a ti it's your deal, it's your turn to deal
    B (ser suficiente, alcanzar) dar PARA algo/algn:
    este pollo da para dos comidas this chicken is enough o will do for two meals
    con una botella no da para todos one bottle's not enough to go round
    da para hablar horas y horas you could talk about it for hours
    (+ me/te/le etc): eso no te da ni para un chicle you can't even buy a piece of chewing gum with that
    no le da la cabeza para la física he hasn't much of a head for physics
    no me dio (el) tiempo I didn't have time
    dar de sí to stretch
    me quedan un poco ajustados, pero ya darán de sí they're a bit tight on me, but they'll stretch o give
    ¡cuánto ha dado de sí esa botella de jerez! that bottle of sherry's gone a long way!
    ¡qué poco dan de sí seis euros! six euros don't go very far!
    el pobre ya no da más de sí the poor guy's fit to drop
    no dar para más: su inteligencia no da para más that's as much as his brain can cope with
    yo me voy, esto ya no da para más I'm leaving, this is a waste of time
    ya no da para más or (CS) ya no da más de tanto trabajar he's worked himself into the ground
    estoy que no doy más I'm all in ( colloq), I'm shattered o dead beat ( colloq), I'm pooped ( AmE colloq)
    1 «puerta/habitación» (comunicar con) to give on to
    la puerta trasera da a un jardín/a la calle Palmar the back door opens o gives onto a garden/onto Palmar Street
    todas las habitaciones dan a un patio all the rooms look onto o give onto a courtyard
    2 (llegar hasta) «río» to go o flow into; «camino/sendero» to lead to
    la calle va a dar directamente a la playa the street goes right down o leads straight to the beach
    3 «fachada/frente» (estar orientado hacia) to face
    la fachada principal da al sur the main facade faces south
    la terraza da al mar the balcony overlooks o faces the sea
    D
    ( RPl) (comunicar) darle a algn CON algn: ¿me das con Teresa, por favor? can I speak to Teresa, please?
    en seguida le doy con el señor Seco I'll just put you through to Mr Seco
    E
    (arrojar un resultado): ¿cuánto da la cuenta? what does it come to?
    a mí me dio 247 ¿y a ti? I made it (to be) 247, how about you?
    el análisis le dio positivo/negativo her test was positive/negative
    F
    (importar): ¿cuál prefieres? — da igual which do you prefer? — I don't mind
    da lo mismo, ya iremos otro día it doesn't matter, we'll go another day
    (+ me/te/le etc): ¿el jueves o el viernes? — a mí me da igual Thursday or Friday? — I don't mind o it doesn't matter o it doesn't make any difference to me o it's all the same to me
    la sopa se ha enfriado un poco — ¡qué más da! the soup's gone a bit cold — never mind o it doesn't matter
    ¿qué más da un color que otro? surely one color is as good as another!, what difference does it make what color it is?
    (+ me/te/le etc): ¡qué más le da a él que otros tengan que hacer su trabajo! what does he care if others have to do his work?
    ¿y a ti qué más te da si él viene? what difference does it make to you if he comes?, what's it to you if he comes? ( colloq)
    no quiere venirtanto da she doesn't want to come — it makes no difference o so what?
    (+ me/te/le etc): ¿a qué hora quieren cenar? — tanto nos da what time do you want to have dinner? — it's all the same to us o whenever
    A
    1 (pegar, golpear) (+ me/te/le etc):
    le dio en la cabeza it hit him on the head
    dale al balón con fuerza kick the ball hard
    ¡te voy a dar yo a ti como no me obedezcas! you're going to get it from me if you don't do what I say ( colloq)
    le dio con la regla en los nudillos she rapped his knuckles with the ruler
    cuando te agarren te van a dar de palos when they get you they're going to give you a good beating
    2 ( fam) (a una tarea, asignatura) darle A algo:
    me pasé todo el verano dándole al inglés I spent the whole summer working on o studying my English ( colloq)
    vas a tener que darle más fuerte si quieres aprobar you're going to have to push yourself harder o put more effort into it if you want to pass
    quiero darle un poco más a esta traducción antes de irme I want to do a bit more work on this translation before I go
    3 ( fam) (hacer uso de) darle A algo:
    ¡cómo le da al vino! he really knocks back o ( AmE) down the wine ( colloq)
    ¡cómo le han dado al queso! ¡ya casi no queda! they've certainly been at the cheese, there's hardly any left! ( colloq)
    ¡cómo les has dado a estos zapatos! you've really been hard on these shoes!, you've worn these shoes out quickly!
    4 (acertar) to hit
    dar en el blanco/el centro to hit the target/the bull's-eye
    B
    1 (accionar) darle A algo:
    le dio al interruptor she flicked the switch
    le di a la manivela I turned the handle
    dale al pedal press the pedal
    tienes que darle a este botón/esta tecla you have to press this button/key
    2 (mover) (+ compl):
    dale al volante hacia la derecha turn the wheel to the right
    C
    1 ( fam)
    (indicando insistencia): ¡y dale! ya te he dicho que no voy there you go again! I've told you I'm not going ( colloq)
    estuvo todo el día dale que dale con el clarinete he spent the whole day blowing away on his clarinet
    ¡y dale con lo de la edad! ¿qué importa eso? stop going on about her age! what does it matter?
    ¡dale que te pego! ( fam): he estado toda la mañana dale que te pego con esto I've been slaving away at this all morning
    yo quiero olvidarlo y él ¡dale que te pego con lo mismo! I want to forget about it and he keeps on and on about it o he keeps banging on about it
    2
    ( RPl fam) (instando a algn a hacer algo): dale, metete, el agua está lindísima come on, get in, the water's lovely
    dale, prestámelo come on o go on, lend it to me
    por mucho que buscaron no dieron con él although they searched high and low they couldn't find him
    creo que ya he dado con la solución I think I've hit upon o found the solution
    cuando uno no da con la palabra adecuada when you can't come up with o find the right word
    A (acometer, sobrevenir) (+ me/te/le etc):
    le dio un mareo she felt dizzy
    le dio un infarto he had a heart attack
    como no se calle, me va a dar algo ( fam); if you don't shut up, I'm going to have a fit ( colloq)
    ¡me da una indignación cuando hace esas cosas …! I feel so angry when he does those things!
    me da que ya no vienen ( fam); I have a (funny o sneaky) feeling they're not coming ( colloq)
    B (hablando de ocurrencias, manías)
    1 darle a algn POR algo:
    le ha dado por decir que ya no lo quiero he's started saying that I don't love him any more
    le ha dado por beber he's taken to drink, he's started drinking
    le ha dado por el yoga she's got into yoga
    ¡menos mal que me dio por preguntar por cuánto saldría! it's just as well it occurred to me to ask o I thought to ask how much it would be!
    darle a algn por ahí ( fam): ¿ahora hace pesas? — sí, le ha dado por ahí is he doing weights now? — yes, that's his latest craze o that's what he's into now
    ¿por qué lo hiciste? — no sé, me dio por ahí why did you do it? — I don't know, I just felt like it
    cualquier día le da por ahí y la deja one of these days he'll just up and leave her
    2 darle a algn CON algo:
    le ha dado con que me conoce he's got it into his head he knows me
    (tender a): ha dado en salir acompañada por galanes jóvenes she has taken to being escorted in public by handsome young men
    ha dado en esta locura she has got this crazy idea into her head
    lo que se ha dado en llamar `drogodependencia' what has come to be known as `drug-dependence'
    D
    «sol/viento/luz»: aquí da el sol toda la mañana you get the sun all morning here
    siéntate aquí, donde da el sol sit down here in the sun
    en esa playa da mucho el viento it's very windy on that beach
    la luz le daba de lleno en los ojos the light was shining right in his eyes
    E
    (acabar): ir/venir a dar: la pelota había ido a dar al jardín de al lado the ball had ended up in the next door garden
    ¿cómo habrá venido a dar esto aquí? how on earth did this get here?
    darse
    A (producirse) to grow
    en esta zona se da bien el trigo wheat grows well in this area
    B
    (ocurrir) «caso/situación»: bien podría darse una situación así this kind of situation could well arise o occur
    para esto se tienen que dar las siguientes circunstancias this requires the following conditions
    ¿qué se da? ( fam); what's going on o happening? ( colloq)
    C (resultar) (+ me/te/le etc):
    se le dan muy bien los idiomas she's very good at languages
    ¿cómo se te da a ti la costura? how are you at sewing?, how's your sewing?
    A (dedicarse, entregarse) darse A algo:
    se dio a la bebida she took to drink, she hit the bottle ( colloq)
    se da a la buena vida he spends his time having fun o living it up
    se ha dado por entero a su familia/a la causa she has devoted herself entirely to her family/to the cause
    B
    ( RPl) (tratarse, ser sociable) darse CON algn: no se da con la familia del marido she doesn't have much to do with her husband's family
    A ( refl)
    (realizar la acción indicada): voy a darme una ducha I'm going to take o have a shower
    vamos a darnos un banquete we're going to have a feast
    dárselas de algo: se las da de que sabe mucho he likes to make out he knows a lot
    va dándoselas de rico y no tiene un duro he makes out he's rich but he hasn't got a penny
    ¿pero ése de qué se las da? si es un obrero como tú y yo who does he think he is? he's just another worker like you and me
    no te las des de listo don't act so smart
    B
    1
    (golpearse, pegarse): se dio con el martillo en el dedo he hit his finger with the hammer
    no te vayas a dar con la cabeza contra el techo don't hit o bang your head on the ceiling
    se dieron contra un árbol they crashed o went into a tree
    se va a dar un golpe en la cabeza/espalda he's going to hit o bump his head/hit his back
    se dio con la nariz or de narices contra la puerta he ran/walked straight into the door, he went smack into the door ( colloq)
    2 ( refl):
    darse (de) golpes to hit oneself
    ¡podría darme (de) patadas! I could kick myself!
    3 ( recípr):
    se estaban dando (de) patadas/tortazos en plena calle they were kicking/punching each other right there on the street
    Sentido IV (considerarse) darse POR algo:
    con eso me daría por satisfecha I'd be quite happy with that
    no se dará por vencida hasta que lo consiga she won't give up until she gets it
    puedes darte por contento de haber salido con vida you can count yourself lucky you weren't killed
    no quiere darse por enterado he doesn't want to know
    aludir vi 1. (↑ aludir)
    * * *

     

    dar ( conjugate dar) verbo transitivo
    1


    déme un kilo de peras can I have a kilo of pears?;
    See Also→ conocer verbo transitivo 3 b, entender verbo transitivo
    b)cartas/mano to give

    2
    a) (donar, regalar) ‹sangre/limosna to give;


    b) ( proporcionar) ‹fuerzas/valor/esperanza to give;

    información/idea to give
    3
    a) (conferir, aportar) ‹sabor/color/forma to give

    b) ( aplicar) ‹mano de pintura/barniz to give

    c)sedante/masaje to give

    4 ( conceder) ‹prórroga/permiso to give;

    nos dieron un premio we won o got a prize
    5
    a) (expresar, decir) ‹parecer/opinón to give;

    ¿le diste las gracias? did you thank him?, did you say thank you?;

    dales saludos give/send them my regards;
    tuve que darle la noticia I was the one who had to break the news to him
    b) (señalar, indicar): me da ocupado or (Esp) comunicando the line's busy o (BrE) engaged;


    1
    a) ( producir) ‹fruto/flor to bear;

    dividendos to pay;

    b) (AmL) ( alcanzar hasta):

    da 150 kilómetros por hora it can do o go 150 kilometres an hour;

    venía a todo lo que daba it was travelling at full speed;
    ponen la radio a todo lo que da they turn the radio on full blast
    2 (causar, provocar) ‹placer/susto to give;
    problemas to cause;

    el calor le dio sueño/sed the heat made him sleepy/thirsty
    1 ( presentar) ‹ concierto to give;
    ¿qué dan esta noche en la tele? what's on TV tonight? (colloq);

    ¿dónde están dando esa película? where's that film showing?
    2
    a)fiesta/conferencia to give;

    baile/banquete to hold;
    discurso› (AmL) to make
    b) (CS) ‹ examen› to take o (BrE) sit;

    ver tb clase 4
    ( realizar la accion que se indica) ‹ grito to give;

    dame un beso give me a kiss;
    ver tb golpe, paseo, vuelta, etc
    ( considerar) dar algo/a algn por algo:

    ese tema lo doy por sabido I'm assuming you've already covered that topic;
    ¡dalo por hecho! consider it done!
    verbo intransitivo
    1


    [ventana/balcón] to look onto, give onto;
    [fachada/frente] to face
    2 (ser suficiente, alcanzar) dar para algo/algn to be enough for sth/sb;

    dar de sí ‹zapatos/jersey to stretch
    3 ( arrojar un resultado):

    ¿cuánto da la cuenta? what does it come to?;
    a mí me dio 247 I made it (to be) 247
    4 ( importar):

    ¡qué más da! what does it matter!;
    ¿qué más da? what difference does it make?;
    me da igual I don't mind
    5 ( en naipes) to deal
    1
    a) (pegar, golpear): darle a algn to hit sb;

    ( como castigo) to smack sb;

    el balón dio en el poste the ball hit the post


    2 (accionar, mover) darle a algo ‹a botón/tecla to press sth;
    a interruptor to flick sth;
    a manivela/volante to turn sth
    3


    soluciónto hit upon, find;
    palabra to come up with
    4 (hablando de manías, ocurrencias) darle a algn por hacer algo ‹por pintar/cocinar to take to doing sth;
    le ha dado por decir que … he's started saying that …

    5 [sol/luz]:

    la luz le daba de lleno en los ojos the light was shining right in his eyes
    darse verbo pronominal
    1 ( producirse) [fruta/trigo] to grow
    2 ( presentarse) [oportunidad/ocasión] to arise
    3 ( resultar) (+ me/te/le etc):

    a) ( refl) ( realizar lo que se indica) ‹ducha/banquete to have;

    dárselas de algo: se las da de valiente/de que sabe mucho he likes to make out he's brave/he knows a lot;

    dárselas de listo to act smart
    b) (golpearse, pegarse):


    se dieron contra un árbol they crashed into a tree;
    se dio dar un golpe en la rodilla he hit his knee
    ( considerarse) darse por algo:

    ver tb aludir a, enterado 1
    dar
    I verbo transitivo
    1 to give: dame la mano, hold my hand
    2 (conceder) to give: mi padre me dio permiso, my father gave me permission
    le doy toda la razón, I think he is quite right
    3 (transmitir una noticia) to tell
    (un recado, recuerdos) to pass on, give
    dar las gracias, to thank
    4 (retransmitir u ofrecer un espectáculo) to show, put on
    5 (organizar una fiesta) to throw, give
    6 (producir lana, miel, etc) to produce, yield
    (fruto, flores) to bear
    (beneficio, interés) to give, yield
    7 (causar un dolor, malestar) dar dolor de cabeza, to give a headache
    (un sentimiento) dar pena, to make sad
    le da mucha vergüenza, he's very embarrassed
    8 (proporcionar) to provide: su empresa da trabajo a cincuenta personas, his factory gives work to fifty people
    9 (una conferencia, charla) to give
    (impartir clases) to teach
    (recibir una clase) to have
    US to take
    10 (presentir) me da (en la nariz/en el corazón) que eso va a salir bien, I have a feeling that everything is going to turn out well
    11 (estropear) to ruin: me dio la noche con sus ronquidos, he spoilt my sleep with his snoring
    12 (abrir el paso de la luz) to switch on
    (del gas, agua) to turn on
    13 (propinar una bofetada, un puntapié, etc) to hit, give
    14 (aplicar una mano de pintura, cera) to apply, put on
    (un masaje, medicamento) to give
    15 (considerar) dar por, to assume, consider: lo dieron por muerto, he was given up for dead
    ese dinero lo puedes dar por perdido, you can consider that money lost
    dar por supuesto/sabido, to take for granted, to assume
    16 (la hora, un reloj) to strike: aún no habían dado las ocho, it was not yet past eight o'clock
    17 (realizar la acción que implica el objeto) dar un abrazo/susto, to give a hug/fright
    dar un paseo, to go for a walk
    dar una voz, to give a shout
    II verbo intransitivo
    1 (sobrevenir) le dio un ataque de nervios, she had an attack of hysterics
    2 dar de comer/cenar, to provide with lunch/dinner 3 dar a, (mirar, estar orientado a) to look out onto, to overlook
    (una puerta) to open onto, lead to: esa puerta da al jardín, this door leads out onto the garden 4 dar con, (una persona, objeto) to come across: no fuimos capaces de dar con la contraseña, we couldn't come up with the password
    dimos con él, we found him 5 dar de sí, (una camiseta, bañador) to stretch, give 6 dar en, to hit: el sol me daba en los ojos, the sun was (shining) in my eyes 7 dar para, to be enough o sufficient for: ese dinero no me da para nada, this money isn't enough for me
    ♦ Locuciones: dar a alguien por: le dio por ponerse a cantar, she decided to start singing
    le dio por nadar, he got it into his head to go swimming
    dar a entender a alguien que..., to make sb understand that...
    dar la mano a alguien, to shake hands with sb
    dar para: el presupuesto no da para más, the budget will not stretch any further
    dar que hablar, to set people talking
    dar que pensar: el suceso dio que pensar, the incident gave people food for thought
    dar a conocer, (noticia) to release
    ' dar' also found in these entries:
    Spanish:
    abasto
    - abrigar
    - acelerón
    - acertar
    - acogerse
    - acomodar
    - acreditar
    - admitir
    - aflojar
    - agradecer
    - alarma
    - albergue
    - alcance
    - alerta
    - alimentar
    - alojamiento
    - alta
    - amagar
    - apetecer
    - apurar
    - armar
    - asesorar
    - atinar
    - baño
    - batalla
    - blanca
    - blanco
    - bola
    - bote
    - brazo
    - brinco
    - buena
    - bueno
    - cabezada
    - cabida
    - cada
    - calabaza
    - calentar
    - callar
    - callada
    - callo
    - campanada
    - cancha
    - cante
    - cara
    - carpetazo
    - carrete
    - casar
    - chivatazo
    - citar
    English:
    about-face
    - about-turn
    - act up
    - advance
    - amplify
    - announce
    - around
    - attach
    - attest
    - back
    - backpedal
    - barge into
    - bear
    - beat
    - beat up
    - beg
    - begrudge
    - birth
    - block
    - bluster
    - bolster
    - bop
    - boss about
    - boss around
    - bother
    - bounce
    - bound
    - breast-feed
    - brief
    - buff
    - bull's-eye
    - butt
    - call
    - chase down
    - checkmate
    - cheer
    - chime
    - circle
    - clout
    - coach
    - come across
    - credence
    - day
    - deal
    - death
    - deliver
    - deposit
    - direct
    - discharge
    - disgust
    * * *
    vt
    1. [entregar, otorgar] to give;
    dar algo a alguien to give sth to sb, to give sb sth;
    da parte de sus ingresos a los necesitados she gives o donates part of her income to the poor;
    dame el azúcar, por favor could you pass o give me the sugar, please?;
    ¡dámelo! give it to me!, give me it!;
    se lo di a mi hermano I gave it to my brother;
    daría cualquier cosa por saber lo que piensa I'd give anything to know what he's thinking
    2. [pagar] to give;
    [ofrecer en pago] to offer;
    ¿cuánto te dieron por la casa? how much did they give you for the house?;
    el concesionario me da 2.000 euros por la moto vieja the dealer's offering 2,000 euros for my old motorbike;
    300 dólares, ¿quién da más? [en subasta] is there any advance on 300 dollars?
    3. [proporcionar] to give, to provide with;
    la salsa le da un sabor muy bueno the sauce gives it a very pleasant taste, the sauce makes it taste very nice;
    este color le da un aspecto diferente a la habitación this colour makes the room look different;
    le di instrucciones de cómo llegar a casa I gave her directions for getting to my house;
    no nos dio ninguna explicación sobre su ausencia he didn't give us o provide us with any explanation for his absence;
    le dimos ánimos para que siguiera con su trabajo we encouraged her to continue with her work;
    su familia hizo un gran esfuerzo por darle estudios universitarios his family went to a great deal of effort to enable him to go to university
    4. [conceder] to give;
    le han dado el Premio Nobel she has been awarded o given the Nobel Prize;
    le dieron una beca he was awarded o given a grant;
    yo no le daría demasiada importancia I wouldn't attach too much importance to it;
    al final me dieron la razón in the end they accepted that I was right;
    le dieron una semana más para presentar el informe they gave o allowed him one more week to hand in the report;
    me dieron permiso para ir al médico I got o was allowed time off work to go to the doctor;
    ¿da su permiso para entrar? may I come in?;
    nos dieron facilidades de pago they offered us easy payment terms;
    los médicos no le dan más de seis meses de vida the doctors don't give him more than six months (to live);
    ¿qué interpretación das a este descubrimiento? how would you interpret this discovery?
    5. [decir]
    dar los buenos días to say hello;
    le di las gracias por su ayuda I thanked her for her help;
    fuimos a darles el pésame we went to offer them our condolences;
    dale recuerdos de mi parte give him my regards, say hello to him from me;
    dale la enhorabuena give her my congratulations;
    me dio su opinión al respecto he gave me his opinion on the matter;
    ¿quién le dará la noticia? who's going to tell o give her the news?
    6. [producir] to give, to produce;
    [frutos, flores] to bear; [beneficios, intereses] to yield;
    estas vacas dan mucha leche these cows produce a lot of milk;
    esta cuenta da un 5 por ciento de interés this account offers a 5 percent interest rate, this account bears interest at 5 percent;
    esta lámpara da mucha luz this light is very bright;
    le dio tres hijos she bore him three children
    7. [provocar] to give;
    me da vergüenza/pena it makes me ashamed/sad;
    me da risa it makes me laugh;
    me da miedo it frightens me;
    ¡me da una rabia que me traten así! it infuriates me that they should treat me in this way!;
    me dio un susto tremendo she gave me a real fright;
    el viaje me dio mucho sueño the journey made me really sleepy;
    da gusto leer un libro tan bien escrito it's a pleasure to read such a well-written book;
    los cacahuetes dan mucha sed peanuts make you very thirsty;
    este paseo me ha dado hambre this walk has made me hungry o given me an appetite;
    estas botas dan mucho calor these boots are very warm
    8. [luz, agua, gas] [encender] to turn o switch on;
    [suministrar por primera vez] to connect; [suministrar tras un corte] to turn back on
    9. [fiesta, cena] to have, to hold;
    dar una cena en honor de alguien to hold o give a dinner in sb's honour;
    darán una recepción después de la boda there will be a reception after the wedding
    10. [en naipes] [repartir] to deal
    11. [sujeto: reloj] to strike;
    el reloj dio las doce the clock struck twelve
    12. Cine, Teatro & TV to show;
    [concierto, interpretación] to give;
    ¿qué dan esta noche en la tele? – dan una película del oeste what's on the TV tonight? – they're showing a western o there's a western on;
    dieron la ceremonia en directo they broadcast the ceremony live
    13. [propinar]
    le di una bofetada I slapped him, I gave him a slap;
    dio una patada a la pelota he kicked the ball;
    darle un golpe/una puñalada a alguien to hit/stab sb
    14. [untar con, aplicar]
    dar una capa de pintura al salón to give the living-room a coat of paint;
    dar barniz a una silla to varnish a chair
    15. [señales, indicios] to show;
    dar pruebas de sensatez to show good sense;
    dar señales de vida to show signs of life
    16. [enseñar] to teach;
    [conferencia] to give;
    dar inglés/historia to teach English/history;
    dio una clase muy interesante she gave a very interesting class;
    mañana no daremos clase there won't be a class tomorrow
    17. Esp [recibir] [clase] to have;
    doy clases de piano con una profesora francesa I have piano classes with a French piano teacher;
    doy dos clases de francés a la semana I have two French classes a week
    18. [expresa acción]
    dar un grito to give a cry;
    dar un suspiro to sigh, to give a sigh;
    dar un vistazo a to have a look at;
    dio lectura a los resultados de la elección she read out the election results;
    cuando se enteró de la noticia, dio saltos de alegría when he heard the news, he jumped for joy;
    voy a dar un paseo I'm going (to go) for a walk
    19. Esp Fam [fastidiar] to ruin;
    es tan pesado que me dio la tarde he's so boring that he ruined the afternoon for me;
    el bebé nos da las noches con sus lloros the baby never lets us get a decent night's sleep
    20. [considerar]
    dar algo por to consider sth as;
    eso lo doy por hecho I take that for granted;
    doy por sentado que vendrás a la fiesta I take it for granted that o I assume you'll be coming to the party;
    doy por explicado este periodo histórico that's all I want to say about this period of history;
    doy esta discusión por terminada I consider this discussion to be over;
    dar a alguien por muerto to give sb up for dead
    21. Fam [presentir]
    me da que no van a venir I have a feeling they're not going to come
    22. RP [inyección] to give
    23. Comp
    donde las dan las toman you get what you deserve;
    no dar una to get everything wrong
    vi
    1. [en naipes] [repartir] to deal;
    me toca dar a mí it's my deal
    2. [entregar]
    dame, que ya lo llevo yo give it to me, I'll carry it
    3. [horas] to strike;
    dieron las tres three o'clock struck
    4. [golpear]
    le dieron en la cabeza they hit him on the head;
    la piedra dio contra el cristal the stone hit the window;
    como no te portes bien, te voy a dar if you don't behave, I'll smack you
    5. [accionar]
    dar a [llave de paso] to turn;
    [botón, timbre] to press;
    dale al control remoto hit the remote control;
    dale al pedal press down on the pedal;
    Informát
    dale a la tecla de retorno hit o press return;
    dale a la manivela turn the handle
    6. [estar orientado]
    dar a [sujeto: ventana, balcón] to look out onto, to overlook;
    [sujeto: pasillo, puerta] to lead to; [sujeto: casa, fachada] to face;
    todas las habitaciones dan al mar all the rooms look out onto o face the sea
    7. [sujeto: luz, viento]
    el sol daba de lleno en la habitación the sunlight was streaming into the room;
    la luz me daba directamente en la cara the light was shining directly in my face;
    aquí da mucho viento it's very windy here
    8. [encontrar]
    dar con algo/alguien to find sth/sb;
    he dado con la solución I've hit upon the solution
    9. [proporcionar]
    dar de beber a alguien to give sb something to drink;
    da de mamar a su hijo she breast-feeds her son
    10. [ser suficiente]
    dar para to be enough for;
    no dar ni para pipas: ¡eso no te da ni para pipas! that's not even enough to buy a bag of peanuts!
    11. [motivar]
    esta noticia va a dar mucho que hablar this news will set people talking;
    aquello me dio que pensar that made me think
    12. [importar]
    ¡y a ti qué más te da! what's it to you?;
    me da igual o [m5] lo mismo it's all the same to me, I don't mind o care;
    no vamos a poder ir al cine – ¡qué más da! we won't be able to go to the cinema – never mind!;
    y si no lo conseguimos, ¿qué más da? if we don't manage it, so what?;
    ¡qué más da quién lo haga con tal de que lo haga bien! what does it matter o what difference does it make who does it as long as they do it properly?;
    lo siento, no voy a poder ayudar – da igual, no te preocupes I'm sorry but I won't be able to help – it doesn't matter, don't worry;
    ¿vamos o nos quedamos? – da lo mismo should we go or should we stay? – it doesn't make any difference
    13. [acertar]
    dio en el blanco she hit the target;
    diste en el blanco, hay que intentar reducir las pérdidas you hit the nail on the head, we have to try and reduce our losses
    14. [tomar costumbre]
    le ha dado por el yoga he's decided to go in for yoga;
    ahora le ha dado por no comer fruta now she's decided not to eat fruit;
    le dio por ponerse a cantar en medio de la clase he took it into his head to start singing in the middle of the class;
    ¿está aprendiendo ruso? – sí, le ha dado por ahí is she learning Russian? – yes, that's her latest thing;
    Formal
    dar en hacer algo to take to doing sth;
    el viejo dio en leer libros de caballería the old man took to reading books on chivalry
    15. [expresa repetición]
    le dieron de palos they beat him repeatedly with sticks
    16. [afectar]
    le dio un infarto he had a heart attack
    17.
    dar de sí [ropa, calzado] to give, to stretch;
    no dar más de sí o [m5] para más [persona, animal] not to be up to much any more;
    este sueldo da mucho de sí this salary goes a long way;
    estos zapatos no dan para más these shoes have had it;
    es un poco tonto, no da para más he's a bit stupid, he's not up to anything else
    18. [expresa enfado]
    te digo que pares y tú, ¡dale (que dale)! I've told you to stop, but you just carry on and on!;
    ¡y dale con la música! there he goes again, playing loud music!;
    te hemos dicho que no menciones el tema, y tú, dale que te pego we've told you not to mention the subject, but you just carry on regardless o but here you are, bringing it up again;
    ¡y dale! te lo he dicho bien claro, no voy a ir how many times do I have to tell you? o I've said it once and I'll say it again, I'm not going
    19. RP [comunicar]
    ¿me darías con tu madre? could I speak to your mother?, could you put your mother on?;
    le doy con el Sr. Hualde I'll put you through to Mr Hualde
    20. Comp
    Fam
    para dar y tomar: había cerveza para dar y tomar there was loads of beer;
    Fam
    darle a: ¡cómo le da a la cerveza! he certainly likes his beer!;
    Fam
    darle algo a alguien: si no se calla me va a dar algo if he doesn't shut up soon, I'll go mad;
    si sigues trabajando así te va a dar algo you can't go on working like that;
    Esp muy Fam
    ¡que le den!: ¿que no quiere cooperar? ¡que le den! he doesn't want to co-operate? well, stuff him!
    * * *
    <part dado>
    I v/t
    1 give; fiesta give, have;
    dar un salto/una patada jump/kick, give a jump/kick;
    dar miedo a frighten;
    el jamón me dio sed the ham made me thirsty;
    dar de comer/beber a alguien give s.o. something to eat/drink
    2 fruta bear; luz give off; beneficio yield
    3 película show, screen
    4
    :
    el reloj dio las tres the clock struck three
    5
    :
    ¡dale (que dale)! fam don’t keep on! fam ;
    y siguió dale que te pego fam and he kept on and on
    II v/i
    1 give; de cartas en juego deal;
    dame give it to me, give me it
    2
    :
    dar a de ventana look onto
    3
    :
    dar con algo/alguien come across sth/s.o., find sth/s.o.;
    no di con el nombre I couldn’t think of the name
    4
    :
    dar de sí de material stretch, give;
    dar para be enough for;
    no da para más it’s past its best
    5
    :
    le dio por insultar a su madre fam she started insulting her mother
    6
    :
    ¡qué más da! what does it matter!;
    da igual it doesn’t matter
    7
    :
    en algo hit sth;
    el sol le daba en la cara he had the sun in his eyes, the sun was in his eyes
    8
    :
    dar por muerto a alguien give s.o. up for dead
    9
    :
    dar que hablar give people something to talk about;
    da que pensar it makes you think, it gives you something to think about
    * * *
    dar {22} vt
    1) : to give
    2) entregar: to deliver, to hand over
    3) : to hit, to strike
    4) : to yield, to produce
    5) : to perform
    6) : to give off, to emit
    7)
    dar por : to regard as, to consider
    dar vi
    1) alcanzar: to suffice, to be enough
    no me da para dos pasajes: I don't have enough for two fares
    2)
    dar a or
    dar sobre : to overlook, to look out on
    3)
    dar con : to run into
    4)
    dar con : to hit upon (an idea)
    5)
    dar de sí : to give, to stretch
    * * *
    dar vb
    1. (en general) to give [pt. gave; pp. given]
    ¿cuánto me das por lavarte el coche? how much will you give me for washing your car?
    ¿me da un kilo de naranjas, por favor? could I have a kilo of oranges, please?
    5. (ofrecer fiesta) to have
    6. (impartir clases) to teach [pt. & pp. taught]
    7. (tener ataque, enfermedad) to have
    8. (producir fruto, flores) to bear [pt. bore; pp. borne]
    9. (sonar las horas) to strike [pt. & pp. struck]
    10. (encender, conectar) to turn on
    ¿has dado el gas? have you turned the gas on?
    11. (chocar, golpear) to hit [pt. & pp. hit]
    12. (decir) to say [pt. & pp. said]
    me dio las buenas noches he said goodnight to me / he wished me goodnight
    dar a to overlook / to look onto
    dar a entender to imply [pt. & pp. implied]
    dar a luz to give birth [pt. gave; pp. given]
    dar de comer to feed [pt. & pp. fed]
    dar igual not to matter / not to mind

    Spanish-English dictionary > dar

  • 6 read

    red
    past tense, past participle; = read
    read vb leer
    tr[riːd]
    transitive verb (pt & pp read tr[red])
    1 (gen) leer
    have you read his latest novel? ¿has leído su última novela?
    2 (meter) hacer la lectura de
    3 (interpret) interpretar; (decipher) descifrar
    the situation as I read it... la situación tal como la veo yo...
    4 (at university) estudiar
    5 (instrument) indicar, marcar
    6 (sign, notice) decir, poner
    'Closed for holidays" read the sign on the door "Cerrado por vacaciones" decía el letrero en la puerta
    1 (gen) leer
    have you read about the accident in the paper? ¿has leído lo del accidente en el diario?
    2 (text, passage)
    1
    \
    SMALLIDIOMATIC EXPRESSION/SMALL
    to be well read / widely read tener una gran cultura
    to take something as read dar algo por sentado
    read ['ri:d] v, read ['rɛd] ; reading vt
    1) : leer
    to read a story: leer un cuento
    2) interpret: interpretar
    it can be read two ways: se puede interpretar de dos maneras
    3) : decir, poner
    the sign read „No smoking”: el letrero decía „No Fumar”
    4) : marcar
    the thermometer reads 70°: el termómetro marca 70°
    read vi
    1) : leer
    he can read: sabe leer
    2) say: decir
    the list reads as follows: la lista dice lo siguiente
    read n
    to be a good read : ser una lectura amena
    adj.
    leído, -a adj.
    pret., p.p.
    (Preterito definido y participio pasivo de "to read")
    v.
    (§ p.,p.p.: read) = leer v.

    I
    1. riːd
    (past & past p read red) transitive verb
    1) \<\<book/words/map/music\>\> leer*

    for `800', read `80' — donde dice 800 léase 80

    to read somebody's mind o thoughts — adivinarle or leerle* el pensamiento a alguien

    to take something as readred dar* algo por sentado or por hecho

    2)
    a) ( interpret) \<\<sign/mood/situation\>\> interpretar

    to read something INTO something: I think you're reading too much into it — creo que le estás dando demasiada importancia

    b) (hear, receive) ( Telec colloq)

    do you read me, alpha? — ¿alfa, me recibe?

    3)
    a) \<\<sign/notice\>\> decir*

    the sign read red `closed for repairs' — el letrero decía or ponía `cerrado por reformas'

    b) ( indicate) \<\<thermometer/gauge\>\> marcar*
    c) ( note indication) \<\<thermometer/meter\>\> leer*
    4) (BrE Educ) estudiar ( en la universidad)

    2.
    vi
    1) \<\<person\>\> leer*

    to read TO somebody — leerle* a alguien

    to read ABOUT something/somebody: I read red about it in the paper lo leí en el diario; to read THROUGH something — leer* algo

    2)
    b) ( have as text) decir*

    his letter reads as follows:... — su carta dice lo siguiente...

    Phrasal Verbs:

    II riːd
    noun (no pl)

    it's a good read — es ameno, es de lectura amena

    to give something a quick readhojear or leer* algo por encima


    III red

    to be widely o well read — ser* muy leído, ser* de gran or amplia cultura

    [riːd] (pt, pp read) [ˌred]
    1. VT
    1) [+ book, poem, story, music, sign] leer; [+ author] leer a

    can you read Russian? — ¿sabes leer en ruso?

    I can't read your writing — no entiendo tu letra, no puedo leer tu letra

    for "boon" read "bone" — en lugar de "boon" léase "bone"

    I read "good" as "mood" — al leer confundí "good" con "mood"

    to read sth to sb, to read sb sth — leer algo a algn

    to read sth to o.s. — leer algo para sí mismo

    to read sb's lipsleer los labios a algn

    read my lips — (fig) fíjate bien en lo que digo

    to read the newsleer las noticias

    to read o.s. to sleep — leer hasta quedarse dormido

    - take sth as read

    to take the minutes as read (in meeting) dar las actas por leídas

    riot
    2) (esp Brit)
    (Univ) (=study)

    to read chemistry — estudiar química, cursar estudios de química

    3) (=interpret) [+ map, meter, thermometer] leer; [+ information, remarks, expression, situation] interpretar; [+ person] entender

    to read sth as sth — interpretar algo como algo

    to read the futureleer or adivinar el porvenir

    to read sb's hand or palmleerle la mano a algn

    to read sth into sth, you're reading too much into it — le estás dando demasiada importancia

    to read sb's mind or thoughts — leerle el pensamiento a algn, adivinar el pensamiento a algn

    book 1., 1)
    4) (Telec)

    do you read me? — ¿me oye?

    5) (=say, indicate) [notice] decir; [thermometer, instrument] indicar, marcar

    it should read "friends" not "fiends" — debería decir or poner "friends", no "fiends"

    the sign on the bus read "private, not in service" — el letrero del autobús decía or en el letrero del autobús ponía "privado, fuera de servicio"

    6) (Comput) leer
    2. VI
    1) [person] leer

    to read about sth/sb — leer sobre or acerca de algo/algn

    I've read about himhe leído sobre or acerca de él

    I'm reading about Napoleon — me estoy documentando sobre Napoleón, estoy leyendo acerca de Napoleón

    to read aloudleer en voz alta

    the reading publicel público que lee

    to read silentlyleer para sí

    to read through sth — leer algo de principio a fin

    to read to sb, he read to us from the Bible — nos leyó extractos de la Biblia

    to read to o.s. — leer para sí

    - read between the lines
    2) (=give impression)

    it would read better if you put... — quedaría mejor si pusieras...

    3) (=say, indicate) decir
    4) (=study) estudiar

    to read for a degree — hacer una carrera, estudiar la licenciatura

    3.

    can I have a read of your paper? — ¿puedo echarle un vistazo a tu periódico?

    4.
    CPD

    read head N — (Comput) cabezal m lector

    * * *

    I
    1. [riːd]
    (past & past p read [red]) transitive verb
    1) \<\<book/words/map/music\>\> leer*

    for `800', read `80' — donde dice 800 léase 80

    to read somebody's mind o thoughts — adivinarle or leerle* el pensamiento a alguien

    to take something as read — [red] dar* algo por sentado or por hecho

    2)
    a) ( interpret) \<\<sign/mood/situation\>\> interpretar

    to read something INTO something: I think you're reading too much into it — creo que le estás dando demasiada importancia

    b) (hear, receive) ( Telec colloq)

    do you read me, alpha? — ¿alfa, me recibe?

    3)
    a) \<\<sign/notice\>\> decir*

    the sign read [red] `closed for repairs' — el letrero decía or ponía `cerrado por reformas'

    b) ( indicate) \<\<thermometer/gauge\>\> marcar*
    c) ( note indication) \<\<thermometer/meter\>\> leer*
    4) (BrE Educ) estudiar ( en la universidad)

    2.
    vi
    1) \<\<person\>\> leer*

    to read TO somebody — leerle* a alguien

    to read ABOUT something/somebody: I read [red] about it in the paper lo leí en el diario; to read THROUGH something — leer* algo

    2)
    b) ( have as text) decir*

    his letter reads as follows:... — su carta dice lo siguiente...

    Phrasal Verbs:

    II [riːd]
    noun (no pl)

    it's a good read — es ameno, es de lectura amena

    to give something a quick readhojear or leer* algo por encima


    III [red]

    to be widely o well read — ser* muy leído, ser* de gran or amplia cultura

    English-spanish dictionary > read

  • 7 на

    на I
    предлог 1. (на вопросы "где?", "куда?", если обозначает сверху чего-л., на поверхности чего-л.) sur;
    сиде́ть на сту́ле sidi sur seĝo;
    ни одно́й пыли́нки вы не найдёте на его́ оде́жде eĉ unu polveron vi ne trovos sur lia vesto;
    он упа́л на зе́млю li falis sur la teron;
    2. (на вопросы "где?", "куда?" при местонахождении, направлении) en, al;
    на собра́нии en kunsido;
    на собра́ние en kunsidon;
    идти́ на войну́ iri al milito;
    идти́ на конце́рт iri al koncerto;
    на мои́х глаза́х en mia ĉeesto;
    может опускаться, а сочетание переводится с помощью наречия: на лю́дях publike;
    на пол-пути́ duonvoje;
    на своём ме́сте ĝustaloke;
    на за́пад okcidenten;
    3. (на вопрос "когда?") dum, en;
    на дежу́рстве dum deĵoro;
    на днях dum (или en) proksimaj tagoj;
    на пя́тый день dum (или en) la kvina tago;
    4. (в значении "для") por;
    на́ зиму por vintro;
    на па́мять por memoro;
    на что вам э́то? por kio vi bezonas tion?;
    5. (на срок, на сумму) por;
    на два дня por du tagoj;
    на три рубля́ por tri rubloj;
    6. (при обозначении орудия действия) per;
    е́хать на парохо́де veturi per ŝipo;
    дра́ться на кулака́х batali per pugnoj;
    игра́ть на роя́ле ludi pianon;
    7. (о языке) en;
    говори́ть на францу́зском языке́ paroli en la franca lingvo, paroli france;
    переводи́ть на ру́сский язы́к traduki en la rusan lingvon, traduki rusen;
    в остальных случаях переводится с помощью предлога je или без предлога: коро́че на метр pli mallonga je metro;
    на расстоя́нии вы́стрела je pafdistanco;
    раздели́ть на две ча́сти dividi je du partoj;
    пальто́ на ва́те palto vatita;
    на вес peze;
    дать на чай doni (kiel) trinkmonon;
    на живу́ю ни́тку provizorstebe;
    на произво́л судьбы́ al hazardo, al la volo de l'sorto;
    на зло кому́-л. spite al iu, por kolerigi iun;
    на ко́рточках kaŭre.
    --------
    на II
    частица разг.: на! prenu! (возьми!);
    jen!, jen vidu! (вот!).
    * * *
    I предлог
    1) + вин. п., + предл. п. (употр. при обозначении предмета, на поверхность которого направлено или на поверхности которого протекает действие) en, sobre, encima de

    положи́ть кни́гу на стол — poner el libro sobre la mesa

    лежа́ть на столе́ — estar encima de (sobre) la mesa

    сиде́ть на сту́ле — estar sentado en la silla

    лечь на дива́н — echarse (acostarse) en el sofá

    лежа́ть на крова́ти — estar acostado en la cama

    2) + вин. п., + предл. п. (употр. при обозначении места, пространства, предмета и т.п., к которым направлено движение, или где происходит, проявляется действие) a, en, hacia

    пое́хать на заво́д — ir a la fábrica

    пое́хать на Украи́ну — ir a Ucrania

    верну́ться на ро́дину — regresar a la patria

    напра́виться на юг — dirigirse al (hacia el) sur

    находи́ться на ю́ге — estar en el sur

    отдыха́ть, жить на Кавка́зе — descansar, vivir en el Cáucaso

    пойти́ на конце́рт — ir al concierto

    бро́ситься на крик — correr a los gritos (hacia donde daban los gritos)

    находи́ться на уро́ке — estar en clase

    выступа́ть на съе́зде — hacer uso de la palabra en el congreso

    учи́ться на ку́рсах — estudiar en los cursillos

    3) + вин. п. (употр. при обозначении предмета, лица, явления и т.п., с которыми соприкасаются, сталкиваются в результате действия, движения) en, con

    наткну́ться на ка́мень, на препя́тствие — tropezar con (en) una piedra, un obstáculo

    напа́сть на след — dar con la pista

    4) + вин. п., + предл. п. (употр. при обозначении предмета, лица и т.п., по отношению к которым проявляется какое-либо действие) a, en, sobre, con

    смотре́ть на что́-либо — mirar a algo

    повлия́ть на кого́-либо — influir sobre (en) alguien

    подписа́ться на газе́ту — suscribirse al periódico

    полага́ться на друзе́й — confiar en los amigos

    я серди́т на него́ — estoy enfadado con él

    он жени́лся на молодо́й — se casó con una joven

    5) + вин. п., + предл. п. (употр. при обозначении лица или предмета, которые облекаются или облечены, одеты во что-либо) en, a

    наде́ть на ребёнка пальто́ — poner el abrigo al niño

    наде́ть на себя́ пальто́ — ponerse el abrigo

    на нём кра́сная руба́ха — llevaba una camisa roja

    на руке́ у него́ бы́ли часы́ — en la mano tenía un reloj

    6) + вин. п., + предл. п. (употр. при обозначении лиц, организаций, на которые что-либо возлагается или возложено) sobre, a

    свали́ть вину́ на това́рища — echar la culpa al compañero, recargar la culpa sobre el compañero

    вина́ лежи́т то́лько на ней — la culpa recae sólo sobre ella

    возложи́ть отве́тственность на кого́-либо — responsabilizar a alguien

    7) + вин. п., + предл. п. (употр. при указании времени, срока) a, para, en, durante

    на заре́, на восхо́де со́лнца — al amanecer, en el alba

    в ночь с суббо́ты на воскресе́нье — en la noche del sábado al domingo

    на кани́кулах — durante las vacaciones

    на сле́дующей неде́ле — en (durante) la semana que viene

    прие́хать на два дня, на неде́лю — llegar para dos días, para una semana

    снять да́чу на всё ле́то — alquilar una casa de campo para todo el verano

    экза́мены назна́чены на за́втра — los exámenes están fijados para mañana

    8) + вин. п. (употр. при обозначении цели) a, de, para

    прие́хать на кани́кулы — venir de vacaciones

    отда́ть на коми́ссию — dar a comisión

    взять на пору́ки — tomar a caución

    поста́вить на голосова́ние — poner a votación

    пода́рок на па́мять — regalo de (para) recuerdo

    отре́з на пла́тье — corte de (para) vestido

    разреше́ние на прое́зд — permiso para el viaje

    испыта́ние на про́чность — prueba de resistencia

    9) + вин. п. (употр. при обозначении предмета, явления, с которыми наблюдается сходство или сравнивается кто-либо, что-либо) a

    быть похо́жим на отца́ — parecerse a su padre

    э́то похо́же на вы́стрел — esto se parece a un tiro

    10) + вин. п., разг. (употр. при обозначении специальности, профессии, звания, в целях овладения которыми или достижения которых совершается действие) para

    он у́чится на инжене́ра — estudia para ingeniero

    11) + вин. п. (употр. при обозначении лица или группы лиц, в чьих интересах совершается действие) para, por

    рабо́тать на семью́ — trabajar para la familia

    истра́тить де́ньги на дете́й — gastar dinero para (en) los hijos

    раздели́ть на всех — dividir entre todos

    12) + вин. п., + предл. п. (употр. при указании на характер, образ действия) a, en, de

    на но́вый лад — de una manera nueva

    говори́ть на "о" — hablar con la "o"

    говори́ть на испа́нском языке́ — hablar en español

    перевести́ на испа́нский язы́к — traducir al español

    перейти́ на каза́рменное положе́ние — pasar a régimen de cuartel

    ходи́ть на цы́почках — ir en (de) puntillas

    стоя́ть на коле́нях — estar de rodillas

    держа́ться на нога́х — mantenerse en pie

    учи́ться на пятёрки — estudiar en cinco (en sobresaliente)

    13) + вин. п., + предл. п. (употр. при указании условий, обстановки) con; en; de

    на све́жую го́лову — con la cabeza despejada

    на пусто́й желу́док — en ayunas

    чита́ть на па́мять — recitar de memoria

    расти́ на глаза́х — crecer a la vista

    14) + вин. п., + предл. п. (употр. при обозначении орудия, средства) a, en, sobre, de; con

    е́хать на трамва́е, на по́езде — ir en (el) tranvía, en el tren

    ката́ться на лы́жах — andar en esquís

    ходи́ть на костыля́х — andar con muletas

    опира́ться на па́лку — apoyarse en (sobre) el bastón

    дра́ться на шпа́гах — batirse a espada

    игра́ть на гита́ре — tocar la guitarra

    жа́рить на ма́сле — freír con (en) mantequilla

    запере́ть на ключ — cerrar con llave

    застегну́ть на все пу́говицы — abrochar todos los botones

    15) + вин. п. (употр. при обозначении количества, меры) a, en

    отступи́ть на три шага́ — retroceder (en) tres pasos

    протяну́ться на деся́тки киломе́тров — extenderse a decenas de kilómetros

    купи́ть конфе́т на рубль — comprar por un rublo de caramelos

    16) + вин. п., + предл. п. (употр. при обозначении признака предмета) de, con, en

    мост на понто́нах — puente sobre pontones

    ту́фли на высо́ком каблуке́ — zapatos de (con) tacón alto

    пальто́ на меху́ — abrigo de (con) piel

    оконча́ние на согла́сный — desinencia en consonante

    17) + вин. п. (употр. при обозначении количественного признака) para, por; de

    каю́та на трёх челове́к — camarote para tres personas

    обе́д на четы́ре персо́ны — comida para cuatro personas

    зал на пятьдеся́т мест — sala de cincuenta localidades

    18) + вин. п. (употр. при указании на количественные изменения, на деление, дробление и т.п.) en, por

    увели́чить, уме́ньшить на сантиме́тр — aumentar, disminuir en un centímetro

    пять умно́жить на шесть — multiplicar cinco por seis

    рассы́паться на куски́ — deshacerse en trozos, hacerse añicos

    раздели́ть на ча́сти — dividir en partes

    раздели́ть на пять челове́к — dividir entre cinco personas

    19) + вин. п. (употр. при указании на количественную разницу - часто с сравн. ст.) en

    на де́сять рубле́й бо́льше — (en) diez rublos más

    на ме́сяц ра́ньше — (en) un mes antes

    быть на во́семь лет ста́рше — ser (en) ocho años más viejo

    II частица в знач. сказ., разг.
    ( возьми) toma, ten, he aquí, anda
    ••

    вот (тебе́ и) на!, вот те на! прост. — ¡toma!; ¡chúpate esa!; ¡vaya!

    на-ка(-поди); (да и) на-поди прост. — ¡caramba!

    III частица

    како́й ни на есть — cualquiera (que sea)

    * * *
    I предлог
    1) + вин. п., + предл. п. (употр. при обозначении предмета, на поверхность которого направлено или на поверхности которого протекает действие) en, sobre, encima de

    положи́ть кни́гу на стол — poner el libro sobre la mesa

    лежа́ть на столе́ — estar encima de (sobre) la mesa

    сиде́ть на сту́ле — estar sentado en la silla

    лечь на дива́н — echarse (acostarse) en el sofá

    лежа́ть на крова́ти — estar acostado en la cama

    2) + вин. п., + предл. п. (употр. при обозначении места, пространства, предмета и т.п., к которым направлено движение, или где происходит, проявляется действие) a, en, hacia

    пое́хать на заво́д — ir a la fábrica

    пое́хать на Украи́ну — ir a Ucrania

    верну́ться на ро́дину — regresar a la patria

    напра́виться на юг — dirigirse al (hacia el) sur

    находи́ться на ю́ге — estar en el sur

    отдыха́ть, жить на Кавка́зе — descansar, vivir en el Cáucaso

    пойти́ на конце́рт — ir al concierto

    бро́ситься на крик — correr a los gritos (hacia donde daban los gritos)

    находи́ться на уро́ке — estar en clase

    выступа́ть на съе́зде — hacer uso de la palabra en el congreso

    учи́ться на ку́рсах — estudiar en los cursillos

    3) + вин. п. (употр. при обозначении предмета, лица, явления и т.п., с которыми соприкасаются, сталкиваются в результате действия, движения) en, con

    наткну́ться на ка́мень, на препя́тствие — tropezar con (en) una piedra, un obstáculo

    напа́сть на след — dar con la pista

    4) + вин. п., + предл. п. (употр. при обозначении предмета, лица и т.п., по отношению к которым проявляется какое-либо действие) a, en, sobre, con

    смотре́ть на что́-либо — mirar a algo

    повлия́ть на кого́-либо — influir sobre (en) alguien

    подписа́ться на газе́ту — suscribirse al periódico

    полага́ться на друзе́й — confiar en los amigos

    я серди́т на него́ — estoy enfadado con él

    он жени́лся на молодо́й — se casó con una joven

    5) + вин. п., + предл. п. (употр. при обозначении лица или предмета, которые облекаются или облечены, одеты во что-либо) en, a

    наде́ть на ребёнка пальто́ — poner el abrigo al niño

    наде́ть на себя́ пальто́ — ponerse el abrigo

    на нём кра́сная руба́ха — llevaba una camisa roja

    на руке́ у него́ бы́ли часы́ — en la mano tenía un reloj

    6) + вин. п., + предл. п. (употр. при обозначении лиц, организаций, на которые что-либо возлагается или возложено) sobre, a

    свали́ть вину́ на това́рища — echar la culpa al compañero, recargar la culpa sobre el compañero

    вина́ лежи́т то́лько на ней — la culpa recae sólo sobre ella

    возложи́ть отве́тственность на кого́-либо — responsabilizar a alguien

    7) + вин. п., + предл. п. (употр. при указании времени, срока) a, para, en, durante

    на заре́, на восхо́де со́лнца — al amanecer, en el alba

    в ночь с суббо́ты на воскресе́нье — en la noche del sábado al domingo

    на кани́кулах — durante las vacaciones

    на сле́дующей неде́ле — en (durante) la semana que viene

    прие́хать на два дня, на неде́лю — llegar para dos días, para una semana

    снять да́чу на всё ле́то — alquilar una casa de campo para todo el verano

    экза́мены назна́чены на за́втра — los exámenes están fijados para mañana

    8) + вин. п. (употр. при обозначении цели) a, de, para

    прие́хать на кани́кулы — venir de vacaciones

    отда́ть на коми́ссию — dar a comisión

    взять на пору́ки — tomar a caución

    поста́вить на голосова́ние — poner a votación

    пода́рок на па́мять — regalo de (para) recuerdo

    отре́з на пла́тье — corte de (para) vestido

    разреше́ние на прое́зд — permiso para el viaje

    испыта́ние на про́чность — prueba de resistencia

    9) + вин. п. (употр. при обозначении предмета, явления, с которыми наблюдается сходство или сравнивается кто-либо, что-либо) a

    быть похо́жим на отца́ — parecerse a su padre

    э́то похо́же на вы́стрел — esto se parece a un tiro

    10) + вин. п., разг. (употр. при обозначении специальности, профессии, звания, в целях овладения которыми или достижения которых совершается действие) para

    он у́чится на инжене́ра — estudia para ingeniero

    11) + вин. п. (употр. при обозначении лица или группы лиц, в чьих интересах совершается действие) para, por

    рабо́тать на семью́ — trabajar para la familia

    истра́тить де́ньги на дете́й — gastar dinero para (en) los hijos

    раздели́ть на всех — dividir entre todos

    12) + вин. п., + предл. п. (употр. при указании на характер, образ действия) a, en, de

    на но́вый лад — de una manera nueva

    говори́ть на "о" — hablar con la "o"

    говори́ть на испа́нском языке́ — hablar en español

    перевести́ на испа́нский язы́к — traducir al español

    перейти́ на каза́рменное положе́ние — pasar a régimen de cuartel

    ходи́ть на цы́почках — ir en (de) puntillas

    стоя́ть на коле́нях — estar de rodillas

    держа́ться на нога́х — mantenerse en pie

    учи́ться на пятёрки — estudiar en cinco (en sobresaliente)

    13) + вин. п., + предл. п. (употр. при указании условий, обстановки) con; en; de

    на све́жую го́лову — con la cabeza despejada

    на пусто́й желу́док — en ayunas

    чита́ть на па́мять — recitar de memoria

    расти́ на глаза́х — crecer a la vista

    14) + вин. п., + предл. п. (употр. при обозначении орудия, средства) a, en, sobre, de; con

    е́хать на трамва́е, на по́езде — ir en (el) tranvía, en el tren

    ката́ться на лы́жах — andar en esquís

    ходи́ть на костыля́х — andar con muletas

    опира́ться на па́лку — apoyarse en (sobre) el bastón

    дра́ться на шпа́гах — batirse a espada

    игра́ть на гита́ре — tocar la guitarra

    жа́рить на ма́сле — freír con (en) mantequilla

    запере́ть на ключ — cerrar con llave

    застегну́ть на все пу́говицы — abrochar todos los botones

    15) + вин. п. (употр. при обозначении количества, меры) a, en

    отступи́ть на три шага́ — retroceder (en) tres pasos

    протяну́ться на деся́тки киломе́тров — extenderse a decenas de kilómetros

    купи́ть конфе́т на рубль — comprar por un rublo de caramelos

    16) + вин. п., + предл. п. (употр. при обозначении признака предмета) de, con, en

    мост на понто́нах — puente sobre pontones

    ту́фли на высо́ком каблуке́ — zapatos de (con) tacón alto

    пальто́ на меху́ — abrigo de (con) piel

    оконча́ние на согла́сный — desinencia en consonante

    17) + вин. п. (употр. при обозначении количественного признака) para, por; de

    каю́та на трёх челове́к — camarote para tres personas

    обе́д на четы́ре персо́ны — comida para cuatro personas

    зал на пятьдеся́т мест — sala de cincuenta localidades

    18) + вин. п. (употр. при указании на количественные изменения, на деление, дробление и т.п.) en, por

    увели́чить, уме́ньшить на сантиме́тр — aumentar, disminuir en un centímetro

    пять умно́жить на шесть — multiplicar cinco por seis

    рассы́паться на куски́ — deshacerse en trozos, hacerse añicos

    раздели́ть на ча́сти — dividir en partes

    раздели́ть на пять челове́к — dividir entre cinco personas

    19) + вин. п. (употр. при указании на количественную разницу - часто с сравн. ст.) en

    на де́сять рубле́й бо́льше — (en) diez rublos más

    на ме́сяц ра́ньше — (en) un mes antes

    быть на во́семь лет ста́рше — ser (en) ocho años más viejo

    II частица в знач. сказ., разг.
    ( возьми) toma, ten, he aquí, anda
    ••

    вот (тебе́ и) на!, вот те на! прост. — ¡toma!; ¡chúpate esa!; ¡vaya!

    на-ка(-поди); (да и) на-поди прост. — ¡caramba!

    III частица

    како́й ни на есть — cualquiera (que sea)

    * * *
    prepos.
    1) gener. (употр. при обозначении лиц, организаций, на которые что-л. возлагается или возложено) sobre, (употр. при обозначении лица или группы лиц, в чьих интересах совершается действие) para, (употр. при обозначении признака предмета) de, (употр. при указании условий, обстановки) con, (a употребляется при обозначении места, на вопрос куда?) a, durante, (на вопрос куда?) en, encima, encima de, hacia, por
    2) colloq. (употр. при обозначении специальности, профессии, звания, в целях овладения которыми или достижения которых совершается действие) para

    Diccionario universal ruso-español > на

  • 8 ponerse

    1 (sol) to set
    2 (volverse) to become, get, turn
    3 (contestar al teléfono) to answer the phone; (hablar por teléfono) to come to the phone
    a mí no me hace caso, ponte tú he won't listen to me, you speak to him
    4 ponerse a + inf to start + to + inf/ + -ing
    se puso a cantar he started to sing, he started singing
    * * *
    1) to wear, put on
    4) move
    * * *
    VERBO PRONOMINAL
    1) (=colocarse, situarse) [de pie] to stand; [sentado] to sit; [echado] to lie

    ponerse cómodo — to make o.s. comfortable

    ponte en mi lugarput yourself in my place

    todos se pusieron de o en pieeveryone stood up

    se puso de rodillasshe knelt down

    2) [+ ropa, calzado, joyas] to put on
    3) (=aplicarse, administrarse)
    4) [sol] to set
    5) (=volverse)
    + adj, adv

    ponerse enfermo/gordo — to get ill/fat

    ¡no te pongas así! — don't be like that!

    ¡qué guapa te has puesto! — you look lovely!

    6) [al teléfono]

    ¿se puede poner María, por favor? — could I speak to María, please?

    7) (=empezar)

    ponerse a hacer algo — to start o begin to do sth, start o begin doing sth

    se pusieron a gritarthey started o began shouting, they started o began to shout

    si me pongo a pensar en lo que me espera... — if I start thinking o to think about what awaits me...

    ponerse con algo, ahora me pongo con los deberes — I'm going to start on my homework now

    8) (=llenarse)

    ponerse de algo, ¡cómo te has puesto de barro! — you're all covered in mud!

    9) (=llegar)

    ponerse en — to get to, reach

    se puso en Madrid en dos horashe got to o reached Madrid in two hours

    10) (=emplearse)
    11)

    ponerse a bien con algn — to get on good terms with sb; pey to get in with sb

    ponerse a mal con algn — to get on the wrong side of sb

    12) ** (=drogarse) to get high **
    13) (=parecerle)

    se me pone que... — LAm (=me parece) it seems to me that...

    14)
    * * *
    (v.) = don, pull on, wax
    Ex. The classic example quoted by Jourard is the brisk, super-efficient nurse, whose manner appears to be something that she puts on when she dons her uniform.
    Ex. First the women undressed, pulled on their bathing dresses and covered their heads in hideous caps like sponge bags; then the children were unbuttoned.
    Ex. The population waxed again slightly, then waned again, until it finally stabilized around its present 55,000.
    * * *
    el ponerse
    (n.) = donning, the

    Ex: The donning of what Sidney M Jourard has called 'character armour' is another behavioural syndrome with a similar objective.

    (v.) = don, pull on, wax

    Ex: The classic example quoted by Jourard is the brisk, super-efficient nurse, whose manner appears to be something that she puts on when she dons her uniform.

    Ex: First the women undressed, pulled on their bathing dresses and covered their heads in hideous caps like sponge bags; then the children were unbuttoned.
    Ex: The population waxed again slightly, then waned again, until it finally stabilized around its present 55,000.

    * * *

     

    ■ponerse verbo reflexivo
    1 to put oneself: nos pusimos más cerca, we got closer
    ponte en la primera fila, get in the front row
    2 (vestirse) to put on, wear: nunca se pone sombrero, she never wears a hat
    3 (con adjetivo) to become: se puso enfermo, he felt ill
    4 (sol) to set
    5 Tel ponerse al teléfono, to answer the phone
    6 (empezar) ponerse a, to start: se puso a saltar, she started jumping o she started to jump
    ♦ Locuciones: ponerse como un pepe, to stuff oneself
    ' ponerse' also found in these entries:
    Spanish:
    agarrotarse
    - agitarse
    - alinearse
    - apoltronarse
    - arreglarse
    - bota
    - camino
    - cerrarse
    - ciega
    - ciego
    - cogerse
    - colorada
    - colorado
    - contacto
    - cuclillas
    - dar
    - descomponerse
    - embravecerse
    - emocionarse
    - huelga
    - mal
    - morada
    - morado
    - morena
    - moreno
    - nerviosa
    - nervioso
    - pararse
    - patín
    - perdida
    - perdido
    - pie
    - pila
    - punta
    - ridícula
    - ridículo
    - roja
    - rojo
    - rulo
    - tibia
    - tibio
    - tomate
    - uña
    - vestirse
    - volante
    - acomodar
    - acuerdo
    - agachar
    - alegrar
    - altura
    English:
    agree
    - become
    - brown
    - burst into
    - catch up
    - collar
    - colour
    - come over
    - contact
    - crouch
    - don
    - down
    - flabby
    - flap
    - flush
    - fluster
    - foot
    - get down to
    - get on
    - go down
    - horn
    - hot up
    - jitters
    - join
    - knuckle down
    - labour
    - lather
    - lecture
    - line up
    - nasty
    - need
    - pull on
    - put on
    - redden
    - rise
    - set
    - set about
    - set off
    - set out
    - settle
    - shove on
    - show
    - show up
    - side
    - sink
    - slip on
    - solution
    - spectacle
    - stand
    - stand up
    * * *
    vpr
    1. [colocarse] to put oneself;
    ponerse de pie to stand up;
    ponerse de rodillas to kneel (down);
    ponerse de espaldas a la pared to turn one's back to the wall;
    ponerse de perfil to turn sideways on;
    ¡no te pongas en medio! you're in my way there!;
    ponte en la ventana stand by the window;
    se pusieron un poco más juntos they moved a bit closer together
    2. [ropa, gafas, maquillaje] to put on;
    ponte la ropa put your clothes on, get dressed;
    ¿qué te vas a ponerse para la fiesta? what are you going to wear to the party?
    3. [volverse de cierta manera] to go, to become;
    se puso de mal humor she got into a bad mood;
    se puso rojo de ira he went red with anger;
    se puso muy triste cuando se enteró de su muerte he was very sad when he heard she had died;
    las cosas se están poniendo muy difíciles things are getting very difficult;
    se ha puesto muy gordo he's got very fat;
    se puso colorado he blushed;
    te has puesto muy guapa you look lovely;
    ponerse malo o [m5] enfermo to fall ill;
    ponerse bien [de salud] to get better;
    ¡cómo te pones por nada! there's no need to react like that!;
    ¡no te pongas así! [no te enfades] don't be like that!;
    [no te pongas triste] don't get upset!, don't be sad!
    4. [iniciar]
    ponerse a hacer algo to start doing sth;
    se puso a nevar it started snowing;
    me he puesto a dieta I've started a diet;
    ponerse con algo to start on sth;
    Fam
    ya que te pones, haz café para todos while you're at it, why don't you make enough coffee for everyone?
    5. [llenarse]
    ¡cómo te has puesto (de barro)! look at you(, you're covered in mud)!;
    se puso de barro hasta las rodillas he got covered in mud up to his knees;
    Fam
    nos pusimos hasta arriba o [m5] hasta las orejas de pasteles we stuffed our faces with cakes
    6. [sol, luna] to set;
    el sol se pone por el oeste the sun sets in the west;
    al ponerse el sol when the sun goes/went down
    7. Esp [al teléfono]
    dile a tu marido que se ponga tell your husband to come on;
    ahora se pone she's just coming, I'll put her on in a moment;
    ponte, es de la oficina here, it's somebody from the office for you
    8. Esp [llegar]
    ponerse en to get to;
    nos pusimos en Santiago en dos horas we made it to Santiago in two hours;
    con esta moto te pones en los 150 sin enterarte on this motorbike you're doing 150 before you even realize it
    9. Andes, RP Fam [tener ocurrencias]
    ¡se te pone cada cosa! you get the strangest ideas!
    10. RP Fam [entregar dinero] to chip in;
    vamos, vamos, hay que ponerse para el regalo come on, everybody's got to chip in for the present;
    ¿con cuánto te pusiste? – yo, con diez how much did you put in? – ten
    * * *
    v/r
    1 ropa put on;
    ponerse de luto dress in mourning;
    ponerse de verano put on summer clothes
    2 en un estado
    :
    ponerse palido turn pale;
    ponerse furioso get angry;
    ponerse enfermo become o fall ill;
    ¡no te pongas así! don’t get so upset!, don’t take it like that!;
    ponerse bien recover, get better;
    ponerse en marcha get started, get going
    3
    :
    ponte en el banco go and sit on the bench;
    se puso ahí she stood over there;
    dile que se ponga TELEC tell her to come to the phone;
    ponerse a start to;
    * * *
    vr
    1) : to move (into a position)
    ponerse de pie: to stand up
    2) : to put on, to wear
    3) : to become, to turn
    se puso colorado: he turned red
    4) : to set (of the sun or moon)
    * * *
    1. (de pie) to stand [pt. & pp. stood]
    2. (sentado) to sit [pt. & pp. sat]
    3. (vestirse) to put on [pt. & pp. put]
    4. (sol) to set [pt. & pp. set]
    5. (empezar) to start
    6. (con adjetivo) to get / to become [pt. became; pp. become]
    ponte guapa get dressed up / make yourself beautiful
    ¿María? ahora se pone María? I'll just get her for you

    Spanish-English dictionary > ponerse

  • 9 sitio

    m.
    1 place (place).
    cambiar de sitio (con alguien) to change places (with somebody)
    en otro sitio elsewhere
    2 room, space (espacio).
    hacer sitio a alguien to make room for somebody
    ocupa mucho sitio it takes up a lot of room o space
    no queda más sitio there's no more room
    3 siege (cerco).
    4 taxi (de taxis). (Mexican Spanish)
    5 site, website.
    6 premises.
    7 taxi stand, taxi rank, cab stand, cab rank.
    8 situs.
    pres.indicat.
    1st person singular (yo) present indicative of spanish verb: sitiar.
    * * *
    1 (lugar) place
    2 (espacio) space, room
    3 (asiento) seat
    4 MILITAR siege
    \
    cambiar algo de sitio to move something
    cambiar de sitio con alguien to change places with somebody
    en estado de sitio MILITAR in a state of siege
    guardar sitio a alguien to keep a seat for somebody
    hacer sitio to make room (a, for)
    levantar el sitio MILITAR to raise the siege
    ocupar mucho sitio to take up a lot of space
    poner sitio MILITAR to besiege
    quedarse en el sitio figurado to snuff it, kick the bucket
    sitio web website
    * * *
    noun m.
    2) site, spot
    3) room, space
    * * *
    SM
    1) (=lugar) place

    en cualquier sitio — anywhere

    en ningún sitio, no lo encuentro en ningún sitio — I can't find it anywhere

    en ningún sitio se pasa tan bien como aquí — you'll enjoy yourself nowhere better than here, you won't enjoy yourself anywhere better than here

    en todos los sitios — everywhere

    2) (=espacio) room, space

    ¿hay sitio? — is there any room?

    ¿has encontrado sitio para aparcar? — have you found somewhere to park o a parking space?

    ¿tienes sitio para nosotros en tu casa? — do you have room for us in your house?

    3) (Mil) siege
    estado 1), b)
    4) (=sitio web) site
    5) CAm, Cono Sur (=solar) building site, vacant lot (EEUU)
    6) Caribe, Méx (Agr) small farm, smallholding
    7) LAm (=parada) taxi rank, cab rank ( esp EEUU)

    carro de sitio — taxi, cab ( esp EEUU)

    * * *
    1)
    a) ( lugar) place

    en el sitio — (Esp fam) dead

    poner a alguien en su sitio — (fam) to put somebody in his/her place

    b) ( espacio) room, space

    ¿hay sitio para todos? — is there (enough) room for everyone?

    c) (plaza, asiento)
    d) (Méx) ( parada de taxis) taxi stand o rank
    e) (Chi) ( terreno urbano) vacant lot
    2) (Mil) siege

    levantar el sitioto raise o lift the siege

    poner sitio a una ciudad — to lay siege to a city, to besiege a city

    * * *
    = locale, spot, site, siege, place, elbow room.
    Ex. Sudak is one of the most beautiful and tranquil locales on the Black Sea coast.
    Ex. There was also a spot from which, if you struck the floor with a hard rap of your heel, you could almost count the reverberations as the sound bounced from floor to ceiling to walls to floor.
    Ex. However, as phone systems improve, you can expect this to change too; more and more, you'll see smaller sites (even individuals home systems) connecting to the Internet.
    Ex. This article shows particular examples of librarians' determination to continue the library services during the siege of Sarajevo.
    Ex. Period and place can also be added to any heading, though there are restrictions on the latter: in certain subjects place takes preference over subject.
    Ex. People will work at a higher level when they have adequate elbow room for decision making.
    ----
    * administrador de sitio web = Web manager, webmaster.
    * ansias de cambiar de sitio = itchy feet.
    * a otro sitio = somewhere else.
    * buen sitio para pescar = fishing spot.
    * buscar en otro sitio = go + elsewhere.
    * como en casa no se está en ningún sitio = there's no place like home.
    * correr de un sitio para otro = rush around.
    * creación de sitio espejo = site mirroring.
    * cruzar la carretera por un sitio no autorizado = jaywalking, jaywalk.
    * dejar sitio a = make + room (for), make + way (for).
    * de un sitio a otro = back and forth.
    * de un sitio para otro = on the move.
    * el sitio adecuado en el momento adecuado = the right place at the right time.
    * en algunos sitios = in places.
    * encontrar su sitio = find + a home.
    * en cualquier otro sitio = anywhere else.
    * en cualquier sitio = everywhere, anywhere.
    * en estado de sitio = in a state of siege, under siege.
    * enlaces a sitios web = sitation.
    * en ningún sitio = anywhere along the line, nowhere.
    * en otro sitio = down the road, elsewhere, somewhere else.
    * en su sitio = in place.
    * en un sitio seguro = in a safe place, in safekeeping.
    * estar en el sitio justo en el momento preciso = be on the spot.
    * fijar una nota en un sitio público = post.
    * hacerse sitio = carve + niche.
    * hacer sitio = make + place.
    * hacer sitio a = make + room (for), make + way (for).
    * ir a otro sitio = go + elsewhere.
    * ir de un sitio a otro = shunt between.
    * ir de un sitio para otro = run around.
    * mantenerse en su sitio = stand + Posesivo + ground.
    * no llevar a ningún sitio = go + nowhere.
    * no parar mucho en un sitio = live out of + a suitcase.
    * no tener otro sitio donde recurrir = have + nowhere else to turn.
    * pasar de un sitio a otro = travel.
    * pegar una nota en un sitio público = post.
    * persona que cruza la carretera por un sitio no autorizado = jaywalker.
    * poner a Alguien en su sitio = knock + Nombre + off + Posesivo + pedestal, cut + Nombre + down to size.
    * poner en su sitio = put in + place.
    * poner una nota en un sitio público = post.
    * por todos sitios = everywhere.
    * quedarse en el mismo sitio = stay + put.
    * quedarse en el sitio = die + there and then, die on + the spot.
    * que pone a Uno en su sitio = humbling.
    * sin moverse del sitio = in place.
    * sitio aglomerado = crowded quarter.
    * sitio de aterrizaje = landing site.
    * sitio espejo = mirror site.
    * sitio frecuentado = hang out.
    * sitio para las piernas = legroom.
    * sitio pintoresco = beauty spot.
    * sitio web = Web site [website].
    * sitio web de empresa = business site, corporate site.
    * sitio web de información = content site, content Web site.
    * sitio web de universidad = academic site, university site.
    * * *
    1)
    a) ( lugar) place

    en el sitio — (Esp fam) dead

    poner a alguien en su sitio — (fam) to put somebody in his/her place

    b) ( espacio) room, space

    ¿hay sitio para todos? — is there (enough) room for everyone?

    c) (plaza, asiento)
    d) (Méx) ( parada de taxis) taxi stand o rank
    e) (Chi) ( terreno urbano) vacant lot
    2) (Mil) siege

    levantar el sitioto raise o lift the siege

    poner sitio a una ciudad — to lay siege to a city, to besiege a city

    * * *
    = locale, spot, site, siege, place, elbow room.

    Ex: Sudak is one of the most beautiful and tranquil locales on the Black Sea coast.

    Ex: There was also a spot from which, if you struck the floor with a hard rap of your heel, you could almost count the reverberations as the sound bounced from floor to ceiling to walls to floor.
    Ex: However, as phone systems improve, you can expect this to change too; more and more, you'll see smaller sites (even individuals home systems) connecting to the Internet.
    Ex: This article shows particular examples of librarians' determination to continue the library services during the siege of Sarajevo.
    Ex: Period and place can also be added to any heading, though there are restrictions on the latter: in certain subjects place takes preference over subject.
    Ex: People will work at a higher level when they have adequate elbow room for decision making.
    * administrador de sitio web = Web manager, webmaster.
    * ansias de cambiar de sitio = itchy feet.
    * a otro sitio = somewhere else.
    * buen sitio para pescar = fishing spot.
    * buscar en otro sitio = go + elsewhere.
    * como en casa no se está en ningún sitio = there's no place like home.
    * correr de un sitio para otro = rush around.
    * creación de sitio espejo = site mirroring.
    * cruzar la carretera por un sitio no autorizado = jaywalking, jaywalk.
    * dejar sitio a = make + room (for), make + way (for).
    * de un sitio a otro = back and forth.
    * de un sitio para otro = on the move.
    * el sitio adecuado en el momento adecuado = the right place at the right time.
    * en algunos sitios = in places.
    * encontrar su sitio = find + a home.
    * en cualquier otro sitio = anywhere else.
    * en cualquier sitio = everywhere, anywhere.
    * en estado de sitio = in a state of siege, under siege.
    * enlaces a sitios web = sitation.
    * en ningún sitio = anywhere along the line, nowhere.
    * en otro sitio = down the road, elsewhere, somewhere else.
    * en su sitio = in place.
    * en un sitio seguro = in a safe place, in safekeeping.
    * estar en el sitio justo en el momento preciso = be on the spot.
    * fijar una nota en un sitio público = post.
    * hacerse sitio = carve + niche.
    * hacer sitio = make + place.
    * hacer sitio a = make + room (for), make + way (for).
    * ir a otro sitio = go + elsewhere.
    * ir de un sitio a otro = shunt between.
    * ir de un sitio para otro = run around.
    * mantenerse en su sitio = stand + Posesivo + ground.
    * no llevar a ningún sitio = go + nowhere.
    * no parar mucho en un sitio = live out of + a suitcase.
    * no tener otro sitio donde recurrir = have + nowhere else to turn.
    * pasar de un sitio a otro = travel.
    * pegar una nota en un sitio público = post.
    * persona que cruza la carretera por un sitio no autorizado = jaywalker.
    * poner a Alguien en su sitio = knock + Nombre + off + Posesivo + pedestal, cut + Nombre + down to size.
    * poner en su sitio = put in + place.
    * poner una nota en un sitio público = post.
    * por todos sitios = everywhere.
    * quedarse en el mismo sitio = stay + put.
    * quedarse en el sitio = die + there and then, die on + the spot.
    * que pone a Uno en su sitio = humbling.
    * sin moverse del sitio = in place.
    * sitio aglomerado = crowded quarter.
    * sitio de aterrizaje = landing site.
    * sitio espejo = mirror site.
    * sitio frecuentado = hang out.
    * sitio para las piernas = legroom.
    * sitio pintoresco = beauty spot.
    * sitio web = Web site [website].
    * sitio web de empresa = business site, corporate site.
    * sitio web de información = content site, content Web site.
    * sitio web de universidad = academic site, university site.

    * * *
    A
    1 (lugar) place
    estuve todo el día yendo de un sitio a otro I spent the whole day going from one place to another
    ¿por qué cambiaste la tele de sitio? why did you move the TV?
    ¡qué sitio tan bonito! what a lovely spot o place!
    pon ese libro en su sitio put that book back in its place o back where it belongs
    déjalo por ahí, en cualquier sitio leave it anywhere over there o over there somewhere
    búscalo bien, en algún sitio tiene que estar have a good look for it, it must be around somewhere
    en el sitio ( fam); dead
    le dio un infarto y se quedó en el sitio he dropped dead of a heart attack
    poner a algn en su sitio ( fam); to put sb in his/her place
    2 ( Inf) Web site
    3 (espacio) room, space
    este sofá ocupa demasiado sitio this sofa takes up too much room o space
    ¿hay sitio para todos? is there (enough) room for everyone?
    hacer sitio to make room
    córrete un poco para hacerme sitio move along a bit and make room for me
    4
    (plaza, asiento): guárdame el sitio keep my seat o place
    le cambié de sitio I changed places with him
    déjale el sitio a esa señora let the lady sit down o give the lady your seat
    por aquí nunca hay sitio para aparcar there's never anywhere o ( AmE) anyplace to park around here
    5 ( Méx) (parada de taxis) taxi stand o rank
    6 ( Chi) (terreno urbano) vacant lot
    Compuesto:
    Web site
    B ( Mil) siege
    levantar el sitio to raise o lift the siege
    poner sitio a una ciudad to lay siege to a city, to besiege a city
    * * *

     

    Del verbo sitiar: ( conjugate sitiar)

    sitio es:

    1ª persona singular (yo) presente indicativo

    sitió es:

    3ª persona singular (él/ella/usted) pretérito indicativo

    Multiple Entries:
    sitiar    
    sitio
    sitiar ( conjugate sitiar) verbo transitivo
    a) (Mil) to besiege;



    sitio sustantivo masculino
    1
    a) ( lugar) place;


    cambié la tele de sitio I moved the TV;
    déjalo en cualquier sitio leave it anywhere;
    tiene que estar en algún sitio it must be around somewhere

    ¿hay sitio para todos? is there (enough) room for everyone?;

    hacer sitio to make room
    c) (plaza, asiento):

    guárdame el sitio keep my seat o place;

    le cambié el sitio I changed places with him
    d) (Inf): tb


    e) (Méx) ( parada de taxis) taxi stand o rank


    2 (Mil) siege
    sitiar verbo transitivo to besiege
    sitio 1 sustantivo masculino
    1 (espacio) room: no hay sitio para tres, there is no room for three
    hazme un sitio en el sofá, make room for me on the sofa
    2 (lugar) place: lo he leído en algún sitio, I've read it somewhere
    en cualquier sitio, anywhere
    en todos los sitios, everywhere
    3 (posición, lugar, función) place: éste no es mi sitio, this isn't my place
    ♦ Locuciones: poner a alguien en su sitio, to put sb in his/her place
    figurado quedarse en el sitio, to die
    sitio 2 m Mil siege
    ' sitio' also found in these entries:
    Spanish:
    achicar
    - adorno
    - amarre
    - aparte
    - cambiar
    - camino
    - cerco
    - comunicar
    - conducir
    - cualquier
    - dejar
    - destartalar
    - distribuir
    - entrañable
    - escabullirse
    - esnob
    - espacio
    - estado
    - estancia
    - guardar
    - hueca
    - hueco
    - ideal
    - llevarse
    - parte
    - permanecer
    - poner
    - punta
    - recoger
    - replantar
    - rodar
    - sacar
    - santuario
    - tal
    - torno
    - ver
    - viaje
    - volver
    - coger
    - gallinero
    - habitual
    - lado
    - obra
    - otro
    - puesto
    - traer
    - trasladar
    English:
    accessible
    - anywhere
    - approach
    - back
    - beauty spot
    - behind
    - belong
    - below
    - bombed-out
    - bottleneck
    - bursting
    - bust
    - busy
    - capture
    - change
    - change around
    - congested
    - convenient
    - cool
    - cut off
    - dark
    - death trap
    - definite
    - depart
    - desert
    - desolate
    - dismal
    - displacement
    - distant
    - drown
    - dull
    - dump
    - else
    - fashionable
    - feel
    - for
    - friendly
    - from
    - go
    - godforsaken
    - golf club
    - grim
    - hole
    - improve
    - in
    - inhospitable
    - inner
    - intimate
    - joint
    - jump out
    * * *
    sitio nm
    1. [lugar] place;
    lo tengo que haber dejado en algún sitio I must have left it somewhere;
    estuve una hora buscando un sitio para aparcar it took me an hour to find somewhere to park;
    cambiar de sitio (con alguien) to change places (with sb);
    cambié los muebles de sitio I changed the furniture round;
    en otro sitio elsewhere;
    en todos los sitios everywhere;
    hacer un sitio a alguien to make room for sb;
    Fam
    en el sitio: un camión lo atropelló y lo dejó en el sitio he was hit by a truck and died on the spot;
    le dio un ataque al corazón y se quedó en el sitio she had a heart attack and dropped dead on the spot;
    Fam
    poner a alguien en su sitio to put sb in their place
    2. [asiento] place, seat;
    está sentado en mi sitio you're sitting in my place o seat;
    no queda ni un sitio (libre) there isn't a single free seat;
    ¿me guardas un sitio? will you save me a place o seat?
    3. [espacio] room, space;
    aquí hay sitio para tres personas there's room o space for three people here;
    no va a haber sitio para todos there isn't going to be enough room o space for everybody;
    hacer sitio a alguien to make room for sb;
    ocupa mucho sitio it takes up a lot of room o space;
    no queda más sitio there's no more room;
    no tengo sitio para tantos libros I don't have enough room o space for all those books
    4. [cerco] siege
    5. Informát site
    sitio web website
    6. Méx [granja] small farm
    7. Méx [parada de taxis] taxi Br rank o US stand
    8. Chile [terreno] Br plot of land, US lot
    * * *
    m
    1 place;
    poner las cosas en su sitio fig straighten things out
    2 ( espacio) room;
    hacer sitio make room;
    ocupar mucho sitio take up a lot of room o space
    * * *
    sitio nm
    1) lugar: place, site
    vámonos a otro sitio: let's go somewhere else
    2) espacio: room, space
    hacer sitio a: to make room for
    3) : siege
    estado de sitio: state of siege
    4) Mex : taxi stand
    * * *
    1. (lugar) place
    2. (espacio) room

    Spanish-English dictionary > sitio

  • 10 position

    ə'ziʃən
    1. noun
    1) (a way of standing, sitting etc: He lay in an uncomfortable position.) posición, postura
    2) (a place or situation: The house is in a beautiful position.) situación; lugar, sitio
    3) (a job; a post: He has a good position with a local bank.) puesto
    4) (a point of view: Let me explain my position on employment.) posición, postura

    2. verb
    (to put or place: He positioned the lamp in the middle of the table.) colocar, situar
    - out of position
    1. sitio / posición
    2. postura
    3. situación
    4. puesto
    tr[pə'zɪʃən]
    what's the exact position of the plane? ¿cuál es la posición exacta del avión?
    3 (posture) postura, posición nombre femenino
    4 (on scale, in competition) posición nombre femenino, lugar nombre masculino, puesto; (social standing) categoría social, posición nombre femenino
    5 (job) puesto
    6 (situation, circumstances) situación nombre femenino, lugar nombre masculino
    7 (opinion, point of view) postura, posición nombre femenino
    I think you know my position creo que ya conoces mi postura, creo que ya sabes lo que opino
    8 SMALLSPORT/SMALL posición nombre femenino
    1 (put in place) colocar, poner; (troops, police) situar, apostar
    \
    SMALLIDIOMATIC EXPRESSION/SMALL
    to be in position estar en su sitio
    to be in a position to do something estar en condiciones de hacer algo
    to be out of position estar fuera de lugar
    position [pə'zɪʃən] vt
    : colocar, situar, ubicar
    1) approach, stance: posición f, postura f, planteamiento m
    2) location: posición f, ubicación f
    3) status: posición f (en una jerarquía)
    4) job: puesto m
    n.
    actitud s.f.
    cargo s.m.
    colocación s.f.
    condición s.f.
    lugar s.m.
    opinión s.f.
    planta s.f.
    plaza s.f.
    posición s.f.
    puesto s.m.
    situación s.f.
    ubicación s.f.
    v.
    colocar v.
    disponer v.
    orientar v.
    situar v.

    I pə'ziʃən
    1) c
    a) ( location) posición f, ubicación f (esp AmL)

    to take up position(s)\<\<soldier/policeman\>\> apostarse*

    to be in position/out of position — estar* en su sitio/fuera de lugar

    b) ( Sport) posición f
    2) c
    a) ( posture) posición f, postura f
    b) (stance, point of view) postura f, posición f
    3)
    a) c ( in hierarchy) posición f; ( in league) puesto m, lugar m
    b) c (job, post) (frml) puesto m
    c) u ( social standing) posición f
    4) c (situation, circumstances) situación f

    II
    transitive verb colocar*, poner*

    he positioned himself between the two guests of honorse situó or (AmL tb) se ubicó entre los dos invitados de honor

    [pǝ'zɪʃǝn]
    1. N
    1) (=location) [of object, person] posición f ; [of house, town] situación f, ubicación f (LAm)

    the house is in a very exposed positionla casa está situada or (LAm) ubicada en un lugar muy expuesto

    to be in position — estar en su sitio

    to get into position — ponerse en posición

    the troops are moving into position — las tropas están ocupando posiciones

    to be out of position — [object] estar desplazado or desencajado; (Sport) [player] estar fuera de sitio

    to take up position(s), troops have taken up positions near the border — las tropas se han apostado cerca de la frontera

    he took up his usual position in front of the fireocupó su sitio or lugar habitual frente a la chimenea

    I took up my lookout position on the bowocupé mi puesto or posición de vigilancia en la proa

    2) (=posture) (gen) posición f, postura f ; (sexual) postura f

    to change (one's) position — cambiar de posición or postura

    he had raised himself to a sitting position — se había incorporado

    3) (Sport)

    what position do you play (in)? — ¿de qué juegas?

    4) (Mil) [of troops] posición f ; (for gun) emplazamiento m

    the enemy positions — las posiciones enemigas or del enemigo

    5) (in race, competition) puesto m, posición f, lugar m ; (in class, league) puesto m

    he finished in third positionterminó en tercer puesto or lugar, terminó en tercera posición

    pole I, 3.
    6) (in society) posición f

    she gave up career, social position, everything — renunció a su profesión, a su posición social, a todo

    7) (=post) (gen) puesto m ; (high-ranking) cargo m

    a high position in government — un alto cargo en el gobierno

    to take up a position — aceptar un puesto

    a position of trustun puesto de confianza

    8) (=situation, circumstance) situación f

    it puts me in a rather difficult position — me pone en una situación bastante delicada

    the country's economic position — la situación económica del país

    put yourself in my position — ponte en mi lugar

    (if I were) in his position, I'd say nothing — yo que él or yo en su lugar no diría nada

    what is my legal position? — desde el punto de vista legal, ¿cuál es mi situación?

    we are in a strong negotiating position — estamos en una buena posición para negociar

    what's the position on deliveries/sales? — ¿cuál es la situación respecto a las entregas/ventas?

    they were in a position to help — su situación les permitía ayudar

    he's in no position to criticize — no es quién para criticar, él no está en condiciones de criticar

    consider 1), jockey 3.
    9) (=opinion) postura f (on con respecto a)

    what is our position on Greece? — ¿cuál es nuestra política or postura con respecto a Grecia?

    10) (=window) (in bank, post office) ventanilla f
    2. VT
    1) (=place in position) [+ furniture, object] colocar; [+ police, troops] apostar

    to position o.s. — (lit) colocarse, situarse; (fig) (=take a stance) adoptar una postura

    2) (Sport) [+ ball, shuttlecock] colocar
    3)

    to be positioned (=located)

    a) (lit)
    b) (fig)
    3.
    CPD

    position paper Ninforme m sintetizado

    * * *

    I [pə'ziʃən]
    1) c
    a) ( location) posición f, ubicación f (esp AmL)

    to take up position(s)\<\<soldier/policeman\>\> apostarse*

    to be in position/out of position — estar* en su sitio/fuera de lugar

    b) ( Sport) posición f
    2) c
    a) ( posture) posición f, postura f
    b) (stance, point of view) postura f, posición f
    3)
    a) c ( in hierarchy) posición f; ( in league) puesto m, lugar m
    b) c (job, post) (frml) puesto m
    c) u ( social standing) posición f
    4) c (situation, circumstances) situación f

    II
    transitive verb colocar*, poner*

    he positioned himself between the two guests of honorse situó or (AmL tb) se ubicó entre los dos invitados de honor

    English-spanish dictionary > position

  • 11 под

    под
    (подо) предлог 1. (на вопрос "где") sub;
    \под водо́й sub akvo;
    \под землёй sub tero;
    2. (в сопровождении чего-л.) ĉe;
    \под зву́ки му́зыки ĉe sonoj de muziko;
    3. (возле) apud, ĉe;
    \под Москво́й apud Moskvo;
    \под окно́м ĉe la fenestro;
    би́тва \под Ки́евом la batalo apud Kievo;
    4. (приблизительно) ĉirkaŭ;
    ей \под со́рок ŝi havas ĉirkaŭ kvardek jarojn;
    5. (о времени) antaŭ;
    \под ве́чер antaŭ la vespero;
    \под Но́вый год antaŭ la Novjaro;
    6. (наподобие) imite;
    \под мра́мор imite al marmoro;
    ♦ imito de marmoro;
    ♦ по́д гору suben, laŭ deklivo;
    \под кома́ндой sub komando;
    быть \под ружьём esti sub armo;
    по́ле \под карто́фелем terpoma kampo;
    отда́ть \под суд juĝe persekuti.
    * * *
    I м.
    ( печи) solera f
    II предлог
    1) + вин. п., + твор. п. (употр. при указании предмета, места, лица́ и т.п., ниже которого направлено действие, кто-либо находится и т.п.) bajo, debajo de

    поста́вить под стол — poner debajo de la mesa

    лежа́ть под одея́лом — estar tumbado debajo de la manta, estar tapado con la manta

    сиде́ть под де́ревом — estar sentado al pie de un árbol

    войти́ под наве́с — entrar debajo del alero (de la tejavana)

    стоя́ть под наве́сом — estar de pie debajo del alero (de la tejavana)

    2) + вин. п., + твор. п. (употр. при указании места, пространства, к которому кто-либо, что-либо направляется или вблизи которого находится) bajo; cerca de; fuera de

    под Москво́й — cerca (en los alrededores) de Moscú

    они́ живу́т под Ки́евом — viven en las afueras de Kíev

    би́тва под Ку́рском — la batalla de Kursk

    он поги́б под Ленингра́дом — cayó en los campos de Leningrado

    он перевёз семью́ под Москву́ — llevó a su familia cerca de Moscú

    3) вин. п. (употр. при указании на время, непосредственно предшествующее чему-либо) a; hacia; la víspera (de) ( накануне)

    под у́тро — al amanecer, al despuntar (al rayar) el alba

    под ве́чер — al anochecer, a la caída de la tarde

    под Но́вый год — la víspera de Año Nuevo

    4) + вин. п. (употр. при указании на приближение к какому-либо пределу и т.п.)

    ему́ под со́рок лет — tiene cerca de (los) cuarenta años

    под ста́рость — cerca de la vejez

    5) + вин. п. (употр. при указании на звуки, сопровождающие действие, состояние, а также при указании на предмет, издающий звуки) a, con

    танцева́ть под му́зыку — bailar al son de la música

    под аккомпанеме́нт — con acompañamiento

    под аплодисме́нты — con aplausos

    6) + вин. п., + твор. п. (употр. при указании на назначение или характер использования предмета) para; de

    ба́нка под варе́нье — bote (tarro) para (de) confitura

    буты́лка под молоко́ — botella de (para) leche

    склад под карто́фель — almacén de (para) patatas

    по́ле под ро́жью — campo de centeno, centenal m

    помеще́ние под шко́лу (шко́лой) — local para (la) escuela

    7) + вин. п. (употр. при указании на лицо, предмет, вещество и т.п., которому подражают, сходство с которым придают кому-либо, чему-либо) a imitación de; a(l) estilo de

    э́то сде́лано под кра́сное де́рево — es una imitación de caoba

    писа́ть под Ре́пина — pintar al estilo de Repin

    8) + вин. п. (употр. при указании на способ, характер выполнения действия) a

    стричь под маши́нку — cortar el pelo al rape

    писа́ть под дикто́вку — escribir al dictado

    9) + вин. п. (употр. при указании на то, что служит порукой, ручательством чего-либо) bajo

    под зало́г — bajo fianza

    отпусти́ть под че́стное сло́во — soltar bajo palabra de honor

    10) + вин. п., + твор. п. (употр. при обозначении состояния, положения, в котором находится кто-либо, что-либо) bajo; a

    под кома́ндой — bajo el mando

    под зна́менем ( чего-либо) — bajo la bandera (de)

    под руково́дством — bajo la dirección

    под влия́нием — bajo la influencia (de)

    отда́ть под суд — entregar a los tribunales

    взять под аре́ст — arrestar vt

    11) + твор. п. (употр. при указании причины какого-либо действия, состояния) bajo

    под де́йствием тепла́ — bajo la acción del calor

    под впечатле́нием пое́здки — bajo la impresión del viaje

    12) + твор. п. (употр. при указании на предмет, имеющийся при другом предмете) con

    дом под желе́зной кры́шей — casa con tejado de hierro

    ла́мпа под абажу́ром — lámpara con pantalla

    13) + твор. п. (употр. в значении: с приправой из чего-либо) con; a

    ры́ба под со́усом — pescado con (en) salsa

    * * *
    I м.
    ( печи) solera f
    II предлог
    1) + вин. п., + твор. п. (употр. при указании предмета, места, лица́ и т.п., ниже которого направлено действие, кто-либо находится и т.п.) bajo, debajo de

    поста́вить под стол — poner debajo de la mesa

    лежа́ть под одея́лом — estar tumbado debajo de la manta, estar tapado con la manta

    сиде́ть под де́ревом — estar sentado al pie de un árbol

    войти́ под наве́с — entrar debajo del alero (de la tejavana)

    стоя́ть под наве́сом — estar de pie debajo del alero (de la tejavana)

    2) + вин. п., + твор. п. (употр. при указании места, пространства, к которому кто-либо, что-либо направляется или вблизи которого находится) bajo; cerca de; fuera de

    под Москво́й — cerca (en los alrededores) de Moscú

    они́ живу́т под Ки́евом — viven en las afueras de Kíev

    би́тва под Ку́рском — la batalla de Kursk

    он поги́б под Ленингра́дом — cayó en los campos de Leningrado

    он перевёз семью́ под Москву́ — llevó a su familia cerca de Moscú

    3) вин. п. (употр. при указании на время, непосредственно предшествующее чему-либо) a; hacia; la víspera (de) ( накануне)

    под у́тро — al amanecer, al despuntar (al rayar) el alba

    под ве́чер — al anochecer, a la caída de la tarde

    под Но́вый год — la víspera de Año Nuevo

    4) + вин. п. (употр. при указании на приближение к какому-либо пределу и т.п.)

    ему́ под со́рок лет — tiene cerca de (los) cuarenta años

    под ста́рость — cerca de la vejez

    5) + вин. п. (употр. при указании на звуки, сопровождающие действие, состояние, а также при указании на предмет, издающий звуки) a, con

    танцева́ть под му́зыку — bailar al son de la música

    под аккомпанеме́нт — con acompañamiento

    под аплодисме́нты — con aplausos

    6) + вин. п., + твор. п. (употр. при указании на назначение или характер использования предмета) para; de

    ба́нка под варе́нье — bote (tarro) para (de) confitura

    буты́лка под молоко́ — botella de (para) leche

    склад под карто́фель — almacén de (para) patatas

    по́ле под ро́жью — campo de centeno, centenal m

    помеще́ние под шко́лу (шко́лой) — local para (la) escuela

    7) + вин. п. (употр. при указании на лицо, предмет, вещество и т.п., которому подражают, сходство с которым придают кому-либо, чему-либо) a imitación de; a(l) estilo de

    э́то сде́лано под кра́сное де́рево — es una imitación de caoba

    писа́ть под Ре́пина — pintar al estilo de Repin

    8) + вин. п. (употр. при указании на способ, характер выполнения действия) a

    стричь под маши́нку — cortar el pelo al rape

    писа́ть под дикто́вку — escribir al dictado

    9) + вин. п. (употр. при указании на то, что служит порукой, ручательством чего-либо) bajo

    под зало́г — bajo fianza

    отпусти́ть под че́стное сло́во — soltar bajo palabra de honor

    10) + вин. п., + твор. п. (употр. при обозначении состояния, положения, в котором находится кто-либо, что-либо) bajo; a

    под кома́ндой — bajo el mando

    под зна́менем ( чего-либо) — bajo la bandera (de)

    под руково́дством — bajo la dirección

    под влия́нием — bajo la influencia (de)

    отда́ть под суд — entregar a los tribunales

    взять под аре́ст — arrestar vt

    11) + твор. п. (употр. при указании причины какого-либо действия, состояния) bajo

    под де́йствием тепла́ — bajo la acción del calor

    под впечатле́нием пое́здки — bajo la impresión del viaje

    12) + твор. п. (употр. при указании на предмет, имеющийся при другом предмете) con

    дом под желе́зной кры́шей — casa con tejado de hierro

    ла́мпа под абажу́ром — lámpara con pantalla

    13) + твор. п. (употр. в значении: с приправой из чего-либо) con; a

    ры́ба под со́усом — pescado con (en) salsa

    * * *
    1. prepos.
    1) gener. (употр. при указании на назначение или характер использования предмета) para, cerca de, debajo de, fuera de, hacia
    2) obs. yuso
    2. n
    1) gener. (употр. при указании на время, непосредственно предшествующее чему-л.) a, (употр. при указании на лицо, предмет, вещество и т. п., которому подражают, сходство с которым придают кому-л., чему-л.) a imitaciюn de, (употр. при указании на предмет, имеющийся при другом предмете) con, (употр. при указании предмета, места, лица и т. п., ниже которого направлено действие, кто-л. находится и т. п.) bajo, a(l) estilo de, de, la vìspera (накануне; de), (печи) solera, so
    2) eng. hornilla (ïå÷è), lar (ïå÷è), suela (ïå÷è)
    3) metal. solera

    Diccionario universal ruso-español > под

  • 12 carraca

    Carraca, esta palabra significa comida, condimentos, conquivus, (cacharros, etc.). Cuando íbamos a llindiar el ganáu disdi ‘l albiar el díe fasta que tapecíe, (cuidar el ganado desde el amanecer hasta el oscurecer) llevábamos la carraca nun cabaxín, zurronacu ou cestacu cualquier, (cabás, zurrón o cualquier otro cesto). Les muyeres baxaben al merquéu ya traíen la carraca pa toa la xemana. (Las mujeres bajaban al mercado y compraban si tenían dinero lo que se necesitase en la casa para toda la semana). Carraca tamén lu ye lu que lus vaqueirus chebaban disdi la teixá pal sou cabanu ou corte de la braña, dunde a lu mexor taben un fatáu de díes xin baxar a l'aldina, per ístu llebaben un carracáu de couxes que ñecexitaben. (Carraca también es lo que los vaqueros llevaban desde casa para sus cabañas del puerto, las morteras o los prados, donde a lo mejor estaban unos días sin bajar a la aldea, por esto subían muchas cosas que necesitaban y no todas eran para comer sino que algunas eran simples cacharros, o humildes mantas. Y carraca hermanos míos, era la que hacía mi madre y todas las vindas de los rojos, cuando todas las semanas iban a visitar a sus maridos a la Cárcel Modelo de Oviedo, como por las demás no puedo hablar, porque yo no sé cómo se arreglaban las pobrecitas, aunque me supongo que muchas hasta pidiendo limosna, sí que lo puedo hacer de mi madre, que todos los martes era el día que tenía de comunicación, y ella nunca sabía si le iba encontrar vivo, porque por aquellos tiempos fechus de llágrimes ya xufriencies, tous lus díes na carxel d'Uviéu achuquinaben cambrionáus enteirus de xóvenes astures y'anxina d’ista maneira tan achuquina, encalducá per prexones xin concencia, nin dinidá nin «Xusticia Humana», fexérun bon amagüestu de toes les xuventúes roxes d'Asturies, ya les pouques que nun achuquinarun llantárunlas nus batallones de trabayadores, dunde munchus morrierun achindi fartus de fames, de llatigazus ya vexaciones, ya lus oitres que xuerti tubieren de golguer pa la sou teixá, fexérunlu mamplenáus d'amollexíes que per mor d'echus tamén fatáus morrieron. Falaba you que carraca yera lu que miou má le chevaba ‘l miou pá tous lus martes a la carxel, que you nun séi lu que yera, perque na nuexa teixá nun había esconxolancia de nagua, peru lu que fora écha llantábalu tou nuna fardelaca, ya colaba na xuntura d'oitres muyeres de l'allina camín d'Uviéu tres ou catru gores endenantes qu’almaneciera, pos teníen qu'espatuxar alrreór de cuarenta quilómetrus andandu ya oitres tantus pa la regolguía, pos entoncenes nun valía faer el auto-stop que güéi se fae, perque tous lus cambriones ya coches cuaxi yeren millitares, y'angunus oitres yeren de lus drechistes, ya lus roxus nun teníamus namái que goxetáus mexeries, ya manegáus de miéu ‘l nuexu hermenu ‘l venceor, perque lus nuexus homes morrieran lluchandu nel frinti, ya lus oitres taben arretrigáus per les cárxeles dunde poucu a poucu lus achuquinaben ou lus esclavizaben nus batallones de trabayaóres, anxina yera que tou Asturies taba xemada de viudes, de vieyus ya de guaxiquinus güerfaninus, que tous nuexóitres, viétchus, muyeres ya nenus de lus roxus, díbamus ser esclavizáus inhumanamente baxu 'n enfernal xugu que nun nus dexaba más llibertá que la que nel xuenu cheldábamus. —Ya n'agora vou xebrame del trabayu d'enfilerar pallabres p'encalducalus cuamigu dientru d’ista hestoria dou tán lus raigones ya l'escola de nuexes costumes ya llingua. TRADUCCIÓN.—Por aquellos tiempos hechos de lágrimas y de grandes sufrimientos, todos los días que el Hacedor alumbraba, en la cárcel de Oviedo asesinaban camiones enteros de jóvenes astures, y así de esta manera tan despiadada y asesina, llevada a cabo por personas sin conciencia, ni dignidad ni ninguna clase de «Justicia Humana», llevaron a término casi el total exterminio de las juventudes rojas de Asturias, y las pocas que no asesinaron, las esclavizaron en los famosos batallones de trabajadores, donde muchos allí murieron hartos de hambre, de vejaciones y latigazos, y los pocos que tuvieron la suerte de volver a sus hogares, lo hicieron llenos de enfermedades que por mor de ellas también murieron bastantes. —Decía yo que carraca también era lo que mi madre le llevaba todos los martes a mi padre a la cárcel, que yo no sé lo que pudiera ser, porque en nuestra casa no había ninguna cosa de nada, pero lo que fuese ella lo metía dentro de una saca y marchaba en unión de otras mujeres de la aldea camino de Oviedo tres o cuatro horas antes que amaneciese, pues tenían que caminar alrededor de cuarenta quilómetros y otros tantos de retorno y todos los hacían andando, pues no servía hacer el auto-stop que hoy se hace, porque todos los camiones y coches casi eran militares, y algunos otros que había eran de los derechistas, pues los izquierdistas no teníamos nada más que grandes cantidades de miseria, así como de miedo a nuestro hermano el vencedor que jamás se portó nada bien con nosotros, porque nuestros hombres habían muerto en el frente, y los otros estaban presos en las cárceles, donde poco a poco les iban asesinando, o los esclavizaban en los campos de concentración o batallones de trabajadores, así era que toda Asturias estaba sembrada de viudas, de viejos y de niños huérfanos, que todos nosotros, viejos, mujeres y niños de las izquierdas, íbamos a ser esclavizados inhumanamente bajo el infernal yugo que no nos dejaba más libertad que la que en el sueño hacíamos. Y ahora me voy alejar del trabajo de poner en orden las palabras en este diccionario, para llevarles conmigo a los lugares donde yo he aprendido la dulce lengua de Asturias, que no es otro lugar que la escuela donde vivían las raíces y costumbres de Nuestro Pueblo, pues no se pueden buscar nuestras falancias en ningún otro lugar ni parte. Por esto les digo ahora, que si yo no hubiese vivido tan simple, sencilla, pobre, miserable, esclavizadora y dentro de la más natural de la «RAIZ ANCESTRAL DE ASTURIAS», ni yo ni nadie podría legarle a mi «AMADA ASTURIAS» ni a sus «HIDALGAS GENTES», la documentación pura, natural y sencilla que pueda tener este diccionario, porque desde estas mis simples líneas y mirándome muy mucho de lo que digo, les afirmo que hay muy poco fiable por no decir nada, escrito de nuestras costumbres y lengua. «DIES D’ENFERNU» (DÍAS DE INFIERNO) —Yera you 'n zaragoletu, 'n guaxiquín, un nenacu, 'n rapacín (un niño de unos ocho años), cundu la ñecexidá más prieta me fexera depriender lu que yera ‘l dollor, la xufriencia, l’inxusticia, lu pior qu'el Home pudiés encaldar d'enría lus sous xemexantes, you yera ún de lus miles d'anxelinus de miou Tierra que diba faer arroxaúra nel vivir d’ enfernu que m’aguardaba. Xin, fatáus de güérfanus lu mesmu que you, que güéi nel díe xuntu con nuexes familias, ente fius, ñetus, ya tou ‘l andecháu de parantela xomus más de la metá de les xentes d'Asturias, peru naquechus tempus d'achuquinus ya inxusticies nun yéramus namái qu'unus guaxiquinus dexamparáus de la man del Faidor ya del Home, ya tous noxóitres tubiemus que catanus el xustentu de fatáus de maneires diferientes, la miou per exemplu fó'ísta. COLOCOUME MIOU Má de cabrieru na teixá d'un amu baldrayu y atuñáu, llabascu y'achuquín tan solu per que me diera de comer ya me vistiera dalgu, peru ‘l condenáu matábame de fame, ya la vestimenta que punxu d'enría ‘l miou llombu conxistía nun calzáu que la metá ‘l tempu espatuxaba con las patas arregañás, apaxiétchau con unus fatucus tous esgacicáus que per tous lus lláus diben les mious carnis al entestate, acaniláes per el callor ya ‘l fríu en tou ‘l tempu. —Tenía yo aproximadamente ocho años de edad cuando me asesinaron a mi padre, y me recuerdo con toda exactitud cómo la ley de aquel tiempo llevó a cabo tan imperdonable, deshumanizante y vandálica felonía. —Nuna nuétche (una noche) llegaron a la casa de unos tíos míos que en mi aldea vivían y donde mis padres y yo nos refugiamos al término de la guerra en Asturias cuatro desalmados, cuatro bandoleros, cuatro inmundicias humanas, que escudados tras de sus armas empuñadas, representaban l'enñordiada Lley (LA SUCIA LEY) que en aquellos tiempos a la Justicia traicionaba, cuento yo, que aquellos cuatro merucus (gusanos), atemorizando e insultando a toda mi familia, detuvieron a mi padre, le amarraron como a la bestia que se lleva al matadero y se lo intentaron llevar de la casa, sin que mis tíos, (y la cosa no era para menos), intentasen pronunciar asustados como se encontraban ni la más mínima palabra de súplica o protesta. Pero mi madre no les secundó, sino que bravamente intentó defender al sou home (a su marido) no sólo con la palabra, que mi madre la tenía d'aguxa lu mesmu qu’un bon obreiru (de afilada lo mismo que un buen aguijón), sino que temerariamente se abalanzó sobre ellos y fuele preciso a uno de aquellos cobardes y desalmados representantes de la deshumanizada ley que corría en aquellos tiempos, de propinarle varios golpes con la pistola, dejándola mal herida y ensangrentada, tirada en el suelo con el conocimiento perdido. Mientras que aquellos bandidos, se llevaban a mi padre sin permitirle que de mi se despidiera, y tan solamente le he podido ver por última vez, tres les rexes de la cárxel d'Uvieu 'n die 'ndenantes que l'achuquinaren. (Detrás de las rejas de la cárcel de Oviedo, un día antes de que le asesinasen). Pronto mi madre y yo, llenos de la más desolante de las tristezas, y vestidos con el traje de las más indigentes miserias y pobrezas, nos marchamos de la casa de mis tíos y nos asentamos en la abandonada, vieja y destartalada casa de mi abuela. Y sin muebles, ni nada, los dos juntos, como grandes e indomables luchadores que hemos sido siempre, dimos comienzo sin desfallecer ni un momento, a la dura lucha por la vida, sin que nadie jamás nos ayudara. Empecé a ganarme la vida como pastor, a la corta edad de que cualquier niño sólo pensaría en jugar, comer cuando tuviese hambre y recibir de continuo montones de caricias y de amor, yo sin embargo, a pesar de no poseer nada de todas estas maravillosas cosas, era en extremo a mi manera feliz. Marchaba todas las mañanas con mi ganado al monte, donde permanecía todo el día, tan sólo con la compañía que me brindaba mi fiel y siempre por mí con cariño recordado Pelayu, que era un perro, de una inteligencia y sentimientos, que más bien que un chuchu (perro), parecía aquel singular animal un ser humano. Luego por las tardes, cuando el sol se escondía por detrás de las altas cumbres, retornaba feliz a la aldea, siempre lleno de contentura, cantando las más de las veces, amenizado por el potente tañir del zumbiétchu (cencerro) que llevaba colgado al cuello el semental del rebaño. Una mañana como tantas otras me encaminé con mi rebaño al monte y seria como a la media tarde cuando a la entrada de una cueva que se asentaba en un lugar casi inaccesible me encontré medio enterrado con las piedras y la escasa tierra que hacían la reducida plataforma de la portada de la caverna, un pequeño aro de oro, yo he tenido por así decirlo desde mi infancia la inmensa suerte de poseer una imaginación tan inmensamente dislocada, que por tal solían decirme mis vecinos, que era yo el rey de las mentiras, así como el más hábil inventor de endemoniados cuentos. El caso era, que aquel misterioso anillo abandonado a tan larga distancia de mi aldea y en lugar tan argutosu (estrecho, alto, inaccesible), hiciéronme presto pensar, que aquella joya no había llegado a tal escondrijo por sí sola, sino que desde luego alguien la había traído. En el momento mi imaginación desbordante de una alegría que no encontraba un fin para frenarla, comenzó a fomentar sin el menor titubeo la fantástica idea de que en el interior de aquella caverna debía de encontrarse un tesoro de preciosas joyas y valorativas monedas, y quién le había ocultado sabe Dios cuando, seguramente habría perdido aquel anillo que por casualidad yo encontrara. Así pues, ya firmemente convencido, adentreme temerariamente sin el menor temor por la angosta cueva con las miras de apoderarme de aquella inmensa riqueza que según mi soñativa imaginación me había hecho comprender que en su interior me estaba aguardando. Pero aquel día no conseguí mi feliz propósito, porque era la caverna más larga de lo que había pensado y la oscuridad que en ella reinaba me hacía ciego de toda luz. Senteme en su entrada muy desilusionado al no poder lograr lo que había soñado, pero pronto mi mente empezó a dibujarme mil dispares tesoros, pues por el rastro que descubriera seguramente que dentro de la gruta se hallaría escondida alguna chalga (tesoro) guardado con toda seguridad por una Xana, Xumiciu, Trasgu o Culiebru (dioses de la Mitología asturiana), pues al decir de el abuelo Nicomedes cuando en las largas veladas de los inviernos y sin jamás interrumpirle con grande contentura le escuchábamos las leyendas, cuentos e historias que él lúcida y socarronamente nos contaba, afirmándonos siempre que eran tan ciertos sus relatos, como que todos habíamos nacido para morir. Y cuando hablaba de las chalgas aseguraba que tal o cual vecino, morador de esta o aquella aldea, se había hecho de la noche a la mañana rico al haber encontrado una chalga. También afirmaba poniéndose muy serio alegando unos razonamientos que convencían, que las montañas que rodeaban nuestra aldea había muchas chalgas escondidas, que fueron sepultadas hacía muchos siglos por los invasores moros, que al ser vencidos por los astures y al no poder huir con tan pesados tesoros, los ocultaban en las montañas con las miras de poder regresar algún día a desenterrarlos. Como cuento, yo en aquellos momentos vivía alborozado, sumergido en una disloca alegría al saberme ya dueño de aquella incontable riqueza, haciendo que mis inocentes ojos sonriesen felices inmersos en la imaginativa dicha de poder muy pronto liberar a mi madre de la pobreza y quitarla del agobiador trabajo que faenaba trabajando en los eros de los vecinos de estrella a estrella por un miserable sueldo andechandu (en cuadrilla) todos los días. Y así pensando todas las dichas que mi infantil mente podía imaginar, rodeado por el sepulcral silencio que envolvía la grandiosidad de las montañas, rasgado de vez en cuando por el potente y agudo graznido que desde los peñascos más inaccesibles, o desde los infinitos espacios donde con majestuosidad planeaban, lanzaban las útres (águilas), que con ojos inquisitivos oteaban con hambrientas intenciones los escabrosos riscos y las empinadas fistietchas (pequeños valles encajonados entre las peñas), con la esperanza achuquinante (asesina) de poder atrapar con la rapidez del rayo, algún recental que se hubiese xebrau (apartado) de su madre. También aquel silencio que invitaba a la meditación era con más continuidad cortado, por el dinámico tañir del zumbiétchu (pequeño cencerro) que colgaba del brioso cuello del macho cabrio, conductor y semental del rebaño. Como cuento, allí permanecía ensimismada mi mente en el soñar despierto, fabricando sin trabas de la misma nada, las más disparatadas y fabulosas dichas, que harían la felicidad de mi madre junto con la mía. Llegó casi sin enterarme el atapecer del día (al oscurecer) y fue entonces cuando desperté con prisa del maravilloso soñar donde vivía, y raudo, con agilidad y destreza que hoy al recordarla me causa dicha, reuní en pocos minutos mi rebaño, ayudado con eficacia por Pelayu, mi fiel, obediente, valiente y amaestrado perro, que no le tenía miedo a nada ni a nadie si exceptuamos al siempre mal intencionado y vigoroso macho semental de la reciétcha que yo allindiaba (ganado menudo que yo cuidaba). Y cuando ya el día agonizaba entre las negras vestimentas de la noche, entré en mi aldea conduciendo orgullosamente mi rebaño. A la entrada del pueblo sentado plácidamente fumándose un cigarro, estaba esperándome mi amo preocupado por mi tardanza y acercándose a mí, con palabras desaforadas e insultantes, a la par que me reprendía con dureza, me preguntaba el por qué me había demorado tanto. No recuerdo lo que le contesté, ni la historia que le largué, lo que si sé, que no se creyó de ella nada, pues todas las gentes que me conocían bien sabían, que yo confundía la verdad con la mentira haciendo con entrambas las más inverosímiles y dislocadas historias. Sin embargo, lo que yo sabía muy bien, era que aquel miserable labriego de mi aldea, que tenía la desgracia de cuidarle sus ganados, por la triste desgracia de una comida infame y peor vestimenta, no le incomodaba en absoluto que yo llegase tarde o que me despeñara desde un serapu (peña) y me escontonara la motchera (rompiera la cabeza), lo único que le preocupaba al condenado, era que llegasen a su teixada (casa) sanos y fartus (hartos) todos sus ganados. Al siguiente día bien de mañana como de continuo hacía, con un poco de sabadiegu (chorizo malo) un cantezu (pedazo) de pan moreno y cuatro manzanas dentro de mi zurrón, salí de mi aldea afaluchandu (arreando) el rebaño, y con aquellas miserables viandas que llevaba en mi morral, tenía que aguantar todo el día en el monte corriendo sin descanso tras aquella veceira (rebaño) de cabras. Lo que no sabía el condenado de mi amo, era que yo siempre que tenía hambre, le ordeñaba sus cabras dentro de una lata que tenía escondida en la montaña, hartándome tanto yo como mi fiel Pelayu de espumosa y fresca leche hasta el golifar (hastiar). Si el bastruya (zafio) de mi amo tan sólo hubiese sospechado que le mucía (ordeñaba) sus cabras todos los días, me hubiera eszarapau (despedazado) mi frágil cuerpo con un mamplén de cibiétchazus (con muchos palos). Espatuxaba (caminaba) yo muy contento aquella mañana, quizás lo hiciera mucho más feliz que nunca, arreaba mi rebaño con desacostumbrada prisa, porque ansias locas tenía de llegar a la montaña, para entrar de nuevo en la misteriosa cueva, pues ahora ya no tendría problemas con la obscuridad que en ella reinaba, ya que conmigo llevaba una caja de cerillas y un pequeño candil que le había arrapiegáu (hurtado, quitado) de la corte (cuadra, establo) a mi amo, y con aquella luz, sería capaz de bajar hasta las mismas entrañas de la tierra, si a tal lugar la caverna se extendiese. Aquella noche había dormido poco y soñado mucho, tanto despierto como dentro del desvelado sueño, y tanto de una manera como de la otra, siempre llegaba a la conclusión, de que dentro de aquella para mi misteriosa gruta se ocultaba una fabulosa chalga de la que iba ser yo su señor y dueño, y cuando tal me sucediese, ya no sería yo más criado de ningún rapiegu (zorro) amo, ni tampoco a mi querida madre se le encallecerían jamás las manos, efectuando esclavizantes trabajos, nunca para el prójimo bien servidos y siempre por él peor pagados, ni se partiría sus costillas refrescándose el cansancio en su propio sudor por las fincas de nuestros vecinos, por donde se arreventaba todos los días del año, por la mezquina soldada de una fuente no muy grande de harina, un cesto de patatas, o cualquier otra vianda que mitigase el enorme fantasma del hambre, que desde el fin de la guerra se había enseñoreado de nuestro indigente char (lar), que nos obligaba despiadadamente a unos ayunos tan sumamente raquíticos, que el día que comíamos algo en traza (algo mas), tal parecía que habíamos cometido un grave pecado. Cuando yo fuese dueño de aquel tesoro, (abanzaba seguido de Pelayu arreando con prisa los ganados camino de la argutosa «abrupta» montaña, a la par que imaginativamente iba pensando), compraremos una casa decente, buenas fincas y mejores ganados, y entonces nuestros vecinos nos mirarán con respeto, y no nos tratarán con el menosprecio y la esclavitud a que ahora nos someten. Llegué al fin hasta el lugar que por costumbre tenía de enveredar el ganado para que a su aire subiesen guareciendu (pastiando) como siempre hacían hasta llegar al final de la tarde que era cuando el rebaño solía alcanzar lo más alto de la montaña. Pero aquel día no seguí yo al redil como siempre hacía, sino que me adelante a él corriendo sin el menor cansancio laderas arriba, hasta que por fin sudoroso y galopante en la alegría llegué a la vecindad de la caverna. Pude comprobar sonriente a la par que cariñosamente acariciaba a Pelayu, cómo éste me miraba contrariado al ver que yo por primera vez había cambiado todos mis cotidianos hábitos. Ya que siempre nada más llegar al monte y dejar a las cabras a su albedrío pastiando, nos sentábamos en el lugar acostumbrado, y zampábamos sin pérdida de tiempo a partes iguales como buenos compañeros, la miserable comida que nos había servido nuestro amo. Después jugábamos incansablemente en mil dispares entretenimientos hasta quedarnos rendidos, y muchas veces tras de nuestros juegos, los dos juntos abrazados nos quedábamos profundamente dormidos y al despertarnos sino avistábamos el rebaño, corríamos alocados por la preocupación, por entre los abruptos riscos, y las espinosas malezas hasta lograr encontrarlo. Después otra vez gozosos retornábamos a nuestros juegos, o yo me quedaba mirando a las montañas ensimismado pensando, mientras que Pelayu se entretenía cazando grillos, u otros insectos, y otras veces con sus blancos y poderosos colmillos recorría con rabia su pelambrudo cuerpo, diezmando la cabanada (rebaño) de pulgas y otros parásitos que con su sangre se alimentaban. Como cuento, aquella mañana mi fiel Pelayu me miraba preocupado, pudiendo yo observar en sus vivarachos, picarescos e inteligentes ojos, una recriminación que me estaba haciendo, por su forma de ponerme sus fuertes patas en mi pecho, a la vez que me lamía entre pequeños y cariñosos ladridos mi rostro. Si con sus ladridos pudiese hablar mi lenguaje, seguramente que me diría. —No seas un iluso soñador, mi más querido y preciado compañero, no llegues con tu fantástico pensamiento hasta el extremo de acariciar ni tan siquiera cuanto te has imaginado. Comámonos con la alegría de que hacemos gala todos los días, esa mezquina comida que nos da nuestro despreciable amo, y juguemos con la inocente felicidad de siempre, ya que éste será el más grande tesoro que jamás podrás superar en tu vida. ¿Dónde podrás hallar una riqueza que se pueda comparar a la natural y sencilla felicidad que hoy gozas, aunque ésta se haga su camino dentro de la gran pobreza que te acompaña? Pero hoy yo sé fijamente, que aunque mi perro pudiese hablar, haciendo que en tal momento me asustase al presenciar tan grande milagro, y me dijese que no entrase en la cueva, porque lo que dentro de ella iba a encontrar sería mi propia muerte, la verdad es, que ni al mismo Faidor (Dios) en aquellos momentos yo no obedecería, y así de resuelto, encendí el candil, y sin el menor asomo de miedo, ya que la ilusión y la alegría que poblaban mi espíritu en aquel encaldar (hacer) eran tan inmensos, que empequeñecían hasta el ignoro cualquier otro sentimiento. Adentreme en la cueva que era iluminada tenuemente con la pobre luz que el candil despedía, siempre acompañado de Pelayu que tras de mí, el muy tuno de mi aventura se reía, no era larga la caverna, pues a treinta metros no alcanzaría, y cuando llegué al final, no encontré ni las Xanas, ni los Trasgus ni Xumicius, ni la chalga, preciado tesoro que yo perseguía, sólo había muchos cascos de avellanas y de nueces, algunas latas de conservas ya vacías, unos trapos manchados de sangre, unas mantas viejas y apoyadas en la rocosa y húmeda pared de la cueva, había varias armas de fuego que pronto me hicieron olvidar la riqueza que en un principio había imaginado que allí me aguardaría. Por primera vez en mi vida iba a tener juguetes, auténticos juguetes de verdad de los que usaban los hombres para asesinarse vilmente al igual que hacen los lobos cuando por su cuenta cogen un apacible rebano de ovejas. Dejé el candil en el suelo y elegí entre todas aquellas armas una brillante escopeta, lleno de contentura me senté encima de aquellas mantas y empecé a maniobrar con aquel peligroso juguete, yo sabía cómo se manejaba supuesto que mi amo tenía una escopeta muy parecida y le había visto limpiarla y cazar con ella algunas veces, durante algún tiempo estuve jugando con ella, de una canana que allí había saqué dos cartuchos que metía y sacaba dentro de su recámara, yo me creía en aquellos mis felices instantes el más grande cazador del universo. Pelayu que ya se había cansado de husmear por todas las partes y no habiendo encontrado nada donde llancái el diente (hincar) se tumbó en el suelo frente a mi mirándome sonriente y burlonamente, (porque aunque ustedes no lo crean, yo sé que los chuchos saben sonreir). Enojeme de Pelayu al ver como tan descaradamente se mofaba de mí, por eso encañonele con la escopeta con ánimo de amenazarle, pero cambió Pelayu de gesto rápidamente, levantose con rapidez del lugar donde estaba achucáu (costado), enseñome los clientes ladrándome muy enfadado y a la velocidad del rayo salió de la cueva, quizás porque el inteligente animal presentía, de que alguna desgracia iba a lleldar (hacer) yo con aquel mortífero artefacto, y no quería ser él quien primeramente la recibiese en su cuerpo. Aun permanecí algún tiempo en la gruta jugando a mi manera con las armas, y solamente cuando el candil por su guiños me hizo comprender que su luz ya se le estaba escosando (terminando), salí de la caverna con la escopeta en una mano, dos cartuchos en su recámara y el candil en la otra. En el exterior Pelayu correteaba detrás de los grillos y las camporinas (mariposas) al parecer ya libre de todo enfado. Ya cansado de jugar dejé la escopeta en el suelo y senteme tranquilamente al lado del zurrón, y en cuanto mi perro vio que ya había abandonado el arma, vino corriendo hacia mí, moviendo la cola y sonriéndome amigablemente. Allá abajo en la mitad del valle pude ver a mi rebaño cómo subía espenandu (comiendo) los pochitcus (enanas encinas), y yo de nuevo me volví a sentir feliz y contento a pesar de no encontrar la chalga que tanto con su riqueza había soñado e ideado. Comimos a hora desacostumbrada mi perro y yo aquella pobreza de comida, y tras de jugar un rato, él se quedó adormilado y yo comencé a pensar de quién serían aquellas armas. No me cabía la menor duda de que aquel arsenal de armas debía de ser de los fugáus (huidos), seguramente que eran de aquellos cuatro rapazones (mozos) que se entregaran a los soldados que estaban destacados en mi aldea. Yo los había visto en el cuartel que los militares tenían que era en la escuela de mi aldea, un amplio edificio que fuera regalado a la parroquia por unos indianos del chugar (lugar) que retornaran de las américas con la corexa betchá de cuartus (con la cartera llena de dineros). Recuerdo que aquel día que yo los vi, un soldado que de seguro sería el barbero, les estaba cortando el abundante pelo que lucían, y uno de los rapazus le dijo sonrientemente al militar. ¡No hace falta que te molestes mucho camarada, pues cuando un día de estos nos trasladeís a la cárcel de Oviedo, allí lo más seguro es que nos rebanen el pescuezo! EL MACHO CABRÍO Güelgu coyer el filu dóu d'endenantes m'enduébitchaba algamiandu na miou motchera alcuerdancies de cundu you yera guaxe, ya comu tóus non se puén cuntar per filera, per ísu xebreme d'aquín, pa dir p'acuchá, perque toes les couxes tienen la sou xaceda, ya non la quixéramus cataye nuexotrus. (Volviendo coger el hilo de los aconteceres que anteriormente en mi cerebro se barajaban dentro de las añoranzas de mi niñez, y como todos estos acaeceres no se pueden relatar en hilera, por eso me marché de éste, para ir al de más allá, que es de donde vengo ahora, porque todas las cosas tienen su propia postura, y no la que quisiéramos darle nosotros). Y aunque parecía que me había perdido por estar tan llargu lonxe (tan largo lejos) la verdad es que yo no pierdo el tiempo adornando los hechos que no deben de ser adornados, nin fiéndume en xebraures que van esfaese 'n probeces, perque 'l que non ye llicenciáu 'n filloxofía e lletres, non pué faer munches froritures con les pallabres nin les lletres, ya per ístu, tien que encaldase 'n aforrador d'istus dellicáus y'artifixusus monumentus, perque si lus mesmus que güéi día que lus manexan y'atreinan, la metá de les veces non xapien lu que falen, ya llanquen el focicu fasta les urées en telares de Pachu 'l Xabadiegu betcháus de poxa y'escosáus del granu que ye pelu que tóus muramus nista engochá vida, ¿qué fairé you que 'deprendí namái que tres meses nuna escola pública? (Ni me hondeo en deserciones que se deshagan en pobrezas, porque quienes no son licenciados en filosofía y letras, no pueden hacer muchas florituras con las palabras y las letras, y por esta razón, tienen que hacerse ahorrativos de estos delicados y artificiosos monumentos, porque si los mismos que hoy en día los manejan y cuidan, la mitad de las veces no saben muy bien ni la mitad de lo que escriben, ni otra pareja parte de lo que hablan, y meten por estos menesteres el hocico hasta las orejas, en cuestiones que los imposibilitan para después resolverlas, y si se aproximan a este nivelamiento, lo hacen sembrando una hierba productora de mermado grano, que es el punto primordial que todos intentamos recoger en esta cerda vida. Como cuento, si estos señores eruditos en estas materias se equivocan ¿qué puedo hacer yo, ¡pobre de mí!, que tan solamente he tenido la suerte de ir al colegio público tan sólo tres meses?). Cuento yo que me hallaba en aquellos mis infantiles pensares intentando saber a qué huidos pertenecían aquellas armas, y así dejé tal perder el mucho tiempo que me sobraba, cuando mis ojos retrataron el gran combate que a baja altura, muy por debajo de donde yo me encontraba, sostenían tres cuervos, que despiadada y valientemente le atacaban a un águila real, y ésta piando quizás por el dolor que le inferían los efectivos picotazos de los cuervos, o tal vez en su lenguaje maldiciéndoles llena de rabia por el no poder repeler el ataque de que era objeto. No podía defenderse de sus tenaces atacantes, porque todo su cuerpo en gran tensión estaba, ya que al volar tan bajo, todas sus enormes energías las precisaba para mover sin el menor descanso sus grandes alas, con el apremiante fin de salir de aquel espacio que al parecer pertenecía a los belicosos cuervos, que con ardorosa valentía y enquina ofensiva, disputaban tal natural privilegio, a las mismas soberanas de los cielos. Había yo presenciado muchas veces batallas entre las águilas y los cuervos, y siempre éstos las perseguían atacándoles por su parte posterior, hasta la altura donde el águila ya no necesitase mover sus alas para sostenerse, cuando esto sucedía, los cuervos precipitadamente abandonaban el combate, porque ellos sabían, que donde el águila pudiese planear, todo animal viviente que se acercara, encontraría entre sus poderosas garras una rápida muerte. Queriendo yo saber como es natural el por qué los cuervos atacaban a las águilas, un día que cuidando sus cabras junto a mí estaba un paisano llamado Máximo, que por apodo se le llamaba el «Puchegu», porque tenía tantas razones en sus hablares como palabras por su boca se alumbraran, a pesar de que el Puchegu no sabía leer ni escribir, sabía de cuentos más que el mismísimo Quevedo, e igual hacía cuando se le necesitaba de veterinario que de médico, atinaba casi siempre cuando iba a llover o hacer buen tiempo, en fin, que era Máximu el Puchegu en todas aquellas aldeas de mis amores, una Enciclopedia que aventajaría en mucho a todas las que en nuestros días nos sirven las grandes editoriales, industriadas por hombres estudiosos de las ciencias. Empezó mi amigo el Puchegu explicándome, que son los cuervos de las abruptosas montañas más bregáus (valientes) que los que moran en las valladas o pequeñas lomas, y todo porque la escasez de alimentos en las rocosas cumbres, es muy inferior a los que existen en los valles o montículos, y así como a los hombres la abundancia los hace temerosos y a veces hasta pusilánimes, y la necesidad o privaciones los vuelve por ley de vida temerarios y osados, en los animales ocurre en igual medida lo mismo, así pues, el cuervo defiende su pitanza no permitiendo que las águilas cacen a menor altura que la que les pertenece, y si desde tal situación descubren una pieza, y bajan con su endemoniado vuelo de alas plegadas la apresan y luego vuelven a elevarse al lugar que les corresponde, los cuervos no osarán ni tan siquiera molestarlas, pero si por el contrario descienden para dedicarse a cazar desde el lugar que no les pertenece, entonces los cuervos las atacan con verdadera saña y valentía y siempre logran hacerlas ascender hasta la posición que ellos consideran justa. Esto es así, porque desde tal altura las águilas sólo pueden divisar en tierra una pieza que ellos no cazan nunca, como puede ser un conejo, una pequeña res, un zorro, y hasta inclusive el mismo perro que con el pastor cuida el rebano, y también se han dado casos en que las águilas hasta han cazado un lobo, y con él entre sus garras han subido hasta sus utreras (nidos) donde le devoraban con la misma satisfacción que pudieran hacer cuando se afestinaban con las tiernas carnes de un inocente corderillo. Si las águilas pudiesen volar más bajo sin ser por los cuervos molestadas, también podrían cazar con gran facilidad, lagartos, culebras, etc., etc., y es ésta precisamente la comida que el cuervo defiende, por eso ataca al águila cuando ésta intenta apoderarse de la que él cree que es su exclusiva pertenencia. Terminó el águila al fin tras el ardoroso acoso a que la sometieron los cuervos de subir hasta la altura que ellos consideraron lícita, y rápidamente éstos plegando sus alas la abandonaron y en vertiginoso vuelo buscaron el abrigo de los arbustos de sus montañas. Terminó para mí aquel día el maravilloso espectáculo que la soberana del cielo y los bravos cuervos me habían ofrecido, y fue entonces cuando me incorporé del lugar donde me hallaba sentado, para mirar a mis cabras que guarecían (pastiaban) por encima de donde yo estaba a la corta distancia de unos cincuenta metros, lo primero que mis ojos retrataron fue el orgulloso y antipático macho cabrío, que empericotáu (subido) en un cuetaron (peñasco) a la par que espenucaba (arrancaba) las fuéas d'un pótchiscu (hojas de una enana encina), mientras que las enguyía, parecíame a mí que me estaba mirando desafiadora y despreciativamente, con sus grandes y retorcidos cuernos, su larga perilla y enorme cencerro, se me representaba como el diablo que sonriéndose ladinamente se guasaba de mi humilde persona, a la par que de mi buen Pelayu, pues a entrambos y dos el condenado nos había hecho correr infinidad de veces, por eso, tanto Pelayu como yo siempre que teníamos ocasión y traicioneramente, él le mordía sañudamente en sus cadríles (patas) y yo le atizaba barganazus (estacazos) y pedradas donde mejor encaldase (terciase). Ocurriósele a mi mente en aquellos momentos el darle un buen susto a aquel demonio con cuernos y cencerro, por eso así la escopeta con determinación, y cargada como se encontraba con dos cartuchos, apunté por debajo de donde él se hallaba con el firme propósito de tan sólo darle un susto que no olvidase en su vida, y ya sonriéndome adelantadamente por el resultado de la idea que sin más pérdida de tiempo iba llevar a la práctica, apreté los gatillos de la escopeta, y una doble y potente explosión originose que dio conmigo en el suelo por la fuerte sacudida que el arma emburrióu (empujó) con dolor en mi cuerpo. Pero escosóseme d'afechu (marchóseme del todo) tal dolor, cuando entre el repilar (ecos) de la montaña por la explosión, sentí al macho cabrío lanzar al viento grandes berridas, que hiciéronme con preocupada prontitud deducir, que aquel demonio odioso no se quejaba por el susto que pudiera recibir, sino por la perdigonada que sin yo proponérmelo le había albergado en su pelambroso y maloliente cuerpo, levanteme sin demora del pedregoso lecho donde la escopeta con su duro empujón me había acostado, y aún tuve tiempo de ver cómo el semental de mi rebano rodaba por entre los cuetus del xerrapeiru (peñas de la sierra) infiriéndose más heridas en su cuerpo que las que yo por equivocación con los dos disparos le había inferido, siendo quizás su muerte no la perdigonada que le había desequilibrado, sino los argutoxus cuetus (agudos peñascos) que cual cuchillos al rodar su pesado cuerpo por entre ellos le apuñalaban mortíferamente, por eso al detenerse en su poleamientu (rodar) detrás de un pótchiscu (encina) que encontró en su paso, dejó de berrar en el instante, que su vigoroso cuerpo perdiera la vida. Fuime yo corriendo acompañado de Pelayu que me ganó la palma en la carrera, hasta el lugar de aquel desgraciado suceso, y cuando llegué donde el chivo estingarráu (tirado, acostado) ya no contaba como enemigo vivo, vi cómo a torrentes se desangraba, a la par que Pelayu con su nutritiva sangre se fartaba (hartaba). Pensé yo con gran temor cómo decirle a mi amo lo que había pasado, él que sentía por su chivo un orgullo y continuo ponderado casi desmedido, pues siempre que la ocasión se le brindaba cuando con sus vecinos dialogaba, soliales afarrucado (faroleándose, chuleándose) decir, que no había en toda la comarca un macho cabrío que ni con mucho en raza y estatura, se le pudiese parecer al suyo. Era ya casi la hora de afalar (retornar arreando el ganado para casa) cuando se me ocurrió la idea de decirle a mi amo que el chivo por si sólo se había despeñado, así que guardé la escopeta en la cueva y apresuradamente yo temeroso y preocupado y Pelayu contento por hallarse harto, reunimos el rebaño y nos encaminamos hacia la aldea, parecía que hasta las mismas cabras que en otras ocasiones se mostraban rebeldes y saltarinas, aquel desdichado día caminaban cabizbajas y avizorantes, observando en todas las direcciones con pronunciosa alteración, buscando aquel macho cabrío que las dirigía y dominaba con su orgullosa presencia, haciéndose notar en todo momento, por el continuo tañir de su zumbiétchu (cencerro), que por primera vez en el rebaño no se sentía el caidonante ruxíu (dirigente sonido). Pienso yo que solo contento caminaba vigilante mi fiel Pelayu, porque ya nadie en el rebaño se atrevía a discutirle sus ladridos o frágiles mordiscos, cuando por orden mía a las cabras con eficiencia les infería. Más sin embargo yo, al igual que a mis cabras, algo me tenía también apresado, algo extraño para mí, por primera vez a mi espíritu esclavizaba, que ni era tristeza ni pena, pero sí era miedo y grande desesperanza. Siempre que retornaba con mi rebaño a la aldea, cuando en las atardecidas la montaña abandonaba, mi corazón ameruxáu d'allegría (rebosante de alegría) a mi garganta un torrente de cante le rogaba, y ésta inocente y falta de todo perjuicio, sintiéndose tan dichosa como los mismos celestiales ángeles, cantaba recias asturianadas, mientras que todo mi ente, afanosamente afalaba (arreaba) las cabras. Quizás cantara yo aquellas horas con más gracia que en todo el día por alegre que fuera y pudiera tener, porque por así decirlo me acercaba al sencillo y noble vivir de las gentes de mi aldea, pues diez o doce horas en la continua soledad que en las montañas me acompañaba, para un rapacín como yo era, eran muchas horas desamparado de la comunidad humana, y sobre manera yo, que con ser mi cuerpo ágil y fuerte hasta casi rayar en el desuso, empequeñecido se quedaba si le comparaba con mi espíritu tan ensoñador e imaginativo, que todas las cosas al engrandecerlas confundía, menos el miserable pan de la maxera (artesa) que mi amo me entregaba, que a pesar de ser tan escaso, jamás supe imaginar nada para engrandecerle. Estaba mi amo a la entrada de la aldea esperándome como siempre hacía para ayudarme a xebrar el rebaño, ya que como eran tantas cabras, no cogían todas en la misma corte (establo), y había que llevar parte de ellas a otra cortexa (cuadra pequeña) que estaba en la parte opuesta de la aldea. Entretenía siempre su espera el condenado de mi amo, hablando con un artesano del lugar, que se dedicaba a la fabricación de yugos y madreñas, que tenía su taller montado debajo de un hórreo, que estaba asentado a la salida de la aldea, mismamente en la desembocadura del pedregoso y empinado sendero que venía de la montaña. Desde tal lugar él sentía con antelación el potente tañir del zumbiérchu (cencerro) que ximielgaba (movía) con fuerza y hasta con orgullo el estupendo semental de su rebaño, entonces él liquidaba por el momento con el madreñeiru la conversación que estuviesen embargando, y dedicaba toda su atención a su rebano, observando con avarienta atención, en el propiar si sus ganados venían fartus óu famientus (hartos o hambrientos), o si alguna de sus cabras venía coxa (coja) por mor de haberle caído una piedra o cualquier otro accidente que hubiera acaecido, como solía ser normal algunas veces. Pero aquel inolvidable para mi atapecer (atardecer) vio antes sus cabras que escuchara el ya inexistente zumbiétchu, por eso con su vozarrón de trueno, y como una centella por mí temido, me preguntó a la distancia de una piedra lanzada cuesta abajo: —¿Qué fói lu que pasóu Xulín...? —¿El chivu perdiu 'l mayuelu...? —Quería decirme, que si el cencerro que llevaba su chivo, había perdido el majuelo, o pequeño péndulo que lleva dentro el cencerro. —Esto también era frecuente que sucediese. Contestele yo desde aquella altura con mucho menos miedo que si me encontrase ante su presencia, diciéndole que el chivo se había despeñado, y arriba en la montaña se encontraba muerto. Estas mis palabras que en el viento camino de la aldea mi voz empujó con fuerza, fueron escuchadas por mi amo que se encaricotóu (encendió) en una rabiosa tristeza, que si pudiese desahogarla, seguro que en mi persona haría él su complacencia. También la desgracia del chivo, que por mí a voces era anunciada, fue oída por algunos otros vecinos a parte del madreñeiru, y como aquel semental de macho cabrío había sido siempre tan aponderado e idolatrado por el babayu (bocazas, charlatán) de mi amo, que con su dichoso cabrón los vecinos de la aldea ya habían pescado la costumbre de decir siempre que alguien ponderaba una cosa, ¡non si paezme a mín, que moren más castrones que Manín na nuesa aldea! Bueno pues como estoy contando, todo el lugar en pocos minutos se había enterado y en parte congregado a la salida del camino que bajaba de la montaña, ya que la muerte de aquel chivo que había ya dejado entre ellos la ya dicha cantinela, les había algunos los más envidiosos y vengatibles alegrado, y a los otros los más sentimentales y nobles les entristecía la muerte de tan comentado castrón. (También se suele llamar castrones a los chivos muy grandes). Al fin entré yo en la aldea quizás con el mayor recibimiento que jamás a nadie le hicieran, y todos atropelladamente me preguntaban lo que con el dichoso castrón me había sucedido, y yo les repetía a la par que intentaba xebrar las cabras para llevarlas a sus respectivas cuadras, que se había despeñado y que todo descuatramindáu (deshecho, desarmado) se quedara en la montaña. Un ratiquín (un tiempo) más tarde, y ya siendo casi la oscurecida, tres vecinos del lugar haciendo cuadrilla con mi amo, caminaban en pos de Pelayu y mía, otra vez camino de la montaña, para enseñarles donde estaba estrapayáu (aplastado) el chivo, con el propósito de bajarle para casa, con el fin de aprovechar su piel y carnes, que serían curadas bajo las barras del xardu (secadero) una estupendísima cecina. Llegamos a la postre ya con la noche tan negra como la boca de el lobo, al xeitu (sitio) donde el chivo fechu 'n chaceiru (hecho un deshecho) ya en el frío de la muerte sin despertarse dormía, tanto Manín que yera mi amo, como los tres vecinos que le hacían compañía, sudorosos y respirando medio ahogados por el tremendo esfuerzo que suponía subir con tanta rapidez hasta tamaña altura, sin perder un momento amarraron el animal por las cuatro patas juntas haciendo cucara (en montón, juntándolas todas) con una cuerda que para tal menester ya traían, y colgándolas de un fuerte y largo palo del que también venían poseídos, echáronselo al hombro entre dos, y con menor rapidez y mayor precaución, relevándose entre ellos conseguimos llegar sin novedad a la aldea. A pesar de ser casi la media noche, aun había algunos vecinos en reunión dentro de al parecer amena charla que quizás tuviese mucho que ver con el castrón, Manín y con mi desventurada persona, esperándonos en el lugar donde el madreñeiru trabajaba. Entramos todos en procesión rumorosa en la corralada de la casa de Manín, detrás del cabrón que colgado del baral sofitado en los hombros de dos vecinos se xiringaba (balanceaba), vigilado siempre con sonrisa ladina por mi fiel Pelayu, que comprendía que al no tardar, iba a saciarse hasta el no poder manducar más, con los rojos hígados de quien en vida, le hubiera hecho correr con cierto temor con el rabo entre sus piernas. Mientras que mi amo y sus serviciales vecinos se disponían a desfoyar (desollar) colgado de unos garfios que había debajo del hórreo al desgraciado chivo, la muyer (mujer) de Manín sin parar de condolerse, y hasta inclusive queriendo a mi endilgarme parte de la culpa, me dio de cenar una escudilla de farines (harina de maíz cocida) con una taza de leche de cabra, porque la leche de las vacas la tomaban ellos y la que sobraba la hacían en manteca, que tampoco yo nunca la probaba. Por primera vez no se hallaba sentado a mi lado sacando la lengua y relamiéndose, mirándome con sus ojos inteligentes en espera que yo le tirase delante de sus narices una cucharada de mi comida a mi fiel Pelayu, pues él sabía que al lado del castrón, tenía una fiesta grande con sobrada pitanza. Comía yo vorazmente aquellas puliendras (farinas), a tan desusada hora de la noche, sin que mi mente de pensar cesara, y antes de terminar mi miserable cena, una luz que me llenó de cierto temor en mi cerebro escendiose, para decirme con su claridad, que no iba a transcurrir mucho tiempo antes de descubrirse mi mentira, porque al esmianaye 'l pelleyu (quitarle el pellejo) al castrón, le encontrarían incrustadas en su cuerpo las postas que le habían matado, y me interrogarían sobre tal suceso, siendo yo al momento un cómplice y encubridor de la muerte del condenado cabrón, que según parecía me iba a dar guerra hasta después de ser muerto. Seguramente querrían saber el por qué les había mentido, haciéndoles creer que se despeñara, cuando a la prueba estaba que fuera abatido por un tremendo pistoletazo. Bajé después de cenar a la corralada donde los hombres andaban a vueltas en la desfoyadura del castrón, a la luz de un par de candiles de carburo y no llevarían un cuarto de hora reparándoles en su circunstancial oficio de carniceros, cuando Antonón el de la Cuandia dijo sorprendido mirando para mi amo que le alumbraba con el candil en la mano para que los otros vieran mejor en la faena que encalducaban (hacían). ¡Ah Manín, isti castrón non morrióu comu diz el tou criadín despeñáu, pos tién ente 'l coración ya lus polmanes un manegáu de postes llancades, asina que si quiés saber quién l'achuquinóu, pregúntaye 'l tou rapazacu, lu que axucedióu! ¿Qué ye lu que me tas diciendu...? ¿Quién diañus diba pegái 'n tiru 'l miou cabrón ? Antonón arrabucandu d'ente les asaures del chivu cuatru ou cincu postes que yeren de grandies comu arbeyinus rancuayus, díxole 'l miou amu metiénduyes per dellantri 'l focicu: ¡Mira Manín, ístu fói lu qu'achuquinóu 'l tou chivu! (Ah Manín, este cabrón no murió despeñado como dice tu criado, pues tiene entre el corazón y los pulmones un cesto de postas plantadas, así que si quieres saber quién le asesinó, pregúntale a tu muchacho lo que sucedió). (¿Qué es lo que me estás diciendo? ¿Quién demonios le iba a pegar un tiro a mi cabrón?). (Antonón arrancando de entre las asaduras del chivo cuatro o cinco postas que eran de grandes como pequeños guisantes, le dijo al mi amo mostrándoselas por delante de su hocico: ¡Mira Manín, esto ha sido lo que asesinó a tu chivo!). Hallábame yo detrás de ellos a media penumbra, por eso no pudieron ver cómo todo mi cuerpo temblaba, y mis mexiétchas (mejillas) se encendían como las mismas brasas cuando el viento las apuxa (atiza). Quizás si fuese a pleno día, me hubiesen sacado la verdad al descubrir yo mismo por mis síntomas externos la mentira, pero la noche, encubridora de toda claridad que profané sus negras vestiduras, me ayudó a ser firme e inamovible de mi primera mentira. Convencido mi amo de que le había engañado, acercose a mí con el candil en una mano, y llena su despreciable alma de ira, y enloquecida venganza, con la otra su mano, atizome un fatáu de morráes (varias galletas, tortas, guantazos) que dieron con mi cuerpo en el suelo, y antes de que yo pudiese huir del peligro que me rodeaba, levantome del suelo con la misma mano que tan vilmente me castigara, y a la par que alumbraba mi rostro donde la abundante sangre que manaba de mi nariz lo embadurnaba, me dijo mirándome con sus ojillos de bracu (cerdo) donde la maligua ira en un brillo salvaje se enseñoreaba: ¡Ahora mismo me vas a decir hijo de perra y de republicano asesino, que el día que asesinaron a tu padre que era lo mismo que tu un embustero y un bandido, te tenían que haber envenenado a ti, para que no pudieses hacer el mismo mal que hizo tu condenado padre, vamos, dime quién fue el que disparó contra mi chivo, dímelo pronto o terminaré contigo! Y al tenor que esto me estaba diciendo, su dura mano caía una y otra vez sobre mi rostro, y fue entonces cuando aquellos hombres de entre sus manos me arrancaron, pues al no hacerlo, quizás aquella bestia humana, que había luchado en defensa de la (PAZ DE ESPAÑA) fácil me hubiera asesinado, como seguramente acostumbrado debía de estarlo, al haber practicado tal demoníaco proceder, con otros indefensos inocentes, de los miles que asesinados fueron en Nuestra Patria, por cobardes, dañinos y miserables hombres, como lo era mi despreciable amo. Fue curado con agua fresca mi amoratado y sangrante rostro por Antonón de la Cuandia, que me aconsejaba cariñosamente, les dijese lo que con el cabrón me había en la montaña sucedido, y que no tuviera ningún miedo de contar la verdad que se buscaba, pues ella misma me protegería de quien me hubiera amedrantado para que no le delatara. Cuéntanos hijo si fueron los huidos quienes al chivo le dispararon, ya que nadie más que ellos pudo hacer tal cosa, y ten presente que si no nos lo dices ahora, mañana vendrán los guardias y ya verás cómo con ellos no puedes seguir negando. Díjele a Antonón el de la Cuandia, que yo estaba dormido, y que me desperté cuando sentí al cabrón bramar desesperado al tenor que bajaba rodando por entre los peñascos, siendo aquello todo cuanto yo había visto y oído. Volvió otra vez ya más sosegado mi amo a insultarme y amenazarme, y a la postre me ordenó que abandonara su casa, pues él no fartaba bribones que lejos de cuidar su rebaño, permitían que personas tan canallas como yo lo era se lo asesinaran. Marcheme de aquella casa de noche, maltrecho mi cuerpo y deshecha de sufrimientos mi infantil alma, sin más pertrechos que los que llevaba a costillas, que eran los únicos que poseía, y que constaban de un mono de caqui hecho de la guerrera de un soldado, con más remiendinos que de plumas tiene una gallina y de todos los colores que imaginarse puede, calzado con unas alpargatas de esparto donde los calcaños se asentaban en el suelo y los dedos lo mismo hacían por no quedar de las alpargatas nada más que la parte del centro. Por primera vez desde hacía varios meses que Pelayu era o mejor dicho había sido compañero inseparable de hambres y fatigas, de juegos y caricias, de largas soledades entre ambos repartidas, por primera vez digo, mi fiel compañero ya no me seguía, me traicionaba el muy ladino por unas piltrafas que de vez en cuando aquellos hombres que carniceraban en el cabrón, le arrojaban en el empolvado suelo de la corralada, para él valía en aquellos momentos más la asquerosa pitanza, que todo el cariño que yo pudiera brindarle, ya no se recordaba el muy desagradecido de que yo repartía con él a partes iguales la escasa comida que para mi sólo me entregaba el llabascón (cerdo grande) de mi amo, en una palabra, Pelayu era un desagradecido y egoísta, propiedad que en mayor o menor cuantía, va fusionada en el instinto de todo ser mamífero de la Tierra. Llegué aquella primera noche de mi vida, que había sido maltratado, insultado, golpeado, pisoteado, arrastrado y ofendido a tan gran profundidad y altura, que dudo que a mis años en todo el mundo, a nadie le hubiera sucedido tan inhumana atrocidad, cuento yo, que hice mi entrada en la casa de mi madre, que en la sazón se encontraba trabajando en una alejada aldea, en el caserío de otra viuda que su marido había sido asesinado en el cementerio de San Salvador de Oviedo la misma noche y en el mismo paredón que fusilaran a mi padre, así pues, hallábame yo sólo en casa y eso enormemente en aquellos momentos me alegraba, pues si mi madre hubiera estado en la casa, le haría sufrir aviñonándome yo de pena, y quizás ocurriesen peores cosas, ya que mi madre era, y aun sigue siendo, y Dios me la conserve muchos años, pues fue lo mejor y lo único que he tenido en mi existencia, mujer de duro carácter, intrépida y valiente hasta no tener el más pequeño temor, de pelearse ella sólo contra todos los moradores de la aldea. ¡Cómo mi madre, nacen en un siglo pocas mujeres! Al día siguiente que era domingo, y por tener en la parroquia a que pertenecía mi aldea, un cura que para demonio había nacido, ya que el muy condenado había conseguido de las autoridades una ley, que no se quién se la había fabricado, pero el caso es que existía, y condenaba a todos los vecinos a oír la Santa Misa, y a no trabajar ni en las tierras, ni en los prados, ni en nada, bajo pena de una multa que la ley considerara justa por ser injusta. Como yo ya no tenía trabajo, pues cuidar los ganados estaba permitido, y aquel gochu de mi antiguo amo desde aquel día tendría que hacer el trabajo que como un miserable esclavo yo le hacía, me levanté tarde del único xergón de fuéa (jergón de hoja) que en la casa había, que lo había industriado de unos sacos, porque todo cuanto poseíamos que era bien poco, al terminar la guerra el honrado vencedor nos lo había robado, y no contentos con esto, todavía fusilaron a mi padre, acusándole de haber robado grandes cantidades de dinero, de haber hecho esto, lo otro, y lo demás allá, y todo porque se le querían cargar cuatro caciques, como se ha hecho en todos los lugares de mi Patria buena. Noté que me dolía el rostro y que le tenía ensangrentado, no pude mirármelo al espejo. porque éste era un lujo que en mi casa no existía, así pues, me fui hasta el río que por detrás de mi casa pasaba, y me lavé como mejor pude, secándome después a las sucias y ásperas mangas de mi mono, y sin desayunar nada, porque en la casa no habla ni la más mínima consolación de comida, me dirigí a oír la misa, ya que yo de pequeñín era muy creyente y religioso. Estando yo enredando (jugando) con algunos otros guaxinus (niños) de mi aldea, en espera que tocase la última campanada para entrar en la iglesia, vi llegar la pareja de la guardia civil y un vuelco de temor revolvió mi ánimo, que casi consiguió ordenarme que saliese corriendo, huyendo pronto de aquel nuevo peligro que me acechaba. Sin embargo no lo hice, porque o no era lo suficientemente valiente, o lo necesariamente cobarde para hacer tal cosa, lo cierto es que cesé de jugar y me quedé mirando para ellos, lleno de temor, de tristeza, de pena. Preguntaron a alguien quién era yo, uno de mis vecinos me señaló, entonces los guardias me llamaron, y yo hacia ellos avancé, cabizbajo, temeroso y desamparado, igual los niños que los vecinos me miraban sin urniar (decir) palabra, muy posible muchos de ellos, tanto fascistas como rojos, vencedores o vencidos, sintiesen una profunda pena al ver aquel niño, desventurado e inocente ruina que dejó la vil venganza de la posguerra, avanzar sin protección ni cariño de nadie hacia los guardias, al fin llegué junto a ellos y me los quedé mirando, no me gustaron sus rostros, que me parecieron dos demonios, entrambos se quedaron mirando unos momentos en silencio mi rostro, en el que se podía leer la despreciable cobardía y nefastosas intenciones, que se enraizaban en el podrido sentimiento de mi amo, pude comprobar que esbozaban una tenue sonrisa, y no pude descifrar, si era que les alegraba observar el sello del martirio anclado en mi cara, o si por todo lo contrario, me dedicaban un consuelo de lastimosa consideración. Qué enano era yo físicamente en aquella lejana y para mi inolvidable, desgraciada y maestrosa mala época, si desde mi distancia también en el momento mi señora prisionera, proyectó mi mente siempre libre, como el misterioso dios que en cada mente humana vive, cuento yo que si me observé ante toda aquella gente, asustados los unos, hartos de maltratos, satisfechos los otros, por formar parte del mando, e indiferentes los restantes por no contar nada en ningún bando, digo que si me vi tan insignificante en mayor cuantía todos cuantos me rodeaban eran, ya que ninguno de ellos optó, en defender a un niño inocente y lleno de temor, que no había cometido más delito que el matar sin querer a un chivo, que era menos cabrón que todos aquellos papalbus humanos. Uno de los guardias con el mosquetón en la mano, me acarició mi corta y jamás peinada cabellera, pues nada más que tenía dos dedos de larga, mi madre me la rapaba al cero para que los abundantes piojos en ella no sembraran la descendencia de sus miserias, y a la par que esto hacía tan despreciable celador de una ley muy poco justiciera, con palabras que pretendían ser cariñosas y amables me dijo: —Ya veo por las caricias que luces en tu rostro, que con todo merecimiento y sin ninguna duda el señor Manín te ha hecho, que eres un niño rebelde, desobediente y malo, que te niegas a decir la verdad, y por lo tanto por todos estos endemoniados pecados irás al infierno, así es, que si ahora mismo no me dices quién fue el que disparó contra el chivo de tu amo, yo también tendré que castigarte. En esto estábamos el guardia y yo rodeados por los vecinos que no decían ni pío, cuando hizo acto de presencia el señor cura, que relevando a la autoridad de su palabra no así de mi persona, me aconsejó apoyando sus frases en la Divinidad de Señor, para que les contase la verdad que me liberaría de todos mis sufrimientos. Díjele al cura lo mismo que al guardia que yo estaba dormido, y que sólo me había despertado al oír al chivo berrar a la par que bajaba por entre los peñascos rodando. La ruda mano de aquel guardia, que seguramente había sido toda su vida un rústico campesino y que la guerra le había liberado de tan honrado lugar para colocarle en el más delicado de los oficios, como es el de servir con dignidad a la Justicia, cuento yo que aquella pesada mano de aquel hombre que pensaba que las personas había que tratarlas como a las bestias con las que él hubiera vivido siempre, dejó de acariciar mi cabeza y sus dedos se aferraron como si fuesen fuertes murgazas (tenazas) a una de mis uréas (orejas), y sonriéndose como si me estuviese el muy hipócrita acariciándome, a la par que me rogaba que le contase la verdad, me apretujaba con tal fuerza, que el dolor que me inyectaba me hacía ver todas las estrellas. Creo que lo que más le molestaba aquel cobarde representante de la ley, no de la Justicia, era que yo, que la vida ya me había forjado en saber llevar el sufrimiento, ni llorara, ni gritara ni menos me quejara de nada, por eso el infame seguía despiadamente con todas sus fuerzas apretándome, aun es hoy el día, que cada vez que me recuerdo de aquel momento mi oreja se pone tan rápidamente colorada, que hasta me molesta el calor que alumbra. Así en este atroz sufrimiento yo me debatía, sin que nadie de los allí reunidos por mí intercediera, dentro del horripilante dolor que me producía aquel estrapayáu d'uréas (retorcimiento, aplastamiento de orejas), cuando llegó mi madre ante la concurrencia, pues como era domingo, bajaba la pobre de aquella aldea donde toda la semana había estado trabajando, trayendo encima de la cabeza una manieguina (cesta) llena de viandas que en el caserío le habían dado a cuenta de su esfuerzo. Cuando mi madre me vio a mí, en tal escarnecimiento, tiró la manieguca al suelo, y llena de una fuerza airada que la multiplicaba, se acercó tan randa como una centella hasta mi verdugo y arrancándole el mosquetón de un fuerte tirón de entre su mano, le pegó con él tamaño golpe encima de sus costillas, que dio con él como si se tratara de un muñeco de trapo en tierra. Antes de seguir con esta cierta historia, voy hacer un inciso, para describir muy someramente cómo era mi madre en aquella época. Era joven, aun no llegaría a los cuarenta años, y a pesar de su juventud, ya había perdido la pobrecita dentro de los mayores sufrimientos que se puedan imaginar, a dos hijos que luchaban en la guerra, a su marido que fuera fusilado y a todo cuanto poseía. Mi madre como perteneciente a la más ancestral raza astur, era rubia, con el pelo del color de la miel, o de la escanda sazonada, tan abundante lo tenía, que cuando lo llevaba suelto y se acuruxaba (agachaba) le tapaba todo su cuerpo como si lo cubriera con una preciosa manta. Sus ojos eran a veces tan azules como el transparente cielo de una mañana de primavera, y en ocasiones eran tan verdes como los mismos campos de nuestra aldea. Era tan pura y recia como la misma madre naturaleza, inamovible en sus decisiones, honrada y justiciera. Era una auténtica astur procedente de la primera raza que pobló las ubérrimas montañas de mi noble tierra, y no una mistificación como somos hoy en día más del noventa por ciento de las gentes asturianas, enraizados con todos los colonizadores de nuestra tierra. Mi madre enojada era una invencible fiera, y tranquila y serena, era tan hermosa y dulce como incomparablemente lo es mi asturiana tierra. Y ya dicho con suficiente claridad como era esta excepcional mujer, vuelvo a centrarme en el desaguisado que mi madre justicieramente preparara, con una valentía y decisión tal, que dejó a todos perplejos y anonadados, pues el guardia que en posición ridícula espanzarrado moraba en el suelo, desde tal lugar miraba con ojos desorbitados a mi madre que con el mosquetón en la mano y a la par que se lo arrojaba con fuerza y mala sangre contra su pecho le decía: ¡Yes un llimiagu, lu mesmu que toes istes xentes que conxentíen, qu'dellantri de la mesma ilexia del Faedor, y'en prexencia d'isti cura escosáu de coyones ya xusticieres razones, lú mesmu que tous vuexotrus que sois una cabaná de baldreyus, que tu que yes un cachiparru, martirizares a isti nenín pequenu, ya s'ístu faedis con miou fíu qu'entavía 'l probitín non sabe dúnde come, ¿qué faeredis con les prexones mayores? (Eres un rastrero baboso, lo mismo que todas estas gentes que te consienten, que delante de la iglesia de Dios y ante la presencia de este cura que no tiene ni cojones, ni justicieras razones, lo mismo que todos vosotros, que no sois nada más que un rebaño de cobardes, que tú que no eres nada más que un parásito martirizaras a este pequeño niño. Y si esto haceís con mi hijo, que todavía el pobrecito no sabe de dónde come, ¿qué hareis con las personas mayores...?). El otro guardia que sin lugar a dudas parecía un hombre con mejores sentimientos que el gusano que me había martirizado, intentaba sujetar a mi madre propinándole palabras que le aconsejaban que no complicara más las cosas, mientras que su repugnante compañero se levantaba del suelo, y ya con el arma entre sus manos, la enarboló por encima de su cabeza en amago de dejarla caer encima de mi madre a la sazón que con una inquina maligna y cobardosa le decía: ¡Si fuese usted un hombre, ahora mismo le partía la cabeza en dos para que al final de su existencia comprendiera usted, que el deber de todo ciudadano es respetar a la ley! A lo que mi madre le respondió de la siguiente manera: —Si you fora un home, a usté había qu'allevantalu dóu tá, p'ancuandiálu debaxu tierra, que ye 'l llugar quéi cuerresponde a la xentuza baldreyante comu ye usté. Ya tocante a la ley que reprexenta, que ye tan betchá de maldáes comu usté mesmu, pásula you ya toes les prexones decentes pente les piernes ya mexamus per echa. ¡Perque isa lley que tantu cacaréa achuquinóu ya t'achuquinandu a fatáus d'iñocentes, sin respetar nin al vietchu que t'encantu la xepoltura, nin al xoven qu'entavía non golióu 'l tafu de papalbus ya rapiegus que tienen tous los comedores que la endubiechan y'esmarachen! (Si yo fuese un hombre, a usted había que levantarle del lugar donde se encuentra para enterrarle bajo tierra, que es el sitio que le corresponde a la gentuza cobarde como lo es usted. Y tocante a la ley que tanto cacarea, que está tan rica de maldades como usted mismo, la paso yo y todas las personas decentes por entre las piernas y meamos por ella). (¡Porque esa ley que usted representa, ha asesinado y está asesinando a muchos inocentes, sin respetar ni al viejo que ya se encuentra al borde de su sepultura, ni tampoco al joven que todavía no se ha olido, el característico mal hedor que emana de los comedores, indeseables y ladrones que la han hecho, así como ustedes que atropelladamente obligan a punta de pistola y látigo a que se cumpla!). Aun puedo ver en los rostros de todas aquellas gentes que nos rodeaban, desde esta asquerosa celda donde viviendo el presente que me aprisiona en esclavo de unas injustas ordenanzas, mi mente desdoblándose en dimensiones pasadas, añora con tristezas y alegrías, las primeras alumbradoras fuentes de toda mi desgracia. Sí, veo los ojos asustados de algunos de mis convecinos, que al escuchar aquellas graves y acusadoras palabras que mi madre airada, enloquecida y por toparse en su justo desquiciada, le decía a aquel guardia que tan cobardemente la amenazaba. Sí, veo como todos ellos con tristeza pensaban, que mi madre no iba a salir de aquel asunto bien librada. Pues en aquellos tiempos por menor delito, al paredón de fusilamiento llevaban a personas más recomendadas. Vi los ojos de aquel guardia ruin y rastrero, vilos cómo se llenaban de una alegría satánica, quizás en otras ocasiones ya por él vivida, cuando a tantos inocentes martirizaba o asesinaba. Vi cómo dejó de amenazar a mi madre, cómo colgó el mosquetón de su hombro, y metiendo la mano sonriendo canallescamente en su macuto, sacó unas relucientes esposas con las que se disponía a encadenar a mi madre en el lleldar (acaecer) que le decía: —La voy a llevar a usted y a su hijo detenidos hasta el cuartelillo, y allí, le enseñaremos a usted a respetar la ley y el orden, ya verá usted cómo cuando nosotros la dejemos, no se le ocurrirá jamás ofender a la ley y al régimen, ni aun en su propio pensamiento. Y en cuanto a su cachorro, que parece ser tiene su misma casta, también le enseñaremos a decir la verdad aunque tengamos que arrancarle la lengua. Fue entonces cuando uno de los dos principales caciques de la aldea, que también ye menester que cuando encarte les diga cómo eran, le dijo al guardia con palabras amenazadoras: ¡Dexe tranquíl ista muyer ya 'l sou fíu, pos güéi mesmu vou cuntaye you 'l sou xefe la clás de guardia que ta fechu. (Deje tranquila a esta mujer y a su hijo, y hoy mismo le voy a contar a su jefe la clase de guardia que está hecho, que se ha dejado desarmar por una mujer cuando cobardemente usted martirizaba a su hijo, poco puedo poder yo si no le hago catar covixu noitre ufixu (oficio), perque nisti de guardia paeme amindi que nun ten llixa (arte, valer, etc.). La fuerza y poder que tenían aquellos desalmados caciques en aquellos tiempos de desalmados vivires, achindi mesmu xuntu lus mious güétchus (allí mismo frente a mis ojos) quedaba bien claro, porque aquel guardia aviñonáu de miéu (lleno de miedo), se justificaba rastrera y servilmente pidiéndole perdón aquel hombre que no había sido en toda su vida nada más que un verdadero canalla, per ístu miou má noxá fasta cuaxí la llocura dista maneira le falóu (por esto mi madre enojada hasta casi la locura de esta manera le habló). —Lu que me faltaba per uyír, que tena que debéi cumplíus a isti baldrayu d'achuquín, que dexóu la nuexa 'ldina xemá de güerfaninus dexamparáus de la mán del Faidor ya de lus homes. (Lo que me faltaba por escuchar, que tenga yo que deberle favores a este cobarde de asesino que dejó la aldea sembrada de huérfanos desamparados de la mano de Dios y de los hombres). ¿Nun foste tóu sou banduerru de lus enfermus el que denuncióu 'l miou home paque me l'achuquinaren na cárxel d'Uviéu? (¿No has sido tu comedor, canalla de los infiernos el que ha denunciado a mi marido para que me lo asesinasen en la cárcel de Oviedo?). ¿Ya con lus fíus de Manolón el Gocheiru...? ¿Qué foi lu que fixiste conechus baldrayán? Que yeren un par de rapazus más bonus qu'el pan d'escanda qu'enxamás fixerun mal a naide, ya cundu taben per aquíndi de millicianus, ya tóu t'encovaxabes fugáu per les branes, tóus xapiemus na cabana que t'empayaretabes, ya tantu nuexóitres perque yeras veicín comu aquechus ñocentinus rapazus qu’achuquinasti deximiémuste xempre pa que nun te prendieren. Que fatiquinus forun lus probetayus rapazus, y'anxín pagarun con las sous vides les sous fatezas, pos se te viexen deñunciáu, nistes gores tabes fechu 'n meruxéiru de merucus, xustamente lu que yes, y'echus taríen vivus al lláu de lus sous pás. (¿Y qué has hecho con los hijos del Cerdero?, que eran un par de mozos más buenos que el pan de escanda, que no han hecho más mal los pobrecitos, que cuando fueron al servicio militar por la quinta; y estuvieron por estos contornos de milicianos, mientras que tu andabas por la braña huido, y sabiendo nosotros en la cabaña donde te refugiabas, no te hemos denunciado porque eras nuestro vecino, aunque tuvieras la idea política que te diera la gana, que no debe de ser ninguna, porque te parió tu madre canalla desde la entraña, pues como te estoy diciendo, tanto aquellos grandes rapazos como nosotros, te olvidábamos siempre para que nunca te cazaran. ¡Qué tontos fueron aquellos pobres y desgraciadinos muchachos, y así pagaron con sus vidas sus tontezas, pues si te hubiesen denunciado, a estas horas, tu estarías hecho una verbena de gusanos, que ni más ni menos es lo que eres, y ellos estarían vivos al lado de sus desesperantes padres!). Todos escuchaban a mi madre silenciosos y asustados, considerando algunos con tristeza, que mi madre se había vuelto turulata (loca) para atraverse a manifestar acusadoramente ante los guardias, el cura y el pueblo, lo que todas las gentes de la aldea sabían que era cierto, pero no se detuvo mi madre en el acuse que le hacía aquel villano de todas sus bellaquerías, pues al no encontrar nadie que la importunara, siguió con su palabra y con igual fuerza mortificándole de esta manera: —E nus tiempus d'endenantes, cundu lus roxus mandaben lu mesmu que vuexotrus facedis nagora, non trañia l'esquilona de l'ilexa p'axuntanus en conceyu p'uyír la misa tres el cura, perque pieschada taba la casa del Faidor, ya con lus curas lus roxus nagua querían, peru a pesar de tar tan lexus del Faidor, a naide s'achuquinóu n'aldea, ya se morrierun un par de rapazus, fói nel frenti, peru nagora que tenemus l’ilexa 'l entestate, y'un cura que coyius de la man quiér chevanus a tóus pel atayu de non sei que Dios, ya non sei que cielu, pos con tou isti telar, entremedáu de cures, ya caciques comu lu yes tóu, de confexones, mises ya xermones, achuquinasteis n'aldea 'n poucus dies, más xentes que de mala manera, enxamás de lus xamases en Asturies murrierun. Se tóu xupiés so lladrón achuquinante, lu mesmu que toes istes xentes que m'acorrelan, lu que you tenu xufriu nes comunicaciones de la muerte que se encaldaben na cárxel d'Uvieu, dúnde 'l miéu ya 'l espavoríu facien fuercia, únde 'l fríu enxenebráu la entraña te queimaba, únde les chárimes esbocáes en el glayíu xapoixaben, atristeyáus ya dollores qu'eszarapicaben, tous lus xentíus de cuantus escuchaban. Non puéu apoixar de mious videtches, lus güeyus enfervecíus de aquechus homes, qu'agoxáes allumbraben engafuráes chárimes, con les manes tembluqueántes per el miéu, acoyendu con desesperación las rexes de fierru, que non lus dexaben en postreira vez, abrazar a la sou muyer ya lus sous fíus, qu'ameruxáus de cariñu, ya betcháus de dollor, choraben ya glayaben, xiringáus per el amore que profexaben naquel home, que yera 'l pá de lus fíus, el mantín desous quereres, y’l caidonal del sou llare. Naide algamía per mor de aqueches rexes de fierru entemedades, falagar cómu postreira despedida, a la muyer nin al home, nin lus pequeninus fíus, que güerfaninus naquecha nueche diben quedaré, perque banduerrus baldreyus lu mesmu que tóu, lus deñunciaben y'acusaben de faer fatáus de couxes, que ni nel xoñéu lus probetayus dacuandu lleldaren. Tóus nun mirabamus atristeyáus per debaxu la borrina qu'acobertoriaba lus güeyus encarnispáus pe les chárimes, ya lexus de falanus tantes couxes, nel tiempu tan escosu que nus daben, esfaíamonus en playíus choramiqueirus llastimeirus e nes fanes más mortales. Enclicáus tous per un dollor que nes entrañes esquiciáu t'esgarduñaba, tabamus fatáus de xocenes muyeres que güéi toes viudes y'esgraciaínes semos, enlloquecides y'engarrinchades a les rexes que a la llibertá ya la xusticia trincotiaben. Nagua podiamus decinus, perque la pallabra afogábase na conguetcha qu’el alma esfaída pe la tristieza sacupaba, sous penares nel gargüélu, a munchus el dollor añuedábayes el celebru con tal prietura, que esmurgazábanse col xentíu perdíu nel enllabanáu xuelu. Alcuérdume comu s’agora mesmu fora, ya xamás de lus xamases tal desxusticiáu, endiañáu, baldreyóuxu ya chuquinamientu de xentes abondes d'eches tan iñocentes comu isti rapacín, que la mesma lley qu'achuquinóu a suo padre, martirizóulu a él, ante 'l cura, que mangonéa la mitá la aldea, y'isti banduerru de cacique dumeña entrambas partes, ya tous voxoutrus qu'empaparáus per el miéu, olvidósebus defender tou lo güenu per lu que lus vuesus homes llucharun ya morrierun ¡Sin alcuerdume d'aqueches canallesques comunicaciones que se lleldaben na cárxel d'Uvieu, ya non esborraránseme de les mious vidatches metantu que la vida me acompañe! (En los tiempos ya pasados, cuando los rojos mandaban lo mismo que vosotros hacéis ahora, no tañía la campana de la iglesia, para llamarnos y rejuntarnos a todos en fraternal comunidad, para escuchar la misa detrás de un cura, porque cerrada estaba la Casa de Dios, y con los curas los rojos no querían saber nada. Pero a pesar según parecía de que se encontraban muy lejos del Hacedor, a nadie asesinaron en la aldea, y si han muerto un par de jóvenes, ha sido luchando en el frente. Sin embargo ahora, que tenemos la iglesia siempre abierta y un cura que asidos de la mano, quiere llevarnos a todos por el camino más corto para alcanzar, no sé a qué dios, ni tampoco a qué cielo, pues con todos estos sucederes que ahora están pasando, entretejidos por los curas, y por caciques como lo eres tú, de confesiones, misas y sermones, habéis asesinado en la aldea en pocos días, más gentes que de mala manera, jamás de los jamases no contando estos tiempos, en todo Asturias han muerto. Si tu supieras so ladrón y asesino, lo mismo que todas estas gentes que nos rodean, lo que yo he sufrido en las famosas comunicaciones de la muerte que se hacían en la cárcel de Oviedo, donde el miedo y el pavor, hacían fuerza, donde el helado frío que el temor producía, al mismo tiempo las entrañas te quemaba, donde las lágrimas deslocadas en gritos lastimeros se posaban, haciendo tristezas y dolores tan inmensos, que despedazaban todos los sentidos de cuantos escuchaban. No puedo apear de mi cerebro los ojos enardecidos de aquellos hombres, que a cestadas alumbraban envenenadoras lágrimas, y con sus manos temblorosas por el miedo, cogían con desesperación las rejas de hierro, que les prohibían por última vez, abrazar a sus mujeres e hijos, que llenos de cariño y ricos de dolor, lloraban y gritaban desesperadamente, movidos por el amor que profesaban a aquel hombre, que era el padre de los hijos que quedarían ya para siempre desamparados, el amante esposo de sus quereres, y el fuerte guía de sus lares. Nadie alcanzaba por la causa de aquellas rejas de hierro fuertemente entretejidas, halagar como última despedida, a la mujer ni al hombre, ni a los amados y pequeños hijos, que huerfanitos aquella noche si iban a quedar, porque indeseables cobardes lo mismo que tu eres, les habían denunciado y acusado, de haber hecho muchas y malas cosas, que ni en el sueño los pobrecitos, jamás ni habían pensado. Todos nos mirábamos entristecidos, por debajo de la niebla que nublaba los ojos enrojecidos por las lágrimas, y lejos de hablar de tantas cosas en el tiempo tan corto que nos daban, nos deshacíamos en lamentos lastimosos, que nos precipitaban en los abismos más mortales. Agachados todos por un dolor que en nuestras entrañas enloquecido sin piedad las arañaba, estábamos en aquella triste ocasión, muchas jóvenes mujeres que hoy todas viudas y desgraciadas somos, enloquecidas y agarradas con desespero a aquellas rejas, que a la Libertad y a la Justicia pisoteaban. Nada podíamos decirnos, porque las palabras ahogábanse en la garganta, que el alma deshecha por la tristeza, vertía en ella sus penares. A muchos el dolor les aprisionaba el cerebro con tal fuerza, que se desvanecían privados del sentido entre las losas que poblaban el suelo. Recuerdo como si ahora mismo estuviese sucediendo, y nunca jamás, tal injusticia, endiablada cobardía, y canallesco asesinamiento de gentes, muchas de ellas tan inocentes como este pequeño, que la misma ley que asesinó a su padre, le está martirizando ahora, precisamente ante la presencia del cura, que es el dueño de la mitad de la aldea, y de este indeseable de cacique, que domina entrambas partes, y de todos vosotros que llenos y dominados por el miedo, os olvidasteis de defender todo lo bueno y hermoso, por lo que vuestros hombres lucharon y murieron). (¡Sí recuerdo aquellas canallescas comunicaciones que se hacían en la cárcel de Oviedo, y que ya nunca podrán borrarse de mis sienes, mientras que la vida me acompañe!). Recuerdo perfectamente cómo todas aquellas gentes escuchaban a mi madre entre asombrados, y compasivos, entre temerosos avergonzados y ofendidos, y quizás hubiesen escuchado muchas más injusticias que habían hecho no los caballeros y valientes soldados, que denodadamente lucharon hasta conseguir la victoria, ni tampoco las juventudes que militaban en el partido triunfador, sino las gentes maduras, caciques que habían conservado la vida en entrambos bandos, que llenas de un odio vengativo y endiablado, habían hecho ellas más muertes criminales en la paz de la posguerra que todos los leales luchadores de enemigos bandos. Digo yo que mi madre con su cordura de mente les hubiese seguido acusando, si el cura, muy oportuno y diplomático, como son todos los religiosos de carrera larga, no se ausentara sin decir palabra, y ordenara al sacristán que tocase la última campanada, para entrar a la iglesia con el fin de escuchar la misa. Y ahora diré, que mal dicho está que yo diga que el sacristán tocase la campana, porque no había tal campana, ni en la iglesia de mi aldea ni en ninguna otra en todo el valle, ya que los rojos, se las habían llevado todas, no sé con qué fin ni propósito, como tampoco puedo comprender porque quemaban los santos que jamás les harían ningún daño, y dejaban con vida a indeseables como los caciques asesinos de mi aldea. Lo cierto es, que como campana de la vieja iglesia de mi aldea, había un trozo de raíl colgado del pórtico con una alambre, donde aporreaba el sacristán, con un martillo medio deshecho de los de cabruñar la guadaña. Nada más que el toque comenzó hacerse sentir, fueron las gentes desfilando tras la llamada de la postrera campanada, sin que nadie se osara replicarle a mi madre ni tan sola una palabra, bien fuese de desagrado o de conformidad con cuanto había enardecidamente manifestado. Todos se adentraron en la casa del Señor donde yo creo, que si el Nazareno pudiese apoixase (apearse) de la Cruz, no dudo que a todos ellos una tocata de barganazus les esfargayara. (Paliza de palos que en ellos prodigara). Dejó mi madre de reñir a voz en grito, pero siguió haciéndolo muy quedadamente, a la par que con gran remango recogía su cesta, que colocándola esta vez debajo el brazo, nos encaminamos para nuestro lar, mientras que aquellas gentes, culpables unas e inocentes las otras, le rogaban a Dios, los unos por sus pecados monstruosos ya cometidos, que en El no habían pensado cuando los ordenaban, los otros, quizás le pidieran paz y prosperidad para ellos, sus cosechas y ganados, pero Dios no escucharía ni menos ayudaría, ni al pecador tal vez arrepentido, ni al inocente libre de pecado, y lo sé por propia experiencia, porque yo, tantas veces le he llamado, suplicado y rogado, siempre a cuestas con el temor, la miseria y el desprecio que el mundo en mi había sembrado, y jamás El se dignó ni tan siquiera escucharme, porque si me hubiese escuchado, y no remediara con prontitud ni nefastoso sufrimiento, yo diría ya sin el menor equívoco, que el Dios que todos tememos y adoramos, no es nada más que un diablo. Y esto sin lugar a dudas es así, porque Nuestro Señor está harto de nosotros hasta la misma coronilla, y por eso pensó ya en inmemoriales tiempos, que o liquidarnos a todos, y olvidarse sin pena y con prontitud del mal invento que había industriado, o dejarnos vivir a nuestro aire, sin preocuparse ya para nada de nuestros haceres, hasta que la muerte nos lleve a su presencia. Caminaba yo detrás de mi madre, sujetándome con la mano mi dolorosa y sangrante oreja, que más doloroso sufrimiento me había reportado, cuando aquel imbécil y canalla de guardia me la había retorcido, que si me hubiesen molido todo mi cuerpo a palos. Llegamos a la postre a nuestra humilde casa, y siempre sin parar de reñir mi madre, de maldecir y de amenazar, estongóu 'l llar (limpió la cocina) de añejas cenizas, y con la rapidez con que ella solía hacer las cosas, tizóu ‘l fuéu (prendió el fuego) y después, puso un cazo lleno de agua con sal y unas hierbas (que ahora no sé cómo se llaman, pero que son muy buenas para las heridas) a hervir, y mientras que hervía, s'encaldóu nel trabayu de pulgar patacas (se hizo en el trabajo de mondar patatas), de las que había traído de la aldea de donde venía. Cuando el agua estuvo en su punto, que fue en el momento que ella terminara de aliñar las patatas ya listas para ser fritas, se dispuso mi madre a curarme, y al tenor que lo estaba haciendo, y viendo yo en su rostro retratado el cariñoso sufrimiento que por mí sentía, ella como siempre intentando disimular toda emoción, me preguntó dando muestras de un enfado cariñoso, ¿que qué era lo que había sucedido, o en qué líos me había yo alojado, para que los guardias me hubiesen puesto el rostro como un Ecce Homo? —Díjele a mi madre que el guardia no me había hecho nada más que estrapayáu l'uréa (deshecho la oreja), y que las otras heridas me las proporcionara el amo Manín, por las causas del condenado cabrón que ustedes ya saben. —Vi cómo las recias manos de mi madre temblaban al tenor que a mis heridas con aquella agua milagrosa me lavaba, sentí cómo su voz enardecida juraba y perjuraba contra aquel Manín de los infiernos, al cual ella decía, le iba a colgar la foiz (hoz) del pescuezo. Dio por terminada mi cura y en instantes me preparó la comida, que consistía en un buen cazo de patatas fritas con grasa de tocino, un gran cantezu (pedazo) de pan de escanda, y un escudiecháu de lleiche con borona (taza de leche con pan de maíz), y ya fartuquín fasta ‘l rutiar (harto hasta el eructo), preguntele que si podía ir a dar una vuelta por la aldea, a lo que ella me respondió afirmativamente, recordándome con amenazas, el que non m'engarricra con lus oitres rapacinus. (Que no me pelease con los otros niños). Cuando me dirigía al lugar donde todos los chicos por costumbre teníamos de reunirnos para enredar (jugar), en una de las callejas de mi aldea, me topé con Pelayu, que seguramente habría abandonado a su amo en el monte, por el extraño de no verme a mi como sucedía siempre. ¿Porque qué animal o persona con sentimientos nobles y cariñosos, podría vivir en la soledad del monte en la compañía de una repugnante bestia, como lo era Manín nuestro amo...? Viome primero Pelayu que yo a él le avistara, y casi estoy por asegurar, que me había olfateado antes de que yo desembocara en la calleja, donde él buscándose la vida por todos los rincones husmeaba. Porque yo jamás había visto a Manín, darle al pobre de Pelayu de comer nada, ya que Manín solía decir dándoselas siempre de razonero eficiente, que el perro no se le podía dar la esllaba óu llabaza de fregar lus cacíus (las aguas sucias residuos de lavar los cacharros de la cocina) porque estaban los bracus na cobil urniándu per llapalas (cerdos en el cubil gruñendo por tomarlas), que al perro lo único que se le podía dar, era aquello que no tuviese aprovechamiento para nada, como les llixes de les vaques cundu betchaban, de las uvées ya les cabras, óu cuallesquier oitra molicie que paque nún fediera menester yera encuandiála (como las libraduras de las vacas, de las ovejas y las cabras cuando parían, o cualquier otra porquería que para que no oliese mal, fuera necesario enterrarla). Vino Pelayu hacia mí envuelta su alma perruna por una gozasa alegría, pero me di cuenta con pena profunda, que no hacía tal acercamiento dentro del desenfado y gracial camaradería que en todas las ocasiones él conmigo usara, pues por primera vez mi buen Pelayu, para acercarse a mí, rastreramente se arrastraba, no era por el miedo de que yo le apaleara, ya que jamás ni de palabra le había ofendido, era sin duda porque se sentía muy avergonzado de haberme abandonado la pasada noche, cuando tan triste y solo me encontraba, y quizás más le necesitara. ¡Pobre Pelayu! ¡Qué alma más humana tenía, y a cuántos humanos, el alma de los rabiosos perros les dirigía! Me agabuxé (agaché) a su lado, envuelto yo por una sana, jovial, y angelical alegría, le besé su rostro varias veces entusiasmado, y acaricié con gozo su fino y sedoso cuerpo, y olvidándonos entrambos él de su cobardía y yo del rencor que pudiera por su gesto guardarle, nos fusionamos en un abrazo risueño y cariñoso, donde él dando pequeños ladridos por los que manifestaba su alegría y pena, me lamía una y mil veces las heridas que adornaban mis mexietchas (mejillas), y quizás se estuviese jurando, que aunque le costase la vida, nunca de mi lado se alejaría. Toda aquella tarde, estuve jugando al «llanque» y a la «palombietcha» con el único amigo de verdad que en la aldea tenía que se llamaba Muel. Pobre amigo mío, murió cuando apenas tenía veintiocho años, reventado por el más duro y esclavizante trabajo, que desde su niñez y en mi compañía, fustigados por el hambre y la necesidad, entrambos y dos a las severas órdenes de su padre, como serradores en casi todos los montes de mi Asturias, habíamos llevado a cabo, al final, su cuerpo ya deshecho, explotado y gastado, fue consumiéndose en la triste soledad del sanatorio del Naranco, donde murió devorado por una tisis galopante. Tenía Muel dos o tres años más que yo, y sin embargo éramos los dos de la misma estatura, y empezamos a serrar madera manualmente los dos en el mismo día, teniendo yo en la sazón, tan sólo trece años, fue nuestro maestro su propio padre, y nos trataba como nadie se puede imaginar, ya que no había día, que no nos untara ‘l focicu (nos azotaba) por lo menos un par de veces. No es que aquel hombre y excepcional trabajador fuese malo, no nada de eso, es que el pobre precisaba por fuerza mayor, para poder desarrollar el duro trabajo del serrador, que nosotros hiciésemos el trabajo de hombres y no éramos nada más que dos niños. Digo yo que aquella tarde, le conté a mi amigo Muel, como había encontrado en la montaña la cueva de las armas, y así hablando de nuestros proyectos, acordamos que al día siguiente subiríamos hasta ella, para jugar hasta cansarnos con aquellos juguetes de verdad. Así es que a la oscurecida retornamos cada uno para su casa, saboreando por adelantado lo felices que al día siguiente habíamos de ser. Caminaba en pos de mí, tan contento y satisfecho como siempre mi buen Pelayu, sin preocuparse para nada de que él, era un esclavo de Manín, y no un ser libre que pudiese hacer lo que más le conviniese, pero al llegar a la esplanada donde asentada estaba la bolera, lugar clave donde se reunían todos los vecinos de la aldea, después que concluían sus trabajos, bien fuese para charlas y cambiar impresiones, o para jugar unas partidas a los bolos, como cuento, allí estaba Manín, en diálogo con unos vecinos, ya de retirada para su casa después de haber encerrado las cabras, cuando vio a su desleal Pelayu, que muy contento y moviendo con gran felicidad su rabo, me acompañaba a mí, como si yo fuese en vez de él su amo, dejó a su contertulio con la palabra en la boca, y cambiando su pacífica charla por la riña loca, embistiome a mi con ofensiva y pecaminosa palabra, al mismo tiempo que con la vara que portaba en su mano, descargó sobre el confiado Pelayu tal varazo, que a quedarse el pobre tan sólo un segundo condoliéndose del acuciante dolor que en su cuerpo se anidaba, seguramente que hubiese llevado sobrada ración de varazos, que fácil la dejarían sin vida in situ. Pero no hizo tal cosa mi buen Pelayu, sino que salió huyendo como alma que se lleva el diablo, lanzando en el aire ladridos, que yo creo que no eran por el profundo sufrir que le proporcionara el castigo, sino que en su lenguaje, seguramente maldeciría aquella bestia con figura humana, que era capaz de azotar despiadadamente a un inocente niño, o de asesinarle a él mismo, que no se encontraba con más culpa, que de despreciar a su amo, por canalla y miserable. Y lo propio que Pelayu hizo, no lo dejé yo para más pensado, y a la vez que me perdía en la carrera, huyendo de aquel reptil repugnante y asqueroso, recuerdo que con rabia enloquecida yo le dije: ¡Fíu de put, baldreyu, llimiagu! (Hijo de puta, cobarde, rastrero, baboso..., etc., etc.). Pero miren ustedes por donde, estaba mi madre allí cerca en casa de una vecina hablando de sus cosas tranquilamente, cuando al sentir al Manín que me ofendía, al perro ladrar por la caricia que había recibido, y a mi insultándole poniéndole como un pingayu (de lo peor), salió mi madre de casa de su vecina, con todos sus muchos ánimos aviesporáus (envenenados, aguijoniantes), y cogiendo un palo que allí a mano había, bien seco y sudado, porque hiciera su servicio sirviéndole de mango a una fexoria (azada), se dirigió con extrema rapidez y silenciosamente al lugar donde Manín estaba, y sin decirle ni una sola palabra, empezó a darle palos con aquel formidable mango, que la suerte a Manín le cupió de que nuestros vecinos la detuvieran, porque sino, creo que le hubiese matado. «LA MULTA O EL REFORMATORIO» Al día siguiente, mi amigo Muel, yo y Pelayu, subíamos alegremente hacia la montaña, con locas ansias de llegar pronto a la cueva, con el infantil y firme deseo, de jugar hasta saciarnos con aquellas armas, recuerdo a mi querido amigo, futuro candidato al igual que yo, a la penosa esclavitud que como serradores nos aguardaba, la veo con su sana sonrisa, pintada en sus pequeños y vivarachos ojillos azules, acariciar una y otra vez, con una alegría inmensa aquellas armas, no existía para nosotros en el mundo, en aquellos felices momentos, nada que pudiésemos apreciar tanto, como aquellos mortíferos juguetes, de los que en la sazón, éramos los únicos señores y dueños, nos hallábamos fuera de la cueva, enredando cada uno con su escopeta, y una canana repleta de cartuchos colgada del hombro a la bandolera, Pelayu, desentendiéndose de nosotros mitigaba su hambre cazando grillos y mariposas, o cualquier otro insecto que plugiérale y fuérale rentable para entretener su enflaquecido estómago. Después de cansarnos de hacer la instrucción marcando el paso con la escopeta al hombro, emulando a los soldados cuando hacían prácticas en nuestra aldea, yo le dije a mi amigo señalándole el lugar, que desde aquel mismo sitio, yo había tumbado de dos certeros disparos al cabrón de mi amo. Muel, sacando dos cartuchos de la canana y metiéndolos dentro de la recámara de su escopeta, me dijo que él también pudiera haberlo hecho, y para asegurármelo de que no marraría el tiro, me señaló una piedra rojiza que había muy cerca de donde muriera el chivo, y a la par que se ponía la escopeta en el hombro para materializar lo que había asegurado, me decía ilusionado: —¡Fíxate Xulín!, ya veras cómu la desfaigu nun fatáu de cachiquinus—. (—¡Fíjate Julín!, ya verás como la deshago en mil pedazos—). El doble disparo retumbó dentro del natural silencio de la montaña, como si se tratase de un ruidoso trueno de las tormentas de los veranos, las águilas y los cuervos, así como todos los pájaros y animales que moraban por aquellos aledaños, moviéronse de sus lugares, graznando las aves al levantar el vuelo, y quizás las alimañas agudizasen al oído para saber el peligro que pudiese traerles aquel espanto. Hasta Pelayu dejó su caza insectívora para ladrar desaforado, como si presintiera que otro cabrón había sido abatido, que le haría de nuevo volver a hartarse, o tal vez nos estuviese reprimiendo, queriendo con su lenguaje decirnos, que aquella xuxeante folixa (crecido ruido, alegría, juerga, etc., etc.) que tan amanicomiadamente entamábamos (enloquecido ruido que hacíamos) no iba a reportarnos buenos resultados. Lo cierto fue que mi querido amigo Muel, no atinó a deshacer aquella rojiza piedra contra la que había disparado, y yo alegrándome por su fracaso, cargué con rapidez mi escopeta, me la puse en el hombro, y disparé contra aquel blanco otros dos disparos, tampoco pude yo hacer puntería, y él mofándose de mí, cargó de nuevo su escopeta con notoria alegría, a la vez que me aseguraba que de aquella no fallaría, volvía a disparar sin importarle para nada el tremendo culatazo que nos solían dar aquellos guerreros artefactos. Y así, una y otra vez, atenazados por un gozo y felicidad que nunca con tanta fuerza a nuestros juveniles espíritus había con entera libertad creado, disparábamos con alegría ilusionada contra aquel aproxetáu cuctu (enrojecida piedra), creyéndonos guerreros invencibles, o cazadores afamados. Muy posible yo me creyera un jefe poderoso, justiciero y honrado, que cada disparo que hacía, l'eszarapaba les vidatches d'uno de lus baldreyus homes, que habíen achuquináu ‘l miou padre. (Le deshacía las sienes de algunos de los cobardes hombres que habían asesinado a mi padre). Lo cierto fue, que tras de quemar veintitantos cartuchos cada uno, la piedra seguía en su sitio, y nosotros un poco desilusionados, hicimos un pequeño descanso, en el que acordamos cambiar de blanco. Disponíamos de nuevo hacer más atinadas prácticas sobre el rugoso y fuerte tronco de una encina, cuando Pelayu salió de junto nosotros y con apremiante prisa ladrando, contra un intruso que nos visitaba, guiado al parecer por el atronador ruido, que con nuestros alegrativos disparos formábamos. Era nuestro mal recibido visitador un rapazacu (mozalbete) que andaba por aquellos montes a la caza de la perdiz, que había endemasía nutridos bandos, que bajaban a veces hasta los sembrados d'arbeyinus y'oitres semáus (de guisante y otros sembrados) más alejados de la aldea, y ni el gran espantapáxaru tenía llixa de xebrayus (espantapájaros tenía fuerza para espantarlos). Jerónimo se llamaba aquel jovenzuelo indeseable, que había heredado de su padre toda la cobardía y males tales, que muchas gentes de mis lugares, le estarían rabiosa y odiativa, despreciable y asquerosamente maldiciendo, hasta que el Hacedor les llevara de este mundo tan poco lleno de humanidades. Era hijo de este sujeto tan maldecido, cacique de mi aldea con vuelos tales, que no del todo satisfecho con enviar para el otro barrio algunos de sus inocentes convecinos, en el acaecer se dedicaba, a que a sus vecinos la ley, que había, muy moldeable para dar por buenas todas las denuncias avaladas por caciques facciosos como él, se ensañara con crecidas multas, que al no tener dinero la gente aldeana para satisfacerlas, tenían que vender parte de sus ganados, y sabedores los tratantes por ser lobos de la misma camada aunque con diferente collor (color), que los campesinos tenían que vender sus reses con abonda priexa (mucha prisa) para satisfacer aquellas multas antes que se enrodietcharen (enredaran) peores males, pues como cuento, aquellas aves de rapiña de tratantes, se unían todos de tal manera, que lograban desbaratar los mercados hasta tal punto, que más que comprar, lo que hacían, era robar dentro de la ley a los aflijidos y siempre maltratados campesinos. Al quedarse los desdichados aldeanos sin sus ganados, por la causa de aquellas multas, que la verdad era nadie sabía que era lo que castigaban, aquellas asesinantes multas que la ley les inxertaba (injertaba), que les hacía dentro del acuciante temor que en aquel lleldar (ácaecer) era aterrante, deshacerse de sus ganados para pagar tan diabólicas y desnaturalizantes sanciones. Y como los campesinos, por lo menos en todas las embrujadoras aldeas de mi melgueira tierrina (dulce tierra), y me supongo que tal sucederá en todas las aldeyuelas del mundo, sin ganados de tiro no pueden trabajar sus erus (tierras), tenían que por fuerza mayor, agenciárselo aunque fuese dentro de las más viles condiciones, y así, el canalla de cacique de mi aldea, daba vacas, yegüas, cabras, y ovejas a la comuña (condición) que tan sólo el agobio de la desesperante necesidad hacíales aceptar, con lo que se condenaban a ser esclavos de un ganado que no era de ellos, siendo en la mayor parte de las ocasiones las ganancias completamente nulas, pues si una res se moría, se despeñaba, la mataban los lobos o la devoraba el oso, no la perdía el dueño, sino el comuñero, y así, de esta miserable forma, este canalla de cacique, explotaba vilmente a muchos campesinos que por imperativa necesidad, eran comuñeros de este indeseable asesino, que no había hecho la guerra en las trincheras, porque su cobardía era tan grande, que le había obligado a pasar toda la contienda escondido en los montes, y ahora que la guerra ya terminara, era cuando él verdaderamente la hacía, en la entristecida y enlutada paz que poseían las gentes de mis aldeas. ¿Cuántos despreciables seres como este nefasto individuo había en mi Patria... ? ¡¡Yo creo que honradamente debemos todos de reconocer, que había un par de ellos en cada aldea, y en las villas y ciudades me supongo que morarían muchos más!! Cuento que llegó el Jerónimo con su escopeta al hombro acompañado de su perro perdiguero ante la nuestra presencia, y ufanándose altaneramente quizás pensando que nos iba a hacer, lo que le diera la gana, nos dijo con apariencia muy enojada, al mismo tiempo que nos ofendía con sus palabras: ¡Haber decirme pronto, ¿dónde habéis robado estas escopetas?, si no queréis que vos falague ‘l llombu con ista bardiaca! (que nos moliera a palos todo el cuerpo con una vara que portába en sus manos). No despegó sus labios en el momento mi amigo Muel, porque el padre de aquel llabasquín (cerdo pequeño) era el dueño de los ganados de su casa, y por aquello de que el amo siempre, sin la razón con la ganancia anda, no le refutó pequeña palabra. Pero yo que ya me había creído que aquel babayu de guaxón (farolero, fantasma de mozalbete) se iba apoderar de mis armas, las que yo creía que eran de mi entera propiedad, le dije sin miedo y desafiantemente, que aquellas escopetas eran mías, y que ni él ni nadie sería capaz de quitármelas. Entonces Jerónimo mirándome acusadoramente me replicó seguidamente con estas palabras que me condenaban: ¡Entonces... tu fuiste el que mató antes de ayer al chivo de Manín? ¡Si yo fui!, le dije envalentonado y poseído de una airada rabia, a la vez que le encañonaba con la escopeta y amenazándole firmemente le aconsejaba: ¡Fáinus el favore de dexanus nel nuexu antroxu, ya colar pel mesmu xeitu per únde sen chamate 'llegasti, se nun quiés que faiga nel tou ventrón, el mesmu buracu quei fexe nus fégadus del cabrón de Manín! (¡Haznos el favor de dejarnos con nuestra alegría, y márchate por el mismo sitio, por donde sin llamarte has llegado, si no quieres que haga en tu barriga, un orificio parecido, al que le hice en los hígados del cabrón de Manín!). —Y fue entonces cuando Muel valientemente apoyándome con su amenazante escopeta y con sus advertientes palabras le dijo: ¡Mira Jerónimo, no tiene nada que ver que mi padre se arrastre frente a vosotros, por el miedo de que le quitéis el ganado, pero yo ahora no soy mi padre, y si no sales en el momento corriendo como una exhalación (centella, rápido), me parece a mí, que te vamos a coser a perdigonazos! Justificándose Jerónimo con el atropello que en el miedo se cosecha, dio media vuelta y casi a las carreras, tomó las de villadiego, a la par que se alejaba murmurando no se qué amenazas. Su perro, quedose unos instantes olisqueándose con Pelayu, al que yo achuché (azuzé), y Pelayu que para engarradiercharse (pelearse) era una ardorosa fiera, saltó como un león, atacando con un furor endemoniado al fino can perdigonero, y si no es por Muel, me parece que allí en el mismo lugar que había muerto el chivo, Pelayu hubiera despachado, aquel hermoso, cariñoso e inocente perro. Quedámonos muy satisfechos y gozosos, a la par que en nuestros espíritus, navegaba el orgullo perfumándose con la vanidad Humana, y todo, por haber acoyanáu ya féchule moscar ameruxáu de miéu (acojonado y haberle hecho huir, lleno de miedo) al hijo de uno de los amos de la aldea, que en un principio se había creído, que le sería sencillo hacer con nosotros cuanto le viniese en gana. Durante algún tiempo, estuvimos llindiándu (vigilando, cuidando) a Jerónimo por ver el camino que se tomaba, pues teníamos el temor que se ocultara para después sorprendernos, pero no fue así, y al final muy contentos ya le vimos corriendo que se las pelaba en compañía de su perro, desembocando en el pedregoso camino que le conducía a la aldea. Sabiéndonos libres del temor del adefesio de Jerónimo, y olvidándonos en el mismo instante de cuanto con él nos había acontecido, volvimos a nuestro peligroso juego, de disparar las escopetas contra diferentes blancos, y así, hablando de nuestras cosas con satisfacción que nos embargaba dentro de una felicidad pasajera, deslizábase el tiempo sin enterarnos, hasta que a la postre, dimos fin a todos los cartuchos que teníamos, y fue entonces, cuando decidimos esconder las armas en la cueva, y con los hombros doloridos por las sacudidas que nos propinaban las escopetas por los disparos, disponíamosnos muy contentos en el regreso para nuestras casas, y para simular que veníamos de la leña, agenciámosnos unos tochacus de pochiscus (leños de encina) y poniéndonoslos al hombro, bajamos corriendo por entre los vericuetos y las serpenteantes sendas, hasta llegar al camino real que nos conduciría a la aldea. El ubérrimo valle de alegría alborazada, que poblaba por entero nuestros espíritus, viose en unos segundos nublado y con rapidez cubierto, por un zozobrante y temeroso manto, nacido del retrato que nuestros ojos hicieran, cuando a la entrada de la aldea, justamente en el mismo lugar donde por costumbre, mi amo solía esperarme para xebrar (apartar) sus cabras, estaban aguardándonos los guardias, en la alegre compañía de Jerónimo, que poseyendo las mismas indeseables zunas (costumbres) que su padre, no había perdido ningún tiempo en ir hasta el cuartelillo para delatarnos. Yo tentado estuve cuando me percaté que eran los mismos guardias que el día anterior me habían cobardosamente martirizado, de tirar los garbetus (leños) que llevaba en el hombro, y salir corriendo para huir de aquel verdugo que sonriéndose ladinamente, quizás estuviese pensando su enrevesada y nefastosamente, el volver a esforgayame (arrancarme, estriparme, deshacerme) la única oreja que me quedaba sana. Sin embargo, logré dominar el miedo, y dejando a Muel que abriera la marcha, llegamos a la postre ante la presencia de ellos, y aquel canalla de guardia, no se dirigió a Muel a pesar que unos metros delante de mí iba, sino que vino sonriendo malignamente hacia mí, con las mismas asesinas intenciones que el hambriento lobo lleva, cuando para satisfacer sus ansias del espíritu y la carne, sin el menor miedo se lanza, sobre el inocente corderillo que no tiene a nadie que le defienda. Antes de dirigirme la palabra, aquel demonio con tricornio, que a fe mía desprestigiaban, porque hermosa para el pueblo es la esclava de la Justicia, cuando todas sus obligaciones y credos justamente da cumplidas. Digo yo, que lo primero que hizo fue cogerme mi oreja sana, apretarme un poco para ponerme en atención, y luego mirándome altanera y sonrientemente me dijo: ¡Ahora ya no me negarás de que no has sido tu quien disparó sobre el cabrón de tu amo, y me supongo que también me dirás, dónde has conseguido las armas, maldito pilluelo, hijo de una bruja y de un rojo republicano, o comunista sin entrañas! Tiré los tochucus (leños secos) al suelo apremiado por el dolor que de rabia me desencaldaba (deshacía), con tan mala fortuna que por mí no había sido pensada, que diéronle en las piernas de aquella fiera uniformada, y gran dolor en él tuvo que lleldarse (hacerse), porque dejó de esfarugarme (deshacerme la oreja), para acariciar con gestos de dolor la caña de una de sus piernas, al mismo tiempo que yo hacía lo propio con mi oreja, que ya colorada como una guinda, me resquemaba como si estuviese ardiendo. Mirome con ojos extraviados por la rabia que le enloquecía, y siendo mayor la fuerza de su cobardosa entraña ya en poder de las iras que lo movilizaban, que el dolor que su cuerpo sentía, soltome de revés dos guantazos, que dieron conmigo en tierra, con el rostro manando abundante sangre. Fácil siguiese abofeteándome, pues ya estaba enclicándose (agachándose) para hacer conmigo vayan ustedes saber qué, cuando intercedió su compañero que asiéndole por un hombro, con desprecio y enfado le dijo: ¡Lo que terminas de hacer con este pequeño es una canallada, y como otra vez intentes tocarle del pelo la ropa, te las vas a entender conmigo! ¡¡Estoy harto de tus abusos, y de tus odios y desprecios por todas las gentes desgraciadas!! Ayudome aquel buen guardia a levantarme, y después con su propio pañuelo limpiábame el rostro de sangre, y al parojo que esto hacía cariñosamente me decía: ¡Te juro que nadie te volverá a martirizar más pequeño, y ahora si tu quieres, y que conste que ni te ordeno ni te obligo a contarnos nada, dinos de una vez dónde están esas malditas armas que tanto doloroso daño te han originado! Dime cuenta pronto que de seguir negando no sacaría en limpio nada, ya que el baldroyán (cobarde) de Jerónimo había descubierto ya todo, y a poco listos que fuesen, nada más que les conduciese al lugar donde nos había sorprendido, darían pronto con la cueva, donde se ocultaban las armas. Así que acompañado de Muel y de Pelayu, y seguido de cerca por los dos guardias y el delator de Jerónimo, guielos a paso rápido por entre las vegetativas y pedregosas sendas que serpenteaban por casi inaccesibles lugares, pronto me alegré al comprobar cómo aquel despreciable guardia que tan sañudamente me había martirizado, abarquinaba (respiraba) con penoso trabajo, al mismo tiempo que se deshacía en copiosos sudores el condenado, lo mismo que la manteca fresca expuesta al sol en el verano. Al observar el penoso esfuerzo que aquel guardia repugnante y gordo, imbécil y malvado, tenía que realizar para seguirnos, apreté más aun el paso, que casi se convirtió en carrera y que sólo Muel y Pelayu pudieron aguantarme alejándanos en cuestión de segundos un largo trecho de nuestros enemigos, que en el lleldar (acontecer), ya se habían detenido para hacer acopio de energías unos momentos. Aproximadamente aun no habíamos caminado ni una décima parte del trayecto que nos separaba de la cueva, y ya el llimiagu (baboso) de aquel guardia, se encontraba casi d'afechu despaxaretáu (deshecho), seguramente que antes de llegar al final, en la mente de aquel fucheiru (estercolero) humano, se dibujaría el ruin pensamiento, de maldecir a la ley que como enyordiáu pioyu (sucio piojo) servía, al cachiparru (parásito) que me había delatado, y a mí, por no haber seguido negando. Muel y yo con satisfacción nos reíamos de aquellas gentes, que en nuestras infantiles y sin cultivar mentes, habíamos retratado como personas que tenían menos llixa (fuerza, arte, valer, etc.) que un mure entre las zarpas de un gato. Estaríamos como a la mitad de la andadura, cuando la distancia que nos separaba ya era enorme, y a pesar que de continuo nos ordenaban que no corriésemos tanto y que procuráramos ir siempre a su lado, la verdad es, que ya les habíamos perdido todo miedo y que no les hacíamos el menor caso. Fue entonces cuando se me ocurrió la idea de decirle a mi amigo Muel, que cuando llegásemos al potchisquéiru (encinal), yo me adelantaría corriendo con todas mis fuerzas, para volver aquel mismo lugar antes que ellos lo hicieran, pero después de haber ya ido a la cueva, para poder esconder para nosotros, dos pistolinas muy atongadetas (bonitas, curiosas), que era una pena que se llevaran los guardias, y que nosotros podíamos esconder en cualquier lado. Y así lo hice, y logré regresar, mucho antes de que ellos, llegaran escadriláus (derrengados), claro que descontando a Jerónimo, porque éste andaba tanto como con la lengua si quisiera andarlo. El caso fue que los guardias aquel día se llevaron las armas, y a los cinco o seis días, regresaron a la aldea preguntando por mi madre y el padre de Muel, para llevarles hasta el cuartelillo, con el fin de no sé qué preguntarles o darles. Cuando mi madre en compañía del padre de Muel regresaron del cuartel, estábamos nosotros xugaretiándu (jugando) debajo del ñoceón (nogal grande) que había a la entrada de la aldea, que tanto como tenía de frondoso y grande, eran de pequeñas, escasas e insípidas sus nueces. De donde viene un adagio asturiano que dice: ¡Mucher grandie ande óu non ande, peru tantu s'espatuxa, comu senún lu fixera, en dalgún lláu fae bona atongadura! (Mujer grande, ande, o no ande, pero tanto si camina, como si no lo hace, por grande en todos los lugares estorba). «Claro que se me olvidó decir, que menos en el catre, para añuedar el cibietchu cundu nun hay oitra, pequenina, atongaina ya melgucira». (Para hacer el amor, cuando no hay otra, pequeñita, bien hecha, y tan dulce como lo que debe ser vivir en la gloria). Digo yo que al ver nuestros padres corrimos hacia ellos, y cuando ante su presencia nos encontramos, casi sin darme cuenta vi a mi amigo rodar por el suelo, por la fuerza vigorosa del tremendo castañazo que su padre le llantó nuna mexietcha (le plantó en una mejilla), pero antes de que yo me percatara del peligro que sobre mí se cernía, vime acochetáu (cojido, sacudido) por mi madre, que me allumbróu (alumbró) un mamplenáu (muchos) pescozones, tan seguidos y atinados, que me parecía que todos me llegaban en ringlera, no teniendo que esperar uno por el otro, para que no se enfadasen ninguno. Y allí mismo por este procedimiento que nuestros progenitores nos hacían, comprendimos que nada bueno los guardias a nuestros padres les habían hecho. Y claro que no era nada respetable ni justo, sino un atropello despiadado, inhumano, mezquino, repugnante y apartado de la Justicia a tanta distancia, como la que existe desde la Tierra hasta el Infinito Cielo. Resulta que la canallesca ley que en aquella para mí inolvidable época existía, nos había condenado a ir a un reformatorio, o a que pagasen nuestros padres una multa de ciento cincuenta pesetas en papel del Estado, en el término de treinta días. Y fue entonces cuando yo empecé a preguntarme, ¿que qué era lo que tenían que reformar en mi...? ¿Acaso entraba en la reforma que aquella ley que estaba por todos los rincones de la Patria haciendo encima de los vencidos y sus descendientes, asesinar a nuestros padres, hermanos, parientes y hasta madres, privarnos de nuestra libertad, y robarnos cuánto teníamos? —¿Aquella ley digo, todavía tenía que reformar algo más en mí, que en un principio ya no hubiese inhumana y endemoniadamente reformado? Yo que era en aquel lleldar un pobre niño de poco más de ocho años, condenado precisamente por la misma ley, a no tener jamás ya el amoroso cariño de mi padre, yo que había sido condenado como todos los jóvenes hijos de los vencidos y encarcelados y asesinados padres, yo que estaba lleno de hambre, de miseria, de sufrimiento y de una soledad inconsolable, yo que si quería comer un trozo de pan duro, tenía que caminar descalzo y medio desnudo, por entre las zarzas y guijarros de las montañas, esclavizando mi cuerpo y mis sentidos, en el cuidado de unos ganados que no eran míos, a mí, a un ser así de natural, puro, desamparado y desgraciado, ¿aún quería aquella entroyada (sucia) ley reformarme por considerarme malo? —Yo nunca he sido político, pienso ahora, ni tampoco con mis palabras harto vulgares y aldeanescas, pretendo fomentar el odio hacia nadie, soy ante todo un liberal disciplinado, que ama a mi Patria, por la que estoy en cualquier momento dispuesto a morir, pero me creo con el suficiente derecho de contar al mundo de cuanto yo he sufrido, que es el retrato de tantos otros huérfanos de guerra que lo mismo que yo tanto sufrieron, aunque más en duda, pongo que lo hubieran hecho, quiero contar todo lo que considero que siendo verdad, no debe ser olvidado, y desearía con toda mi alma, que mis palabras tuviesen repílos (ecos) más clarividentes, que los que en su origen se formaron, para que llegasen a todos los oídos, y en sus mentes gigantesca Humanidad digna y justa edificasen, que diera paso a una libertad liberal y disciplinada, que atrancase (cerrase, peslase) sus puertas a todo cuanto no fuese digno y honrado, de esta sencilla y natural manera, la fraternidad sería por primera vez, el tesoro más puro, luminoso y deseado, que la Humanidad en toda su existencia hubiese conquistado. En este relato, que para muchos críticos comedores, que sólo saben fartase comu gochus (comer como cerdos) e intentar con sus medios deshacer lo que alguien con más capacidad creativa que ellos, más bien o peor ha edificado, digo yo, que muchos críticos fanáticos defensores de normas idealísticas, que con sus leyes en la ocasión asquerosamente convencionales, que lograron deshacer el destino que a mi vida creo que le pertenecía, al igual que a toda la generación de los hijos de los perdedores, no les agradara en absoluto, que un hombre que fue despojado de cuanto poseía, y empujado vengativa y canallescamente al arroyo, cuando él por ser un niño, no podía defenderse, tenga ahora la osadía, con sus pobres medios culturales, d’abayucar la trelda (revolver la porquería), que nadie hasta el presente, tan ajustada y verídicamente pudiera contar jamás. Digo porquerías, pues es eso precisamente lo que suelen dejar las secuelas de una guerra civil, y pobre de aquellos países que la sufran, porque sus hijos quedarán divididos, y los perdedores, tendrán que soportar un yugo, que más flojo, o menos prieto, esclavizándolos los ha de postergar. En este relato retrato yo, al vencedor y al vencido, menos al perdedor de quien soy hijo, ya que he tenido la desgracia de conocerle cuando el desventurado ya era un vencido, pero con el vencedor he vivido siempre, sirviéndole con decencia y honradez, silenciosamente observándole siempre, y no recibiendo de él, nada más que calamidades y ofensas, y sin embargo, nunca le odié, siempre disciplinadamente le serví, y si en el lleldar se siente ofendido por lo que de verdad digo, espero que se comporte conmigo, de la misma manera que con él siempre yo he hecho. Sé que estas narraciones no se han de publicar en mi Patria, porque la censura no permitirá que el hijo más humilde, cuente una verdad que denigra no a mi querida y noble España, sino algunos de sus inamovibles sistemas, pero tengo la firme certeza, que algún querido hermano país, sin el menor odio ni rencor sí ha de hacerlo, y con esta mi voz del pueblo, sencilla y natural, ubérrima y estéril, millones de seres de la Tierra habrán de saber, que hoy todavía, vive en mi Patria, la mitad de una generación, descendiente de los perdedores de la sanguinaria Guerra Civil que empobreció a la más maravillosa nación del mundo como es mi España, apartados de todo acceso a cualquier puesto de responsabilidad, bien en el gobierno, en los sindicatos, o en cualquier otro lugar, de responsabilidad de la Patria. Y desde aquí, invito a todos los españoles para que investiguen esto que he dicho, y ya verán como es una verdad, que no admite discusión posible. Cuánto placer sentiría yo si me pudiese expresar con ustedes en la maravillosa, ancestral y rica Lengua Asturiana, pues para mí, decir las cosas en Castellano es un verdadero fastidio, con tantos puntos y comas, y demás signos ortográficos, que para un hombre sin estudios de ninguna clase como yo, es una verdadera tortura, pues mi imaginación que idea y piensa con la fuerza de un enorme río enloquecido, a la hora de querer contar estas copiosas cosechas, que hasta en los mismos sueños me alumbra, cuando me pongo a escribir todos estos pensamientos y acaeceres, al expresarlos en español, meto la pata hasta los corbétchones, por esto ruego me perdonen, y háganse a la idea, de quién les está hablando, no es nada más que un humilde aldeano, sin más escuela que la siempre dura universidad de la vida. Y con la fortuna o desgracia de haber nacido con el embrujador duende de ser soñador, no por aparentar, por ocio o por estudio, sino con la intima necesidad que me tortura el alma, al mismo tiempo que me embarga dentro de una felicidad, que me hace en ocasiones ser dichoso, sin jamás haber sido feliz, y en otras dimensiones me llena de tal tristeza, que en apariencia sin sucederme nada, me encuentro tan apenado y deprimido, que todo cuanto me rodea y hasta yo mismo, me parece la pestilente porquería, con que se harta sin jamás hastiarse, el nefasto diablo al que entusiasmados y egoístas servimos. Enteponíu colaba you dellantre de miou madre, espatuxandu caleya adiantre, afalau per las engafuráes pallabres de miou má, camín de la nuesa teixá. (Conducido corría yo delante de mi madre, caminando rápido calleja arriba, arreado por las envenenadoras palabras que mi madre me dirigía, a la vez que hacia nuestro hogar nos acercábamos. Yo miraba arisco para ella, pensando que me iba alcanzar presto, para propinarme ante mis vecinos, otra somanta (paliza) como la que de aun mi cuerpo se condolía. Al fin llegamos a nuestra casa, y ya en ella encoyíu (encogido) por el temor, aguardaba resignado que mi madre calmara su furia dándome una nueva cuera, que mereciéndola, no la merecía. Estaba visto que llevaba unos días, que todos los golpes me habían elegido a mí para sus descansos, primero el cobarde de mi amo, que con sus asquerosas manos, me había puesto el rostro, tan descalabrado que no había en él un lugar sano donde coyera una guya (cupiera una aguja), después el canalla del guardia, que me dejara las orejas tan maltratadas, que me parecía que no eran mías, y para finalizar mi madre con aquella argurtóuxa tocata que m'apurriera (alta paliza que me propinara), que según me parecía, no había sido nada más que la parba (desayuno breve) de la que se esperaba Furibunda y desesperada asiome mi madre por mis maltrechos hombros, y al mirarme yo en sus hermosos y enojudos ojos, pude ver en lo más profundo de ellos, el desmesurado amor que la pobre me tenía, y lejos de azotarme como yo pensaba, sólo me preguntó muy apenada y preocupada: ¿De dónde vamos a sacar esas ciento cincuenta pesetas Xulín? ¡En alguna parte hijo, nos las agenciaremos, porque yo no permitiré que esta canallesca ley, hecha por indeseables sin entrañas, te lleven al reformatorio, donde ellos se tenían primero que reformar, para no seguir sembrando entre los desventurados vencidos, tanta vengativa y nefastosa canallada! Al día siguiente al rayar el alba, después de desayunar el rabón, (leche ácida cocida con harina de maíz) del que yo sí que me harté, pero ella la pobre apenas comió unas cucharadas, armada mi madre de un azáu (hacha) que había pedido prestado a un vecino, y yo de una foiceta (hoz) de podar la leña, fuimos al monte comunal a baltiar (cortar) leña, pues un carro de leña de encina, roble y espinero, que pesaba más de tres mil kilos, pagaba el maestro panadero, de la única panadería que había en el concejo, cincuenta pesetas por él, así que teníamos todo un mes por delante, para preparar los nueve mil kilos de leña, que nos proporcionarían las ciento cincuenta pesetas, con las que calmaríamos las iras de aquella inhumana ley, que tan despiadadamente nos había castigado. Parecía que mi madre poseía la fuerza del más intrépido de los hombres, talmente era un gigante que con una fiereza incomparable, chorreando sudor y espelurciada su rubia cabellera al viento, cortaba sin el menor descanso encinas, robles y espineros, mientras que yo imitándola en cuanto podía, podaba aquellos arbustos con el más grande de todos mis entusiasmos. Serían las tres de la tarde y no habíamos hecho aun el más pequeño descanso, cuando mi madre me dijo que buscase caracoles, que se criaban en abundancia por aquellos lugares, tal cosa hice mientras que ella prendía un buen fuego, y allí asamos los caracoles que al ser atacados por el calor, estiraban su cuerpo asándose perfectamente, y fue aquella asquerosa comida la que mitigó nuestra hambre. Y así un día, y quince, y veinte, hasta que logramos preparar sin desfallecer ni descansar, los tres carros de leña, acarreándolos a las costillas, en otras ocasiones poleándolos (haciéndoles rodar) por entre los zarzales y las peñas, hasta poder llegar con tan copiosa cantidad de leña, al estratégico lugar donde el panadero con su carro, pudiera cargar la leña. Estábamos embalagándola (apilándola) mi madre y yo muy ufanos y satisfechos, de la difícil victoria que habíamos en tan escaso tiempo conseguido, porque en duda pongo, que pocas gentes en todo el Universo en las circunstancias que nosotros nos encontrábamos hubieran podido lograrlo. Digo yo que en tal trabajo nos encontrábamos amontonando aquella leña, que todos los tochos (leños) medio descortezados por la cantidad de veces, que fue menester rodarlos por entre los cuetus (piedras) que poblaban aquel xerrapeíru (sierra) daban señales y no por los cortes de las herramientas, de haber sufrido lo indecible por encontrarse despeyexáus (despellejados) hasta casi el total emporricamiento (desnudez) de las arnas (cortezas) que los cubrían. Nuestras físicas humanidades se encontraban tan maltrechas después de tantos días de sobrehumano trabajo y de raquíticos y deplorables alimentos, que tal parecía que éramos cadabres (cadáveres) vivientes, sino supiesen cuantos nos conocían, que éramos dos invencibles barras del más puro acero. Yo descalzo de afechu (del todo) y mi madre con las alpargatas dándoles vueltas alrededor del tobillo, imposibilitadas del menor encatesu (remiendo) todas nuestras escasas vestiduras lucíanse tan acuchilladas, como si fatáus (muchos) puñales anárquicamente las hubieran rasgado. Y nuestras pieles por todos los lados se encontraban arraguñáes (arañadas), pinchadas, magulladas, en definitiva martirizadas por las piedras, por los espinos, por la infinidad de arbustos que en aquella sierra casi inaccesible para las mismas cabras, yo y mi madre como dos guerreros invencibles, cortamos aquellos tres carros de leña, que al decir de mi madre, servirían estupendísimamente bien para amagostar (asar) a la propia ley, y a los sinvergüenzas y deshumanizadores fascistones que la vieran fechu (hubieran hecho). Y en postura tan deplorable se empobrecían nuestros desventurados cuerpos, por todo lo contrario, nuestros espíritus se lucían sanos y fortalecidos, orgullosos y alegres, por haber conseguido aquel trabajoso y casi imposible triunfo. También solía decir mi madre dentro de una rabia y desilusión enfurecida, que si los «roxus» (rojos) hubiesen batallado con el mismo ardor, e indómito entusiasmo que nosotros habíamos puesto, todos los fascistones de Europa serían nada para vencerlos, ni en lo más mínimo. Vuelvo a repetir, que concluíamos mi madre y yo de empericotar (apilar) los cuatro leños que faltaban para dar por terminada aquella proeza, cuando la diosa fortuna nos vino a visitar en la forma de Falu el maderero, que más o menos, esto fue lo que nos hizo, y nos dijo: ¡Buenas tardes Lluza!, que así era como llamaban en asturiano a mi madre, ya que en castellano su gracia es Luzdivina. ¡Se ‘l tou home allevantara la motchera, ya te viera a tí ya ‘l tuo fiyiquín, nel estáu que vus deixó la llamazoúsa ley del venceor, paime amín, qu'el probetayu espavoríu per tan grandie inxusticia, oitra vez se morrería! (Si tu marido volviera al mundo y te viera a ti y a tu pequeño hijo, en la situación que os ha dejado la fangosa ley del vencedor, me parece a mí, que el pobre lleno de un enloquecedor pavor por tan grande injusticia, otra vez se volvería a morir). —Recuerdo yo muy bien, lo mismo que si en este momento de nuevo lo estuviese viviendo, lo que me ha hecho esta canallesca ley que ahora a ti te martiriza, cuando en los frentes de Teruel me cogieron prisionero. Me internaron en un campo de concentración, y me dieron más palos que días me quedan de vida, aunque muerra tan viétchu (muera tan viejo) como Marcelín el de Fresnedo, que le llevó Dios cuando pasaba de los ciento diez años. Como comida nos daban una lata redonda de sardinas o bonito, que los prisioneros le llamábamos «el reloj», ya que así era de pequeña. Cuando te salía podre, que sucedía la mayor parte de las veces, te pasabas el día haciendo vigilia. ¿Cuánto te va a dar el panadero por esta leña Lluza? ¡Hombre yo creo que son tres carros buenos, y como está pagándose a diez duros el carro, pues me dará treinta! ¿Algamate? (alcánzate para la multa). ¡Sí Falu, ye lu xustu! (Es lo justo). Rafael, que así se llamaba Falu, (uno de los hombres más honrados, trabajadores y enteros que yo he conocido), a la vez que del bolsillo interior de su chaqueta sacaba la cartera dijo: ¡Mera compañera, voy a venir con el camión de la compañía maderera y llevar toda esta montaña de leña a Trubia, yo te voy a entregar ahora por ella trescientas pesetas, si después vale más, ya te daré el resto, y si vale menos, considera ese dinero que te di, como regalo de un roxu decente ya honráu comu tú le yes miou neña! (Rojo decente y honrado como tú lo eres mujer). Al día siguiente que era feria semanal en la capital del concejo, pidiole mi madre prestado a una buena vecina amiga suya un paxiechacu (traje, vestido) y unas zapatillas, y así vestida de prestado la pobre, se trasladó bien de mañana a la Villa, pagó la multa a aquellos canallas que servían a una ley tan ultrajante, que a los vencidos y sus inocentes descendientes peor que a apestosos esclavos nos trataba. Luego, después, compró ella un paxietyín (un vestidito), unas zapatillas y unas madreñas, para mí, un buzo, que era la vestimenta que entre los pobres se estilaba, unas alpargatinas y unas fuertes madreñas, y después de mercar algunas cosas necesarias, vino para casa la mar de contenta y satisfecha. Y ahora yo me pregunto a muchos años de distancia, viviendo aquellos por mí vividos pisoteados y vengativos tiempos, ¿a qué asesinas, sucias y cobardosas manos, irían a parar, aquellos nuestros dineros, ganados con el sobrehumano esfuerzo y la más justa honradez, manchados por la sangre de nuestras heridas producidas en el agotador trabajo, y mojados por tantas gotas de sudor, como de estrellas debe de haber en el infinito cielo? ¿No se dan cuenta amigos lectores, que injusticias como ésta, o de otra índole aun mayores, deben de contarse al Mundo, pese a quien pese, para quienes las escuchan forjen en sus sentimientos, de que en toda guerra, y sobre todo las civiles, dejan tras de sí, primeramente el dolor más deshumanizante, después las venganzas más pervertidas, que darán vida con fuerza ilimitada, a la repugnante, sanguinaria y odiosa fiera, que todo ser humano, desde los primitivos tiempos de su nacencia, lleva celosamente escondida, en el apartamiento más oscuro y más brillante de su espíritu, donde se mueve gozoso el sentimiento humano, tras de saber que a su Prójimo bien le ha hecho, y se revuelve envilecido, encanallado y airado por el odio y las iras endiabladas, cuando también comprende que a sus semejantes, en el dolor y el sufrimiento los ha sumergido. Y fue precisamente a estos desatinados sentimientos, manejantes en aquellos tristes momentos, de las inhumanas leyes que regían los destinos de mi Patria, donde fueron a parar mis dineros, mis primeros dineros, ganados con más santidad y honradez, que pueda llevar dentro la propia Hostia Santa, que es tanto como decir, que sólo los mismos demonios faltos de toda conciencia y sin el más mínimo sentimiento de honestidad, podrían sin sentir asco de sus propias personas, apoderarse de los honrados y muy fatigosos trabajos, de una viuda de los roxus (izquierdistas, rojos, por el mismo estilo), y de un huérfano de los mismos. ¡¡Yo creo, que como aún no habían satisfecho sus ansias asesinas, con la muerte de mi padre y de tantos inocentes, precisaban en el momento que preciso les venía, afestinarse en postres con el esfuerzo y sufrimiento de sus deudos!! Durante algunos días viví yo jugueteando por la aldea, mi vida sin ninguna preocupación, muy contento porque iba vestido con aquel mono nuevo, más delgado que un papel de fumar, ya que se me había esgazáu (roto) por más de media docena de lugares, pero aún así, a mí me parecía que llevaba puesto, mejores galas que el mismo vencedor, que poco lucía sobre sus costillas, que se le pudiera denominar verdaderamente honrado. Mi madre mientras tanto, seguía incansablemente trabajando por las tierras de los vecinos, sin jamás cobrarles ni una peseta de sueldo, pues ella tan sólo quería, que al cambio de sus sudores le dieran una cestina de patatas, una fontadina de farina, ou de fabes lu mesmu foran prietes que blanques, d'arbeyinus ou d'oitra cebeira, dalgún terreñaín de lleiche, mazá, tarabazá, ‘n culiestrus ou cabantes de brañar. (Una fuente de harina, o de alubias de cualquier marca o color que fueran, de guisantes o de cualquier otro cereal que fuera, algún jarro de leche, desnatada, cuajada, o la que alumbran las vacas recién paridas, o de la que terminasen de ordeñar a una vaca de leche). Ella llegaba todos los atardeceres a nuestra casa, sudorosa y cansada, pero resplandeciente de alegría, porque en su mandil traía mi comida. Luego, después de que yo me hartaba, nos acostábamos los dos en aquel jergón de sacos, repleto de hojas de maíz y también de pulgas, y abrazada a mí, se quedaba muy pronto profundamente dormida. Yo que desde niño he dormido poco siempre, quizás para hacer bueno el dicho que de camino me invento, que considera al que poco duerme más infeliz, que quienes tienen la dicha de dormir prácticamente, dentro de estos mis desvelos, en la silenciosa tranquilidad de la noche de aquella amplia sala desmueblada, cuyas paredes y techo estaban del sarro que deja el humo, y plagadas de arroxetáus (enrubiecidos) goterones, que ponían al descubierto las primeras pinturas que habían tenido, fendíu (cortado) de continuo este silencio, por el risueño y sórdido murmullo que alumbraba el pequeño río que vertiginosamente se deslizaba a menos de diez metros de nuestra casa, y otras veces también era enruxeráu (alterado) aquel silencio, por los ladridos de los perros de la aldea, o por el cante siempre misterioso y apabullador que hacen las curuxas (buhos) en la noche, cuento yo en que estos desvelos, observaba el placenteroso dormir de mi madre, con su respirar acompasado, fuerte y sano, con todos sus acerosos músculos, con naturalidad relajados, talmente parecía mi madre del todo inofensiva, mas sin embargo, aquel perfecto y vigoroso cuerpo que acoplaba fuerzas en el descanso, de la misma natural manera que agigantadamente dormido descansaba, cuando despierto se hallaba, se transformaba en un invencible e incansable guerrero, condenada ya a luchar en l'engarradiétcha del trabayu (la pelea del trabajo), todos los momentos de su vida, por los mismos endemoniados vencedores, que primeramente le habían achuquináu ‘l sou home ya lus sous fíus. (Asesinado a su marido y a sus hijos). Y ahora que ya todo ha pasado, y lejos de olvidarlo se agiganta cada día más en mi mente, yo me pregunto, que si mi madre no hubiese sido así de luchadora, de brava, de valiente y honrada, qué seria de mí y de ella misma, acosados en todo momento por la ley insana del vencedor, y xunius (uncidos) también para siempre, en el desventuroso carro de la esclavitud bien vigilada, por el látigo y la pistola del triunfador.

    Primer Diccionario Enciclopédicu de la Llingua Asturiana > carraca

  • 13 delante

    adv.
    1 in front.
    ve tú delante, yo me sentaré detrás you go in the front, I'll sit at the back
    el de delante the one in front
    el asiento de delante the seat in front
    delante de mí/ti in front of me/you
    lo tienes delante de las narices it's in front of your nose
    2 opposite (enfrente).
    delante hay una fábrica there's a factory opposite
    * * *
    1 (enfrente) in front; (adelantado) in front, ahead
    2 de delante in front
    3 delante de in front of, ahead of, before
    4 por delante in front, ahead
    \
    llevarse todo por delante figurado to destroy everything
    * * *
    adv.
    * * *
    ADV

    en el coche me gusta sentarme delante — I like to sit in the front of the car, when I'm in a car I like to sit in the front

    de delante, la parte de delante — the front part

    hacia delante, hizo un movimiento hacia delante — he moved forward(s)

    por delante, yo iba por delante con la linterna — I went in front with the torch

    llevarse 2)
    2)

    delante dein front of

    3) esp Cono Sur

    delante mío/tuyo — in front of me/you

    * * *
    1) (lugar, parte) [Latin American Spanish also uses adelante in many of these examples]

    llevarse algo/a alguien por delante: el coche se lo llevó por delante the car went o ran straight into it/him; se lleva a todo el mundo por delante — he rides roughshod over everybody

    2)

    delante de — (loc prep)

    a) ( en lugar anterior a) in front of

    delante de mí/ti/él — in front of me/you/him

    b) ( en presencia de) in front of
    * * *
    = ahead, in front.
    Ex. He glanced casually at the ill-balanced frontages of the buildings ahead that stretched on and on until they melded in an indistinguishable mass of gray at Laurence Street.
    Ex. At first glance, one may only be conscious of the people stationed behind the desk and those waiting in front.
    ----
    * caerse hacia delante = fall forward.
    * con una mano delante y otra detrás = penniless, skint, broke.
    * dar un paso hacia delante = step up.
    * de delante hacia atrás = front to back, fore and aft.
    * delante de = before, in front of.
    * delante del pelotón = ahead of the pack.
    * delante de + Posesivo + propios ojos = before + Posesivo + (own two) eyes, before + Posesivo + very eyes.
    * delante y detrás = front and back.
    * en la parte de delante = at the front.
    * enumerar hacia delante = list + forwards.
    * estar muy por delante de = be way out ahead of.
    * estar muy por delante de su tiempo = be years ahead of + Posesivo + time.
    * estar por delante de = be ahead of.
    * inclinarse hacia delante = tip forward.
    * ir delante = lead + the way.
    * ir hacia delante = page + forward.
    * mantenerse por delante = keep + ahead.
    * mantenerse por delante de la competencia = keep + one step ahead of the game, keep + one step ahead of the competition.
    * moverse hacia atrás y hacia delante = move back and forth.
    * muy por delante de = far ahead of.
    * pasar por delante de = make + Posesivo + way past.
    * poner Algo por delante de = put + Nombre + ahead of.
    * poner delante de = lay before.
    * por delante = ahead.
    * por delante de = ahead of.
    * por delante de la competencia = ahead of the game.
    * por delante y por detrás = front and back.
    * seguir por delante de = keep + one step ahead of.
    * tambalearse hacia delante y hacia atrás = wobble back and forth.
    * tener delante = have + before.
    * trabajar hacia delante = work forward.
    * un paso por delante de = one step ahead of.
    * * *
    1) (lugar, parte) [Latin American Spanish also uses adelante in many of these examples]

    llevarse algo/a alguien por delante: el coche se lo llevó por delante the car went o ran straight into it/him; se lleva a todo el mundo por delante — he rides roughshod over everybody

    2)

    delante de — (loc prep)

    a) ( en lugar anterior a) in front of

    delante de mí/ti/él — in front of me/you/him

    b) ( en presencia de) in front of
    * * *
    = ahead, in front.

    Ex: He glanced casually at the ill-balanced frontages of the buildings ahead that stretched on and on until they melded in an indistinguishable mass of gray at Laurence Street.

    Ex: At first glance, one may only be conscious of the people stationed behind the desk and those waiting in front.
    * caerse hacia delante = fall forward.
    * con una mano delante y otra detrás = penniless, skint, broke.
    * dar un paso hacia delante = step up.
    * de delante hacia atrás = front to back, fore and aft.
    * delante de = before, in front of.
    * delante del pelotón = ahead of the pack.
    * delante de + Posesivo + propios ojos = before + Posesivo + (own two) eyes, before + Posesivo + very eyes.
    * delante y detrás = front and back.
    * en la parte de delante = at the front.
    * enumerar hacia delante = list + forwards.
    * estar muy por delante de = be way out ahead of.
    * estar muy por delante de su tiempo = be years ahead of + Posesivo + time.
    * estar por delante de = be ahead of.
    * inclinarse hacia delante = tip forward.
    * ir delante = lead + the way.
    * ir hacia delante = page + forward.
    * mantenerse por delante = keep + ahead.
    * mantenerse por delante de la competencia = keep + one step ahead of the game, keep + one step ahead of the competition.
    * moverse hacia atrás y hacia delante = move back and forth.
    * muy por delante de = far ahead of.
    * pasar por delante de = make + Posesivo + way past.
    * poner Algo por delante de = put + Nombre + ahead of.
    * poner delante de = lay before.
    * por delante = ahead.
    * por delante de = ahead of.
    * por delante de la competencia = ahead of the game.
    * por delante y por detrás = front and back.
    * seguir por delante de = keep + one step ahead of.
    * tambalearse hacia delante y hacia atrás = wobble back and forth.
    * tener delante = have + before.
    * trabajar hacia delante = work forward.
    * un paso por delante de = one step ahead of.

    * * *
    A
    (lugar, parte) [ Latin American Spanish also uses adelante in many of these examples] voy yo delante, que sé el camino I'll go ahead o in front, I know the way
    no te pongas delante, que no veo don't stand/sit in front of me, I can't see
    tengo tu carta delante I have your letter in front of me
    el asiento de delante the front seat
    la falda cierra por delante the skirt buttons up at the front
    tienes toda la vida por delante you have your whole life ahead of you
    cualquier obstáculo que se le pusiera por delante any obstacle that got in her way
    llevarse algo/a algn por delante: el coche se lo llevó por delante the car went o ran straight into him
    se llevó a todo el mundo por delante (físicamente) he pushed everybody out of the way; (atropellando sus derechos) he rode roughshod over everybody
    B
    1 (en lugar anterior a) in front of
    delante de la ventana in front of the window
    delante de mí/ti/él or ( crit) delante mío/tuyo/suyo in front of me/you/him
    2 (en presencia de) in front of
    la insultó delante de todos he insulted her in front of everyone
    * * *

     

    delante adverbio
    1 (lugar, parte) Latin American Spanish also uses
    adelante in many of these examples: yo voy delante I'll go ahead o in front;

    no te pongas delante don't stand in front of me;
    lo tengo aquí delante I have it right here;
    el asiento de delante the front seat;
    la parte de delante the front;
    el pasajero de delante the passenger in the front
    2

    delante adverbio
    1 (lugar) in front: delante de nosotros había un hombre, there was a man in front of us
    siéntate tú delante, sit in front
    la puerta de delante, the front door
    (movimiento) los niños iban caminando delante de mí, the children were walking ahead of me
    pase usted delante, por favor, you go first, please
    se inclinó hacia delante, he bent forward
    2 (en presencia de) in front of: se puso a gritar delante de todos, she started to shout in front of everyone
    ♦ Locuciones: se lo lleva todo por delante, she destroys everything in her path
    tienes toda la vida por delante, you have your whole life ahead of you
    ' delante' also found in these entries:
    Spanish:
    A
    - actual
    - algún
    - apoltronarse
    - atusarse
    - bastante
    - buen
    - cacerolada
    - clavada
    - clavado
    - delgada
    - delgado
    - el
    - en seguida
    - enferma
    - enfermo
    - enseguida
    - extensa
    - extenso
    - frente
    - justamente
    - mal
    - muerdo
    - nutrido-a
    - pasmada
    - pasmado
    - por
    - primer
    - revés
    - sombra
    - tan
    - telonera
    - telonero
    - ti
    - toda
    - todo
    - vuestra
    - vuestro
    - adelantar
    - alguno
    - alto
    - ante
    - antepenúltimo
    - anteponer
    - antiguo
    - auténtico
    - aventajar
    - bueno
    - cada
    - ciento
    English:
    A
    - actual
    - ahead
    - alive
    - alone
    - also
    - always
    - and
    - appreciate
    - asleep
    - before
    - busline
    - by
    - carry along
    - draw up
    - drive
    - eye
    - fast forward
    - first
    - forward
    - front
    - frozen
    - go ahead
    - humiliate
    - lead
    - little
    - marmalade
    - mat
    - neither
    - never
    - nice
    - often
    - past
    - quite
    - still
    - thrust forward
    - tip forward
    - tip forwards
    - to
    - undress
    - very
    - way
    - wind forward
    - dead
    - follow
    - great
    - pull
    - right
    - rough
    - slog
    * * *
    delante adv
    1. [en primer lugar, en la parte delantera] in front;
    [enfrente] opposite;
    delante hay una fábrica there's a factory opposite;
    ¿dónde has aparcado? – delante where have you parked? – opposite;
    ve tú delante, yo me sentaré detrás you go in the front, I'll sit in the back;
    nos sentamos delante para ver mejor we sat at the front so we could see better;
    el de delante the one in front;
    las luces/el asiento de delante [en automóvil] the front lights/seat;
    está sentado en el asiento de delante [en el inmediatamente anterior] he's sitting in the seat in front of me;
    delante de in front of;
    delante de mí/ti in front of me/you;
    lo tienes delante de las narices it's right in front of o under your nose;
    pasamos por delante de la catedral we passed in front of the cathedral;
    hay que acortar el vestido por delante the dress needs taking up at the front;
    visto por delante resulta impresionante it's very impressive (seen) from the front;
    la avalancha se llevó a los esquiadores por delante the avalanche engulfed the skiers;
    tenemos un mes entero por delante we have a whole month ahead of us
    2. [presente] present;
    cuando no está delante, todos hablan mal de él everyone speaks ill of him behind his back, whenever he's not there, everyone speaks ill of him;
    delante de [en presencia de] in front of;
    se desnudó delante de todo el mundo she undressed in front of everyone;
    comparecer delante de un tribunal to appear before a court
    * * *
    adv
    1 in front;
    lo tengo delante I have it in front of me;
    el asiento de delante the front seat;
    se abrocha por delante it does up at the front;
    tener algo por delante have sth ahead of o in front of one
    2 ( más avanzado) ahead;
    por delante ahead;
    ¡pase usted delante! you first!, after you!
    3 ( enfrente) opposite
    4
    :
    delante de in front of
    * * *
    delante adv
    1) enfrente: ahead, in front
    2)
    delante de : before, in front of
    * * *
    delante adv in front

    Spanish-English dictionary > delante

  • 14 espera

    intj.
    hold it.
    f.
    1 wait.
    después de una espera prudencial, partimos sin él after waiting for a reasonable amount of time, we left without him
    la espera se nos hizo interminable the waiting seemed endless
    en espera de, a la espera de waiting for, awaiting
    en espera de lo que decida el jurado while awaiting the jury's decision
    2 waiting, wait, delay, time interval.
    3 abeyance.
    pres.indicat.
    3rd person singular (él/ella/ello) present indicative of spanish verb: esperar.
    imperat.
    2nd person singular (tú) Imperative of Spanish verb: esperar.
    * * *
    1 wait, waiting
    2 (paciencia) patience
    3 DERECHO respite
    \
    en espera de... waiting for...
    estar a la espera to be waiting, be expecting
    tener espera to have patience
    * * *
    noun f.
    * * *
    SF
    1) (=acción) wait

    quedo a la espera de su respuesta[en correspondencia] I look forward to hearing from you

    2) (=paciencia) patience
    3) (Jur) stay, respite
    * * *
    1)
    a) (acción, período) wait

    en espera: en espera de la decisión del comité pending the committee's decision; en espera de su respuesta saluda a Vd. atte. — (frml) I look forward to hearing from you, yours faithfully

    2) (Der) respite
    * * *
    = wait, waiting, holdout.
    Nota: Actitud de una persona de negarse a hacer algo con la esperanza de conseguir lo que busca en mejores condiciones, por ejemplo en una compra, contrato, etc..
    Ex. After the wait, her first words emerged with an amused laugh.
    Ex. Perhaps a little waiting on the part of the Library of Congress is good if we're going in the direction of international cooperation.
    Ex. The article carries the title ' Holdouts and other sneaky vendor tactics: no one profits when providers keep searchers from finding information'.
    ----
    * aparcado en espera = in dry dock.
    * billete en lista de espera = standby seat.
    * cola de espera = queue.
    * comportarse como se espera = be a sport.
    * en espera = on hold.
    * lista de espera = waiting list.
    * mantenerse en espera = stay + tuned.
    * período de espera = waiting period.
    * poner en cola de espera = place + in queue.
    * poner en lista de espera = put + on a waiting list.
    * procesar una cola de espera = clear + queue.
    * sala de espera = waiting room.
    * tiempo de espera = lead time, wait time, waiting time, waiting period.
    * * *
    1)
    a) (acción, período) wait

    en espera: en espera de la decisión del comité pending the committee's decision; en espera de su respuesta saluda a Vd. atte. — (frml) I look forward to hearing from you, yours faithfully

    2) (Der) respite
    * * *
    = wait, waiting, holdout.
    Nota: Actitud de una persona de negarse a hacer algo con la esperanza de conseguir lo que busca en mejores condiciones, por ejemplo en una compra, contrato, etc..

    Ex: After the wait, her first words emerged with an amused laugh.

    Ex: Perhaps a little waiting on the part of the Library of Congress is good if we're going in the direction of international cooperation.
    Ex: The article carries the title ' Holdouts and other sneaky vendor tactics: no one profits when providers keep searchers from finding information'.
    * aparcado en espera = in dry dock.
    * billete en lista de espera = standby seat.
    * cola de espera = queue.
    * comportarse como se espera = be a sport.
    * en espera = on hold.
    * lista de espera = waiting list.
    * mantenerse en espera = stay + tuned.
    * período de espera = waiting period.
    * poner en cola de espera = place + in queue.
    * poner en lista de espera = put + on a waiting list.
    * procesar una cola de espera = clear + queue.
    * sala de espera = waiting room.
    * tiempo de espera = lead time, wait time, waiting time, waiting period.

    * * *
    A
    1 (acción, período) wait
    fue una larga espera he/we had a long wait o it was a long wait
    la espera se me hizo eterna I seemed to wait forever, the wait o waiting seemed to go on forever
    una espera de tres horas a three-hour wait
    su estado no admitía esperas there was no time to lose, her condition was so serious
    2 ( en locs):
    a la espera waiting
    todavía estoy a la espera I'm still waiting
    seguimos a la espera de una oferta concreta we are still waiting for a concrete offer
    en espera de pending
    en espera de la decisión del comité pending o while awaiting the committee's decision
    en espera de su respuesta saluda a Vd. atte. ( frml); I look forward to hearing from you. Yours faithfully
    B ( Der) respite
    * * *

     

    Del verbo esperar: ( conjugate esperar)

    espera es:

    3ª persona singular (él/ella/usted) presente indicativo

    2ª persona singular (tú) imperativo

    Multiple Entries:
    espera    
    esperar
    espera sustantivo femenino
    1 (acción, período) wait;

    estoy a la espera de una oferta concreta I am waiting for a concrete offer;
    en espera de su respuesta saluda a Vd. atte. (frml) I look forward to hearing from you, yours faithfully
    2 (Der) respite
    esperar ( conjugate esperar) verbo transitivo
    1
    a)autobús/persona/acontecimiento to wait for;

    ¿qué estás esperando para decírselo? tell him! what are you waiting for?





    2
    a) (contar con, prever) to expect;


    cuando uno menos lo espera when you least expect it;
    te espero alrededor de las nueve I'll expect you around nine;
    ¿esperabas que te felicitara? did you expect me to congratulate you?;
    era de espera que el proyecto fracasara the project was bound to fail
    b)niño/bebé to be expecting

    3 ( con esperanza) to hope;
    eso espero or espero que sí I hope so;

    espera hacer algo to hope to do sth;
    espero que no llueva I hope it doesn't rain;
    esperemos que no sea nada grave let's hope it's nothing serious
    verbo intransitivo


    espera a estar seguro wait until you're sure;
    esperaon (a) que él se fuera para entrar they waited for him to go before they went in
    b) [ embarazada]:


    esperarse verbo pronominal
    1 (fam) ( aguardar) to hang on (colloq), to hold on (colloq)
    2 (fam) ( prever) to expect;
    ¡quién se lo iba a espera! who would have thought it!

    espera sustantivo femenino
    1 wait: la espera se me hizo eterna, the wait dragged on
    2 (dilación) la intervención no admite espera, the operation can't wait
    ♦ Locuciones: a la espera de, expecting
    en espera de..., waiting for...
    esperar
    I verbo transitivo
    1 (aguardar) to wait for: espera un momento, ¿seguro que hablas del mismo Pedro?, wait a minute, are you sure you're talking about the same Peter?
    2 (tener esperanza) to hope: espero que todo salga bien, I hope everything turns out well ➣ Ver nota en hope 3 (desear, suponer) to expect
    4 fig (un hijo) to expect ➣ Ver nota en expect
    II verbo intransitivo to wait: no puedo esperar más, I can't wait any longer
    ♦ Locuciones: familiar de aquí te espero, incredible, massive: afuera hay un follón de aquí te espero, there's an incredible mess outside
    esperar sentado, to have a long wait in store: si creéis que voy a participar en esa locura podéis esperar sentados, if you think that I'm going to have any part of that madness, you'll have to wait a long time
    Esperar tiene tres significados básicos, que corresponden a tres verbos ingleses:
    Aguardar, en sentido general, se traduce por to wait: Llevo media hora esperándote, I've been waiting for you for half an hour.
    Tener esperanza, desear, se traduce por to hope: Espero que vengas mañana. I hope you will come tomorrow. Espero que sí. I hope so.
    Suponer, esperar algo sabiendo que es muy probable que ocurra, se traduce por to expect: Espero la visita de un amigo (sabemos que va a venir). I'm expecting a friend to call.
    ' espera' also found in these entries:
    Spanish:
    ansiedad
    - compadre
    - compás
    - contrarreloj
    - esperar
    - esplendorosa
    - esplendoroso
    - isleta
    - larga
    - largo
    - menda
    - montaña
    - rebosar
    - recobrar
    - repunte
    - sala
    - secarse
    - tras
    - expectativa
    - hasta
    - hijo
    - interminable
    - lista
    - pasar
    - plantón
    - poco
    - rato
    - visita
    English:
    aim
    - and
    - due
    - light
    - line
    - live up to
    - minute
    - name
    - second
    - standby
    - standby passenger
    - until
    - wait
    - waiting
    - waiting list
    - waiting room
    - come
    - expect
    - no
    - pending
    - shape
    - store
    - while
    * * *
    espera nf
    1. [acción] wait;
    la larga espera había merecido la pena the long wait had been worth it;
    tras una espera de seis horas,… after a six-hour wait,…, after waiting (for) six hours,…;
    después de una espera prudencial, partimos sin él after waiting for a reasonable amount of time, we left without him;
    la espera se nos hizo interminable the waiting seemed endless;
    en espera de, a la espera de waiting for, awaiting;
    seguimos a la espera de su respuesta [en cartas] we await your reply;
    en espera de lo que decida el jurado while awaiting the jury's decision
    2. Der [plazo] period of grace
    * * *
    f wait;
    sala de espera waiting room;
    en espera de pending;
    estar a la espera de be waiting for
    * * *
    espera nf
    : wait
    * * *
    espera n wait

    Spanish-English dictionary > espera

  • 15 на

    I предлог
    1) + вин. п., + предл. п. (употр. при обозначении предмета, на поверхность которого направлено или на поверхности которого протекает действие) en, sobre, encima de
    положи́ть кни́гу на столponer el libro sobre la mesa
    лежа́ть на столе́ — estar encima de (sobre) la mesa
    сиде́ть на сту́ле — estar sentado en la silla
    лечь на дива́н — echarse (acostarse) en el sofá
    лежа́ть на крова́ти — estar acostado en la cama
    2) + вин. п., + предл. п. (употр. при обозначении места, пространства, предмета и т.п., к которым направлено движение, или где происходит, проявляется действие) a, en, hacia
    пое́хать на заво́д — ir a la fábrica
    пое́хать на Украи́ну — ir a Ucrania
    верну́ться на ро́дину — regresar a la patria
    напра́виться на юг — dirigirse al (hacia el) sur
    находи́ться на ю́ге — estar en el sur
    отдыха́ть, жить на Кавка́зе — descansar, vivir en el Cáucaso
    пойти́ на конце́рт — ir al concierto
    находи́ться на уро́ке — estar en clase
    выступа́ть на съе́зде — hacer uso de la palabra en el congreso
    учи́ться на ку́рсах — estudiar en los cursillos
    3) + вин. п. (употр. при обозначении предмета, лица, явления и т.п., с которыми соприкасаются, сталкиваются в результате действия, движения) en, con
    наткну́ться на ка́мень, на препя́тствие — tropezar con (en) una piedra, un obstáculo
    напа́сть на следdar con la pista
    4) + вин. п., + предл. п. (употр. при обозначении предмета, лица и т.п., по отношению к которым проявляется какое-либо действие) a, en, sobre, con
    смотре́ть на что́-либо — mirar a algo
    повлия́ть на кого́-либо — influir sobre (en) alguien
    подписа́ться на газе́ту — suscribirse al periódico
    полага́ться на друзе́й — confiar en los amigos
    я серди́т на него́ — estoy enfadado con él
    он жени́лся на молодо́й — se casó con una joven
    5) + вин. п., + предл. п. (употр. при обозначении лица или предмета, которые облекаются или облечены, одеты во что-либо) en, a
    наде́ть на ребенка пальто́ — poner el abrigo al niño
    наде́ть на себя́ пальто́ — ponerse el abrigo
    на нем кра́сная руба́ха — llevaba una camisa roja
    на руке́ у него́ бы́ли часы́ — en la mano tenía un reloj
    6) + вин. п., + предл. п. (употр. при обозначении лиц, организаций, на которые что-либо возлагается или возложено) sobre, a
    свали́ть вину́ на това́рища — echar la culpa al compañero, recargar la culpa sobre el compañero
    вина́ лежи́т то́лько на ней — la culpa recae sólo sobre ella
    возложи́ть отве́тственность на кого́-либо — responsabilizar a alguien
    7) + вин. п., + предл. п. (употр. при указании времени, срока) a, para, en, durante
    на заре́, на восхо́де со́лнца — al amanecer, en el alba
    в ночь с суббо́ты на воскресе́нье — en la noche del sábado al domingo
    на кани́кулах — durante las vacaciones
    на сле́дующей неде́ле — en (durante) la semana que viene
    прие́хать на два дня, на неде́лю — llegar para dos días, para una semana
    снять да́чу на все ле́то — alquilar una casa de campo para todo el verano
    экза́мены назна́чены на за́втра — los exámenes están fijados para mañana
    8) + вин. п. (употр. при обозначении цели) a, de, para
    прие́хать на кани́кулы — venir de vacaciones
    отда́ть на коми́ссию — dar a comisión
    взять на пору́ки — tomar a caución
    поста́вить на голосова́ние — poner a votación
    пода́рок на па́мять — regalo de (para) recuerdo
    отре́з на пла́тье — corte de (para) vestido
    разреше́ние на прое́зд — permiso para el viaje
    испыта́ние на про́чность — prueba de resistencia
    9) + вин. п. (употр. при обозначении предмета, явления, с которыми наблюдается сходство или сравнивается кто-либо, что-либо) a
    быть похо́жим на отца́ — parecerse a su padre
    э́то похо́же на вы́стрел — esto se parece a un tiro
    10) + вин. п., разг. (употр. при обозначении специальности, профессии, звания, в целях овладения которыми или достижения которых совершается действие) para
    он у́чится на инжене́ра — estudia para ingeniero
    11) + вин. п. (употр. при обозначении лица или группы лиц, в чьих интересах совершается действие) para, por
    рабо́тать на семью́ — trabajar para la familia
    истра́тить де́ньги на дете́й — gastar dinero para (en) los hijos
    раздели́ть на всех — dividir entre todos
    12) + вин. п., + предл. п. (употр. при указании на характер, образ действия) a, en, de
    на но́вый лад — de una manera nueva
    говори́ть на "о" — hablar con la "o"
    говори́ть на испа́нском языке́ — hablar en español
    перевести́ на испа́нский язы́к — traducir al español
    перейти́ на каза́рменное положе́ние — pasar a régimen de cuartel
    ходи́ть на цы́почках — ir en (de) puntillas
    стоя́ть на коле́нях — estar de rodillas
    держа́ться на нога́х — mantenerse en pie
    учи́ться на пятерки — estudiar en cinco (en sobresaliente)
    13) + вин. п., + предл. п. (употр. при указании условий, обстановки) con; en; de
    на све́жую го́лову — con la cabeza despejada
    на пусто́й желу́док — en ayunas
    чита́ть на па́мять — recitar de memoria
    расти́ на глаза́х — crecer a la vista
    14) + вин. п., + предл. п. (употр. при обозначении орудия, средства) a, en, sobre, de; con
    е́хать на трамва́е, на по́езде — ir en (el) tranvía, en el tren
    ката́ться на лы́жах — andar en esquís
    ходи́ть на костыля́х — andar con muletas
    опира́ться на па́лку — apoyarse en (sobre) el bastón
    дра́ться на шпа́гах — batirse a espada
    игра́ть на гита́ре — tocar la guitarra
    жа́рить на ма́сле — freír con (en) mantequilla
    запере́ть на ключcerrar con llave
    застегну́ть на все пу́говицы — abrochar todos los botones
    15) + вин. п. (употр. при обозначении количества, меры) a, en
    отступи́ть на три шага́ — retroceder (en) tres pasos
    протяну́ться на деся́тки киломе́тров — extenderse a decenas de kilómetros
    купи́ть конфе́т на рубльcomprar por un rublo de caramelos
    16) + вин. п., + предл. п. (употр. при обозначении признака предмета) de, con, en
    мост на понто́нах — puente sobre pontones
    ту́фли на высо́ком каблуке́ — zapatos de (con) tacón alto
    пальто́ на меху́ — abrigo de (con) piel
    оконча́ние на согла́сный — desinencia en consonante
    17) + вин. п. (употр. при обозначении количественного признака) para, por; de
    каю́та на трех челове́к — camarote para tres personas
    обе́д на четы́ре персо́ны — comida para cuatro personas
    зал на пятьдеся́т мест — sala de cincuenta localidades
    18) + вин. п. (употр. при указании на количественные изменения, на деление, дробление и т.п.) en, por
    увели́чить, уме́ньшить на сантиме́тр — aumentar, disminuir en un centímetro
    пять умно́жить на шестьmultiplicar cinco por seis
    рассы́паться на куски́ — deshacerse en trozos, hacerse añicos
    раздели́ть на ча́сти — dividir en partes
    раздели́ть на пять челове́к — dividir entre cinco personas
    19) + вин. п. (употр. при указании на количественную разницу - часто с сравн. ст.) en
    на де́сять рубле́й бо́льше — (en) diez rublos más
    на ме́сяц ра́ньше — (en) un mes antes
    быть на во́семь лет ста́рше — ser (en) ocho años más viejo
    II частица в знач. сказ., разг.
    ( возьми) toma, ten, he aquí, anda
    ••
    вот (тебе́ и) на!, вот те на! прост.¡toma!; ¡chúpate esa!; ¡vaya!
    на-ка(-поди); (да и) на-поди прост. — ¡caramba!
    III частица
    како́й ни на есть — cualquiera( que sea)

    БИРС > на

  • 16 swing

    swiŋ
    1. past tense, past participle - swung; verb
    1) (to (cause to) move or sway in a curve (from side to side or forwards and backwards) from a fixed point: You swing your arms when you walk; The children were swinging on a rope hanging from a tree; The door swung open; He swung the load on to his shoulder.) balancearse; girar, doblar
    2) (to walk with a stride: He swung along the road.) caminar a zancadas, caminar a paso ligero
    3) (to turn suddenly: He swung round and stared at them; He is hoping to swing the voters in his favour.) girar(se); cambiar

    2. noun
    1) (an act, period, or manner, of swinging: He was having a swing on the rope; Most golfers would like to improve their swing.) balanceo, vaivén, oscilación; (golf) swing
    2) (a swinging movement: the swing of the dancers' skirts.) vaivén, balanceo, oscilación
    3) (a strong dancing rhythm: The music should be played with a swing.) ritmo; (jazz) swing
    4) (a change in public opinion etc: a swing away from the government.) giro, viraje, cambio
    5) (a seat for swinging, hung on ropes or chains from a supporting frame etc.) columpio
    - swing bridge
    - swing door
    - be in full swing
    - get into the swing of things
    - get into the swing
    - go with a swing

    swing1 n columpio
    be careful on the swing, you might fall off cuidado en el columpio, puedes caerte
    swing2 vb
    1. columpiarse
    2. mecerse / oscilar / balancearse

    swing m inv
    1 Mús (estilo de jazz) swing
    2 fig (tensión interpretativa) ese cantante tiene mucho swing, this singer has got rhythm
    3 Dep (efecto de golpear la pelota de golf) ese jugador tiene muy buen swing, this player has a good swing ' swing' also found in these entries: Spanish: balancear - balancearse - bambolearse - columpiar - columpiarse - columpio - desplazarse - mecerse - oscilar - vaivén - contonearse - hamaca - hamacar - mecer - puente English: cat - follow through - forehand - swing - swing door - swung - swinging - wave
    tr[swɪŋ]
    1 (movement) balanceo, vaivén nombre masculino; (of pendulum) oscilación nombre femenino, vaivén nombre masculino; (of hips) contoneo
    2 (plaything) columpio
    3 (change, shift) giro, viraje nombre masculino, cambio
    4 SMALLSPORT/SMALL (in golf, boxing) swing nombre masculino
    5 SMALLMUSIC/SMALL (jazz style) swing nombre masculino; (rhythm) ritmo
    intransitive verb (pt & pp swung tr[swʌŋ])
    1 (hanging object) balancearse, bambolearse; (pendulum) oscilar; (arms, legs) menearse; (child on swing) columpiarse; (on a pivot) mecerse
    2 (drive) girar, doblar; (walk) caminar con energía; (jump) saltar
    3 (shift) cambiar, oscilar, virar
    4 (music, band) tener ritmo; (party) estar muy animado,-a
    1 (gen) balancear, bambolear; (arms, legs) balancear; (child on swing) columpiar, balancear; (object on rope) hacer oscilar
    2 (cause to move) hacer girar
    3 (change) cambiar
    4 familiar (arrange, achieve) arreglar
    \
    SMALLIDIOMATIC EXPRESSION/SMALL
    in full swing en plena marcha, en pleno apogeo
    it's swings and roundabouts lo que se pierde acá se gana allá
    to get into the swing of something coger el ritmo de algo, cogerle el tranquillo a algo
    to go with a swing ir sobre ruedas
    to swing for something colgarle algo a alguien
    to swing into action ponerse en marcha
    to swing open/shut (door) abrirse/cerrarse (de golpe)
    to swing the lead (intentar) escaquearse, poner excusas para no trabajar
    to take a swing at somebody/something asestar un golpe a alguien/algo, intentar darle a alguien/algo
    swing bridge puente nombre masculino giratorio
    swing door puerta giratoria
    swing ['swɪŋ] v, swung ['swʌŋ] ; swinging vt
    1) : describir una curva con
    he swung the ax at the tree: le dio al arbol con el hacha
    2) : balancear (los brazos, etc.), hacer oscilar
    3) suspend: colgar
    swing vi
    1) sway: balancearse (dícese de los brazos, etc.), oscilar (dícese de un objeto), columpiarse, mecerse (en un columpio)
    2) swivel: girar (en un pivote)
    the door swung shut: la puerta se cerró
    3) change: virar, cambiar (dícese de las opiniones, etc.)
    1) swinging: vaivén m, balanceo m
    2) change, shift: viraje m, movimiento m
    3) : columpio m (para niños)
    4)
    to take a swing at someone : intentar pegarle a alguien
    n.
    balanceo s.m.
    columpio s.m.
    oscilación s.f.
    vaivén s.m.
    v.
    (§ p.,p.p.: swung) = balancear v.
    balancearse v.
    bambalear v.
    cimbrar v.
    columpiar v.
    girar v.
    hacer oscilar v.
    hamaquear v.
    mecer v.
    menear v.
    ondear v.
    remecer v.

    I
    1. swɪŋ
    (past & past p swung) intransitive verb
    1)
    a) (hang, dangle) balancearse; ( on a swing) columpiarse or (RPl) hamacarse*; \<\<pendulum\>\> oscilar

    the monkeys swung from tree to treelos monos saltaban de árbol en árbol colgados or (Col, Méx, Ven) guindados de las ramas (or de las lianas etc)

    2)

    the door swung open/shut o to — la puerta se abrió/se cerró

    b) ( turn) girar or doblar ( describiendo una curva)
    3) (shift, change) \<\<opinion/mood\>\> cambiar, oscilar

    the country is swinging to the leftel país está virando or dando un viraje hacia la izquierda

    4)
    a)

    to swing into something\<\<into action/operation\>\>

    the emergency plans swung into operation/action — se pusieron en marcha los planes de emergencia

    to swing AT somebody/something — intentar pegarle or darle a alguien/algo

    5) (be lively, up to date) (colloq) \<\<party\>\> estar* muy animado

    2.
    vt
    1) ( move to and fro) \<\<arms/legs\>\> balancear; \<\<object on rope\>\> hacer* oscilar

    to swing one's hips — contonearse, contonear or menear las caderas

    2)
    a) ( convey)
    b) (wave, brandish) \<\<club/hammer\>\> blandir
    3)
    a) (colloq) ( manage) arreglar

    if you want that job, I think I can swing it — si quieres ese puesto, creo que puedo arreglarlo

    b) ( shift)
    Phrasal Verbs:

    II
    1)
    a) c u ( movement) oscilación f, vaivén m
    c) c (blow, stroke) golpe m; (in golf, boxing) swing m

    to take a swing at somebody/something — intentar darle a alguien/algo (con un palo, una raqueta etc)

    2) c
    a) ( shift) cambio m

    a swing in public opinionun cambio or un viraje en la opinión pública

    the swings of the market — ( Fin) las fluctuaciones del mercado

    b) ( Pol) viraje m

    a swing to the Democrats of 4% — un viraje del 4% en favor de los demócratas

    3)
    a) u c (rhythm, vitality)

    to be in full swing — estar* en pleno desarrollo

    exams are in full swingestamos (or están etc) en plena época de exámenes

    to get into the swing of somethingagarrarle el ritmo or (Esp) cogerle* el tranquillo a algo

    to go with a swing\<\<business/conference\>\> marchar sobre ruedas; \<\<party\>\> estar* muy animado

    b) u ( Mus) swing m
    4) c ( Leisure) columpio m or (RPl) hamaca f

    to have a swingcolumpiarse or (RPl) hamacarse*

    it's a question of swings and roundabouts — (BrE) lo que se pierde en una cosa se gana en la otra

    [swɪŋ] (vb: pt, pp swung)
    1. N
    1) (=movement) [of needle, pointer, boom] movimiento m ; [of pick, axe] movimiento m (amplio); [of pendulum] oscilación f, movimiento m ; (Boxing, Cricket, Golf) (=technique) swing m

    to take a swing at sb * (with fist) intentar darle un puñetazo a algn; (with weapon) intentar darle un golpe a algn

    2) (=change) (in opinion) cambio m ; (in vote) desplazamiento m

    a sudden swing in opinion — un cambio repentino de opinión

    they need a swing of 5% to win — necesitan un desplazamiento de los votos de un 5% para ganar

    a swing to the left — un viraje or desplazamiento hacia la izquierda

    3) (=rhythm) (in dance etc) ritmo m

    music/poetry with a swing to it or that goes with a swing — música/poesía con ritmo or que tiene ritmo

    - go with a swing
    - be in full swing
    - get into the swing of things
    4) (also: swing music) swing m, música f swing
    5) (=scope, freedom)

    he was given full swing to make decisions — le dieron carta blanca para que tomara decisiones

    6) (=garden swing) columpio m

    to have a swing — columpiarse

    2. VI
    1) (=move to and fro) [hanging object, hammock] balancearse; [pendulum, pointer] oscilar; [person] (on swing, hammock) columpiarse

    he was sitting on the end of the table, his legs swinging — estaba sentado en el borde de la mesa, columpiando las piernas

    her handbag swung back and forth or to and fro as she walked — su bolso se balanceaba (de un lado al otro) al andar

    the pendulum swung back and forth or to and fro — el péndulo oscilaba or se movía de un lado para otro

    a revolver swung from his belt — un revólver colgaba de su cinturón

    2) (=pivot) girar

    he was hit by the car door as it swung backla puerta del coche le golpeó al volver a cerrarse

    to swing open/ shut — abrirse/cerrarse

    the bar swung round and hit him in the jaw — la barra giró y le dio en la mandíbula

    3)

    to swing at sb (with one's fist) — intentar dar un puñetazo a algn

    4) (=turn)

    the car swung into the square — el coche viró or dio un viraje y entró en la plaza

    he swung out to overtakeviró or dio un viraje para adelantar

    swing round
    5) (=jump)

    he swung across the river on a rope — cruzó el río colgado de una cuerda

    I swung down from my bunk — salté de mi litera

    the orang-utang swung from tree to tree — el orangután se columpiaba de árbol en árbol

    - swing into action
    6) (=move rhythmically)

    a group of schoolchildren were swinging along up the road — un grupo de colegiales subían por la calle, andando al compás

    as the military band went swinging along up the road... — a medida que la banda militar marchaba siguiendo el compás calle arriba...

    7) * (=be hanged)
    8) (=change)

    local opinion could swing against the company — la opinión local podría cambiar y ponerse en contra de la empresa

    the balance of power is swinging away from him — la balanza del poder se está inclinando hacia el lado contrario al suyo

    the currency should swing back to its previous level — es de esperar que las divisas vuelvan a su nivel anterior

    to swing to the left/right — dar un viraje hacia la izquierda or derecha

    9) (Psych) [mood] cambiar
    10) * (=be lively) [entertainment, party] ambientarse; [place] tener ambiente
    11) ** (sexually)
    - swing both ways
    3. VT
    1) (=move to and fro) [+ bag, arms, legs] columpiar, balancear

    he was swinging his bag back and forth or to and frocolumpiaba or balanceaba la bolsa de un lado al otro

    to swing one's hipsandar contoneándose

    - swing the lead
    2) (=pivot) [+ door]

    he swung the door open/closed — abrió/cerró la puerta de un golpe

    3) (=move)
    a) [+ weapon] blandir

    he swung his sword above his head — blandió la espada por encima de la cabeza

    he swung his axe at the tree — blandió el hacha con intención de darle al árbol

    he swung his case down from the rack — bajó su maleta de la rejilla portaequipajes con un rápido movimiento del brazo

    Roy swung his legs off the couch — Roy quitó rápidamente las piernas del sofá

    he swung the box up onto the roof of the car — con un amplio movimiento de brazos, puso la caja en el techo del coche

    he swung himself across the stream — cruzó el arroyo de un salto

    to swing o.s. (up) into the saddle — subirse a la silla de montar de un salto

    he swung himself over the wall — saltó la tapia apoyándose en un brazo

    4) (=turn)

    he swung the car off the road — viró con el coche y se salió de la carretera

    5) (=influence) [+ opinion, decision, vote, voters] decidir; [+ outcome] determinar, decidir

    his speech swung the decision against us — su discurso dio un giro a la decisión desfavorable para nosotros

    the promised tax cuts could swing the vote in our favour — los recortes prometidos en los impuestos podrían hacer cambiar el voto a nuestro favor

    she managed to swing it so that we could all go — consiguió arreglarlo para que todos pudiéramos ir

    what swung it for me was... — lo que me decidió fue...

    it could swing the election his waypodría decidir el resultado de las elecciones a su favor

    6) (Mus) [+ tune] tocar con swing
    4.
    CPD

    swing band N — (Mus) banda f de música swing

    swing bin Ncubo m de la basura (con tapa oscilante)

    swing bridge Npuente m giratorio

    swing door Npuerta f de batiente, puerta f de vaivén

    swing music Nmúsica f swing

    swing vote N(esp US) voto m de los indecisos

    swing voter N(esp US) indeciso(-a) m / f

    * * *

    I
    1. [swɪŋ]
    (past & past p swung) intransitive verb
    1)
    a) (hang, dangle) balancearse; ( on a swing) columpiarse or (RPl) hamacarse*; \<\<pendulum\>\> oscilar

    the monkeys swung from tree to treelos monos saltaban de árbol en árbol colgados or (Col, Méx, Ven) guindados de las ramas (or de las lianas etc)

    2)

    the door swung open/shut o to — la puerta se abrió/se cerró

    b) ( turn) girar or doblar ( describiendo una curva)
    3) (shift, change) \<\<opinion/mood\>\> cambiar, oscilar

    the country is swinging to the leftel país está virando or dando un viraje hacia la izquierda

    4)
    a)

    to swing into something\<\<into action/operation\>\>

    the emergency plans swung into operation/action — se pusieron en marcha los planes de emergencia

    to swing AT somebody/something — intentar pegarle or darle a alguien/algo

    5) (be lively, up to date) (colloq) \<\<party\>\> estar* muy animado

    2.
    vt
    1) ( move to and fro) \<\<arms/legs\>\> balancear; \<\<object on rope\>\> hacer* oscilar

    to swing one's hips — contonearse, contonear or menear las caderas

    2)
    a) ( convey)
    b) (wave, brandish) \<\<club/hammer\>\> blandir
    3)
    a) (colloq) ( manage) arreglar

    if you want that job, I think I can swing it — si quieres ese puesto, creo que puedo arreglarlo

    b) ( shift)
    Phrasal Verbs:

    II
    1)
    a) c u ( movement) oscilación f, vaivén m
    c) c (blow, stroke) golpe m; (in golf, boxing) swing m

    to take a swing at somebody/something — intentar darle a alguien/algo (con un palo, una raqueta etc)

    2) c
    a) ( shift) cambio m

    a swing in public opinionun cambio or un viraje en la opinión pública

    the swings of the market — ( Fin) las fluctuaciones del mercado

    b) ( Pol) viraje m

    a swing to the Democrats of 4% — un viraje del 4% en favor de los demócratas

    3)
    a) u c (rhythm, vitality)

    to be in full swing — estar* en pleno desarrollo

    exams are in full swingestamos (or están etc) en plena época de exámenes

    to get into the swing of somethingagarrarle el ritmo or (Esp) cogerle* el tranquillo a algo

    to go with a swing\<\<business/conference\>\> marchar sobre ruedas; \<\<party\>\> estar* muy animado

    b) u ( Mus) swing m
    4) c ( Leisure) columpio m or (RPl) hamaca f

    to have a swingcolumpiarse or (RPl) hamacarse*

    it's a question of swings and roundabouts — (BrE) lo que se pierde en una cosa se gana en la otra

    English-spanish dictionary > swing

  • 17 suponer

    v.
    1 to suppose.
    supongo que ya habrán llegado I suppose o expect (that) they'll have arrived by now
    supongo que sí/no I suppose o expect so/not
    supongamos que me niego supposing I refuse
    es de suponer que se disculparán I would expect them to apologize
    suponiendo que… supposing o assuming that…
    María supone bien Mary supposes well.
    Esto supone un riesgo This entails a risk.
    2 to involve, to entail.
    Supone muchos peligros It involves much danger.
    3 to mean.
    4 to imagine.
    lo suponía I guessed as much
    te suponía mayor I thought you were older
    5 to be important.
    * * *
    Conjugation model [ PONER], like link=poner poner (pp supuesto,-a)
    1 (gen) to suppose, assume
    2 (significar) to mean
    3 (conllevar) to mean, entail, require
    4 (adivinar) to guess; (imaginar) to imagine, think
    5 (creer) to think
    1 familiar supposition
    \
    como es de suponer as is to be expected
    ser de suponer to be likely
    * * *
    verb
    1) to suppose, presume
    * * *
    ( pp supuesto)
    1. VT
    1) (=imaginar) to imagine

    estoy muy satisfecho, como puedes suponer — I'm very pleased, as you can imagine

    ya puedes suponer lo que pasóyou can guess o imagine what happened

    le pagaron, supongamos, diez millones — he was paid, say, ten million

    es de suponer, es de suponer que haya protestas — I would imagine there will be protests, presumably there will be protests

    están muy apenados, como es de suponer — they are very upset, as you would expect

    como era de suponer, llegaron tarde — as was to be expected, they arrived late

    2)

    suponer que[intentando adivinar] to imagine that, suppose that, guess that *; [como hipótesis] to suppose that; [dando por sentado] to assume that, presume that

    supongo que necesitaréis unas vacacionesI imagine o suppose you'll need a holiday, I guess you'll need a holiday *

    sí, supongo que tienes razón — yes, I suppose you're right, yes, I guess you're right *

    supón que tuvieras mucho dinero, ¿qué harías? — suppose o supposing you had a lot of money, what would you do?

    suponiendo que todo salga según lo previstoassuming o presuming everything goes according to plan

    supongo que no, -¿crees que llegará tarde? -no lo sé, supongo que no — "do you think he'll be late?" - "I don't know, I don't suppose so"

    -no será fácil -no, supongo que no — "it won't be easy" - "no, I suppose not"

    supongo que — I suppose so, I imagine so, I guess so *

    3) (=atribuir)
    [con objeto indirecto de persona]

    os suponía informados de este asuntoI assumed o presumed you had been informed about this matter

    le supongo unos 60 añosI would say o guess he's about 60

    se le supone una gran antigüedadit is thought o believed to be very old

    4) (=implicar) to mean
    2.
    See:
    3.
    SM

    un suponer, a ver, un suponer, si tú fueras su marido, ¿qué harías? — OK, just supposing you were her husband, what would you do?

    si te ofrecen el puesto, es un suponer, ¿lo aceptarías? — supposing o suppose they were to offer you the job, would you accept?

    supongamos, es solo un suponer, que eso sea verdad — let us suppose, for the sake of argument, that it is true

    * * *
    I

    si quebraran, es un suponer,... — suppose o supposing they were to go bankrupt,...

    si, es un suponer, perdieses tu trabajo... — just supposing for the sake of argument that you were to lose your job

    II
    verbo transitivo
    1)
    a) ( tomar como hipótesis) to suppose, assume

    supongamos que lo que dice es ciertolet's suppose o assume what he says is true

    supongamos que los dos ángulos son igualeslet us suppose o assume that both angles are equal

    b) ( imaginar)

    nada hacía suponer que... — there was nothing to suggest that...

    ¿va a venir hoy? - supongo que sí — is she coming today? - I should think so o I imagine so

    es de suponer que se lo habrán dichopresumably o I should think o I would imagine he's been told

    c) ( atribuir) (+ me/te/le etc)

    le suponía más edadI imagined o thought he was older

    se le suponía un valor aproximado de... — it was thought to be worth approximately...

    2) (significar, implicar) to mean

    eso supondría tener que empezar desde el principio — that would mean having to start from the beginning again; (+ me/te/le etc)

    * * *
    = assume, entail, guess, involve, mean, presume, surmise, suppose, gather, account for.
    Ex. The foregoing discussion concerning analytical entries assumes implicitly a conventional catalogue format, that is, card, microform or other printed catalogue.
    Ex. Secondly, the admission of rules incompatible with the general ideology adopted inevitably entails subsequent remedial revision.
    Ex. 'Anything wrong?' 'Oh, I'm okay, I guess,' volunteered Datto cautiously.
    Ex. Generating author indexes or catalogues involves creating headings from author's names, that is the names of persons or organisations.
    Ex. These changes have meant modifications, some very time-consuming, to serials catalogues in libraries.
    Ex. We presumed this principle of organization in the case of searching the public library for a document about programmed instruction.
    Ex. One is to read a portion of the newspaper and to surmise under what headings it has been indexed.
    Ex. Suppose we are searching for information about the subject 'The use of television in remedial teaching in primary schools'.
    Ex. The script was improvised on an outline which, I gathered, was the result of three sessions' hard talking to decide whose ideas out of the many suggested should be used.
    Ex. The major four categories of physical forms outlined so far account for most of the published indexes and catalogues.
    ----
    * como cabría suponer = as might be expected.
    * es de suponer que = presumably.
    * gastos que no suponen un gran desembolso de dinero = out-of-pocket costs.
    * no suponer gran cosa = not add up to much.
    * no suponer nada = add up to + nothing.
    * que supone = associated with.
    * según cabe suponer = presumably, supposedly.
    * según sabe suponer = allegedly.
    * suponer la diferencia entre el éxito o el fracaso = make or break.
    * suponer peligro = hold + danger.
    * suponerse que + Subjuntivo = be alleged + Infinitivo.
    * suponer una avance sobre = move + one away from.
    * suponer una diferencia sobre = move + one away from.
    * suponer un avance = be a step forward.
    * suponer un cambio = bring about + change.
    * supongo que = I daresay that.
    * * *
    I

    si quebraran, es un suponer,... — suppose o supposing they were to go bankrupt,...

    si, es un suponer, perdieses tu trabajo... — just supposing for the sake of argument that you were to lose your job

    II
    verbo transitivo
    1)
    a) ( tomar como hipótesis) to suppose, assume

    supongamos que lo que dice es ciertolet's suppose o assume what he says is true

    supongamos que los dos ángulos son igualeslet us suppose o assume that both angles are equal

    b) ( imaginar)

    nada hacía suponer que... — there was nothing to suggest that...

    ¿va a venir hoy? - supongo que sí — is she coming today? - I should think so o I imagine so

    es de suponer que se lo habrán dichopresumably o I should think o I would imagine he's been told

    c) ( atribuir) (+ me/te/le etc)

    le suponía más edadI imagined o thought he was older

    se le suponía un valor aproximado de... — it was thought to be worth approximately...

    2) (significar, implicar) to mean

    eso supondría tener que empezar desde el principio — that would mean having to start from the beginning again; (+ me/te/le etc)

    * * *
    = assume, entail, guess, involve, mean, presume, surmise, suppose, gather, account for.

    Ex: The foregoing discussion concerning analytical entries assumes implicitly a conventional catalogue format, that is, card, microform or other printed catalogue.

    Ex: Secondly, the admission of rules incompatible with the general ideology adopted inevitably entails subsequent remedial revision.
    Ex: 'Anything wrong?' 'Oh, I'm okay, I guess,' volunteered Datto cautiously.
    Ex: Generating author indexes or catalogues involves creating headings from author's names, that is the names of persons or organisations.
    Ex: These changes have meant modifications, some very time-consuming, to serials catalogues in libraries.
    Ex: We presumed this principle of organization in the case of searching the public library for a document about programmed instruction.
    Ex: One is to read a portion of the newspaper and to surmise under what headings it has been indexed.
    Ex: Suppose we are searching for information about the subject 'The use of television in remedial teaching in primary schools'.
    Ex: The script was improvised on an outline which, I gathered, was the result of three sessions' hard talking to decide whose ideas out of the many suggested should be used.
    Ex: The major four categories of physical forms outlined so far account for most of the published indexes and catalogues.
    * como cabría suponer = as might be expected.
    * es de suponer que = presumably.
    * gastos que no suponen un gran desembolso de dinero = out-of-pocket costs.
    * no suponer gran cosa = not add up to much.
    * no suponer nada = add up to + nothing.
    * que supone = associated with.
    * según cabe suponer = presumably, supposedly.
    * según sabe suponer = allegedly.
    * suponer la diferencia entre el éxito o el fracaso = make or break.
    * suponer peligro = hold + danger.
    * suponerse que + Subjuntivo = be alleged + Infinitivo.
    * suponer una avance sobre = move + one away from.
    * suponer una diferencia sobre = move + one away from.
    * suponer un avance = be a step forward.
    * suponer un cambio = bring about + change.
    * supongo que = I daresay that.

    * * *
    imagínate que te toca la lotería, es un suponer, ¿qué harías? imagine you won the lottery, just supposing, what would you do?
    si la empresa quebrara, es un suponer, … just suppose o just supposing the company were to go bankrupt, …, if the company were to go bankrupt, just for the sake of argument, …
    suponer2 [ E22 ]
    vt
    A
    supongamos que lo que dice es cierto let's suppose o assume what he says is true
    suponiendo que todo salga como está previsto assuming everything goes according to plan
    supongamos que los dos ángulos son iguales let us suppose o assume that both angles are equal
    ni aun suponiendo que fuera verdad, no tiene derecho a hablar así even supposing it were true, he has no right to talk like that
    2
    (imaginar): supuse que ibas a comprarlo tú I thought o presumed o assumed you were going to buy it
    supongo que tienes razón I suppose you're right
    nada hacía suponer que ocurriría una cosa así there was nothing to suggest o there was no reason to suppose that something like that would happen
    ¿va a venir hoy? — supongo que sí is she coming today? — I should think so o I imagine so
    es de suponer que se lo habrán dicho presumably o I should think o I would assume o I would imagine he's been told
    era de suponer que se lo iban a dar it was to be expected that they would give it to him
    se supone que tendría que empezar a las nueve it's supposed to start at nine
    ¿dónde se supone que vamos? where are we supposed o meant to be going?
    3 (atribuir) (+ me/te/le etc):
    le suponía más edad I imagined o thought he was older
    se le suponen propiedades medicinales it is believed o held to have medicinal qualities
    al cuadro se le suponía un valor aproximado de … the painting was thought to be worth approximately …
    B (significar, implicar) to mean
    el proyecto supondrá una inversión de cinco millones de dólares the project will mean an investment of five million dollars
    la preparación del congreso supuso cinco meses de trabajo the preparation for the convention involved o took five months' work
    eso supondría tener que empezar desde el principio that would mean having to start from the beginning again
    (+ me/te/le etc): ese negocio no le supuso ningún beneficio that deal didn't make him any profit
    no me supone problema ninguno/ninguna molestia it's no trouble at all
    el traslado nos va a suponer muchos inconvenientes the move will cause us a great deal of inconvenience, the move will mean o will involve a great deal of inconvenience
    * * *

     

    suponer ( conjugate suponer) verbo transitivo
    1

    supongamos que lo que dice es cierto let's suppose o assume what he says is true;

    suponiendo que todo salga bien assuming everything goes OK
    b) ( imaginar):


    ¿va a venir hoy? — supongo que sí is she coming today? — I should think so o I suppose so;
    es de suponer que se lo habrán dicho presumably o I should think he's been told;
    se supone que empieza a las nueve it's supposed to start at nine
    2 (significar, implicar) to mean;

    suponer verbo transitivo
    1 (creer, imaginar) to suppose: supongamos que..., let's assume o suppose that...
    supongo que me llamarán, I presume they're going to phone me
    supongo que sí, I suppose so
    se supone que acaba a las seis, it's supposed to finish at six
    se supone que él es el entendido, he's supposed to be the expert
    te suponía en París, I thought you were in Paris
    2 (conllevar, significar) to mean, involve: no supone ningún riesgo, it doesn't involve any risk
    (la amistad, el aprecio) to mean ➣ Ver nota en mean
    ♦ Locuciones: ser de suponer: es de suponer que se lo han contado, presumably o I would imagine she's been told
    ser un suponer, to be conjecture
    ' suponer' also found in these entries:
    Spanish:
    condicionamiento
    - creer
    - esperar
    - hacer
    - imaginar
    - imaginarse
    - jugar
    - significar
    - asumir
    - supuse
    English:
    assume
    - entail
    - expect
    - guess
    - imagine
    - imply
    - involve
    - mean
    - pose
    - presumably
    - presume
    - suppose
    - surmise
    - take
    - say
    * * *
    nm
    imagino que nos invitarán – eso es un suponer I imagine they'll invite us – that's pure conjecture o you can't say for sure;
    imagina, y es un suponer, que te quedas sin dinero imagine, for the sake of argument, that you didn't have any money
    vt
    1. [creer, presuponer] to suppose;
    supongo que ya habrán llegado I suppose o expect (that) they'll have arrived by now;
    supongo que tienes razón I suppose o guess you're right;
    supongo que sí/no I suppose o expect so/not;
    supongamos que me niego supposing I refuse;
    es de suponer que se disculparán I would expect them to apologize;
    es de suponer una nueva bajada de los tipos de interés a further drop in interest rates seems likely, we can expect a further drop in interest rates;
    al final lo perdí todo – era de suponer in the end I lost everything – it was only to be expected o that's hardly surprising;
    nada hacía suponer que… there was nothing to suggest that…;
    todo hacía suponer que se llegaría a un acuerdo everything pointed to an agreement;
    suponiendo que… supposing o assuming that…;
    suponiendo que no te moleste as long as o assuming it doesn't bother you
    2. [implicar] to involve, to entail;
    una dieta así supone mucho sacrificio a diet like that involves a lot of sacrifices;
    esto nos supone un cambio de planes this involves o entails o means a change of plan for us;
    no me supuso ningún esfuerzo it was no trouble (for me)
    3. [significar] to mean;
    supone mucho para mí it means a lot to me;
    este descubrimiento supone un importante avance para la ciencia this discovery constitutes a major advance for science
    4. [conjeturar] to imagine;
    lo suponía I guessed as much;
    te suponía mayor I thought you were older
    * * *
    <part supuesto> v/t suppose, assume;
    supongamos que … let’s suppose o assume that …;
    supongo que sí I suppose so
    * * *
    suponer {60} vt
    1) presumir: to suppose, to assume
    supongo que sí: I guess so, I suppose so
    se supone que van a llegar mañana: they're supposed to arrive tomorrow
    2) : to imply, to suggest
    3) : to involve, to entail
    el éxito supone mucho trabajo: success involves a lot of work
    * * *
    1. (creer) to suppose / to expect
    2. (significar) to mean [pt. & pp. meant]
    3. (implicar, conllevar) to involve / to be
    supongamos que... supposing...

    Spanish-English dictionary > suponer

  • 18 pie

    m
    1) нога́; ступня́; стопа́

    a pie; pie ante pie; por su pie; un pie tras otro — пешко́м; свои́м хо́дом разг

    a cuatro pies — а) на четырёх нога́х б) на четвере́ньках

    a pie enjuto — не замочи́в ног пр и перен; без ри́ска, уси́лий, поте́рь; легко́; игра́ючи

    a pie firme — а) неподви́жно; твёрдо; не шелохну́вшись б) перен сто́йко; му́жественно

    con un pie en el aire — а) сто́я на одно́й ноге́ б) перен неусто́йчиво; ша́тко; неуве́ренно; в подве́шенном состоя́нии

    de pie — на нога́х; сто́я, не ложа́сь, не присе́в и т п

    de a pie — пе́ший

    gen ciudadano de a pie — обы́чный, рядово́й граждани́н

    S: írsele a uno: se le fueron los pies — а) но́ги у него́ | заскользи́ли | разъе́хались б) он | оши́бся | промахну́лся | дал ма́ху

    arrastrar los pies — (едва́, с трудо́м) волочи́ть но́ги

    arrastrarse a los pies de uno — валя́ться, по́лзать в нога́х у кого пр и перен

    caer de pie — а) упа́сть, приземли́ться на́ ноги б) перен быть хорошо́ при́нятым ( на новом месте); прийти́сь ко двору́

    caer de pie, tb salir a pie enjuto — перен легко́ отде́латься; вы́йти сухи́м из воды́; вы́крутиться разг

    echar pie a tierra — сойти́ с по́езда, вы́йти из маши́ны, спе́шиться и т п

    echarse a los pies de uno — бро́ситься, пасть к чьим-л нога́м пр и перен

    estar de, en pie — стоя́ть (на нога́х)

    hacer pie — стоя́ть ( в воде); достава́ть нога́ми до дна

    limpiarse los pies — вы́тереть но́ги ( входя в дом)

    (man)tenerse, sostenerse en pie — стоя́ть, держа́ться (на нога́х); не па́дать

    no tenerse en pie(тж о предмете) не стоя́ть (на нога́х); па́дать; вали́ться

    perder pie — не чу́вствовать дна под нога́ми

    ponerse de, en pie — а) встать (на́ ноги) б) встать на за́дние ла́пы

    ponerse de, en pie, tb poner los pies en el suelo — встать с посте́ли пр и перен; вы́здороветь; встать на́ ноги

    2) но́жка; подпо́рка; подста́вка; штати́в
    3) основа́ние; опо́ра
    4) низ; подно́жие; подо́шва

    al pie de algo — внизу́ чего

    al pie de la montaña — у подно́жия горы́

    al pie del árbol — под де́ревом

    5) низ письма́, докуме́нта: по́дпись, да́та, а́дрес и т п
    6) по́дпись ( под картинкой и т п)
    7) выходны́е да́нные ( книги)
    8) оса́док (вина; масла); отсто́й; гу́ща
    9) стопа́ ( мера длины); фут
    10) ( поэтическая) стопа́
    11) + atr к-л метр, разме́р, стих
    12) с-х ствол; сте́бель
    13) с-х подво́й
    14) с-х са́женец; frec

    x pies — x корне́й, штук

    15) para algo; para que + Subj перен основа́ние тж мн (+ инф), предло́г, по́вод, моти́в ( для чего)

    dar pie a uno — дать основа́ние кому

    tomar pie — найти́ основа́ние

    16) + atr к-л спо́соб де́йствия, мане́ра, при́нцип

    se puso sobre el pie antiguo — он за́жил по стари́нке

    estar en pie de guerra — быть в состоя́нии войны́

    tratar (con uno) sobre un pie de igualdad — быть, держа́ться ( с кем) на ра́вных, на ра́вной ноге́

    17) pl de uno перен чья-л похо́дка, по́ступь, тж прыть, но́ги

    tiene buenos pies — он мо́жет ходи́ть мно́го, не устава́я, тж бы́стро; у него́ хоро́шие но́ги

    18) pl перен да́льняя часть, да́льний коне́ц чего

    estaba sentado en los pies de la cama — он сиде́л в нога́х крова́ти

    - a pie juntillas
    - al pie de la letra
    - asentar el pie
    - buscarle tres pies al gato
    - con buen pie
    - con los pies delante
    - con los pies de plomo
    - de pies a cabeza
    - echar pie atrás
    - no dar pie con bola
    - no poder tenerse en pie
    - no poner los pies sitio
    - no tener pies ni cabeza
    - pies para qué os quiero
    - poner pies en polvorosa
    - por pies
    - ser pies y manos
    - seguir en pie

    Diccionario Español-Ruso de Uso Moderno > pie

  • 19 colocarse

    1 (situarse) to place oneself, put oneself, find oneself a place
    2 (trabajar) to find a job (de, as), get a job (de, as)
    4 argot (embriagarse) to get sozzled; (drogarse) to get stoned
    * * *
    * * *
    VPR
    1) [en un lugar] [de pie] to stand; [sentado] to sit
    2) [en una clasificación]
    3) [en un trabajo] to get a job

    se ha colocado como o de enfermera — she's got a job as a nurse

    4) Esp ** (=emborracharse) to get pissed **, get trashed (EEUU) ** ( con on)
    (=drogarse) to get high * ( con on)
    * * *
    (v.) = get + high
    Ex. I'm not sure if it actually worked or if I was just so excited about getting high that I got all worked up.
    * * *
    (v.) = get + high

    Ex: I'm not sure if it actually worked or if I was just so excited about getting high that I got all worked up.

    * * *

    ■colocarse verbo reflexivo
    1 (en un lugar) to put oneself
    2 (encontrar trabajo) to take a job [de, as]
    3 argot (drogarse) to get high
    ' colocarse' also found in these entries:
    Spanish:
    colocar
    - ir
    - poner
    - situar
    - ubicar
    English:
    one-upmanship
    - stoned
    * * *
    vpr
    1. [en una posición, en un lugar] [de pie] to stand;
    [sentado] to sit;
    colócate en tu asiento sit in your seat;
    oiga, colóquese en la fila hey, Br get in the queue o US get in line;
    con esta victoria se coloca entre los mejores tenistas del mundo this win puts him among the world's top tennis players;
    colócate boca arriba lie face upwards, lie on your back
    2. [en un empleo] to get a job;
    me he colocado de guardia jurado I've got a job as a security guard
    3. Fam [emborracharse] to get smashed o blind drunk;
    [drogarse] to get high o stoned;
    con dos cervezas ya se coloca two beers and he's well away
    * * *
    v/r
    1 de persona position o.s.;
    se colocó a mi lado he stood next to me;
    se colocaron en primer lugar they moved into first place
    2 fam
    get plastered fam ; con droga get stoned fam
    * * *
    vr
    1) situarse: to position oneself
    2) : to get a job

    Spanish-English dictionary > colocarse

  • 20 change

     ein‹
    1. verb
    1) (to make or become different: They have changed the time of the train; He has changed since I saw him last.) cambiar, cambiarse
    2) (to give or leave (one thing etc for another): She changed my library books for me.) cambiar
    3) ((sometimes with into) to remove (clothes etc) and replace them by clean or different ones: I'm just going to change (my shirt); I'll change into an old pair of trousers.) cambiarse
    4) ((with into) to make into or become (something different): The prince was changed into a frog.) transformarse
    5) (to give or receive (one kind of money for another): Could you change this bank-note for cash?) cambiar

    2. noun
    1) (the process of becoming or making different: The town is undergoing change.) cambio
    2) (an instance of this: a change in the programme.) cambio
    3) (a substitution of one thing for another: a change of clothes.) cambio
    4) (coins rather than paper money: I'll have to give you a note - I have no change.) cambio, monedas
    5) (money left over or given back from the amount given in payment: He paid with a dollar and got 20 cents change.) cambio
    6) (a holiday, rest etc: He has been ill - the change will do him good.) cambio
    - change hands
    - a change of heart
    - the change of life
    - change one's mind
    - for a change

    change1 n cambio
    have you got change of a ten pound note? ¿tienes cambio de un billete de diez libras?
    we stayed in for a change para variar, nos quedamos en casa
    change2 vb
    1. cambiar
    2. cambiarse de ropa
    I won't be long, I'm changing no tardaré, me estoy cambiando de ropa
    tr[ʧeɪnʤ]
    1 (gen) cambio
    3 (coins) cambio, monedas nombre femenino plural; (money returned) cambio, vuelta
    have you got any loose change? ¿tienes monedas sueltas?
    have you got change of a ten-pound note? ¿me puedes cambiar un billete de diez libras?
    1 cambiar (de)
    1 cambiar, cambiarse
    all change! ¡cambio de tren!
    have I got time to change? ¿tengo tiempo para cambiarme (de ropa)?
    \
    SMALLIDIOMATIC EXPRESSION/SMALL
    a change for the better/worst un cambio para mejor/peor
    a change of air una cambio de aire(s)
    to have a change of heart cambiar de idea
    for a change para variar
    to get changed cambiarse (de ropa)
    to change into something convertirse en algo, transformarse en algo
    to change hands cambiar de dueño, cambiar de manos
    to change one's mind cambiar de opinión
    to change one's tune cambiar de parecer
    change ['ʧeɪnʤ] v, changed ; changing vt
    1) alter: cambiar, alterar, modificar
    2) exchange: cambiar de, intercambiar
    to change places: cambiar de sitio
    change vi
    1) vary: cambiar, variar, transformarse
    you haven't changed: no has cambiado
    2) or to change clothes : cambiarse (de ropa)
    1) alteration: cambio m
    2) : cambio m, vuelto m
    two dollars change: dos dólares de vuelto
    3) coins: cambio m, monedas fpl
    n.
    cambio s.m.
    evolución s.f.
    moneda suelta s.f.
    muda s.f.
    mudanza s.f.
    novedad s.f.
    transbordo s.m.
    trastrueque s.m.
    trocado s.m.
    variación s.f.
    variedad s.f.
    v.
    alterar v.
    cambiar v.
    demudar v.
    evolucionar v.
    inmutar v.
    mudar v.
    parar v.
    remudar v.
    tornar v.
    trocar v.
    variar v.
    volver v.
    tʃeɪndʒ
    I
    1)
    a) u c ( alteration) cambio m

    to make changes to something — hacerle* cambios a algo

    a change for the better/worse — un cambio para mejor/para peor

    b) c ( replacement) cambio m
    c) ( of clothes) muda f

    at least it's o it makes a change from chicken — por lo menos no es pollo

    to ring the changes — introducir* variaciones

    2) u
    a) ( coins) cambio m, monedas fpl, sencillo m (AmL), feria f (Méx fam), menudo m (Col)
    b) ( money returned) cambio m, vuelto m (AmL), vuelta f (Esp), vueltas fpl (Col)

    you won't get much change from o out of $1,000 — no te costará mucho menos de 1.000 dólares


    II
    1.
    1)
    a) \<\<appearance/rules/situation\>\> cambiar
    b) \<\<tire/oil/sheets\>\> cambiar

    to change one's address/doctor — cambiar de dirección/médico

    c) ( exchange) cambiar(se) de
    d) \<\<baby\>\> cambiar
    2) \<\<money\>\>

    can anyone change $20? — ¿alguien me puede cambiar 20 dólares?

    3) ( Transp)

    2.
    vi
    1)
    a) ( become different) cambiar

    to change INTO something — convertirse* or transformarse en algo

    the scene changes to wartime Romela escena pasa or se traslada a Roma durante la guerra

    c) changing pres p <needs/role/moods> cambiante
    2)
    a) ( put on different clothes) cambiarse
    b) ( Transp) cambiar, hacer* transbordo
    Phrasal Verbs:
    [tʃeɪndʒ]
    1. N
    1) (gen) cambio m ; (=transformation) transformación f ; (=alteration) modificación f ; (=variation) variación f ; [of skin] muda f

    change of addresscambio m de domicilio

    to have a change of aircambiar de aires

    a change for the betterun cambio para bien

    a change of clothes — ropa para cambiarse; (=underclothes) una muda

    just for a change — para variar

    change of heartcambio m de idea

    change of horsesrelevo m de los tiros

    a change in policy — un cambio de política

    the change of life — (Med) la menopausia

    change of ownershipcambio m de dueño

    change of scenecambio m de aires

    a change for the worseun cambio para mal

    - get no change out of sb
    ring II, 2., 1)
    2) (=small coins) cambio m, suelto m, sencillo m, feria f (Mex) *; (for a larger coin) cambio m ; (=money returned) vuelta f, vuelto m (LAm)

    can you give me change for one pound? — ¿tiene cambio de una libra?, ¿puede cambiarme una moneda de una libra?

    keep the change — quédese con la vuelta

    you won't get much change out of a pound if you buy sugar — con una libra no te va a sobrar mucho si compras azúcar

    2. VT
    1) (by substitution) [+ address, name etc] cambiar; [+ clothes, colour] cambiar de

    to change trains/buses/planes (at) — hacer transbordo (en), cambiar de tren/autobús/avión (en)

    to change gear — (Aut) cambiar de marcha

    to get changed — cambiarse

    to change handscambiar de mano or de dueño

    he wants to change his jobquiere cambiar de trabajo

    to change one's mindcambiar de opinión or idea

    to change placescambiar de sitio

    I'm going to change my shoesvoy a cambiarme de zapatos

    let's change the subjectcambiemos de tema

    2) (=exchange) (in shop) cambiar ( for por)

    can I change this dress for a larger size? — ¿puedo cambiar este vestido por otro de una talla mayor?

    3) (=alter) [+ person] cambiar; (fig) evolucionar; (=transform) transformar ( into en)
    4) [+ money] cambiar

    can you change this note for me? — ¿me hace el favor de cambiar este billete?

    5) (=put fresh nappy on) [+ baby] cambiar (el pañal de)
    3. VI
    1) (=alter) cambiar

    you've changed! — ¡cómo has cambiado!, ¡pareces otro!

    you haven't changed a bit! — ¡no has cambiado en lo más mínimo!

    2) (=be transformed) transformarse ( into en)
    3) (=change clothes) cambiarse, mudarse
    4) (=change trains) hacer transbordo, cambiar de tren; (=change buses) hacer transbordo, cambiar de autobús

    all change! — ¡fin de trayecto!

    4.
    CPD

    change machine Nmáquina f de cambio

    change management N — (Comm) gestión f del cambio empresarial

    change purse N(US) monedero m

    * * *
    [tʃeɪndʒ]
    I
    1)
    a) u c ( alteration) cambio m

    to make changes to something — hacerle* cambios a algo

    a change for the better/worse — un cambio para mejor/para peor

    b) c ( replacement) cambio m
    c) ( of clothes) muda f

    at least it's o it makes a change from chicken — por lo menos no es pollo

    to ring the changes — introducir* variaciones

    2) u
    a) ( coins) cambio m, monedas fpl, sencillo m (AmL), feria f (Méx fam), menudo m (Col)
    b) ( money returned) cambio m, vuelto m (AmL), vuelta f (Esp), vueltas fpl (Col)

    you won't get much change from o out of $1,000 — no te costará mucho menos de 1.000 dólares


    II
    1.
    1)
    a) \<\<appearance/rules/situation\>\> cambiar
    b) \<\<tire/oil/sheets\>\> cambiar

    to change one's address/doctor — cambiar de dirección/médico

    c) ( exchange) cambiar(se) de
    d) \<\<baby\>\> cambiar
    2) \<\<money\>\>

    can anyone change $20? — ¿alguien me puede cambiar 20 dólares?

    3) ( Transp)

    2.
    vi
    1)
    a) ( become different) cambiar

    to change INTO something — convertirse* or transformarse en algo

    the scene changes to wartime Romela escena pasa or se traslada a Roma durante la guerra

    c) changing pres p <needs/role/moods> cambiante
    2)
    a) ( put on different clothes) cambiarse
    b) ( Transp) cambiar, hacer* transbordo
    Phrasal Verbs:

    English-spanish dictionary > change

См. также в других словарях:

  • poner — {{#}}{{LM P31027}}{{〓}} {{ConjP31027}}{{\}}CONJUGACIÓN{{/}}{{SynP31772}} {{[}}poner{{]}} ‹po·ner› {{《}}▍ v.{{》}} {{<}}1{{>}} Colocar o situar en un lugar o en una situación determinados, o disponer en la forma o en el grado adecuados: • Pon los… …   Diccionario de uso del español actual con sinónimos y antónimos

  • Sumisiones de lucha libre profesional — Las sumisiones de lucha libre profesional son una gran variedad de movimientos físicos destinados a inmovilizar al oponente y causarle dolor para inducir a la rendición. Gran parte de estos movimientos no se limitan a la lucha libre, sino que… …   Wikipedia Español

  • Café (todos) — Wikipedia:Café (todos) Saltar a navegación, búsqueda Atajos WP:C …   Wikipedia Español

  • Paso — (Del lat. passus.) ► adjetivo 1 Se aplica a la fruta desecada al sol: ■ le encantan las uvas pasas. ► sustantivo masculino 2 Movimiento coordinado de los pies para andar: ■ camina dando largos pasos; los soldados desfilan siguiendo el paso. 3… …   Enciclopedia Universal

  • sentar — (Del ant. asentar < lat. vulgar adsedentare < lat. sedere, estar sentado.) ► verbo transitivo/ pronominal 1 Poner a una persona sobre un asiento: ■ se sentó en el trono. SE CONJUGA COMO pensar ► verbo transitivo 2 Colocar una cosa de modo… …   Enciclopedia Universal

  • dar — (Del lat. dare.) ► verbo transitivo 1 Entregar una cosa a una persona temporalmente o bien para que ésta sea el nuevo propietario: ■ le dio las llaves para que abriese la puerta. SINÓNIMO ceder donar pasar 2 Acercar o pasar una cosa a una persona …   Enciclopedia Universal

  • DAR — (Del lat. dare.) ► verbo transitivo 1 Entregar una cosa a una persona temporalmente o bien para que ésta sea el nuevo propietario: ■ le dio las llaves para que abriese la puerta. SINÓNIMO ceder donar pasar 2 Acercar o pasar una cosa a una persona …   Enciclopedia Universal

  • Mano — (De hermano.) ► sustantivo México Tratamiento popular, cariñoso o de confianza, que se emplea para dirigirse a hermanos o amigos. TAMBIÉN manito (Del lat. manus.) ► sustantivo femenino 1 ANATOMÍA Parte del cuerpo humano que va desde la muñeca… …   Enciclopedia Universal

  • Pie — (Del lat. pes, pedis.) ► sustantivo masculino 1 ANATOMÍA Parte inferior articulada del extremo de la pierna del hombre que se apoya en el suelo y le permite caminar y mantenerse derecho: ■ el zapato le hace daño en el pie derecho. 2 ZOOLOGÍA… …   Enciclopedia Universal

  • esperar — (Del lat. sperare, esperar, tener esperanza.) ► verbo transitivo 1 Permanecer en un lugar al que se cree o se sabe que ha de llegar una persona o ha de ocurrir una cosa: ■ espero a Pedro para ir a comer. SINÓNIMO aguardar atender ► verbo… …   Enciclopedia Universal

  • Sé lo que hicisteis... — Sé lo que hicisteis... Patricia Conde, presentadora del espacio y Ángel Martín, colaborador hasta enero de 2011 Género …   Wikipedia Español

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»